Διαδικασία παράδοσης μεταξύ κρατών μελών της ΕΕ και της Ισλανδίας και Νορβηγίας

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και της Ισλανδίας και της Νορβηγίας σχετικά με τη διαδικασία παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και της Ισλανδίας και Νορβηγίας

Απόφαση 2006/697/EΚ για την υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ και της Ισλανδίας και της Νορβηγίας για τη διαδικασία παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και της Ισλανδίας και Νορβηγίας

Απόφαση 2014/835/ΕΕ του Συμβουλίου για τη σύναψη της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας της Ισλανδίας και του Βασιλείου της Νορβηγίας για τη διαδικασία παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ισλανδίας και Νορβηγίας

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ;

• Στόχος της εν λόγω συμφωνίας είναι η βελτίωση της δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και της Ισλανδίας και Νορβηγίας. Αποσκοπεί στη θέσπιση μιας διαδικασίας παράδοσης* που θα επιταχύνει τη μεταφορά υπόπτων και καταδικασθέντων προσώπων, καθώς και στη διασφάλιση επαρκών ελέγχων όσον αφορά την εκτέλεση των ευρωπαϊκών ενταλμάτων σύλληψης.
• Τα συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας δεσμεύονται να τηρούν τα θεμελιώδη δικαιώματα, να προστατεύουν τα προσωπικά δεδομένα και να αρνούνται την παράδοση ενός προσώπου εφόσον ζητείται για λόγους που εισάγουν διακρίσεις. Επίσης εκφράζουν την αμοιβαία εμπιστοσύνη τους στα δικαστικά συστήματά τους και στην ικανότητά τους να εγγυηθούν μια δίκαιη δίκη.
• Με την απόφαση 2006/697/ΕΚ εγκρίνεται η υπογραφή της συμφωνίας εξ ονόματος της ΕΕ, με την επιφύλαξη της σύναψής της.
• Η απόφαση 2014/835/ΕΕ εγκρίνει τη συμφωνία για τη διαδικασία παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών και της Ισλανδίας και Νορβηγίας.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Ένταλμα σύλληψης

• Ένταλμα σύλληψης μπορεί να εκδίδεται για πράξεις που τιμωρούνται με στερητική της ελευθερίας ποινή ή με στερητικό της ελευθερίας μέτρο ασφαλείας τουλάχιστον 12 μηνών ή τουλάχιστον 4 μηνών εάν έχει ήδη επιβληθεί ποινή ή στερητικού της ελευθερίας μέτρο ασφαλείας.
• Το ένταλμα σύλληψης περιλαμβάνει δεδομένα για την ταυτότητα του καταζητούμενου, τα στοιχεία της δικαστικής αρχής έκδοσης του εντάλματος, την απαγγελθείσα ποινή και τη φύση της αξιόποινης πράξης, διαβιβάζεται αμέσως μόλις γίνει γνωστό πού βρίσκεται ο καταζητούμενος και κοινοποιείται στο σύστημα πληροφοριών Σένγκεν (SIS) ή, εάν αυτό δεν είναι δυνατό, στην Ιντερπόλ.
• Εάν το πρόσωπο συγκατατίθεται να παραδοθεί, η οριστική απόφαση σχετικά με την εκτέλεση του εντάλματος σύλληψης θα πρέπει να λαμβάνεται εντός 10 ημερών από τη λήψη συναίνεσης. Στις λοιπές περιπτώσεις, η οριστική απόφαση για την εκτέλεση του εντάλματος σύλληψης θα πρέπει να λαμβάνεται εντός 60 ημερών από τη σύλληψη. Σε ειδικές περιπτώσεις, οι προθεσμίες μπορούν να παρατείνονται κατά 30 ημέρες.

Διττό αξιόποινο

Για τις παραβάσεις που καταδικάζονται με στερητική της ελευθερίας ποινή τουλάχιστον 3 ετών, τα μέρη μπορούν να δηλώνουν ότι δεν απαιτούν την προϋπόθεση του διττού αξιοποίνου* για 32 κατηγορίες αξιόποινων πράξεων, δεδομένου ότι οι πράξεις αυτές τιμωρούνται με ποινή στερητική της ελευθερίας τουλάχιστον 3 ετών.

Οι εν λόγω αξιόποινες πράξεις περιλαμβάνουν τα εξής:

• συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση,
• τρομοκρατία,
• εμπορία ανθρώπων,
• σεξουαλική εκμετάλλευση παιδιών και παιδική πορνογραφία,
• παράνομη διακίνηση ναρκωτικών και ψυχοτρόπων ουσιών,
• παράνομη διακίνηση όπλων, πυρομαχικών και εκρηκτικών,
• δωροδοκία,
• καταδολίευση, συμπεριλαμβανομένης της απάτης σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ,
• νομιμοποίηση προϊόντων εγκλήματος,
• παραχάραξη, περιλαμβανομένης της κιβδηλείας του ευρώ,
• εγκληματικότητα στον κυβερνοχώρο,
• εγκλήματα κατά του περιβάλλοντος, συμπεριλαμβανομένου του παράνομου εμπορίου απειλούμενων ζωικών ειδών και του παράνομου εμπορίου απειλούμενων φυτικών ειδών και φυτικών ποικιλιών,
• παροχή βοήθειας για την παράνομη είσοδο και διαμονή,
• ανθρωποκτονία εκ προθέσεως, βαρεία σωματική βλάβη,
• παράνομο εμπόριο ανθρωπίνων οργάνων και ιστών,
• απαγωγή, παράνομη κατακράτηση και ομηρία,
• ρατσισμός και ξενοφοβία,
• οργανωμένες ή ένοπλες κλοπές,
• παράνομη διακίνηση πολιτιστικών αγαθών, συμπεριλαμβανομένων των αρχαιοτήτων και των έργων τέχνης,
• απάτη,
• αθέμιτη προστασία έναντι παράνομου περιουσιακού οφέλους, εκβίαση,
• παράνομη απομίμηση και πειρατεία προϊόντων,
• πλαστογραφία δημοσίων εγγράφων και εμπορία πλαστών,
• παραχάραξη μέσων πληρωμής,
• λαθρεμπόριο ορμονικών ουσιών και άλλων αυξητικών παραγόντων,
• λαθρεμπόριο πυρηνικών και ραδιενεργών ουσιών,
• εμπορία κλεμμένων οχημάτων,
• βιασμός,
• εμπρησμός με πρόθεση,
• εγκλήματα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου,
• αεροπειρατεία και πειρατεία,
• δολιοφθορά.

Λόγοι μη εκτέλεσης ενός εντάλματος σύλληψης

Υποχρεωτικοί λόγοι άρνησης:

Οι δικαστικές αρχές θα αρνηθούν την εκτέλεση ενός εντάλματος σύλληψης εάν:

• η αξιόποινη πράξη καλύπτεται από αμνηστία·
• το πρόσωπο έχει ήδη δικασθεί για την ίδια αξιόποινη πράξη και έχει εκτίσει ή εκτίει την ποινή του·
• το πρόσωπο δεν μπορεί να θεωρηθεί ποινικά υπεύθυνο λόγω της ηλικίας του.

Προαιρετικοί λόγοι άρνησης:

Οι χώρες δύνανται να αρνηθούν την εκτέλεση ενός εντάλματος σύλληψης εάν:

• οι πράξεις δεν συνιστούν αξιόποινη πράξη στη χώρα που ζητείται να εκτελέσει το ένταλμα σύλληψης, δηλαδή, στο κράτος εκτέλεσης (με εξαίρεση την περίπτωση φόρων, τελών, τελωνείων και συναλλάγματος),
• το πρόσωπο διώκεται στο κράτος εκτέλεσης για την ίδια πράξη,
• το κράτος έχει εκδώσει τελεσίδικη απόφαση για την ίδια πράξη με αποτέλεσμα να παρακωλύεται η μεταγενέστερη άσκηση δίωξης,
• οι αρχές του κράτους εκτέλεσης έχουν αποφασίσει να μην ασκήσουν ποινική δίωξη κατά του προσώπου ή ανέστειλαν τις νομικές διαδικασίες,
• η αξιόποινη πράξη ή ποινή του καταζητούμενου έχει παραγραφεί σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους εκτέλεσης,
• ο καταζητούμενος είναι υπήκοος ή κάτοικος του κράτους εκτέλεσης και το εν λόγω κράτος προτίθεται να εκτελέσει την ποινή,
• οι αξιόποινες πράξεις διαπράχθηκαν εκτός του κράτους έκδοσης του εντάλματος ή εάν το δίκαιο του κράτους έκδοσης δεν επιτρέπει τη δίωξη για αυτά τα αδικήματα.

Θεμελιώδη δικαιώματα

Η συμφωνία δηλώνει ότι σέβεται τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις θεμελιώδεις νομικές αρχές που διατυπώνονται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ή στο άρθρο 6 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Δηλώνει επίσης ότι δεν θα πρέπει να ερμηνεύεται ως απαγόρευση της άρνησης παράδοσης ενός προσώπου:

• όταν το ένταλμα σύλληψης μπορεί να έχει εκδοθεί λόγω του φύλου, της φυλής, της θρησκείας, της εθνοτικής καταγωγής, της ιθαγένειας, της γλώσσας, των πολιτικών φρονημάτων ή του γενετήσιου προσανατολισμού·
• όταν η θέση του προσώπου αυτού μπορεί να επιδεινωθεί για οποιονδήποτε από τους λόγους αυτούς.

Εξαίρεση των πολιτικών εγκλημάτων

Το κράτος εκτέλεσης δεν δύναται να αρνηθεί την εκτέλεση ενός εντάλματος σύλληψης επειδή κρίνει ότι πρόκειται για πολιτικό έγκλημα. Τα μέρη δύνανται, ωστόσο, να περιορίσουν αυτή τη δυνατότητα στις αξιόποινες πράξεις που καλύπτονται από την οδηγία (EE) 2017/541 για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και από τα άρθρα 1 και 2 της ευρωπαϊκής σύμβασης για την καταστολή της τρομοκρατίας του 1977.

Διαδικασία παράδοσης

• Κατά τη σύλληψή του, ο συλληφθείς πρέπει να ενημερώνεται για την ύπαρξη και το περιεχόμενο του εντάλματος σύλληψης, για τη δυνατότητα που του παρέχεται να συγκατατεθεί στην παράδοσή του στην αρχή έκδοσης, καθώς και για το δικαίωμά του να προσφύγει στις υπηρεσίες νομικού παραστάτη και διερμηνέα.
• Ο συλληφθείς μπορεί είτε να τεθεί υπό κράτηση είτε να απολυθεί προσωρινά, υπό την προϋπόθεση ότι λαμβάνονται μέτρα για να αποφευχθεί η διαφυγή του.
• Η ακρόαση διεξάγεται σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους εκτέλεσης και βάσει των συμφωνημένων όρων.
• Το πρόσωπο δύναται να επιλέξει να συναινέσει εκουσίως στην παράδοσή του, δεδομένου ότι έχει πλήρη επίγνωση των σχετικών συνεπειών.
• Το πρόσωπο παραδίδεται εντός των 10 ημερών που έπονται της απόφασης εκτέλεσης του εντάλματος ή εντός 10 ημερών μετά την ημερομηνία που καθορίστηκε με συμφωνία μεταξύ των αρχών.
• Η αρχή εκτέλεσης προβαίνει σε κατάσχεση και παράδοση των αντικειμένων τα οποία μπορεί να χρησιμεύσουν ως πειστήρια ή τα οποία βρίσκονται στην κατοχή του προσώπου ως αποτέλεσμα της αξιόποινης πράξης.
• Τα μέρη επιτρέπουν τη διέλευση από τα εδάφη τους προσώπου που παραδίδεται, εφόσον έχουν λάβει πλήρη ενημέρωση για το ένταλμα.

Έξοδα

Όλα τα έξοδα επιβαρύνουν το κράτος έκδοσης του εντάλματος, με εξαίρεση τα έξοδα που πραγματοποιούνται στο έδαφος του κράτους εκτέλεσης στο πλαίσιο της εκτέλεσης του εντάλματος σύλληψης.

Διαφορές και επανεξέταση

Οποιαδήποτε διαφωνία προκύψει θα πρέπει να υποβάλλεται σε συνεδρίαση των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των μερών και να επιλύεται εντός 6 μηνών.

Τα μέρη παρακολουθούν την εξέλιξη της νομολογίας του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και της νομολογίας των αρμόδιων δικαστηρίων της Ισλανδίας και της Νορβηγίας και θα προβαίνουν σε επανεξέταση της συμφωνίας εντός 5 ετών από τη στιγμή που τέθηκε σε ισχύ.

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΕΝΑΡΞΗΣ ΙΣΧΥΟΣ

Η συμφωνία τέθηκε σε ισχύ την 1η Νοεμβρίου 2019.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης (Ευρωπαϊκή ηλεκτρονική δικαιοσύνη).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας της Ισλανδίας και του Βασιλείου της Νορβηγίας για τη διαδικασία παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ισλανδίας και Νορβηγίας (ΕΕ L 292 της 21.10.2006, σ. 2-19)

Απόφαση 2006/697/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Ιουνίου 2006, για την υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας της Ισλανδίας και του Βασιλείου της Νορβηγίας για τη διαδικασία παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ισλανδίας και Νορβηγίας (ΕΕ L 292 της 21.10.2006, σ. 1)

Απόφαση 2014/835/ΕΕ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2014 για τη σύναψη της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας της Ισλανδίας και του Βασιλείου της Νορβηγίας για τη διαδικασία παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ισλανδίας και Νορβηγίας (ΕΕ L 343 της 28.11.2014, σ. 1-2)

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Ανακοίνωση σχετικά με την έναρξη ισχύος της συμφωνίας παράδοσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ισλανδίας και της Νορβηγίας (ΕΕ L 230 της 6.9.2019, σ. 1)

Οδηγία (EΕ) 2017/541 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαρτίου 2017, για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την αντικατάσταση της απόφασης-πλαισίου 2002/475/ΔΕΥ του Συμβουλίου και για την τροποποίηση της απόφασης 2005/671/ΔΕΥ του Συμβουλίου (ΕΕ L 88 της 31.3.2017, σ. 6-21)

τελευταία ενημέρωση 06.05.2021