Μάλτα
1) ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
Έκθεση της Επιτροπής [COM(1999) 69 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]Έκθεση της Επιτροπής [COM(1999) 508 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]Έκθεση της Επιτροπής [COM(2000) 708 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]Έκθεση της Επιτροπής [COM(2003) 675 τελικό - SEC(2003) 1206 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]Συνθήκη προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση [Επίσημη Εφημερίδα L 236 της 23.09.2003]
2) ΣΥΝΟΨΗ
Μετά τη γνώμη του 1993, η Μάλτα έχει σημειώσει πρόοδο, ιδίως στη μεταφορά της κοινοτικής νομοθεσίας σχετικά με τους τομείς του εργατικού δικαίου, της υγείας και της ασφάλειας στο χώρο εργασίας, καθώς και στον τομέα της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών. Ωστόσο, τα μέτρα που έχουν ληφθεί είναι μόνο εν μέρει σύμφωνα με το κοινοτικό κεκτημένο και απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για τη συμπλήρωση των ισχυουσών διατάξεων καθώς και για την εξασφάλιση της εφαρμογής του κεκτημένου στους κυριότερους τομείς. Έχει μεγάλη σημασία το κράτος να ενθαρρύνει τους εκπροσώπους των εργαζομένων και των εργοδοτών να καθιερώσουν αυτόνομο κοινωνικό διάλογο μεταξύ τους, κυρίως σε κλαδικό επίπεδο.
Στην έκθεση του 2003 διευκρινίζεται ότι η Μάλτα τηρεί τις δεσμεύσεις και τις απαιτήσεις που απορρέουν από τις διαπραγματεύσεις προσχώρησης στους τομείς του εργατικού δικαίου, της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών, του κοινωνικού διαλόγου, της πολιτικής για την απασχόληση, της κοινωνικής ένταξης και της κοινωνικής προστασίας. Αναμένεται ότι κατά την προσχώρησή της θα είναι σε θέση να εφαρμόσει το κεκτημένο στους εν λόγω τομείς.
Παράλληλα, η Μάλτα πληροί τις περισσότερες απαιτήσεις για την προσχώρηση που καθορίστηκαν στους τομείς της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία, της δημόσιας υγείας (όσον αφορά τις μεταδοτικές νόσους), του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και της καταπολέμησης των διακρίσεων. Πρέπει να συνεχίσει την ευθυγράμμιση της νομοθεσίας της, ώστε να επιτύχει τη μεταφορά όλου του κεκτημένου στους εν λόγω τομείς.
Η συνθήκη προσχώρησης υπογράφηκε στις 16 Απριλίου 2003 και η προσχώρηση πραγματοποιήθηκε την 1η Μαΐου 2004.
ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΕΚΤΗΜΕΝΟ
Στο κοινωνικό πεδίο, εκτός από τα διάφορα προγράμματα δράσης, ιδίως στον τομέα της δημόσιας υγείας και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το νομοθετικό κοινοτικό κεκτημένο καλύπτει την υγεία και την ασφάλεια στην εργασία, το εργατικό δίκαιο και τις συνθήκες εργασίας, την ισότητα ευκαιριών γυναικών και ανδρών, το συντονισμό των καθεστώτων κοινωνικής ασφάλισης για τους διακινουμένους εργαζομένους, καθώς και τα προϊόντα καπνού.
Σε όλους αυτούς τους τομείς, η κοινωνική νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθορίζει ελάχιστες προδιαγραφές, συνοδευόμενες από ρήτρες προστασίας για τα κράτη μέλη τα οποία έχουν προχωρήσει περισσότερο.
Εκτός αυτού, ο κοινωνικός διάλογος σε ευρωπαϊκό επίπεδο περιλαμβάνεται στη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση (άρθρο 139, πρώην άρθρο 118Β) και η διαβούλευση των κοινωνικών εταίρων μνημονεύεται μέσα στην κοινωνική συμφωνία.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Στη γνώμη της του 1993 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμούσε ότι η ένταξη της Μάλτας στην Κοινότητα δεν θα προκαλούσε σημαντικές δυσκολίες στον κοινωνικό τομέα. Η κοινωνική κατάσταση παραμένει συγκρίσιμη με εκείνη των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η καταγεγραμμένη ανεργία έχει αυξηθεί κατά τα τελευταία έτη - το 1999 υπερέβαινε το 5% -, αλλά παρ' όλα αυτά παραμένει κατώτερη του μέσου όρου της Ένωσης. Η ανεργία είναι πολύ πιο υψηλή για τους άνδρες από ό,τι για τις γυναίκες. Τα ποσοστά ωστόσο συνεχίζουν να αυξάνονται: το 2000 ήταν 7%, το 2001 έφθανε το 6,7% και το 2002 ανερχόταν σε 7,4%.
Στην έκθεση του 2003 διευκρινίζεται ότι η Μάλτα πρέπει να καταβάλει περαιτέρω προσπάθειες για να εφαρμόσει αποτελεσματικά τα συμπεράσματα της κοινής αξιολόγησης όσον αφορά τις προτεραιότητες της πολιτικής για την απασχόληση. Ειδικότερα, έχει σημασία να εφαρμόσει τα μέτρα που είναι απαραίτητα για να αυξηθούν τα ποσοστά απασχόλησης, κυρίως για τις γυναίκες και τους μεγαλύτερους σε ηλικία εργαζομένους, για να αντιμετωπιστεί το αυξανόμενο πρόβλημα της ακαταλληλότητας των δεξιοτήτων, για να παροτρυνθούν οι άνεργοι να δεχθούν μια πρόταση απασχόλησης, για να καταπολεμηθεί η άτυπη και αδήλωτη απασχόληση και για να βελτιωθούν και άλλο οι δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης.
Η Μάλτα έχει παράδοση κοινωνικού διαλόγου μεταξύ των εργοδοτών και των συνδικάτων, η οποία πρέπει να ενισχυθεί ακόμα περισσότερο σύμφωνα με την προσέγγιση των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η κυβέρνηση της Μάλτας συμβουλεύεται το Συμβούλιο Οικονομικής Ανάπτυξης της Μάλτας, το οποίο αποτελείται από αντιπροσώπους των εργοδοτών, των συνδικάτων και άλλων αρμόδιων οργανισμών, για τα μείζονα κοινωνικά προβλήματα. Στην έκθεση του 2003 διευκρινίζεται ότι θα πρέπει να γίνει ακόμα πιο αποτελεσματικός ο τριμερής κοινωνικός διάλογος, καθώς και να ενισχυθεί ο κλαδικός κοινωνικός διάλογος σε διμερές επίπεδο.
Στις πρώτες εκθέσεις αξιολόγησης διευκρινιζόταν ότι σε θέματα εργατικού δικαίου είχαν καταβληθεί προσπάθειες για την ευθυγράμμιση της νομοθεσίας της Μάλτας με το κεκτημένο, π.χ. σε ό,τι αφορά τις συνθήκες εργασίας των μισθωτών με καθεστώς μερικής απασχόλησης. Στην έκθεση του 2003 υπενθυμίζεται ότι η Μάλτα πρέπει ακόμα να μεταφέρει τη νομοθεσία που αφορά την απασχόληση ορισμένου χρόνου. Πρέπει να γίνουν ορισμένες προσαρμογές στους νόμους που διέπουν την απόσπαση των εργαζομένων, τη μεταβίβαση επιχειρήσεων και την αδυναμία εξόφλησης των χρεών. Όσον αφορά την οργάνωση του χρόνου εργασίας, παραχωρήθηκε στη Μάλτα η δυνατότητα εφαρμογής ενός μεταβατικού μέτρου έως τα τέλη του Ιουλίου 2004 και έως τα τέλη του Δεκεμβρίου 2004 για τις συλλογικές συμβάσεις των σχετικών κλάδων.
Η Μάλτα έχει προγραμματίσει, ύστερα από την προσχώρησή της, να μεταφέρει το πρόσφατο κοινοτικό κεκτημένο που αφορά τη συμμετοχή των μισθωτών στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής εταιρείας, καθώς και την ενημέρωση των εργαζομένων και τις διαβουλεύσεις με αυτούς.
Σε ό,τι αφορά την ίση μεταχείριση των ανδρών και των γυναικών, πολλοί νόμοι έχουν ψηφισθεί από το 1992 για την απάλειψη κάθε διάκρισης που βασίζεται στο φύλο. Τον Ιανουάριο του 2000 η Μάλτα εξέδωσε νόμο για τις ίσες ευκαιρίες, ο οποίος τέθηκε σε ισχύ τον Οκτώβριο του 2000. Στην έκθεση του 2003 διασαφηνίζεται ότι πρέπει να συνεχιστεί η ευθυγράμμιση της νομοθεσίας με το κοινοτικό δίκαιο, ιδίως σε ότι αφορά τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης των επαγγελματιών. Επιπλέον, η Μάλτα θα πρέπει να διαμορφώσει τις απαιτούμενες δομές εφαρμογής στον τομέα αυτόν.
Όσον αφορά την καταπολέμηση των διακρίσεων, στην έκθεση του 2003 αναφέρεται ότι η Μάλτα δεν έχει ακόμα μεταφέρει εκείνες τις πτυχές της οδηγίας για την ίση μεταχείριση μεταξύ των φύλων που δεν συνδέονται με την εργασία. Εξάλλου, πρέπει να συσταθεί και ο οργανισμός που θα είναι επιφορτισμένος με την προώθηση της ισότητας, όπως προβλέπεται και στο κεκτημένο.
Στον τομέα της υγείας και της ασφάλειας στο χώρο της εργασίας, η Μάλτα έχει ξεκινήσει μια ουσιώδη αναθεώρηση της νομοθεσίας της. Την 1η Ιουλίου 2000 τέθηκαν σε ισχύ κανονισμοί σχετικά με τη σήμανση στο χώρο εργασίας. Άλλοι κανονισμοί που αποβλέπουν στην προστασία της μητρότητας και των νέων στο χώρο εργασίας, εκδόθηκαν τον Απρίλιο του 2000.
Στην έκθεση του 2003 αναφέρεται ότι, στον τομέα αυτόν, η κοινοτική νομοθεσία έχει μεταφερθεί μόνον εν μέρει. Πρέπει να συνεχιστεί η ευθυγράμμιση των νομοθετικών κειμένων όσον αφορά την εξορυκτική βιομηχανία, τα αλιευτικά σκάφη και την εργασία σε εκρηκτικές ατμόσφαιρες. Συστάθηκε ο φορέας προστασίας της υγείας και ασφάλειας στον χώρο εργασίας. Θα ήταν σκόπιμο να αυξηθεί το προσωπικό του και να ενισχυθεί ο τεχνικός εξοπλισμός του. Πρέπει να ολοκληρωθεί η μεταφορά των οδηγιών που αφορούν τα κινητά εργοτάξια και τον θόρυβο στην εργασία. Όσον αφορά τη χρήση εργασιακού εξοπλισμού από τους εργαζομένους, παραχωρήθηκε μια μεταβατική περίοδος στη Μάλτα έως τα τέλη του Δεκεμβρίου 2005.
Στην έκθεση του 2003 διασαφηνίζεται ότι σε θέματα δημόσιας υγείας, η Μάλτα εξέδωσε πρόσφατα νόμο για τη μεταφορά του κεκτημένου σχετικά με την καταπολέμηση του καπνίσματος. Παράλληλα, η νομοθεσία της σχετικά με την επιτήρηση και τον έλεγχο των μεταδοτικών νόσων έχει ευθυγραμμιστεί με το κοινοτικό κεκτημένο. Ωστόσο, οι αρχές της Μάλτας πρέπει να ενισχύσουν την εφαρμογή της εν λόγω νομοθεσίας. Η Μάλτα έχει ανάγκες όσον αφορά τον νέο εργαστηριακό εξοπλισμό, την κατάρτιση στη σύγχρονη επιδημιολογία και τη μηχανογράφηση. Οφείλει να συνεχίσει τις προσπάθειές της για τη διαμόρφωση ενός συστήματος υγειονομικής επιτήρησης, το οποίο να δίνει τη δυνατότητα συλλογής δεδομένων και δεικτών της υγείας συγκρίσιμων με εκείνους του κοινοτικού συστήματος.
Στον τομέα της κοινωνικής αρωγής, συστάθηκε ένα δημόσιο όργανο, το «Social Welfare Development Programme». Στον εν λόγω τομέα, οι δαπάνες του κράτους αυξήθηκαν κατά πολύ· το ίδιο συνέβη και στον τομέα των υπηρεσιών υπέρ των ηλικιωμένων. Ποσοστό μικρότερο του 1,5% του εργατικού δυναμικού αποτελείται από διακινούμενους εργαζομένους. Από αυτούς, οι μισοί προέρχονται από κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Έχει συναφθεί διμερής συμφωνία μεταξύ της Μάλτας και του Ηνωμένου Βασιλείου για το συντονισμό της κοινωνικής ασφάλισης για τους διακινούμενους εργαζομένους. Με αυτή τη συμφωνία προβλέπεται καθεστώς αμοιβαιότητας. Εντός του 2004, η Επιτροπή και η Μάλτα αναμένεται ότι θα οριστικοποιήσουν το κοινό υπόμνημα για την κοινωνική ενσωμάτωση, το οποίο προσδιορίζει τις σημαντικότερες προκλήσεις στον τομέα της κοινωνικής ένταξης καθώς και τους πιθανούς προσανατολισμούς της πολιτικής στον τομέα αυτόν. Με βάση αυτό το υπόμνημα, θα πρέπει να καταρτιστούν μια ολοκληρωμένη στρατηγική και ένα σχέδιο δράσης σε θέματα κοινωνικής ενσωμάτωσης σε εθνικό επίπεδο.
Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 20.01.2004