Αποφάσεις απομάκρυνσης — αμοιβαία αναγνώριση από τις χώρες της ΕΕ

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Οδηγία 2001/40/ΕΚ σχετικά με την αμοιβαία αναγνώριση αποφάσεων απομάκρυνσης υπηκόων τρίτων χωρών

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

Έχει στόχο να διασφαλίσει ότι η απόφαση μιας χώρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) να απομακρύνει έναν υπήκοο τρίτης χώρας που βρίσκεται σε άλλη χώρα της ΕΕ γίνεται σεβαστή και τίθεται σε εφαρμογή.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

• Οι εντολές απομάκρυνσης εφαρμόζονται σε υπηκόους τρίτων χωρών που:
  • αποτελούν σοβαρή και παρούσα απειλή κατά της δημόσιας τάξης ή της εθνικής ασφάλειας και προστασίας·
  • έχουν καταδικαστεί για αξιόποινη πράξη που επισύρει ποινή φυλάκισης τουλάχιστον ενός έτους·
  • θεωρούνται, με βάση σοβαρούς λόγους ή αδιάσειστα στοιχεία ότι έχουν διαπράξει ή ότι προτίθενται να διαπράξουν σοβαρές αξιόποινες πράξεις·
  • δεν συμμορφώθηκαν με τις εθνικές διατάξεις περί εισόδου ή διαμονής.
• Αν το σχετικό πρόσωπο διαθέτει έγκυρη άδεια παραμονής, η χώρα που επιβάλλει την απομάκρυνση πρέπει να συμβουλευτεί τη χώρα που εξέδωσε την άδεια.
• Οι χώρες της ΕΕ που εφαρμόζουν τη νομοθεσία πρέπει:
  • να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες·
  • να διασφαλίζουν ότι το σχετικό πρόσωπο μπορεί να υποβάλλει έφεση κατά της εντολής απομάκρυνσης·
  • να προστατεύουν τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα και την ασφάλεια των δεδομένων·
  • να κάνουν χρήση όλων των σχετικών μορφών συνεργασίας και ανταλλαγής πληροφοριών για την εφαρμογή της νομοθεσίας·
  • να αποζημιώνουν η μία την άλλη για τις σχετικές οικονομικές δαπάνες που προέκυψαν. Οι λεπτομέρειες εφαρμογής ορίστηκαν στην απόφαση 2004/191/ΕΚ του Συμβουλίου.
• Η χώρα που εκδίδει την εντολή απομάκρυνσης πρέπει να παρέχει στη χώρα που τη θέτει σε εφαρμογή όλα τα απαραίτητα έγγραφα όσο το δυνατόν πιο γρήγορα.
• Η χώρα που θέτει σε εφαρμογή την απόφαση πρέπει να διασφαλίζει ότι δεν παραβιάζει τους σχετικούς διεθνείς ή εθνικούς κανόνες.
• Η νομοθεσία δεν εφαρμόζεται σε μέλη οικογενειών πολιτών της ΕΕ.
• Η οδηγία 2003/110/ΕΚ του Συμβουλίου θεσπίζει τις λεπτομέρειες εφαρμογής της διέλευσης για την απομάκρυνση παράνομων υπηκόων τρίτων χωρών δια της αεροπορικής οδού άλλης χώρας της ΕΕ.
• Η οδηγία 2008/115/ΕΚ θεσπίζει κοινά πρότυπα και διαδικασίες για την επιστροφή υπηκόων τρίτων χωρών που παραμένουν παράνομα.
• Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 604/2013 (κανονισμός Δουβλίνο III) θεσπίζει κριτήρια και μηχανισμούς για τον προσδιορισμό της χώρας της ΕΕ που είναι υπεύθυνη για την εξέταση μιας αίτησης ασύλου.
• Τον Σεπτέμβριο του 2005 το Συμβούλιο της Ευρώπης εξέδωσε 20 κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με τον αναγκαστικό επαναπατρισμό.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Η οδηγία εφαρμόζεται από τις 2 Ιουνίου 2001. Οι χώρες της ΕΕ έπρεπε να την ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο έως τις 2 Δεκεμβρίου 2002.

ΠΛΑΙΣΙΟ

Το Ηνωμένο Βασίλειο (1) και η Ιρλανδία, παρόλο που δεν ανήκουν στον χώρο Σένγκεν στον οποίο δεν απαιτείται η κατοχή διαβατηρίου, εφαρμόζουν τη νομοθεσία και συμμετέχουν στις λεπτομέρειες εφαρμογής της, όπως και η Ισλανδία και η Νορβηγία, αλλά όχι η Δανία.

ΚΥΡΙΑ ΠΡΑΞΗ

Οδηγία 2001/40/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Μαΐου 2001, σχετικά με την αμοιβαία αναγνώριση αποφάσεων απομάκρυνσης υπηκόων τρίτων χωρών (ΕΕ L 149 της 2.6.2001, σ. 34–36)

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Οδηγία 2003/110/ΕΚ του Συμβουλίου, της 25ης Νοεμβρίου 2003, όσον αφορά τη συνδρομή κατά τη διέλευση σε περίπτωση απομάκρυνσης δια της αεροπορικής οδού (ΕΕ L 321 της 6.12.2003, σ. 26–31)

Απόφαση 2004/191/ΕΚ του Συμβουλίου, της 23ης Φεβρουαρίου 2004, σχετικά με τη θέσπιση των κριτηρίων και των πρακτικών λεπτομερειών εφαρμογής για την αντιστάθμιση των οικονομικών ανισορροπιών που προκύπτουν από την εφαρμογή της οδηγίας 2001/40/ΕΚ σχετικά με την αμοιβαία αναγνώριση αποφάσεων απομάκρυνσης υπηκόων τρίτων χωρών (ΕΕ L 60 της 27.2.2004, σ. 55–57)

Οδηγία 2008/115/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, σχετικά με τους κοινούς κανόνες και διαδικασίες στα κράτη μέλη για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών (ΕΕ L 348 της 24.12.2008, σ. 98–107)

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 604/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, για τη θέσπιση των κριτηρίων και μηχανισμών για τον προσδιορισμό του κράτους μέλους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αίτησης διεθνούς προστασίας που υποβάλλεται σε κράτος μέλος από υπήκοο τρίτης χώρας ή από απάτριδα (ΕΕ L 180 της 29.6.2013, σ. 31–59)

τελευταία ενημέρωση 09.01.2017

(1) Το Ηνωμένο Βασίλειο αποχωρεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και γίνεται τρίτη χώρα (χώρα εκτός ΕΕ) από την 1η Φεβρουαρίου 2020.