Η σχέση μετανάστευσης-ανάπτυξης

Η μετανάστευση αναγνωρίζεται ως ισχυρό -αν και γεμάτο προκλήσεις- αναπτυξιακό μέσο, τόσο για τη χώρα προέλευσης, όσο και για τη χώρα προορισμού. Ως παγκόσμιο φαινόμενο, η ΕΕ δεν μπορεί να το διαχειριστεί μόνη, και για τον καθορισμό των κοινών συμφερόντων και προκλήσεων, η ΕΕ συνδιαλέγεται με χώρες εταίρους, συμπεριλαμβανομένων των χωρών προέλευσης και διαμετακόμισης.

ΠΡΑΞΗ

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών «Η σχέση µετανάστευσης-ανάπτυξης: ορισµένες συγκεκριµένες κατευθύνσεις» [COM(2005) 390 τελικό της 1.9.2005].

ΣΥΝΟΨΗ

Η μετανάστευση αναγνωρίζεται ως ισχυρό -αν και γεμάτο προκλήσεις- αναπτυξιακό μέσο, τόσο για τη χώρα προέλευσης, όσο και για τη χώρα προορισμού. Ως παγκόσμιο φαινόμενο, η ΕΕ δεν μπορεί να το διαχειριστεί μόνη, και για τον καθορισμό των κοινών συμφερόντων και προκλήσεων, η ΕΕ συνδιαλέγεται με χώρες εταίρους, συμπεριλαμβανομένων των χωρών προέλευσης και διαμετακόμισης.

Η παρούσα ανακοίνωση της Επιτροπής διατυπώνει πρακτικές ιδέες για να διασφαλίσει ότι η μετανάστευση από τρίτες χώρες έχει θετικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη των εν λόγω χωρών και, ιδίως, ότι είναι όσο πιο αποτελεσματική γίνεται στη μείωση της φτώχειας. Οι συγκεκριμένες ιδέες περιλαμβάνουν:

ΕΜΒΑΣΜΑΤΑ ΠΡΟΣ ΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ 2 ΚΑΙ 3)

Τα χρήματα που εμβάζουν εργαζόμενοι μετανάστες στις χώρες τους (εμβάσματα) αντιπροσωπεύουν μεγαλύτερο ποσοστό του εισοδήματος των αναπτυσσόμενων χωρών σε σχέση με αυτό της αναπτυξιακής βοήθειας προς υπερπόντιες χώρες από κυβερνήσεις και οργανισμούς (όπως η Unicef). Τα εν λόγω ιδιωτικά ποσά, παρά το ότι δεν αντικαθιστούν την αναπτυξιακή βοήθεια προς υπερπόντιες χώρες, συμβάλλουν επίσης στην ανάπτυξη.

Προτεινόμενες δράσεις

• Ανάπτυξη μεθόδων αποστολής εμβασμάτων από εργαζόμενους μετανάστες προς τη χώρα προέλευσής τους με χαμηλό κόστος, ταχύτητα και ασφάλεια. Η διασφάλιση ότι οι οργανισμοί μεταφοράς κεφαλαίων της ΕΕ υπόκεινται σε αυστηρούς κανόνες αποτελεί ένα βήμα προς αυτήν την κατεύθυνση.
• Ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης ιδίως μέσω της διευκόλυνσης των εταιρικών σχέσεων μεταξύ των µικροχρηµατοδοτικών ιδρυμάτων και των βασικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Η εν λόγω ενίσχυση θα μπορούσε να οδηγήσει σε βελτιωμένη πρόσβαση σε τραπεζικές και χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 4)

Ιστορικά, οι κοινότητες της διασποράς (ομάδες μεταναστών που κατοικούν στο εξωτερικό) έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της χώρας τους. Πέραν των εμβασμάτων (βλ. παραπάνω), η Επιτροπή θεωρεί τη συμμετοχή τους ως δυνητική κινητήρια δύναμη ανάπτυξης.

Προτεινόμενες δράσεις

• Συνδρομή στις αναπτυσσόμενες χώρες στο να εντοπίσουν τις κοινότητες διασποράς τους και να θεσπίσουν δεσµούς µε αυτές.
• Σύσταση βάσεων δεδομένων των διαθέσιμων δεξιοτήτων της διασποράς που βρίσκεται στο εξωτερικό, στις οποίες τα ενδιαφερόμενα μέλη θα μπορούν να καταχωριστούν.
• Αναγνώριση των σημαντικών επαφών στις διάφορες οργανώσεις που αντιπροσωπεύουν τις κοινότητες διασποράς.

ΚΥΚΛΙΚΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 5)

Η Επιτροπή επισημαίνει, ότι όταν οι μετανάστες επιστρέφουν στην πατρίδα τους, έστω και για σύντομο χρονικό διάστημα, διαδίδουν τις δεξιότητές τους, την τεχνογνωσία τους και/ή τις πολιτιστικές συμπεριφορές τους. Επομένως, τόσο η κυκλική μετανάστευση όσο και η επιστροφή μπορεί να βοηθήσουν στον μετριασμό της διαρροής εγκεφάλων (όταν μεταναστεύουν ευφυή άτομα με δεξιότητες).

Προτεινόμενες δράσεις

• Ανάδειξη ως προτεραιότητας της περαιτέρω προσωρινής εργασίας εργαζομένων που έχουν ήδη εργαστεί στο πλαίσιο προγραμμάτων μετανάστευσης εργαζομένων και που επέστρεψαν στη χώρα τους μετά τη λήξη της σύμβασής τους.
• Εξέταση πτυχών όπως η μεταφορά των δικαιωμάτων συνταξιοδότησης.
• Εξέταση τρόπων προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι επαγγελματίες που έχουν εργαστεί στην ΕΕ, μπορούν να κρατήσουν επαφή με τους πρώην συναδέλφους τους, έτσι ώστε να μπορέσουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους εθελοντικά και να επανενταχθούν με επιτυχία.

ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΩΝ ΑΡΝΗΤΙΚΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΔΙΑΡΡΟΗΣ ΕΓΚΕΦΑΛΩΝ (ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 6)

Η μετανάστευση μπορεί να προκαλέσει έλλειψη δεξιοτήτων στις χώρες προέλευσης, σε τομείς όπως η υγεία.

Προτεινόμενες δράσεις:

• Περιορισμός των προσλήψεων σε χώρες και τομείς με έλλειψη δεξιοτήτων.
• Πρόσληψη ειδικευμένων επαγγελματιών από αναπτυσσόμενες χώρες σε προγράμματα υπερπόντιας χρηματοδότησης στις χώρες τους.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Η Συνολική Προσέγγιση της Μετανάστευσης και της Κινητικότητας [COM(2011) 743 τελικό της 18.11.2011].

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Μεγιστοποίηση του αναπτυξιακού αντικτύπου της μετανάστευσης - Η συνεισφορά της ΕΕ στον διάλογο υψηλού επιπέδου των Ηνωμένων Εθνών και επόμενα βήματα προς τη διεύρυνση της σχέσης μεταξύ ανάπτυξης-μετανάστευσης [COM(2013) 292 final της 21.5.2013].

τελευταία ενημέρωση 16.09.2014