Με την ψηφιακή μετάβαση απελευθερώνεται μεγάλο μέρος του ραδιοφάσματος *, ονομαζόμενο ψηφιακό μέρισμα. Για να αντληθούν οφέλη από τα πολλά οικονομικά και κοινωνικά πλεονεκτήματα του ψηφιακού μερίσματος, απαιτείται συντονισμένη προσέγγιση σε κοινοτικό επίπεδο αναφορικά με την κατανομή των ραδιοσυχνοτήτων.

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών της 13ης Νοεμβρίου 2007 - Να επωφεληθούμε πλήρως από το ψηφιακό μέρισμα στην Ευρώπη: κοινή προσέγγιση για τη χρήση του φάσματος που απελευθερώνεται από την ψηφιακή μετάβαση [COM(2007) 700 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Η μετάβαση από την αναλογική στην ψηφιακή τηλεόραση (es de en fr) μέχρι το 2012, έστω και αν ορισμένα κράτη μέλη προβλέπουν τη μετάβαση αυτή αργότερα, θα απελευθερώσει πρωτοφανή αριθμό συχνοτήτων. Το σύνολο των συχνοτήτων που θα αποδεσμευτούν ονομάζεται «ψηφιακό μέρισμα».

Είναι αναγκαίο να προβλεφθεί και να μεγιστοποιηθεί ο οικονομικός και κοινωνικός αντίκτυπος του ψηφιακού μερίσματος. Η συνολική αξία των υπηρεσιών ηλεκτρονικής επικοινωνίας που εξαρτώνται από τη χρήση του φάσματος αντιπροσωπεύει ποσό άνω των 250 δισ. ευρώ ετησίως στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ). Η εξάπλωση καινοτόμων υπηρεσιών μέσω του ψηφιακού μερίσματος μπορεί να συμβάλει σημαντικά στους στόχους της ανταγωνιστικότητας και της οικονομικής ανάπτυξης της στρατηγικής της Λισσαβόνας.

Το ψηφιακό μέρισμα θα μπορεί επίσης να ικανοποιήσει σειρά αναγκών των ευρωπαίων πολιτών από κοινωνικής και πολιτισμικής σκοπιάς, επιτρέποντας για παράδειγμα την αποτελεσματική καταπολέμηση του ψηφιακού χάσματος.

Για το λόγο αυτό, η Επιτροπή προτείνει να τεθεί σε εφαρμογή κοινό σχέδιο για το ραδιοφάσμα * σε κοινοτικό επίπεδο ώστε να εξασφαλιστεί η βέλτιστη εκμετάλλευση του ψηφιακού μερίσματος.

Όλες οι τρέχουσες ασύρματες εφαρμογές, των οποίων η ζήτηση παρουσιάζει ταχεία αύξηση, όπως οι ασύρματες επικοινωνίες υψηλής ταχύτητας ή η κινητή τηλεόραση, είναι δυνατόν να επωφεληθούν από το ψηφιακό μέρισμα.

Οι παρούσες εθνικές πολιτικές φάσματος δεν ευνοούν πάντως τη συντονισμένη πρόσβαση στο φάσμα μεταξύ των κρατών μελών. Σύμφωνα με τη γνωμοδότηση [PDF (EN)] της ομάδας για την πολιτική ραδιοφάσματος (es de en fr), πολλές από τις δυνατές χρήσεις του ψηφιακού μερίσματος δεν θα υλοποιηθούν χωρίς επαρκή συντονισμό της πρόσβασης στο φάσμα.

Επί του παρόντος, το ψηφιακό μέρισμα είναι διασκορπισμένο σε σχετικά στενές ζώνες, κατανεμημένες σε μεγάλο πλήθος συχνοτήτων, που οφείλεται στην κατανομή του φάσματος η οποία προβλέπεται από την περιφερειακή διάσκεψη ραδιοεπικοινωνιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (UIT) (ES) (EN) (FR). Μέχρις ότου πάψει να χρησιμοποιείται το αναλογικό σύστημα, θα συνυπάρχει με το ψηφιακό μέρισμα. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο οι ζώνες συχνοτήτων του ψηφιακού μερίσματος να μπορούν να χρησιμοποιούνται ευκολότερα από όλα τα κράτη μέλη.

Κατάλληλος σχεδιασμός της διαχείρισης του φάσματος

Η Επιτροπή επιθυμεί να ενισχύσει την κοινοτική διάσταση του σχεδιασμού του φάσματος για το ψηφιακό μέρισμα, με την κράτηση και το συντονισμό κοινών ζωνών συχνοτήτων σε κοινοτικό επίπεδο.

Τα κράτη μέλη καλούνται να συνεργαστούν για τη συνεκτική και ευέλικτη πρόσβαση στο ψηφιακό μέρισμα ώστε να διευκολυνθεί η εισαγωγή νέων υπηρεσιών.

Η ψηφιακή μετάβαση συνοδεύεται από ιδιαιτερότητες που αφορούν την κατάσταση του φάσματος στο κάθε κράτος μέλος (υποχρεώσεις παροχής δημόσιας υπηρεσίας, διαφορετικά χρονοδιαγράμματα κ.λπ.). Συνεπώς, το κοινό σχέδιο για τη διαχείριση του φάσματος πρέπει να εισαχθεί σταδιακά και με επαρκή ευελιξία για να καλύψει αυτές τις εθνικές ιδιαιτερότητες.

Προτού αποφασιστεί το καταλληλότερο νομικό μέσο για την εφαρμογή της εναρμονισμένης ομαδοποίησης των ζωνών συχνοτήτων, η Επιτροπή προτείνει να αναλάβει τις προπαρασκευαστικές εργασίες για την αντιμετώπιση σειράς οικονομικών, εμπορικών και τεχνικών ζητημάτων.

Η διαχείριση του ψηφιακού μερίσματος ανταποκρίνεται στους στόχους της πρωτοβουλίας i2010, που με τη σειρά της εντάσσεται στο πλαίσιο της ανανεωμένης στρατηγικής της Λισσαβόνας, θεωρώντας τις τεχνολογίες των πληροφοριών και των επικοινωνιών (ΤΠΕ) ουσιαστικής σημασίας για την ανάπτυξη και την απασχόληση.

Λέξεις-κλειδιά της πράξης

Φάσμα ραδιοσυχνοτήτων: το ραδιοφάσμα είναι ένα μικρό μόνο μέρος του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, εκτεινόμενο μεταξύ 3 Hz και 300 GHz. Ανάλογα με την περιοχή των συχνοτήτων, το ραδιοφάσμα διαιρείται σε ζώνες και υποζώνες συχνοτήτων. Τα κύματα αυτά επιτρέπουν, για παράδειγμα, τη μετάδοση των κινητών επικοινωνιών και των σταθερών ασύρματων επικοινωνιών.