Oδηγία «Υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων επικοινωνίας χωρίς σύνορα»

Η αναθεώρηση της οδηγίας «Τηλεόραση χωρίς σύνορα» (ΤχΣ) στοχεύει στην προσαρμογή και στον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων κανόνων. Το βασικό κίνητρο της αναθεώρησης αυτής είναι να ληφθούν υπόψη οι τεχνολογικές εξελίξεις και οι αλλαγές που επήλθαν στη διάρθρωση της οπτικοακουστικής αγοράς. Στόχοι είναι επίσης η ελάφρυνση της κανονιστικής επιβάρυνσης των παρόχων οπτικοακουστικών υπηρεσιών και η διευκόλυνση της χρηματοδότησης ευρωπαϊκού οπτικοακουστικού περιεχομένου.

Οδηγία 2007/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2007 σχετικά με την τροποποίηση της οδηγίας 89/552/ΕΚ του Συμβουλίου για το συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την άσκηση τηλεοπτικών δραστηριοτήτων.

Η οδηγία «Υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων επικοινωνίας χωρίς σύνορα» αναθεωρεί την οδηγία «Τηλεόραση χωρίς σύνορα» (ΤχΣ) που εκδόθηκε το 1989 και τροποποιήθηκε για πρώτη φορά το 1997. Στόχος είναι η εγκαθίδρυση ενός εκσυγχρονισμένου, ευέλικτου και απλοποιημένου πλαισίου για το οπτικοακουστικό περιεχόμενο.

Η Επιτροπή προτείνει αναθεώρηση βασισμένη σε έναν νέο ορισμό των υπηρεσιών των οπτικοακουστικών μέσων, ανεξάρτητα από τις τεχνικές μετάδοσης.

Διάκριση μεταξύ «γραμμικών» και «μη γραμμικών» υπηρεσιών

Η νέα οδηγία ορίζει την έννοια «υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων επικοινωνίας» διακρίνοντας ανάμεσα σε:

Σύμφωνα με αυτήν τη διαφοροποίηση, η παρούσα οδηγία:

Όλες αυτές οι υπηρεσίες θα επωφεληθούν της αρχής της χώρας προέλευσης και θα πρέπει κατά συνέπεια να εμπίπτουν μόνο στις νομικές διατάξεις που ισχύουν στη χώρα εγκατάστασής τους. Τα πλεονεκτήματα αυτής της αρχής επεκτείνονται έτσι στις μη γραμμικές υπηρεσίες, πράγμα που θα τους παρέχει καλύτερες προϋποθέσεις για την εμπορική επιτυχία τους.

Eφαρμόζεται νέα διαδικασία με δύο στάδια στην περίπτωση κατά την οποία τηλεοπτικοί οργανισμοί από άλλο κράτος μέλος καταστρατηγούν τους αυστηρότερους κανόνες του κράτους μέλους προορισμού. Διεξάγεται διάλογος ανάμεσα στα δύο κράτη μέλη και, σε περίπτωση ατυχούς έκβασης, επεμβαίνει η Επιτροπή ώστε να εξεταστεί εάν τα μέτρα που προτείνονται από το κράτος μέλος προορισμού συμβαδίζουν με το κοινοτικό δίκαιο.

Ελάφρυνση των κανόνων που διέπουν τη διαφήμιση

Η οδηγία απλοποιεί και καθιστά περισσότερο ευέλικτους τους κανόνες παρεμβολής της διαφήμισης. Ενθαρρύνει επίσης την αυτορύθμιση και τη συρρύθμιση (από κοινού ρύθμιση) στον τομέα.

Καταργείται το σημερινό όριο των τριών ωρών ημερησίως για τη διαφήμιση. Η Επιτροπή διατηρεί το όριο των 12 λεπτών ανά ώρα για κάθε μορφή διαφήμισης, ώστε να εμποδίσει την αύξηση της συνολικής ποσότητας διαφήμισης.

Κατόπιν, αντί να υπάρχει υποχρέωση, όπως ισχύει τώρα, πρόβλεψης χρονικών διαστημάτων τουλάχιστον 20 λεπτών μεταξύ των διαφημιστικών διαλειμμάτων, η νέα οδηγία παρέχει τη δυνατότητα στους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς να επιλέγουν την πλέον ενδεδειγμένη στιγμή για την εισαγωγή διαφημιστικών μηνυμάτων στις εκπομπές.

Η οδηγία προβλέπει πάντως ότι οι κινηματογραφικές ταινίες, οι παιδικές εκπομπές, τα προγράμματα επικαιρότητας και τα ενημερωτικά προγράμματα δεν θα πρέπει να διακόπτονται πέραν της μίας φοράς ανά 35 λεπτά.

Υποστηρίζει τις νέες μορφές διαφήμισης (es de en fr), όπως η διαφήμιση σε διαχωρισμένη οθόνη, η εικονική διαφήμιση και η διαδραστική διαφήμιση.

Σαφές νομικό πλαίσιο για την «τοποθέτηση προϊόντων»

Η οδηγία ορίζει ρητά την έννοια της «τοποθέτησης προϊόντων» * και θεσπίζει σαφές νομικό πλαίσιο επί του θέματος. Η τοποθέτηση προϊόντων αναφέρεται στην εμφανή χρησιμοποίηση ενός προϊόντος συγκεκριμένης μάρκας.

Η Επιτροπή επιτρέπει την τοποθέτηση προϊόντος, με την προϋπόθεση ότι αυτή θα αναφέρεται σαφώς στην αρχή της εκπομπής. Εντούτοις, η τοποθέτηση προϊόντος απαγορεύεται στο πλαίσιο εκπομπών ενημέρωσης και επικαιρότητας, ντοκιμαντέρ και παιδικών προγραμμάτων.

Σε ό,τι αφορά την προαγωγή της πολυφωνίας των μέσων μαζικής επικοινωνίας, ισχύουν τρεις τύποι μέτρων:

Η προαγωγή της πολιτισμικής πολυμορφίας αφορά και το θέμα της επιβολής ποσοστώσεων περιεχομένου στους τηλεοπτικούς σταθμούς και άλλους προμηθευτές υπηρεσιών. Η οδηγία ΤχΣ που ισχύει σήμερα επιβεβαιώνει τη δέσμευση της ΕΕ υπέρ των ευρωπαϊκών οπτικοακουστικών έργων παρέχοντας στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να επιβάλουν στους ραδιοτηλεοπτικούς οργανισμούς ποσοστά περιεχομένου υπέρ των ευρωπαϊκών παραγωγών, κάθε φορά που αυτό είναι εφικτό. Αυτοί οι ευέλικτοι κανόνες σε θέματα ποσοστώσεων λειτουργούν καλά. Τα κράτη μέλη τηρούν πράγματι αυτές τις ποσοστώσεις χωρίς δυσκολία και κατέστησαν δυνατή την τόνωση της ευρωπαϊκής και ανεξάρτητης παραγωγής περιεχομένων.

Ο εκσυγχρονισμός του νομικού πλαισίου των υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων εντάσσεται στο πλαίσιο της δέσμευσης της Επιτροπής για «βελτίωση της νομοθεσίας» (DE) (EN) (FR). Εξάλλου, αποτελεί μέρος της πρωτοβουλίας i2010 «Ευρωπαϊκή κοινωνία της πληροφορίας για την ανάπτυξη και την απασχόληση» που δρομολογήθηκε από την Επιτροπή τον Ιούνιο του 2005.

Λέξεις-κλειδιά της πράξης

«Γραμμική υπηρεσία»: υπηρεσία οπτικοακουστικών μέσων την οποία λαμβάνει κατά τρόπο παθητικό ο χρήστης, όπως εκπομπές κλασικής τηλεόρασης, το Διαδίκτυο (Ίντερνετ) και η κινητή τηλεφωνία (περιεχόμενο «push»).
«Μη γραμμική υπηρεσία»: υπηρεσία οπτικοακουστικών μέσων επικοινωνίας, μη προγραμματισμένων, που ζητείται από το χρήστη, όπως το βίντεο κατόπιν παραγγελίας (περιεχόμενο «pull»).
«Συγκαλυμμένη διαφήμιση»: προφορική ή οπτική παρουσίαση εμπορευμάτων, υπηρεσιών, επωνυμίας, εμπορικού σήματος ή δραστηριοτήτων ενός παραγωγού εμπορευμάτων ή ενός παρόχου υπηρεσιών, σε προγράμματα, εφόσον η παρουσίαση αυτή γίνεται εκ προθέσεως από τον τηλεοπτικό οργανισμό με διαφημιστικό σκοπό και με κίνδυνο παραπλάνησης του κοινού ως προς τη φύση αυτής της παρουσίασης. Μια παρουσίαση θεωρείται ότι γίνεται σκοπίμως όταν γίνεται έναντι αμοιβής ή ανάλογου ανταλλάγματος.
«Τοποθέτηση προϊόντος»: κάθε μορφή οπτικοακουστικής εμπορικής επικοινωνίας που συνίσταται στη συμπερίληψη ή στην αναφορά προϊόντος, υπηρεσίας ή του εμπορικού τους σήματος ώστε να εντάσσεται σε υπηρεσία οπτικοακουστικού μέσου, κατά κανόνα έναντι πληρωμής ή άλλου ανταλλάγματος.

Παραπομπες

Πράξη	Έναρξη ισχύος - Ημερομηνία εκπνοής	Προθεσμία για μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών	Επίσημη Εφημερίδα
Οδηγία 2007/65/ΕΚ [έγκριση: συναπόφαση COD/2005/0260]	19.12.2007	19.12.2009	ΕΕ L 332 της 18.12.2007

Οδηγία 89/552/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 3ης Οκτωβρίου 1989 για το συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την άσκηση τηλεοπτικών δραστηριοτήτων [Επίσημη Εφημερίδα L 298 της 17.10.1989].

Οδηγία 97/36/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30ής Ιουνίου 1997 σχετικά με την τροποποίηση της οδηγίας 89/552/ΕΟΚ του Συμβουλίου για το συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την άσκηση τηλεοπτικών δραστηριοτήτων [Επίσημη Εφημερίδα L 202 της 30.7.1997].

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ «ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΧΩΡΙΣ ΣΥΝΟΡΑ»

Ερμηνευτική ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με ορισμένες πτυχές των διατάξεων της οδηγίας «Τηλεόραση χωρίς σύνορα» όσον αφορά την τηλεοπτική διαφήμιση [Επίσημη Εφημερίδα C 102 της 28.4.2004].

Ανακοίνωση της Επιτροπής της 15ης Δεκεμβρίου 2003 για το μέλλον της ευρωπαϊκής κανονιστικής πολιτικής στον οπτικοακουστικό τομέα [COM(2003) 784 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].