Γενικές διατάξεις ΕΤΠΑ - ΕΚΤ - Ταμείο Συνοχής (2007-2013)

Στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής για την περίοδο 2007-2013, ο παρών κανονισμός ορίζει τους κοινούς κανόνες, πρότυπα και αρχές που θα ισχύουν για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και το Ταμείο Συνοχής. Προβλέπει τη διάθεση συνολικών πιστώσεων ύψους 347 δισ. ευρώ, δηλαδή το ένα τρίτο περίπου του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού.

ΠΡΑΞΗ

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου, της 11ης Ιουλίου 2006, περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1260/1999 [Βλέπε πράξεις τροποποίησης].

ΣΥΝΟΨΗ

Ο στόχος του παρόντος κανονισμού είναι να ενισχύσει την οικονομική και κοινωνική συνοχή ώστε να ευνοηθεί η αρμονική, ισορροπημένη και βιώσιμη ανάπτυξη των περιφερειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για την περίοδο 2007-2013. Η ευρωπαϊκή πολιτική για τη συνοχή σκοπό έχει να απαντήσει στις προκλήσεις που συνδέονται με τις οικονομικές, κοινωνικές και τοπικές ανισότητες, την επιτάχυνση των οικονομικών αναδιαρθρώσεων και τη γήρανση του πληθυσμού.

Ο παρών κανονισμός:

ΤΡΕΙΣ ΝΕΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Συνολικά, διατέθηκαν 308.041 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση της περιφερειακής πολιτικής μεταξύ 2007 και 2013 στο πλαίσιο των τριών νέων στόχων Σύγκλιση, Περιφερειακή ανταγωνιστικότητα και απασχόληση και Εδαφική συνεργασία. Οι στόχοι αυτοί θα αντικαταστήσουν τους παλαιούς στόχους 1 , 2 και 3 της περιόδου προγραμματισμού 2000-2006.

Σύγκλιση

Ο στόχος Σύγκλιση, συναφής με τον παλαιό στόχο 1, αποσκοπεί στην επιτάχυνση της σύγκλισης των λιγότερο ανεπτυγμένων κρατών μελών και περιφερειών, μέσω της βελτίωσης των συνθηκών ανάπτυξης και απασχόλησης. Αφορά τα λιγότερο ανεπτυγμένα κράτη μέλη και περιφέρειες. Οι τομείς δράσης θα είναι το φυσικό και ανθρώπινο κεφάλαιο, η καινοτομία, η κοινωνία της γνώσης, η προσαρμοστικότητα στις αλλαγές, το περιβάλλον και η διοικητική αποτελεσματικότητα. Θα χρηματοδοτηθεί από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ) και το Ταμείο Συνοχής.

Οι συνολικοί πόροι που διατέθηκαν για την εν λόγω περίοδο για το στόχο αυτό ανέρχονται στο 81,54 % του συνόλου. Είναι επιλέξιμες:

Για το στόχο αυτό τα ανώτατα όρια που ισχύουν για το ποσοστό συγχρηματοδότησης είναι τα ακόλουθα:

Περιφερειακή ανταγωνιστικότητα και απασχόληση

Ο στόχος Περιφερειακή ανταγωνιστικότητα και απασχόληση αποσκοπεί στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της απασχόλησης και της ελκυστικότητας των περιφερειών, εκτός των λιγότερο ανεπτυγμένων. Πρέπει να παρέχει τη δυνατότητα πρόληψης των οικονομικών και κοινωνικών μεταβολών, προώθησης της καινοτομίας, του επιχειρηματικού πνεύματος, της προστασίας του περιβάλλοντος, της προσβασιμότητας, της προσαρμοστικότητας και της ανάπτυξης αγορών εργασίας χωρίς αποκλεισμούς. Θα χρηματοδοτηθεί από το ΕΤΠΑ και το ΕΚΤ.

Οι επιλέξιμες περιφέρειες είναι:

Όσον αφορά τα προγράμματα που χρηματοδοτούνται από το ΕΚΤ, η Επιτροπή προτείνει τέσσερις προτεραιότητες με βάση την ευρωπαϊκή στρατηγική για την απασχόληση (ΕΣΑ): βελτίωση της προσαρμοστικότητας των εργαζομένων και των επιχειρήσεων, βελτίωση της πρόσβασης στην εργασία, ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης και μεταρρυθμίσεις στον τομέα της απασχόλησης και της ενσωμάτωσης.

Οι πόροι που προορίζονται για τον στόχο αυτό ανέρχονται σε 49,13 δισ. ευρώ, δηλαδή στο 15,95 % του συνόλου, και κατανέμονται εξίσου μεταξύ του ΕΤΠΑ και του ΕΚΤ. Από το ποσό αυτό:

Οι ενέργειες στο πλαίσιο του στόχου αυτού μπορούν να συγχρηματοδοτούνται μέχρι ποσοστού 50 % από κονδύλια δημόσιων δαπανών. Το ανώτατο όριο ανέρχεται στο 85 % για τις ιδιαίτερα απομακρυσμένες περιφέρειες.

Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία

Ο στόχος Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία αποσκοπεί στην ενίσχυση της συνεργασίας σε διασυνοριακό, διεθνικό και διαπεριφερειακό επίπεδο, με βάση την παλαιά ευρωπαϊκή πρωτοβουλία INTERREG. Θα χρηματοδοτηθεί από το ΕΤΠΑ. Αποσκοπεί στην προώθηση κοινών λύσεων για τις αρχές των χωρών που γειτνιάζουν, στους τομείς της ανάπτυξης αστικών, αγροτικών και παράκτιων περιοχών, στην ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων και τη δικτύωση μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜME). Η συνεργασία θα επικεντρώνεται στους τομείς της έρευνας, της ανάπτυξης, της κοινωνίας της πληροφορίας, του περιβάλλοντος, της πρόληψης των κινδύνων και της ολοκληρωμένης διαχείρισης των υδάτων.

Είναι επιλέξιμες οι περιφέρειες NUTS III που βρίσκονται κατά μήκος των χερσαίων εσωτερικών συνόρων, ορισμένων εξωτερικών συνόρων, καθώς και ορισμένες περιφέρειες οι οποίες βρίσκονται κατά μήκος των θαλάσσιων συνόρων που απέχουν μέχρι 150 χιλιόμετρα. Η Επιτροπή πρέπει να εγκρίνει κατάλογο των επιλέξιμων περιφερειών.

Το σύνολο του εδάφους της ΕΕ είναι επιλέξιμο όσον αφορά τα δίκτυα συνεργασίας και την ανταλλαγή εμπειριών. Το ανώτατο όριο της συγχρηματοδότησης ανέρχεται στο 75 % των δημόσιων δαπανών.

Οι πόροι που προορίζονται για το στόχο αυτό ανέρχονται σε 7,75 δισ. ευρώ (ήτοι 2,52 % του συνόλου) και χρηματοδοτούνται ολοκληρωτικά από το ΕΤΠΑ. Το ποσό αυτό κατανέμεται μεταξύ των διαφόρων συνιστωσών ως εξής:

ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΕΙΔΙΚΑ ΤΟΥΣ ΤΡΕΙΣ ΣΤΟΧΟΥΣ

Αρχές παρέμβασης

Τα Ταμεία παρεμβαίνουν ως συμπλήρωμα των εθνικών δράσεων, συμπεριλαμβανομένων των δράσεων σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη μεριμνούν για τη συνέπεια των παρεμβάσεων των Ταμείων αναφορικά με τις δράσεις, τις πολιτικές και τις προτεραιότητες της ΕΕ και τη συμπληρωματικότητα με άλλα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά μέσα.

Οι στόχοι των Ταμείων επιδιώκονται στο πλαίσιο ενός πολυετούς προγραμματισμού και μιας στενής συνεργασίας ανάμεσα στην Επιτροπή και κάθε κράτος μέλος.

Στρατηγική προσέγγιση

Το Συμβούλιο εγκρίνει τις κατευθυντήριες γραμμές για τη συνοχή της κοινοτικής στρατηγικής οι οποίες ορίζουν τις προτεραιότητες και τους στόχους της πολιτικής συνοχής για την περίοδο 2007-2013. Με αυτόν τον τρόπο, συμβάλλουν στη συνεκτικότητα και την αποτελεσματικότητα της υλοποίησης των Διαρθρωτικών Ταμείων.

Δυνάμει αυτών των κατευθυντήριων γραμμών, τα κράτη μέλη εγκρίνουν στη συνέχεια ένα εθνικό πλαίσιο αναφοράς. Το εν λόγω πλαίσιο αποτελεί συνεπώς τη βάση για τον προγραμματισμό των δράσεων που χρηματοδοτούνται από τα Ταμεία. Εξασφαλίζει τη συνεκτικότητα των συνεισφορών των Ταμείων με τις κατευθυντήριες γραμμές της στρατηγικής.

Επιχειρησιακά προγράμματα

Τα επιχειρησιακά προγράμματα των κρατών μελών κάλυψαν την περίοδο από 1ης Ιανουαρίου 2007 έως την 31η Δεκεμβρίου 2013. Κάθε επιχειρησιακό πρόγραμμα αφορά έναν μόνο από τους τρεις στόχους και λαμβάνει χρηματοδότηση μόνο από ένα Ταμείο. Η Επιτροπή αξιολογεί κάθε προτεινόμενο πρόγραμμα για να εξακριβώσει αν συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων και των προτεραιοτήτων:

Τα επιχειρησιακά προγράμματα σχετικά με τους στόχους της Σύγκλισης και της Περιφερειακής ανταγωνιστικότητας και απασχόλησης περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:

Διαχείριση, παρακολούθηση και έλεγχοι

Τα κράτη μέλη αναλαμβάνουν την ευθύνη της διαχείρισης και του ελέγχου των επιχειρησιακών προγραμμάτων. Πρέπει να εξασφαλίζουν ειδικότερα ότι τα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου έχουν καταρτιστεί σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος κανονισμού. Επιπλέον, οφείλουν να προλαμβάνουν, να ανιχνεύουν και να διορθώνουν τις ανωμαλίες και να επιστρέφουν τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά.

Τα συστήματα διαχείρισης και ελέγχου των επιχειρησιακών προγραμμάτων που έχουν θεσπιστεί από τα κράτη μέλη πρέπει να προβλέπουν:

Για κάθε επιχειρησιακό πρόγραμμα το κράτος μέλος πρέπει να ορίζει:

Πληροφόρηση και δημοσιότητα

Τα κράτη μέλη και η αρχή διαχείρισης για το επιχειρησιακό πρόγραμμα πρέπει να παρέχουν την πληροφόρηση και τη δημοσιότητα αναφορικά με τις ενέργειες και τα προγράμματα που αποτελούν το αντικείμενο συγχρηματοδότησης. Η εν λόγω πληροφόρηση πρέπει να απευθύνεται στους πολίτες της ΕΕ και τους δικαιούχους, με στόχο την προβολή του ρόλου της Ένωσης και την εξασφάλιση της διαφάνειας αναφορικά με την παρέμβαση των Ταμείων.

ΠΛΑΙΣΙΟ

Οι λοιπές διατάξεις σχετικά με την πολιτική συνοχής για την περίοδο 2007-2013 βρίσκονται στους τέσσερις ειδικούς κανονισμούς σχετικά με:

Στο πολιτικό επίπεδο, η πολιτική συνοχής για την περίοδο 2007-2013 έχει τη δημοσιονομική της βάση στη διοργανική συμφωνία και στο δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2007-2013.

ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΩΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ

Στόχοι

Χρηματοδοτικά μέσα

Σύγκλιση

  • ΕΤΠΑ
  • ΕΚΤ
  • Ταμείο Συνοχής

Περιφερειακή ανταγωνιστικότητα και απασχόληση

  • ΕΤΠΑ
  • ΕΚΤ

Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία

  • ΕΤΠΑ

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

Πράξη

Έναρξη ισχύος

Προθεσμία για μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών

Επίσημη Εφημερίδα

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1083/2006

1.08.2006

-

ΕΕ L 210 της 31.7.2006

Πράξη (εις) τροποποίησης

Έναρξη ισχύος

Προθεσμία για μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών

Επίσημη Εφημερίδα

Κανονισμός (EΚ) αριθ. 1341/2008

24.12.2008

-

ΕΕ L 348 της 24.12.2008

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 85/2009

30.1.2009

-

ΕΕ L 25 της 29.1.2009

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 284/2009

9.4.2009

-

ΕΕ L 94 της 8.4.2009

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 539/2010

25.6.2010

-

ΕΕ L 158της 24.6.2010

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1310/2011

23.12.2011

-

EE L 337 της 20.12.2011

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1311/2011

20.12.2011

-

ΕΕ L 337 της 20.12.2011

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 423/2012

23.5.2012

-

ΕΕ L 133 της 23.5.2012

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις και διορθώσεις του κανονισμού αριθ. 1083/2006 έχουν ενσωματωθεί στο βασικό κείμενο. Η ενοποιημένη αυτή έκδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Απόφαση της Επιτροπής 2010/802/ΕΕ της 21ης Δεκεμβρίου 2010, για την απαλλαγή ορισμένων περιπτώσεων παρατυπίας που προκύπτουν από ενέργειες που συγχρηματοδοτούνται από τα διαρθρωτικά ταμεία και το Ταμείο Συνοχής για την προγραμματική περίοδο 2000-2006 από τις ειδικές απαιτήσεις αναφοράς που ορίζονται στο άρθρο 5 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1681/94 και στο άρθρο 5 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/94 [Επίσημη ΕφημερίδαL 341 της 23.12.2010].

Απόφαση 2007/766/ΕΚ της Επιτροπής της 14ης Νοεμβρίου 2007 για την κατάρτιση του καταλόγου των περιφερειών και των περιοχών που είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση στο πλαίσιο της συνιστώσας διασυνοριακής συνεργασίας του μηχανισμού προενταξιακής βοήθειας για τους σκοπούς της διασυνοριακής συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών και των δικαιούχων χωρών για την περίοδο 2007-2013 [Επίσημη Εφημερίδα L 310 της 28.11.2007].

Απόφαση 2006/769/ΕΚ της Επιτροπής της 31ης Οκτωβρίου 2006 σχετικά με την κατάρτιση του καταλόγου των περιφερειών και των περιοχών που είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης στο πλαίσιο των διασυνοριακών και διακρατικών σκελών του στόχου ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία για την περίοδο 2007 έως 2013 [Επίσημη Εφημερίδα L 312 της 11.11.2006].

Απόφαση 2006/597/ΕΚ της Επιτροπής της 4ης Αυγούστου 2006 σχετικά με την κατάρτιση του καταλόγου των περιφερειών που είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από τα Διαρθρωτικά Ταμεία στο πλαίσιο του στόχου Περιφερειακή ανταγωνιστικότητα και απασχόληση για την περίοδο 2007-2013 [Επίσημη Εφημερίδα L 243 της 6.9.2006].

Απόφαση 2006/596/ΕΚ της Επιτροπής της 4ης Αυγούστου 2006 για την κατάρτιση του καταλόγου των κρατών μελών που είναι επιλέξιμα για χρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής για την περίοδο 2007-2013 [Επίσημη Εφημερίδα L 243 της 6.9.2006].

Απόφαση 2006/595/ΕΚ της Επιτροπής της 4ης Αυγούστου 2006 σχετικά με την κατάρτιση του καταλόγου των περιφερειών που είναι επιλέξιμες για χρηματοδότηση από τα Διαρθρωτικά Ταμεία στο πλαίσιο του στόχου Σύγκλιση για την περίοδο 2007-2013 [Επίσημη Εφημερίδα L 243 της 6.9.2006].

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1297/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Δεκεμβρίου 2013 που τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου όσον αφορά ορισμένες διατάξεις σχετικά με τη χρηματοοικονομική διαχείριση για ορισμένα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν ή απειλούνται από σοβαρές δυσκολίες σε σχέση με τη χρηματοοικονομική τους σταθερότητα, τους κανόνες αποδέσμευσης για ορισμένα κράτη μέλη και τους κανόνες πληρωμών του τελικού υπολοίπου [Επίσημη ΕφημερίδαL 347 της 20.12.2013].

Ο τροποποιητικός κανονισμός προβλέπει δύο μέτρα:

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 07.03.2014