Ρύθμιση ΓΤ καλλιεργειών: Δικαιώματα των χωρών της ΕΕ

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Οδηγία 2001/18/ΕΚ για τη σκόπιμη ελευθέρωση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών στο περιβάλλον

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η παρούσα οδηγία παρέχει:

Η επισήμανση ΓΤΟ και η δημόσια διαβούλευση καθίστανται υποχρεωτικές. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι υποχρεωμένη να συμβουλεύεται τις αρμόδιες επιστημονικές επιτροπές για κάθε ζήτημα που επηρεάζει την ανθρώπινη υγεία ή το περιβάλλον.

Πρέπει να δημιουργούνται μητρώα για την καταγραφή πληροφοριών σχετικά με τις γενετικές τροποποιήσεις των ΓΤΟ και τις τοποθεσίες στις οποίες γίνονται οι τροποποιήσεις αυτές. Οι κανόνες λειτουργίας των εν λόγω μητρώων καθορίζονται στην απόφαση 2004/204/ΕΚ.

Κάθε τρία έτη, η Επιτροπή πρέπει να δημοσιεύει μια έκθεση σχετικά με την εμπειρία από τη διάθεση των ΓΤΟ στην αγορά, καθώς και μια σύνοψη των μέτρων που λήφθηκαν από τις χώρες της ΕΕ για την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας.

Παρόλο που η εν λόγω οδηγία επιτρέπει στις χώρες της ΕΕ να περιορίζουν ή να απαγορεύσουν την ελευθέρωση ΓΤΟ που συνιστούν κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον, η οδηγία (ΕΕ) 2015/412 τροποποιεί το κείμενο αυτό επιτρέποντας στις χώρες της ΕΕ να απαγορεύουν ή να περιορίζουν ΓΤΟ που έχουν εγκριθεί ή βρίσκονται υπό διαδικασία έγκρισης σε επίπεδο ΕΕ για ευρύτερους λόγους. Οι λόγοι που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τις χώρες της ΕΕ περιλαμβάνουν τον χωροταξικό σχεδιασμό, τη χρήση του εδάφους, τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις, τη συνύπαρξη* και τη δημόσια τάξη.

Η τροποποιητική οδηγία καθορίζει επίσης το σύνολο των προθεσμιών και ευθυνών που διέπουν τις αποφάσεις που λαμβάνονται σχετικά με την προσαρμογή του γεωγραφικού πεδίου της έγκρισης, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος εξαίρεσης βάσει περιστάσεων νέων στόχων.

Από τις 3 Απριλίου 2017, οι χώρες της ΕΕ στις οποίες καλλιεργούνται ΓΤΟ πρέπει να εισάγουν μέτρα για τις διασυνοριακές περιοχές της επικράτειάς τους με στόχο την αποφυγή πιθανής διασυνοριακής μόλυνσης σε γειτονικές χώρες της ΕΕ στις οποίες απαγορεύεται η καλλιέργεια αυτών των ΓΤΟ, εκτός εάν τέτοια μέτρα δεν είναι αναγκαία υπό το φως ιδιαίτερων γεωγραφικών συνθηκών.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Εφαρμόζεται από τις 17 Απριλίου 2001. Οι χώρες της ΕΕ έπρεπε να την ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο έως τις 17 Οκτωβρίου 2002.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Η παρούσα οδηγία συνιστά μόνο ένα από τα πολλά δομικά στοιχεία του νομικού πλαισίου της ΕΕ για τους ΓΤΟ. Τα άλλα δομικά στοιχεία είναι οδηγίες και κανονισμοί (που εστιάζουν σε ζητήματα όπως τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα ή τις διασυνοριακές διακινήσεις των ΓΤΟ) που λειτουργούν με στόχο την προστασία της υγείας των ανθρώπων και των ζώων καθώς και του περιβάλλοντος, θεσπίζουν εναρμονισμένες διαδικασίες και διασφαλίζουν την ιχνηλασιμότητα των ΓΤΟ που διατίθενται στην αγορά.

Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στα εξής:

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

Σκόπιμη ελευθέρωση: στο πλαίσιο αυτής της νομοθεσίας, είναι η οποιαδήποτε σκόπιμη εισαγωγή ΓΤΟ στο περιβάλλον χωρίς συγκεκριμένα περιοριστικά μέτρα.
Γενετικώς τροποποιημένοι οργανισμοί: με τη χρήση τεχνικών της σύγχρονης βιοτεχνολογίας που ονομάζεται γονιδιακή τεχνολογία, η γενετική σύνθεση των ζώντων κυττάρων και οργανισμών μπορεί να τροποποιηθεί. Αυτό επιτρέπει στον άνθρωπο να αναπαράγει φυτά και ζώα τα οποία μπορούν, για παράδειγμα, να έχουν μεγαλύτερη απόδοση ή να αντιστέκονται στις ασθένειες.
Συνύπαρξη: η ύπαρξη γενετικώς τροποποιημένων, συμβατικών και βιολογικών καλλιεργειών απαιτεί κανόνες που εξασφαλίζουν ότι τα εν λόγω τρία είδη καλλιέργειας μπορούν να διατηρούνται χωριστά μεταξύ τους κατά τη διάρκεια της καλλιέργειας, της συγκομιδής, της μεταφοράς, της αποθήκευσης και της επεξεργασίας.

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Οδηγία 2001/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Μαρτίου 2001, για τη σκόπιμη ελευθέρωση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών στο περιβάλλον και την κατάργηση της οδηγίας 90/220/ΕΟΚ του Συμβουλίου — Δήλωση της Επιτροπής (ΕΕ L 106 της 17.4.2001, σ. 1-39)

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις της οδηγίας 2001/18/ΕΚ έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Η παρούσα ενοποιημένη έκδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Απόφαση 2004/204/ΕΚ της Επιτροπής, της 23ης Φεβρουαρίου 2004, για τις λεπτομέρειες λειτουργίας των μητρώων για την καταχώριση πληροφοριών σχετικών με τις γενετικές τροποποιήσεις των ΓΤΟ, όπως προβλέπεται στην οδηγία 2001/18/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 65 της 3.3.2004, σ. 20-22)

Κανονισμός (EΚ) αριθ. 1829/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2003, για τα γενετικώς τροποποιημένα τρόφιμα και ζωοτροφές (ΕΕ L 268 της 18.10.2003, σ. 1-23)

Βλέπε ενοποιημένη έκδοση.

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1830/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2003, σχετικά με την ιχνηλασιμότητα και την επισήμανση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών και την ιχνηλασιμότητα τροφίμων και ζωοτροφών που παράγονται από γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς, και για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/18/ΕΚ (ΕΕ L 268 της 18.10.2003, σ. 24-28) Βλέπε την ενοποιημένη έκδοση.

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1946/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Ιουλίου 2003, για τις διασυνοριακές διακινήσεις γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών (ΕΕ L 287 της 5.11.2003, σ. 1-10)

τελευταία ενημέρωση 11.12.2017