Σλοβακία

1) ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

Γνώμη της Επιτροπής [COM(97)2004 τελικό [Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]·

Έκθεση της Επιτροπής [COM(98)703 τελικό [Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]·

Έκθεση της Επιτροπής [COM(1999)511 τελικό [Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]·

Έκθεση της Επιτροπής [COM(2000)711 τελικό [Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]·

Έκθεση της Επιτροπής [COM(2001)700 τελικό - SEC (2001) 1754 [Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]·

Έκθεση της Επιτροπής [COM(2002)700 τελικό - SEC (2002) 1410 [Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]·

Έκθεση παρακολούθησης της Επιτροπής [COM(2003)675 τελικό - SEC (2003) 1209 [Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Συνθήκη προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση [Επίσημη Εφημερίδα L 236 της 23.09.2003]

2) ΣΥΝΟΨΗ

Στη γνώμη που εξέδωσε τον Ιούλιο του 1997, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν διέβλεπε κανένα σοβαρό πρόβλημα όσον αφορά τη Σλοβακία στον τομέα της έρευνας και της τεχνολογικής ανάπτυξης. Όσον αφορά τον τομέα των τηλεπικοινωνιών αντίθετα έκρινε ότι η Σλοβακία θα αντιμετωπίσει κάποιες δυσχέρειες στη συμμόρφωσή της προς το κοινοτικό κεκτημένο εξαιτίας της αδυναμίας τής διοίκησής της να εφαρμόσει τη νέα νομοθεσία. Σχετικά με την κοινωνία των πληροφοριών, η Επιτροπή έκρινε τέλος ότι το μέγεθος των προϊόντων της τεχνολογίας των πληροφοριών αποτελεί ενθαρρυντική βάση του σλοβακικού δυναμικού δραστηριοτήτων που συνδέονται με την κοινωνία των πληροφοριών.

Τον Οκτώβριο του 1999 και τον Νοέμβριο του 2000, στις σχετικές εκθέσεις τονιζόταν η πρόοδος που παρατηρήθηκε στον τομέα της έρευνας και της τεχνολογικής ανάπτυξης. Πρόοδος σημειώθηκε και σχετικά με τις τηλεπικοινωνίες.

Στην έκθεσή της του Οκτωβρίου 2002, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρατήρησε ότι είχε σημειωθεί επιπλέον πρόοδος στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών. Παρομοίως, είχε σημειωθεί νέα πρόοδος στον τομέα της έρευνας και της επιστήμης.

Στην έκθεση του Νοεμβρίου 2003 αναφέρεται ότι η Σλοβακία σέβεται, εν μέρει, τις δεσμεύσεις και απαιτήσεις που προέκυψαν από τις διαπραγματεύσεις προσχώρησης στους τομείς των τηλεπικοινωνιών και των ταχυδρομικών υπηρεσιών. Στον τομέα της έρευνας η Σλοβακία ικανοποιεί τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στις διαπραγματεύσεις προσχώρησης και θα είναι σε θέση να εφαρμόσει το κοινοτικό κεκτημένο στον τομέα αυτό από την ημερομηνία της προσχώρησης της.

Η συνθήκη προσχώρησης υπογράφηκε στις 16 Απριλίου 2003 και η προσχώρηση πραγματοποιήθηκε την 1η Μαΐου 2004.

ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΕΚΤΗΜΕΝΟ

Οι δραστηριότητες έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης (ΕΤΑ), σε κοινοτικό επίπεδο, όπως προβλέπονται στο άρθρο 130 Ζ της Συνθήκης και στο πρόγραμμα-πλαίσιο (άρθρο 130 Θ), αποσκοπούν στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και της ποιότητας του βιοτικού επιπέδου, στην ενθάρρυνση της βιώσιμης ανάπτυξης και στη συνεισφορά όσον αφορά την επεξεργασία άλλων κοινοτικών πολιτικών.

Η Ευρωπαϊκή Συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Σλοβακίας προβλέπει τη συνεργασία στους εν λόγω τομείς, κυρίως με τη συμμετοχή του συνδεδεμένου κράτους στο πρόγραμμα-πλαίσιο. Το Λευκό βιβλίο σχετικά με τις Χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και την εσωτερική αγορά (1995) δεν προβλέπει τη λήψη κανενός άμεσου μέτρου στον τομέα αυτό.

Η πολιτική της Κοινότητας για τις τηλεπικοινωνίες έχει ως στόχο να εξαλειφθούν τα εμπόδια στην ορθή λειτουργία της ενιαίας αγοράς τηλεπικοινωνιακών εξοπλισμών, υπηρεσιών και δικτύων, να ανοίξουν οι ξένες αγορές στις κοινοτικές επιχειρήσεις και να διατεθούν προσβάσιμες σύγχρονες υπηρεσίες στους υπηκόους και τις επιχειρήσεις της Ένωσης. Οι στόχοι αυτοί πρέπει να επιτευχθούν με εναρμόνιση των προτύπων και των όρων παροχής υπηρεσιών, την ελευθέρωση των αγορών τερματικών, υπηρεσιών και δικτύων και τη θέσπιση των απαιτούμενων ρυθμιστικών μέτρων.

Η Ευρωπαϊκή Συμφωνία προβλέπει ότι η άνοδος των προτύπων και πρακτικών στις τηλεπικοινωνίες και τις ταχυδρομικές υπηρεσίες, της τυποποίησης, της ρύθμισης και του εκσυγχρονισμού των υποδομών με το κοινοτικό επίπεδο πρέπει να πραγματοποιηθεί δια της οδού της συνεργασίας. Η Λευκή Βίβλος τονίζει την προσέγγιση των ρυθμίσεων, των δικτύων και των υπηρεσιών, καθώς και τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για να ελευθερωθεί προοδευτικά ο τομέας.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Έρευνα και τεχνολογική ανάπτυξη

Η Σλοβακία διαθέτει ένα τομέα έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης υψηλού επιπέδου ο οποίος, λόγω των σημαντικών μειώσεων των δημόσιων επιδοτήσεων, εξορθολογίστηκε γρήγορα. Από τον Ιούλιο του 1997, η σλοβακική κυβέρνηση εκδήλωσε το ενδιαφέρον να ακολουθήσει τις πολιτικές που ασκούνται στον τομέα της έρευνας και της τεχνολογικής ανάπτυξης. Από το Σεπτέμβριο του 1999, η Σλοβακία συμμετέχει στο πέμπτο πρόγραμμα-πλαίσιο έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, καθώς και στο πρόγραμμα-πλαίσιο Ευρατόμ. Εξέφρασε εξάλλου την επιθυμία να συμμετάσχει στο έκτο πρόγραμμα-πλαίσιο (2002-2006). Η έρευνα έχει τεθεί ως πρωτεύων στόχος στο εθνικό πρόγραμμα ευθυγράμμισης με το κοινοτικό κεκτημένο. Η πρόοδος που σημειώθηκε κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους συμμετοχής της στο πρόγραμμα-πλαίσιο ανταποκρίνεται στα προσδοκώμενα.

Τον Φεβρουάριο 2002, το νομικό πλαίσιο βελτιώθηκε με το νόμο για την έρευνα και την τεχνολογία, καθώς και με τον νόμο για τη σλοβακική ακαδημία επιστημών. Κατά την ίδια περίοδο, το Εθνικό Συμβούλιο εξέδωσε επίσης τον νέο νόμο για την πανεπιστημιακή εκπαίδευση, τον Φεβρουάριο 2002. Ο οργανισμός προώθησης της επιστήμης και της τεχνολογίας εξακολούθησε να εργάζεται με αποτελεσματικό τρόπο.

Παρά την αξιοσημείωτη πρόοδο, η έκθεση του 2002 της Επιτροπής υπογραμμίζει ότι η Σλοβακία οφείλει να αυξήσει την ακαθάριστη εγχώρια δαπάνη για ΕΤΑ προκειμένου να εξακολουθήσει η ανάπτυξη σε αυτόν τον τομέα και να εξασφαλιστεί η πλήρης ενσωμάτωσή της στον Ευρωπαϊκό χώρο έρευνας. Ο ιδιωτικός τομέας, συμπεριλαμβανόμενων των ΜΜΕ, θα πρέπει επίσης να ενθαρρυνθεί να συμμετάσχει πιο δραστήρια στην ΕΤΑ.

Τέλος η έκθεση του 2003 της Επιτροπής σημειώνει ότι η Σλοβακία ανταποκρίνεται στις δεσμεύσεις που ανέλαβε στις διαπραγματεύσεις προσχώρησης και ότι κατά συνέπεια θα είναι σε θέση να εφαρμόσει το κοινοτικό κεκτημένο από την ημερομηνία προσχώρησής της.

Τηλεπικοινωνίες

Στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, έχει επιτευχθεί πρόοδος. Από τον Ιανουάριο του 1998, όλες οι τηλεπικοινωνιακές υπηρεσίες ελευθερώθηκαν. Τα αποκλειστικά δικαιώματα της Slovak Telecom στην παροχή των δημοσίων τηλεπικοινωνιακών υποδομών και των δημοσίων υπηρεσιών φωνητικής τηλεφωνίας λήγουν στις 31 Δεκεμβρίου 2002. Η ιδιωτικοποίηση της Slovak Telecom, με την οποία ιδιωτικοποιήθηκε το 51% του κεφαλαίου της εταιρείας, περατώθηκε ομαλά. Η άδεια που έχει ο φορέας εκμετάλλευσης για τη σταθερή τηλεφωνία θα είναι αποκλειστική έως τα τέλη του 2002.

Η Σλοβακία έχει θεσπίσει μέτρα ευθυγράμμισης της νομοθεσίας της σε θέματα ελευθέρωσης της αγοράς με το κοινοτικό κεκτημένο, αλλά χρειάζεται σύντομα να σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά την έκδοση των τελευταίων νομοθετημάτων εφαρμογής έτσι ώστε η αγορά να είναι ορθώς ανοικτή στον ανταγωνισμό. Το 2002, δεν υπήρξε καμία αξιοσημείωτη πρόοδος στον τομέα. Η διείσδυση της αγοράς σταθερής τηλεφωνίας έφτασε στο ανώτερο επίπεδό της των 32 τηλεφωνικών συνδέσεων ανά 100 κατοίκους, και κατόπιν οπισθοχώρησε ελαφρά λόγω των πρόσφατων τιμολογιακών μεταβολών που στοχεύουν στην προσέγγιση των εφαρμοζόμενων τιμολογίων στο πραγματικό κόστος - όπως απαιτεί το κεκτημένο. Ο εκσυγχρονισμός του δικτύου και η επανισορρόπηση των τιμών εντούτοις, δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί. Η κινητή τηλεφωνία εξακολούθησε την ταχεία ανάπτυξή της· ο αριθμός φορητών τηλεφώνων ανέρχεται πλέον σε 40 ανά 100 κατοίκους. Τον Ιούνιο 2002, χορηγήθηκε άδεια σε ένα νέο φορέα κινητής τηλεφωνίας, τον τρίτο στη σλοβακική αγορά. Έχουν χορηγηθεί δύο χωριστές άδειες σε δύο υφιστάμενους φορείς εκμετάλλευσης κινητής τηλεφωνίας για την εκμετάλλευση συχνοτήτων UMTS, καθιστώντας έτσι δυνατή την έναρξη λειτουργίας του δικτύου UMTS μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες της αγοράς. Απομένει να εξασφαλισθεί η συμμόρφωση με το κεκτημένο των σχεδίων εφαρμογής της φορητότητας του αριθμού.

Όσον αφορά το κανονιστικό πλαίσιο, η νομοθετική ευθυγράμμιση έχει προχωρήσει πολύ. Για να είναι δυνατή η πλήρης συμμόρφωση προς το κεκτημένο, θα πρέπει να ρυθμιστούν τα προβλήματα που συνδέονται ιδίως με την αδεσμοποίητη πρόσβαση στον τοπικό βρόχο και με την καθολική υπηρεσία, στοιχείο που αποτελούσε στόχο νομοσχεδίου το οποίο υπέβαλε η σλοβακική κυβέρνηση και απέρριψε το Κοινοβούλιο τον Αύγουστο του 2002. Ιδρύθηκε διεύθυνση οικονομικής ρύθμισης στο σλοβακικό γραφείο τηλεπικοινωνιών τον Μάιο 2002. Το 2003, οι προσπάθειες ενσωμάτωσης του κεκτημένου όσον αφορά την αποδεσμοποίηση της πρόσβασης στον τοπικό βρόχο δεν απέδωσαν αποτελέσματα. Επίσης παρουσιάστηκαν εμπόδια στο άνοιγμα της αγοράς που προβλέπονταν για τις αρχές του 2003. Εξάλλου τα τιμολόγια διασύνδεσης, τα οποία σύμφωνα με το κεκτημένο θα πρέπει να δημοσιεύονται, παραμένουν ακόμη εμπιστευτικά και οι νέοι οργανισμοί εκμετάλλευσης αδυνατούν να εισέλθουν στην αγορά σε ισότιμη βάση. Απομένουν ακόμη να εξασφαλισθούν η επανισορρόπηση των τιμών και η καθιέρωση καθολικής υπηρεσίας που να είναι προσπελάσιμη σε αποδεκτές τιμές.

Τέλος η Σλοβακία θα πρέπει να ενσωματώσει το κεκτημένο του 2002 σχετικά με την καθιέρωση νέου κανονιστικού πλαισίου στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών.

Κοινωνία της πληροφορίας

Όσον αφορά την κοινωνία της πληροφορίας, η κυβέρνηση εξέτασε τον Απρίλιο του 1998 τη στρατηγική εφαρμογής της πολιτικής σχετικά με την κοινωνία της πληροφορίας και την έκθεση σχετικά με την εφαρμογή των παγκοσμίων δικτύων πληροφοριών. Η γενική δυνατότητα πρόσβασης στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες πληροφοριών και στο Διαδίκτυο εξακολούθησε να βελτιώνεται. Στα τέλη του 1998, το 20% των ενήλικων Σλοβάκων είχε πρόσβαση σε προσωπικό υπολογιστή. Η Σλοβακία συμμετέχει στη μικτή επιτροπή υψηλού επιπέδου για την κοινωνία της πληροφορίας.

Η κυβέρνηση ενέκρινε μια στρατηγική σχετικά με την κοινωνία της πληροφορίας στη Σλοβακία η οποία αποβλέπει στην εφαρμογή της πρωτοβουλίας eEurope+ (1) και προβλέπει τη σύσταση ενός εθνικού οργανισμού. Αυτός ο οργανισμός θα έχει ως αποστολή να συντονίσει τις δράσεις στο πεδίο των τεχνολογιών της πληροφορίας.

Ταχυδρομικές υπηρεσίες

Η Σλοβακία επέτυχε αξιοσημείωτη πρόοδο εγκρίνοντας, τον Νοέμβριο 2001, το νόμο για τις ταχυδρομικές υπηρεσίες, ο οποίος ευθυγραμμίζει εν μέρει τη σλοβακική νομοθεσία στο αντίστοιχο κοινοτικό κεκτημένο. Τα κύρια σημεία αυτού του νόμου άρχισαν να ισχύουν τον Ιανουάριο 2002. Στη βάση αυτή, συστήθηκε διεύθυνση των ταχυδρομείων στην αρχή του έτους ως ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή στο πεδίο των ταχυδρομικών υπηρεσιών. Το 2003 η νομοθετική ευθυγράμμιση στον τομέα αυτό παραμένει μερική αφού θα πρέπει ακόμη να εκδοθεί η δεύτερη οδηγία για τις ταχυδρομικές υπηρεσίες.

(1) Το πρόγραμμα δράσης e-Europe+ έχει ως στόχο την επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων και του εκσυγχρονισμού των οικονομιών των υποψηφίων για προσχώρηση στην ΕΕ χωρών, την ενθάρρυνση της δημιουργίας δυναμικοτήτων και θεσμικών οργάνων, τη βελτίωση της συνολικής ανταγωνιστικότητας και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής. Το πρόγραμμα eEurope+ δρομολογήθηκε από τους πρωθυπουργούς των υποψηφίων χωρών κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Γκέττεμποργκ (15-16 Ιουνίου 2001).

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 11.02.2004