Μπλε κάρτα της ΕΕ — είσοδος και διαμονή των εργαζομένων υψηλής ειδίκευσης (έως το 2023)

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Οδηγία 2009/50/EΚ — Προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την απασχόληση υψηλής ειδίκευσης

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

• Καθορίζει τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής για υψηλής ειδίκευσης* υπηκόους τρίτων χωρών που επιθυμούν να απασχοληθούν σε μια θέση εργασίας υψηλής ειδίκευσης σε ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) (εκτός της Δανίας, Ιρλανδίας και του Ηνωμένου Βασιλείου (1)), αλλά και για τις οικογένειές τους.
• Δημιουργεί ένα σύστημα μπλε κάρτας της ΕΕ*.
• Θα καταργηθεί και θα αντικατασταθεί από την οδηγία (ΕΕ) 2021/1883 (βλέπε σύνοψη) από τις 19 Νοεμβρίου 2023.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

• Οι αιτούντες μπλε κάρτα της ΕΕ πρέπει να προσκομίζουν:
  • έγκυρη σύμβαση εργασίας ή δεσμευτική προσφορά εργασίας για τουλάχιστον ένα έτος, η οποία παρέχει αποδοχές τουλάχιστον 1,5 φορές το μέσο όρο των ακαθάριστων ετήσιων αποδοχών του εν λόγω κράτους μέλους·
  • έγγραφα που πιστοποιούν τα αναγκαία επαγγελματικά προσόντα·
  • ισχύον ταξιδιωτικό έγγραφο και, εφόσον απαιτείται, θεώρηση·
  • αποδεικτικά στοιχεία για την ύπαρξη ασφαλιστικής κάλυψης ασθένειας.
• Τα κράτη μέλη ενδέχεται να απορρίψουν μια αίτηση, εάν οι παραπάνω προϋποθέσεις δεν πληρούνται ή όταν τα έγγραφα έχουν αποκτηθεί παράνομα, έχουν πλαστογραφηθεί ή έχουν παραποιηθεί.
• Ο αιτών δεν πρέπει να θεωρείται ως απειλή για τη δημόσια τάξη, την ασφάλεια ή την υγεία.
• Τα κράτη μέλη μπορούν να καθορίσουν τον αριθμό των εργαζομένων υψηλής ειδίκευσης που δέχονται στο έδαφός τους.
• Οι επιτυχόντες υποψήφιοι θα λαμβάνουν τη μπλε κάρτα της ΕΕ η οποία θα ισχύει συνήθως για ένα έως τέσσερα έτη, ανάλογα με το κράτος μέλος ή τη διάρκεια της σύμβασης εργασίας, ενώ εάν η σύμβαση εργασίας καλύπτει περίοδο μικρότερη από την τυπική, προβλέπονται επιπλέον τρεις μήνες.
• Η αίτηση μπορεί να υποβληθεί από το άτομο ή/και τον εργοδότη του, ανάλογα με το κράτος μέλος.
• Για τα πρώτα 2 έτη, οι κάτοχοι μπλε κάρτας της ΕΕ περιορίζονται σε θέσεις εργασίας υψηλής ειδίκευσης που πληρούν τα κριτήρια εισόδου. Μετά το πέρας αυτού του χρονικού διαστήματος μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις επί ίσοις όροις με τους ημεδαπούς για άλλη θέση απασχόλησης υψηλής ειδίκευσης, ανάλογα με το κράτος μέλος.
• Οι κάτοχοι μπλε κάρτας της ΕΕ και οι οικογένειές τους μπορούν να εισέρχονται, να εισέρχονται εκ νέου και να διαμένουν στο κράτος μέλος που εξέδωσε την κάρτα, καθώς και να διέρχονται από άλλα κράτη μέλη.
• Οι κάτοχοι μπλε κάρτας της ΕΕ απολαμβάνουν τα ίδια δικαιώματα με τους υπηκόους της χώρας σε ό,τι αφορά τις συνθήκες εργασίας, την εκπαίδευση, την αναγνώριση των τυπικών προσόντων, την κοινωνική ασφάλιση και το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι. Τα κράτη μέλη μπορούν να περιορίζουν ορισμένα από αυτά τα δικαιώματα, και ιδίως τις υποτροφίες και τα δάνεια.
• Οι εθνικές αρχές μπορούν να ανακαλέσουν τη μπλε κάρτα της ΕΕ ή να μην την ανανεώσουν, εάν ο κάτοχος δεν πληροί πλέον τις αρχικές προϋποθέσεις, είναι άνεργος για περισσότερους από τρεις μήνες ή θεωρείται δημόσια απειλή.
• Μετά από νόμιμη διαμονή 18 μηνών, διευκολύνεται η απόκτηση της απαραίτητης θεώρησης, ώστε οι κάτοχοι της μπλε κάρτας της ΕΕ να μετακινηθούν σε άλλο κράτος μέλος. Υπό την προϋπόθεση ότι συνεχίζουν να πληρούν τα κριτήρια εισόδου, μπορεί να τους επιτραπεί να ξεκινήσουν να εργάζονται πριν ληφθεί η απόφαση για τη χορήγηση θεώρησης, και τα μέλη της οικογένειας μπορούν να τους συνοδεύσουν αμέσως.
• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υποβάλλει εκθέσεις κάθε τρία χρόνια σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής της νομοθεσίας. Η πρώτη έκθεση δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2014.

Επανεξέταση και πρόταση

• Το 2016 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε μια πρόταση για την κατάργηση της οδηγίας 2009/50/ΕΚ. Αυτό οφειλόταν σε μια επανεξέταση της οδηγίας που δημοσιεύθηκε παράλληλα και έκρινε ότι η παρούσα οδηγία έχει πολλές εγγενείς αδυναμίες και δεν εφαρμόζεται με συνέπεια στην ΕΕ. Επιπλέον, πολλά κράτη μέλη έχουν παράλληλους κανόνες και διαδικασίες για την ίδια κατηγορία εργαζομένων υψηλής ειδίκευσης. Αυτός ο κατακερματισμός δεν είναι αποδοτικός, καθώς δημιουργεί πρόβλημα στους εργοδότες και τους αιτούντες, αλλά ούτε και αποτελεσματικός, καθώς ο αριθμός των αδειών που χορηγείται παραμένει περιορισμένος. Αυτό καθιστά δυσκολότερο για την ΕΕ να προσελκύσει και να κρατήσει τα ταλέντα που χρειάζεται.
• Η πρόταση αποσκοπεί τόσο στην αντιμετώπιση των ελλείψεων της προηγούμενης οδηγίας όσο και στην επέκταση του πεδίου εφαρμογής της, ώστε να συμπεριληφθούν δικαιούχοι διεθνούς προστασίας και μέλη των οικογενειών πολιτών της ΕΕ τα οποία είναι υπήκοοι τρίτων χωρών. Επιπλέον, το προτεινόμενο σύστημα θα αντικαθιστούσε παράλληλα εθνικά συστήματα που απευθύνονται στην ίδια ομάδα με τη μπλε κάρτα.
• Η πρόταση περιλαμβάνει επίσης τα εξής:
  • πιο ευέλικτες προϋποθέσεις εισόδου (μείωση του κατώτατου ορίου μισθού, ελάχιστη διάρκεια αρχικής σύμβασης κάτω των έξι μηνών, πιο απλοί κανόνες για τους πρόσφατους αποφοίτους και τους νέους εργαζόμενους σε επαγγέλματα όπου υπάρχει έλλειψη εργατικού δυναμικού και ισοδυναμία μεταξύ επαγγελματικής εμπειρίας και τίτλων εκπαίδευσης)·
  • πιο απλές διαδικασίες (πιο γρήγορες και ευέλικτες διαδικασίες, προαιρετική ταχεία διαδικασία για φερέγγυους εργοδότες)·
  • ευρύτερα δικαιώματα (πιο ευέλικτη πρόσβαση στην αγορά εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της παράλληλης αυτοαπασχόλησης, άμεση οικογενειακή επανένωση, ευκολότερη πρόσβαση στο καθεστώς του επί μακρόν διαμένοντος στην ΕΕ)·
  • ευκολότερη μετακίνηση εντός της ΕΕ (π.χ. για σύντομα επαγγελματικά ταξίδια στην ΕΕ, πρόσβαση στο σύστημα μπλε κάρτας της ΕΕ σε ένα δεύτερο κράτος μέλος).

Κατάργηση

Η οδηγία 2009/50/ΕΚ θα καταργηθεί και θα αντικατασταθεί από την οδηγία (ΕΕ) 2021/1883 από την 19η Νοεμβρίου 2023.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Η οδηγία εφαρμόζεται από την 19η Ιουνίου 2009 και έπρεπε να γίνει νόμος στα κράτη μέλη έως την 19η Ιουνίου 2011.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε:

• Νόμιμη μετανάστευση και ένταξη (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Οδηγία 2009/50/ΕΚ του Συμβουλίου, της 25ης Μαΐου 2009, σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την απασχόληση υψηλής ειδίκευσης (ΕΕ L 155 της 18.6.2009, σ. 17–29).

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Οδηγία 2004/38/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2004, σχετικά με το δικαίωμα των πολιτών της Ένωσης και των μελών των οικογενειών τους να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών μελών, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1612/68 και την κατάργηση των οδηγιών 64/221/ΕΟΚ, 68/360/ΕΟΚ, 72/194/ΕΟΚ, 73/148/ΕΟΚ, 75/34/ΕΟΚ, 75/35/ΕΟΚ, 90/364/ΕΟΚ, 90/365/ΕΟΚ και 93/96/ΕΟΚ (ΕΕ L 158 της 30.4.2004, σ. 77–123). Αναδημοσιευμένο κείμενο σε διορθωτικό (ΕΕ L 229 της 29.6.2004, σ. 35–48).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις της οδηγίας 2004/38/ΕΚ έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

Οδηγία 2013/32/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με κοινές διαδικασίες για τη χορήγηση και ανάκληση του καθεστώτος διεθνούς προστασίας (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 180 της 29.6.2013, σ. 60–95).

Οδηγία (ΕΕ) 2016/801 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2016, σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την έρευνα, τις σπουδές, την πρακτική άσκηση, την εθελοντική υπηρεσία, τις ανταλλαγές μαθητών ή τα εκπαιδευτικά προγράμματα και την απασχόληση των εσωτερικών άμισθων βοηθών (au pair) (ΕΕ L 132 της 21.5.2016, σ. 21–57).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για την εφαρμογή της οδηγίας 2009/50/ΕΚ σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την απασχόληση υψηλής ειδίκευσης («Μπλε κάρτα της ΕΕ») [COM(2014) 287 final της 22.5.2014].

Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την απασχόληση υψηλής ειδίκευσης [COM(2016) 378 final της 7.6.2016].

Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής — Εκτίμηση επιπτώσεων που συνοδεύει το έγγραφο Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την απασχόληση υψηλής ειδίκευσης και την κατάργηση της οδηγίας 2009/50/ΕΚ [SWD(2016) 193 final της 7.6.2016].

Έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής — Περίληψη της εκτίμησης επιπτώσεων που συνοδεύει το έγγραφο Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την απασχόληση υψηλής ειδίκευσης [SWD(2016) 194 final, της 7.6.2016].

τελευταία ενημέρωση 11.11.2021

(1) Το Ηνωμένο Βασίλειο αποχώρησε από την Ευρωπαϊκή Ένωση και κατέστη τρίτη χώρα (χώρα που δεν είναι μέλος της ΕΕ) από την 1η Φεβρουαρίου 2020.