Συμβάσεις καταναλωτικής πίστης (μέχρι το 2026)

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Οδηγία 2008/48/ΕΚ για τις συμβάσεις καταναλωτικής πίστης

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

• Η οδηγία εναρμονίζει τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για τις πιστώσεις οι οποίες χορηγούνται σε καταναλωτές που δανείζονται για να χρηματοδοτήσουν αγορές αγαθών και υπηρεσιών (διακοπές, αγαθά, καινούργια αυτοκίνητα, κ.λπ.).
• Έχει ως στόχο να διευρύνει την αγορά καταναλωτικής πίστης, και παράλληλα να βελτιώσει τη διαφάνεια των συμβατικών όρων και το επίπεδο προστασίας των καταναλωτών.
• Η οδηγία καταργήθηκε από την οδηγία (ΕΕ) 2023/2225 (βλ. σύνοψη), παρόλο που θα εξακολουθεί να είναι σε ισχύ μέχρι τις 20 Νοεμβρίου 2026.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η οδηγία δεν ισχύει για συμβάσεις πίστωσης:

• που εγγυώνται με υποθήκη, οι οποίες ρυθμίζονται από την οδηγία 2014/17/ΕΕ σχετικά με τις συμβάσεις πίστωσης για καταναλωτές οι οποίες αφορούν ακίνητα που προορίζονται για κατοικία·
• για την απόκτηση γης ή ιδιοκτησίας, οι οποίες διέπονται επίσης από την οδηγία 2014/17/ΕΕ·
• για ποσό κάτω από 200 ευρώ ή άνω των 75 000 ευρώ· ωστόσο, το αργότερο μέχρι την 21η Μαρτίου 2016 (προθεσμία για τη μεταφορά της οδηγίας 2014/17/ΕΕ στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών της ΕΕ), η οδηγία πρέπει επίσης να εφαρμόζεται στις μη εγγυημένες συμβάσεις πίστωσης για ποσό άνω των 75 000 ευρώ για την ανακαίνιση ακίνητης περιουσίας που προορίζεται για κατοικία.

Οι διαφημίσεις των συμβάσεων πίστωσης που περιλαμβάνουν στοιχεία που αφορούν το κόστος της πίστωσης (π.χ. το επιτόκιο), πρέπει να παρέχουν τυποποιημένες πληροφορίες με βάση αντιπροσωπευτικό παράδειγμα, οι οποίες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τα εξής:

• το επιτόκιο και στοιχεία για το κόστος·
• το ποσό της πίστωσης·
• το ετήσιο πραγματικό επιτόκιο που εκφράζει, με τη μορφή ποσοστού, το σύνολο των υποχρεωτικών εξόδων για τη χορήγηση της πίστωσης (επιτόκιο δανεισμού, διοικητικά τέλη, υποχρεωτικά ασφάλιστρα, τέλη εγγύησης, κ.λπ.).

Περίοδος πριν τη σύναψη της σύμβασης

Κατά την περίοδο πριν από τη σύναψη της σύμβασης, ο πιστωτικός φορέας οφείλει να παρέχει κατανοητές πληροφορίες σχετικά με τα βασικά χαρακτηριστικά της προσφερόμενης πίστωσης, εγκαίρως, πριν δεσμευθεί ο καταναλωτής. Οι πληροφορίες αυτές περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων:

• τη διάρκεια της σύμβασης πίστωσης·
• το συνολικό ποσό της πίστωσης·
• το χρεωστικό επιτόκιο και τους σχετικούς όρους·
• το ετήσιο πραγματικό επιτόκιο και το συνολικό ποσό που οφείλει να καταβάλει ο καταναλωτής·
• το ποσό, τον αριθμό και τη συχνότητα των πληρωμών·
• τα τέλη που σχετίζονται με ή απορρέουν από τη σύμβαση·
• τις συνέπειες της καθυστέρησης των καταβολών και της μη εκτέλεσης της σύμβασης.

Οι καταναλωτές θα πρέπει να λαμβάνουν τις πληροφορίες σε τυποποιημένη μορφή.

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2016/1011 τροποποιεί την οδηγία 2008/48/ΕΚ και απαιτεί από τον πιστωτικό φορέα κατά την περίοδο πριν από τη σύναψη των συμβάσεων καταναλωτικής πίστης, εφόσον η σύμβαση πίστωσης παραπέμπει σε δείκτη αναφοράς, να παρέχει το όνομα του δείκτη αναφοράς στον οποίο γίνεται παραπομπή και του διαχειριστή του και τις δυνητικές επιπτώσεις στους καταναλωτές.

Σύμβαση πίστωσης

Η σύμβαση πίστωσης πρέπει επίσης να περιλαμβάνει παρόμοιες πληροφορίες σε μορφή παρόμοια με τις πληροφορίες και τη μορφή που είχαν παρασχεθεί κατά την περίοδο πριν από τη σύναψη.

Οι πιστωτικοί φορείς οφείλουν:

• να παρέχουν επαρκείς εξηγήσεις στους καταναλωτές, ούτως ώστε οι καταναλωτές να επιλέγουν σύμβαση που ανταποκρίνεται στις ανάγκες τους και την οικονομική κατάστασή τους·
• να εκτιμούν την πιστοληπτική ικανότητα των πελατών τους πριν συνάψουν τη σύμβαση, και να ενημερώνουν τον καταναλωτή, εφόσον η αίτησή του για πίστωση απορριφθεί, για το αποτέλεσμα και για τα στοιχεία της βάσης δεδομένων η οποία χρησιμοποιήθηκε.

Οι καταναλωτές πρέπει:

• να διαθέτουν προθεσμία 14 ημερών κατά την οποία να μπορούν να υπαναχωρήσουν από τη σύμβαση, χωρίς να πρέπει να αναφέρουν τους λόγους·
• να έχουν το δικαίωμα της πρόωρης εξόφλησης της πίστωσής τους οποτεδήποτε, με την προϋπόθεση ότι ο πιστωτικός φορέας θα λάβει εύλογη και αντικειμενικώς αιτιολογημένη αποζημίωση.

Κατάργηση

Η οδηγία θα καταργηθεί από την οδηγία (ΕΕ) 2023/2225 από τις 20 Νοεμβρίου 2026. Οι γενικοί στόχοι της νέας οδηγίας είναι η μείωση τυχόν δυσμενών επιπτώσεων για τους καταναλωτές οι οποίοι λαμβάνουν δάνεια σε μια μεταβαλλόμενη αγορά και η διευκόλυνση της παροχής διασυνοριακής καταναλωτικής πίστης και η ανταγωνιστικότητα της εσωτερικής αγοράς, σύμφωνα με τον αρχικό στόχο της οδηγίας.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ;

Η οδηγία έπρεπε να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο έως τις 11 Ιουνίου 2010. Αυτοί οι κανόνες τέθηκαν σε εφαρμογή την ίδια ημερομηνία.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε:

• Καταναλωτικές πιστώσεις και δάνεια (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
• Συμβάσεις καταναλωτικής πίστης — επανεξέταση των κανόνων της ΕΕ (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Οδηγία 2008/48/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 2008, για τις συμβάσεις καταναλωτικής πίστης και την κατάργηση της οδηγίας 87/102/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 133 της 22.5.2008, σ. 66-92).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις της οδηγίας 2008/48/ΕΚ έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό έγγραφο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Οδηγία (ΕΕ) 2023/2225 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Οκτωβρίου 2023, σχετικά με τις συμβάσεις πίστωσης για καταναλωτές και την κατάργηση της οδηγίας 2008/48/ΕΚ (ΕΕ L, 2023/2225 της 30.10.2023).

Οδηγία (ΕΕ) 2021/2167 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Νοεμβρίου 2021, για τους διαχειριστές πιστώσεων και τους αγοραστές πιστώσεων και την τροποποίηση των οδηγιών 2008/48/ΕΚ και 2014/17/ΕΕ (ΕΕ L 438 της 8.12.2021, σ. 1-37).

Οδηγία 2014/17/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με τις συμβάσεις πίστωσης για καταναλωτές για ακίνητα που προορίζονται για κατοικία και την τροποποίηση των οδηγιών 2008/48/ΕΚ και 2013/36/ΕΕ και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1093/2010 (ΕΕ L 60 της 28.2.2014, σ. 34-85).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

τελευταία ενημέρωση 03.11.2023