Πράσινη βίβλος για την αμοιβαία αναγνώριση μη στερητικών της ελευθερίας προδικαστικών μέτρων ελέγχου

Με την πράσινη βίβλο η Επιτροπή αρχίζει μια συζήτηση σχετικά με το νέο νομοθετικό μέσο το οποίο καθιστά δυνατή την αμοιβαία αναγνώριση των δικαστικών αποφάσεων τα οποία επιβάλλουν, πριν την διεξαγωγή της δίκης, την λήψη μέτρων ελέγχου μη στερητικών της ελευθερίας. Στόχος της είναι η συμμόρφωση με μια από τις γενικές αρχές του δικαίου που επιβάλλει να θεωρηθεί η θέση σε προσωρινή κράτηση ως ένα κατ' εξαίρεση μέτρο και να επιτραπεί η αντικατάστασή της από μέτρα ελέγχου μη στερητικά της ελευθερίας.

ΠΡΑΞΗ

Πράσινη βίβλος για την αμοιβαία αναγνώριση μη στερητικών της ελευθερίας προδικαστικών μέτρων ελέγχου [COM (2004) 562 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

ΣΥΝΟΨΗ

Η παρούσα πράσινη βίβλος θα χρησιμεύσει ως βάση για την εκπόνηση ενός νέου νομοθετικού μέσου το οποίο αφορά την αμοιβαία αναγνώριση των δικαστικών αποφάσεων που επιβάλλουν, πριν την διεξαγωγή της δίκης, την λήψη μέτρων ελέγχου μη στερητικών της ελευθερίας. Υφίσταται ένα έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής,(επισυνάπτεται στην παρούσα πράσινη βίβλο) στο οποίο μελετά σε βάθος το δικαστικό πλαίσιο που εφαρμόζεται στον τομέα αυτό καθώς και την προσέγγιση της Επιτροπής με στόχο την εκπόνηση ενός τέτοιου είδους μέσου.

Κύριος στόχος του είναι να επεκταθεί η διαδικασία διαβούλευσης σε ένα ευρύτερο κοινό όπως , π.χ. σε όλους τους νομικούς , τις αρμόδιες ΜΚΟ, τους πανεπιστημιακούς κύκλους, κλπ. Ορισμένες πλευρές του αντικειμένου αυτού της πράσινης βίβλου έχουν ήδη μελετηθεί σε μία προγενέστερη πράσινη βίβλο καθώς και στην πρόταση απόφασης πλαισίου του Συμβουλίου σχετικά με ορισμένα δικονομικά δικαιώματα.

Λόγοι για τους οποίους η Επιτροπή εκπονεί την πράσινη βίβλο

Ο ιδιαίτερα αυξημένος αριθμός κρατουμένων είναι μια από τις συνέπειες της εξαιρετικά μεγάλης τάσης για προσωρινή κράτηση. Δεδομένων των κινδύνων απόδρασης, οι ύποπτοι που δεν είναι κάτοικοι του κράτους μέλους στο οποίο κρατούνται τίθενται συχνά σε προσωρινή κράτηση ενώ δεν ισχύει το ίδιο για τους κατοίκους του κράτους αυτού για τους οποίους εφαρμόζονται μέτρα υποκατάστασης.

Οι γενικές αρχές του δικαίου επιβάλλουν να θεωρηθεί ως ένα κατ' εξαίρεση μέτρο η θέση σε προσωρινή κράτηση εν αναμονή της δικαστικής κρίσης και προτιμούν μέτρα ελέγχου μη στερητικά της ελευθερίας. Τα τελευταία αυτά δεν είναι δυνατόν να μεταφερθούν σήμερα από το ένα κράτος στο άλλο, γιατί ορισμένες χώρες δεν αναγνωρίζουν τις αποφάσεις που λαμβάνονται στον τομέα αυτό από τις δικαστικές αρχές ενός άλλου κράτους.

Η εκπόνηση ενός νομικού μέτρου το οποίο θα καθιστούσε δυνατή την αμοιβαία αναγνώριση από τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μη στερητικών της ελευθερίας προδικαστικών μέτρων ελέγχου:

Επιβάλλεται να ληφθεί ένα μέτρο στον τομέα αυτό όσον αφορά το πρόγραμμα μέτρων το οποίο στοχεύει στην εφαρμογή της αρχής αμοιβαίας αναγνώρισης των ποινικών αποφάσεων του Νοεμβρίου 2000, οι αρχές της οποίας αναφέρονται στο έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής.

Βάση αυτού του νέου μέσου είναι η ιδέα υποκατάστασης της προσωρινής κράτησης από ένα μέτρο μη στερητικό της ελευθερίας και η μεταφορά του μέτρου αυτού στο κράτος μέλος όπου έχει την μόνιμη διαμονή του ο ύποπτος. Είναι δυνατόν να ελέγχεται ο ύποπτος στο κράτος του οποίου είναι μόνιμος κάτοικος έως την εκδίκαση της υποθέσεως του στο κράτος μέλος στο οποίο πρέπει να διεξαχθεί η δίκη του.

Για την αποτελεσματικότητα αυτού του μέτρου θα πρέπει να εξετασθεί ως ύστατο μέσο καταναγκασμού , στην περίπτωση κατά την οποία ο ύποπτος αρνείται να συνεργασθεί, η απέλασή του στο κράτος στο οποίο πρέπει να διεξαχθεί η δίκη του.

Η διαδικασία διαβούλευσης

Η παρούσα πράσινη βίβλος αποτελεί το τρίτο στάδιο της διαδικασίας διαβούλευσης για τα μέτρα υποκατάστασης της προσωρινής κράτησης.

Το πρώτο στάδιο συνίστατο στην σύνταξη και κοινολόγηση ενός ερωτηματολογίου σχετικά με την προσωρινή κράτηση και τα μέτρα υποκατάστασης προκειμένου να εντοπισθούν τα ενδεχόμενα εμπόδια συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών στον τομέα αυτό. Το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής περιλαμβάνει σύνοψη των απαντήσεων που δόθηκαν.

Το δεύτερο στάδιο χαρακτηρίστηκε από την σύνταξη ενός εγγράφου μελέτης το οποίο έχει ως βάση τις απαντήσεις που δόθηκαν στο ερωτηματολόγιο και τα πορίσματα της σύσκεψης εμπειρογνωμόνων. Το έγγραφο αυτό προτείνει, ιδίως, να καθιερωθεί σε όλα τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης η υποχρέωση τακτικής παρουσίας στην αρχή που έχει ορισθεί για το σκοπό αυτό, ως μη στερητικό της ελευθερίας προδικαστικό μέτρο ελέγχου.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 04.08.2005