Διεύρυνση της ζώνης ευρώ μετά την 1η Μαΐου 2004
Δέκα νέα κράτη μέλη εντάχθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση την 1η Μαΐου 2004. Δύο άλλες χώρες, η Βουλγαρία και η Ρουμανία, προσχώρησαν την 1η Ιανουαρίου 2007. Ωστόσο, το ενιαίο νόμισμα δεν υιοθετήθηκε κατά την προσχώρησή τους. Πράγματι, τα νέα κράτη θα πρέπει πρώτα να αποδείξουν ότι είναι έτοιμα να υιοθετήσουν το ευρώ και να ικανοποιήσουν τα «κριτήρια σύγκλισης». Από τη στιγμή που θα πληρούνται οι προϋποθέσεις αυτές, τα νέα κράτη μέλη είναι σε θέση να εισαγάγουν το ευρώ.
ΠΡΑΞΗ
Ανακοίνωση της Επιτροπής της 10ης Νοεμβρίου 2004 στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, στην Επιτροπή των Περιφερειών και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: Πρώτη έκθεση σχετικά με τις πρακτικές προετοιμασίες εν όψει της διεύρυνσης της ζώνης ευρώ [COM(2004) 748 τελικό – Επίσημη Εφημερίδα C 49 της 28.2.2006].
ΣΥΝΟΨΗ
Η εισαγωγή του ευρώ απαιτεί προσεκτική πρακτική προετοιμασία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκδίδει τακτικά εκθέσεις σχετικά με την πορεία των πρακτικών προετοιμασιών για την εισαγωγή του ευρώ. Η παρούσα ανακοίνωση αποτελεί την πρώτη έκθεση για την ενημέρωση όλων των ενδιαφερόμενων μερών, όπως τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, τα κράτη μέλη, το κοινό και τα ΜΜΕ. Οι εκθέσεις δημοσιεύονται για ενημέρωση και δεν έχουν νομική αξία. Δεν θα πρέπει να συγχέονται με τις εκθέσεις σύγκλισης.
Προετοιμασία για την εισαγωγή του ενιαίου νομίσματος
Η εισαγωγή του ευρώ απαιτεί έγκαιρη προετοιμασία. Οι χώρες της ζώνης ευρώ του πρώτου κύματος είχαν προβλέψει, για πρακτικούς και οργανωτικούς λόγους, μεταβατική περίοδο τριών ετών μεταξύ της υιοθέτησης του ευρώ ως νομίσματος και της κυκλοφορίας των χαρτονομισμάτων και κερμάτων σε ευρώ. Ωστόσο, η είσοδος στη ζώνη του ευρώ ταυτόχρονα με την κυκλοφορία των κερμάτων και χαρτονομισμάτων σε ευρώ παρουσιάζει πλεονεκτήματα, ιδίως επειδή τα κέρματα και τα τραπεζογραμμάτια ευρώ είναι ήδη γνωστά στα κράτη μέλη της ΕΕ.
Διδάγματα από την προηγούμενη μετάβαση στο ευρώ
Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η πρώτη μετάβαση στο ευρώ υπήρξε επιτυχημένη, μολονότι διάφορες πτυχές επιδέχονται βελτίωση. Συγκεκριμένα, είναι απαραίτητη η προσεκτική και έγκαιρη προετοιμασία ώστε να διασφαλιστεί η ταχεία μετάβαση στο νέο νόμισμα και η αποδοχή του από το κοινό. Η Επιτροπή εκτιμά ότι η μεταβατική περίοδος των τριών ετών ήταν υπερβολικά εκτεταμένη και επιθυμεί να εισαχθούν ταχύτερα τα χαρτονομίσματα και κέρματα του ευρώ προς όφελος όλων των συμμετεχόντων· προτιμά να είναι σύντομη η περίοδος διπλής κυκλοφορίας.
Εξάλλου, η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι οι εθνικές αρχές πρέπει να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα ώστε να αποφευχθεί οποιαδήποτε επίπτωση στις τιμές, για παράδειγμα με λανθασμένη μετατροπή των τιμών από τους εμπόρους και τους λιανοπωλητές. Για το λόγο αυτό είναι σκόπιμο να συμμετάσχουν ενεργά στη σχετική διαδικασία οι ενώσεις προστασίας των καταναλωτών. Οι αρχές μπορούν επίσης να υποχρεώσουν τους εμπόρους να ανακοινώσουν δημόσια τη δέσμευσή τους για σωστή μετατροπή των τιμών ώστε να διασφαλιστεί η αξιοπιστία και να προσφερθεί στους καταναλωτές ένα μέσο το οποίο να τους επιτρέπει να ασκήσουν πιέσεις.
Πλαίσιο
Μετά τη διεύρυνση του 2004, πολλά κράτη μέλη εισήλθαν στη ζώνη του ευρώ:
Επί του παρόντος, τα 17 από 27 κράτη μέλη χρησιμοποιούν το ευρώ ως ενιαίο νόμισμα.
ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ
Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Κεντρική Ευρωπαϊκή Τράπεζα, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών – Δέκατη έκθεση σχετικά με τις πρακτικές προετοιμασίες για τη µελλοντική διεύρυνση της ζώνης του ευρώ [COM(2010) 398 τελικό – Επίσημη Εφημερίδα C 121 της 19.4.2011].
Η ανακοίνωση αυτή παρέχει λεπτομερή στοιχεία για την πρόοδο των τελικών προετοιμασιών που έλαβαν χώρα στην Εσθονία εν όψει της εισαγωγής του ευρώ την 1η Ιανουαρίου 2011. Πέραν τούτου, περιλαμβάνει έρευνες της κοινής γνώμης οι οποίες διεξήχθησαν στα άλλα κράτη μέλη που έθεσαν υποψηφιότητα για την υιοθέτηση του ενιαίου νομίσματος.
Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Κεντρική Ευρωπαϊκή Τράπεζα, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών – Ένατη έκθεση σχετικά με τις πρακτικές προετοιμασίες για τη µελλοντική διεύρυνση της ζώνης του ευρώ [COM(2009) 692 τελικό – Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].
Η ανακοίνωση αυτή παρουσιάζει συνοπτικά την πρόοδο των πρακτικών προετοιμασιών εν όψει της εισαγωγής του ευρώ στα κράτη μέλη που εξέφρασαν επιθυμία να υιοθετήσουν το ενιαίο νόμισμα. Περιλαμβάνει επίσης γενική άποψη της κοινής γνώμης για το ευρώ στα εν λόγω κράτη μέλη.
Ανακοίνωση της Επιτροπής της 12ης Δεκεμβρίου 2008 προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, την Επιτροπή των Περιφερειών και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: Όγδοη έκθεση σχετικά µε τις πρακτικές προετοιµασίες για τη µελλοντική διεύρυνση της ζώνης του ευρώ [COM(2008) 843 τελικό – Επίσημη Εφημερίδα C 76 της 25.3.2010].
Η ανακοίνωση αυτή παρέχει στοιχεία και αξιολογεί τις προετοιμασίες στη Σλοβακία εν όψει της εισαγωγής του ευρώ : οι προετοιμασίες για την εισαγωγή τραπεζογραμματίων και κερμάτων ευρώ, η προσαρμογή των επιχειρήσεων και της δημόσιας διοίκησης στη μετάβαση στο ευρώ και η ενημερωτική εκστρατεία προς τους πολίτες σχετικά με το ευρώ.
Ανακοίνωση της Επιτροπής της 18ης Ιουλίου 2008 προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, την Επιτροπή των Περιφερειών και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: Έβδομη έκθεση σχετικά µε τις προετοιµασίες για τη µελλοντική διεύρυνση της ζώνης του ευρώ [COM(2008) 480 τελικό – Επίσημη Εφημερίδα C 76 της 25.3.2010].
Η Επιτροπή παρουσιάζει την τρέχουσα κατάσταση των πρακτικών προετοιμασιών για την αλλαγή νομίσματος στη Σλοβακία που θα πραγματοποιηθεί την 1η Ιανουαρίου 2009 με τη μέθοδο του «big bang». Θέτει ερωτήματα ως προς την αποτελεσματικότητα της υφιστάμενης συντονιστικής δομής και προτείνει την ενίσχυση της κεντρικής παρακολούθησης των προετοιμασιών για την υιοθέτηση του ευρώ.
Ανακοίνωση της Επιτροπής της 27ης Νοεμβρίου 2007 στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, στην Επιτροπή των Περιφερειών και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: Έκτη έκθεση σχετικά με τις πρακτικές προετοιμασίες για τη μελλοντική διεύρυνση της ζώνης του ευρώ [COM(2007) 756 τελικό – Επίσημη Εφημερίδα C 55 της 28.2.2008].
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξιολογεί τις πρακτικές προετοιμασίες της Κύπρου και της Μάλτας εν όψει της εισαγωγής του ευρώ από την 1η Ιανουαρίου του 2008.
Ανακοίνωση της Επιτροπής της 16ης Ιουλίου 2007 στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, στην Επιτροπή των Περιφερειών και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: Πέμπτη έκθεση σχετικά με τις πρακτικές προετοιμασίες για την μελλοντική διεύρυνση της ζώνης του ευρώ [COM(2007) 434 τελικό – Επίσημη Εφημερίδα C 246 της 20.10.2007].
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εφιστά την προσοχή στις τρέχουσες προετοιμασίες στη Μάλτα και στην Κύπρο. Τα δύο αυτά νησιά της Μεσογείου επέλεξαν το σενάριο του «big bang», δηλαδή της εισαγωγής των τραπεζογραμματίων και κερμάτων σε ευρώ την ημερομηνία εισαγωγής του ευρώ ως νομίσματος των εν λόγω κρατών. Επιπλέον, η έκθεση αναλύει τις προετοιμασίες στη Σλοβακία.
Ανακοίνωση της Επιτροπής της 10ης Νοεμβρίου 2006 στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, στην Επιτροπή των Περιφερειών και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: Τέταρτη έκθεση σχετικά με τις πρακτικές προετοιμασίες για τη μελλοντική διεύρυνση της ζώνης ευρώ [COM(2006) 671 τελικό – Επίσημη Εφημερίδα C 78 της 11.4.2007].
Η έκθεση αυτή εστιάζεται στις πρακτικές προετοιμασίες στη Σλοβενία, την Κύπρο και τη Μάλτα.
Ανακοίνωση της Επιτροπής της 22ας Ιουνίου 2006 στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, στην Επιτροπή των Περιφερειών και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: Τρίτη έκθεση σχετικά με τις πρακτικές προετοιμασίες για τη μελλοντική διεύρυνση της ζώνης του ευρώ [COM(2006) 322 τελικό – Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].
Η έκθεση εστιάζεται στις πρακτικές προετοιμασίες της Σλοβενίας. Η Επιτροπή εκτιμά ότι οι προπαρασκευαστικές εργασίες έχουν προχωρήσει πολύ, απαιτούνται όμως συμπληρωματικά μέτρα για να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών.
Ανακοίνωση της Επιτροπής της 4ης Νοεμβρίου 2005 στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, στην Επιτροπή των Περιφερειών και στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: Δεύτερη έκθεση σχετικά με τις πρακτικές προετοιμασίες για τη μελλοντική διεύρυνση της ζώνης ευρώ [COM(2005) 545 τελικό – Επίσημη Εφημερίδα C 49 της 28.2.2006].
Η έκθεση αυτή αναφέρεται στην πορεία των πρακτικών προετοιμασιών σχετικά με την εισαγωγή του ευρώ στα κράτη μέλη που εντάχθηκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση την 1η Μαΐου 2004.
Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 04.11.2011