Ισχυρισμοί διατροφής και υγείας στα τρόφιμα

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 σχετικά με τους ισχυρισμούς διατροφής και υγείας που διατυπώνονται στα τρόφιμα

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

Επιδιώκει τη ρύθμιση των ισχυρισμών* των τροφίμων που επισημαίνονται και διαφημίζονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση
Αποσκοπεί στη διασφάλιση του ότι οι ισχυρισμοί διατροφής* και υγείας* στις ετικέτες των τροφίμων, καθώς επίσης και κατά την παρουσίαση ή τη διαφήμισή τους, είναι σαφείς και βασίζονται σε αποδεικτικά στοιχεία γενικώς αποδεκτά από την επιστημονική κοινότητα.
Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα ουσιών, όπως βιταμίνες, ανόργανα άλατα, αμινοξέα, απαραίτητα λιπαρά οξέα, ίνες και εκχυλίσματα βοτάνων με θρεπτικό ή φυσιολογικό αποτέλεσμα που μπορεί να περιέχονται σε ένα τρόφιμο και να αποτελούν το αντικείμενο ενός ισχυρισμού.
Ο κανονισμός επιδιώκει να
- διασφαλίσει προστασία υψηλού επιπέδου για τον καταναλωτή,
- να του παράσχει την αναγκαία πληροφόρηση ώστε να επιλέγει έχοντας πλήρη επίγνωση των δεδομένων και
- να δημιουργήσει ίσους όρους ανταγωνισμού στη βιομηχανία τροφίμων.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή οφείλει να καθορίσει περιγράμματα θρεπτικών* συστατικών και ειδικούς όρους χρήσης ισχυρισμών διατροφής ή υγείας στα τρόφιμα λαμβάνοντας υπόψη:

τις ποσότητες θρεπτικών και άλλων ουσιών* που περιέχονται στο τρόφιμο, όπως:
- τα λιπαρά οξέα,
- τα κορεσμένα λιπαρά οξέα,
- τα trans-λιπαρά οξέα,
- τα σάκχαρα και
- το αλάτι·
τον ρόλο και τη σημασία του τροφίμου στη δίαιτα εν γένει ή τη δίαιτα ορισμένων ομάδων κινδύνου, όπως τα παιδιά·
την παρουσία θρεπτικών ουσιών οι οποίες έχει αποδειχθεί επιστημονικώς ότι επηρεάζουν την υγεία.

Οι ισχυρισμοί υγείας δεν θα πρέπει:

να είναι ψευδείς, διφορούμενοι ή παραπλανητικοί·
να δημιουργούν αμφιβολίες σχετικά με την ασφάλεια ή τη θρεπτική επάρκεια των άλλων τροφίμων·
να ενθαρρύνουν την υπερβολική κατανάλωση ενός τροφίμου·
να υποδηλώνουν ότι μια ισορροπημένη και ποικίλη διατροφή δεν μπορεί να παρέχει επαρκείς ποσότητες των θρεπτικών ουσιών·
να υπονοούν ότι μπορεί να επηρεαστεί η υγεία από τη μη κατανάλωση του τροφίμου·
να αναφέρονται σε ρυθμό ή ποσότητα απώλειας βάρους·
να αναφέρονται σε συστάσεις μεμονωμένων επαγγελματιών στον τομέα της υγείας.

Η χρήση ισχυρισμών διατροφής και υγείας επιτρέπεται μόνον εάν η παρουσία, η απουσία ή η μειωμένη περιεκτικότητα μιας ουσίας σε ένα τρόφιμο έχει αποδεδειγμένα ευεργετικό αποτέλεσμα, σύμφωνα με αποδεκτά επιστημονικά δεδομένα. Οι ουσίες αυτές πρέπει να παρέχονται σε ποσότητες τροφίμων που μπορούν να καταναλωθούν σε εύλογα πλαίσια και σε περιεκτικότητα που παρέχει το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Οι ισχυρισμοί υγείας επιτρέπονται μόνον εφόσον στην επισήμανση παρέχονται οι ακόλουθες πληροφορίες:

ο πληθυσμός-στόχος του ισχυρισμού·
δήλωση που επισημαίνει τη σπουδαιότητα της ποικίλης και ισορροπημένης διατροφής και του υγιεινού τρόπου ζωής·
η ποσότητα του τροφίμου και ο τρόπος κατανάλωσης που απαιτούνται ώστε να επιτευχθεί το ευεργετικό αποτέλεσμα που δηλώνει ο ισχυρισμός·
δήλωση προς τα άτομα που πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση του τροφίμου (π.χ. εγκυμονούσες)·
προειδοποίηση για τα προϊόντα που ενδέχεται να αποτελούν κίνδυνο για την υγεία σε περίπτωση υπερβολικής κατανάλωσής τους·
σε περίπτωση ισχυρισμών για τη μείωση του κινδύνου εκδήλωσης μιας ασθένειας, δήλωση ότι η ασθένεια έχει πολλαπλούς παράγοντες κινδύνου και ότι η μεταβολή ενός από αυτούς ενδέχεται να έχει ή να μην έχει ευεργετικό αποτέλεσμα·
τυχόν άλλοι περιορισμοί ή οδηγίες για τη χρήση.

Οι ισχυρισμοί υγείας που βασίζονται σε γενικώς αποδεκτά επιστημονικά στοιχεία και είναι ευκόλως κατανοητοί από τον μέσο καταναλωτή μπορούν να εξαιρεθούν από τη διαδικασία έγκρισης.

Τα ποτά που περιέχουν άνω του 1,2 % κατ' όγκο αιθανόλη δεν πρέπει να φέρουν ισχυρισμούς διατροφής και υγείας, εκτός από αυτούς που αναφέρονται σε μείωση της περιεκτικότητας σε αιθανόλη ή της ενεργειακής αξίας.

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 432/2012 θεσπίζει τον κατάλογο των επιτρεπόμενων ισχυρισμών υγείας, εξαιρουμένων όσων αφορούν τη μείωση του κινδύνου εκδήλωσης ασθένειας και την ανάπτυξη και υγεία των παιδιών, Ο εν λόγω κανονισμός ισχύει από τη 14η Δεκεμβρίου 2012 και τροποποιείται τακτικά ώστε να ενημερώνεται ο κατάλογος των πρόσφατα εγκεκριμένων ισχυρισμών υγείας.

Αίτηση έγκρισης

Κάθε παρασκευαστής μπορεί να ζητήσει να συμπεριληφθεί ένας νέος ισχυρισμός στον επιτρεπόμενο κατάλογο, υποβάλλοντας αίτηση σε χώρα της ΕΕ,, η οποία τη διαβιβάζει στην Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA). Η Επιτροπή στη συνέχεια αποφασίζει σχετικά με τη χρήση του ισχυρισμού με βάση την επιστημονική γνωμοδότηση της EFSA.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Ισχύει από την 1η Ιουλίου 2007.

ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε:

στο δικτυακό τόπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τους «ισχυρισμούς υγείας και διατροφής»,
στο ενωσιακό μητρώο ισχυρισμών διατροφής και υγείας που διατυπώνονται στα τρόφιμα στον δικτυακό τόπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,
στις κατευθύνσεις της Επιτροπής για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 (2007),
στις κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή ειδικών όρων στους ισχυρισμούς υγείας που καθορίζονται στο άρθρο 10 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1924/2006.

* ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

Ισχυρισμός: κάθε μήνυμα ή απεικόνιση, η οποία δεν είναι υποχρεωτική σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ ή εθνική νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένης τυχόν εικαστικής, γραφικής ή συμβολικής απεικόνισης, υπό οποιαδήποτε μορφή, η οποία δηλώνει, υπονοεί ή οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το τρόφιμο έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά.

Ισχυρισμός διατροφής: κάθε ισχυρισμός που δηλώνει, υπονοεί ή οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το τρόφιμο διαθέτει ιδιαίτερες ευεργετικές θρεπτικές ιδιότητες λόγω:

της ενέργειας (θερμιδικής αξίας) που:
- παρέχει,
- παρέχει σε μειωμένο ή αυξημένο ποσοστό, ή
- δεν παρέχει, ή/και
και των θρεπτικών και άλλων ουσιών που:
- περιέχει,
- περιέχει σε μειωμένο ή αυξημένο ποσοστό, ή
- δεν περιέχει.

Ισχυρισμός υγείας: κάθε ισχυρισμός που δηλώνει, υπονοεί ή οδηγεί στο συμπέρασμα ότι υπάρχει σχέση μεταξύ μιας κατηγορίας τροφίμων, ενός τροφίμου ή ενός συστατικού του και της υγείας.

Θρεπτική ουσία: οι πρωτεΐνες, οι υδατάνθρακες, τα λιπαρά, οι εδώδιμες ίνες, το νάτριο, οι βιταμίνες και τα ανόργανα άλατα που απαριθμούνται στο παράρτημα του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011, και ουσίες που ανήκουν σε μια από αυτές τις κατηγορίες, ή αποτελούν συστατικά τους.

Άλλη ουσία: μία ουσία η οποία δεν είναι θρεπτική αλλά επιφέρει θρεπτικό ή φυσιολογικό αποτέλεσμα.

ΚΥΡΙΑ ΠΡΑΞΗ

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τους ισχυρισμούς διατροφής και υγείας που διατυπώνονται στα τρόφιμα (ΕΕ L 404, 30.12.2006, σ. 9-25)

Διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 έχουν ενσωματωθεί στο πρωτότυπο κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 353/2008 της Επιτροπής, της 18ης Απριλίου 2008, για τη θέσπιση εκτελεστικών κανόνων σχετικά με τις αιτήσεις έγκρισης ισχυρισμών υγείας όπως προβλέπεται στο άρθρο 15 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 109, 19.4.2008, σ. 11-16)

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 432/2012 της Επιτροπής της 16ης Μαΐου 2012 σχετικά με τη θέσπιση καταλόγου επιτρεπόμενων ισχυρισμών υγείας που διατυπώνονται για τα τρόφιμα, εξαιρουμένων όσων αφορούν τη μείωση του κινδύνου εκδήλωσης ασθένειας και την ανάπτυξη και υγεία των παιδιών (ΕΕ L 136, 25.5.2012, σ. 1-40). Βλ. ενοποιημένη έκδοση.

Εκτελεστική απόφαση 2013/63/ΕΕ της Επιτροπής της 24ης Ιανουαρίου 2013 σχετικά με τη θέσπιση κατευθυντήριων γραμμών για την εφαρμογή ειδικών όρων για τους ισχυρισμούς υγείας που καθορίζονται στο άρθρο 10 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1924/2006 (ΕΕ L 22, 25.1.2013, σ. 25-28)

τελευταία ενημέρωση 16.08.2016