Μεταβίβαση επιχειρήσεων

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Ανακοίνωση [COM (2006) 117 τελικό] - Μεταβίβαση επιχειρήσεων - Εξασφάλιση της συνέχειας με μια νέα αρχή

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ;

• Τονίζει πώς μια επιτυχημένη μεταβίβαση επιχείρησης παρέχει σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης και απασχόλησης και γι' αυτόν το λόγο, είναι σημαντικό να αποφεύγεται το κλείσιμο μιας επιχείρησης ως αποτέλεσμα νομικών και φορολογικών φραγμών που εμποδίζουν τη μεταβίβασή της.
• Η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής περιλαμβάνει συστάσεις προς τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) προκειμένου να δημιουργήσουν τις κατάλληλες συνθήκες για τις μεταβιβάσεις επιχειρήσεων.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

• Όταν ένας επιχειρηματίας συνταξιοδοτείται, πολύ συχνά η επιχείρησή του είναι καταδικασμένη να κλείσει. Πολλές είναι οι περιπτώσεις κατά τις οποίες η μεταβίβαση μιας επιχείρησης, παρά το γεγονός ότι είναι οικονομικά υγιής, αποτυγχάνει λόγω νομικών, φορολογικών και ψυχολογικών δυσχερειών. Η εξεύρεση διαδόχου είναι δύσκολη και καθίσταται ακόμη δυσκολότερη εξαιτίας του γεγονότος ότι, πλέον, οι επιχειρήσεις μεταβιβάζονται συχνότερα σε τρίτους παρά σε μέλη της οικογένειας του επιχειρηματία. Επιπλέον, η πλειονότητα των Ευρωπαίων προτιμούν να είναι μισθωτοί, ενώ οι επιχειρηματίες ενδιαφέρονται περισσότερο για τη δημιουργία μιας νέας επιχείρησης παρά για την ανάληψη μιας ήδη υπάρχουσας.
• Η ανάληψη μιας υπάρχουσας επιχείρησης παρέχει, ωστόσο, αρκετά πλεονεκτήματα (υπάρχουσα δομή παραγωγής, δίκτυο πελατών, τεχνογνωσία, καθιερωμένο όνομα κ.λπ.). Επιπλέον, οι επιτυχημένες μεταβιβάσεις επιχειρήσεων έχουν ευεργετικά αποτελέσματα για την ευρωπαϊκή ανάπτυξη και, κατά συνέπεια, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην προσπάθεια επίτευξης των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Για παράδειγμα, οι υπάρχουσες επιχειρήσεις συντηρούν κατά μέσον όρο πέντε θέσεις απασχόλησης, ενώ μια νεοσύστατη επιχείρηση παράγει κατά μέσον όρο δύο μόνο θέσεις απασχόλησης.
• Η μεταβίβαση επιχειρήσεων αποτελεί ένα φαινόμενο του οποίου οι διαστάσεις αναμένεται να μεγεθυνθούν πολύ κατά την επόμενη δεκαετία. Πράγματι, το ένα τρίτο των επιχειρηματιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρόκειται να συνταξιοδοτηθεί κατά τα προσεχή δέκα χρόνια. Εκτιμάται ότι το γεγονός αυτό θα αφορά 690.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και 2,8 εκατομμύρια θέσεις εργασίας κάθε χρόνο. Είναι, συνεπώς, απαραίτητο να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για τις μεταβιβάσεις των επιχειρήσεων.
• Για αυτόν το λόγο, η Επιτροπή προτείνει προς τις χώρες της ΕΕ μια σειρά βελτιώσεων μεταξύ των οποίων είναι και οι ακόλουθες:

• 1.

  Μεγαλύτερη πολιτική έμφαση στις μεταβιβάσεις

Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να προωθήσουν με συστηματικό τρόπο τις μεταβιβάσεις επιχειρήσεων ως εναλλακτική λύση στην ίδρυση επιχειρήσεων. Για παράδειγμα, πρέπει να εξετάσουν την πιθανότητα να θεσπίσουν μέτρα στήριξης για τις μεταβιβάσεις που να είναι αντίστοιχα με τα μέτρα στήριξης για την ίδρυση επιχειρήσεων.

• 2.

  Ευαισθητοποίηση των φορέων

• Οι σημερινές προσπάθειες ευαισθητοποίησης είναι ανεπαρκείς. Μόνο το ήμισυ των χωρών της ΕΕ έχουν εισαγάγει σχετικά μέτρα. Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στους νέους δυνητικούς επιχειρηματίες, όπως συμβαίνει με τους επιχειρηματίες που βρίσκονται στο στάδιο αποχώρησης από τον επαγγελματικό βίο, δεδομένου ότι η ανάληψη μιας υπάρχουσας επιχείρησης αποτελεί συχνά ενδιαφέρουσα εναλλακτική λύση αντί της δημιουργίας νέας επιχείρησης. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή συνιστά την αύξηση της ευαισθητοποίησης των επιχειρηματιών, για παράδειγμα, μέσω των εμπορικών επιμελητηρίων και άλλων συνομιλητών όπως οι φορολογικοί σύμβουλοι, οι φοροτεχνικοί ή οι τράπεζες, προκειμένου να υπάρχει εκ των προτέρων προγραμματισμός σχετικά με τις μεταβιβάσεις.
• Η Επιτροπή καλεί επίσης τις χώρες της ΕΕ να προωθήσουν συστήματα καθοδήγησης με σκοπό την υποστήριξη των επιχειρηματιών κατά τη μεταβίβαση.
• Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να εξετάσουν τους άμεσους τρόπους προσέγγισης, όπως οι προσωπικές επιστολές σε ιδιοκτήτες επιχειρήσεων που έχουν υπερβεί μια ορισμένη ηλικία, ως μέσο ευαισθητοποίησής τους.

• 3.

  Διευκόλυνση στις μεταβολές της νομικής κατάστασης των επιχειρήσεων

Τα σύμφωνα διαδοχής, οι εταιρικές συμβάσεις, η ίδρυση εταιρειών περιορισμένης ευθύνης ή, ακόμη, οι αναδιαρθρώσεις αποτελούν ισάριθμα νομικά εργαλεία που επιτρέπουν την αποφυγή του κλεισίματος της επιχείρησης. Για παράδειγμα, το σύμφωνο διαδοχής, το οποίο απαγορεύεται σε σχετικά σημαντικό αριθμό χωρών, η εταιρική σύμβαση ή, ακόμη, η ίδρυση εταιρειών περιορισμένης ευθύνης επιτρέπουν τη διασφάλιση της συνέχειας της επιχείρησης σε περίπτωση θανάτου του ιδιοκτήτη ή ενός από τους συνεταίρους. Η νομική αναδιάρθρωση μιας επιχείρησης επιτρέπει την αποφυγή της παύσης λειτουργίας της επιχείρησης κατά την αλλαγή της νομικής δομής της.

• 4.

  Βελτίωση της χρηματοδότησης των μεταβιβάσεων

• Το οικονομικό περιβάλλον σπανίως είναι ευνοϊκό για τις μεταβιβάσεις επιχειρήσεων. Στην πραγματικότητα, η μεταβίβαση επιχείρησης αντιμετωπίζει πολλές δυσχέρειες:
  • απαιτούνται περισσότερα κεφάλαια σε σχέση με τη δημιουργία μιας νέας επιχείρησης και τα χρηματοοικονομικά μέσα που προβλέπονται για τη χρηματοδότηση των νεοσύστατων επιχειρήσεων συχνά είναι ανεπαρκή για τη χρηματοδότηση μιας μεταβίβασης.
  • οι τράπεζες θεωρούν συχνά ότι η χρηματοδότηση της μεταβίβασης είναι υπερβολικά δαπανηρή και ενέχει κινδύνους, ιδιαίτερα για τις μικρότερες επιχειρήσεις.
  • είναι ενίοτε δύσκολη η έγκαιρη εξεύρεση χρηματοοικονομικής λύσης, δεδομένου ότι απαιτείται συνδυασμός ιδίων κεφαλαίων και κεφαλαίων από δανεισμό.
• Ως εκ τούτου, η Επιτροπή συνιστά στις χώρες της ΕΕ να παρέχουν τις κατάλληλες χρηματοοικονομικές συνθήκες όπως μέσα εκκίνησης, δάνεια και εγγυήσεις. Οι εγγυήσεις για τα ίδια κεφάλαια που επενδύονται σε ΜΜΕ πρέπει να περιλαμβάνουν τις επενδύσεις τοπικών ή περιφερειακών επενδυτικών ταμείων που παρέχουν κεφάλαιο εκκίνησης και/ή κεφάλαιο κατά τη φάση έναρξης, καθώς και ενδιάμεση χρηματοδότηση (συνδυασμός ιδίων κεφαλαίων και κεφαλαίων από δανεισμό).

• 5.

  Φορολογικές διευκολύνσεις για τις μεταβιβάσεις επιχειρήσεων

Αν και οι μεταβιβάσεις ενδοοικογενειακού χαρακτήρα διευκολύνονται ήδη σε πολλές χώρες, οι μεταβιβάσεις σε τρίτους πρέπει να τύχουν περαιτέρω ενθάρρυνσης μέσω απαλλαγών στο φόρο εισοδήματος που προκύπτει από την πώληση μιας επιχείρησης, ειδικών ελαφρύνσεων για τα εισοδήματα που επανεπενδύονται σε άλλη επιχείρηση ή χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση της σύνταξης του ιδιοκτήτη της επιχείρησης ή ακόμη και φοροαπαλλαγών για τις επενδύσεις των μισθωτών στην επιχείρηση στην οποία εργάζονται.

• 6.

  Οργάνωση διαφανών αγορών για τις μεταβιβάσεις επιχειρήσεων

Η δημιουργία αμερόληπτων υπηρεσιών οι οποίες θα διαδραματίζουν ρόλο ενδιάμεσου μεταξύ των δυνητικών αγοραστών και των πωλητών, θα επιτρέψει την οργάνωση διαφανών αγορών για τις μεταβιβάσεις επιχειρήσεων. Σε ορισμένες χώρες, τη σχετική ευθύνη αναλαμβάνουν τα εμπορικά επιμελητήρια.

Προκειμένου να εφαρμοστεί το σύνολο των εν λόγω συστάσεων, είναι απαραίτητη η δημιουργία μιας υποδομής υποστήριξης που θα απευθύνεται στις εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις που θα αντιμετωπίσουν την προοπτική της μεταβίβασης κατά τα επόμενα έτη. Για τη δημιουργία αυτής της υποδομής θα προσφέρουν τις υπηρεσίες τους οι χώρες της ΕΕ, οι δημόσιες διοικήσεις, οι περιφερειακές και τοπικές αυτοδιοικήσεις τους καθώς και οι οργανισμοί υποστήριξης των επιχειρήσεων. Θα περιλαμβάνει κυρίως τη διάχυση των πληροφοριών προς τους φορείς παροχής υποστήριξης, την κατάρτιση εκπαιδευτών καθώς και την ανάπτυξη διδακτικού υλικού.

ΠΛΑΙΣΙΟ

• Το 1994, η Επιτροπή δημοσίευσε μια σύσταση περί της μεταβίβασης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Η παρούσα ανακοίνωση περιλαμβάνει τον απολογισμό της εφαρμογής της σύστασης του 1994.
• Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στην ενότητα:
  • «Μεταβίβαση επιχειρήσεων» στον δικτυακό τόπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

ΚΥΡΙΑ ΠΡΑΞΗ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών - Εφαρμογή του κοινοτικού προγράμματος της Λισσαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση - Μεταβίβαση επιχειρήσεων - Εξασφάλιση της συνέχειας με μια νέα αρχή [COM (2006) 117 τελικότης 14.3.2006]

τελευταία ενημέρωση 01.12.2016