Συμβατικές ενοχές στην ΕΕ — Καθορισμός του εφαρμοστέου εθνικού δικαίου

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 593/2008 —εφαρμοστέο δίκαιο στις εξωσυμβατικές ενοχές

ΣΥΝΟΨΗ

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Ο ΠΑΡΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

• Θεσπίζει κανόνες σε επίπεδο ΕΕ όσον αφορά τον καθορισμό του εφαρμοστέου εθνικού δικαίου που θα πρέπει να διέπει τις συμβατικές ενοχές αστικού και εμπορικού δικαίου όπου εμπλέκονται περισσότερες από μία χώρες.
• Ο παρών κανονισμός, γνωστός ως Ρώμη I, λειτουργεί μαζί με δύο άλλους κανονισμούς, Ρώμη II (εξωσυμβατικές ενοχές) και Ρώμη III (διαζύγιο και δικαστικός χωρισμός) ώστε να καθοριστεί το εφαρμοστέο δίκαιο σε διάφορα είδη αστικών και εμπορικών υποθέσεων.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Ο κανονισμός δεν εφαρμόζεται σε φορολογικά, τελωνειακά και διοικητικά ζητήματα ή για την απόδειξη και τα δικονομικά ζητήματα κατά τη διάρκεια δικαστικών διαδικασιών. Άλλωστε, δεν εφαρμόζεται σε ενοχές συμπεριλαμβανομένων αυτών που αφορούν:

• την προσωπική κατάσταση ή τη νομική ικανότητα φυσικού προσώπου,
• τις οικογενειακές σχέσεις,
• τις περιουσιακές σχέσεις των συζύγων,
• τα έγγραφα που διασφαλίζουν την πληρωμή συγκεκριμένου χρηματικού ποσού όπως συναλλαγματικές, επιταγές, γραμμάτια σε διαταγή,
• τις συμφωνίες διαιτησίας και επιλογής δικαστηρίου,
• το δίκαιο των εταιρειών και άλλων ενώσεων, με ή χωρίς νομική προσωπικότητα,
• εμπιστεύματα (trusts),
• τις υποχρεώσεις που απορρέουν από συναλλαγές πριν από τη σύναψη της σύμβασης.

Πεδίο εφαρμογής του εφαρμοστέου δικαίου

Ο κανονισμός καθορίζει το εφαρμοστέο εθνικό δίκαιο ως προς ορισμένες πλευρές των συμβάσεων, όπως:

• τον τρόπο ερμηνείας μιας σύμβασης και τι πρέπει να γίνει για την τήρηση των όρων της,
• τις συνέπειες μη εκπλήρωσης των ενοχών μιας σύμβασης, συμπεριλαμβανομένου του υπολογισμού της αποζημίωσης,
• τους διάφορους τρόπους απόσβεσης των ενοχών (π.χ. πληρωμή, αποζημίωση, κατάργηση της σύμβασης) καθώς και τις παραγραφές* και τις προθεσμίες για την άσκηση προσφυγής,
• τις συνέπειες της κήρυξης του ανενεργού μιας σύμβασης.

Επιλογή δικαίου

• Τα μέρη μιας σύμβασης μπορούν να επιλέξουν το δίκαιο που διέπει τη σύμβαση.
• Μπορεί να εφαρμόζεται σε μέρος μόνο ή στο σύνολο της σύμβασης.
• Το εφαρμοστέο δίκαιο μπορεί να αλλάξει οποτεδήποτε αρκεί να συμφωνήσουν όλα τα μέρη.

Εφαρμοστέο δίκαιο ελλείψει επιλογής

Όταν τα μέρη δεν έχουν επιλέξει εφαρμοστέο δίκαιο, το είδος της σύμβασης καθορίζει τους κανόνες:

• Για συμβάσεις πώλησης αγαθών, παροχής υπηρεσιών, δικαιόχρησης ή διανομής, εφαρμόζεται το δίκαιο της χώρας διαμονής του πωλητή, του πάροχου της υπηρεσίας ή της δικαιόχρησης.
• Για συμβάσεις που αφορούν ακίνητα, εφαρμόζεται το δίκαιο της χώρας όπου ευρίσκεται το ακίνητο, εκτός από τις περιπτώσεις προσωρινής και ιδιωτικής μίσθωσης (κατά μέγιστο για έξι συνεχείς μήνες). Σε αυτές τις περιπτώσεις, το εφαρμοστέο δίκαιο είναι το δίκαιο της χώρας διαμονής του ιδιοκτήτη.
• Στην περίπτωση πώλησης αγαθών διά πλειστηριασμού, εφαρμόζεται το δίκαιο της χώρας στην οποία λαμβάνει χώρα ο πλειστηριασμός.
• Αν δεν ισχύει κανένας ή ισχύουν περισσότεροι από ένας από τους παραπάνω κανόνες σε μια σύμβαση, το εφαρμοστέο δίκαιο καθορίζεται βάσει της χώρας διαμονής τού συμβαλλόμενου μέρους το οποίο εκπληρώνει το βασικό μέρος της σύμβασης.

Αν, ωστόσο, οι συμβάσεις σχετίζονται στενότερα με άλλη χώρα από την προβλεπόμενη από αυτούς τους κανόνες, εφαρμόζεται το δίκαιο εκείνης της χώρας. Το ίδιο ισχύει όταν δεν μπορεί να καθοριστεί εφαρμοστέο δίκαιο.

Ειδικές συμβάσεις

Για ορισμένα είδη συμβάσεων, ο κανονισμός θεσπίζει επίσης δυνατότητες επιλογής δικαίου και καθορίζει την εφαρμοστέα επιλογή, όταν δεν έχει γίνει επιλογή. Οι εν λόγω συμβάσεις είναι:

• σύμβαση μεταφοράς εμπορευμάτων,
• σύμβαση μεταφοράς επιβατών,
• συμβάσεις καταναλωτών μεταξύ καταναλωτών και επαγγελματιών,
• συμβάσεις ασφάλισης,
• ατομικές συμβάσεις εργασίας.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Ο κανονισμός εφαρμόζεται σε συμβάσεις που έχουν συναφθεί μετά τις 17 Δεκεμβρίου 2009.

ΠΛΑΙΣΙΟ

Συμβατικές και εξωσυμβατικές ενοχές

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

* Παραγραφή: ο ρόλος που διαδραματίζει το πέρασμα του χρόνου στη δημιουργία και τη λήξη των δικαιωμάτων

ΠΡΑΞΗ

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 593/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Ιουνίου 2008, για το εφαρμοστέο δίκαιο στις συμβατικές ενοχές (Ρώμη I) (ΕΕ L 177 της 4.7.2008, σ. 6–16)

Διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 593/2008 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση είναι μόνο για σκοπούς αναφοράς

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 864/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Ιουλίου 2007, για το εφαρμοστέο δίκαιο στις εξωσυμβατικές ενοχές (Ρώμη II) (ΕΕ L 199 της 31.7.2007, σ. 40–49)

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1259/2010 του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2010, για τη θέσπιση ενισχυμένης συνεργασίας στον τομέα του δικαίου που είναι εφαρμοστέο στο διαζύγιο και τον δικαστικό χωρισμό (ΕΕ L 343 της 29.12.2010, σ. 10-16)

τελευταία ενημέρωση 11.01.2016