Mάλτα

1) ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

Έκθεση της Επιτροπής COM (1999) 69 τελικό [Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]Έκθεση της Επιτροπής COM (1999) 508 τελικό [Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]Έκθεση της Επιτροπής COM (2000) 708 τελικό [Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]Έκθεση της Επιτροπής COM (2001) 700 τελικό SEC(2001)1751 [Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]Έκθεση της Επιτροπής COM (2002) 700 τελικό SEC(2002)1407 [Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]Έκθεση της Επιτροπής COM (2003) 675 τελικό - SEC(2003)1206 [Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]Συνθήκη προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση [Επίσημη Εφημερίδα L 236 της 23.09.2003]

2) ΣΥΝΟΨΗ

Το σύστημα ΦΠΑ της Μάλτας στηρίζεται στις βασικές αρχές της κοινοτικής νομοθεσίας. Ωστόσο, θα χρειαστούν ορισμένες τροποποιήσεις ώστε η νομοθεσία της Μάλτας να εναρμονιστεί πλήρως με το κοινοτικό κεκτημένο.

Η δεύτερη έκθεση του 1998 ανέφερε ότι η Μάλτα έπρεπε να συνεχίσει να καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες εναρμόνισης στον τομέα του ΦΠΑ. Στον τομέα των ειδικών φόρων κατανάλωσης, η διαφορά μεταξύ των κοινοτικών διατάξεων και των κανόνων της Μάλτας εξακολουθούσε να είναι σημαντική, γι' αυτό χρειάζονταν σημαντικές προσπάθειες ώστε η νομοθεσία της Μάλτας για τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης να εναρμονιστεί με το κεκτημένο. Σύμφωνα με την έκθεση, η Μάλτα θα μπορούσε να συμμετάσχει στους μηχανισμούς αμοιβαίας συνδρομής.

Η έκθεση του Οκτωβρίου 1999 ανέφερε ότι καμία πρόοδος δεν είχε σημειωθεί στον τομέα των ειδικών φόρων κατανάλωσης και ότι η Μάλτα έπρεπε να χαράξει μια καλά δομημένη και στοχοθετημένη προενταξιακή στρατηγική.

Η έκθεση του Νοεμβρίου 2000 ανέφερε ότι η Μάλτα είχε σημειώσει πρόοδο κυρίως στον τομέα του ΦΠΑ.

Η έκθεση του Νοεμβρίου 2001 ανέφερε ότι η Μάλτα είχε σημειώσει σημαντική πρόοδο ιδίως στον τομέα των ειδικών φόρων κατανάλωσης. Πράγματι, η Μάλτα τροποποίησε τη νομοθεσία της για τα ορυκτέλαια, τα προϊόντα καπνού και τα αλκοολούχα ποτά. Εξάλλου, οι υδρογονάνθρακες και το μεθάνιο υπόκεινται πλέον σε φορολογία. Στον τομέα του ΦΠΑ, η νομοθεσία τροποποιήθηκε επίσης προκειμένου να υποβληθεί σε κατ' αποκοπή συντελεστή η προμήθεια ειδών διατροφής στα κυλικεία των εργασιακών χώρων και των σχολείων, ενώ απηλλάγη της φορολογίας η παροχή υπηρεσιών στους τομείς της εκπαίδευσης, της υγείας και της κοινωνικής πρόνοιας. Σχετικά με την άμεση φορολογία, από την προηγούμενη έκθεση και εντεύθεν δεν έγινε καμία εναρμόνιση. Η διοικητική ικανότητα ενισχύθηκε με τη δημιουργία μιας υπηρεσίας επιφορτισμένης με το φάκελο της προένταξης. Ο αριθμός των εφόρων αυξήθηκε, ενώ εγκαταστάθηκαν συστήματα πληροφορικής για τη διαχείριση των φορολογικών οφειλών.

Η έκθεση του Οκτωβρίου 2002 υπογραμμίζει ότι σημειώθηκε κάποια πρόοδος ιδίως όσον αφορά την έμμεση φορολογία και τον ΦΠΑ. Αντίθετα, καμία ιδιαίτερη πρόοδος δεν διαπιστώθηκε στον τομέα της άμεσης φορολογίας καθώς και στον τομέα της διοικητικής συνεργασίας και αμοιβαίας συνδρομής.

Η έκθεση του 2003 θεωρεί ότι η Μάλτα τηρεί τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις στους τομείς των ειδικών φόρων κατανάλωσης και του ΦΠΑ, καθώς και στον τομέα της διοικητικής συνεργασίας και αμοιβαίας συνδρομής. Συνεπώς, αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να εφαρμόσει το σχετικό κεκτημένο κατά τη στιγμή της προσχώρησής της. Δεδομένου ότι τηρεί μόνο εν μέρει τις υποχρεώσεις της στον τομέα της άμεσης φορολογίας, η Μάλτα πρέπει να συνεχίσει να μεταφέρει στο εθνικό της δίκαιο τη σχετική νομοθεσία. Επίσης, θα πρέπει να μεριμνήσει επειγόντως για την κατάργηση της ευνοϊκής μεταχείρισης υπέρ των μη μονίμως εγκατεστημένων «international trading companies» και υπέρ των εισοδημάτων του εξωτερικού, καθώς και να θεσπίσει μέτρα για την αποτροπή της απάτης σε ό,τι αφορά την κατανομή των κερδών στις μετοχές αλλοδαπών.

Στο πλαίσιο των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, χορηγήθηκε στη Μάλτα μεταβατική περίοδος, μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2010, κατά τη διάρκεια της οποίας θα μπορεί να συνεχίζει να εφαρμόζει μηδενικό συντελεστή στα είδη διατροφής που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση καθώς και στα φαρμακευτικά προϊόντα. Επίσης, της παραχωρήθηκαν παρεκκλίσεις για απαλλαγή από τον ΦΠΑ στις διεθνείς και εθνικές μεταφορές επιβατών καθώς και στις εσωτερικές θαλάσσιες μεταφορές επιβατών από νησί σε νησί, απαλλαγή από τον ΦΠΑ χωρίς πίστωση με βάση τον προηγουμένως καταβληθέντα ΦΠΑ για τη διανομή ύδατος από δημόσιες κοινωφελείς επιχειρήσεις, για τα ακίνητα και τα οικοδομήσιμα γήπεδα. Τέλος, της παραχωρήθηκε παρέκκλιση για απαλλαγή από τον ΦΠΑ καθώς και για τα κατώτατα όρια εγγραφής -37.000 ευρώ, 24.300 ευρώ και 14.600 ευρώ, αντιστοίχως - τα οποία ισχύουν για ορισμένες κατηγορίες μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ).

Η συνθήκη προσχώρησης υπογράφηκε στις 16 Απριλίου 2003 και η προσχώρηση πραγματοποιήθηκε την 1η Μαΐου 2004.

ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΕΚΤΗΜΕΝΟ

Όσον αφορά την άμεση φορολογία, η Μάλτα έχει καταργήσει το φόρο κίνησης κεφαλαίων και η νομοθεσία της θεωρείται πλέον ότι έχει εναρμονιστεί πλήρως με το κεκτημένο.

Όσον αφορά την έμμεση φορολογία, η τελευταία έκθεση αναφέρει ότι οι κυριότερες προσπάθειες που καταβάλλονται αφορούν τη φορολογία των καυσίμων αυτοκινήτων καθώς και της καλωδιακής τηλεφωνίας, επί των οποίων εφαρμόζεται πλέον σταθερός συντελεστής 15%. Τα μέτρα αυτά οδήγησαν στην τροποποίηση του δικαιώματος έκπτωσης του ΦΠΑ για τα καύσιμα που χρησιμοποιούνται στα επαγγελματικά οχήματα. Επίσης, επεκτάθηκε ο κατάλογος των υποκειμένων στο φόρο προκειμένου να συμπεριληφθούν και οι δημόσιες επιχειρήσεις του ενεργειακού τομέα.

Για τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης, η σημαντικότερη πρόοδος αφορά την αύξηση του συντελεστή των δασμών που επιβάλλονται σε ορισμένα τσιγάρα, σύμφωνα με τα ελάχιστα κριτήρια της Κοινότητας. Επίσης, ο υπολογισμός των δασμών επί των ορυκτελαίων είναι πλέον σύμφωνος με το κεκτημένο.

Όσον αφορά τη διοικητική ικανότητα, η διεύθυνση του ΦΠΑ ενισχύθηκε και δημιουργήθηκαν ειδικές μονάδες επιφορτισμένες κυρίως με τη βελτίωση της ποιότητας των υπηρεσιών που παρέχονται στο κοινό. Στη διεύθυνση δασμών και ειδικών φόρων κατανάλωσης διορίστηκε ένας διευθυντής για να εφαρμόσει το τελωνειακό σκέλος της εμπορικής στρατηγικής ενόψει της προσχώρησης και για να φέρει σε πέρας το σχέδιο μεταρρύθμισης των επιχειρήσεων σε θέματα τελωνείων και φορολογίας.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Γενικά, η Μάλτα έχει ευθυγραμμιστεί σε ικανοποιητικό βαθμό με το κεκτημένο αλλά πρέπει να καταβάλει ακόμα σημαντικές προσπάθειες.

Φόρος προστιθέμενης αξίας

Ο ΦΠΑ άρχισε να εφαρμόζεται εκ νέου από τον Ιανουάριο του 1999 και αποτελεί το αναγκαίο πλαίσιο για τη μεταφορά του κεκτημένου, αν και θα πρέπει να καταβληθούν ακόμα σημαντικές προσπάθειες εναρμόνισης. Πράγματι, τα κύρια σημεία απόκλισης εξακολουθούν να αφορούν το ύψος των εφαρμοζόμενων συντελεστών και τον αριθμό των απαλλασσόμενων συναλλαγών, χωρίς να λάβουμε υπόψη την υπερβολική χρήση μηδενικών συντελεστών. Συνεπώς, έχει ιδιαίτερη σημασία να χαράξει η Μάλτα στο συγκεκριμένο τομέα μια δομημένη προενταξιακή στρατηγική. Το 2001, αν και σημειώθηκε πρόοδος, εντούτοις, εξακολουθούν να υφίστανται διαφορές μεταξύ της νομοθεσίας της Μάλτας και της νομοθεσίας της Κοινότητας, όσον αφορά τον εφαρμοζόμενο συντελεστή και τον κατάλογο των απαλλασσόμενων συναλλαγών.

Τον Οκτώβριο του 2001 η προσφορά χρυσού από την Κεντρική Τράπεζα, η οποία πριν υπόκειτο σε μηδενικό συντελεστή, υπόκειται πλέον στον κανονικό συντελεστή ΦΠΑ. Το ειδικό πεδίο εφαρμογής του ΦΠΑ σε μεταχειρισμένα εμπορεύματα επεκτάθηκε στα έργα τέχνης, τα αντικείμενα συλλεκτικής αξίας και τα αρχαία αντικείμενα. Η Μάλτα συνέχισε επίσης την εναρμόνιση του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ στο οποίο υπόκεινται τα πρακτορεία ταξιδιών.

Η Μάλτα πρέπει να καταβάλει ακόμα σημαντικές προσπάθειες ώστε να εναρμονίσει τη νομοθεσία της στον τομέα του ΦΠΑ. Θα πρέπει κυρίως να δώσει έμφαση στις φορολογητέες συναλλαγές, στη διάκριση μεταξύ προσφοράς εμπορευμάτων και προσφοράς υπηρεσιών, στον ορισμό των εισαγωγών, στις φορολογικές απαλλαγές από τον προηγουμένως καταβληθέντα ΦΠΑ χωρίς πίστωση και στις κοινοτικές πράξεις.

Στο τέλος του 2003 η Μάλτα οφείλει ακόμη να ολοκληρώσει τη μεταφορά στο εθνικό της δίκαιο των διατάξεων σχετικά με το ύψος του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ (ηλεκτρισμός) και να προσδιορίσει με μεγαλύτερη ακρίβεια το πεδίο εφαρμογής του μειωμένου συντελεστή και του μηδενικού συντελεστή. Επιπλέον, οφείλει να διευθετήσει το ζήτημα των φορολογητέων πράξεων των δημοσίων κοινωφελών επιχειρήσεων (ηλεκτρισμός και θέρμανση) και να εξασφαλίσει πλήρη ισότητα μεταχείρισης σε ορισμένους τομείς, ανεξαρτήτως καταγωγής των παρεχομένων υπηρεσιών.

Ειδικοί φόροι κατανάλωσης

Όσον αφορά τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης, η νομοθεσία της Μάλτας για τους φόρους αυτούς είναι σύμφωνη, το 2001, με τη νομοθεσία του κεκτημένου. Το Φεβρουάριο του 2002 θεσπίστηκαν ορισμένες διατάξεις σχετικά με το γενικό φορολογικό καθεστώς που εφαρμόζεται στην κατοχή, την κυκλοφορία και τον έλεγχο των εμπορευμάτων που υπόκεινται σε ειδικούς φόρους κατανάλωσης.

Η Μάλτα θα πρέπει ακόμη να εξετάσει το θέμα του μειωμένου συντελεστή ειδικού φόρου κατανάλωσης για τη μπίρα που παράγεται από μικρά ζυθοποιεία, συντελεστής ο οποίος πρέπει να εφαρμόζεται μόνο σε ανεξάρτητα μικρά ζυθοποιεία και όχι σε εκείνα που λειτουργούν βάσει άδειας εκμετάλλευσης.

Στο τέλος του 2003, η Μάλτα πρέπει να συνεχίσει τις προσπάθειες νομοθετικής της εναρμόνισης, ιδίως όσον αφορά το φορολογητέο ποσό και τον ορισμό ορισμένων προϊόντων, το ύψος των συντελεστών που εφαρμόζονται σε συγκεκριμένα προϊόντα, καθώς και όσον αφορά ορισμένες απαλλαγές, από τις οποίες πρέπει να καταργηθούν εκείνες που χορηγούνται ad hoc. Επιπλέον, οφείλει να επεκτείνει τα καθεστώτα αναστολής και στις ενδοκοινοτικές πράξεις και να μεριμνήσει για την άνευ διακρίσεων εφαρμογή τους, ανεξαρτήτως καταγωγής προϊόντων.

Άμεση φορολογία

Στον τομέα της άμεσης φορολογίας καμία εναρμόνιση δεν έγινε το 2001 και το 2002. Ως εκ τούτου, η Μάλτα θα πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην πλευρά αυτή του φορολογικού κεκτημένου, ούτως ώστε να συμμορφωθεί με τον κώδικα δεοντολογίας σχετικά με τη φορολόγηση των επιχειρήσεων.

Στο τέλος του 2003, η Μάλτα πρέπει να ολοκληρώσει τη μεταφορά στο εθνικό της δίκαιο του κεκτημένου σχετικά με τη φορολογία της άντλησης κεφαλαίων και των συγχωνεύσεων, και παράλληλα να μεταφέρει το κεκτημένο σχετικά με τους τόκους και τα δικαιώματα εκμετάλλευσης καθώς και για τη φορολογία των εισοδημάτων από αποταμιεύσεις.

Διοικητική συνεργασία και αμοιβαία συνδρομή

Στον τομέα της διοικητικής συνεργασίας και της αμοιβαίας συνδρομής, η Μάλτα δεν έχει ακόμα εισαγάγει το ηλεκτρονικό σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών για τον ΦΠΑ. Το 2002 καμία πρόοδος δεν σημειώθηκε στο συγκεκριμένο τομέα.

Στο τέλος του 2003, δεν έχουν ακόμη δημιουργηθεί ούτε το Κεντρικό Γραφείο Σύνδεσης ούτε το Γραφείο Σύνδεσης Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης. Συνεχίζονται οι προετοιμασίες για την καθιέρωση του συστήματος ανταλλαγής πληροφοριών στον τομέα του ΦΠΑ (VIES), την επιβολή του ΦΠΑ στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες, καθώς και για τη δημιουργία βάσης δεδομένων σχετικά με τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης (SEED).

Διοικητικές ικανότητες

Όσον αφορά τις διοικητικές ικανότητες, έχουν ήδη δημιουργηθεί οι βασικές δομές που απαιτούνται για την εφαρμογή του κεκτημένου αλλά ορισμένες από τις προϋποθέσεις για την υιοθέτηση του κεκτημένου, όπως η εισαγωγή της πληροφορικής, εξακολουθούν να αποτελούν πρόκληση για τη Μάλτα. Το 2001 η Μάλτα πρέπει να μεριμνήσει ώστε να αναπτυχθεί πλήρως το σχέδιό της για την αναμόρφωση της διαχείρισης της φορολογικής διοίκησης. Το 2002 θα πρέπει να συνεχιστεί και να ενταθεί ο εκσυγχρονισμός της φορολογικής διοίκησης, ιδίως σε ό,τι αφορά τους ειδικούς φόρους κατανάλωσης. Η έκθεση της Επιτροπής αναφέρει ότι επείγει, αφενός, ο σχεδιασμός και η ανάλυση των αλλαγών που θα προκύψουν στον τομέα αυτόν από την προσχώρηση και, αφετέρου, η απαιτούμενη ανακατανομή και κατάρτιση του προσωπικού.

Στο τέλος του 2003 οι φορολογικές υπηρεσίες οι αρμόδιες για τον ΦΠΑ παρουσιάζουν επάρκεια ικανοτήτων. Οι απαιτούμενες διοικητικές δομές πρέπει να ενισχυθούν στον τομέα των ειδικών φόρων κατανάλωσης. Η Μάλτα πρέπει να δώσει έμφαση κατά προτεραιότητα στην αποτελεσματικότερη είσπραξη των ειδικών φόρων κατανάλωσης και στην καθιέρωση τεχνικών ανάλυσης του κινδύνου καθώς και τεχνικών λογιστικού ελέγχου. Τέλος, οι διοικητικές υπηρεσίες οι αρμόδιες για την άμεση φορολογία παρουσιάζουν επάρκεια ικανοτήτων και προσλαμβάνουν σταδιακά ειδικευμένο προσωπικό. Η Μάλτα θα πρέπει να καθιερώσει μεθόδους ελέγχου των τιμών μεταβίβασης.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 16.01.2004