Διάλογος μεταξύ των κοινωνιών των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των υποψήφιων χωρών

Η εν λόγω ανακοίνωση καθορίζει ένα στρατηγικό πλαίσιο για τη δημιουργία διαλόγου μεταξύ των κοινωνιών των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και των υποψήφιων χωρών. Αφορά μια καλύτερη ενημέρωση της κοινής γνώμης των κρατών μελών σχετικά με τις επιπτώσεις των προσχωρήσεων και της κοινής γνώμης των υποψήφιων χωρών σχετικά με την ιστορία, τη λειτουργία και τις αξίες της Ένωσης. Ο διάλογος αυτός θα συνεχιστεί και θα εξελιχθεί παράλληλα με τις διαπραγματεύσεις ένταξης και ενδεχομένως θα απαιτηθούν αναπροσανατολισμοί.

ΠΡΑΞΗ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, της 29ης Ιουνίου 2005, σχετικά με το διάλογο μεταξύ των κοινωνιών των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των υποψήφιων χωρών [COM(2005) 290 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

ΣΥΝΟΨΗ

Η Επιτροπή προτίθεται να αντιμετωπίσει την έλλειψη πληροφόρησης και προετοιμασίας των πολιτών που σημειώθηκε κατά την τελευταία διεύρυνση. Σχεδιάζει, μέσω ενός διαλόγου με τις κοινωνίες των πολιτών της Τουρκίας και της Κροατίας, να ενισχύσει τις επαφές και τις ανταλλαγές εμπειριών, καθώς επίσης να εμβαθύνει την αμοιβαία γνώση και κατανόηση.

Η Επιτροπή επιλέγει την ευρύτερη δυνατή έννοια ορισμού της κοινωνίας των πολιτών *. Οι δήμοι και οι λοιποί φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης θα κληθούν επίσης να συμμετέχουν στο διάλογο.

Η προσέγγιση του διαλόγου διαφέρει ανάλογα με τη χώρα, την Κροατία ή την Τουρκία. Η Επιτροπή τονίζει περισσότερο τις σχέσεις με αυτή την τελευταία. Προτείνει την ενίσχυση των τρεχουσών δράσεων και τη συμπλήρωσή τους με νέες δράσεις.

Η ενίσχυση των τρεχουσών δράσεων

Κροατία

Η Ένωση συνεργάζεται με την κοινωνία των πολιτών της Κροατίας στο πλαίσιο της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης (η συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης με την Κροατία είχε έναρξη ισχύος την 1η Φεβρουαρίου 2005). Ο διάλογος ενισχύθηκε με τη συμμετοχή της Κροατίας σε διάφορα κοινοτικά προγράμματα όπως στο έκτο πρόγραμμα πλαίσιο ΕΤΑ ή στο πρόγραμμα Tempus.

Τουρκία

Αναπτύχθηκαν ήδη διμερείς δράσεις με την Τουρκία, που εμπίπτουν στον ορισμό του διαλόγου μεταξύ των κοινωνιών των πολιτών, από εθνικές ή κοινοτικές αρχές.

Η ΕΕ ήδη χρηματοδοτεί πολλές ενέργειες που προορίζονται για:

• την ανάπτυξη της κοινωνίας των πολιτών μέσω ενός προγράμματος που ενισχύει την προώθηση των ΜΚΟ στη χώρα, την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία για τη δημοκρατία και τα δικαιώματα του ανθρώπου (ΕΠΔΔΑ) και το προενταξιακό πρόγραμμα οικονομικής ενίσχυσης·
• την ενίσχυση της δημιουργίας στενών δεσμών με τους κοινωνικούς εταίρους και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών στους τομείς κοινωνικού διαλόγου, απασχόλησης και κοινωνικών υποθέσεων, ιδίως όσον αφορά το δικαίωμα στην εργασία, την ισότητα των φύλων και την καταπολέμηση των διακρίσεων·
• την ενθάρρυνση της συμμετοχής της Τουρκίας στα κοινοτικά προγράμματα στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, ήτοι τα προγράμματα Socrates, Jeunesse και Leonardo da Vinci. Προβλέπεται επίσης συμπληρωματική χρηματοδότηση από τα προενταξιακά κονδύλια για τη συμπλήρωση των προτεινόμενων υποτροφιών. Στον πανεπιστημιακό τομέα, το πρόγραμμα υποτροφιών Jean Monnet προορίζεται για τους Tούρκους σπουδαστές που εμβαθύνουν τις γνώσεις τους στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Η Επιτροπή θέλει να αυξήσει τα σχετικά κονδύλια για να εξετάσει άλλες πρωτοβουλίες, όπως η επέκταση του προγράμματος στους σπουδαστές της Ένωσης που επιθυμούν να κάνουν σπουδές στην Τουρκία·
• την ενίσχυση των δράσεων Marie Curie που αποτελούν ένα σύνολο διαρθρωμένων προγραμμάτων κινητικότητας ερευνητών. Οι δράσεις αυτές περιλαμβάνουν την ανάπτυξη και μετάδοση ικανοτήτων έρευνας, την ενίσχυση και διεύρυνση των προοπτικών σταδιοδρομίας ερευνητών και την προώθηση της αριστείας στην ευρωπαϊκή έρευνα.

Οι νέες ενέργειες

Ο διάλογος μεταξύ των κοινωνιών των πολιτών πρόκειται να εξελιχθεί μακροχρόνια, σε συνάρτηση με τις ανάγκες που εκφράζονται από αυτές. Η Επιτροπή αναμένει από τους παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών να διαδραματίσουν ενεργό ρόλο για τη συνέχιση του διαλόγου.

Κροατία

Ο διάλογος με την κροατική κοινωνία των πολιτών θα εξελιχθεί σε συνάρτηση με την εμβάθυνση των σχέσεων της χώρας αυτής με την ΕΕ, την ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας και την ανάπτυξη της περιφερειακής διαδικασίας συμφιλίωσης. Η Επιτροπή θα επιθυμούσε ο διάλογος αυτός να επικεντρωθεί στις πρακτικές συνέπειες της διαδικασίας προσχώρησης και προτείνει να ενθαρρυνθούν οι επαφές μεταξύ των κοινωνικών εταίρων, των μέσων μαζικής ενημέρωσης, των ΜΚΟ, των θρησκευτικών κοινοτήτων στην Ένωση και την Κροατία.

Τουρκία

Η Επιτροπή προβλέπει μια σειρά ενεργειών που προορίζονται για την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ στους ακόλουθους τομείς:

• μακροχρόνιες εταιρικές σχέσεις μεταξύ οργανώσεων. Η δημιουργία ενός προγράμματος οικονομικής ενίσχυσης που θα επιτρέπει στις οργανώσεις της τουρκικής κοινωνίας των πολιτών να συγχρηματοδοτούν σχέδια διμερών ανταλλαγών με οργανώσεις που είναι εγκατεστημένες στην Ένωση. Στοχεύει ιδίως στις επαγγελματικές οργανώσεις και τους κοινωνικούς εταίρους. Θα δοθεί προτεραιότητα στα σχέδια που ευνοούν βιώσιμες σχέσεις μεταξύ των οργανώσεων·
• ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών. Η Ένωση επιθυμεί να ενισχύσει τη θέση των γυναικών στην τουρκική κοινωνία και να επιλύσει προβλήματα όπως η συζυγική βία. Η Επιτροπή θα προσπαθήσει να εντάξει την ισότητα των φύλων και τη διάσταση της ισότητας ευκαιριών σε όλες τις ενέργειές της·
• εμπορικές σχέσεις. Η δημιουργία ενός συμβουλίου επιχειρήσεων ΕΕ-Τουρκίας που θα συγκεντρώνει τις σημαντικότερες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις οι οποίες ασκούν δραστηριότητα στην Τουρκία και τις αντίστοιχες τουρκικές, ώστε να δημιουργηθούν δεσμοί μεταξύ των ευρωπαϊκών οργανισμών και των τοπικών ενώσεων επιχειρήσεων και να υπάρξει επέκταση του εμπορίου και των επενδύσεων·
• συνεργασία μεταξύ τοπικών κοινοτήτων. Η Επιτροπή επιθυμεί να υποστηρίξει την αδελφοποίηση μεταξύ των πόλεων της Τουρκίας και της Ένωσης και να εντάξει τις τοπικές κοινότητες των απομονωμένων και μειονεκτικών περιοχών στις ενέργειες που θα πραγματοποιηθούν στο πλαίσιο του διαλόγου. Η Τουρκία θα μπορούσε να συμμετάσχει στο πρόγραμμα «Πολίτες για την Ευρώπη» που προτάθηκε για το 2007-2013 και το οποίο στοχεύει στην προώθηση της ενεργού δράσης των Ευρωπαίων πολιτών.
• ανταλλαγές νέων, πανεπιστημιακών και επαγγελματιών. Η Επιτροπή θα αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα των μηχανισμών που θεσπίστηκαν στον τομέα αυτό και θα μελετήσει νέα σχέδια. Προτίθεται να ευνοήσει μια στενότερη θεσμική συνεργασία μεταξύ των ευρωπαϊκών και των τουρκικών πανεπιστημίων που θα επέτρεπε τη σύσταση ανεξάρτητων πανεπιστημιακών ινστιτούτων ανοιχτών στους σπουδαστές των δύο μερών και σε κοινές έρευνες και δημοσιεύσεις·
• πολιτισμός και μέσα μαζικής ενημέρωσης. Η Επιτροπή θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να ευνοήσει μια ανοικτή δημόσια συζήτηση. Στο πλαίσιο της προοπτικής αυτής προβλέπει τη δημιουργία πλατφορμών Διαδικτύου καθώς και έναν ιστότοπο. Σε συνεργασία με τα πολιτιστικά ιδρύματα των κρατών μελών, θα υποστηρίξει σχέδια μαθητείας γλωσσών καθώς και προώθησης της διερμηνείας και της μετάφρασης από και προς την τουρκική γλώσσα. Θα συμμετάσχει στη χρηματοδότηση τηλεοπτικών προγραμμάτων ενημέρωσης για την τουρκική και την ευρωπαϊκή κοινωνία. Θα υποστηρίξει σχέδια εταιρικών σχέσεων για κοινά προγράμματα μεταξύ των τηλεοπτικών εταιρειών που είναι εγκατεστημένες στην Ένωση και την Τουρκία. Η Επιτροπή προβλέπει ένα πρόγραμμα σεμιναρίων για τους δημοσιογράφους της Ένωσης και της Τουρκίας, τονίζοντας τους άμεσους δεσμούς μεταξύ των επαγγελματικών οργανώσεων των δημοσιογράφων.

Η Επιτροπή διευκρινίζει επίσης ότι ο διάλογος μεταξύ των κοινωνιών των πολιτών θα αφορά και ζητήματα που συνδέονται με τις θρησκείες και θα περιλαμβάνει τις εκκλησίες και άλλες θρησκευτικές οργανώσεις ή ενώσεις.

Οι λεπτομέρειες εφαρμογής

Η Επιτροπή θα διαβουλεύεται τακτικά προσωπικότητες της Τουρκίας και της Ευρώπης που επιλέγονται για τις σε βάθος γνώσεις τους των σχέσεων Ένωσης-Τουρκίας.

Η χρηματοδότηση των εν λόγω ενεργειών καταρχήν θα διασφαλιστεί από προενταξιακά κονδύλια που προορίζονται για τις εν λόγω χώρες, ενδεχομένως με τις ενισχύσεις από οποιονδήποτε δημόσιο ή ιδιωτικό οργανισμό και την Επιτροπή. Για τη χρηματοδότηση δημοσιονομικών προγραμμάτων οι υποψήφιες χώρες παρέχουν συνεισφορά στον προϋπολογισμό που εν μέρει καλύπτεται από τα προενταξιακά κονδύλια.

Για την εφαρμογή των σχεδίων η Επιτροπή θα χρησιμοποιήσει τις υπάρχουσες υποδομές και πόρους, εκτός εάν δεν επαρκούν. Προσθέτει ότι θα ήταν επιθυμητό τα κράτη μέλη να διευκολύνουν τις διαδικασίες χορήγησης θεώρησης για τους Τούρκους που θα συμμετέχουν στο διάλογο.

Παρακολούθηση και εκθέσεις

Η Επιτροπή θα διασφαλίσει τακτική παρακολούθηση των ενεργειών και των αποτελεσμάτων τους. Θα διατίθενται πληροφορίες στη δικτυακή πύλη «Europa». Θα διοργανωθεί ειδική παρακολούθηση των αμοιβαίων εντυπώσεων μεταξύ της Ένωσης και της Τουρκίας ώστε να προσανατολιστεί η σχετική στρατηγική.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 23.01.2007