Καταχρηστικές πρακτικές στην αγορά

Η οδηγία στοχεύει στη διασφάλιση της ακεραιότητας των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών αγορών και στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των επενδυτών στις εν λόγω αγορές. Ο επιδιωκόμενος στόχος είναι η δημιουργία, στα πλαίσια της καταπολέμησης των καταχρηστικών πρακτικών στην αγορά, ισότιμων όρων ανταγωνισμού για τους οικονομικούς φορείς των κρατών μελών.

ΠΡΑΞΗ

Οδηγία 2003/6/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2003, για τις πράξεις προσώπων που κατέχουν εμπιστευτικές πληροφορίες και τις πράξεις χειραγώγησης της αγοράς (κατάχρηση αγοράς) [Βλέπε πράξη (εις) τροποποίησης].

ΣΥΝΟΨΗ

Η παρούσα οδηγία έχει ως στόχο να προλάβει οποιανδήποτε κατάχρηση αγοράς, προκειμένου να διαφυλάξει την ομαλή λειτουργία των χρηματοπιστωτικών αγορών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η οδηγία αυτή δεν αφορά τις πράξεις που σχετίζονται με:

Όροι απαγόρευσης της κατάχρησης αγοράς

Χειραγώγηση της αγοράς μπορεί να υπάρξει στις περιπτώσεις όπου επενδυτές τέθηκαν, άμεσα ή έμμεσα, σε μειονεκτική θέση λόγω ενεργειών άλλων ατόμων τα οποία:

Πράγματι, οι συμπεριφορές αυτές μπορούν να θέσουν σε κίνδυνο τη γενική αρχή της ισότητας μεταξύ όλων των επενδυτών.

Επομένως, τα κράτη μέλη απαγορεύουν σε οποιονδήποτε κατέχει πληροφορίες:

Οι απαγορεύσεις αυτές δεν εφαρμόζονται στις πράξεις επί ιδίων μετοχών που διενεργούνται στο πλαίσιο προγραμμάτων αγοράς ιδίων μετοχών, ούτε στις πράξεις σταθεροποίησης ενός χρηματοπιστωτικού μέσου.

Διαχείριση των πληροφοριών των εκδοτών χρηματοπιστωτικών μέσων

Οι εκδότες χρηματοπιστωτικών μέσων οφείλουν να δημοσιοποιούν το ταχύτερο δυνατό τις πληροφορίες που αφορούν άμεσα τους εν λόγω εκδότες, και να τις εμφανίζουν στην ιστοσελίδα τους στο Διαδίκτυο. Όταν ένας εκδότης ανακοινώνει εμπιστευτική πληροφορία σε άλλο πρόσωπο στα πλαίσια των καθηκόντων του, η πληροφορία αυτή πρέπει να δημοσιοποιείται.

Επιπλέον, οι εκδότες πρέπει να καταρτίζουν κατάλογο των προσώπων που εργάζονται γι' αυτούς, και τα οποία έχουν πρόσβαση σε εμπιστευτικές πληροφορίες.

Η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ) έχει τη δυνατότητα να θεσπίζει εκτελεστικά τεχνικά πρότυπα με σκοπό να διασφαλίζει ομοιόμορφες συνθήκες εφαρμογής των πράξεων που εγκρίνει η Επιτροπή.

Συνεργασία

Στην οδηγία προβλέπεται ότι κάθε κράτος μέλος ορίζει μια ενιαία κανονιστική και εποπτική αρχή με ελάχιστες κοινές αρμοδιότητες. Οι αρχές αυτές χρησιμοποιούν συγκλίνουσες μεθόδους για την καταπολέμηση των καταχρηστικών πρακτικών στην αγορά και πρέπει να υπάρχει αμοιβαία συνδρομή στη δίωξη των παραβάσεων, ιδίως στο πλαίσιο των διασυνοριακών δραστηριοτήτων. Η ακολουθούμενη διαδικασία στον τομέα της διοικητικής συνεργασίας μπορεί να συμβάλει ιδίως στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας.

Οι αρμόδιες αρχές συνεργάζονται με την ΕΑΚΑΑ.

Κυρώσεις

Η ίδια παράνομη συμπεριφορά που συνιστά κατάχρηση πρέπει να τιμωρείται με παρόμοιο τρόπο στα διάφορα κράτη μέλη.

Οσάκις αρμόδια αρχή εγκρίνει διοικητικά μέτρα ή κυρώσεις, ενημερώνει την ΕΑΚΑΑ. Εάν οι κυρώσεις αφορούν επενδυτική εταιρεία εγκεκριμένη βάσει της οδηγίας για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων (MiFID), η ΕΑΚΑΑ προσθέτει μνεία περί των κυρώσεων στο μητρώο επενδυτικών εταιρειών.

Παραπομπες

Πράξη

Έναρξη ισχύος

Προθεσμία για μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών

Επίσημη Εφημερίδα

Οδηγία 2003/6/ΕΚ

12.04.2003

12.10.2004

ΕΕ L 96, 12.04.2003

Πράξη (εις) τροποποίησης

Έναρξη ισχύος

Προθεσμία για μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών

Επίσημη Εφημερίδα

Οδηγία 2008/26/ΕΚ

21.3.2008

-

ΕΕ L 81, 20.3.2008

Οδηγία 2010/78/ΕΕ

4.1.2011

31.12.2011

ΕΕ L 331, 15.12.2010

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις και διορθώσεις της οδηγίας 2003/6/EK του Συμβουλίου έχουν ενσωματωθεί στο βασικό κείμενο. Η ενοποιημένη αυτή έκδοση έχει μόνον αξία τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Οδηγία 2008/26/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Μαρτίου 2008 για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/6/ΕΚ σε σχέση με τις πράξεις προσώπων που κατέχουν εμπιστευτικές πληροφορίες και τις πράξεις χειραγώγησης της αγοράς (κατάχρηση αγοράς), όσον αφορά τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που ανατίθενται στην Επιτροπή [Επίσημη Εφημερίδα L 81 της 20.3.2008].

Οδηγία 2004/72/EΚ της Επιτροπής, της 29ης Απριλίου 2004, για την εφαρμογή της οδηγίας 2003/6/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τις αποδεκτές πρακτικές στην αγορά, τον ορισμό των εμπιστευτικών πληροφοριών για παράγωγα μέσα εμπορευμάτων, την κατάρτιση καταλόγων κατόχων εμπιστευτικών πληροφοριών, τη γνωστοποίηση των συναλλαγών προσώπων που ασκούν διευθυντικά καθήκοντα και τη γνωστοποίηση ύποπτων συναλλαγών [Επίσημη Εφημερίδα L 162 της 30.04.2004].

Η οδηγία αυτή καθορίζει τα λεπτομερή κριτήρια που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την αξιολόγηση των πρακτικών στην αγορά για τους σκοπούς του άρθρου 6, παράγραφος 10, της οδηγίας 2003/6/ΕΚ. Οι πρακτικές των συμμετεχόντων στην αγορά πρέπει να είναι σύμφωνες με τις αρχές της ισότητας και της αποτελεσματικότητας, ώστε να διασφαλίζεται η ακεραιότητα στην αγορά. Οι πρακτικές αυτές δεν πρέπει να θέτουν σε κίνδυνο την ακεραιότητα άλλων συνδεδεμένων αγορών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Οδηγία 2003/124/EΚ της Επιτροπής, της 22ας Δεκεμβρίου 2003, για την εφαρμογή της οδηγίας 2003/6/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τον ορισμό και τη δημοσιοποίηση των εμπιστευτικών πληροφοριών και τον ορισμό των πράξεων χειραγώγησης της αγοράς [Επίσημη Εφημερίδα L 339 της 24.12.2003].

Η οδηγία αυτή καθορίζει τα λεπτομερή κριτήρια που πρέπει να εφαρμόζονται για τον προσδιορισμό των πληροφοριών που θεωρούνται ότι έχουν συγκεκριμένο χαρακτήρα και μπορούν να επηρεάσουν τις τιμές. Επίσης, η οδηγία καθορίζει μια σειρά παραγόντων που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όταν εξετάζεται εάν μια συγκεκριμένη συμπεριφορά συνιστά χειραγώγηση της αγοράς. Για τους εκδότες, η οδηγία καθορίζει τους τρόπους και τις προθεσμίες δημοσίευσης των εμπιστευτικών πληροφοριών καθώς και τις συγκεκριμένες περιπτώσεις στις οποίες οι εκδότες δύνανται να αναβάλουν αυτή τη δημοσίευση για να προστατεύσουν τα έννομα συμφέροντά τους.

Οδηγία 2003/125/EΚ της Επιτροπής, της 22ας Δεκεμβρίου 2003, για τις λεπτομέρειες εφαρμογής της οδηγίας 2003/6/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τη θεμιτή παρουσίαση των επενδυτικών συστάσεων και τη γνωστοποίηση των συγκρούσεων συμφερόντων [Επίσημη Εφημερίδα L 339 της 24.12.2003].

Η οδηγία αυτή καθορίζει κανόνες για τη θεμιτή παρουσίαση των επενδυτικών συστάσεων και τη γνωστοποίηση των συγκρούσεων συμφερόντων. Εισάγει διάκριση μεταξύ των προσώπων που παράγουν επενδυτικές συστάσεις (τα οποία οφείλουν να τηρούν αυστηρότερους κανόνες) και εκείνων που διαδίδουν συστάσεις παραγόμενες από τρίτους. Σύμφωνα με το άρθρο 6 της οδηγίας για την κατάχρηση αγοράς, η δεύτερη αυτή εκτελεστική οδηγία λαμβάνει υπόψη τις ρυθμίσεις, περιλαμβανομένων των πλαισίων αυτορρύθμισης, που διέπουν το επάγγελμα του δημοσιογράφου. Αυτό σημαίνει ότι η πολύ ειδική υποκατηγορία δημοσιογράφων που ειδικεύονται σε χρηματοπιστωτικά θέματα και παράγουν ή διαδίδουν επενδυτικές συστάσεις, οφείλουν επίσης να τηρούν ορισμένες γενικές αρχές. Πάντως, η οδηγία προβλέπει μέτρα διασφάλισης καθώς και τη δυνατότητα προσφυγής σε μηχανισμούς αυτορρύθμισης προκειμένου να καθορίζεται ο τρόπος εφαρμογής αυτών των βασικών αρχών. Η λύση αυτή αποσκοπεί να διασφαλίσει την ελευθεροτυπία προστατεύοντας ταυτόχρονα τους επενδυτές και τους εκδότες έναντι οποιουδήποτε κινδύνου χειραγώγησης της αγοράς από τους δημοσιογράφους.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 01.04.2011