Οδικές σήραγγες: κανόνες ασφαλείας της ΕΕ

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Οδηγία 2004/54/ΕΚ σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις ασφαλείας για τις σήραγγες του Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

• Καθορίζει τα ελάχιστα πρότυπα ασφαλείας που αφορούν οργανωτικές, διαρθρωτικές, τεχνικές και λειτουργικές πτυχές των οδικών σηράγγων που αποτελούν μέρος των καθορισμένων διευρωπαϊκών υποδομών μεταφορών.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Απαιτήσεις ασφαλείας

• Η οδηγία αυτή επιδιώκει όλες οι σήραγγες άνω των 500 μέτρων μήκους, υπό εκμετάλλευση, υπό κατασκευή ή υπό μελέτη, που αποτελούν τμήμα του διευρωπαϊκού οδικού δικτύου, να υπόκεινται σε νέες εναρμονισμένες απαιτήσεις ασφάλειας.

Η διοικητική αρχή

• Κάθε χώρα της ΕΕ πρέπει να ορίζει μία ή περισσότερες διοικητικές αρχές, υπεύθυνες για όλα τα θέματα ασφάλειας που αφορούν τις σήραγγες. Οι αρχές λαμβάνουν τα μέτρα που είναι αναγκαία για την διασφάλιση της συμμόρφωσης με την παρούσα οδηγία.
• Οι εν λόγω αρχές μπορεί να είναι εθνικές, περιφερειακές ή τοπικές. Στην περίπτωση των σηράγγων που επεκτείνονται μεταξύ δύο χωρών, είτε κάθε χώρα υποδεικνύει μια αρχή, είτε οι δύο χώρες υποδεικνύουν μια κοινή διοικητική αρχή.
• Οι αρχές θα πρέπει να παρέχουν την έγκρισή τους όταν τίθεται σε λειτουργία μια νέα σήραγγα ή σε περίπτωση ανακατασκευής υφιστάμενης σήραγγας. Θα είναι εξουσιοδοτημένες να αναστέλλουν ή να περιορίζουν την εκμετάλλευση μιας σήραγγας εφόσον δεν συντρέχουν όλες οι προϋποθέσεις ασφάλειας.
• Η διοικητική αρχή μεριμνά ώστε να εξασφαλίζεται η διεκπεραίωση των ανωτέρω υποχρεώσεων:
  • τακτικός έλεγχος και δοκιμή των σηράγγων και κατάρτιση των σχετικών απαιτήσεων ασφαλείας·
  • θέσπιση επιχειρησιακών οργανωτικών σχημάτων (συμπεριλαμβανομένων σχεδίων επέμβασης σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης) για την εκπαίδευση και τον εξοπλισμό των υπηρεσιών επέμβασης·
  • καθορισμός της διαδικασίας άμεσου κλεισίματος μιας σήραγγας σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης·
  • θέσπιση των αναγκαίων μέτρων περιορισμού των κινδύνων.

Ο διαχειριστής της σήραγγας

• Για κάθε σήραγγα που βρίσκεται στην επικράτεια χώρας της ΕΕ, είτε πρόκειται για προγραμματισθέν έργο, είτε για έργο στο στάδιο της κατασκευής ή της εκμετάλλευσης, η αρχή αναγνωρίζει ως διαχειριστή της σήραγγας τον δημόσιο ή ιδιωτικό οργανισμό που είναι υπεύθυνος για τη διαχείριση της σήραγγας στο συγκεκριμένο στάδιο. Ο διαχειριστής της σήραγγας πρέπει να συντάσσει έκθεση σε περίπτωση που σημειωθεί κάποιο σημαντικό συμβάν ή ατύχημα που αφορά την σήραγγα.

Ο υπεύθυνος ασφαλείας

• Για κάθε σήραγγα, ο διαχειριστής της σήραγγας υποδεικνύει έναν υπεύθυνο ασφαλείας, ο οποίος πρέπει να έχει γίνει εκ των προτέρων αποδεκτός από τη διοικητική αρχή και ο οποίος συντονίζει όλα τα μέτρα πρόληψης και προστασίας που αποβλέπουν στην ασφάλεια των χρηστών και του προσωπικού εκμετάλλευσης. Ο υπεύθυνος ασφαλείας ασκεί τα εξής καθήκοντα:
  • εξασφαλίζει τον συντονισμό με τις υπηρεσίες επέμβασης και συμμετέχει στην κατάρτιση των επιχειρησιακών σχεδίων·
  • συμμετέχει στον σχεδιασμό, την εκτέλεση και την αξιολόγηση των επεμβάσεων σε καταστάσεις εκτάκτου ανάγκης·
  • συμμετέχει στην κατάρτιση των σχεδίων ασφαλείας και τον καθορισμό των εξοπλισμών υποδομής·
  • ελέγχει την εκπαίδευση του προσωπικού εκμετάλλευσης και των υπηρεσιών επέμβασης και συμμετέχει στην οργάνωση ασκήσεων που λαμβάνουν χώρα ανά τακτά χρονικά διαστήματα·
  • γνωμοδοτεί επί της αδείας χρήσεως της δομής, των εξοπλισμών και της εκμετάλλευσης των σηράγγων·
  • ελέγχει τη συντήρηση και επιδιόρθωση της δομής και των εξοπλισμών της σήραγγας·
  • συμμετέχει στην αξιολόγηση κάθε σημαντικού συμβάντος ή ατυχήματος.

Περιοδικοί έλεγχοι

• Οι χώρες της ΕΕ μεριμνούν ώστε οι έλεγχοι, οι αξιολογήσεις και οι δοκιμές πραγματοποιούνται από τους φορείς ελέγχου.
• Η διοικητική αρχή βεβαιούται ότι οι τακτικοί έλεγχοι πραγματοποιούνται από τον φορέα ελέγχου, ούτως ώστε να εξασφαλίζεται ότι όλες οι σήραγγες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας είναι σύμμορφες προς τις σχετικές διατάξεις.
• Το διάστημα μεταξύ δύο διαδοχικών ελέγχων μιας σήραγγας δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 6 έτη.

Ανάλυση κινδύνων

• Πραγματοποιείται ανάλυση των κινδύνων, βάσει ενιαίας μεθοδολογίας, η οποία εξειδικεύεται σε εθνικό επίπεδο, από ανεξάρτητο οργανισμό και αιτήσει της διοικητικής αρχής, για δεδομένη σήραγγα. Λαμβάνει υπόψη το σύνολο των σχεδιαστικών πτυχών και των συνθηκών κυκλοφορίας που επιδρούν στην ασφάλεια, ιδίως δε τα χαρακτηριστικά και τον τύπο της κυκλοφορίας, το μήκος και τη γεωμετρία της σήραγγας, καθώς και τον αριθμό των βαρέων φορτηγών που προβλέπεται να διέλθουν καθημερινά.

Εκθέσεις

• Ανά διετία, οι χώρες της ΕΕ συντάσσουν εκθέσεις για τις πυρκαγιές στις σήραγγες και τα ατυχήματα που επηρεάζουν κατά τρόπο έκδηλο την ασφάλεια των χρηστών της οδικής σήραγγας, καθώς και τη συχνότητά τους και τα σχετικά αίτια, προβαίνουν στις σχετικές αξιολογήσεις και κοινοποιούν πληροφορίες για το ρόλο και την αποδοτικότητα των εγκαταστάσεων και των μέτρων ασφαλείας.

Προσαρμογή βάσει της τεχνικής προόδου

• Η Επιτροπή έχει το δικαίωμα να προσαρμόζει τα παραρτήματα της παρούσας οδηγίας βάσει της τεχνικής προόδου.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Εφαρμόζεται από τις 30 Απριλίου 2004. Οι χώρες της ΕΕ έπρεπε να την ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο μέχρι τις 30 Απριλίου 2006.

ΠΛΑΙΣΙΟ

Οι σήραγγες αποτελούν σημαντικές υποδομές και είναι συνεπώς αναγκαίες για τις μεταφορές μεγάλων αποστάσεων και για την ανάπτυξη των περιφερειακών οικονομιών της ΕΕ. Ωστόσο, τα ατυχήματα σε σήραγγες, ιδίως οι πυρκαγιές, μπορούν να επιφέρουν δραματικές συνέπειες και εξαιρετικά μεγάλο κόστος όσον αφορά την ανθρώπινη ζωή, την αυξημένη κυκλοφοριακή συμφόρηση, τη μόλυνση και τις δαπάνες επισκευής.

• Για περισσότερες πληροφορίες ανατρέξτε στην ενότητα «Σήραγγες» στον δικτυακό τόπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

ΚΥΡΙΑ ΠΡΑΞΗ

Οδηγία 2004/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις ασφαλείας για τις σήραγγες του Διευρωπαϊκού Οδικού Δικτύου (ΕΕ L 167 της 30.4.2004, σ. 39-91)

Διορθωτικό

Διαδοχικές τροποποιήσεις της οδηγίας 2004/54/ΕΚ έχουν ενσωματωθεί στο πρωτότυπο κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης.

τελευταία ενημέρωση 20.10.2016