Εξορθολογισμός των ετήσιων κύκλων συντονισμού της οικονομικής πολιτικής και της πολιτικής απασχόλησης
1) ΣΤΟΧΟΣ
Εξορθολογισμός και συγχρονισμός της διαδικασίας συντονισμού της οικονομικής πολιτικής και της πολιτικής απασχόλησης, προκειμένου να αποδοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην υλοποίηση των συστάσεων αντί της καθ' έτος κατάρτισης κατευθυντήριων γραμμών.
2) ΠΡΑΞΗ
Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τον εξορθολογισμό των ετήσιων κύκλων συντονισμού της οικονομικής πολιτικής και της πολιτικής απασχόλησης [COM(2002) 487 Τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].
3) ΣΥΝΟΨΗ
Στόχοι. Τα τελευταία χρόνια η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) ανέπτυξε μια κοινωνικοοικονομική και περιβαλλοντική στρατηγική η οποία έχει ως στόχο:
Οι διάφοροι μηχανισμοί συντονισμού. Εκτός από το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών στο πλαίσιο των « Γενικών προσανατολισμών των οικονομικών πολιτικών » (ΓΠΟΠ), η Συνθήκη προβλέπει το συντονισμό μέσω του «συμφώνου σταθερότητας και ανάπτυξης» και της «ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση» («Διαδικασία του Λουξεμβούργου»). Στα μέσα συντονισμού πρέπει να προστεθούν, επί παραδείγματι, η διαδικασία οικονομικής μεταρρύθμισης («Διαδικασία του Κάρντιφ»), ο μακροοικονομικός διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους στο πλαίσιο του «ευρωπαϊκού συμφώνου για την απασχόληση» («Διαδικασία της Κολωνίας») και η «ανοικτή μέθοδος συντονισμού», που καθιερώθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισσαβόνας («Διαδικασία της Λισσαβόνας»).
Η εξέλιξη των μεθόδων για το συντονισμό των πολιτικών κατέστησε πιο περίπλοκο το πλαίσιο συντονισμού και δεν διευκολύνει την επεξεργασία και διάδοση των πολιτικών προσανατολισμών της Ένωσης. Πλην όμως, η ΕΕ πρέπει οπωσδήποτε να στηρίζεται σε αποτελεσματικούς μηχανισμούς συντονισμού, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η καλύτερη υλοποίηση των στρατηγικών και να διευκολύνεται η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων που επιτυγχάνονται. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Βαρκελώνης διατύπωσε το αίτημα της λήψης μέτρων με στόχο τον εξορθολογισμό των ποικίλων αυτών διαδικασιών συντονισμού.
Προτάσεις. Η Επιτροπή προτείνει τα εξής μέτρα, προκειμένου να επιτευχθεί ο εξορθολογισμός των διαφόρων κύκλων συντονισμού:
Η Επιτροπή προτείνει να επικεντρωθεί η λειτουργία των διαφόρων διαδικασιών συντονισμού στον μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην υλοποίηση των συστάσεων και στην αξιολόγηση του αντίκτυπου τους και να εστιασθεί η όλη προσπάθεια σε ορισμένα σημαντικά χρονικά σημεία του έτους. Αυτό αναμένεται να συμβάλει, αφενός, στην αύξηση της συνεκτικότητας, της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών, με ταυτόχρονη διατήρηση της αυτοτέλειάς τους, και, αφετέρου, στη σταθερότητα και την προβλεψιμότητα των πολιτικών.
Κύρια στοιχεία του νέου κύκλου συντονισμού
Προπαρασκευή του εαρινού Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η Επιτροπή καταρτίζει έκθεση με αποδέκτη το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, όπου επισημαίνει τους τομείς στους οποίους απαιτούνται πρόοδοι, καθώς και τους βασικούς προσανατολισμούς. Της έκθεσης αυτής έπεται η καλούμενη «δέσμη εφαρμογής», η οποία περιλαμβάνει την έκθεση σχετικά με την εφαρμογή των ΓΠΟΠ, το σχέδιο της κοινής έκθεσης για την απασχόληση και την έκθεση επί της εφαρμογής της στρατηγικής για την εσωτερική αγορά. Στα παραπάνω έρχονται να προστεθούν διάφορες εκθέσεις και πίνακες επιδόσεων της Επιτροπής (έκθεση του Κάρντιφ, έκθεση για τις κρατικές ενισχύσεις, για την καινοτομία και την πολιτική επιχειρήσεων).
Εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Το εν λόγω Συμβούλιο διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στον ετήσιο κύκλο συντονισμού. Αξιολογεί τις προόδους που πραγματοποιούνται και, στη βάση αυτή, θεσπίζει γενικούς πολιτικούς προσανατολισμούς για τις κυριότερες προτεραιότητες.
Προτάσεις της Επιτροπής. Η Επιτροπή υποβάλλει στη συνέχεια μία «δέσμη προσανατολισμών», που περιλαμβάνει τους ΓΠΟΠ και τις κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση, ενόψει της κατάρτισης συγκεκριμένου προγράμματος εργασίας με βάση τους προσανατολισμούς του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η εν λόγω δέσμη δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά τον Απρίλιο του 2003 και καλύπτει καταρχήν τριετή περίοδο, η οποία λήγει το 2006. Η υποβολή προσανατολισμών συνεχίζεται σε ετήσια βάση, λαμβανομένων υπόψη των όποιων σημαντικών εξελίξεων, αν και, συνολικά, οι προσανατολισμοί αναμένεται να παραμείνουν σταθεροί μέχρι το 2006. Η στρατηγική για την εσωτερική αγορά καλύπτει επίσης τα θέματα που άπτονται της εσωτερικής αγοράς έως το 2006 και επιφέρονται προσαρμογές σε αυτήν μόνο εφόσον υπάρχει ανάγκη.
Έκδοση νέων προσανατολισμών και συστάσεων. Οι αρμόδιες συνθέσεις του Συμβουλίου εκδίδουν τους ΓΠΟΠ και τις κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση, και επίσης εγκρίνουν τα σχέδια δράσης που εμπίπτουν στον τομέα της αρμοδιότητάς τους (π.χ. τη στρατηγική για την εσωτερική αγορά), αφού όμως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου εγκρίνει τη «δέσμη προσανατολισμών»
Εξέταση της εφαρμογής. Οι πρόοδοι που πραγματοποιούνται εξετάζονται κατά τη διάρκεια του τέταρτου τριμήνου, με συστηματική διάθεση στοιχείων σχετικά με την εφαρμογή των πολιτικών που έχουν αποφασισθεί από τα κράτη μέλη και την αξιολόγηση των στοιχείων αυτών από την Επιτροπή. Τα στοιχεία που διατίθενται από τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να παρουσιάζονται σε ενιαίο έγγραφο και συγχρόνως, το αργότερο τον Οκτώβριο. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής, θα μπορούσαν, επομένως, να προχωρούν στην αξιολόγηση των στοιχείων και να διατυπώνουν σχετικό συμπέρασμα υπό τη μορφή νέας «δέσμης εφαρμογής» ταυτόχρονα με την εαρινή έκθεση, σηματοδοτώντας με τον τρόπο αυτό την έναρξη ενός νέου κύκλου.
Η Επιτροπή εισηγείται τον εξορθολογισμό των συναφών διαδικασιών, ούτως ώστε αυτές να μπορούν να συμβάλουν πλήρως στην επεξεργασία της «δέσμης εφαρμογής» και στην κατάρτιση της εαρινής έκθεσης.
Μεσοπρόθεσμη στρατηγική. Η Επιτροπή επιθυμεί να δώσει το προβάδισμα στον μεσοπρόθεσμο ορίζοντα στους τομείς της οικονομίας και της απασχόλησης, προκειμένου να αυξηθεί η σταθερότητα των προσανατολισμών και των συστάσεων και να μπορούν με τον τρόπο αυτό τα κράτη μέλη να καταστρώνουν αξιόπιστες στρατηγικές, με άξονα την υλοποίηση των συστάσεων, καθώς επίσης προκειμένου να αποφεύγεται ο επανειλημμένος επανακαθορισμός των στρατηγικών. Υπό τις συνθήκες αυτές, η πολιτική στρατηγική θα είναι σαφέστερα συνδεδεμένη με την επίτευξη των στόχων που διατυπώνονται στην «Ατζέντα της Λισσαβόνας». Εξάλλου, αποδίδεται μεγαλύτερη έμφαση στην υλοποίηση των στρατηγικών παρά στην κατάστρωσή τους. Όλα τα προαναφερθέντα θα ενισχύσουν την ορατότητα και τον αντίκτυπο της στρατηγικής.
Γενικοί προσανατολισμοί των οικονομικών πολιτικών. Οι ΓΠΟΠ θα διατηρήσουν μεν τον ετήσιο χαρακτήρα τους αλλά θα υπόκεινται σε πλήρη ανασκόπηση μόνον ανά τριετία, εκτός αν με πρωτοβουλία της Επιτροπής κριθεί ότι είναι αναγκαία η αναθεώρησή τους. Ο χαρακτήρας τους καθίσταται συνεπώς πιο στρατηγικός εφόσον εστιάζεται σε μεγαλύτερο βαθμό στα ζητήματα θεμελιακού χαρακτήρα.
Κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση. Ανάλογα οφέλη είναι εφικτά σε σχέση με τις κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση («Διαδικασία του Λουξεμβούργου»), μέσω της εις βάθος ανασκόπησής τους ανά τριετία και την προσαρμογή του χρονοδιαγράμματός τους με χρονικό ορίζοντα το 2010.
Εσωτερική αγορά. Η διαδικασία του Κάρντιφ θα εστιάζεται κάθε χρόνο στην εις βάθος ανάλυση ενός περιορισμένου αριθμού βασικών θεμάτων. Η στρατηγική για την εσωτερική αγορά έχει εγκρίνει ένα πενταετές πλαίσιο και θα μπορούσε να συσχετισθεί στενότερα με τη στρατηγική της Λισσαβόνας κατά το προσεχές στάδιο της εφαρμογής της. Συνεπώς, θα ήταν σκόπιμο να προσδιορισθεί ένα χρονοδιάγραμμα δράσης, το οποίο να εκτείνεται μέχρι το 2006.
Η συνοχή της «δέσμης προσανατολισμών». Τα θέματα που καλύπτονται από τα διάφορα μέσα είναι σκόπιμο να προσδιορίζονται σαφέστερα. Οι ΓΠΟΠ διατηρούν την κεντρική τους θέση· καλύπτουν τις μακροοικονομικές πολιτικές και αποδίδουν την αναγκαία έμφαση στις διαρθρωτικές πολιτικές, με στόχο την προώθηση του αναπτυξιακού δυναμικού της οικονομίας, της απασχόλησης, της κοινωνικής συνοχής, της αειφόρου ανάπτυξης και της μετάβασης σε μια οικονομία βασισμένη στη γνώση. Οι διαδικασίες του Λουξεμβούργου και του Κάρντιφ αποβλέπουν στη διερεύνηση των διαφόρων σχετικών παραμέτρων. Οι κατευθυντήριες γραμμές για την απασχόληση θα διατηρήσουν τη μεγάλη τους εμβέλεια, καθώς και τη λειτουργία που επιτελούν ως βασικά εργαλεία για το συντονισμό στον τομέα της απασχόλησης, σε πλήρη συνεκτικότητα με τους γενικούς προσανατολισμούς των οικονομικών πολιτικών. Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία του Κάρντιφ, αυτή επιτρέπει την καλύτερη διαφοροποίηση των γενικότερων συστάσεων των ΓΠΟΠ και των επιμέρους δράσεων της στρατηγικής για την εσωτερική αγορά στο κοινοτικό επίπεδο.
Κάθε νέα μέθοδος συντονισμού, εκτός αυτών που έχουν ήδη μνημονευθεί, είναι σκόπιμο, πριν από την καθιέρωσή της, να πείθει ότι τα ζητήματα, στη ρύθμιση των οποίων αποβλέπει, δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν στο πλαίσιο των υφιστάμενων διαδικασιών, καθώς και ότι η νέα διαδικασία προσκομίζει μία γνήσια προστιθέμενη αξία.
Χρονοδιάγραμμα. Το εγχείρημα του εξορθολογισμού τίθεται σε εφαρμογή ήδη από την προετοιμασία του εαρινού Συμβουλίου του 2003.
4) μετρα εφαρμογης
5) μεταγενεστερες εργασιες
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να συμβουλευθείτε:
Διαδικασία οικονομικής μεταρρύθμισης («Διαδικασία του Κάρντιφ») (EN) (DE) (FR).
Στρατηγική της Λισσαβόνας [DE, EN, FR].
Διαδικασία του Λουξεμβούργου
Ευρωπαϊκή στρατηγική για την απασχόληση (EN) (FR) (DE).
Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 08.04.2003