12.8.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 217/9

ΑΠΌΦΑΣΗ (ΕΕ) 2016/1371 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 10ης Αυγούστου 2016

για τον καθορισμό των οικολογικών κριτηρίων απονομής του οικολογικού σήματος της ΕΕ σε προσωπικούς υπολογιστές, φορητούς υπολογιστές και υπολογιστές-ταμπλέτες

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό C(2016) 5010]

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 66/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Νοεμβρίου 2009, σχετικά με το οικολογικό σήμα της ΕΕ (EU Ecolabel) (1), και ιδίως το άρθρο 6 παράγραφος 7 και το άρθρο 8 παράγραφος 2,

Έπειτα από διαβούλευση με το Συμβούλιο Οικολογικής Σήμανσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)	Βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 66/2010, το οικολογικό σήμα της ΕΕ επιτρέπεται να απονέμεται σε προϊόντα που έχουν μειωμένες περιβαλλοντικές επιπτώσεις σε όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους.

(2)	Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 66/2010 προβλέπει τον καθορισμό ειδικών κριτηρίων για το οικολογικό σήμα της ΕΕ ανά κατηγορία προϊόντων.

(3)	Προκειμένου να αντανακλάται καλύτερα η εξέλιξη της αγοράς για τη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων και η καινοτομία, θεωρείται σκόπιμο να τροποποιηθεί το πεδίο εφαρμογής της εν λόγω κατηγορίας προϊόντων και να καταρτιστεί αναθεωρημένη δέσμη οικολογικών κριτηρίων.

(4)

Η απόφαση 2011/330/ΕΕ της Επιτροπής (2) και η απόφαση 2011/337/ΕΕ της Επιτροπής (3) καλύπτουν χωριστά τους φορητούς υπολογιστές και τους προσωπικούς υπολογιστές. Κρίνεται σκόπιμο να συγκεντρωθούν τα κριτήρια που ορίζονται στις αποφάσεις 2011/330/ΕΕ και 2011/337/ΕΕ σε ένα ενιαίο σύνολο κριτηρίων, ώστε να μειωθεί ο διοικητικός φόρτος για τις αρμόδιες αρχές και τους αιτούντες. Επιπλέον, τα αναθεωρημένα κριτήρια αντικατοπτρίζουν μια διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής, ώστε αυτό να περιλαμβάνει νέα προϊόντα, όπως οι υπολογιστές-ταμπλέτες και οι φορητοί υπολογιστές «όλα σε ένα», καθώς και τις νέες απαιτήσεις για τις επικίνδυνες ουσίες που εισήχθησαν μετά την έκδοση των αποφάσεων 2011/330/ΕΕ και 2011/337/ΕΕ, με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 66/2010.

(5)

Τα κριτήρια αποβλέπουν, ειδικότερα, στην προώθηση προϊόντων τα οποία έχουν μικρότερο περιβαλλοντικό αντίκτυπο και συνεισφέρουν στη βιώσιμη ανάπτυξη κατά τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους, είναι υψηλής ενεργειακής απόδοσης, είναι ανθεκτικά, επισκευάσιμα και αναβαθμίσιμα, αποσυναρμολογούνται εύκολα και προσφέρονται για ανάκτηση πόρων προς ανακύκλωση στο τέλος της ωφέλιμης διάρκειας ζωής τους και περιορίζουν την παρουσία επικίνδυνων ουσιών (4). Μέσω του οικολογικού σήματος θα πρέπει να προωθούνται προϊόντα με βελτιωμένες επιδόσεις ως προς τα θέματα αυτά. Συνεπώς, είναι σκόπιμο να καθοριστούν κριτήρια απονομής του οικολογικού σήματος της ΕΕ για την κατηγορία προϊόντων «προσωπικοί υπολογιστές, φορητοί υπολογιστές και υπολογιστές-ταμπλέτες».

(6)

Τα κριτήρια προωθούν επίσης την κοινωνική διάσταση της βιώσιμης ανάπτυξης, με την εισαγωγή απαιτήσεων όσον αφορά τις συνθήκες εργασίας στα εργοστάσια τελικής συναρμολόγησης, με αναφορά στην τριμερή δήλωση των αρχών σχετικά με τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και την κοινωνική πολιτική της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ), στο παγκόσμιο σύμφωνο του ΟΗΕ, στις κατευθυντήριες αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα και στις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις.

(7)	Λαμβανομένου υπόψη του κύκλου της καινοτομίας στην περίπτωση της συγκεκριμένης κατηγορίας προϊόντων, τα αναθεωρημένα κριτήρια, καθώς και οι σχετικές απαιτήσεις εκτίμησης και εξακρίβωσης, θα πρέπει να ισχύουν επί τρία έτη από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης.

(8)	Οι αποφάσεις 2011/330/ΕΕ και 2011/337/ΕΕ θα πρέπει, συνεπώς, να αντικατασταθούν από την παρούσα απόφαση.

(9)

Θα πρέπει να προβλεφθεί μεταβατική περίοδος, προκειμένου να δοθεί επαρκής χρόνος στους παραγωγούς των οποίων τα προϊόντα έχουν λάβει το οικολογικό σήμα της ΕΕ για τους προσωπικούς υπολογιστές και τους φορητούς υπολογιστές, με βάση τα κριτήρια που περιλαμβάνονται στις αποφάσεις 2011/330/ΕΕ και 2011/337/ΕΕ, ώστε να προσαρμόσουν τα προϊόντα τους στα αναθεωρημένα κριτήρια και απαιτήσεις.

(10)	Τα μέτρα που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση είναι σύμφωνα με τη γνώμη της επιτροπής που έχει συσταθεί βάσει του άρθρου 16 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 66/2010,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

1. Η κατηγορία προϊόντων «προσωπικοί υπολογιστές, φορητοί υπολογιστές και υπολογιστές-ταμπλέτες» περιλαμβάνει επιτραπέζιους υπολογιστές, ενοποιημένους επιτραπέζιους υπολογιστές, φορητούς υπολογιστές «όλα σε ένα», φορητούς υπολογιστές, φορητούς υπολογιστές με αποσπώμενη οθόνη, υπολογιστές-ταμπλέτες, ελαφρά τερματικά, σταθμούς εργασίας και εξυπηρετητές μικρής κλίμακας.

2. Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης δεν θεωρούνται υπολογιστές οι κονσόλες παιχνιδιών και τα πλαίσια προβολής ψηφιακών φωτογραφιών.

Άρθρο 2

Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί, όπως διατυπώνονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 617/2013 της Επιτροπής (5) και στη συμφωνία μεταξύ των ΗΠΑ και της Ένωσης η οποία αναφέρεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 106/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (6), όπως τροποποιήθηκε με το Energy Star έκδοση 6.1 (7):

«Υπολογιστής»: συσκευή η οποία εκτελεί λογικές πράξεις και επεξεργάζεται δεδομένα και κατά κανόνα περιλαμβάνει κεντρική μονάδα επεξεργασίας (CPU) για την εκτέλεση των πράξεων ή, εάν δεν υπάρχει CPU, πρέπει να λειτουργεί ως πύλη δικτύου πελατών σε εξυπηρετητή, που ενεργεί ως μονάδα υπολογιστικής επεξεργασίας. Μολονότι οι υπολογιστές είναι σε θέση να χρησιμοποιούν διατάξεις εισόδου, όπως πληκτρολόγιο, ποντίκι ή επιφάνεια αφής, και να εξάγουν πληροφορίες σε οθόνες, οι εν λόγω διατάξεις δεν απαιτείται να περιλαμβάνονται με τον υπολογιστή κατά την αποστολή.

«Επιτραπέζιος υπολογιστής»: υπολογιστής η κύρια μονάδα του οποίου προορίζεται να παραμένει σε σταθερή θέση και ο οποίος δεν έχει σχεδιαστεί για να μεταφέρεται, ενώ έχει σχεδιαστεί για χρήση με εξωτερική διάταξη απεικόνισης, πληκτρολόγιο και ποντίκι. Οι επιτραπέζιοι υπολογιστές προορίζονται για ευρύ φάσμα οικιακών εφαρμογών και εφαρμογών γραφείου.

«Ενοποιημένος επιτραπέζιος υπολογιστής»: επιτραπέζιος υπολογιστής όπου ο υπολογιστής και η διάταξη απεικόνισης συνδυάζονται σε ενιαίο περίβλημα, λειτουργούν ως ενιαία μονάδα και είναι συνδεδεμένα με δίκτυο παροχής εναλλασσόμενου ρεύματος από ένα μόνο καλώδιο. Οι ενοποιημένοι επιτραπέζιοι υπολογιστές έχουν μία από τις δύο δυνατές μορφές:

α)	ένα σύστημα στο οποίο η διάταξη απεικόνισης και ο υπολογιστής συνδυάζονται υλικά σε ενιαία μονάδα· ή

β)	ένα συγκρότημα συσκευασμένο ως ενιαίο σύστημα στο οποίο η διάταξη απεικόνισης είναι χωριστή, αλλά συνδέεται με το κύριο πλαίσιο με καλώδιο συνεχούς ρεύματος και όπου τόσο ο υπολογιστής όσο και η διάταξη απεικόνισης τροφοδοτούνται από ένα μόνο τροφοδοτικό.

«Φορητός υπολογιστής όλα σε ένα»: υπολογιστική διάταξη σχεδιασμένη για περιορισμένη δυνατότητα μεταφοράς που πληροί όλα τα ακόλουθα κριτήρια:

α)	περιλαμβάνει ενσωματωμένη διάταξη απεικόνισης με διαγώνιο μέγεθος τουλάχιστον 17,4 ίντσες·

β)	δεν διαθέτει πληκτρολόγιο ενσωματωμένο στο φυσικό περίβλημα του προϊόντος στη διαμόρφωση με την οποία παραδίδεται·

γ)	περιλαμβάνει και βασίζεται κατά κύριο λόγο στην εισαγωγή δεδομένων μέσω οθόνης αφής (με προαιρετικό πληκτρολόγιο)·

δ)	περιλαμβάνει ασύρματη σύνδεση δικτύου·

ε)	περιλαμβάνει εσωτερική μπαταρία, αλλά προορίζεται πρωταρχικά να τροφοδοτείται με σύνδεση στο δίκτυο παροχής εναλλασσόμενου ρεύματος.

«Φορητός υπολογιστής»: υπολογιστής σχεδιασμένος ειδικά ώστε να είναι φορητός και να λειτουργεί επί παρατεταμένο διάστημα με ή χωρίς άμεση σύνδεση με πηγή εναλλασσόμενου ρεύματος. Οι φορητοί υπολογιστές χρησιμοποιούν ενσωματωμένη διάταξη απεικόνισης, μη αποσπώμενο μηχανικό πληκτρολόγιο (με τη χρήση φυσικών, κινητών πλήκτρων) και συσκευή κατάδειξης, και είναι σε θέση να τροφοδοτούνται από ενσωματωμένη επαναφορτιζόμενη μπαταρία ή άλλη φορητή πηγή ισχύος. Οι φορητοί υπολογιστές είναι συνήθως σχεδιασμένοι ώστε να παρέχουν παρόμοια λειτουργικότητα με τους επιτραπέζιους υπολογιστές, συμπεριλαμβανομένης της λειτουργίας λογισμικού παρεμφερούς λειτουργικότητας με αυτήν που χρησιμοποιείται στους επιτραπέζιους υπολογιστές.

Ένας φορητός υπολογιστής με αναστρέψιμη, αλλά μη αποσπώμενη, οθόνη αφής και ενσωματωμένο φυσικό πληκτρολόγιο θεωρείται φορητός υπολογιστής.

α) «Κινητό ελαφρό τερματικό (thin client)»: υπολογιστής που πληροί τον ορισμό του ελαφρού τερματικού, αλλά είναι σχεδιασμένος ειδικά για να είναι φορητός και επίσης πληροί τον ορισμό του φορητού υπολογιστή. Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης, τα προϊόντα αυτά θεωρούνται φορητοί υπολογιστές.

β) «Φορητός υπολογιστής με αποσπώμενη οθόνη»: υπολογιστής που μοιάζει με φορητό υπολογιστή με αχηβαδοειδή μορφή και φυσικό πληκτρολόγιο, αλλά διαθέτει αποσπώμενη οθόνη αφής, ο οποίος μετά την απόσπαση μπορεί να λειτουργήσει ως ανεξάρτητος υπολογιστής-ταμπλέτα, όπου τα τμήματα πληκτρολογίου και οθόνης του προϊόντος πρέπει να αποστέλλονται ως ενοποιημένη μονάδα. Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης οι φορητοί υπολογιστές με αποσπώμενη οθόνη θεωρούνται φορητοί υπολογιστές.

«Υπολογιστής-ταμπλέτα» [αναφέρεται και ως υπολογιστής-αβάκιο (slate)]: υπολογιστική διάταξη σχεδιασμένη για να μεταφέρεται, που πληροί όλα τα ακόλουθα κριτήρια:

α)	περιλαμβάνει ενσωματωμένη οθόνη με διαγώνιο μέγεθος μεγαλύτερο των 6,5 ιντσών και μικρότερο των 17,4 ιντσών·

β)	δεν διαθέτει ενοποιημένο, φυσικό, συνδεδεμένο πληκτρολόγιο στη διαμόρφωση με την οποία παραδίδεται·

γ)	περιλαμβάνει και βασίζεται κατά κύριο λόγο στην εισαγωγή δεδομένων μέσω οθόνης αφής (με προαιρετικό πληκτρολόγιο)·

δ)	περιλαμβάνει ασύρματη σύνδεση δικτύου (π.χ. Wi-Fi, 3G κ.λπ.) και βασίζεται κατά κύριο λόγο σ' αυτήν·

ε)	περιλαμβάνει και τροφοδοτείται κατά κύριο λόγο από εσωτερική επαναφορτιζόμενη μπαταρία (με σύνδεση στο δίκτυο παροχής εναλλασσόμενου ρεύματος για φόρτιση της μπαταρίας, που δεν αποτελεί πρωτογενή τροφοδότηση της συσκευής).

«Εξυπηρετητής μικρής κλίμακας»: υπολογιστής που χρησιμοποιεί συνήθως κατασκευαστικά στοιχεία επιτραπέζιου υπολογιστή σε μέγεθος σχήματος επιτραπέζιου, αλλά που έχει σχεδιαστεί κατά κύριο λόγο ως υπολογιστής υπηρεσίας αποθήκευσης για άλλους υπολογιστές. Οι εξυπηρετητές μικρής κλίμακας σχεδιάζονται για να εκτελούν λειτουργίες όπως παροχή υπηρεσιών υποδομής δικτύων, καθώς και φιλοξενία δεδομένων και μέσων. Τα προϊόντα αυτά δεν έχουν σχεδιαστεί για να επεξεργάζονται πληροφορίες για άλλα συστήματα ή για λειτουργία εξυπηρετητών ιστού ως κύρια λειτουργία. Ένας εξυπηρετητής μικρής κλίμακας έχει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

α)	είναι σχεδιασμένος σε μορφή βάθρου, πύργου ή άλλη, παρόμοια με εκείνη των επιτραπέζιων υπολογιστών, κατά τρόπον ώστε η όλη επεξεργασία των δεδομένων, η αποθήκευση και η διεπαφή με το δίκτυο να περιέχονται σε ένα και μόνο περίβλημα ή προϊόν·

β)	είναι σχεδιασμένος να λειτουργεί 24 ώρες την ημέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα, με ελάχιστες απρογραμμάτιστες διακοπές (της τάξης μεγέθους των 65 ωρών/έτος)·

γ)	είναι ικανός να λειτουργεί σε περιβάλλον πολλαπλών χρηστών ταυτοχρόνως, εξυπηρετώντας πολλούς χρήστες μέσω δικτυωμένων μονάδων πελατών· και

δ)	το λειτουργικό σύστημα είναι σχεδιασμένο για οικιακές εφαρμογές ή για εφαρμογές εξυπηρετητή κατώτερης κλάσης, συμπεριλαμβανομένων των Windows Home Server, Mac OS X Server, Linux, UNIX και Solaris.

Ελαφρό τερματικό (thin client): ανεξάρτητα τροφοδοτούμενος υπολογιστής που, για τις κύριες λειτουργικές ικανότητές του, βασίζεται σε σύνδεση με απομακρυσμένους υπολογιστικούς πόρους. Οι κύριες υπολογιστικές λειτουργίες του παρέχονται από τους απομακρυσμένους υπολογιστικούς πόρους. Τα ελαφρά τερματικά (thin clients) που καλύπτονται από την παρούσα προδιαγραφή περιορίζονται σε συσκευές χωρίς περιστροφικά μέσα αποθήκευσης ενσωματωμένα στον υπολογιστή και προορίζονται για χρήση σε μόνιμη θέση και όχι για να μεταφέρονται.

α) «Ενοποιημένο ελαφρό τερματικό» (thin client): ελαφρό τερματικό στο οποίο το υλικό πληροφορικής και η διάταξη απεικόνισης είναι συνδεδεμένα με δίκτυο παροχής εναλλασσόμενου ρεύματος από ένα μόνο καλώδιο. Τα ενοποιημένα ελαφρά τερματικά (thin clients) μπορούν να είναι είτε ένα σύστημα στο οποίο η διάταξη απεικόνισης και ο υπολογιστής συνδυάζονται υλικά σε ενιαία μονάδα, είτε ένα συγκρότημα συσκευασμένο ως ενιαίο σύστημα, όπου η διάταξη απεικόνισης είναι χωριστή αλλά συνδέεται με το κύριο πλαίσιο με καλώδιο συνεχούς ρεύματος και όπου τόσο ο υπολογιστής όσο και η διάταξη απεικόνισης τροφοδοτούνται από ένα μόνο τροφοδοτικό. Ως υποκατηγορία των ελαφρών τερματικών (Thin Client), τα ενοποιημένα ελαφρά τερματικά είναι συνήθως σχεδιασμένα ώστε να παρέχουν παρόμοια λειτουργικότητα με τα συστήματα ελαφρού τερματικού.

β) «Τερματικό χαμηλής υπολογιστικής ικανότητας» (Ultra-thin Client): υπολογιστής με λιγότερους τοπικούς πόρους από ένα τυπικό ελαφρό τερματικό (Thin Client), που στέλνει πρωτογενείς εισροές ποντικιού και πληκτρολογίου σε απομακρυσμένους υπολογιστικούς πόρους και ανακτά πρωτογενές βίντεο από απομακρυσμένους υπολογιστικούς πόρους. Τα τερματικά χαμηλής υπολογιστικής ικανότητας δεν μπορούν να συνδεθούν με πολλές συσκευές ταυτόχρονα ούτε να εκτελούν παραθυρωτές απομακρυσμένες εφαρμογές λόγω της έλλειψης ορατού στον χρήστη λειτουργικού συστήματος-πελάτη στη συσκευή (λειτουργούν δηλαδή σε επίπεδο που βρίσκεται κάτω από το υλικολογισμικό και, επομένως, είναι μη προσβάσιμο στους χρήστες).

«Σταθμός εργασίας»: υπολογιστής υψηλών επιδόσεων ενός χρήστη, ο οποίος μεταξύ άλλων καθηκόντων υπολογιστικής έντασης χρησιμοποιείται κυρίως για γραφικά, CAD (σχεδιασμός με τη βοήθεια υπολογιστή), ανάπτυξη λογισμικού, οικονομικές και επιστημονικές εφαρμογές. Οι σταθμοί εργασίας που καλύπτονται από τις παρούσες προδιαγραφές διατίθενται στην αγορά ως σταθμοί εργασίας· έχουν μέσο χρόνο μεταξύ βλαβών (MTBF) τουλάχιστον 15 000 ώρες (είτε βάσει των προδιαγραφών Bellcore TR-NWT-000332, έκδοση 6, 12/97, είτε βάσει συλλεγέντων δεδομένων λειτουργίας)· και υποστηρίζουν κώδικα διόρθωσης σφαλμάτων (ECC) και/ή ενδιάμεση μνήμη. Επιπροσθέτως, ο σταθμός εργασίας πληροί τρία τουλάχιστον από τα ακόλουθα κριτήρια:

α)	παρέχει πρόσθετη ικανότητα τροφοδοσίας για υψηλής στάθμης γραφικά (π.χ. κάρτες PCI-E 6 ακροδεκτών με πρόσθετη τροφοδοσία 12 V)·

β)	είναι συρματωμένος για περισσότερες από 4 σειριακές συνδέσεις κάρτας PCI-E (Peripheral Component Interconnect Express) στη μητρική πλακέτα πέραν της/των θυρίδας/-ων γραφικών και/ή της υποστήριξης κάρτας PCI-Χ·

γ)	δεν υποστηρίζει γραφικά ενιαίας πρόσβασης μνήμης (UMA)·

δ)	περιλαμβάνει τουλάχιστον 5 θυρίδες για κάρτες PCI, PCI-E ή PCI-Χ·

ε)	μπορεί να υποστηρίξει πολυεπεξεργαστές για δύο ή περισσότερους επεξεργαστές, υποστηρίζει υλικά χωριστές δέσμες/υποδοχές επεξεργαστών, δηλαδή η προϋπόθεση αυτή δεν μπορεί να καλυφθεί με υποστήριξη για ενιαίο πολυπύρηνο επεξεργαστή· και/ή

στ)	χαρακτηρισμός από δύο ή περισσότερες πιστοποιήσεις προϊόντος από ανεξάρτητους πωλητές λογισμικού (ISV).

Ο εξής πρόσθετος ορισμός εφαρμόζεται για τον σκοπό του ορισμού μιας υποκατηγορίας προϊόντων στα πλαίσια των ορισμών «Φορητός υπολογιστής» και «Φορητός υπολογιστής με αποσπώμενη οθόνη»:

«Υπολογιστής τύπου μίνι notebook»: μορφή φορητού υπολογιστή με πάχος λιγότερο από 21 mm και βάρος λιγότερο από 1,8 kg. Οι φορητοί υπολογιστές με αποσπώμενη οθόνη [βλέπε τον ξεχωριστό ορισμό στο άρθρο 2 σημείο 4 στοιχείο β)] τύπου μίνι notebook έχουν πάχος λιγότερο από 23 mm. Οι υπολογιστές τύπου μίνι notebook ενσωματώνουν χαμηλής ισχύος επεξεργαστές και μονάδες στερεάς κατάστασης. Γενικώς, δεν ενσωματώνονται οπτικά συστήματα ανάγνωσης. Οι υπολογιστές τύπου μίνι notebook παρέχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής επαναφορτιζόμενης μπαταρίας από τους φορητούς υπολογιστές, συνήθως περισσότερο από 8 ώρες.

Άρθρο 3

Τα κριτήρια απονομής του οικολογικού σήματος της ΕΕ δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 66/2010 για προϊόν που ανήκει στην κατηγορία προϊόντων «προσωπικοί υπολογιστές, φορητοί υπολογιστές και υπολογιστές-ταμπλέτες», η οποία ορίζεται στο άρθρο 1 της παρούσας απόφασης, καθώς και οι συναφείς απαιτήσεις εκτίμησης και εξακρίβωσης, παρατίθενται στο παράρτημα της παρούσας απόφασης.

Άρθρο 4

Τα κριτήρια και οι σχετικές απαιτήσεις εκτίμησης και εξακρίβωσης, που παρατίθενται στο παράρτημα, ισχύουν επί τρία έτη από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης.

Άρθρο 5

Για διοικητικούς σκοπούς, η κατηγορία προϊόντων «προσωπικοί υπολογιστές, φορητοί υπολογιστές και υπολογιστές-ταμπλέτες» λαμβάνει τον κωδικό αριθμό «050».

Άρθρο 6

Οι αποφάσεις 2011/330/ΕΕ και 2011/337/ΕΕ καταργούνται.

Άρθρο 7

1. Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει δύο μήνες μετά την ημερομηνία έκδοσής της. Ωστόσο, οι αιτήσεις απονομής του οικολογικού σήματος της ΕΕ για προϊόντα υπαγόμενα στην κατηγορία προϊόντων «προσωπικοί υπολογιστές, φορητοί υπολογιστές και υπολογιστές-ταμπλέτες», οι οποίες έχουν υποβληθεί εντός δύο μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης, επιτρέπεται να βασίζονται είτε στα κριτήρια που προβλέπονται στην απόφαση 2011/330/ΕΕ ή 2011/337/ΕΕ, είτε στα κριτήρια που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση. Οι αιτήσεις θα πρέπει να αξιολογούνται σύμφωνα με τα κριτήρια στα οποία βασίζονται.

2. Τα οικολογικά σήματα που απονέμονται σύμφωνα με τα κριτήρια της απόφασης 2011/330/ΕΕ ή 2011/337/ΕΕ επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν επί 12 μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης.

Άρθρο 8

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες, 10 Αυγούστου 2016.

Για την Επιτροπή

Karmenu VELLA

Μέλος της Επιτροπής

(1) ΕΕ L 27 της 30.1.2010, σ. 1.

(2) Απόφαση 2011/330/ΕΕ της Επιτροπής, της 6ης Ιουνίου 2011, περί καθορισμού οικολογικών κριτηρίων για την απονομή του οικολογικού σήματος της EE σε ελαφρούς φορητούς υπολογιστές (ΕΕ L 148 της 7.6.2011, σ. 5).

(3) Απόφαση 2011/337/ΕΕ της Επιτροπής, της 9ης Ιουνίου 2011, περί καθορισμού οικολογικών κριτηρίων για την απονομή του οικολογικού σήματος της EE σε προσωπικούς υπολογιστές (ΕΕ L 151 της 10.6.2011, σ. 5).

(4) Ουσίες με ταξινομήσεις επικινδυνότητας που έχουν καθοριστεί δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2008, για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων, την τροποποίηση και την κατάργηση των οδηγιών 67/548/EΟΚ και 1999/45/EΚ και την τροποποίηση του κανονισμού (EΚ) αριθ. 1907/2006 (ΕΕ L 353 της 31.12.2008, σ. 1) («κανονισμός CLP») και που έχουν προσδιοριστεί σύμφωνα με το άρθρο 59 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων (REACH) και για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων καθώς και για την τροποποίηση της οδηγίας 1999/45/EΚ και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 793/93 του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1488/94 της Επιτροπής καθώς και της οδηγίας 76/769/ΕΟΚ του Συμβουλίου και των οδηγιών της Επιτροπής 91/155/ΕΟΚ, 93/67/ΕΟΚ, 93/105/ΕΚ και 2000/21/ΕΚ (ΕΕ L 396 της 30.12.2006, σ. 1) («κανονισμός REACH»).

(5) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 617/2013 της Επιτροπής, της 26ης Ιουνίου 2013, περί εφαρμογής της οδηγίας 2009/125/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τις απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού για υπολογιστές και εξυπηρετητές υπολογιστών (ΕΕ L 175 της 27.6.2013, σ. 13).

(6) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 106/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Ιανουαρίου 2008, σχετικά με ένα πρόγραμμα της Ένωσης για την επισήμανση της ενεργειακής απόδοσης του εξοπλισμού γραφείου (ΕΕ L 39 της 13.2.2008, σ. 1).

(7) Απόφαση (ΕΕ) 2015/1402 της Επιτροπής, της 15ης Ιουλίου 2015, που καθορίζει τη θέση της Κοινότητας για απόφαση των διαχειριστικών φορέων, δυνάμει της συμφωνίας μεταξύ της κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τον συντονισμό προγραμμάτων επισήμανσης της ενεργειακής απόδοσης του γραφειακού εξοπλισμού, όσον αφορά την αναθεώρηση των προδιαγραφών για τους υπολογιστές που περιλαμβάνονται στο παράρτημα Γ της συμφωνίας (ΕΕ L 217 της 18.8.2015, σ. 9).

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΠΟΝΟΜΗΣ ΤΟΥ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΕ ΚΑΙ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΕΚΤΙΜΗΣΗΣ ΚΑΙ ΕΞΑΚΡΙΒΩΣΗΣ

Κριτήρια απονομής του οικολογικού σήματος της ΕΕ σε προσωπικούς υπολογιστές, φορητούς υπολογιστές και υπολογιστές-ταμπλέτες:

Ενεργειακή κατανάλωση

α)	Συνολική ενεργειακή κατανάλωση του υπολογιστή

β)	Διαχείριση ισχύος

γ)	Δυνατότητες γραφικών

δ)	Εσωτερικά τροφοδοτικά

ε)	Διατάξεις απεικόνισης ενισχυμένων επιδόσεων

Επικίνδυνες ουσίες και μείγματα στο προϊόν, στα υποσυστήματα και στα κατασκευαστικά στοιχεία

α)	Περιορισμός ουσιών που προκαλούν πολύ μεγάλη ανησυχία (SVHC)

β)	Περιορισμοί σχετικά με την παρουσία συγκεκριμένων επικίνδυνων ουσιών

γ)	Περιορισμοί που βασίζονται σε ταξινομήσεις επικινδυνότητας CLP

Παράταση διάρκειας ζωής

α)	Δοκιμή ανθεκτικότητας για φορητούς υπολογιστές

β)	Ποιότητα και διάρκεια ζωής επαναφορτιζόμενης μπαταρίας

γ)	Αξιοπιστία και προστασία της μονάδας αποθήκευσης δεδομένων

δ)	Δυνατότητα αναβάθμισης και δυνατότητα επιδιόρθωσης

Σχεδιασμός, επιλογή υλικών και διαχείριση του τέλους του κύκλου ζωής των προϊόντων

α)	Επιλογή υλικών και δυνατότητα ανακύκλωσης

β)	Σχεδιασμός για αποσυναρμολόγηση και ανακύκλωση

Εταιρική κοινωνική ευθύνη

α)	Προμήθεια ορυκτών που προέρχονται από περιοχές συγκρούσεων αλλά δεν έχουν σχέση μ' αυτές τις συγκρούσεις

β)	Συνθήκες εργασίας και ανθρώπινα δικαιώματα κατά την παραγωγή

Ενημέρωση των χρηστών

α)	Οδηγίες χρήσης

β)	Πληροφορίες που αναγράφονται στο οικολογικό σήμα της ΕΕ

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Οι ειδικές απαιτήσεις όσον αφορά την εκτίμηση και την εξακρίβωση αναφέρονται στην περιγραφή κάθε κριτηρίου.

Όταν ο αιτών οφείλει να υποβάλει δηλώσεις, τεκμηρίωση, αναλύσεις, εκθέσεις δοκιμών ή άλλα αποδεικτικά στοιχεία από τα οποία προκύπτει η συμμόρφωση προς τα κριτήρια, αυτά επιτρέπεται να προέρχονται από τον αιτούντα και/ή από τον/τους προμηθευτή/-ές του και/ή από τον/τους προμηθευτή/-ές των προμηθευτών τους και/ή τρίτους φορείς πιστοποίησης/δοκιμών, κατά περίπτωση.

Όπου είναι εφικτό, η εξακρίβωση θα πρέπει να εκτελείται από φορείς αξιολόγησης της συμμόρφωσης που έχουν λάβει πιστοποίηση από εθνικό φορέα πιστοποίησης, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 765/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (1) για τον καθορισμό των απαιτήσεων διαπίστευσης και εποπτείας της αγοράς. Οι αρμόδιοι φορείς αναγνωρίζουν κατά προτίμηση:

—	τις εκθέσεις δοκιμών που εκδίδονται από φορείς αξιολόγησης της συμμόρφωσης οι οποίοι έχουν πιστοποιηθεί σύμφωνα με το αντίστοιχο εναρμονισμένο πρότυπο για τα εργαστήρια δοκιμών και βαθμονόμησης,

—	εξακριβώσεις από οργανισμούς αξιολόγησης της συμμόρφωσης οι οποίοι έχουν πιστοποιηθεί σύμφωνα με το αντίστοιχο εναρμονισμένο πρότυπο για φορείς πιστοποίησης προϊόντων, διεργασιών και υπηρεσιών,

—	εξακριβώσεις από οργανισμούς αξιολόγησης της συμμόρφωσης οι οποίοι έχουν πιστοποιηθεί σύμφωνα με το αντίστοιχο εναρμονισμένο πρότυπο για φορείς διενέργειας επιθεωρήσεων.

Όπου κρίνεται σκόπιμο, επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται μέθοδοι δοκιμών διαφορετικές από τις αναφερόμενες σε κάθε κριτήριο, εφόσον περιγράφονται στο εγχειρίδιο χρήστη για την υποβολή αιτήσεων απονομής του οικολογικού σήματος και είναι αποδεκτές ως ισοδύναμες από τον αρμόδιο φορέα που αξιολογεί την αίτηση.

Όπου ενδείκνυται, οι αρμόδιοι φορείς δύνανται να ζητούν την υποβολή δικαιολογητικών και να διενεργούν ανεξάρτητες εξακριβώσεις ή επιτόπιες επισκέψεις.

Αλλαγές στους προμηθευτές και στις εγκαταστάσεις παραγωγής που αφορούν προϊόντα για τα οποία έχει χορηγηθεί το οικολογικό σήμα κοινοποιούνται στους αρμόδιους φορείς, μαζί με σχετικές πληροφορίες που επιτρέπουν την εξακρίβωση της συνεχούς συμμόρφωσης με τα κριτήρια.

Κριτήριο 1. Ενεργειακή κατανάλωση

1α) Συνολική ενεργειακή κατανάλωση του υπολογιστή

Η συνολική ενεργειακή κατανάλωση του υπολογιστή πληροί τις απαιτήσεις για την ενεργειακή απόδοση που προβλέπονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 106/2008, όπως τροποποιήθηκαν με το Energy Star έκδοση 6.1.

Μπορούν να εφαρμόζονται οι προσαρμογές δυνατοτήτων που προβλέπονται στη συμφωνία, όπως τροποποιήθηκε από το Energy Star έκδοση 6.1, με τις εξής εξαιρέσεις:

—	Διακριτές μονάδες επεξεργασίας γραφικών (GPU): Βλέπε επιμέρους κριτήριο 1γ),

—	Εσωτερικά τροφοδοτικά: Βλέπε επιμέρους κριτήριο 1δ).

Για τις ενσωματωμένες διατάξεις απεικόνισης ενισχυμένων επιδόσεων εφαρμόζεται ειδική πρόσθετη απαίτηση, η οποία παρατίθεται στο επιμέρους κριτήριο 1ε).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών υποβάλλει έκθεση δοκιμής για το μοντέλο υπολογιστή, η οποία διενεργείται σύμφωνα με τις μεθόδους δοκιμής του Energy Star έκδοση 6.1 για υπολογιστές. Οι καταχωρίσεις του Energy Star έκδοση 6.1 στις ΗΠΑ είναι αποδεκτές, υπό την προϋπόθεση ότι έχουν διενεργηθεί δοκιμές σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις ισχύος εισόδου.

1β) Διαχείριση ισχύος

Παρέχονται λειτουργίες διαχείρισης ισχύος ως προεπιλεγμένη ρύθμιση. Κάθε φορά που ο χρήστης ή κάποιο λογισμικό επιχειρεί να απενεργοποιήσει τις προεπιλεγμένες λειτουργίες διαχείρισης ισχύος, εμφανίζεται ένα μήνυμα προειδοποίησης που ενημερώνει τον χρήστη ότι πρόκειται να απενεργοποιηθεί μια λειτουργία εξοικονόμησης ενέργειας και παρέχει τη δυνατότητα διατήρησης της προεπιλεγμένης λειτουργίας.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών υποβάλλει την περιγραφή των ρυθμίσεων διαχείρισης ισχύος που εμφανίζεται στο εγχειρίδιο χρήστη του μοντέλου, συνοδευόμενη από στιγμιότυπα οθόνης (screen shots) με παραδείγματα μηνυμάτων προειδοποίησης.

1γ) Δυνατότητες γραφικών

Η επιτρεπόμενη κατανάλωση της λειτουργικής προσθήκης TECgraphics για διακριτές κάρτες γραφικών (dGfx) σε επιτραπέζιους υπολογιστές, ενοποιημένους επιτραπέζιους υπολογιστές και φορητούς υπολογιστές στον πίνακα 1 ισχύει αντί εκείνης στα κριτήρια επιλεξιμότητας του Energy Star έκδοση 6.1. Οι dGfx διαθέτουν διαχείριση ισχύος που θέτει εκτός λειτουργίας τον επεξεργαστή γραφικών (GPU) σε κατάσταση παρατεταμένης ηρεμίας.

Πίνακας 1

Επιτρεπόμενη κατανάλωση λειτουργικής προσθήκης για διακριτές κάρτες γραφικών (dGfx) σε επιτραπέζιους υπολογιστές, ενοποιημένους επιτραπέζιους υπολογιστές και φορητούς υπολογιστές

Κατηγορία dGfx (GigaByte/δευτερόλεπτο) (2)	Επιτρεπόμενη κατανάλωση TEC (kWh/έτος)
Κατηγορία dGfx (GigaByte/δευτερόλεπτο) (2)	Επιτραπέζιοι υπολογιστές και ενοποιημένοι επιτραπέζιοι υπολογιστές	Φορητοί υπολογιστές
G1 (FB_BW ≤ 16)	30	9
G2 (16 < FB_BW ≤ 32)	37	12
G3 (32 < FB_BW ≤ 64)	47	20
G4 (64 < FB_BW ≤ 96)	62	25
G5 (96 < FB_BW ≤ 128)	76	38
G6 (FB_BW > 128 με εύρος δεδομένων < 192 bits)	76	38
G7 (FB_BW > 128 με εύρος δεδομένων ≥ 192 bits)	90	48

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών δηλώνει τη συμμόρφωση με το Energy Star έκδοση 6.1 με βάση την αυστηρότερη επιτρεπόμενη κατανάλωση και προσκομίζει τον αποδεικτικό υπολογισμό ETEC_MAX και στοιχεία επιδόσεων από την έκθεση δοκιμής του μοντέλου.

1δ) Εσωτερικά τροφοδοτικά

Τα εσωτερικά τροφοδοτικά σε επιτραπέζιους υπολογιστές και σε ενοποιημένους επιτραπέζιους υπολογιστές πληρούν τις απαιτήσεις για την επιτρεπόμενη κατανάλωση TECPSU του Energy Star έκδοση 6.1 και επιτυγχάνουν ελάχιστες επιδόσεις ως ποσοστό του διαβαθμισμένου ρεύματος εξόδου 0,84 στο 10 %, 0,87 στο 20 %, 0,90 στο 50 % και 0,87 στο 100 %.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών δηλώνει τη συμμόρφωση του εσωτερικού τροφοδοτικού του μοντέλου, η οποία αποδεικνύεται από τον υπολογισμό ETEC_MAX που αφορά το προϊόν σύμφωνα με το Energy Star έκδοση 6.1 και είτε τα στοιχεία επιδόσεων από την έκθεση δοκιμής του μοντέλου, είτε ανεξάρτητες πιστοποιήσεις επιδόσεων σχετικά με το τροφοδοτικό.

1ε) Διατάξεις απεικόνισης ενισχυμένων επιδόσεων

Οι ενοποιημένοι επιτραπέζιοι υπολογιστές και οι φορητοί υπολογιστές που διαθέτουν διατάξεις απεικόνισης ενισχυμένων επιδόσεων, όπως ορίζονται στο Energy Star έκδοση 6.1, και, ως εκ τούτου, πληρούν την επιτρεπόμενη κατανάλωση για το TECINT_DISPLAY, προσαρμόζουν αυτόματα τη φωτεινότητα της εικόνας στις συνθήκες φωτισμού του περιβάλλοντος. Αυτή η λειτουργία αυτόματου ελέγχου φωτεινότητας (ABC) εγκαθίσταται ως προεπιλεγμένη ρύθμιση και ο χρήστης έχει τη δυνατότητα να την προσαρμόζει και να τη βαθμονομεί. Η προεπιλεγμένη ρύθμιση ABC επικυρώνεται σύμφωνα με την ακόλουθη διαδικασία δοκιμών:

Δοκιμή i)

Formula

Δοκιμή ii)

Formula

Δοκιμή iii)P 300 ≥ P 100

Όπου Pn είναι η ισχύς που καταναλώνεται σε κατάσταση εντός λειτουργίας με τη λειτουργία ABC ενεργοποιημένη σε n lux με άμεση πηγή φωτός.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών υποβάλλει έκθεση δοκιμής για το μοντέλο υπολογιστή, η οποία αποδεικνύει τη συμμόρφωση με την καθορισμένη διαδικασία δοκιμής.

Κριτήριο 2. Επικίνδυνες ουσίες και μείγματα στο προϊόν, στα υποσυστήματα και στα κατασκευαστικά στοιχεία

Η παρουσία, στο προϊόν ή σε καθορισμένα υποσυστήματα και κατασκευαστικά στοιχεία, ουσιών που προσδιορίζονται σύμφωνα με το άρθρο 59 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 («κανονισμός REACH») ή ουσιών και μειγμάτων που πληρούν τα κριτήρια για ταξινόμηση σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1272/2008 («κανονισμός CLP») για τους κινδύνους που απαριθμούνται στον πίνακα 2 περιορίζεται σύμφωνα με τα επιμέρους κριτήρια 2α), β) και γ). Για τον σκοπό του παρόντος κριτηρίου, οι ουσίες που περιλαμβάνονται στον κατάλογο υποψήφιων προς αδειοδότηση ουσιών που προκαλούν πολύ μεγάλη ανησυχία (SVHC) και οι ταξινομήσεις επικινδυνότητας CLP ομαδοποιούνται στον πίνακα 2 ανάλογα με τις επικίνδυνες ιδιότητές τους.

Πίνακας 2

Ομαδοποίηση καταλόγου υποψήφιων προς αδειοδότηση ουσιών SVHC και κινδύνων CLP

Κίνδυνοι ομάδας 1

Κίνδυνοι που κατατάσσουν μια ουσία ή ένα μείγμα στην ομάδα 1:

—	Ουσίες που εμφανίζονται στον κατάλογο υποψήφιων προς αδειοδότηση ουσιών που εμπνέουν πολύ μεγάλη ανησυχία (SVHC)

—	Καρκινογόνες, μεταλλαξιογόνες και/ή τοξικές για την αναπαραγωγή (ΚΜΤ) κατηγορίας 1Α ή ΚΜΤ 1Β: H340, H350, H350i, H360, H360F, H360D, H360FD, H360Fd, H360Df

Κίνδυνοι ομάδας 2

Κίνδυνοι που κατατάσσουν μια ουσία ή ένα μείγμα στην ομάδα 2:

—	CMR κατηγορίας 2: H341, H351, H361f, H361d, H361fd, H362

—	Υδατική τοξικότητα κατηγορίας 1: H400, H410

—	Οξεία τοξικότητα κατηγορίας 1 και 2: H300, H310, H330

—	Τοξικότητα από αναρρόφηση κατηγορίας 1: H304

—	Ειδική τοξικότητα στα όργανα-στόχους κατηγορίας 1 (STOT): H370, H372

Κίνδυνοι ομάδας 3

Κίνδυνοι που κατατάσσουν μια ουσία ή ένα μείγμα στην ομάδα 3:

—	Υδατική τοξικότητα κατηγορίας 2, 3 και 4: H411, H412, H413

—	Υδατική τοξικότητα κατηγορίας 3: H301, H311, H331, EUH070

—	Ειδική τοξικότητα στα όργανα-στόχους (STOT) κατηγορίας 2: H371, H373

2α) Περιορισμός ουσιών που προκαλούν πολύ μεγάλη ανησυχία (SVHC)

Το προϊόν δεν περιέχει ουσίες που έχουν χαρακτηριστεί σύμφωνα με τη διαδικασία που περιγράφεται στο άρθρο 59 παράγραφος 1 του «κανονισμού REACH» και περιλαμβάνονται στον κατάλογο υποψήφιων προς αδειοδότηση ουσιών SVHC σε συγκεντρώσεις που υπερβαίνουν το 0,10 % (κατά βάρος). Ο ίδιος περιορισμός ισχύει για τα υποσυστήματα και τα κατασκευαστικά στοιχεία που αποτελούν μέρος του προϊόντος, τα οποία απαριθμούνται στον πίνακα 3.

Δεν εγκρίνεται παρέκκλιση από τη συγκεκριμένη απαίτηση στον κατάλογο υποψήφιων προς αδειοδότηση ουσιών SVHC που περιέχονται στο προϊόν ή στα υποσυστήματα και τα κατασκευαστικά στοιχεία του, σε συγκεντρώσεις που υπερβαίνουν το 0,10 % (κατά βάρος).

Πίνακας 3

Υποσυστήματα και κατασκευαστικά στοιχεία για τα οποία ισχύει το κριτήριο 2α)

—	Πλήρης μητρική πλακέτα (συμπεριλαμβανομένων των CPU, RAM, μονάδων γραφικών)

—	Διατάξεις αποθήκευσης δεδομένων (HDD και SSD)

—	Οπτικά συστήματα ανάγνωσης (CD και DVD)

—	Μονάδα οπτικής απεικόνισης (περιλαμβανομένων μονάδων με οπισθοφωτισμό)

—	Πλαίσιο και στερεώσεις

—	Περιβλήματα και στεφάνες

—	Εξωτερικό πληκτρολόγιο, ποντίκι και/ή επιφάνεια αφής (trackpad)

—	Εσωτερικά και εξωτερικά τροφοδοτικά

—	Εξωτερικά καλώδια εναλλασσόμενου και συνεχούς ρεύματος

—	Πακέτα επαναφορτιζόμενων μπαταριών

Κοινοποιώντας αυτή την απαίτηση σε προμηθευτές των απαριθμούμενων υποσυστημάτων και κατασκευαστικών στοιχείων, οι αιτούντες μπορούν να κάνουν προδιαλογή του καταλόγου υποψήφιων προς αδειοδότηση ουσιών του REACH μέσω του καταλόγου δηλωτέων ουσιών IEC 62474 (3). Η διαλογή βασίζεται σε προσδιορισμό του δυναμικού παρουσίας ουσιών στο προϊόν.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών συγκεφαλαιώνει τις δηλώσεις απουσίας ουσιών SVHC στο καθορισμένο όριο συγκέντρωσης –ή επάνω από αυτό– για το προϊόν και τα υποσυστήματα και τα κατασκευαστικά στοιχεία που προσδιορίζονται στον πίνακα 3. Οι δηλώσεις γίνονται με αναφορά στην πιο πρόσφατη έκδοση του καταλόγου υποψήφιων προς αδειοδότηση ουσιών που δημοσιεύεται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων (ECHA) (4). Όταν υποβάλλονται δηλώσεις βάσει προδιαλογής της κατάστασης υποψήφιων ουσιών με χρήση του προτύπου IEC 62474, ο αιτών παρέχει την κατάσταση διαλογής που δίνεται στους προμηθευτές υποσυστημάτων και κατασκευαστικών στοιχείων. Η έκδοση του καταλόγου δηλωτέων ουσιών IEC 62474 που χρησιμοποιείται αντανακλά την πιο πρόσφατη έκδοση του καταλόγου υποψήφιων ουσιών.

2β) Περιορισμοί σχετικά με την παρουσία συγκεκριμένων επικίνδυνων ουσιών

Τα υποσυστήματα και κατασκευαστικά στοιχεία που αναφέρονται στον πίνακα 4 δεν περιέχουν τις συγκεκριμένες επικίνδυνες ουσίες σε όρια συγκέντρωσης ίσα ή ανώτερα των καθορισμένων.

Πίνακας 4

Περιορισμοί ουσιών που εφαρμόζονται στα υποσυστήματα και τα κατασκευαστικά στοιχεία

Ομάδα ουσιών ή υλικό

Πεδίο εφαρμογής του περιορισμού

Όρια συγκέντρωσης (κατά περίπτωση)

Εκτίμηση και εξακρίβωση

i)	Μεταλλική συγκόλληση και επαφές

Δεν επιτρέπεται η εξαίρεση 7β σύμφωνα με την οδηγία 2011/65/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5) σχετικά με τη χρήση συγκόλλησης μολύβδου σε εξυπηρετητές μικρής κλίμακας.

0,1 % κατά βάρος

Δήλωση που υποβάλλεται από τον κατασκευαστή ή τον τελικό συναρμολογητή, υποστηριζόμενη από έγκυρη έκθεση δοκιμής.

Μέθοδος δοκιμής: IEC 62321-5

Δεν επιτρέπεται η εξαίρεση 8β σύμφωνα με την οδηγία 2011/65/ΕΕ σχετικά με τη χρήση καδμίου σε ηλεκτρικές επαφές.

0,01 % κατά βάρος

ii)	Σταθεροποιητές πολυμερών, χρωστικές ουσίες και ρυπαντές

Οι ακόλουθες οργανοκασσιτερικές ενώσεις σταθεροποιητών που ταξινομούνται στους κινδύνους της ομάδας 1 και 2 δεν περιέχονται σε εξωτερικά καλώδια εναλλασσόμενου και συνεχούς ρεύματος και σε πακέτα μπαταριών:

—	Οξείδιο του διβουτυλοκασσιτέρου

—	Διοξικός διβουτυλοκασσίτερος

—	Διλαυρικός διβουτυλοκασσίτερος

—	Μηλεϊνικός διβουτυλοκασσίτερος

—	Οξείδιο του διοκτυλοκασσιτέρου

—	Διλαυρικός διοκτυλοκασσίτερος

ά.α.

Δήλωση που υποβάλλεται από τον προμηθευτή υποσυστήματος.

Τα πλαστικά περιβλήματα και οι στεφάνες δεν περιλαμβάνουν τις ακόλουθες χρωστικές ουσίες:

—	αζωχρώματα που ενδέχεται να διασπαστούν προς τις καρκινογόνες αρυλαμίνες που απαριθμούνται στο προσάρτημα 8 του κανονισμού REACH και/ή

—	χρωστικές ενώσεις που περιλαμβάνονται στον κατάλογο δηλωτέων ουσιών IEC 62474.

ά.α.

Δήλωση που υποβάλλεται από τον προμηθευτή υποσυστήματος.

Πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες (ΠΑΥ) που ταξινομούνται στους κινδύνους της ομάδας 1 και 2 δεν είναι παρόντες σε συγκεντρώσεις μεγαλύτερες ή ίσες από τα επιμέρους και ολικά όρια συγκέντρωσης σε εξωτερικές επιφάνειες, από πλαστικό ή τεχνητό καουτσούκ, των εξής προϊόντων:

—	Φορητοί υπολογιστές και υπολογιστές-ταμπλέτες

—	Περιφερειακά πληκτρολόγια

—

Ποντίκια

—	Γραφίδες και/ή επιφάνειες αφής (trackpad)

—	Εξωτερικά ηλεκτρικά καλώδια.

Εξακριβώνονται η παρουσία και η συγκέντρωση των ακόλουθων ΠΑΥ:

ΠΑΥ που περιορίζονται από τον κανονισμό REACH:

—	Βενζο[a]πυρένιο

—	Βενζο[e]πυρένιο

—	Βενζο[a]ανθρακένιο

—

Χρυσένιο

—	Βενζο[b]φλουορανθένιο

—	Βενζο[j]φλουορανθένιο

—	Βενζο[k]φλουορανθένιο

—	Διβενζο[a,h]ανθρακένιο

Επιπλέον ΠΑΥ που υπόκεινται σε περιορισμούς:

—	Ακεναφθένιο

—	Ακεναφθυλένιο

—	Ανθρακένιο

—	Βενζο[ghi]περυλένιο

—	Φλουορανθένιο

—	Φλουορένιο

—	Ινδενο[1,2,3-cd]πυρένιο

—

Ναφθαλίνη

—	Φαινανθρένιο

—

Πυρένιο

Τα επιμέρους όρια συγκέντρωσης για τους ΠΑΥ που υπόκεινται σε περιορισμούς βάσει του REACH είναι 1 mg/kg

Η συνολική συγκέντρωση για τους 18 ΠΑΥ που απαριθμούνται δεν υπερβαίνει τα 10 mg/kg

Έκθεση δοκιμής που παρέχεται από τον αιτούντα για τα σχετικά μέρη των προσδιορισμένων κατασκευαστικών στοιχείων του προϊόντος.

Μέθοδος δοκιμής: AfPS GS 2014:01 PAK.

iii)	Βιοκτόνα προϊόντα

Τα βιοκτόνα προϊόντα που προορίζονται να παράσχουν αντιβακτηριακή λειτουργία δεν ενσωματώνονται σε μέρη πληκτρολογίων και περιφερειακών μονάδων από πλαστικό ή καουτσούκ.

ά.α.

Δήλωση που υποβάλλεται από τον προμηθευτή υποσυστήματος.

iv)	Υδράργυρος στις μονάδες οπισθοφωτισμού

Δεν επιτρέπεται η εξαίρεση 3 σύμφωνα με την οδηγία 2011/65/ΕΕ σχετικά με τη χρήση υδραργύρου σε λαμπτήρες φθορισμού ψυχρής καθόδου και σε λαμπτήρες φθορισμού εξωτερικού ηλεκτροδίου (CCFL και EEFL).

ά.α.

Δήλωση που υποβάλλεται από τον προμηθευτή υποσυστήματος.

v)	Διαυγαστικά υάλου

Το αρσενικό και οι ενώσεις του δεν χρησιμοποιούνται για την κατασκευή γυαλιού για μονάδες οπτικής απεικόνισης υγρών κρυστάλλων (LCD), γυάλινων καλυμμάτων οθόνης και γυαλιού που χρησιμοποιείται σε επιφάνειες αφής (track pad).

0,0050 % κατά βάρος

Δήλωση που παρέχεται από τους προμηθευτές γυαλιού οθόνης, υποστηριζόμενη από αναλυτική έκθεση δοκιμής.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών υποβάλλει δηλώσεις συμμόρφωσης και εκθέσεις δοκιμών, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του πίνακα 4. Οι εκθέσεις δοκιμών, όπου απαιτείται, ισχύουν κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης για το αντίστοιχο μοντέλο παραγωγής και όλους τους συσχετιζόμενους προμηθευτές. Όταν υποσυστήματα ή κατασκευαστικά στοιχεία με την ίδια τεχνική προδιαγραφή προέρχονται από διάφορους προμηθευτές, κατά περίπτωση, διεξάγονται δοκιμές σε μέρη από κάθε προμηθευτή.

2γ) Περιορισμοί που βασίζονται σε ταξινομήσεις επικινδυνότητας CLP

Επιβραδυντικά φλόγας, πλαστικοποιητές, προσμείξεις και επιχρίσματα χάλυβα, υλικά καθόδου, διαλύτες και άλατα που πληρούν τα κριτήρια ταξινόμησης στους κινδύνους CLP του πίνακα 2 δεν πρέπει να περιέχονται στα υποσυστήματα και τα κατασκευαστικά στοιχεία του πίνακα 5 σε όριο συγκέντρωσης 0,10 % (κατά βάρος) ή περισσότερο.

Πίνακας 5

Υποσυστήματα και κατασκευαστικά στοιχεία για τα οποία ισχύει το κριτήριο 2γ)

Μέρη που περιέχουν επιβραδυντικά φλόγας

—	Κύριες πλακέτες τυπωμένου κυκλώματος (PCB)

—	Κεντρικές μονάδες επεξεργασίας (CPU)

—	Υποδοχές και σύνδεσμοι

—	Διατάξεις αποθήκευσης δεδομένων (HDD και SSD)

—	Πλαστικά περιβλήματα και στεφάνες

—	Εσωτερικά και εξωτερικά τροφοδοτικά

—	Εξωτερικά καλώδια εναλλασσόμενου και συνεχούς ρεύματος

Μέρη που περιέχουν πλαστικοποιητές

—	Εσωτερικά καλώδια και σύρματα

—	Εξωτερικά καλώδια εναλλασσόμενου και συνεχούς ρεύματος

—	Εξωτερικά τροφοδοτικά

—	Πλαστικά περιβλήματα και στεφάνες

Μέρη με κράματα ανοξείδωτου χάλυβα και/ή επιχρίσματα νικελίου

—	Πλαίσιο, περιβλήματα, βίδες, περικόχλια, κοχλίες και βραχίονες

Πακέτα επαναφορτιζόμενων μπαταριών

—	Στοιχεία επαναφορτιζόμενων μπαταριών

i) Παρεκκλίσεις για τη χρήση επικίνδυνων επιβραδυντικών φλόγας και πλαστικοποιητών

Η χρήση επιβραδυντικών φλόγας και πλαστικοποιητών που πληρούν τα κριτήρια ταξινόμησης στους κινδύνους CLP που απαριθμούνται στον πίνακα 2 υπόκειται σε παρέκκλιση από τις απαιτήσεις του κριτηρίου 2γ), με την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω ουσίες πληρούν τους όρους που προσδιορίζονται στον πίνακα 6. Τα υλικά εξωτερικών καλωδίων εναλλασσόμενου και συνεχούς ρεύματος με εγγενείς ιδιότητες επιβραδυντικών φλόγας πληρούν επίσης τους όρους του πίνακα 6 σημείο ii) στοιχείο β).

Πίνακας 6

Προϋποθέσεις παρεκκλίσεων που εφαρμόζονται στη χρήση επιβραδυντικών φλόγας και πλαστικοποιητών

Ουσίες και μείγματα

Υποσύστημα ή κατασκευαστικό στοιχείο

Πεδίο εφαρμογής της παρέκκλισης

Εκτίμηση και εξακρίβωση

Επιβραδυντικά φλόγας

i)	Κύρια πλακέτα τυπωμένου κυκλώματος

Η χρήση επιβραδυντικών φλόγας σε πολυστρωματικά φύλλα μητρικής πλακέτας υπόκειται σε παρέκκλιση υπό μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)

Το επιβραδυντικό φλόγας ταξινομείται στους κινδύνους της ομάδας 3 Όταν υποβάλλεται δήλωση σύμφωνα με το πρότυπο IEC 61249-2-21 (6), μια δοκιμή πυρός της πλακέτας τυπωμένου κυκλώματος με προσομοίωση ακατάλληλης διάθεσης ΑΗΗΕ δείχνει ότι οι εκπομπές καρκινογόνων πολυκυκλικών αρωματικών υδρογονανθράκων (ΠΑΥ) είναι ≤ 0,1 mg TEQ/g.

β)

Το επιβραδυντικό φλόγας αντιδρά στη ρητίνη πολυμερούς και μια δοκιμή πυρός της πλακέτας τυπωμένου κυκλώματος με προσομοίωση ακατάλληλης διάθεσης ΑΗΗΕ δείχνει ότι οι εκπομπές πολυβρωμιωμένων διβενζο-p-διοξινών και πολυβρωμιωμένων διβενζοφουρανίων (PBDD/DF) είναι ≤ 0,4 ng TEQ/g και οι εκπομπές καρκινογόνων ΠΑΥ είναι ≤ 0,1 mg TEQ/g.

Δήλωση που υποβάλλεται από τον προμηθευτή υποσυστήματος, υποστηριζόμενη από τεκμηρίωση για την εξακρίβωση των ταξινομήσεων επικινδυνότητας.

και όταν απαιτείται:

Έκθεση δοκιμής τρίτου μέρους για τον συνδυασμό υλικού πλακέτας, συστατικών στοιχείων και επιβραδυντικού φλόγας.

Μέθοδος δοκιμής: ISO 5660 υπό συνθήκες οξειδωτικής πυρόλυσης (τύπος πυρός IEC 60695-7-1 1β με θερμική ροή 50 kW/m2).

Η ποσοτικοποίηση πραγματοποιείται σύμφωνα με το πρότυπο EN 1948 (PBDD/DF) και/ή το πρότυπο ISO 11338 (ΠΑΥ).

ii)	Εξωτερικά καλώδια εναλλασσόμενου και συνεχούς ρεύματος

Η χρήση επιβραδυντικών φλόγας και των συνεργιστικών τους υπόκειται σε παρέκκλιση υπό μία από τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

α)	Το επιβραδυντικό φλόγας και το συνεργιστικό του ταξινομούνται στους κινδύνους της ομάδας 3. Όταν υποβάλλεται δήλωση σύμφωνα με το πρότυπο IEC 62821 (7) μια δοκιμή πυρός του πολυμερούς του καλωδίου ρεύματος δείχνει εκπομπές όξινων αλογονούχων αερίων μικρότερες από 5,0 mg/g.

β)	Τα αποτελέσματα δοκιμής πυρός με προσομοίωση ακατάλληλης διάθεσης ΑΗΗΕ δείχνουν ότι οι εκπομπές πολυχλωριωμένων διβενζο-p-διοξινών και πολυχλωριωμένων διβενζοφουρανίων (PCDD/DF) είναι ≤ 0,3 ng TEQ/g.

Τα καλώδια ρεύματος που είναι μονωμένα με υλικά με εγγενείς ιδιότητες επιβραδυντικών φλόγας υπόκεινται στην απαίτηση δοκιμής πυρός του μέρους ii) στοιχείο β).

και όταν απαιτείται:

Έκθεση δοκιμής τρίτου μέρους για το καλώδιο ρεύματος.

Μέθοδος δοκιμής: IEC 60754-1 ή ISO 19700 υπό συνθήκες ανεπαρκούς εξαερισμού (τύπος πυρός IEC 60695-7-1 3α με θερμική ροή 50 kW/m2).

Η ποσοτικοποίηση των PCDD/DF πραγματοποιείται σύμφωνα με το πρότυπο EN 1948.

iii)	Εξωτερικά πλαστικά περιβλήματα και στεφάνες.

Τα επιβραδυντικά φλόγας και τα συνεργιστικά τους που ταξινομούνται στους κινδύνους της ομάδας 2 και 3 υπόκεινται σε παρέκκλιση για χρήση.

iv)

Διάφορα υποσυστήματα και μέρη:

—	Σύστημα CPU

—	Μονάδες αποθήκευσης δεδομένων

—	Εσωτερικές συνδέσεις και υποδοχές

—	Τροφοδοτικά.

Τα επιβραδυντικά φλόγας που ταξινομούνται στους κινδύνους της ομάδας 3 υπόκεινται σε παρέκκλιση για χρήση.

Πλαστικοποιητές

i)	Εξωτερικά καλώδια ρεύματος και συστήματα τροφοδότησης, εξωτερικά περιβλήματα και εσωτερικά καλώδια

Οι πλαστικοποιητές που ταξινομούνται στους κινδύνους της ομάδας 3 υπόκεινται σε παρέκκλιση για χρήση.

ii) Παρεκκλίσεις για τη χρήση προσθέτων, επιχρισμάτων, υλικών καθόδου, διαλυτών και αλάτων

Η χρήση μεταλλικών προσμείξεων και επιχρισμάτων, υλικών καθόδου μπαταρίας, και διαλυτών και αλάτων μπαταρίας που πληρούν τα κριτήρια ταξινόμησης στους κινδύνους CLP που απαριθμούνται στον πίνακα 2 υπόκειται σε παρέκκλιση από τις απαιτήσεις του κριτηρίου 2γ), με την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω ουσίες πληρούν τους όρους που προσδιορίζονται στον πίνακα 7.

Πίνακας 7

Κατασκευαστικά στοιχεία και υποσυστήματα που υπόκεινται σε ρητή παρέκκλιση

Ουσίες και μείγματα

Υποσύστημα ή κατασκευαστικό στοιχείο

Πεδίο εφαρμογής της παρέκκλισης

Εκτίμηση και εξακρίβωση

Μεταλλικές προσμείξεις και επιχρίσματα

i)	Μεταλλικά κατασκευαστικά στοιχεία

Κράματα ανοξείδωτου χάλυβα και επιχρίσματα ανθεκτικά στη χάραξη που περιέχουν μέταλλο νικελίου, τα οποία έχουν ταξινομηθεί στις κατηγορίες H351, H372 και H412.

Όρος παρέκκλισης:

Ο ρυθμός απελευθέρωσης μεταλλικού νικελίου από επιχρίσματα ανθεκτικά στη χάραξη σε μέρη περιβλήματος όπου είναι δυνατόν να έλθει σε άμεση και παρατεταμένη επαφή με το δέρμα δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 0,5 μg/cm2 /εβδομάδα.

Προσδιορισμός των σχετικών μερών κατά βάρος και θέση στο προϊόν. Σε περίπτωση που τμήματα του εξωτερικού περιβλήματος έρχονται σε άμεση και παρατεταμένη επαφή με το δέρμα, υποβάλλεται έκθεση δοκιμής.

Μέθοδος δοκιμής:

EN 1811

Υλικά καθόδου στοιχείων μπαταρίας

ii)	Μπαταρίες ιόντων λιθίου και πολυμερών

Υλικά καθόδου στοιχείων που ταξινομούνται με τους κινδύνους των ομάδων 2 και 3. Τα λεπτομερή αυτά μέτρα περιλαμβάνουν τα εξής:

—	Οξείδιο λιθίου-κοβαλτίου

—	Διοξείδιο λιθίου-μαγγανίου

—	Φωσφορικό άλας λιθίου-σιδήρου

—	Οξείδιο μαγγανίου-κοβαλτίου-νικελίου-λιθίου

Δήλωση που υποβάλλεται από τον προμηθευτή της μπαταρίας ή του στοιχείου, υποστηριζόμενη από τεκμηρίωση για την εξακρίβωση των ταξινομήσεων επικινδυνότητας.

Διαλύτες και άλατα ηλεκτρολυτών μπαταρίας

Διαλύτες και άλατα ηλεκτρολυτών που ταξινομούνται με τους κινδύνους των ομάδων 2 και 3. Τα λεπτομερή αυτά μέτρα περιλαμβάνουν τα εξής:

—	Ανθρακικό προπυλένιο

—	Ανθρακικό αιθυλένιο

—	Ανθρακικό διαιθύλιο

—	Ανθρακικό διμεθύλιο

—	Ανθρακικό αιθυλομεθύλιο

—	Εξαφθοροφωσφορικό λίθιο

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών καταθέτει δήλωση συμμόρφωσης με το κριτήριο 2γ). Η δήλωση υποστηρίζεται από πληροφορίες σχετικά με τα επιβραδυντικά φλόγας, τους πλαστικοποιητές, τις προσμείξεις και τα επιχρίσματα χάλυβα, τα υλικά καθόδου, τους διαλύτες και τα άλατα που χρησιμοποιούνται στα υποσυστήματα και τα κατασκευαστικά στοιχεία που απαριθμούνται στον πίνακα 5, καθώς και δηλώσεις περί ταξινόμησης ή μη ταξινόμησης επικινδυνότητας.

Για την τεκμηρίωση δηλώσεων περί ταξινόμησης ή μη ταξινόμησης επικινδυνότητας, υποβάλλονται οι ακόλουθες πληροφορίες για κάθε ουσία ή μείγμα:

—	Ο αριθμός CAS, EC ή καταλόγου (εφόσον υπάρχει, όταν πρόκειται για μείγμα),

—	Η φυσική μορφή και κατάσταση στην οποία χρησιμοποιείται μια ουσία,

—	Εναρμονισμένες ταξινομήσεις επικινδυνότητας CLP για τις ουσίες,

—	Καταχωρίσεις αυτοταξινόμησης στη βάση δεδομένων του ECHA με τις καταχωρισμένες κατά REACH ουσίες (8) (εφόσον δεν υπάρχει εναρμονισμένη ταξινόμηση).

—	Ταξινομήσεις μειγμάτων σύμφωνα με τα κριτήρια που ορίζει ο κανονισμός CLP.

Όταν εξετάζονται οι καταχωρίσεις αυτοταξινόμησης στη βάση δεδομένων ουσιών καταχωρισμένων κατά REACH, δίνεται προτεραιότητα σε καταχωρίσεις που υποβάλλονται από κοινού.

Όταν μια ταξινόμηση καταγράφεται ως «έλλειψη στοιχείων» ή «ασαφής» σύμφωνα με τη βάση δεδομένων ουσιών καταχωρισμένων κατά REACH ή στις περιπτώσεις που μια ουσία δεν έχει ακόμη καταχωριστεί στο σύστημα REACH, παρέχονται τοξικολογικά δεδομένα που πληρούν τις απαιτήσεις του παραρτήματος VII του κανονισμού REACH τα οποία αρκούν για να στηρίξουν σαφείς αυτοταξινομήσεις σύμφωνα με το παράρτημα I του κανονισμού CLP και τη βοηθητική καθοδήγηση του ECHA. Σε περίπτωση καταχώρισης στη βάση δεδομένων με την ένδειξη «έλλειψη στοιχείων» ή «ασαφής», οι αυτοταξινομήσεις εξακριβώνονται, με τις ακόλουθες πηγές πληροφοριών να γίνονται δεκτές:

—	τοξικολογικές μελέτες και εκτιμήσεις επικινδυνότητας από ρυθμιστικούς οργανισμούς ομότιμους του ECHA (9), ρυθμιστικούς φορείς των κρατών μελών ή διακυβερνητικούς φορείς,

—	πλήρως συμπληρωμένο δελτίο δεδομένων ασφαλείας σύμφωνα με το παράρτημα II του κανονισμού REACH,

—

τεκμηριωμένη κρίση εμπειρογνώμονα που παρέχεται από επαγγελματία τοξικολόγο. Η εν λόγω κρίση βασίζεται σε επισκόπηση της επιστημονικής βιβλιογραφίας και των υφιστάμενων δεδομένων δοκιμών, όπου χρειάζεται υποστηριζόμενη από τα αποτελέσματα νέων δοκιμών που διενεργούνται από ανεξάρτητα εργαστήρια με τη χρήση μεθόδων που αναγνωρίζονται από τον ECHA,

—	βεβαίωση, κατά περίπτωση βασισμένη σε κρίση εμπειρογνώμονα, που εκδίδεται από πιστοποιημένο φορέα αξιολόγησης της συμμόρφωσης, ο οποίος διενεργεί αξιολογήσεις επικινδυνότητας κατά το σύστημα ταξινόμησης επικινδυνότητας GHS ή CLP.

Σύμφωνα με το παράρτημα XI του κανονισμού REACH, οι πληροφορίες για τις επικίνδυνες ιδιότητες των ουσιών ή μειγμάτων είναι δυνατόν να συγκεντρωθούν με άλλα μέσα εκτός των δοκιμών, λόγου χάριν με την εφαρμογή εναλλακτικών μεθόδων, όπως οι μέθοδοι in vitro, με τη χρήση ποσοτικών μοντέλων της σχέσης δομής-δραστικότητας ή με τη χρήση ομαδοποίησης ή σύγκρισης (read-across).

Για τις ουσίες και τα μείγματα για τα οποία ισχύει παρέκκλιση και τα οποία παρατίθενται στους πίνακες 6 και 7, ο αιτών προσκομίζει απόδειξη ότι πληρούνται όλοι οι όροι παρέκκλισης. Όπου απαιτούνται εκθέσεις δοκιμής, ισχύουν κατά τον χρόνο της αίτησης για ένα μοντέλο παραγωγής.

Κριτήριο 3. Παράταση διάρκειας ζωής προϊόντων

3α) Δοκιμή ανθεκτικότητας φορητών υπολογιστών

i) Δοκιμές που εφαρμόζονται σε φορητούς υπολογιστές

Το μοντέλο φορητού υπολογιστή ολοκληρώνει επιτυχώς τις δοκιμές ανθεκτικότητας. Κάθε μοντέλο εξακριβώνεται ότι λειτουργεί όπως προβλέπεται και ικανοποιεί τις απαιτήσεις επιδόσεων που ορίζονται, μετά τη διενέργεια των υποχρεωτικών δοκιμών του πίνακα 8 και τουλάχιστον μιας επιπλέον δοκιμής που επιλέγεται από τον πίνακα 9.

Πίνακας 8

Προδιαγραφή υποχρεωτικής δοκιμής ανθεκτικότητας για φορητούς υπολογιστές

Δοκιμή	Συνθήκες δοκιμής και λειτουργικές απαιτήσεις επιδόσεων	Μέθοδος δοκιμής
Αντίσταση κρούσης	Προδιαγραφή: Τουλάχιστον 40 G παλμού μισού ημιτονοειδούς κύματος κορυφής εφαρμόζονται τρεις φορές για διάστημα τουλάχιστον 6 ms στην επάνω, κάτω, δεξιά, αριστερή, μπροστινή και πίσω πλευρά του προϊόντος. Λειτουργική απαίτηση: Ο φορητός υπολογιστής τίθεται σε λειτουργία και εκτελεί μια εφαρμογή λογισμικού κατά τη διάρκεια της δοκιμής. Εξακολουθεί να λειτουργεί μετά τη δοκιμή.	IEC 60068 Μέρος 2-27: Ea Μέρος 2-47
Αντοχή σε δονήσεις	Προδιαγραφή: Τυχαιοποιημένες ημιτονοειδείς δονήσεις του εύρους συχνοτήτων 5 Hz έως 250 Hz κατ' ανώτατο όριο εφαρμόζονται για τουλάχιστον 1 κύκλο σάρωσης στο άκρο κάθε άξονα της επάνω, κάτω, δεξιάς, αριστερής, μπροστινής και πίσω πλευράς του προϊόντος. Λειτουργική απαίτηση: Ο φορητός υπολογιστής τίθεται σε λειτουργία και εκτελεί μια εφαρμογή λογισμικού κατά τη διάρκεια της δοκιμής. Εξακολουθεί να λειτουργεί μετά τη δοκιμή.	IEC 60068 Μέρος 2-6: Fc Μέρος 2-47
Τυχαία πτώση	Προδιαγραφή: Ο φορητός υπολογιστής αφήνεται να πέσει από ύψος 76 cm σε επιφάνεια μεγάλης αντοχής με επικάλυψη από ξύλο πάχους τουλάχιστον 30 mm. Εκτελείται μία πτώση στην επάνω, κάτω, δεξιά, αριστερή, μπροστινή και πίσω πλευρά, καθώς και σε κάθε κάτω γωνία. Λειτουργική απαίτηση: Ο φορητός υπολογιστής τίθεται εκτός λειτουργίας κατά τη διάρκεια της δοκιμής και έπειτα από κάθε πτώση εκκινείται με επιτυχία. Το περίβλημα παραμένει ακέραιο και η οθόνη άθικτη έπειτα από κάθε δοκιμή.	IEC 60068 Μέρος 2-31: Ec (Ελεύθερη πτώση, διαδικασία 1)

Πίνακας 9

Πρόσθετες προδιαγραφές δοκιμής ανθεκτικότητας για φορητούς υπολογιστές

Δοκιμή	Συνθήκες δοκιμής και δείκτες επιδόσεων	Μέθοδος δοκιμής
Θερμική τάση	Προδιαγραφή: Ο φορητός υπολογιστής υποβάλλεται σε τουλάχιστον τέσσερις 24ωρους κύκλους έκθεσης σε θάλαμο δοκιμής. Ο φορητός υπολογιστής τίθεται σε λειτουργία στη διάρκεια ψυχρού κύκλου στους – 25 °C και στη διάρκεια θερμού κύκλου στους + 40 °C. Ο φορητός υπολογιστής τίθεται εκτός λειτουργίας στη διάρκεια ψυχρού κύκλου στους – 50 °C και στη διάρκεια θερμού κύκλου μεταξύ + 35 και + 60 °C. Λειτουργική απαίτηση: Ο φορητός υπολογιστής ελέγχεται ότι λειτουργεί έπειτα από καθέναν από τους τέσσερις κύκλους έκθεσης.	IEC 60068 Μέρος 2-1: Ab/e Μέρος 2-2: B
Ανθεκτικότητα οθόνης	Προδιαγραφή: Διεξάγονται δύο δοκιμές φορτίου: ελάχιστο φορτίο 50 kg εφαρμόζεται ομοιόμορφα στην οθόνη. Ελάχιστο φορτίο 25 kg εφαρμόζεται ομοιόμορφα στο κέντρο της οθόνης. Ο φορητός υπολογιστής τοποθετείται επάνω σε επίπεδη επιφάνεια κατά τη διάρκεια κάθε δοκιμής. Λειτουργική απαίτηση: Η επιφάνεια της οθόνης και τα εικονοστοιχεία επιθεωρούνται για την απουσία γραμμών, κηλίδων και ρωγμών μετά την εφαρμογή κάθε φορτίου.	Ο εξοπλισμός δοκιμής και η διαμόρφωση που χρησιμοποιήθηκε επιβεβαιώνονται από τον αιτούντα.
Εισροή υδάτων υπερχείλισης	Προδιαγραφή: Η δοκιμή διεξάγεται δύο φορές. Τουλάχιστον 30 ml υγρού χύνονται ομοιόμορφα στο πληκτρολόγιο του φορητού υπολογιστή ή σε τρεις συγκεκριμένες, χωριστές τοποθεσίες, κατόπιν αποστραγγίζονται ενεργά έπειτα από το πολύ 5 δευτερόλεπτα και, στη συνέχεια, ο υπολογιστής δοκιμάζεται ξανά για λειτουργικότητα ύστερα από 3 λεπτά. Για τη δοκιμή χρησιμοποιείται θερμό και ψυχρό υγρό. Λειτουργική απαίτηση: Ο φορητός υπολογιστής παραμένει σε λειτουργία κατά τη διάρκεια της δοκιμής και μετά απ' αυτήν. Στη συνέχεια, ο φορητός υπολογιστής αποσυναρμολογείται και επιθεωρείται οπτικά, ώστε να διασφαλιστεί ότι εκπληρώνει με επιτυχία τους όρους αποδοχής του προτύπου IEC 60529 για την εισροή υδάτων.	Όροι αποδοχής: IEC 60529 (εισροή υδάτων)
Διάρκεια ζωής πληκτρολογίου	Προδιαγραφή: Εφαρμόζονται 10 εκατ. τυχαίες πληκτρολογήσεις στο πληκτρολόγιο. Ο αριθμός πληκτρολογήσεων ανά πλήκτρο σταθμίζεται, ώστε να αντικατοπτρίζει τα συνηθέστερα χρησιμοποιούμενα πλήκτρα. Λειτουργική απαίτηση: Στη συνέχεια, τα πλήκτρα επιθεωρούνται για την ακεραιότητα και τη λειτουργικότητά τους.	Ο εξοπλισμός δοκιμής και η διαμόρφωση που χρησιμοποιήθηκε επιβεβαιώνονται από τον αιτούντα.
Διάρκεια ζωής άρθρωσης οθόνης	Προδιαγραφή: Η οθόνη ανοίγει πλήρως και στη συνέχεια κλείνει 20 000 φορές. Λειτουργική απαίτηση: Στη συνέχεια, η οθόνη επιθεωρείται για τυχόν απώλεια σταθερότητας και ακεραιότητας της άρθρωσης.	Ο εξοπλισμός δοκιμής και η διαμόρφωση που χρησιμοποιήθηκε επιβεβαιώνονται από τον αιτούντα.

ii) Δοκιμές που εφαρμόζονται σε υπολογιστές-ταμπλέτες και σε υπολογιστές με αποσπώμενη οθόνη

Το μοντέλο υπολογιστή-ταμπλέτας ή το στοιχείο ταμπλέτας ενός μοντέλου υπολογιστή με αποσπώμενη οθόνη ολοκληρώνει επιτυχώς τις δοκιμές ανθεκτικότητας. Κάθε μοντέλο επαληθεύεται ότι λειτουργεί όπως προβλέπεται και πληροί τις καθορισμένες απαιτήσεις επιδόσεων για κάθε δοκιμή, όπως καθορίζεται στον πίνακα 10.

Πίνακας 10

Προδιαγραφή υποχρεωτικής δοκιμής ανθεκτικότητας για υπολογιστές-ταμπλέτες και φορητούς υπολογιστές με αποσπώμενη οθόνη

Δοκιμή

Συνθήκες δοκιμής και λειτουργικές απαιτήσεις επιδόσεων

Μέθοδος δοκιμής

Τυχαία πτώση

Προδιαγραφή:

Ο υπολογιστής-ταμπλέτα αφήνεται να πέσει από ύψος 76 cm σε επιφάνεια μεγάλης αντοχής με επικάλυψη από ξύλο πάχους τουλάχιστον 30 mm. Εκτελείται μία πτώση στην επάνω, κάτω, δεξιά, αριστερή, μπροστινή και πίσω πλευρά, καθώς και σε κάθε κάτω γωνία.

Λειτουργική απαίτηση:

Ο υπολογιστής-ταμπλέτα τίθεται εκτός λειτουργίας κατά τη διάρκεια της δοκιμής και έπειτα από κάθε πτώση εκκινείται με επιτυχία. Το περίβλημα παραμένει ακέραιο και η οθόνη άθικτη έπειτα από κάθε δοκιμή.

IEC 60068

Μέρος 2-31: Ec (Ελεύθερη πτώση, διαδικασία 1)

Ανθεκτικότητα οθόνης

Προδιαγραφή:

Διεξάγονται δύο δοκιμές φορτίου: ελάχιστο φορτίο 50 kg εφαρμόζεται ομοιόμορφα στην οθόνη. Ελάχιστο φορτίο 25 kg εφαρμόζεται ομοιόμορφα στο κέντρο της οθόνης. Ο υπολογιστής-ταμπλέτα τοποθετείται επάνω σε επίπεδη επιφάνεια κατά τη διάρκεια κάθε δοκιμής.

Λειτουργική απαίτηση:

Η επιφάνεια της οθόνης και τα εικονοστοιχεία επιθεωρούνται για την απουσία γραμμών, κηλίδων και ρωγμών μετά την εφαρμογή κάθε φορτίου.

Ο εξοπλισμός δοκιμής και η διαμόρφωση που χρησιμοποιήθηκε επιβεβαιώνονται από τον αιτούντα.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών υποβάλλει εκθέσεις δοκιμών που καταδεικνύουν ότι το μοντέλο έχει δοκιμαστεί και πληροί τις λειτουργικές απαιτήσεις επιδόσεων όσον αφορά την ανθεκτικότητα. Οι δοκιμές επαληθεύονται από τρίτο μέρος. Οι υφιστάμενες δοκιμές για το ίδιο μοντέλο, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν με τις ίδιες ή αυστηρότερες προδιαγραφές, γίνονται δεκτές χωρίς να χρειάζονται επαναληπτικές δοκιμές.

3β) Ποιότητα και διάρκεια ζωής επαναφορτιζόμενης μπαταρίας

Ελάχιστη διάρκεια ζωής της μπαταρίας: Οι φορητοί υπολογιστές, οι υπολογιστές-ταμπλέτες και οι υπολογιστές με αποσπώμενη οθόνη παρέχουν στον χρήστη τουλάχιστον 7 ώρες διάρκεια ζωής επαναφορτιζόμενης μπαταρίας μετά την πρώτη πλήρη φόρτιση.

Για τους φορητούς υπολογιστές αυτό αξιολογείται συγκριτικά με τη χρήση είτε:

—	Για οικιακά και καταναλωτικά προϊόντα, του σεναρίου «Home» της Futuremark PCMark.

—	Για επαγγελματικά ή επιχειρηματικά προϊόντα, του σεναρίου «Office productivity» της BAPCo Mobilemark. Για μοντέλα που είναι επιλέξιμα για επιτρεπόμενη κατανάλωση Energy Star TECgraphics χρησιμοποιείται το σενάριο «Media creation & consumption».

ii)

Επιδόσεις κύκλου φόρτισης: Οι επαναφορτιζόμενες μπαταρίες φορητών υπολογιστών, υπολογιστών-ταμπλετών και υπολογιστών με αποσπώμενη οθόνη πληρούν τις ακόλουθες απαιτήσεις επιδόσεων, οι οποίες εξαρτώνται από το αν η επαναφορτιζόμενη μπαταρία μπορεί να αντικατασταθεί χωρίς εργαλεία [όπως καθορίζεται στο κριτήριο 3δ)]:

—	μοντέλα στα οποία οι επαναφορτιζόμενες μπαταρίες μπορούν να αντικατασταθούν χωρίς εργαλεία διατηρούν το 80 % της δηλούμενης ελάχιστης αρχικής χωρητικότητάς τους έπειτα από 750 κύκλους φόρτισης,

—	μοντέλα στα οποία οι επαναφορτιζόμενες μπαταρίες δεν μπορούν να αντικατασταθούν χωρίς εργαλεία διατηρούν το 80 % της δηλούμενης ελάχιστης αρχικής χωρητικότητάς τους έπειτα από 1 000 κύκλους φόρτισης.

Οι επιδόσεις αυτές επαληθεύονται για πακέτα επαναφορτιζόμενων μπαταριών ή μεμονωμένα στοιχεία τους σύμφωνα με τη δοκιμή «αντοχή σε κύκλους» του προτύπου IEC EN 61960, που πρέπει να διεξάγεται στους 25 °C και σε ρυθμό είτε 0,2 It A είτε 0,5 It A (επιταχυνόμενη διαδικασία δοκιμής). Για συμμόρφωση με την απαίτηση αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί μερική φόρτιση [όπως ορίζεται στο επιμέρους κριτήριο 3β)iii)].

iii)

Επιλογή μερικής φόρτισης για την επίτευξη επιδόσεων κύκλου: Οι απαιτήσεις επιδόσεων που περιγράφονται στο επιμέρους κριτήριο 3β)ii) μπορούν να επιτευχθούν χρησιμοποιώντας εργοστασιακά εγκατεστημένο λογισμικό και υλικολογισμικό που φορτίζει εν μέρει τη μπαταρία έως το 80 % της χωρητικότητάς της. Στην περίπτωση αυτή, η μερική φόρτιση ορίζεται ως η προκαθορισμένη ρουτίνα φόρτισης και οι επιδόσεις της μπαταρίας εξακριβώνονται στη συνέχεια στο 80 % της φόρτισης, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του επιμέρους κριτηρίου 3β)ii). Η μέγιστη μερική φόρτιση της μπαταρίας παρέχει διάρκεια ζωής μπαταρίας που συμμορφώνεται με το επιμέρους κριτήριο 3β)i).

iv)	Ελάχιστη εγγύηση: Ο αιτών παρέχει εμπορική εγγύηση τουλάχιστον δύο ετών για ελαττωματικές μπαταρίες (10).

Ενημέρωση των χρηστών: Πληροφορίες σχετικά με γνωστούς παράγοντες που επηρεάζουν τη διάρκεια ζωής των επαναφορτιζόμενων μπαταριών, καθώς και οδηγίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ο χρήστης μπορεί να παρατείνει τη διάρκεια ζωής της μπαταρίας περιλαμβάνονται στο εργοστασιακά εγκατεστημένο λογισμικό διαχείρισης ενέργειας και σε γραπτές οδηγίες χρήσης, ενώ αναρτώνται και στον δικτυακό τόπο του κατασκευαστή.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών υποβάλλει έκθεση δοκιμής τρίτου μέρους, που καταδεικνύει ότι τα πακέτα επαναφορτιζόμενων μπαταριών ή τα είδη στοιχείων που απαρτίζουν τη μπαταρία τα οποία χρησιμοποιούνται στο προϊόν πληρούν την καθορισμένη διάρκειας ζωής επαναφορτιζόμενης μπαταρίας και χωρητικότητα του κύκλου φόρτισης. Προκειμένου να καταδεικνύεται η συμμόρφωση, μπορούν να χρησιμοποιούνται η μερική φόρτιση και η μέθοδος επιταχυνόμενης δοκιμής που ορίζονται στο πρότυπο IEC EN 61960. Ο αιτών παρέχει επίσης μια έκδοση επίδειξης του λογισμικού διαχείρισης ενέργειας και του περιεχομένου κειμένου των οδηγιών χρήσης και των δημοσιεύσεων στον δικτυακό τόπο.

3γ) Αξιοπιστία και προστασία της μονάδας αποθήκευσης δεδομένων

i) Επιτραπέζιοι υπολογιστές, σταθμοί εργασίας, ελαφρά τερματικά (thin clients) και εξυπηρετητές μικρής κλίμακας

Η/οι μονάδα/-ες αποθήκευσης δεδομένων που χρησιμοποιείται/-ούνται στους επιτραπέζιους υπολογιστές, τους σταθμούς εργασίας και τα ελαφρά τερματικά (thin clients) που διατίθενται στην αγορά για επαγγελματική χρήση έχει/-ουν προβλεπόμενο ετήσιο ποσοστό αποτυχίας (AFR) (11) μικρότερο από 0,25 %.

Οι εξυπηρετητές μικρής κλίμακας διαθέτουν προβλεπόμενο AFR μικρότερο από 0,44 % και ρυθμό σφαλμάτων bit για μη ανακτήσιμα δεδομένα μικρότερο από 1 σε 1016 bit.

ii) Υπολογιστές τσέπης (notebook)

Οι προδιαγραφές της κύριας μονάδας αποθήκευσης δεδομένων που χρησιμοποιείται σε φορητούς υπολογιστές προβλέπουν την προστασία τόσο της μονάδας όσο και των δεδομένων από κρούσεις και κραδασμούς. Η μονάδα συμμορφώνεται με μία από τις ακόλουθες επιλογές:

—	Η μονάδα σκληρού δίσκου (HDD) είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε να αντέχει ημιτονοειδές κρουστικό κύμα 400 G (λειτουργία) και 900 G (μη λειτουργία) για 2 ms χωρίς καταστροφή των δεδομένων ή της λειτουργίας της μονάδας.

—	Η κεφαλή της μονάδας HDD ανασύρεται από την επιφάνεια του δίσκου σε έως 300 χιλιοστά του δευτερολέπτου μετά την ανίχνευση της πτώσης του φορητού υπολογιστή.

—	Χρησιμοποιείται τεχνολογία μονάδας αποθήκευσης στερεάς κατάστασης, όπως SSD (μονάδα στερεάς κατάστασης) ή eMMC (ενσωματωμένη κάρτα πολυμέσων).

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών υποβάλλει τις προδιαγραφές για τη/τις μονάδα/-ες που είναι ενσωματωμένη/-ες στο προϊόν. Οι εν λόγω προδιαγραφές λαμβάνονται από τον κατασκευαστή της μονάδας και, όσον αφορά την αντίσταση κρούσης και την ανάσυρση της κεφαλής μονάδας, υποστηρίζονται από ανεξάρτητα πιστοποιημένη τεχνική έκθεση που εξακριβώνει ότι η μονάδα συμμορφώνεται με τις καθορισμένες απαιτήσεις επιδόσεων.

3δ) Δυνατότητα αναβάθμισης και δυνατότητα επιδιόρθωσης

Για τον σκοπό της αναβάθμισης παλαιότερων κατασκευαστικών στοιχείων ή της εκτέλεσης επισκευών και αντικαταστάσεων φθαρμένων κατασκευαστικών στοιχείων ή μερών, πληρούνται τα ακόλουθα κριτήρια:

Σχεδιασμός για αναβάθμιση και επισκευή: Τα παρακάτω κατασκευαστικά στοιχεία των υπολογιστών είναι εύκολα προσβάσιμα και μπορούν να αντικατασταθούν με τη χρήση καθολικών εργαλείων (δηλαδή ευρέως χρησιμοποιούμενων εμπορικά διαθέσιμων εργαλείων, όπως κατσαβίδια, σπάτουλες, λαβίδες ή τσιμπίδες):

—	Αποθήκευση δεδομένων (HDD, SSD ή eMMC),

—	Μνήμη (RAM),

—	Συγκρότημα οθόνης και μονάδες οπισθοφωτισμού υγρών κρυστάλλων (LCD) (στην περίπτωση ενσωματωμένων μονάδων),

—	Πληκτρολόγιο και επιφάνεια αφής (track pad) (εάν χρησιμοποιείται)

—	Συστήματα ανεμιστήρων ψύξης (σε επιτραπέζιους υπολογιστές, σταθμούς εργασίας και εξυπηρετητές μικρής κλίμακας)

ii)

Αντικατάσταση επαναφορτιζόμενης μπαταρίας: Το πακέτο επαναφορτιζόμενων μπαταριών είναι εύκολο να αφαιρεθεί από ένα άτομο (είτε μη επαγγελματία χρήστη είτε επαγγελματία πάροχο υπηρεσιών επισκευής) σύμφωνα με τα βήματα που ορίζονται κατωτέρω (12). Οι επαναφορτιζόμενες μπαταρίες δεν είναι κολλημένες ή συγκολλημένες στο προϊόν και δεν υπάρχουν μεταλλικές ταινίες, αυτοκόλλητες ταινίες ή καλώδια που εμποδίζουν την πρόσβαση, προκειμένου να αφαιρεθεί η μπαταρία. Επιπλέον, εφαρμόζονται οι ακόλουθες απαιτήσεις και ορισμοί για τη διευκόλυνση της αφαίρεσης:

—	Για τους φορητούς υπολογιστές και τους φορητούς υπολογιστές «όλα σε ένα», είναι δυνατή η αφαίρεση της επαναφορτιζόμενης μπαταρίας με το χέρι, χωρίς τη χρήση εργαλείων.

—	Για υπολογιστές τύπου μίνι notebook, είναι δυνατή η αφαίρεση της επαναφορτιζόμενης μπαταρίας σε έως τρία βήματα με τη χρήση κατσαβιδιού.

—	Για υπολογιστές-ταμπλέτες και φορητούς υπολογιστές με αποσπώμενη οθόνη, είναι δυνατή η αφαίρεση της επαναφορτιζόμενης μπαταρίας σε έως και τέσσερα βήματα με τη χρήση κατσαβιδιού και σπάτουλας ανοίγματος.

Μέσω εγχειριδίου επισκευής ή στον δικτυακό τόπο του κατασκευαστή παρέχονται απλές οδηγίες για τον τρόπο αφαίρεσης των πακέτων επαναφορτιζόμενων μπαταριών.

iii)

Εγχειρίδιο επισκευής: Ο αιτών παρέχει σαφείς οδηγίες αποσυναρμολόγησης και επισκευής (π.χ. έντυπο ή ηλεκτρονικό αντίγραφο, βίντεο), ώστε να καταστεί δυνατή η μη καταστρεπτική αποσυναρμολόγηση προϊόντων για τον σκοπό της αντικατάστασης βασικών κατασκευαστικών στοιχείων ή μερών για αναβαθμίσεις ή επισκευές. Οι οδηγίες αυτές καθίστανται δημόσια διαθέσιμες ή με εισαγωγή του αποκλειστικού αριθμού σειράς του προϊόντος σε μια ιστοσελίδα. Επιπλέον, παρέχεται διάγραμμα στο εσωτερικό του περιβλήματος σταθερών υπολογιστών όπου εμφαίνεται η θέση των κατασκευαστικών στοιχείων που παρατίθενται στο σημείο i) και πώς μπορούν να προσπελαστούν και να αντικατασταθούν αυτά τα στοιχεία. Για τους φορητούς υπολογιστές, διάγραμμα που δείχνει τη θέση της μπαταρίας, των μονάδων αποθήκευσης δεδομένων και της μνήμης διατίθεται σε προεγκατεστημένες οδηγίες χρήσης και μέσω του δικτυακού τόπου των κατασκευαστών για περίοδο τουλάχιστον πέντε ετών.

iv)

Υπηρεσίες επισκευής/πληροφορίες: Στις οδηγίες χρήσης ή στον δικτυακό τόπο του κατασκευαστή θα πρέπει να περιλαμβάνονται πληροφορίες για την ενημέρωση του χρήστη σχετικά με τους εξουσιοδοτημένους φορείς επισκευής και συντήρησης του υπολογιστή, συμπεριλαμβανομένων στοιχείων επαφής. Κατά τη διάρκεια της περιόδου εγγύησης που αναφέρεται στο σημείο vi), οι πληροφορίες αυτές μπορούν να περιορίζονται στους εξουσιοδοτημένους παρόχους υπηρεσιών του αιτούντος.

v)	Διαθεσιμότητα ανταλλακτικών: Ο αιτών εξασφαλίζει ότι γνήσια ή με αναδρομική συμβατότητα ανταλλακτικά, συμπεριλαμβανομένων των επαναφορτιζόμενων μπαταριών (κατά περίπτωση), είναι διαθέσιμα στο κοινό τουλάχιστον για πέντε έτη μετά το τέλος της παραγωγής του μοντέλου.

vi)

Εμπορική εγγύηση: Ο αιτών, χωρίς πρόσθετο κόστος, παρέχει εγγύηση τουλάχιστον τριών ετών με ισχύ από την ημερομηνία αγοράς του προϊόντος. Η εγγύηση αυτή περιλαμβάνει συμφωνία παροχής υπηρεσιών με επιλογή παραλαβής και επιστροφής ή επιτόπου επισκευής για τον καταναλωτή. Η εν λόγω εγγύηση παρέχεται με την επιφύλαξη των νομικών υποχρεώσεων του κατασκευαστή και του πωλητή σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών καταθέτει στον αρμόδιο φορέα δήλωση συμμόρφωσης του προϊόντος προς τις εν λόγω απαιτήσεις. Επιπλέον, ο αιτών παρέχει:

—	Αντίγραφο των οδηγιών χρήσης

—	Αντίγραφο του εγχειριδίου επισκευών και των συνοδευτικών διαγραμμάτων

—	Περιγραφή συνοδευόμενη από φωτογραφίες που καταδεικνύουν τη συμμόρφωση για την αφαίρεση της μπαταρίας

—	Αντίγραφο της εγγύησης και της συμφωνίας παροχής υπηρεσιών

—	Φωτογραφίες από τυχόν διαγράμματα, σημάνσεις και οδηγίες στο περίβλημα του υπολογιστή

Κριτήριο 4. Σχεδιασμός, επιλογή υλικών και διαχείριση του τέλους του κύκλου ζωής των προϊόντων

4α) Επιλογή υλικών και δυνατότητα ανακύκλωσης

Οι αιτούντες πρέπει να πληρούν, τουλάχιστον, το μέρος i) σε συνδυασμό με το μέρος ii) ή το μέρος iii) του κριτηρίου. Υπολογιστές-ταμπλέτες, υπολογιστές τύπου μίνι notebook, φορητοί υπολογιστές με αποσπώμενη οθόνη και προϊόντα με μεταλλικό περίβλημα και περικάλυμμα εξαιρούνται από τα επιμέρους κριτήρια ii) και iii).

Πληροφορίες υλικών για τη διευκόλυνση της ανακύκλωσης: Τα πλαστικά μέρη με βάρος μεγαλύτερο των 25 γραμμαρίων για υπολογιστές-ταμπλέτες και 100 γραμμαρίων για όλους τους άλλους υπολογιστές φέρουν σήμανση σύμφωνα με τα πρότυπα ISO 11469 και ISO 1043, τμήματα 1-4. Η σήμανση θα πρέπει να είναι αρκετά μεγάλη και να τοποθετείται σε εμφανές σημείο, ώστε να είναι εύκολος ο εντοπισμός της. Εξαιρέσεις γίνονται στις ακόλουθες περιπτώσεις:

—	πλακέτες τυπωμένων κυκλωμάτων, πλακέτες από πολυμεθακρυλικό μεθύλιο (PMMA) και πλαστικά οπτικά στοιχεία διάταξης απεικόνισης που αποτελούν μέρος των μονάδων οπτικής απεικόνισης,

—	όπου η σήμανση θα έχει αντίκτυπο στις επιδόσεις ή τη λειτουργικότητα του πλαστικού μέρους,

—	όπου η σήμανση δεν είναι τεχνικά δυνατή λόγω της μεθόδου παραγωγής,

—	όπου η σήμανση προκαλεί μεγαλύτερα ποσοστά ελαττωμάτων κατά τον ποιοτικό έλεγχο, με αποτέλεσμα σπατάλη υλικών που μπορεί να αποφευχθεί,

—	όπου τα μέρη δεν είναι δυνατόν να φέρουν σήμανση, διότι δεν υπάρχει επαρκής κατάλληλη διαθέσιμη επιφάνεια ώστε η σήμανση να είναι σε ευανάγνωστο μέγεθος, προκειμένου να εντοπίζεται από έναν φορέα ανακύκλωσης.

ii)

Βελτίωση της δυνατότητας ανακύκλωσης για τα πλαστικά περιβλήματα, τα περικαλύμματα και τις στεφάνες:

Τα μέρη δεν περιέχουν μεταλλικά παρεμβλήματα χυτευμένα ή κολλημένα, εκτός εάν μπορούν να αφαιρεθούν με κοινά διαθέσιμα εργαλεία. Οδηγίες αποσυναρμολόγησης παρουσιάζουν πώς αφαιρούνται τα εν λόγω παρεμβλήματα [βλέπε επιμέρους κριτήριο 3δ)].

Για μέρη με βάρος μεγαλύτερο των 25 γραμμαρίων για υπολογιστές-ταμπλέτες και των 100 γραμμαρίων για όλους τους άλλους υπολογιστές, οι ακόλουθες επεξεργασίες και πρόσθετα δεν παράγουν ανακυκλωμένη ρητίνη με μείωση > 25 % του αντικτύπου αυλάκωσης izod όταν υποβάλλονται σε δοκιμή σύμφωνα με το πρότυπο ISO 180:

—	Χρώματα βαφής και επιχρίσματα

—	Επιβραδυντικά φλόγας και τα συνεργιστικά τους

Τα υφιστάμενα αποτελέσματα δοκιμής για ανακυκλωμένη ρητίνη γίνονται δεκτά υπό την προϋπόθεση ότι η ανακυκλωμένη ρητίνη προέρχεται από την ίδια πρώτη ύλη από την οποία αποτελούνται τα πλαστικά μέρη του προϊόντος.

iii)

Ελάχιστη περιεκτικότητα σε ανακυκλωμένο πλαστικό: Το προϊόν έχει κατά μέσο όρο τουλάχιστον 10 % περιεκτικότητα σε πλαστικό ανακυκλωμένο μετά την κατανάλωση, που υπολογίζεται ως ποσοστό του συνολικού πλαστικού (κατά βάρος) στο προϊόν με εξαίρεση τις πλακέτες τυπωμένων κυκλωμάτων και τα πλαστικά οπτικά στοιχεία. Εάν η περιεκτικότητα σε ανακυκλωμένο πλαστικό υπερβαίνει το 25 %, μπορεί να γίνει δήλωση στο πλαίσιο κειμένου που συνοδεύει το οικολογικό σήμα [βλέπε κριτήριο 6β)].

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών ελέγχει τη δυνατότητα ανακύκλωσης παρέχοντας έγκυρες εκθέσεις μηχανικών/φυσικών δοκιμών, σύμφωνα με το πρότυπο ISO 180, και οδηγίες αποσυναρμολόγησης. Έγκυρες εκθέσεις δοκιμών που λαμβάνονται από επιχειρήσεις ανακύκλωσης πλαστικών, κατασκευαστές ρητίνης ή ανεξάρτητες πιλοτικές δοκιμές γίνονται δεκτές.

Ο αιτών υποβάλλει στον αρμόδιο φορέα αναλυτικό διάγραμμα του υπολογιστή ή κατάλογο των μερών σε γραπτή ή σε οπτικοακουστική μορφή. Ο εν λόγω κατάλογος παραθέτει τα πλαστικά μέρη κατά το βάρος τους, την πολυμερή σύνθεση και τη σήμανση κατά τα πρότυπα ISO 11469 και ISO 1043. Οι διαστάσεις και η θέση της σήμανσης απεικονίζονται οπτικά και, όπου ισχύουν εξαιρέσεις, παρέχονται τεχνικές αιτιολογήσεις.

Ο αιτών υποβάλλει εξακρίβωση από τρίτο μέρος και ιχνηλασιμότητα στους προμηθευτές πλαστικών κατασκευαστικών στοιχείων για τις δηλώσεις περιεκτικότητας σε πλαστικό ανακυκλωμένο μετά την κατανάλωση. Οι δηλώσεις μέσης περιεκτικότητας μπορούν να υπολογιστούν σε περιοδική ή ετήσια βάση για το μοντέλο.

Κριτήριο 4β) Σχεδιασμός για αποσυναρμολόγηση και ανακύκλωση

Για σκοπούς ανακύκλωσης, οι υπολογιστές είναι σχεδιασμένοι έτσι ώστε τα στοχευόμενα κατασκευαστικά στοιχεία και μέρη να μπορούν να αφαιρεθούν εύκολα από το προϊόν. Διενεργείται δοκιμή αποσυναρμολόγησης σύμφωνα με τη διαδικασία δοκιμής στο προσάρτημα. Η δοκιμή καταγράφει τον αριθμό των βημάτων που απαιτούνται και τα συναφή εργαλεία και τις ενέργειες που απαιτούνται για την αφαίρεση των στοχευόμενων κατασκευαστικών στοιχείων και των μερών που αναφέρονται στα σημεία i) και ii).

Τα ακόλουθα στοχευόμενα κατασκευαστικά στοιχεία και μέρη, εφόσον ισχύουν για το προϊόν, αφαιρούνται κατά τη δοκιμή αποσυναρμολόγησης:

Όλα τα προϊόντα

—	Πλακέτες τυπωμένων κυκλωμάτων > 10 cm2 που αφορούν υπολογιστικές λειτουργίες

Σταθεροί υπολογιστές

—	Εσωτερικά τροφοδοτικά

—	Μονάδα(-ες) HDD

Φορητοί επιτραπέζιοι μικροϋπολογιστές

—	Επαναφορτιζόμενη μπαταρία

Διατάξεις απεικόνισης (όταν ενσωματώνονται στο περίβλημα προϊόντος)

—	Πλακέτες τυπωμένων κυκλωμάτων > 10 cm2

—	Μονάδα τρανζίστορ λεπτού φιλμ και αγωγοί φιλμ σε μονάδες απεικόνισης > 100 cm2

—	Μονάδες οπισθοφωτισμού υγρών κρυστάλλων (LED)

ii)

Τουλάχιστον δύο από τα ακόλουθα στοχευόμενα κατασκευαστικά στοιχεία και μέρη, που επιλέγονται κατά περίπτωση στο προϊόν, αφαιρούνται επίσης κατά τη διάρκεια της δοκιμής, μετά τη δοκιμή στο σημείο i):

—	Μονάδα HDD (φορητά προϊόντα)

—	Οπτικά συστήματα ανάγνωσης (όπου περιλαμβάνονται)

—	Πλακέτες τυπωμένων κυκλωμάτων ≤ 10 cm2 και > 5 cm2

—	Μονάδες ηχείων (φορητοί υπολογιστές, ενοποιημένοι επιτραπέζιοι υπολογιστές και φορητοί υπολογιστές «όλα σε ένα»)

—	Οδηγός φωτός φιλμ μεθακρυλικού πολυμεθυλίου (PMMA) (όπου το μέγεθος της οθόνης είναι > 100 cm2)

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών υποβάλλει «έκθεση δοκιμής αποσυναρμολόγησης» στον αρμόδιο φορέα, με λεπτομερή περιγραφή της ακολουθίας αποσυναρμολόγησης που ακολουθήθηκε, περιλαμβανομένων των ειδικών βημάτων και διαδικασιών, για τα στοχευόμενα μέρη και κατασκευαστικά στοιχεία που απαριθμούνται στα σημεία i) και ii),

Η δοκιμή αποσυναρμολόγησης μπορεί να διενεργηθεί από:

—	τον αιτούντα ή καθορισμένο προμηθευτή, στο δικό τους εργαστήριο ή,

—	ανεξάρτητο τρίτο φορέα δοκιμών ή,

—	εταιρεία ανακύκλωσης η οποία είναι επιτρεπόμενος φορέας επεξεργασίας αποβλήτων ηλεκτρικού εξοπλισμού σύμφωνα με το άρθρο 23 της οδηγίας 2008/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (13) ή έχει πιστοποιηθεί βάσει εθνικών κανονισμών.

Κριτήριο 5. Εταιρική κοινωνική ευθύνη

5α) Προμήθεια ορυκτών που προέρχονται από περιοχές συγκρούσεων αλλά δεν έχουν σχέση μ' αυτές τις συγκρούσεις

Ο αιτών στηρίζει την υπεύθυνη προμήθεια κασσιτέρου, τανταλίου, βολφραμίου, των μεταλλευμάτων τους, καθώς και χρυσού, που προέρχονται από περιοχές που πλήττονται από συγκρούσεις και περιοχές υψηλού κινδύνου με:

i)	διενέργεια δέουσας επιμέλειας σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις αλυσίδες υπεύθυνης προμήθειας ορυκτών από περιοχές που πλήττονται από συγκρούσεις και περιοχές υψηλού κινδύνου, και

ii)	προώθηση της υπεύθυνης παραγωγής και του εμπορίου ορυκτών σε περιοχές που πλήττονται από συγκρούσεις και περιοχές υψηλού κινδύνου όσον αφορά τα προσδιορισμένα ορυκτά που χρησιμοποιούνται σε κατασκευαστικά στοιχεία του προϊόντος, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών υποβάλλει δήλωση συμμόρφωσης με τις εν λόγω απαιτήσεις, μαζί με τα ακόλουθα δικαιολογητικά:

—	Έκθεση που περιγράφει τις δραστηριότητες δέουσας επιμέλειας σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού για τα τέσσερα ορυκτά που έχουν προσδιοριστεί. Δικαιολογητικά έγγραφα, όπως πιστοποιητικά συμμόρφωσης που εκδίδονται από το σύστημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γίνονται επίσης δεκτά.

—	Ταυτοποίηση του/των κατασκευαστικού/-ών στοιχείου/-ων που περιέχουν τα προσδιορισμένα ορυκτά, καθώς και του/των προμηθευτή/-τών τους, αλλά και του συστήματος ή του έργου αλυσίδας εφοδιασμού που χρησιμοποιείται για την υπεύθυνη προμήθεια.

5β) Συνθήκες εργασίας και ανθρώπινα δικαιώματα κατά την παραγωγή

Έχοντας υπόψη την τριμερή δήλωση των αρχών σχετικά με τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και την κοινωνική πολιτική της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ΔΟΕ), το παγκόσμιο σύμφωνο του ΟΗΕ (πυλώνας 2), τις κατευθυντήριες αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τις πολυεθνικές επιχειρήσεις, ο αιτών λαμβάνει εξακρίβωση από τρίτο μέρος, υποστηριζόμενη από επιτόπιους ελέγχους, ότι στη μονάδα τελικής συναρμολόγησης του προϊόντος έχουν τηρηθεί οι ισχύουσες αρχές που περιλαμβάνονται στις θεμελιώδεις συμβάσεις της ΔΟΕ και στις συμπληρωματικές διατάξεις που προσδιορίζονται παρακάτω.

Θεμελιώδεις συμβάσεις της ΔΟΕ:

Παιδική εργασία:

—	Σύμβαση περί του κατώτατου ορίου ηλικίας, 1973 (αριθ. 138)

—	Σύμβαση για την απαγόρευση των χειρότερων μορφών εργασίας των παιδιών, 1999 (αριθ. 182)

ii)

Αναγκαστική εργασία:

—	Σύμβαση περί της αναγκαστικής ή υποχρεωτικής εργασίας, 1930 (αριθ. 29) και πρωτόκολλο του 2014 στη σύμβαση για την αναγκαστική εργασία

—	Σύμβαση για την κατάργηση της αναγκαστικής εργασίας, 1957 (αριθ. 105)

iii)

Ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και δικαίωμα σε συλλογικές διαπραγματεύσεις:

—	Σύμβαση περί συνδικαλιστικής ελευθερίας και προστασίας συνδικαλιστικού δικαιώματος, 1948 (αριθ. 87)

—	Σύμβαση περί εφαρμογής των αρχών του δικαιώματος οργανώσεως και συλλογικής διαπραγματεύσεως, 1949 (αριθ. 98)

iv)

Διακρίσεις:

—	Σύμβαση περί ίσης αμοιβής, 1951 (αριθ. 100)

—	Σύμβαση για τη διάκριση στην απασχόληση και στο επάγγελμα, 1958 (αριθ. 111)

Συμπληρωματικές διατάξεις:

Ώρες εργασίας:

—	Σύμβαση της ΔΟΕ σχετικά με τις ώρες εργασίας (βιομηχανία), 1919 (αριθ. 1)

vi)

Αμοιβή:

—	Σύμβαση της ΔΟΕ για τον καθορισμό των κατώτατων μισθών και ημερομισθίων, 1970 (αριθ. 131)

—

Ελάχιστες αποδοχές διαβίωσης: Ο αιτών εξασφαλίζει ότι οι μισθοί που καταβάλλονται για μια κανονική εβδομάδα εργασίας πληρούν πάντα τουλάχιστον τα νόμιμα ελάχιστα πρότυπα ή τα πρότυπα της βιομηχανίας, είναι επαρκείς για την εκπλήρωση των βασικών αναγκών του προσωπικού και παρέχουν κάποιο διαθέσιμο εισόδημα. Η εφαρμογή ελέγχεται με αναφορά στις οδηγίες του προτύπου SA8000 (14) σχετικά με τις αμοιβές.

vii)

Υγεία & ασφάλεια:

—	Σύμβαση της ΔΟΕ για την Επαγγελματική Ασφάλεια και Υγεία, 1981 (αριθ. 155)

—	Σύμβαση της ΔΟΕ για την ασφάλεια κατά τη χρησιμοποίηση των χημικών προϊόντων στην εργασία, 1990 (αριθ. 170).

Σε γεωγραφικές τοποθεσίες όπου το δικαίωμα στην ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι και των συλλογικών διαπραγματεύσεων περιορίζεται βάσει του δικαίου, η εταιρεία αναγνωρίζει τις θεμιτές οργανώσεις εργαζομένων με τις οποίες μπορεί να ξεκινήσει διάλογο σχετικά με τα ζητήματα του χώρου εργασίας.

Η διαδικασία ελέγχου περιλαμβάνει διαβούλευση με εξωτερικούς ενδιαφερόμενους φορείς σε περιοχές γύρω από εγκαταστάσεις παραγωγής, συμπεριλαμβανομένων συνδικαλιστικών οργανώσεων, κοινοτικών οργανώσεων, ΜΚΟ και εμπειρογνωμόνων εργασίας. Ο αιτών δημοσιεύει στο διαδίκτυο συγκεντρωτικά αποτελέσματα και τα βασικά πορίσματα από τους ελέγχους, προκειμένου να παρέχει αποδεικτικά στοιχεία για τις επιδόσεις του προμηθευτή στους ενδιαφερόμενους καταναλωτές.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών αποδεικνύει τη συμμόρφωση με αυτές τις απαιτήσεις, παρέχοντας αντίγραφα των πιστοποιητικών συμμόρφωσης και συνοδευτικές εκθέσεις ελέγχου για κάθε εργοστάσιο συναρμολόγησης τελικού προϊόντος για το/τα μοντέλο/-α που πρόκειται να φέρει/-ουν το οικολογικό σήμα, μαζί με σύνδεσμο όπου μπορεί να βρεθεί η διαδικτυακή δημοσίευση των αποτελεσμάτων και των ευρημάτων.

Οι επιτόπιοι έλεγχοι τρίτου μέρους διενεργούνται από ελεγκτές ειδικευμένους στην αξιολόγηση της συμμόρφωσης της αλυσίδας εφοδιασμού της βιομηχανίας ηλεκτρονικών με κοινωνικά πρότυπα ή κώδικες δεοντολογίας ή, σε χώρες όπου έχει επικυρωθεί η σύμβαση αριθ. 81 του 1947 της ΔΟΕ για την επιθεώρηση εργασίας και η εποπτεία της ΔΟΕ δείχνει ότι το εθνικό σύστημα επιθεώρησης εργασίας είναι αποτελεσματικό και το πεδίο εφαρμογής του συστήματος επιθεώρησης καλύπτει τους τομείς που αναφέρονται παραπάνω (15), από έναν ή περισσότερους επιθεωρητές εργασίας οι οποίοι ορίζονται από δημόσια αρχή.

Γίνονται δεκτές έγκυρες πιστοποιήσεις από συστήματα τρίτου μέρους ή διαδικασίες επιθεώρησης που, μαζί ή χωριστά, ελέγχουν τη συμμόρφωση με τις ισχύουσες αρχές των παρατιθέμενων θεμελιωδών συμβάσεων της ΔΟΕ και με τις συμπληρωματικές διατάξεις σχετικά με το ωράριο εργασίας, την αμοιβή και την υγεία και ασφάλεια. Οι πιστοποιήσεις αυτές πρέπει να έχουν παρασχεθεί έως 12 μήνες πριν.

Κριτήριο 6. Ενημέρωση των χρηστών

6α) Οδηγίες χρήσης

Ο υπολογιστής πωλείται συνοδευόμενος από οδηγίες χρήσης, όπου μεταξύ άλλων παρέχονται συμβουλές σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιδόσεις του προϊόντος. Οι πληροφορίες βρίσκονται συγκεντρωμένες σε ενότητα των οδηγιών χρήσης που είναι εύκολο να εντοπιστεί, καθώς και στον ιστότοπο του κατασκευαστή. Οι πληροφορίες περιλαμβάνουν, κατ' ελάχιστο:

Ενεργειακή κατανάλωση: η τιμή της τυπικής ενεργειακής κατανάλωσης (TEC) σύμφωνα με το Energy Star έκδοση 6.1, καθώς και η μέγιστη απαιτούμενη ισχύς για κάθε κατάσταση λειτουργίας. Επιπλέον, παρέχονται οδηγίες για τον τρόπο χρησιμοποίησης της κατάστασης εξοικονόμησης ενέργειας της συσκευής και η πληροφορία ότι με την ενεργειακή απόδοση μειώνεται η ενεργειακή κατανάλωση και, κατά συνέπεια, εξοικονομούνται χρήματα με τη μείωση των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος.

ii)

Τις ακόλουθες υποδείξεις σχετικά με τον τρόπο μείωσης της κατανάλωσης ρεύματος όταν δεν χρησιμοποιείται ο υπολογιστής:

—	Όταν ο υπολογιστής τίθεται εκτός λειτουργίας, η ενεργειακή κατανάλωση μειώνεται, χωρίς ωστόσο να μηδενίζεται.

—	Η μείωση της φωτεινότητας της οθόνης επιφέρει μείωση της χρήσης ενέργειας.

—

Ο εξοικονομητής οθόνης (screen saver) είναι δυνατόν να εμποδίζει την οθόνη του υπολογιστή να μεταπέσει σε κατάσταση χαμηλότερης κατανάλωσης ρεύματος όταν δεν χρησιμοποιείται. Συνεπώς, είναι δυνατή μείωση της χρήσης ενέργειας αν εξασφαλιστεί ότι ο εξοικονομητής οθόνης δεν ενεργοποιείται σε διατάξεις απεικόνισης υπολογιστή.

—

Η φόρτιση υπολογιστών-ταμπλετών μέσω διεπαφής USB από άλλον επιτραπέζιο υπολογιστή ή φορητό υπολογιστή μπορεί να αυξήσει την ενεργειακή κατανάλωση σε περίπτωση που ο επιτραπέζιος υπολογιστής ή ο φορητός υπολογιστής μείνουν σε ενεργοβόρα κατάσταση ηρεμίας αποκλειστικά και μόνο για τη φόρτιση του υπολογιστή-ταμπλέτας.

iii)	Για τους φορητούς υπολογιστές, τους υπολογιστές-ταμπλέτες και τους φορητούς υπολογιστές με αποσπώμενη οθόνη, την πληροφορία ότι η παράταση της διάρκειας ζωής του υπολογιστή μειώνει τον συνολικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο του προϊόντος.

iv)

Τις ακόλουθες ενδείξεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να παραταθεί η διάρκεια ζωής του υπολογιστή:

—

Πληροφορίες που ενημερώνουν τον χρήστη σχετικά με τους παράγοντες που επηρεάζουν τη διάρκεια ζωής των επαναφορτιζόμενων μπαταριών, καθώς και οδηγίες για τον χρήστη, που διευκολύνουν την παράταση της διάρκειας ζωής τους (ισχύει μόνο για φορητούς υπολογιστές που τροφοδοτούνται με επαναφορτιζόμενες μπαταρίες).

—	Σαφείς οδηγίες αποσυναρμολόγησης και επισκευής, ώστε να καταστεί δυνατή η μη καταστρεπτική αποσυναρμολόγηση προϊόντων για τον σκοπό της αντικατάστασης βασικών κατασκευαστικών στοιχείων ή μερών για αναβαθμίσεις ή επισκευές.

—	Πληροφορίες για την ενημέρωση του χρήστη σχετικά με τους εξουσιοδοτημένους φορείς επισκευής και συντήρησης του υπολογιστή, συμπεριλαμβανομένων στοιχείων επαφής. Η συντήρηση δεν θα πρέπει να περιορίζεται αποκλειστικά σε εξουσιοδοτημένους παρόχους υπηρεσιών του αιτούντος.

Οδηγίες για την ορθή διάθεση των υπολογιστών στο τέλος του κύκλου ζωής τους, περιλαμβανομένων χωριστών οδηγιών για την ορθή διάθεση των επαναφορτιζόμενων μπαταριών, σε δημοτικές εγκαταστάσεις ή μέσω προγραμμάτων επιστροφής τους στους λιανοπωλητές, κατά περίπτωση, σύμφωνα με την οδηγία 2012/19/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (16).

vi)	Πληροφόρηση ότι στο προϊόν έχει απονεμηθεί το οικολογικό σήμα της ΕΕ, συνοδευόμενη από σύντομη εξήγηση του τι σημαίνει αυτό, καθώς και από παραπομπή στον δικτυακό τόπο http://www.ecolabel.eu, όπου παρέχονται περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το οικολογικό σήμα της ΕΕ.

vii)	Εγχειρίδιο/-α εκπαίδευσης και επισκευής παρέχεται/-ονται σε έντυπη μορφή και στο διαδίκτυο, σε ηλεκτρονική μορφή, για διάστημα τουλάχιστον πέντε ετών.

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών δηλώνει τη συμμόρφωση του προϊόντος με αυτές τις απαιτήσεις στον αρμόδιο φορέα και παρέχει σύνδεσμο στην ηλεκτρονική έκδοση ή αντίγραφο του εγχειριδίου οδηγιών χρήσης και επισκευής.

6β) Πληροφορίες που αναγράφονται στο οικολογικό σήμα της ΕΕ

Το προαιρετικό σήμα περιέχει τρία από τα ακόλουθα κείμενα εντός πλαισίου:

—	Υψηλή ενεργειακή απόδοση

—	Σχεδιασμένος για μεγαλύτερη διάρκεια ζωής (μόνο για φορητούς υπολογιστές, φορητούς υπολογιστές με αποσπώμενη οθόνη και υπολογιστές-ταμπλέτες)

—	Περιορισμός επικίνδυνων ουσιών

—	Σχεδιασμός για εύκολη επισκευή, αναβάθμιση και ανακύκλωση

—	Έλεγχος των συνθηκών εργασίας στο εργοστάσιο

Τα ακόλουθα κείμενα μπορούν να εμφανίζονται, εάν η περιεκτικότητα σε ανακυκλωμένο πλαστικό υπερβαίνει το 25 % ως ποσοστό του συνολικού πλαστικού (κατά βάρος):

—	Περιέχει xy % πλαστικό ανακυκλωμένο μετά την κατανάλωση

Οι κατευθυντήριες γραμμές για τη χρήση του προαιρετικού σήματος με κείμενο εντός πλαισίου διατίθενται στις «Κατευθυντήριες γραμμές για τη χρήση του λογότυπου του οικολογικού σήματος της ΕΕ» στον δικτυακό τόπο:

http://ec.europa.eu/environment/ecolabel/documents/logo_guidelines.pdf

Εκτίμηση και εξακρίβωση: Ο αιτών καταθέτει δείγμα της ετικέτας του προϊόντος ή τα γραφικά της συσκευασίας όπου τοποθετείται το οικολογικό σήμα της ΕΕ, καθώς και δήλωση συμμόρφωσης με το παρόν κριτήριο.

(1) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 765/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουλίου 2008, για τον καθορισμό των απαιτήσεων διαπίστευσης και εποπτείας της αγοράς όσον αφορά την εμπορία των προϊόντων και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 339/93 του Συμβουλίου (ΕΕ L 218 της 13.8.2008, σ. 30).

(2) Οι κατηγορίες ορίζονται ανάλογα με το εύρος ζώνης της περιοχής προσωρινής αποθήκευσης καρέ σε gigabyte ανά δευτερόλεπτο (GB/s).

(3) Διεθνής Ηλεκτροτεχνική Επιτροπή (IEC), IEC 62474: Δήλωση υλικού για προϊόντα της ηλεκτροτεχνικής βιομηχανίας ή για προϊόντα που προορίζονται για την ηλεκτροτεχνική βιομηχανία, http://std.iec.ch/iec62474

(4) ECHA, Κατάλογος υποψήφιων προς αδειοδότηση ουσιών που προκαλούν πολύ μεγάλη ανησυχία, http://www.echa.europa.eu/candidate-list-table

(5) Οδηγία 2011/65/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2011, για τον περιορισμό της χρήσης ορισμένων επικίνδυνων ουσιών σε ηλεκτρικό και ηλεκτρονικό εξοπλισμό (ΕΕ L 174 της 1.7.2011, σ. 88).

(6) Σύμφωνα με το πρότυπο IEC 61249-2-21, η υποβολή δηλώσεων είναι δυνατή για υλικό πλακέτας τυπωμένου κυκλώματος με σύνθεση χωρίς αλογόνα.

(7) Σύμφωνα με το πρότυπο IEC 62821, η υποβολή δηλώσεων είναι δυνατή για καλώδια «με χαμηλή παραγωγή καπνού και χωρίς αλογόνα».

(8) ECHA, Βάση δεδομένων καταχωρισμένων ουσιών του REACH, http://www.echa.europa.eu/information-on-chemicals/registered-substances

(9) ECHA, Συνεργασία με ομότιμους ρυθμιστικούς οργανισμούς, http://echa.europa.eu/en/about-us/partners-and-networks/international-cooperation/cooperation-with-peer-regulatory-agencies

(10) Στα ελαττώματα θεωρείται ότι περιλαμβάνονται η αδυναμία φόρτισης και εντοπισμού της σύνδεσης της μπαταρίας. Η σταδιακή μείωση της χωρητικότητας της μπαταρίας που οφείλεται στη χρήση της δεν θεωρείται ελάττωμα, εκτός εάν καλύπτεται από ειδική εγγύηση.

(11) Το AFR υπολογίζεται με βάση τον μέσο χρόνο μεταξύ διαδοχικών βλαβών (MTBF). Ο MTBF καθορίζεται βάσει των προδιαγραφών Bellcore TR-NWT- 000332, έκδοση 6, 12/97, ή βάσει συλλεγέντων δεδομένων λειτουργίας.

(12) Ένα βήμα συνίσταται σε μια πράξη η οποία ολοκληρώνεται με την απομάκρυνση ενός κατασκευαστικού στοιχείου ή μέρους και/ή με αλλαγή εργαλείου.

(13) Οδηγία 2008/98/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Νοεμβρίου 2008, για τα απόβλητα και την κατάργηση ορισμένων οδηγιών (ΕΕ L 312 της 22.11.2008, σ. 3).

(14) Social Accountability International, Social Accountability 8000 International Standard, http://www.sa-intl.org

(15) Βλέπε ILO NORMLEX (http://www.ilo.org/dyn/normlex/en) και βοηθητικές οδηγίες στο εγχειρίδιο χρήστη.

(16) Οδηγία 2012/19/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Ιουλίου 2012, σχετικά με τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού (ΑΗΗΕ) (ΕΕ L 197 της 24.7.2012, σ. 38).

ΠΡΟΣΑΡΤΗΜΑ

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΔΟΚΙΜΩΝ ΑΠΟΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΗΣΗΣ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ

α) Όροι και ορισμοί

i)	Στοχευόμενα μέρη και κατασκευαστικά στοιχεία: μέρη και/ή κατασκευαστικά στοιχεία που προορίζονται ειδικά για τη διαδικασία αφαίρεσης.

ii)	Βήμα αποσυναρμολόγησης: πράξη η οποία ολοκληρώνεται με την απομάκρυνση ενός συστατικού στοιχείου ή μέρους και/ή με αλλαγή εργαλείου.

β) Συνθήκες λειτουργίας για τη δοκιμή

i)	Προσωπικό: η δοκιμή διεξάγεται από ένα άτομο.

ii)	Δείγμα δοκιμής: το δείγμα προϊόντος που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί για τη δοκιμή είναι άθικτο.

iii)	Εργαλεία για την αφαίρεση: οι δραστηριότητες αφαίρεσης εκτελούνται με χειροκίνητα ή μηχανοκίνητα τυπικά εμπορικώς διαθέσιμα εργαλεία (δηλαδή πένσες, κατσαβίδια, κόπτες και σφυριά, όπως ορίζεται από τα πρότυπα ISO 5742, ISO 1174, ISO 15601).

iv)	Ακολουθία αφαίρεσης: Η ακολουθία αφαίρεσης τεκμηριώνεται και, όπου η δοκιμή πρέπει να διενεργηθεί από τρίτους, η πληροφορία αυτή παρέχεται στα άτομα που εκτελούν την αφαίρεση.

γ) Τεκμηρίωση και καταγραφή των συνθηκών και των βημάτων δοκιμής

i)	Τεκμηρίωση των βημάτων: τεκμηριώνονται τα επιμέρους βήματα της ακολουθίας αφαίρεσης και διευκρινίζονται τα εργαλεία που συνδέονται με κάθε βήμα.

ii)	Μέσα εγγραφής: λαμβάνονται φωτογραφίες και καταγράφεται βίντεο από την αφαίρεση των κατασκευαστικών στοιχείων. Το βίντεο και οι φωτογραφίες επιτρέπουν σαφή προσδιορισμό των βημάτων στην ακολουθία αφαίρεσης.

12.8.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 217/38

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΉ ΑΠΌΦΑΣΗ (ΕΕ) 2016/1372 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 10ης Αυγούστου 2016

για την τροποποίηση του παραρτήματος της εκτελεστικής απόφασης 2014/709/ΕΕ σχετικά με τα μέτρα ελέγχου της υγείας των ζώων όσον αφορά την αφρικανική πανώλη των χοίρων σε ορισμένα κράτη μέλη, ως προς τις καταχωρίσεις για την Λετονία και την Πολωνία

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό C(2016) 5319]

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη την οδηγία 89/662/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 1989, σχετικά με τους κτηνιατρικούς ελέγχους που εφαρμόζονται στο ενδοκοινοτικό εμπόριο με προοπτική την υλοποίηση της εσωτερικής αγοράς (1), και ιδίως το άρθρο 9 παράγραφος 4,

Έχοντας υπόψη την οδηγία 90/425/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 1990, σχετικά με τους κτηνιατρικούς και ζωοτεχνικούς ελέγχους που εφαρμόζονται στο ενδοκοινοτικό εμπόριο ορισμένων ζώντων ζώων και προϊόντων με προοπτική την υλοποίηση της εσωτερικής αγοράς (2), και ιδίως το άρθρο 10 παράγραφος 4,

Έχοντας υπόψη την οδηγία 2002/99/EΚ του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2002, για τους κανόνες υγειονομικού ελέγχου που διέπουν την παραγωγή, μεταποίηση, διανομή και εισαγωγή προϊόντων ζωικής προέλευσης που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση (3), και ιδίως το άρθρο 4 παράγραφος 3,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Η εκτελεστική απόφαση 2014/709/ΕΕ της Επιτροπής (4) θεσπίζει μέτρα ελέγχου της υγείας των ζώων όσον αφορά την αφρικανική πανώλη των χοίρων σε ορισμένα κράτη μέλη. Στο παράρτημα της εν λόγω εκτελεστικής απόφασης οριοθετούνται και παρατίθενται ορισμένες περιοχές των κρατών μελών αυτών στα μέρη I, II, III και IV και κατανέμονται ανάλογα με το επίπεδο του κινδύνου με βάση την επιδημιολογική κατάσταση. Ο εν λόγω κατάλογος περιλαμβάνει ορισμένες περιοχές της Λετονίας και της Πολωνίας.

(2)

Τον Αύγουστο του 2016 κρούσματα αφρικανικής πανώλης των χοίρων στους πληθυσμούς αγριόχοιρων εκδηλώθηκαν στην περιοχή Tukums στη Λετονία. Η περιοχή περιλαμβάνεται στο μέρος Ι του παραρτήματος της εκτελεστικής απόφασης 2014/709/ΕΕ και είναι πολύ κοντά σε περιοχές χωρίς περιορισμούς της Λετονίας. Τον Αύγουστο του 2016 εστία αφρικανικής πανώλης των χοίρων σε οικόσιτους χοίρους εκδηλώθηκε στο Gulbenes στη Λετονία, η οποία περιλαμβάνεται στο μέρος II του παραρτήματος. Η εμφάνιση αυτής της δεύτερης εστίας συνιστά αύξηση του επιπέδου του κινδύνου που πρέπει να ληφθεί υπόψη. Κατά συνέπεια, ορισμένες περιοχές της Λετονίας πρέπει πλέον να περιληφθούν στο μέρος II, αντί του μέρους I, του παραρτήματος της εκτελεστικής απόφασης 2014/709/ΕΕ, ορισμένες νέες περιοχές της Λετονίας πρέπει να περιληφθούν στο μέρος I και ορισμένες περιοχές της Λετονίας που περιλαμβάνονται στο μέρος ΙΙ θα πρέπει να περιληφθούν στο μέρος ΙΙΙ του παραρτήματος της εν λόγω εκτελεστικής απόφασης.

(3)

Τον Αύγουστο του 2016 εκδηλώθηκε μία εστία αφρικανικής πανώλης των χοίρων σε οικόσιτους χοίρους στην περιοχή Wysokomazowiecki στην Πολωνία, σε μια περιοχή η οποία περιλαμβάνεται επί του παρόντος στο μέρος I του παραρτήματος της εκτελεστικής απόφασης 2014/709/ΕΕ. Η εμφάνιση αυτής της εστίας, σε συνδυασμό με την απουσία κυκλοφορίας ιών της νόσου στους πληθυσμούς αγριόχοιρων πλησίον της εστίας, συνιστούν αύξηση του επιπέδου του κινδύνου που πρέπει να ληφθεί υπόψη. Τον Αύγουστο του 2016 άλλη μια εστία αφρικανικής πανώλης των χοίρων σε οικόσιτους χοίρους εκδηλώθηκε στο Siemiatycki της Πολωνίας, πολύ κοντά στα σύνορα με τη Λευκορωσία. Η εμφάνιση αυτής της δεύτερης εστίας, σε συνδυασμό με την άγνωστη κατάσταση σε αυτή τη γειτονική τρίτη χώρα, συνιστά αύξηση του επιπέδου του κινδύνου που πρέπει να ληφθεί υπόψη. Κατά συνέπεια, ορισμένες περιοχές της Πολωνίας πρέπει πλέον να περιληφθούν στο μέρος IIΙ, αντί του μέρους I, του παραρτήματος της εκτελεστικής απόφασης 2014/709/ΕΕ και ορισμένες νέες περιοχές της Πολωνίας πρέπει να περιληφθούν στο μέρος I του παραρτήματος της εν λόγω εκτελεστικής απόφασης.

(4)

Η εξέλιξη της τρέχουσας επιδημιολογικής κατάστασης όσον αφορά την αφρικανική πανώλη των χοίρων στους πληγέντες πληθυσμούς αγριόχοιρων της Ένωσης θα πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά την αξιολόγηση του κινδύνου που ενέχει η κατάσταση της υγείας των ζώων στην εν λόγω κατάσταση όσον αφορά την εν λόγω νόσο στη Λετονία και την Πολωνία. Με στόχο την εστίαση των μέτρων ελέγχου της υγείας των ζώων που προβλέπονται στην εκτελεστική απόφαση 2014/709/ΕΕ και την πρόληψη της περαιτέρω εξάπλωσης της αφρικανικής πανώλης των χοίρων, καθώς και την αποφυγή τυχόν περιττών διαταραχών στις ενδοενωσιακές εμπορικές συναλλαγές και την αποτροπή πρόκλησης αδικαιολόγητων εμποδίων στις εμπορικές συναλλαγές με τρίτες χώρες, ο ενωσιακός κατάλογος με τις περιοχές που υπόκεινται στα μέτρα ελέγχου της υγείας των ζώων σύμφωνα με το παράρτημα της εν λόγω εκτελεστικής απόφασης θα πρέπει να τροποποιηθεί, ώστε να ληφθεί υπόψη η μεταβολή της τρέχουσας επιδημιολογικής κατάστασης όσον αφορά την εν λόγω νόσο στη Λετονία και την Πολωνία.

(5)	Συνεπώς, το παράρτημα της εκτελεστικής απόφασης 2014/709/ΕΕ θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως.

(6)	Τα μέτρα που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση είναι σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Το παράρτημα της εκτελεστικής απόφασης 2014/709/ΕΕ αντικαθίσταται από το κείμενο του παραρτήματος της παρούσας απόφασης.

Άρθρο 2

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες, 10 Αυγούστου 2016.

Για την Επιτροπή

Vytenis ANDRIUKAITIS

Μέλος της Επιτροπής

(1) ΕΕ L 395 της 30.12.1989, σ. 13.

(2) ΕΕ L 224 της 18.8.1990, σ. 29.

(3) ΕΕ L 18 της 23.1.2003, σ. 11.

(4) Εκτελεστική απόφαση 2014/709/ΕΕ της Επιτροπής, της 9ης Οκτωβρίου 2014, σχετικά με τα μέτρα ελέγχου της υγείας των ζώων όσον αφορά την αφρικανική πανώλη των χοίρων σε ορισμένα κράτη μέλη και για την κατάργηση της εκτελεστικής απόφασης 2014/178/ΕΕ (ΕΕ L 295 της 11.10.2014, σ. 63).

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

«ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΜΕΡΟΣ I

1. Λετονία

Οι ακόλουθες περιοχές στη Λετονία:

—	novads Bauskas: pagasti Īslīces, Gailīšu, Brunavas και Ceraukstes,

—	novads of Dobeles, pagasti of Bikstu, Zebrenes, Annenieku, Naudītes, Penkules, Auru και Krimūnu, Dobeles, Berzes, το τμήμα του pagasts Jaunbērzes δυτικά της οδού P98 και pilsēta Dobele,

—	novads Jelgavas: pagasti Glūdas, Svētes, Platones, Vircavas, Jaunsvirlaukas, Zaļenieku, Vilces, Lielplatones, Elejas και Sesavas,

—	novads Kandavas, pagasti Vānes και Matkules,

—	novads Talsu, pagasti Lubes, Īves, Valdgales, Ģibuļu, Lībagu, Laidzes, Ārlavas, Abavas, pilsētas Sabile, Talsi, Stende και Valdemārpils,

—	novads Brocēnu,

—	novads Dundagas,

—	novads Jaunpils,

—	novads Rojas,

—	novads Rundāles,

—	novads Stopiņu,

—	novads Tērvetes,

—	pilsēta Bauska,

—	republikas pilsēta Jelgava,

—	republikas pilsēta Jūrmala.

2. Λιθουανία

Οι ακόλουθες περιοχές στη Λιθουανία:

—	rajono savivaldybė Jurbarkas: seniūnijos Raudonės, Veliuonos, Seredžiaus και Juodaičių,

—	rajono savivaldybė Pakruojis: seniūnijos Klovainių, Rozalimo και Pakruojo,

—	rajono savivaldybė Panevežys: το τμήμα του Krekenavos seniūnija δυτικά του ποταμού Nevėžis,

—	rajono savivaldybė Raseiniai: seniūnijos Ariogalos, Ariogalos miestas, Betygalos, Pagojukų και Šiluvos,

—	rajono savivaldybė Šakiai: seniūnijos Plokščių, Kriūkų, Lekėčių, Lukšių, Griškabūdžio, Barzdų, Žvirgždaičių, Sintautų, Kudirkos Naumiesčio, Slavikų, Šakių,

—	rajono savivaldybė, Pasvalys,

—	rajono savivaldybė, Vilkaviškis,

—	rajono savivaldybė, Radviliškis,

—	savivaldybė, Kalvarija,

—	savivaldybė, Kazlų Rūda,

—	savivaldybė, Marijampolė.

3. Πολωνία

Οι ακόλουθες περιοχές στην Πολωνία:

Województwo podlaskie:

—	gminy Augustów με την πόλη Augustów, Nowinka, Płaska, Sztabin και Bargłów Kościelny στο powiat augustowski,

—

gminy Brańsk με την πόλη Brańsk, Boćki, Rudka, Wyszki, το τμήμα του gmina Bielsk Podlaski δυτικά της γραμμής που σχηματίζεται από την οδό αριθ. 19 (με κατεύθυνση βόρεια της πόλης Bielsk Podlaski) και προεκτείνεται με το ανατολικό σύνορο της πόλης Bielsk Podlaski και την οδό αριθ. 66 (με κατεύθυνση νότια της πόλης Bielsk Podlaski), η πόλη Bielsk Podlaski, το τμήμα του gmina Orla δυτικά της οδού αριθ. 66, στο powiat bielski,

—	gminy Choroszcz, Juchnowiec Kościelny, Suraż, Turośń Kościelna, Tykocin, Łapy, Poświętne, Zawady και Dobrzyniewo Duże στο powiat białostocki,

—	gminy Drohiczyn, Dziadkowice, Grodzisk, Milejczyce και Perlejewo στο powiat siemiatycki,

—	gminy Rutka-Tartak, Szypliszki, Suwałki, Raczki στο powiat suwalski,

—	gminy Suchowola και Korycin στο powiat sokólski,

—	τα τμήματα των gminy Kleszczele και Czeremcha δυτικά της οδού αριθ. 66, στο powiat hajnowski,

—	powiat łomżyński,

—	powiat M. Białystok,

—	powiat M. Łomża,

—	powiat M. Suwałki,

—	powiat moniecki,

—	powiat sejneński,

—	powiat wysokomazowiecki,

—	powiat zambrowski.

Województwo mazowieckie:

—	gminy Ceranów, Jabłonna Lacka, Sterdyń και Repki στο powiat sokołowski,

—	gminy Korczew, Przesmyki, Paprotnia στο powiat siedlecki,

—	gminy Rzekuń, Troszyn, Czerwin και Goworowo στο powiat ostrołęcki,

—	powiat łosicki,

—	powiat ostrowski.

Województwo lubelskie:

—	gmina Hanna στο powiat włodawski,

—	gminy Konstantynów, Janów Podlaski, Leśna Podlaska, Rokitno, Biała Podlaska, Zalesie, Terespol με την πόλη Terespol, Piszczac, Kodeń, Tuczna, Sławatycze και Sosnówka στο powiat bialski,

—	powiat M. Biała Podlaska.

ΜΕΡΟΣ II

1. Εσθονία

Οι ακόλουθες περιοχές στην Εσθονία:

—	linn Kallaste,

—	linn Rakvere,

—	linn Tartu,

—	linn Viljandi,

—	maakond Harjumaa [εξαιρουμένου του τμήματος του vald Kuusalu νότια της οδού αριθ. 1 (E20), του vald Aegviidu και του vald Anija],

—	maakond Ida-Virumaa,

—	maakond Läänemaa,

—	maakond Pärnumaa,

—	maakond Põlvamaa,

—	maakond Raplamaa,

—	το τμήμα του vald Kuusalu βόρεια της οδού αριθ. 1 (E20),

—	το τμήμα του vald Pärsti δυτικά της οδού αριθ. 24126,

—	το τμήμα του vald Suure-Jaani δυτικά της οδού αριθ. 49,

—	το τμήμα του vald Tamsalu βορειοανατολικά της σιδηροδρομικής γραμμής Tallinn-Tartu,

—	το τμήμα του vald Tartu ανατολικά της σιδηροδρομικής γραμμής Tallinn-Tartu,

—

το τμήμα του vald Viiratsi δυτικά της γραμμής που σχηματίζεται από το δυτικό τμήμα της οδού αριθ. 92 έως τη διασταύρωση με την οδό αριθ. 155, στη συνέχεια από την οδό αριθ. 155 έως τη διασταύρωση με την οδό αριθ. 24156, στη συνέχεια από την οδό αριθ. 24156 έως ότου διασταυρωθεί με τον ποταμό Verilaske, κατόπιν από τον ποταμό Varilaske έως τα νότια όρια του vald,

—	vald Abja,

—	vald Alatskivi,

—	vald Avanduse,

—	vald Haaslava,

—	vald Haljala,

—	vald Halliste,

—	vald Kambja,

—	vald Karksi,

—	vald Koonga,

—	vald Kõpu,

—	vald Laekvere,

—	vald Luunja,

—	vald Mäksa,

—	vald Märjamaa,

—	vald Meeksi,

—	vald Peipsiääre,

—	vald Piirissaare,

—	vald Rägavere,

—	vald Rakvere,

—	vald Saksi,

—	vald Sõmeru,

—	vald Vara,

—	vald Vihula,

—	vald Võnnu.

2. Λετονία

Οι ακόλουθες περιοχές στη Λετονία:

—	novads Balvu: pagsti Vīksnas, Bērzkalnes, Vectilžas, Lazdulejas, Briežuciema, Tilžas, Bērzpils και Krišjāņu,

—	novads Bauskas: pagasti Mežotnes, Codes, Dāviņu και Vecsaules,

—	novads Dobeles: το τμήμα του pagasts Jaunbērzes ανατολικά της οδού P98,

—	novads Gulbenes: pagasti Lejasciema, Lizuma, Rankas, Druvienas, Tirzas και Līgo,

—	novads Jelgavas: pagasti Kalnciema, Līvbērzes και Valgundes,

—	novads Kandavas: pagasti Cēres, Kandavas, Zemītes και Zantes, pilsēta Kandava,

—	novads Limbažu: pagasti Skultes, Vidridžu, Limbažu και Umurgas,

—	novads Rugāju: pagsts Lazdukalna,

—	novads Salacgrīvas: pagasts Liepupes,

—	novads Talsu: pagasti Ķūļciema, Balgales, Vandzenes, Laucienes, Virbu και Strazdes,

—	novads Ādažu,

—	novads Aizkraukles,

—	novads Aknīstes,

—	novads Alūksnes,

—	novads Amatas,

—	novads Apes,

—	novads Babītes,

—	novads Baldones,

—	novads Baltinavas,

—	novads Carnikavas,

—	novads Cēsu,

—	novads Cesvaines,

—	novads Engures,

—	novads Ērgļu,

—	novads Garkalnes,

—	novads Iecavas,

—	novads Ikšķiles,

—	novads Ilūkstes,

—	novads Inčukalna,

—	novads Jaunjelgavas,

—	novads Jaunpiebalgas,

—	novads Jēkabpils,

—	novads Ķeguma,

—	novads Ķekavas,

—	novads Kocēnu,

—	novads Kokneses,

—	novads Krimuldas,

—	novads Krustpils,

—	novads Lielvārdes,

—	novads Līgatnes,

—	novads Līvānu,

—	novads Lubānas,

—	novads Madonas,

—	novads Mālpils,

—	novads Mārupes,

—	novads Mērsraga,

—	novads Neretas,

—	novads Ogres,

—	novads Olaines,

—	novads Ozolnieki,

—	novads Pārgaujas,

—	novads Pļaviņu,

—	novads Priekuļu,

—	novads Raunas,

—	novads Ropažu,

—	novads Salas,

—	novads Salaspils,

—	novads Saulkrastu,

—	novads Sējas,

—	novads Siguldas,

—	novads Skrīveru,

—	novads Smiltenes,

—	novads Tukuma,

—	novads Varakļānu,

—	novads Vecpiebalgas,

—	novads Vecumnieku,

—	novads Viesītes,

—	novads Viļakas,

—	pilsēta Limbaži.

—	republikas pilsēta Jēkabpils,

—	republikas pilsēta Valmiera.

3. Λιθουανία

Οι ακόλουθες περιοχές στη Λιθουανία:

—	rajono savivaldybė Anykščiai: seniūnijos Kavarskas, Kurkliai και το τμήμα του Anykščiai νοτιοδυτικά των οδών αριθ. 121 και αριθ. 119,

—	rajono savivaldybė Jonava: seniūnijos of Šilų, Bukonių και, Žeimių seniūnija, τα χωριά Biliuškiai, Drobiškiai, Normainiai II, Normainėliai, Juškonys, Pauliukai, Mitėniškiai, Zofijauka, Naujokai,

—	rajono savivaldybė Kaunas: seniūnijos Akademijos, Alšėnų, Babtų, Batniavos, Čekiškės, Domeikavos, Ežerėlio, Garliavos, Garliavos apylinkių, Kačerginės, Kulautuvos, Linksmakalnio, Raudondvario, Ringaudų, Rokų, Samylų, Taurakiemio, Užliedžių, Vilkijos, Vilkijos apylinkių και Zapyškio,

—	rajono savivaldybė Kėdainiai: seniūnijos Josvainių, Pernaravos, Krakių, Dotnuvos, Gudžiūnų, Surviliškio, Vilainių, Truskavos, Šėtos, Kėdainių miesto,

—	rajono savivaldybė Panevėžys: seniūnijos Karsakiškio, Naujamiesčio, Paįstrio, Panevėžio, Ramygalos, Smilgių, Upytės, Vadoklių,Velžio και το τμήμα του Krekenavos seniūnija ανατολικά του ποταμού Nevėžis,

—	rajono savivaldybė Prienai: seniūnijos Veiverių, Šilavoto, Naujosios Ūtos, Balbieriškio, Ašmintos, Išlaužo, Pakuonių,

—	rajono savivaldybė Šalčininkai: seniūnijos Jašiūnų, Turgelių, Akmenynės, Šalčininkų, Gerviškių, Butrimonių, Eišiškių, Poškonių, Dieveniškių,

—	rajono savivaldybė Varėna: seniūnijos Kaniavos, Marcinkonių, Merkinės,

—

rajono savivaldybė Vilnius: τα τμήματα των seniūnija Sudervė και Dūkštai βορειοανατολικά της οδού αριθμός 171, seniūnijos Maišiagala, Zujūnų, Avižienių, Riešės, Paberžės, Nemenčinės, Nemenčinės miesto, Sužionių, Buivydžių, Bezdonių, Lavoriškių, Mickūnų, Šatrininkų, Kalvelių, Nemėžių, Rudaminos, Rūkainių, Medininkų, Marijampolio, Pagirių και Juodšilių,

—	miesto savivaldybė Alytus,

—	rajono savivaldybė Utena: seniūnijos Sudeikių, Utenos, Utenos miesto, Kuktiškių, Daugailių, Tauragnų, Saldutiškio,

—	miesto savivaldybė Alytus: seniūnijos Pivašiūnų, Punios, Daugų, Alovės, Nemunaičio, Raitininkų, Miroslavo, Krokialaukio, Simno, Alytaus,

—	miesto savivaldybė Kaunas,

—	miesto savivaldybė Panevėžys,

—	miesto savivaldybė Prienai,

—	miesto savivaldybė Vilnius,

—	rajono savivaldybė Biržai,

—	savivaldybė Druskininkai,

—	rajono savivaldybė Ignalina,

—	rajono savivaldybė Lazdijai,

—	rajono savivaldybė Moletai,

—	rajono savivaldybė Rokiškis,

—	rajono savivaldybė Širvintos,

—	rajono savivaldybė Švencionys,

—	rajono savivaldybė Ukmergė,

—	rajono savivaldybė Zarasai,

—	savivaldybė Birštonas,

—	savivaldybe Visaginas.

4. Πολωνία

Οι ακόλουθες περιοχές στην Πολωνία:

Podlaskie województwo:

—	gminy Czarna Białostocka, Gródek, Michałowo, Supraśl, Wasilków και Zabłudów στο powiat białostocki,

—	gminy Dąbrowa Białostocka, Janów, Krynki, Kuźnica, Nowy Dwór, Sidra, Sokółka και Szudziałowo στο powiat sokólski,

—	gmina Lipsk στο powiat augustowski,

—	gmina Dubicze Cerkiewne, τα τμήματα των gminy Kleszczele και Czeremcha ανατολικά της οδού αριθ. 66, στο powiat hajnowski,

—

το τμήμα του gmina Bielsk Podlaski ανατολικά της γραμμής που σχηματίζεται από την οδό αριθ. 19 (με κατεύθυνση βόρεια της πόλης Bielsk Podlaski) και προεκτείνεται με το ανατολικό σύνορο της πόλης Bielsk Podlaski και την οδό αριθ. 66 (με κατεύθυνση νότια της πόλης Bielsk Podlaski), το τμήμα του gmina Orla ανατολικά της οδού αριθ. 66, στο powiat bielski.

ΜΕΡΟΣ III

1. Εσθονία

Οι ακόλουθες περιοχές στην Εσθονία:

—	linn Elva,

—	linn Võhma,

—	maakond Jõgevamaa,

—	maakond Järvamaa,

—	maakond Valgamaa,

—	maakond Võrumaa,

—	το τμήμα του vald Kuusalu νότια της οδού αριθ. 1 (E20),

—	το τμήμα του vald Pärsti ανατολικά της οδού αριθ. 24126,

—	το τμήμα του vald Suure-Jaani ανατολικά της οδού αριθ. 49,

—	το τμήμα του vald Tamsalu νοτιοδυτικά της σιδηροδρομικής γραμμής Tallinn-Tartu,

—	το τμήμα του vald Tartu δυτικά της σιδηροδρομικής γραμμής Tallinn-Tartu,

—

το τμήμα του vald Viiratsi ανατολικά της γραμμής που σχηματίζεται από το δυτικό τμήμα της οδού αριθ. 92 έως τη διασταύρωση με την οδό αριθ. 155, στη συνέχεια από την οδό αριθ. 155 έως τη διασταύρωση με την οδό αριθ. 24156, στη συνέχεια από την οδό αριθ. 24156 έως ότου διασταυρωθεί με τον ποταμό Verilaske και από τον ποταμό Varilaske έως τα νότια όρια του vald,

—	vald Aegviidu,

—	vald Anija,

—	vald Kadrina,

—	vald Kolga-Jaani,

—	vald Konguta,

—

vald Kõo,

—	vald Laeva,

—

vald Nõo,

—	vald Paistu,

—	vald Puhja,

—	vald Rakke,

—	vald Rannu,

—	vald Rõngu,

—	vald Saarepeedi,

—	vald Tapa,

—	vald Tähtvere,

—	vald Tarvastu,

—	vald Ülenurme,

—	vald Väike-Maarja.

2. Λετονία

Οι ακόλουθες περιοχές στη Λετονία:

—	novads Balvu: pagasti Kubuļu και Balvu,

—	novads Gulbenes: pagasti Beļavas, Galgauskas, Jaungulbenes, Daukstu, Stradu, Litenes και Stāmerienas,

—	novads Limbažu: pagasti Viļķenes, Pāles και Katvaru,

—	novads Rugāju: pagasts Rugāju,

—	novads Salacgrīvas: pagasti Ainažu και Salacgrīvas,

—	novads Aglonas,

—	novads Alojas,

—	novads Beverīnas,

—	novads Burtnieku,

—	novads Ciblas,

—	novads Dagdas,

—	novads Daugavpils,

—	novads Kārsavas,

—	novads Krāslavas,

—	novads Ludzas,

—	novads Mazsalacas,

—	novads Naukšēnu,

—	novads Preiļu,

—	novads Rēzeknes,

—	novads Riebiņu,

—	novads Rūjienas,

—	novads Strenču,

—	novads Valkas,

—	novads Vārkavas,

—	novads Viļānu,

—	novads Zilupes,

—	pilsēta Ainaži,

—	pilsēta Salacgrīva.

—	republikas pilsēta Daugavpils,

—	republikas pilsēta Rēzekne.

3. Λιθουανία

Οι ακόλουθες περιοχές στη Λιθουανία:

—	rajono savivaldybė Anykščiai: seniūnijos Debeikių, Skiemonių, Viešintų, Andrioniškio, Svėdasų, Troškūnų, Traupio και το τμήμα του seniūnija Anykščių βορειοανατολικά των οδών αριθ. 121 και αριθ. 119,

—	rajono savivaldybė Alytus; seniūnija Butrimonių,

—

rajono savivaldybė Jonava: seniūnijos Upninkų, Ruklos, Dumsių, Užusalių, Kulvos και, seniūnija of Žeimiai: τα χωριά villages Akliai, Akmeniai, Barsukinė, Blauzdžiai, Gireliai, Jagėlava, Juljanava, Kuigaliai, Liepkalniai, Martyniškiai, Milašiškiai, Mimaliai, Naujasodis, Normainiai I, Paduobiai, Palankesiai, Pamelnytėlė, Pėdžiai, Skrynės, Svalkeniai, Terespolis, Varpėnai, Žeimių gst., Žieveliškiai και Žeimių miestelis,

—	rajono savivaldybė Kaišiadorys,

—	rajono savivaldybė Kaunas: seniūnijos Vandžiogalos, Lapių, Karmėlavos και Neveronių,

—	rajono savivaldybė Kėdainiai: seniūnija Pelėdnagių,

—	rajono savivaldybė Prienai: seniūnijos Jiezno και Stakliškių,

—	rajono savivaldybė Panevėžys: seniūnijos Miežiškių και Raguvos,

—	rajono savivaldybė Šalčininkai: seniūnijos Baltosios Vokės, Pabarės, Dainavos και Kalesninkų,

—	rajono savivaldybė Varėna: seniūnijos Valkininkų, Jakėnų, Matuizų, Varėnos και Vydenių,

—	rajono savivaldybė Vilnius: τα τμήματα των seniūnija Sudervė και Dūkštai νοτιοδυτικά της οδού αριθ. 171,

—	rajono savivaldybė Utena: seniūnijos Užpalių, Vyžuonų και Leliūnų,

—	savivaldybė Elektrėnai,

—	miesto savivaldybė Jonava,

—	miesto savivaldybė Kaišiadorys,

—	rajono savivaldybė Kupiškis,

—	rajono savivaldybė Trakai,

4. Πολωνία

Οι ακόλουθες περιοχές στην Πολωνία:

—	gminy Czyże, Białowieża, Hajnówka με την πόλη Hajnówka, Narew, Narewka στο powiat hajnowski,

—	gminy Mielnik, Nurzec-Stacja, Siemiatycze με την πόλη Siemiatycze στο powiat siemiatycki.

ΜΕΡΟΣ IV

Ιταλία

Οι ακόλουθες περιοχές στην Ιταλία:

—	Όλες οι περιοχές της Σαρδηνίας.»

12.8.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 217/53

ΣΫΣΤΑΣΗ (ΕΕ) 2016/1374 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 27ης Ιουλίου 2016

σχετικά με το κράτος δικαίου στην Πολωνία

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 292,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι θεμελιωμένη σε ένα κοινό σύνολο αξιών που κατοχυρώνονται στο άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται ο σεβασμός του κράτους δικαίου. Εκτός από το καθήκον της διασφάλισης του σεβασμού του δικαίου της ΕΕ με το οποίο είναι επιφορτισμένη, η Επιτροπή είναι επίσης υπεύθυνη, από κοινού με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τα κράτη μέλη και το Συμβούλιο, για τη διασφάλιση των κοινών αξιών της Ένωσης.

(2)

Για τον λόγο αυτόν, η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη τις ευθύνες που υπέχει βάσει των Συνθηκών, ενέκρινε στις 11 Μαρτίου 2014 την ανακοίνωση με τίτλο «Ένα νέο πλαίσιο της ΕΕ για την ενίσχυση του κράτους δικαίου» (1). Το εν λόγω πλαίσιο για το κράτος δικαίου ορίζει τους τρόπους αντίδρασης της Επιτροπής στις περιπτώσεις όπου υπάρχουν σαφείς ενδείξεις για την ύπαρξη απειλής κατά του κράτους δικαίου σε ένα κράτος μέλος της Ένωσης και αναλύει τις αρχές που απορρέουν από το κράτος δικαίου.

(3)	Το πλαίσιο για το κράτος δικαίου παρέχει οδηγίες για τη διεξαγωγή διαλόγου ανάμεσα στην Επιτροπή και το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος προκειμένου να προλαμβάνεται η κλιμάκωση συστημικών απειλών κατά του κράτους δικαίου.

(4)

Σκοπός του εν λόγω διαλόγου είναι να μπορεί η Επιτροπή να βρίσκει λύση από κοινού με το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος προκειμένου να προλαμβάνεται η εμφάνιση συστημικής απειλής κατά του κράτους δικαίου, η οποία θα μπορούσε να εξελιχθεί σε «σαφή κίνδυνο σοβαρής παραβίασης», για την αντιμετώπιση του οποίου θα απαιτείτο η ενεργοποίηση της διαδικασίας του άρθρου 7 της Συνθήκης ΕΕ. Στις περιπτώσεις όπου υπάρχουν σαφείς ενδείξεις για την ύπαρξη συστημικής απειλής κατά του κράτους δικαίου σε ένα κράτος μέλος, η Επιτροπή δύναται να κινεί διάλογο με το εν λόγω κράτος μέλος βάσει του πλαισίου για το κράτος δικαίου.

(5)

Η νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καθώς και τα έγγραφα που καταρτίζονται από το Συμβούλιο της Ευρώπης, τα οποία βασίζονται κυρίως στην εμπειρογνωμοσύνη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Δημοκρατία μέσω της Νομοθεσίας («Επιτροπή της Βενετίας»), παρέχουν έναν μη εξαντλητικό κατάλογο των αρχών αυτών και, ως εκ τούτου, προσδιορίζουν την ουσία του κράτους δικαίου ως κοινής αξίας της Ένωσης σύμφωνα με το άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ). Στις αρχές αυτές συγκαταλέγονται: η νομιμότητα, η οποία προϋποθέτει μια διαφανή, υπεύθυνη, δημοκρατική και πλουραλιστική διαδικασία για τη θέσπιση νόμων· η ασφάλεια δικαίου· η απαγόρευση της αυθαιρεσίας των εκτελεστικών εξουσιών· η ανεξαρτησία και αμεροληψία των δικαστηρίων· ο αποτελεσματικός δικαστικός έλεγχος, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων· και η ισότητα έναντι του νόμου (2). Εκτός από τον σεβασμό των εν λόγω αρχών και αξιών για τον οποίον είναι υπεύθυνοι, οι κρατικοί θεσμοί είναι επίσης επιφορτισμένοι με το καθήκον της καλόπιστης συνεργασίας.

(6)

Το πλαίσιο θα ενεργοποιείται σε καταστάσεις κατά τις οποίες οι αρχές ενός κράτους μέλους λαμβάνουν μέτρα ή ανέχονται καταστάσεις οι οποίες είναι πιθανό να επηρεάζουν αρνητικά και συστηματικά την ακεραιότητα, τη σταθερότητα ή την εύρυθμη λειτουργία των θεσμών και των μηχανισμών διασφάλισης που έχουν θεσπιστεί σε εθνικό επίπεδο για την προστασία του κράτους δικαίου (3). Ο στόχος είναι να αντιμετωπιστούν απειλές κατά του κράτους δικαίου που έχουν συστημικό χαρακτήρα (4). Πρέπει να υφίσταται απειλή για την πολιτική, θεσμική και/ή έννομη τάξη ενός κράτους μέλους, τη συνταγματική δομή του, τη διάκριση των εξουσιών, την ανεξαρτησία ή αμεροληψία του δικαστικού σώματος, ή του συστήματος δικαστικού ελέγχου, συμπεριλαμβανομένων των συνταγματικών δικαστηρίων, όπου υφίστανται (5). Το πλαίσιο θα ενεργοποιείται όταν οι εθνικές «ασφαλιστικές δικλίδες για το κράτος δικαίου» δεν φαίνονται ικανές να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις απειλές αυτές.

(7)

Το πλαίσιο για το κράτος δικαίου αποτελείται από τρία στάδια. Στο πρώτο στάδιο («Αξιολόγηση από την Επιτροπή») η Επιτροπή συλλέγει και εξετάζει όλες τις σχετικές πληροφορίες και αξιολογεί κατά πόσον υφίστανται σαφείς ενδείξεις συστημικής απειλής κατά του κράτους δικαίου. Εάν, ως αποτέλεσμα αυτής της προκαταρκτικής αξιολόγησης, η Επιτροπή πιστεύει ότι υφίσταται συστημική απειλή κατά του κράτους δικαίου, θα ξεκινά διάλογο με το εμπλεκόμενο κράτος μέλος, αποστέλλοντας «γνωμοδότηση για το κράτος δικαίου», τεκμηριώνοντας τις ανησυχίες της και παρέχοντας παράλληλα στο κράτος μέλος τη δυνατότητα να απαντήσει. Η γνωμοδότηση μπορεί να είναι αποτέλεσμα ανταλλαγής επιστολών και διεξαγωγής συναντήσεων με τις αρμόδιες αρχές και να ακολουθείται από περαιτέρω ανταλλαγές. Στο δεύτερο στάδιο («Σύσταση της Επιτροπής»), εάν το ζήτημα δεν έχει επιλυθεί ικανοποιητικά, η Επιτροπή εκδίδει «σύσταση για το κράτος δικαίου», την οποία απευθύνει στο κράτος μέλος. Στη σύστασή της η Επιτροπή αναφέρει τους λόγους για τις ανησυχίες της και συστήνει στο κράτος μέλος να προβεί σε ενέργειες για την επίλυση των προβλημάτων που έχουν εντοπιστεί εντός προκαθορισμένου χρονικού διαστήματος, και να ενημερώσει την Επιτροπή για τα μέτρα που έλαβε προς τον σκοπό αυτό. Στο τρίτο στάδιο («Συνέχεια στη σύσταση της Επιτροπής») η Επιτροπή παρακολουθεί τη συνέχεια που δίνει το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος στη σύσταση. Όλη η διαδικασία βασίζεται στον συνεχή διάλογο μεταξύ της Επιτροπής και του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους. Εάν δεν δοθεί ικανοποιητική συνέχεια στη σύσταση εντός του προκαθορισμένου χρονικού περιθωρίου, είναι δυνατή η προσφυγή στη «διαδικασία του άρθρου 7 της ΣΕΕ», η ενεργοποίηση της οποίας γίνεται με την έκδοση αιτιολογημένης πρότασης από το ένα τρίτο των κρατών μελών, από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή από την Επιτροπή.

(8)

Τον Νοέμβριο του 2015 η Επιτροπή έλαβε γνώση της συνεχιζόμενης διένεξης στην Πολωνία η οποία αφορούσε συγκεκριμένα τη σύνθεση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, καθώς και τη σύντμηση της θητείας του τωρινού προέδρου και του τωρινού αντιπροέδρου του. Για το συγκεκριμένο θέμα το Συνταγματικό Δικαστήριο έλαβε δύο αποφάσεις στις 3 και στις 9 Δεκεμβρίου 2015.

(9)	Στις 22 Δεκεμβρίου 2015 το Sejm (Κάτω Βουλή του πολωνικού κοινοβουλίου) ψήφισε νόμο για την τροποποίηση του νόμου περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου, ο οποίος αφορά τη λειτουργία του Δικαστηρίου και την ανεξαρτησία των δικαστών του (6).

(10)

Με επιστολή της προς την πολωνική κυβέρνηση στις 23 Δεκεμβρίου 2015 (7), η Επιτροπή ζήτησε να ενημερωθεί για την κατάσταση που επικρατούσε στην Πολωνία σχετικά με το Συνταγματικό Δικαστήριο και, μεταξύ άλλων, για τα μέτρα που σκόπευαν να λάβουν οι πολωνικές αρχές αναφορικά με τις προαναφερθείσες δύο αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Όσον αφορά τις τροποποιήσεις που περιέχονταν στον νόμο της 22ας Δεκεμβρίου 2015 περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου, η Επιτροπή δήλωσε ότι ανέμενε να μην ψηφιζόταν τελικά ο συγκεκριμένος νόμος, ή, τουλάχιστον, να μην ετίθετο σε ισχύ έως ότου αξιολογούνταν πλήρως και δεόντως όλα τα ζητήματα που σχετίζονταν με τον αντίκτυπο του συγκεκριμένου νόμου στην ανεξαρτησία και τη λειτουργία του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Η Επιτροπή συνέστησε επιπλέον στις πολωνικές αρχές να συνεργαστούν στενά με την Επιτροπή της Βενετίας του Συμβουλίου της Ευρώπης.

(11)

Στις 23 Δεκεμβρίου 2015 η πολωνική κυβέρνηση ζήτησε από την Επιτροπή της Βενετίας να εκδώσει γνωμοδότηση σχετικά με τον νόμο που ψηφίστηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2015. Το πολωνικό κοινοβούλιο προέβη, ωστόσο, σε περαιτέρω ενέργειες χωρίς να περιμένει την έκδοση της εν λόγω γνωμοδότησης, και έτσι ο νόμος δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Πολωνίας και τέθηκε σε ισχύ στις 28 Δεκεμβρίου 2015.

(12)

Στις 30 Δεκεμβρίου 2015 η Επιτροπή έστειλε επιστολή στην πολωνική κυβέρνηση (8) ζητώντας πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τις προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις που αφορούσαν τη διακυβέρνηση των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων της Πολωνίας. Στις 31 Δεκεμβρίου 2015 η πολωνική Γερουσία ψήφισε τον «νόμο για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης περιορισμένης εμβέλειας», ο οποίος αφορούσε τα διοικητικά και εποπτικά συμβούλια του δημόσιου τηλεοπτικού και του δημόσιου ραδιοφωνικού φορέα της Πολωνίας. Στις 7 Ιανουαρίου 2016 η Επιτροπή έλαβε απάντηση στην επιστολή της σχετικά με τον νόμο για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης από την πολωνική κυβέρνηση (9), η οποία ουσιαστικά αρνείτο ότι ο εν λόγω νόμος είχε οποιονδήποτε δυσμενή αντίκτυπο στην πολυφωνία των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Στις 11 Ιανουαρίου η Επιτροπή έλαβε απάντηση από την πολωνική κυβέρνηση σχετικά με τη μεταρρύθμιση του Συνταγματικού Δικαστηρίου (10). Οι εν λόγω απαντήσεις δεν συνέβαλαν στην άρση των υφιστάμενων ανησυχιών.

(13)

Στις 13 Ιανουαρίου 2016 το Σώμα των Επιτρόπων πραγματοποίησε μια πρώτη συζήτηση προσανατολισμού προκειμένου να αξιολογήσει την κατάσταση στην Πολωνία. Η Επιτροπή αποφάσισε να εξετάσει την κατάσταση βάσει του πλαισίου για το κράτος δικαίου και έδωσε εντολή στον πρώτο αντιπρόεδρο, κ. Timmermans, να ξεκινήσει διάλογο με τους θεσμικούς φορείς της Δημοκρατίας της Πολωνίας προκειμένου να αποσαφηνιστούν τα εν λόγω ζητήματα και να προσδιοριστούν πιθανές λύσεις. Την ίδια ημέρα, η Επιτροπή έστειλε επιστολή στην πολωνική κυβέρνηση (11) πληροφορώντας την ότι εξέταζε την κατάσταση βάσει του πλαισίου για το κράτος δικαίου και ότι επιθυμούσε να ξεκινήσει διάλογο με τους θεσμικούς φορείς της Δημοκρατίας της Πολωνίας προκειμένου να αποσαφηνιστούν τα εν λόγω ζητήματα και να προσδιοριστούν πιθανές λύσεις. Στις 19 Ιανουαρίου 2016 η Επιτροπή έστειλε επιστολή στην πολωνική κυβέρνηση (12) πληροφορώντας την ότι ήταν πρόθυμη να παράσχει εμπειρογνωμοσύνη και να συζητήσει ζητήματα που άπτονταν του νέου νόμου για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

(14)

Στις 19 Ιανουαρίου 2016 η πολωνική κυβέρνηση έστειλε στην Επιτροπή επιστολή (13) στην οποία παρέθετε τις απόψεις της σχετικά με τη διένεξη για τον διορισμό των δικαστών και έκανε λόγο, μεταξύ άλλων, για εθιμική πρακτική του Συνταγματικού Δικαστηρίου όσον αφορά τον διορισμό των δικαστών. Η πολωνική κυβέρνηση ανέφερε αρκετές θετικές επιπτώσεις τις οποίες εκτιμούσε ότι θα έχουν οι αλλαγές που επέφερε ο νόμος για την τροποποίηση του νόμου περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου.

(15)	Την ίδια ημέρα πραγματοποιήθηκε συζήτηση στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με θέμα την κατάσταση στην Πολωνία.

(16)

Την 1η Φεβρουαρίου 2016 η Επιτροπή έστειλε επιστολή στην πολωνική κυβέρνηση (14) επισημαίνοντας ότι δεν είχαν ακόμη εφαρμοστεί οι αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου περί του διορισμού των δικαστών. Στην εν λόγω επιστολή η Επιτροπή υπογράμμιζε επίσης την ανάγκη περαιτέρω εξέτασης του νόμου για την τροποποίηση του νόμου περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου, και συγκεκριμένα του «συνδυασμένου αποτελέσματος» των διαφόρων αλλαγών που επέφερε ο νόμος, ζητώντας περισσότερες διευκρινίσεις. Με την εν λόγω επιστολή ζητούσε ακόμη πληροφορίες για άλλους νόμους που είχαν ψηφιστεί προσφάτως —συγκεκριμένα τον νέο νόμο για τη δημόσια διοίκηση, τον νόμο για την τροποποίηση του νόμου περί Αστυνομίας και ορισμένων άλλων νόμων, και τον νόμο περί Εισαγγελίας— καθώς και για προβλεπόμενες νομοθετικές μεταρρυθμίσεις, ιδίως τις περαιτέρω μεταρρυθμίσεις της νομοθεσίας για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

(17)

Στις 29 Φεβρουαρίου 2016 η πολωνική κυβέρνηση έστειλε επιστολή στην Επιτροπή (15) παρέχοντας περαιτέρω διευκρινίσεις σχετικά με τη θητεία του προέδρου του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Στην επιστολή διευκρινιζόταν ότι η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της 9ης Δεκεμβρίου 2015 ανέφερε ότι οι μεταβατικές διατάξεις του τροποποιητικού νόμου που προέβλεπαν τον τερματισμό της θητείας του προέδρου του Δικαστηρίου είχαν κριθεί αντισυνταγματικές και είχαν απολέσει τη νομική ισχύ τους. Ως εκ τούτου, ο τωρινός πρόεδρος του Συνταγματικού Δικαστηρίου θα συνέχιζε να ασκεί τα καθήκοντά του σύμφωνα με τις παλαιές νομοθετικές διατάξεις έως τη λήξη της θητείας του, στις 19 Δεκεμβρίου 2016. Στην επιστολή αναφερόταν ακόμη ότι η θητεία του επόμενου προέδρου θα ήταν τριετούς διάρκειας. Επιπλέον, με την επιστολή της η πολωνική κυβέρνηση ζητούσε από την Επιτροπή, αφενός, να διευκρινίσει τι εννοούσε λέγοντας ότι δεν είχαν ακόμη εφαρμοστεί οι δεσμευτικές και οριστικές αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου και, αφετέρου, να αποσαφηνίσει τους λόγους για τους οποίους, κατά την άποψή της, τα ψηφίσματα της 2ας Δεκεμβρίου 2015 σχετικά με την εκλογή τριών δικαστών του Συνταγματικού Δικαστηρίου ήταν αντίθετα με τη μεταγενέστερη απόφαση του Δικαστηρίου.

(18)

Στις 3 Μαρτίου 2016 η Επιτροπή έστειλε στην πολωνική κυβέρνηση επιστολή (16) στην οποία παρείχε τις διευκρινίσεις που ζητούσε η τελευταία με την επιστολή της 29ης Φεβρουαρίου 2016 σχετικά με το ζήτημα του διορισμού των δικαστών. Όσον αφορά τις αλλαγές που επέφερε ο νόμος για την τροποποίηση του νόμου περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου, η Επιτροπή ανέφερε στην επιστολή της ότι, σύμφωνα με μια προκαταρκτική αξιολόγηση, ορισμένες τροποποιήσεις, τόσο μεμονωμένα όσο και από κοινού, δυσχέραιναν τον έλεγχο της συνταγματικότητας προσφάτως ψηφισθέντων νόμων από το Συνταγματικό Δικαστήριο, και ζητούσε περισσότερες διευκρινίσεις για το συγκεκριμένο θέμα. Με την εν λόγω επιστολή ζητούσε ακόμη πληροφορίες για άλλους νόμους που είχαν ψηφιστεί προσφάτως, καθώς επίσης και για περαιτέρω προβλεπόμενες νομοθετικές μεταρρυθμίσεις.

(19)	Στις 9 Μαρτίου 2016 το Συνταγματικό Δικαστήριο απεφάνθη ότι ο νόμος που ψηφίστηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2015 ήταν αντισυνταγματικός. Η πολωνική κυβέρνηση δεν έχει δημοσιεύσει μέχρι στιγμής την εν λόγω απόφαση στην Επίσημη Εφημερίδα της χώρας, με αποτέλεσμα η εν λόγω απόφαση να μην έχει νομική ισχύ.

(20)

Στις 11 Μαρτίου 2016 η Επιτροπή της Βενετίας εξέδωσε γνωμοδότηση «σχετικά με τις τροποποιήσεις του νόμου της 25ης Ιουνίου 2015 περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου» (17). Όσον αφορά τον διορισμό δικαστών, η γνωμοδότηση καλούσε το πολωνικό κοινοβούλιο να βρει λύση με βάση το κράτος δικαίου, σεβόμενο τις αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Εκτιμούσε ακόμη, μεταξύ άλλων, ότι η απαίτηση περί υψηλής απαρτίας, η απαίτηση περί πλειοψηφίας δύο τρίτων για τη λήψη αποφάσεων και η αυστηρή διάταξη που έκανε αδύνατη τη διεκπεραίωση επειγουσών υποθέσεων, και ιδίως το συνδυασμένο αποτέλεσμά τους, θα καθιστούσαν το Συνταγματικό Δικαστήριο αναποτελεσματικό. Εκτιμούσε, τέλος, ότι η άρνηση δημοσίευσης της απόφασης της 9ης Μαρτίου 2016 θα επιδείνωνε ακόμη περισσότερο τη συνταγματική κρίση στην Πολωνία.

(21)

Στις 21 Μαρτίου 2016 η πολωνική κυβέρνηση έστειλε στην Επιτροπή επιστολή με την οποία καλούσε τον πρώτο αντιπρόεδρο, κ. Timmermans, σε συνάντηση στην Πολωνία, προκειμένου να αξιολογηθεί ο διάλογος που είχε διεξαχθεί μέχρι τότε μεταξύ της πολωνικής κυβέρνησης και της Επιτροπής και να καθοριστεί η περαιτέρω πορεία του με αμερόληπτο, τεκμηριωμένο και συνεργατικό τρόπο.

(22)

Στις 31 Μαρτίου 2016 η πολωνική κυβέρνηση έστειλε στην Επιτροπή επιστολή με πρόσφατες πληροφορίες και νομικές αξιολογήσεις σχετικά με τη διένεξη στην Πολωνία γύρω από το Συνταγματικό Δικαστήριο. Στις 5 Απριλίου 2016 πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις στη Βαρσοβία μεταξύ του πρώτου αντιπροέδρου, κ. Timmermans, και του υπουργού Εξωτερικών της Πολωνίας, του υπουργού Δικαιοσύνης, του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, καθώς και του προέδρου και του αντιπροέδρου του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Σε συνέχεια των συναντήσεων αυτών, πραγματοποιήθηκαν αρκετές άλλες συναντήσεις μεταξύ της πολωνικής κυβέρνησης, που εκπροσωπείτο από τον υπουργό Δικαιοσύνης, και της Επιτροπής.

(23)

Μετά την απόφαση της 9ης Μαρτίου 2016, το Συνταγματικό Δικαστήριο άρχισε εκ νέου να εκδικάζει υποθέσεις. Η πολωνική κυβέρνηση δεν συμμετείχε στις εν λόγω διαδικασίες και δεν έχει δημοσιεύσει μέχρι στιγμής στην Επίσημη Εφημερίδα της χώρας τις αποφάσεις που έλαβε το Συνταγματικό Δικαστήριο μετά τις 9 Μαρτίου 2016 (18).

(24)

Στις 13 Απριλίου 2016 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα σχετικά με την κατάσταση στην Πολωνία με το οποίο, μεταξύ άλλων, καλούσε μετ' επιτάσεως την πολωνική κυβέρνηση να σεβαστεί, να δημοσιεύσει και να εφαρμόσει πλήρως χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της 9ης Μαρτίου 2016, καθώς και τις αποφάσεις της 3ης και της 9ης Δεκεμβρίου 2015, και την καλούσε να εφαρμόσει πλήρως τις συστάσεις της Επιτροπής της Βενετίας.

(25)	Στις 20 Απριλίου 2016 πραγματοποιήθηκε συνάντηση ανάμεσα στην Επιτροπή και εκπροσώπους του Δικτύου των προέδρων των Ανώτατων Δικαστηρίων της ΕΕ και της διάσκεψης των Ευρωπαϊκών Συνταγματικών Δικαστηρίων με θέμα συζήτησης την κατάσταση στην Πολωνία.

(26)	Στις 26 Απριλίου 2016 η Γενική Συνέλευση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Πολωνίας ενέκρινε ψήφισμα με το οποίο πιστοποιεί ότι οι αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου είναι έγκυρες, παρά την άρνηση της πολωνικής κυβέρνησης να τις δημοσιεύσει στην Επίσημη Εφημερίδα της χώρας.

(27)

Στις 29 Απριλίου 2016 ομάδα βουλευτών του Sejm υπέβαλε στο εν λόγω σώμα νομοθετική πρόταση για νέο νόμο περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου προς αντικατάσταση του ισχύοντος νόμου. Η πρόταση αυτή περιείχε αρκετές διατάξεις τις οποίες είχε ήδη επικρίνει η Επιτροπή της Βενετίας στη γνωμοδότηση που εξέδωσε στις 11 Μαρτίου 2016 και οι οποίες είχαν ήδη κριθεί αντισυνταγματικές από το Συνταγματικό Δικαστήριο με την απόφασή του της 9ης Μαρτίου 2016. Μεταξύ αυτών συγκαταλεγόταν η απαίτηση περί πλειοψηφίας δύο τρίτων για τη λήψη αποφάσεων που αφορούν τον «αφηρημένο» έλεγχο της συνταγματικότητας προσφάτως ψηφισθέντων νόμων. Εντός του Απριλίου συστάθηκε ομάδα εμπειρογνωμόνων στους κόλπους του Sejm προκειμένου να συμβάλει στη σύνταξη νέου νόμου για το Συνταγματικό Δικαστήριο.

(28)

Στις 24 Μαΐου 2016 ο πρώτος αντιπρόεδρος, κ. Timmermans, είχε συναντήσεις στη Βαρσοβία με τον πρωθυπουργό της Πολωνίας, με τον πρόεδρο και τον αντιπρόεδρο του Συνταγματικού Δικαστηρίου, με τον Διαμεσολαβητή, με τον δήμαρχο της Βαρσοβίας και με βουλευτές των κομμάτων της αντιπολίτευσης που μετέχουν στο Sejm. Στις 26 Μαΐου 2016 ο πρώτος αντιπρόεδρος, κ. Timmermans, είχε συνάντηση στις Βρυξέλλες με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης της Πολωνίας. Ακολούθως, πραγματοποιήθηκαν περαιτέρω ανταλλαγές και συναντήσεις μεταξύ της Επιτροπής και της πολωνικής κυβέρνησης.

(29)

Ωστόσο, παρά τις αναλυτικές και εποικοδομητικές ανταλλαγές μεταξύ της Επιτροπής και της πολωνικής κυβέρνησης, δεν κατέστη δυνατό να εξαλειφθούν οι ανησυχίες της Επιτροπής. Την 1η Ιουνίου 2016 η Επιτροπή εξέδωσε γνωμοδότηση σχετικά με το κράτος δικαίου στην Πολωνία. Σε συνέχεια του διαλόγου που διεξαγόταν με τις πολωνικές αρχές από τις 13 Ιανουαρίου, η Επιτροπή έκρινε αναγκαίο να επισημοποιήσει την εκτίμησή της για την τρέχουσα κατάσταση στην εν λόγω γνωμοδότηση. Η γνωμοδότηση, στην οποία καταγράφονταν οι ανησυχίες της Επιτροπής, συνέβαλε στον προσανατολισμό του υπό εξέλιξη διαλόγου με τις πολωνικές αρχές προς την εξεύρεση λύσης.

(30)

Στις 24 Ιουνίου 2016 η πολωνική κυβέρνηση έστειλε στην Επιτροπή επιστολή με την οποία επιβεβαίωνε την παραλαβή της γνωμοδότησης της Επιτροπής της 1ης Ιουνίου σχετικά με το κράτος δικαίου (19). Επιπροσθέτως, ενημέρωνε την Επιτροπή για την πορεία των εργασιών του πολωνικού κοινοβουλίου, μεταξύ άλλων, σχετικά με τη σύνταξη νέου νόμου περί Συνταγματικού Δικαστηρίου, και διατύπωνε την πεποίθηση ότι οι εν λόγω εργασίες ήταν οι ενδεδειγμένες για την επίτευξη εποικοδομητικής λύσης. Ακολούθως, ο διάλογος μεταξύ της Επιτροπής και της πολωνικής κυβέρνησης συνεχίστηκε.

(31)

Στις 22 Ιουλίου 2016 το Sejm προέβη στην ψήφιση νέου νόμου για το Συνταγματικό Δικαστήριο, ο οποίος αντικαθιστά τον νόμο της 25ης Ιουνίου 2015 περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Η πρώτη ανάγνωση πραγματοποιήθηκε στις 10 Ιουνίου 2016, η δεύτερη ανάγνωση ξεκίνησε στις 5 Ιουλίου 2016 και η τρίτη ανάγνωση ολοκληρώθηκε στις 7 Ιουλίου. Η Γερουσία ενέκρινε τροποποιήσεις στις 21 Ιουλίου 2016 και, στις 22 Ιουλίου 2016, το Sejm ψήφισε τον νόμο όπως τροποποιήθηκε από τη Γερουσία. Για να τεθεί σε ισχύ ο νόμος, πρέπει πρώτα να υπογραφεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας της Πολωνίας και να δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της χώρας. Η Επιτροπή διατύπωσε παρατηρήσεις προς τις πολωνικές αρχές και συζήτησε μαζί τους το περιεχόμενο του νομοσχεδίου σε διάφορα στάδια της νομοθετικής διαδικασίας,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΣΥΣΤΑΣΗ:

Η Πολωνία θα πρέπει να λάβει δεόντως υπόψη την ανάλυση της Επιτροπής που παρατίθεται ακολούθως και να λάβει τα μέτρα που ορίζονται στην ενότητα 6 της παρούσας σύστασης, έτσι ώστε η επίλυση των προβλημάτων που έχουν εντοπιστεί να επιτευχθεί εντός της προκαθορισμένης προθεσμίας.

1. ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΗΣ ΣΥΣΤΑΣΗΣ

Στην παρούσα σύσταση καταγράφονται οι ανησυχίες της Επιτροπής για το κράτος δικαίου στην Πολωνία και διατυπώνονται συστάσεις προς τις πολωνικές αρχές σχετικά με τους τρόπους αντιμετώπισής τους. Οι ανησυχίες της Επιτροπής αφορούν τα ακόλουθα ζητήματα:

1)	τον διορισμό των δικαστών του Συνταγματικού Δικαστηρίου και τη μη εφαρμογή των συναφών αποφάσεων του Συνταγματικού Δικαστηρίου της 3ης και της 9ης Δεκεμβρίου 2015·

2)	τη μη δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Πολωνίας και τη μη εφαρμογή της απόφασης του Συνταγματικού Δικαστηρίου της 9ης Μαρτίου 2016 και των αποφάσεων που έλαβε το τελευταίο μετά τις 9 Μαρτίου 2016·

3)	την αποτελεσματική λειτουργία του Συνταγματικού Δικαστηρίου και την αποτελεσματικότητα του ελέγχου της συνταγματικότητας νέων νόμων, συγκεκριμένα δε του νόμου περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου που ψηφίστηκε από το Sejm στις 22 Ιουλίου 2016.

2. ΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΔΙΚΑΣΤΩΝ ΣΤΟ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

Πριν από τις γενικές βουλευτικές εκλογές του Sejm της 25ης Οκτωβρίου 2015, και συγκεκριμένα στις 8 Οκτωβρίου, η απερχόμενη Κάτω Βουλή υπέδειξε πέντε δικαστές προς «διορισμό» στο Συνταγματικό Δικαστήριο από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Οι τρεις δικαστές θα καταλάμβαναν έδρες που χήρεψαν κατά τη θητεία της απερχόμενης Κάτω Βουλής, ενώ οι δύο δικαστές θα καταλάμβαναν έδρες που θα χήρευαν κατά τη θητεία της νέας Κάτω Βουλής, η οποία ξεκίνησε στις 12 Νοεμβρίου 2015.

Στις 19 Νοεμβρίου 2015 το Sejm προέβη, με ταχεία διαδικασία, σε τροποποίηση του νόμου περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου, εισάγοντας τη δυνατότητα, αφενός, να ακυρωθεί η πρόταση της προηγούμενης Κάτω Βουλής περί διορισμού των δικαστών που είχε υποδείξει και, αφετέρου, να διοριστούν πέντε νέοι δικαστές. Στις 25 Νοεμβρίου 2015 το Sejm ενέκρινε πρόταση περί ακύρωσης του διορισμού των πέντε δικαστών που είχε υποδείξει η προηγούμενη Κάτω Βουλή και στις 2 Δεκεμβρίου πρότεινε πέντε νέους δικαστές.

Οι αποφάσεις τόσο της προηγούμενης όσο και της νέας Κάτω Βουλής τέθηκαν υπό την κρίση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, το οποίο εξέδωσε εν συνεχεία δύο αποφάσεις, στις 3 και στις 9 Δεκεμβρίου 2015.

Στην απόφασή του της 3ης Δεκεμβρίου (20) το Συνταγματικό Δικαστήριο απεφάνθη, μεταξύ άλλων, ότι η προηγούμενη σύνθεση του Sejm είχε το δικαίωμα να υποδείξει τρεις δικαστές προς αντικατάσταση των δικαστών των οποίων οι θητείες έληγαν στις 6 Νοεμβρίου 2015. Ταυτόχρονα, το Συνταγματικό Δικαστήριο διευκρίνιζε ότι το Sejm δεν είχε το δικαίωμα να επιλέξει τους δύο δικαστές που θα αντικαθιστούσαν εκείνους των οποίων η θητεία έληγε τον Δεκέμβριο. Στην απόφαση του Δικαστηρίου γινόταν επίσης ρητή αναφορά στην υποχρέωση του Προέδρου της Δημοκρατίας να προβαίνει αμέσως στην ορκωμοσία των δικαστών που επιλέγονται από το Sejm.

Στις 9 Δεκεμβρίου (21) το Συνταγματικό Δικαστήριο, μεταξύ άλλων, έκρινε νομικά αβάσιμη την πρόταση της νέας σύνθεσης του Sejm περί διορισμού των τριών δικαστών που εκείνη υποδείκνυε στις έδρες που χήρευαν στις 6 Νοεμβρίου 2015, για τις οποίες η προηγούμενη Κάτω Βουλή είχε ήδη νομίμως υποδείξει δικαστές.

Παρά τις εν λόγω αποφάσεις, οι τρεις δικαστές που υποδείχθηκαν από την προηγούμενη Κάτω Βουλή δεν έχουν αναλάβει μέχρι στιγμής τα καθήκοντά τους στο Συνταγματικό Δικαστήριο και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν έχει προβεί ακόμη στην ορκωμοσία τους, ενώ, αντιθέτως, προέβη στην ορκωμοσία των τριών δικαστών που υποδείχθηκαν από τη νέα Κάτω Βουλή χωρίς έγκυρη νομική βάση.

Οι δύο δικαστές που επιλέχθηκαν από τη νέα Κάτω Βουλή προς αντικατάσταση των δύο δικαστών που θα αποχωρούσαν τον Δεκέμβριο του 2015 ανέλαβαν εν τω μεταξύ τα καθήκοντά τους στο Συνταγματικό Δικαστήριο.

10.

Στις 28 Απριλίου 2016 ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας προέβη στην ορκωμοσία νέου δικαστή στο Συνταγματικό Δικαστήριο, ο οποίος είχε υποδειχθεί από το Sejm για την κάλυψη κενής έδρας που προέκυψε νωρίτερα μέσα στον Απρίλιο λόγω λήξης της θητείας ενός δικαστή του Συνταγματικού Δικαστηρίου.

11.

Στις 22 Ιουλίου 2016 το Sejm ψήφισε νέο νόμο περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Το άρθρο 90 του εν λόγω νόμου αναφέρει ότι «Από τη θέση σε ισχύ του παρόντος νόμου, ο πρόεδρος του Συνταγματικού Δικαστηρίου περιλαμβάνει στη σύνθεση των τμημάτων του Δικαστηρίου που εκδικάζουν υποθέσεις δικαστές του Δικαστηρίου που έχουν ορκισθεί ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας αλλά, κατά την ημερομηνία θέσης σε ισχύ του παρόντος νόμου, δεν έχουν αναλάβει ακόμη καθήκοντα, και αναθέτει στους εν λόγω δικαστές υποθέσεις». Το άρθρο 6 παράγραφος 7 του νέου νόμου ορίζει ότι «Μετά την ορκωμοσία τους, οι δικαστές παρουσιάζονται στο Συνταγματικό Δικαστήριο για να αναλάβουν καθήκοντα, και ο πρόεδρος του Δικαστηρίου τούς αναθέτει υποθέσεις και δημιουργεί τις κατάλληλες προϋποθέσεις για την απρόσκοπτη άσκηση των καθηκόντων τους».

12.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι δεν έχουν ακόμη εφαρμοστεί οι δεσμευτικές και οριστικές αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου της 3ης και της 9ης Δεκεμβρίου 2015 σχετικά με τον διορισμό των δικαστών. Οι εν λόγω αποφάσεις απαιτούν από τους κρατικούς θεσμούς της Πολωνίας να συνεργαστούν καλόπιστα μεταξύ τους έτσι ώστε, σε συμφωνία με το κράτος δικαίου, οι τρεις δικαστές που υποδείχθηκαν από την προηγούμενη σύνθεση του Sejm να μπορέσουν να αναλάβουν τα καθήκοντά τους στο Συνταγματικό Δικαστήριο, και οι τρεις δικαστές που υποδείχθηκαν από τη νέα Κάτω Βουλή χωρίς έγκυρη νομική βάση να μην αναλάβουν καθήκοντα. Το γεγονός ότι οι εν λόγω αποφάσεις δεν έχουν εφαρμοστεί εγείρει σοβαρές ανησυχίες όσον αφορά το κράτος δικαίου, καθώς η συμμόρφωση με οριστικές δικαστικές αποφάσεις συνιστά ουσιώδη απαίτηση σύμφυτη προς το κράτος δικαίου.

13.

Σε μία από τις επιστολές της, η πολωνική κυβέρνηση αιτιολόγησε τη στάση που τήρησε η νέα σύνθεση του Sejm, κάνοντας λόγο για ύπαρξη εθιμικής πρακτικής στην Πολωνία όσον αφορά τον διορισμό δικαστών στο Συνταγματικό Δικαστήριο. Η Επιτροπή σημειώνει, εντούτοις, όπως έκανε άλλωστε και η Επιτροπή της Βενετίας (22), ότι αρμόδιο να ερμηνεύει και να εφαρμόζει το εθνικό συνταγματικό δίκαιο και τη συναφή εθιμική πρακτική είναι το Συνταγματικό Δικαστήριο, και ότι το τελευταίο δεν έκανε καμία αναφορά στις αποφάσεις του σε παρόμοια πρακτική. Η απόφαση της 3ης Δεκεμβρίου που επικυρώνει τη νομική βάση της πρότασης της προηγούμενης σύνθεσης του Sejm περί διορισμού των τριών δικαστών που εκείνη υποδείκνυε στις έδρες που χήρευαν στις 6 Νοεμβρίου δεν μπορεί να ανατραπεί απλώς με την επίκληση μιας υποτιθέμενης εθιμικής πρακτικής την οποία δεν έχει αναγνωρίσει το Συνταγματικό Δικαστήριο.

14.

Επιπλέον, ο ισχυρισμός των πολωνικών αρχών ότι ο μόνος αντίκτυπος που είχαν οι εν λόγω αποφάσεις συνίστατο στην υποχρέωση της κυβέρνησης να τις δημοσιεύσει συνιστά άρνηση κάθε νομικού και λειτουργικού αποτελέσματος των αποφάσεων της 3ης και της 9ης Δεκεμβρίου. Συγκεκριμένα, συνιστά άρνηση της υποχρέωσης του Προέδρου της Δημοκρατίας να προβεί στην ορκωμοσία των εν λόγω δικαστών, υποχρέωση που επιβεβαιώνεται από το Συνταγματικό Δικαστήριο.

15.

Επιπλέον, η Επιτροπή σημειώνει ότι και η Επιτροπή της Βενετίας εκτιμά πως ενδεχόμενη λύση της υπό εξέλιξη διένεξης αναφορικά με τη σύνθεση του Συνταγματικού Δικαστηρίου «πρέπει να βασίζεται στην υποχρέωση σεβασμού και πλήρους εφαρμογής των αποφάσεων του Συνταγματικού Δικαστηρίου» και «καλεί, ως εκ τούτου, όλα τα κρατικά όργανα, και ιδίως το Sejm, να σεβαστούν και να εφαρμόσουν πλήρως τις αποφάσεις του Δικαστηρίου» (23).

16.

Τέλος, όσον αφορά τον νόμο περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου που ψηφίστηκε στις 22 Ιουλίου 2016, η Επιτροπή παρατηρεί ότι δεν είναι συμβατός με τις αποφάσεις της 3ης και της 9ης Δεκεμβρίου. Το άρθρο 90 και το άρθρο 6 παράγραφος 7 απαιτούν από τον πρόεδρο του Συνταγματικού Δικαστηρίου να αναθέτει υποθέσεις σε όλους τους δικαστές που έχουν ορκιστεί ενώπιον του Προέδρου της Δημοκρατίας αλλά δεν έχουν αναλάβει ακόμη καθήκοντα. Η εν λόγω διάταξη φαίνεται ότι αφορά συγκεκριμένα τους τρεις δικαστές που υποδείχθηκαν κατά παράβαση του νόμου από τη νέα σύνθεση του Sejm τον Δεκέμβριο του 2015, επιτρέποντάς τους να αναλάβουν καθήκοντα καταλαμβάνοντας τις κενές έδρες για τις οποίες η προηγούμενη σύνθεση του Sejm είχε ήδη υποδείξει νομίμως ισάριθμους δικαστές. Οι εν λόγω διατάξεις είναι επομένως αντίθετες με τις αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου της 3ης και της 9ης Δεκεμβρίου 2015, καθώς και με τη γνωμοδότηση της Επιτροπής της Βενετίας.

17.

Καταλήγοντας, η Επιτροπή εκτιμά ότι οι πολωνικές αρχές θα πρέπει να σεβαστούν και να εφαρμόσουν πλήρως τις αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου της 3ης και της 9ης Δεκεμβρίου 2015. Οι εν λόγω αποφάσεις απαιτούν από τους κρατικούς θεσμούς να συνεργαστούν καλόπιστα έτσι ώστε, σε συμφωνία με το κράτος δικαίου, οι τρεις δικαστές που υποδείχθηκαν από την προηγούμενη Κάτω Βουλή να μπορέσουν να αναλάβουν τα καθήκοντά τους στο Συνταγματικό Δικαστήριο, και οι τρεις δικαστές που υποδείχθηκαν από τη νέα Κάτω Βουλή χωρίς έγκυρη νομική βάση να μην αναλάβουν καθήκοντα, εφόσον η επιλογή τους δεν έγινε με έγκυρο τρόπο. Οι συναφείς διατάξεις του νόμου περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου που ψηφίστηκε στις 22 Ιουλίου 2016 είναι αντίθετες με τις αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου της 3ης και της 9ης Δεκεμβρίου 2015, καθώς και με τη γνωμοδότηση της Επιτροπής της Βενετίας, και εγείρουν σοβαρές ανησυχίες όσον αφορά το κράτος δικαίου.

3. ΜΗ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΚΑΙ ΜΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΤΗΣ 9ΗΣ ΜΑΡΤΙΟΥ 2016 ΚΑΙ ΤΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΠΟΥ ΕΛΑΒΕ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΜΕΤΑ ΤΙΣ 9 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016

18.

Στις 22 Δεκεμβρίου 2015 το Sejm προέβη, με ταχεία διαδικασία, στην τροποποίηση του νόμου περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου (24). Οι αλλαγές που επέφερε ο τροποποιητικός νόμος παρατίθενται αναλυτικότερα στο σημείο 4.1 ακολούθως. Με την απόφασή του της 9ης Μαρτίου 2016, το Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε αντισυνταγματικό τον νόμο που ψηφίστηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2015, τόσο ως προς το σύνολό του όσο ως προς συγκεκριμένες επιμέρους διατάξεις του. Μέχρι στιγμής, οι πολωνικές αρχές δεν έχουν δημοσιεύσει την εν λόγω απόφαση στην Επίσημη Εφημερίδα της χώρας. Η πολωνική κυβέρνηση αμφισβητεί τη νομιμότητα της απόφασης, καθώς το Συνταγματικό Δικαστήριο δεν εφάρμοσε τη διαδικασία που προβλέπεται στον νόμο της 22ας Δεκεμβρίου 2015. Την ίδια στάση τηρεί η κυβέρνηση και για τις αποφάσεις που έλαβε το Συνταγματικό Δικαστήριο μετά τις 9 Μαρτίου 2016.

19.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι η απόφαση της 9ης Μαρτίου 2016 είναι δεσμευτική και πρέπει να γίνει σεβαστή. Το Συνταγματικό Δικαστήριο ορθώς δεν εφάρμοσε τη διαδικασία που προβλέπεται στον νόμο της 22ας Δεκεμβρίου 2015. Ως προς το σημείο αυτό, η Επιτροπή συμφωνεί με την Επιτροπή της Βενετίας, η οποία δηλώνει για το συγκεκριμένο θέμα ότι «μια απλή νομοθετική πράξη, η οποία απειλεί να καταστήσει ανενεργό τον έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων, πρέπει να ελέγχεται η ίδια ως προς την εναρμόνισή της με το Σύνταγμα προτού εφαρμοστεί από το Δικαστήριο. […] Αυτή καθαυτή η έννοια της υπεροχής του Συντάγματος συνεπάγεται ότι ένας τέτοιος νόμος, ο οποίος φέρεται να θέτει σε κίνδυνο τη συνταγματική δικαιοσύνη, πρέπει να ελέγχεται —και, εάν υφίσταται ανάγκη, να ακυρώνεται— από το Συνταγματικό Δικαστήριο προτού τεθεί σε ισχύ» (25). Η Επιτροπή υπογραμμίζει ακόμη ότι, καθώς ο νόμος που ψηφίστηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2015 απαιτούσε απαρτία 13 δικαστών για τη λήψη αποφάσεων από την ολομέλεια και καθώς το Συνταγματικό Δικαστήριο διέθετε μόνο 12 δικαστές κατά τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, δεν θα μπορούσε να ελέγξει τη συνταγματικότητα των αλλαγών που επέφερε ο τροποποιητικός νόμος της 22ας Δεκεμβρίου 2015, όπως είχε ζητηθεί από τον πρώτο πρόεδρο του Ανώτατου Δικαστηρίου, τον Διαμεσολαβητή και το Εθνικό Δικαστικό Συμβούλιο, κάτι που θα ήταν αντίθετο με το πολωνικό Σύνταγμα, το οποίο επιφορτίζει το Συνταγματικό Δικαστήριο με το καθήκον να διασφαλίζει τον έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων. Ομοίως, το Συνταγματικό Δικαστήριο δεν θα μπορούσε να λάβει απόφαση για τη συνταγματικότητα της απαίτησης περί λήψης αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία, εάν προέβαινε σε ψηφοφορία σύμφωνα με αυτή καθαυτή την απαίτηση της οποίας τη συνταγματικότητα εξέταζε.

20.

Η άρνηση της κυβέρνησης να δημοσιεύσει την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της 9ης Μαρτίου 2016 εγείρει σοβαρές ανησυχίες όσον αφορά το κράτος δικαίου, καθώς η συμμόρφωση με οριστικές δικαστικές αποφάσεις συνιστά ουσιώδη απαίτηση σύμφυτη προς το κράτος δικαίου. Συγκεκριμένα, όταν η δημοσίευση δικαστικής απόφασης αποτελεί προϋπόθεση για να τεθεί σε ισχύ και όταν η δημοσίευσή της εναπόκειται σε κρατική αρχή άλλη από το δικαστήριο που την έλαβε, ο εκ των υστέρων έλεγχος της νομιμότητας της δικαστικής απόφασης από την εν λόγω κρατική αρχή δεν συμβαδίζει με το κράτος δικαίου. Η άρνηση δημοσίευσης της δικαστικής απόφασης συνιστά άρνηση του αυτόματου νομικού και λειτουργικού αποτελέσματος μιας δεσμευτικής και οριστικής δικαστικής απόφασης και παραβιάζει τις αρχές της νομιμότητας και της διάκρισης των εξουσιών.

21.

Η άρνηση δημοσίευσης της απόφασης της 9ης Μαρτίου επιτείνει την αβεβαιότητα και την αντιπαράθεση σε βαθμό που θα επηρεάσει δυσμενώς όχι μόνο τη συγκεκριμένη απόφαση, αλλά και όλες τις μεταγενέστερες και μελλοντικές αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Καθώς η λήψη των αποφάσεων που έπονται της απόφασης της 9ης Μαρτίου 2016 γίνεται βάσει των κανόνων που ίσχυαν πριν από τις 22 Δεκεμβρίου 2015, ο κίνδυνος διαρκούς αντιπαράθεσης για κάθε μελλοντική απόφαση του Δικαστηρίου θα υπονομεύσει την εύρυθμη λειτουργία της συνταγματικής δικαιοσύνης στην Πολωνία. Ο κίνδυνος αυτός είναι ήδη υπαρκτός καθώς, μετά την απόφαση της 9ης Μαρτίου 2016, το Συνταγματικό Δικαστήριο έχει λάβει μέχρι σήμερα 20 αποφάσεις, εκ των οποίων καμία δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Πολωνίας.

22.

Η Επιτροπή παρατηρεί ότι ο νέος νόμος περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου που ψηφίστηκε στις 22 Ιουλίου 2016 δεν αίρει τις προαναφερθείσες ανησυχίες. Το άρθρο 80 παράγραφος 4 του εν λόγω νόμου απαιτεί την υποβολή «αίτησης» από τον πρόεδρο του Συνταγματικού Δικαστηρίου στον πρωθυπουργό για τη δημοσίευση των αποφάσεων του Δικαστηρίου στην Επίσημη Εφημερίδα, γεγονός που υπονοεί, κατά τα φαινόμενα, ότι η δημοσίευση των αποφάσεων του Δικαστηρίου υπόκειται στη βούληση του πρωθυπουργού και εγείρει, ως εκ τούτου, σημαντικές ανησυχίες όσον αφορά την ανεξαρτησία του Συνταγματικού Δικαστηρίου.

23.

Επιπροσθέτως, το άρθρο 89 ορίζει ότι «Εντός προθεσμίας 30 ημερών από τη θέση σε ισχύ του [παρόντος] νόμου, οι αποφάσεις που εκδόθηκαν από το Συνταγματικό Δικαστήριο πριν από τις 20 Ιουλίου 2016 κατά παράβαση του νόμου της 25ης Ιουνίου 2015 περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου δημοσιεύονται με εξαίρεση τις αποφάσεις για κανονιστικές πράξεις που καταργήθηκαν». Η εν λόγω διάταξη εγείρει ανησυχία, καθώς η δημοσίευση των δικαστικών αποφάσεων δεν πρέπει να εξαρτάται από απόφαση του νομοθέτη. Επιπροσθέτως, η επισήμανση ότι οι αποφάσεις εκδόθηκαν κατά παράβαση του νόμου είναι αντίθετη με την αρχή της διάκρισης των εξουσιών, καθώς το Sejm δεν είναι αρμόδιο να καθορίζει τη συμβατότητα με το Σύνταγμα. Επιπλέον, η διάταξη δεν είναι συμβατή με την απόφαση της 9ης Μαρτίου 2016 ούτε με τις διαπιστώσεις της Επιτροπής της Βενετίας.

24.

Εν κατακλείδι, το γεγονός ότι η πολωνική κυβέρνηση αρνείται μέχρι στιγμής να δημοσιεύσει στην Επίσημη Εφημερίδα της χώρας την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της 9ης Μαρτίου 2016, καθώς και όλες τις μεταγενέστερες αποφάσεις του εν λόγω Δικαστηρίου, δημιουργεί αβεβαιότητα ως προς τη νομική βάση επί της οποίας οφείλει να ενεργεί το Συνταγματικό Δικαστήριο και ως προς τα νομικά αποτελέσματα των αποφάσεων του. Η εν λόγω αβεβαιότητα υπονομεύει την αποτελεσματικότητα του ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων και εγείρει σοβαρές ανησυχίες όσον αφορά το κράτος δικαίου. Ο νόμος που ψηφίστηκε στις 22 Ιουλίου 2016 δεν αίρει τις εν λόγω ανησυχίες.

4. ΕΛΕΓΧΟΣ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΗΣ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΝΕΩΝ ΝΟΜΩΝ

25.

Η Επιτροπή σημειώνει ότι, στις 22 Ιουλίου 2016, το Sejm προέβη στην ψήφιση νέου νόμου σχετικά με τη λειτουργία του Συνταγματικού Δικαστηρίου, ο οποίος καταργεί τον νόμο της 25ης Ιουνίου 2015 περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Ο εν λόγω νόμος έπεται του νόμου που ψηφίστηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2015 και κρίθηκε αντισυνταγματικός από το Συνταγματικό Δικαστήριο. Συνεπώς, πρέπει να εκτιμηθεί κατά πόσον ο νέος νόμος είναι συμβατός με το κράτος δικαίου, με βάση τον αντίκτυπό του στην αποτελεσματικότητα του ελέγχου της συνταγματικότητας, μεταξύ άλλων, προσφάτως ψηφισθέντων νόμων, και κατά πόσο συνιστά συνεπώς επαρκή δράση για την αντιμετώπιση των ανησυχιών αναφορικά με το κράτος δικαίου που διατυπώνονται στη γνωμοδότηση της Επιτροπής της 1ης Ιουνίου σχετικά με το κράτος δικαίου. Οι σχετικοί νόμοι και ο αντίκτυπός τους εξετάζονται αναλυτικότερα ακολούθως, με βάση το αποτέλεσμα των διατάξεων, τόσο μεμονωμένα όσο και συλλογικά, καθώς και την παλαιότερη νομολογία του Συνταγματικού Δικαστηρίου και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής της Βενετίας.

4.1. Νόμος της 22ας Δεκεμβρίου 2015 για την τροποποίηση του νόμου περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου

26.

Στις 22 Δεκεμβρίου 2015 το Sejm προέβη, με ταχεία διαδικασία, στην τροποποίηση του νόμου περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου (26). Μεταξύ των αλλαγών που επέφερε ο τροποποιητικός νόμος συγκαταλέγονταν η αύξηση του ποσοστού απαρτίας των δικαστών κατά την εκδίκαση των υποθέσεων (27), η αύξηση των απαιτούμενων πλειοψηφιών στο Συνταγματικό Δικαστήριο για τη λήψη αποφάσεων από την Ολομέλεια (28), η απαίτηση περί εκδίκασης των υποθέσεων με χρονολογική σειρά (29) και ο καθορισμός ελάχιστης προθεσμίας για τη διεξαγωγή των ακροάσεων (30). Ορισμένες τροπολογίες (31) αύξαναν τον βαθμό ανάμειξης άλλων κρατικών θεσμών σε πειθαρχικές διαδικασίες κατά δικαστών του Συνταγματικού Δικαστηρίου.

27.

Με την απόφασή του της 9ης Μαρτίου 2016, το Συνταγματικό Δικαστήριο έκρινε αντισυνταγματικό τον νόμο που ψηφίστηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2015, τόσο ως προς το σύνολό του όσο ως προς συγκεκριμένες επιμέρους διατάξεις του, και συγκεκριμένα αυτές που αναφέρονται ανωτέρω. Μέχρι στιγμής, οι πολωνικές αρχές δεν έχουν δημοσιεύσει την εν λόγω απόφαση στην Επίσημη Εφημερίδα της χώρας (βλέπε σημείο 3 ανωτέρω).

28.

Όπως ανέφερε ήδη στη γνωμοδότηση που εξέδωσε την 1η Ιουνίου 2016, η Επιτροπή εκτιμούσε ότι το αποτέλεσμα των τροπολογιών που αφορούσαν την απαρτία των δικαστών, την απαιτούμενη πλειοψηφία για τη λήψη αποφάσεων, την εκδίκαση των υποθέσεων με χρονολογική σειρά και την ελάχιστη προθεσμία διεξαγωγής των ακροάσεων, και ιδίως το συνδυασμένο αποτέλεσμά τους, υπονόμευε την αποτελεσματικότητα του Συνταγματικού Δικαστηρίου ως εγγυητή του Συντάγματος. Με το εν λόγω συμπέρασμα συμφωνούσε και η Επιτροπή της Βενετίας. Καθώς οι διαπιστώσεις αυτές έχουν άμεση σχέση με την αξιολόγηση του νόμου που ψηφίστηκε στις 22 Ιουλίου 2016, τα βασικά συμπεράσματα υπενθυμίζονται ακολούθως.

4.1.1. Απαρτία δικαστών

29.

Το τροποποιημένο άρθρο 44 παράγραφος 3 όριζε ότι «Για τη λήψη αποφάσεων από την Ολομέλεια απαιτείται η συμμετοχή τουλάχιστον 13 δικαστών του Δικαστηρίου» (32). Σύμφωνα με το τροποποιημένο άρθρο 44 παράγραφος 1, το Συνταγματικό Δικαστήριο αποφαίνεται εν Ολομελεία, εκτός εάν ο νόμος ορίζει διαφορετικά. Αυτό ίσχυε συγκεκριμένα για τις περιπτώσεις «αφηρημένου», όπως αποκαλείται, ελέγχου της συνταγματικότητας προσφάτως ψηφισθέντων νόμων. Το τροποποιημένο άρθρο 44 παράγραφος 1 προέβλεπε επίσης εξαιρέσεις, ιδίως για ατομικές προσφυγές ή προδικαστικές παραπομπές από τακτικά δικαστήρια. Ο νόμος, στην προηγούμενη έκδοσή του, απαιτούσε την παρουσία τουλάχιστον εννέα δικαστών για τη λήψη απόφασης από την Ολομέλεια (άρθρο 44 παράγραφος 3 σημείο 3 του νόμου προ της τροποποίησης).

30.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι η απαίτηση περί απαρτίας 13 εκ των 15 δικαστών στην Ολομέλεια (η οποία επιλαμβάνεται του «αφηρημένου» ελέγχου της συνταγματικότητας προσφάτως ψηφισθέντων νόμων) συνιστά σοβαρό περιορισμό της διαδικασίας λήψης αποφάσεων του Συνταγματικού Δικαστηρίου, εγκυμονώντας τον κίνδυνο της εμπλοκής της. Η Επιτροπή σημειώνει, όπως επιβεβαιώθηκε και από την Επιτροπή της Βενετίας, ότι η απαίτηση περί απαρτίας 13 εκ των 15 δικαστών είναι ασυνήθιστα υψηλή σε σύγκριση με αντίστοιχες απαιτήσεις σε άλλα κράτη μέλη. Είναι πράγματι πολύ πιθανό σε κάποιες περιπτώσεις να μην επιτυγχάνεται, για διάφορους λόγους, η απαιτούμενη απαρτία, με αποτέλεσμα το Συνταγματικό Δικαστήριο να αδυνατεί, προσωρινά τουλάχιστον, να λάβει απόφαση. Μάλιστα, αυτό φαίνεται ότι συμβαίνει επί του παρόντος, καθώς το Συνταγματικό Δικαστήριο διαθέτει, τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, μόνο 12 δικαστές.

4.1.2. Απαιτούμενη πλειοψηφία για τη λήψη αποφάσεων

31.

Σύμφωνα με το τροποποιημένο άρθρο 99 παράγραφος 1, για να λάβει απόφαση η Ολομέλεια του Συνταγματικού Δικαστηρίου (για περιπτώσεις «αφηρημένου» ελέγχου της συνταγματικότητας) απαιτείται πλειοψηφία δύο τρίτων των δικαστών της έδρας. Λαμβανομένης υπόψη της νέας (υψηλότερης) απαρτίας (βλέπε ανωτέρω), αυτό σήμαινε ότι, σε περίπτωση εκδίκασης υπόθεσης από την Ολομέλεια του Συνταγματικού Δικαστηρίου, η σχετική απόφαση έπρεπε να εγκριθεί από τουλάχιστον εννέα δικαστές (33). Μόνο εάν το Συνταγματικό Δικαστήριο εκδίκαζε υποθέσεις σε τμήματα των επτά ή τριών δικαστών (ατομικές προσφυγές και αιτήσεις για έκδοση προδικαστικής απόφασης από τακτικά δικαστήρια), απαιτείτο απλή πλειοψηφία για τη λήψη απόφασης. Ο νόμος, στην προηγούμενη έκδοσή του, απαιτούσε απλή πλειοψηφία για τη λήψη απόφασης από την Ολομέλεια (άρθρο 99 παράγραφος 1 του νόμου προ της τροποποίησης).

32.

Εκτός από την αυξημένη απαρτία, η απαίτηση περί πλειοψηφίας δύο τρίτων για τη λήψη αποφάσεων (για «αφηρημένο» έλεγχο της συνταγματικότητας προσφάτως ψηφισθέντων νόμων) επιβάρυνε με ακόμη μεγαλύτερους περιορισμούς τη διαδικασία λήψης αποφάσεων του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Η Επιτροπή σημείωσε, όπως επιβεβαιώθηκε και από την Επιτροπή της Βενετίας, ότι τα νομικά συστήματα των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών απαιτούν μόνο απλή πλειοψηφία για τη λήψη αποφάσεων. Σε κάθε περίπτωση, το Συνταγματικό Δικαστήριο απεφάνθη ότι το πολωνικό Σύνταγμα απαιτούσε τη λήψη αποφάσεων με απλή πλειοψηφία και ότι η απαίτηση περί λήψης αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία ήταν, ως εκ τούτου, αντισυνταγματική.

4.1.3. Εκδίκαση υποθέσεων με χρονολογική σειρά

33.

Σύμφωνα με το τροποποιημένο άρθρο 80 παράγραφος 2 (34), οι ημερομηνίες των ακροάσεων ή των συνεδριάσεων κεκλεισμένων των θυρών, κατά τις οποίες πρόκειται να εξεταστούν προσφυγές που αφορούν τον αφηρημένο έλεγχο της συνταγματικότητας νόμων, «ορίζονται σύμφωνα με τη σειρά υποβολής των υποθέσεων στο Δικαστήριο». Η εν λόγω διάταξη δεν προέβλεπε εξαιρέσεις και, σύμφωνα με την τροποποίησή της, η διάταξη αυτή ίσχυε για όλες τις εκκρεμείς υποθέσεις για τις οποίες δεν είχε ακόμη οριστεί ημερομηνία ακρόασης (35). Ο νόμος, στην προηγούμενη έκδοσή του, δεν περιλάμβανε παρόμοια διάταξη.

34.

Ο «κανόνας της χρονικής αλληλουχίας», σύμφωνα με τον οποίο το Συνταγματικό Δικαστήριο όφειλε να εξετάζει υποθέσεις ενώπιον ακροατηρίου σύμφωνα με τη σειρά εγγραφής τους στο πινάκιο, επηρέασε δυσμενώς την ικανότητα του Δικαστηρίου να λαμβάνει με ταχείς ρυθμούς αποφάσεις για τη συνταγματικότητα νέων νόμων, ιδίως αν ληφθεί ως κριτήριο ο αριθμός των εκκρεμών υποθέσεων. Η αδυναμία συνυπολογισμού της φύσης της εκάστοτε υπόθεσης (ιδίως υποθέσεων που αφορούν ζητήματα θεμελιωδών δικαιωμάτων), της σημασίας της και του πλαισίου στο οποίο εντάσσεται φέρεται ότι συνιστά συνθήκη που εμποδίζει το Συνταγματικό Δικαστήριο να πληροί τις απαιτήσεις περί εκδίκασης των υποθέσεων εντός εύλογης προθεσμίας κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και στο άρθρο 47 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ. Όπως σημείωσε εξάλλου η Επιτροπή της Βενετίας, ο κανόνας της χρονικής αλληλουχίας φέρεται ότι αποθάρρυνε την υποβολή αιτήσεων για έκδοση προδικαστικών αποφάσεων στο Δικαστήριο, ιδίως δε όταν απαιτείτο ακρόαση μετά τη λήψη της προδικαστικής απόφασης.

4.1.4. Ελάχιστη προθεσμία διεξαγωγής των ακροάσεων

35.

Σύμφωνα με το τροποποιημένο άρθρο 87 παράγραφος 2 (36), «η ακρόαση δεν δύναται να λαμβάνει χώρα προτού παρέλθουν τρεις μήνες από την ημερομηνία επίδοσης στους διαδίκους της ειδοποίησης σχετικά με την ημερομηνία διεξαγωγής της ακρόασης, και για υποθέσεις που εκδικάζονται από την Ολομέλεια —προτού παρέλθουν έξι μήνες». Ο νόμος, στην προηγούμενη έκδοσή του, όριζε ότι η ακρόαση δεν δύναται να λαμβάνει χώρα προτού παρέλθουν 14 ημέρες από την ημερομηνία επίδοσης στους διαδίκους της ειδοποίησης σχετικά με την ημερομηνία διεξαγωγής της.

36.

Το συγκεκριμένο ζήτημα έπρεπε, τέλος, να εξεταστεί σε συνδυασμό με την απαίτηση περί προγραμματισμού των υποθέσεων. Συγκεκριμένα, ο καθορισμός ελάχιστης προθεσμίας διεξαγωγής των ακροάσεων (οι διάδικοι πρέπει να ειδοποιούνται για την ακρόαση ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου τουλάχιστον τρεις —και σε σημαντικές υποθέσεις έξι— μήνες πριν από την ημερομηνία διεξαγωγής της ακρόασης) εγκυμονούσε τον κίνδυνο να σημειωθούν καθυστερήσεις στην εκδίκαση των υποθέσεων. Όπως προαναφέρεται, η απουσία γενικής διάταξης που θα επέτρεπε στο Συνταγματικό Δικαστήριο να ορίζει μικρότερες προθεσμίες σε επείγουσες περιπτώσεις είναι ασύμβατη με τις απαιτήσεις περί εκδίκασης των υποθέσεων εντός εύλογης προθεσμίας κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και στο άρθρο 47 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ.

4.1.5. Πειθαρχικές διαδικασίες

37.

Σύμφωνα με το τροποποιημένο άρθρο 28α (37), «πειθαρχικές διαδικασίες δύνανται επίσης να κινηθούν κατόπιν σχετικού αιτήματος του Προέδρου της Δημοκρατίας της Πολωνίας ή του υπουργού Δικαιοσύνης το αργότερο εντός τριών εβδομάδων από την ημερομηνία παραλαβής του αιτήματος, εκτός εάν ο πρόεδρος του Δικαστηρίου κρίνει το αίτημα αβάσιμο». Επιπλέον, σύμφωνα με το τροποποιημένο άρθρο 31α παράγραφος 1 του νόμου (38), «σε ιδιαίτερα μεγάλες υποθέσεις, η Γενική Συνέλευση υποβάλλει αίτημα στο Sejm για την παύση του δικαστή του Δικαστηρίου». Η Γενική Συνέλευση μπορεί να προβεί στην εν λόγω ενέργεια κατόπιν σχετικού αιτήματος του Προέδρου της Δημοκρατίας ή του υπουργού Δικαιοσύνης σύμφωνα με το τροποποιημένο άρθρο 31α παράγραφος 2, αν και το Συνταγματικό Δικαστήριο παραμένει ελεύθερο να αποφασίσει σχετικά. Η τελική απόφαση λαμβάνεται από το Sejm. Ο νόμος, στην προηγούμενη έκδοσή του, δεν επέτρεπε στην εκτελεστική εξουσία να κινεί πειθαρχικές διαδικασίες και δεν παρείχε στο Sejm την εξουσία να παύει δικαστή του Δικαστηρίου. Μόνο το Συνταγματικό Δικαστήριο είχε την εξουσία να παύει δικαστή του.

38.

Η Επιτροπή διαπίστωσε με ανησυχία ότι ορισμένες τροπολογίες αύξαναν τον βαθμό ανάμειξης άλλων κρατικών θεσμών σε πειθαρχικές διαδικασίες κατά δικαστών του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Συγκεκριμένα, παρεχόταν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ή στον Υπουργό Δικαιοσύνης η εξουσία να κινούν πειθαρχικές διαδικασίες κατά δικαστή του Συνταγματικού Δικαστηρίου (39) και, σε ιδιαίτερα σοβαρές υποθέσεις, παρεχόταν στο Sejm η εξουσία να λαμβάνει την τελική απόφαση για την παύση κάποιου δικαστή κατόπιν σχετικού αιτήματος του Συνταγματικού Δικαστηρίου (40).

39.

Η Επιτροπή έκρινε ότι το γεγονός ότι ένα πολιτικό σώμα αποφασίζει (και, ως εκ τούτου, δύναται να αρνηθεί) την επιβολή πειθαρχικής κύρωσης βάσει πρότασης του Συνταγματικού Δικαστηρίου συνιστά ενδεχομένως πρόβλημα για την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας, καθώς το Κοινοβούλιο (ως πολιτικό σώμα) θα ήταν αναμενόμενο να αποφασίζει βάσει πολιτικών εκτιμήσεων. Ομοίως, δεν ήταν σαφείς οι λόγοι για τους οποίους πολιτικοί θεσμοί όπως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και ο υπουργός Δικαιοσύνης έπρεπε να έχουν την εξουσία να κινούν πειθαρχικές διαδικασίες. Ακόμη και αν για την κίνηση των εν λόγω διαδικασιών απαιτείτο η έγκριση του Συνταγματικού Δικαστηρίου ή του Προέδρου του, και μόνο το γεγονός ότι οι διαδικασίες αυτές μπορούσαν να κινηθούν από πολιτικούς θεσμούς θα μπορούσε να έχει αντίκτυπο στην ανεξαρτησία του Δικαστηρίου. Αυτό προκαλούσε ανησυχίες όσον αφορά τη διάκριση των εξουσιών και την ανεξαρτησία του Συνταγματικού Δικαστηρίου, καθώς η πρόταση του τελευταίου περί παύσης δικαστή ήταν δυνατό να απορριφθεί από το Sejm.

4.2. Νόμος της 22ας Ιουλίου 2016 περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου

40.

Εκτός από τις διατάξεις για τον διορισμό των δικαστών του Συνταγματικού Δικαστηρίου και τη δημοσίευση των αποφάσεων του τελευταίου (βλέπε σημεία 2 και 3), ο νόμος που ψηφίστηκε στις 22 Ιουλίου 2016 περιέχει και άλλες διατάξεις που διέπουν τη λειτουργία του Δικαστηρίου. Ο εν λόγω νόμος, ο οποίος έχει ως βάση τον νόμο περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου της 1ης Αυγούστου 1997, προσθέτει νέες διατάξεις, μεταξύ άλλων, σχετικά με την απαρτία των δικαστών κατά την εκδίκαση των υποθέσεων, τις απαιτούμενες πλειοψηφίες στο Συνταγματικό Δικαστήριο για τη λήψη αποφάσεων από την Ολομέλεια, την εκδίκαση των υποθέσεων με χρονολογική σειρά, την ελάχιστη προθεσμία διεξαγωγής των ακροάσεων, τον ρόλο του Γενικού Εισαγγελέα, την αναβολή των διασκέψεων, καθώς και μεταβατικές διατάξεις για τις εκκρεμείς υποθέσεις και την αδράνεια του νόμου (vacatio legis).

41.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι, παρά τις βελτιώσεις που διαπιστώνονται σε σύγκριση με τον τροποποιητικό νόμο που ψηφίστηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2015 και παρότι έχουν εκλείψει ορισμένοι από τους λόγους ανησυχίας που διατυπώνονται ανωτέρω, εξακολουθούν να υφίστανται αρκετές από τις ανησυχίες που έχουν ήδη διατυπωθεί σχετικά με τον νόμο που ψηφίστηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2015, ενώ έχουν προστεθεί και αρκετές νέες διατάξεις που εγείρουν ανησυχία. Γενικά, τα αποτελέσματα ορισμένων διατάξεων του νόμου που ψηφίστηκε στις 22 Ιουλίου 2016, είτε μεμονωμένα είτε συνδυαστικά, εγείρουν ανησυχία όσον αφορά την αποτελεσματικότητα του ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων και του κράτους δικαίου.

4.2.1. Απαρτία δικαστών

42.

Το άρθρο 26 παράγραφος 2 ορίζει ότι «Για την εξέταση υποθέσεων από την Ολομέλεια του Δικαστηρίου απαιτείται η συμμετοχή τουλάχιστον έντεκα δικαστών του Δικαστηρίου». Επιπροσθέτως, το άρθρο 26 παράγραφος 1 στοιχείο ζ) προβλέπει ότι «Το Δικαστήριο αποφαίνεται […] εν Ολομελεία επί […] υποθέσεων για τις οποίες τρεις δικαστές του Δικαστηρίου υποβάλλουν σχετική προσφυγή εντός 14 ημερών από την παραλαβή του αντίγραφου της καταγγελίας ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου ή της προσφυγής ή του νομικού ερωτήματος προς το Συνταγματικό Δικαστήριο σύμφωνα με το άρθρο 38 παράγραφος 1».

43.

Το άρθρο 26 παράγραφος 2 αυξάνει τον αριθμό των δικαστών που απαιτείται να συμμετέχουν στην Ολομέλεια από εννέα (σύμφωνα με τον νόμο του 1997 περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου και τον νόμο της 25ης Ιουνίου 2015 προ της τροποποίησής του στις 22 Δεκεμβρίου 2015) σε έντεκα, γεγονός που συνιστά περιορισμό της διαδικασίας λήψης αποφάσεων του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Ο αριθμός των δικαστών μειώθηκε σε σύγκριση με τους δεκατρείς δικαστές που απαιτούσε ο τροποποιητικός νόμος της 22ας Δεκεμβρίου 2015. Ωστόσο, ιδίως από τη στιγμή που το Συνταγματικό Δικαστήριο διαθέτει επί του παρόντος μόνο 12 δικαστές για την εκδίκαση των υποθέσεων, ενδέχεται να μην επιτυγχάνεται σε κάποιες περιπτώσεις η απαιτούμενη απαρτία, με αποτέλεσμα το Συνταγματικό Δικαστήριο να αδυνατεί, προσωρινά τουλάχιστον, να λάβει απόφαση.

44.

Επιπροσθέτως, σύμφωνα με το άρθρο 26 παράγραφος 1 στοιχείο ζ), το Συνταγματικό Δικαστήριο αποφαίνεται εν Ολομελεία, μεταξύ άλλων, επί υποθέσεων για τις οποίες τρεις δικαστές υποβάλλουν σχετική προσφυγή. Οι εν λόγω δικαστές δεν απαιτείται να συγκαταλέγονται μεταξύ των δικαστών που έχουν οριστεί για την εκδίκαση της εκάστοτε υπόθεσης. Ο νόμος δεν απαιτεί να είναι αιτιολογημένη η προσφυγή τους, ούτε να πληροί συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Η διάταξη αυτή αφήνει περιθώρια για την εκδίκαση απροσδιόριστου αριθμού υποθέσεων από την Ολομέλεια, παρεμποδίζοντας ενδεχομένως την αποτελεσματική λειτουργία του Συνταγματικού Δικαστηρίου και, κατά συνέπεια, την αποτελεσματικότητα του ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων.

4.2.2. Απαιτούμενη πλειοψηφία για τη λήψη αποφάσεων

45.

Το άρθρο 69 ορίζει ότι «Οι αποφάσεις λαμβάνονται με απλή πλειοψηφία». Πρόκειται για βελτίωση σε σύγκριση με τον τροποποιητικό νόμο της 22ας Δεκεμβρίου 2015 ως προς το ότι η διάταξη δεν περιέχει πλέον την αντισυνταγματική απαίτηση περί πλειοψηφίας δύο τρίτων για τη λήψη αποφάσεων, καθησυχάζοντας κατά συνέπεια την ανησυχία που είχε διατυπώσει παλαιότερα η Επιτροπή για το συγκεκριμένο ζήτημα.

4.2.3. Εκδίκαση υποθέσεων με χρονολογική σειρά

46.

Το άρθρο 38 παράγραφος 3 προβλέπει ότι «Οι ημερομηνίες των ακροάσεων κατά τις οποίες εξετάζονται προσφυγές ορίζονται σύμφωνα με τη σειρά υποβολής των υποθέσεων στο Δικαστήριο». Στο άρθρο 38 παράγραφος 4 απαριθμούνται οι λίγες περιπτώσεις στις οποίες δεν λαμβάνεται υπόψη η σειρά υποβολής της προσφυγής. Το άρθρο 38 παράγραφος 5 προβλέπει ότι «Ο πρόεδρος του Δικαστηρίου δύναται να ορίζει την ημερομηνία της ακρόασης κατά παράβαση του όρου που προβλέπεται στην παράγραφο 3 [ανωτέρω] σε περιπτώσεις που αυτό αιτιολογείται για λόγους προστασίας των δικαιωμάτων και των ελευθεριών των πολιτών, της ασφάλειας του κράτους ή της συνταγματικής τάξης. Σε περίπτωση υποβολής προσφυγής από πέντε δικαστές, ο πρόεδρος του Δικαστηρίου δύναται να επανεξετάσει την απόφασή του να ορίσει ημερομηνία ακρόασης».

47.

Ο «κανόνας της χρονικής αλληλουχίας», σύμφωνα με τον οποίο το Συνταγματικό Δικαστήριο οφείλει να εξετάζει ενώπιον ακροατηρίου υποθέσεις που αφορούν προσφυγές σύμφωνα με τη σειρά εγγραφής τους στο πινάκιο, εισήχθη με τον τροποποιητικό νόμο της 22ας Δεκεμβρίου 2015 και έχει ήδη κριθεί από το Δικαστήριο ως μη συμβατός, μεταξύ άλλων, με το Σύνταγμα, με την αιτιολογία ότι η εν λόγω διάταξη συνιστά παρέμβαση στην ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας και στη διάκρισή της από τις άλλες μορφές εξουσίας.

48.

Σύμφωνα με το άρθρο 38 παράγραφος 3, ο κανόνας της χρονικής αλληλουχίας ισχύει για «προσφυγές» και δεν αφορά «καταγγελίες ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου». Ακόμη και αν ο κανόνας της χρονικής αλληλουχίας ισχύει μόνο για προσφυγές, θα επηρεάσει δυσμενώς την ικανότητα του Δικαστηρίου να λαμβάνει με ταχείς ρυθμούς αποφάσεις για τη συνταγματικότητα των νόμων βάσει αιτήματος θεσμικών φορέων.

49.

Το άρθρο 38 παράγραφος 5 προβλέπει πάντως δυνατότητα παρέκκλισης του προέδρου του Συνταγματικού Δικαστηρίου από τον κανόνα της χρονικής αλληλουχίας. Ωστόσο, η δυνατότητα αυτή αφορά περιορισμένο αριθμό υποθέσεων και ενδέχεται να προκαλέσει καθυστερήσεις, δεδομένου ότι απαιτούνται πέντε δικαστές για την υποβολή προσφυγής με σκοπό την επανεξέταση της απόφασης του προέδρου του Συνταγματικού Δικαστηρίου να ορίσει ημερομηνία ακρόασης. Επιπλέον, δεν είναι σαφές κατά πόσον οι διάφορες προϋποθέσεις θα επιτρέπουν στον πρόεδρο του Δικαστηρίου να παρεκκλίνει από τον κανόνα της χρονικής αλληλουχίας σε όλες τις περιπτώσεις στις οποίες απαιτείται έκδοση επείγουσας απόφασης.

50.

Κατά συνέπεια, παρά το γεγονός ότι ο νόμος που ψηφίστηκε στις 22 Ιουλίου 2016 συνιστά βελτίωση σε σχέση με τον νόμο που ψηφίστηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2015, ο αντίκτυπος του κανόνα της χρονικής αλληλουχίας στην αποτελεσματικότητα του Δικαστηρίου εξακολουθεί να εγείρει ορισμένες ανησυχίες.

4.2.4. Ελάχιστη προθεσμία διεξαγωγής των ακροάσεων

51.

Το άρθρο 61 παράγραφος 1 προβλέπει ότι «Η ακρόαση δεν δύναται να λαμβάνει χώρα προτού παρέλθουν 30 ημέρες από την επίδοση της ειδοποίησης σχετικά με την ημερομηνία της ακρόασης». Το άρθρο 61 παράγραφος 3 προβλέπει ότι «Σε υποθέσεις που αφορούν νομικά ερωτήματα, καταγγελίες ενώπιον του Συνταγματικού Δικαστηρίου και διενέξεις περί δικαιοδοσίας μεταξύ κεντρικών συνταγματικών αρχών του κράτους, ο πρόεδρος του Δικαστηρίου δύναται να διατάζει τη μείωση στο ήμισυ της προθεσμίας που ορίζεται στην παράγραφο 1, εκτός και αν ο καταγγέλλων, το δικαστήριο που παραπέμπει νομικό ερώτημα ή ο προσφεύγων εκφράσουν την αντίθεσή τους εντός επτά ημερών από την επίδοση της διαταγής του προέδρου του Δικαστηρίου». Το γεγονός ότι ο πρόεδρος του Δικαστηρίου δύναται να διατάζει τη μείωση στο ήμισυ της προθεσμίας των 30 ημερών συνιστά βελτίωση σε σύγκριση με τον νόμο που ψηφίστηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2015, ακόμη και αν ο καταγγέλλων, το δικαστήριο που παραπέμπει νομικό ερώτημα ή ο προσφεύγων δύνανται να αντιταχθούν στη σύντμηση της προθεσμίας.

4.2.5. Πειθαρχικές διαδικασίες

52.

Ο νόμος που ψηφίστηκε στις 22 Ιουλίου 2016 δεν προβλέπει την ανάμειξη άλλων κρατικών θεσμών σε πειθαρχικές διαδικασίες κατά δικαστών του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Τούτο συνιστά βελτίωση σε σύγκριση με τον νόμο που ψηφίστηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2015 και, ως εκ τούτου, το συγκεκριμένο ζήτημα δεν εγείρει πλέον ανησυχίες.

4.2.6. Δυνατότητα παρακώλυσης εκ μέρους του Γενικού Εισαγγελέα της εξέτασης υποθέσεων

53.

Το άρθρο 61 παράγραφος 6 προβλέπει ότι «Η απουσία από την ακρόαση του Γενικού Εισαγγελέα, ο οποίος έχει δεόντως ειδοποιηθεί, ή του αντιπροσώπου του δεν παρακωλύει την εξέταση της υπόθεσης εκτός εάν η υποχρέωση συμμετοχής στην ακρόαση απορρέει από τις διατάξεις του νόμου». Το άρθρο 30 παράγραφος 5 προβλέπει ότι «[ο] Γενικός Εισαγγελέας ή ο αναπληρωτής του συμμετέχει σε υποθέσεις που εξετάζονται από την ολομέλεια του Δικαστηρίου».

54.

Όπως φαίνεται στην πράξη, το άρθρο 61 παράγραφος 6 παρέχει, συνδυαστικά με το άρθρο 30 παράγραφος 5, τη δυνατότητα στον Γενικό Εισαγγελέα, που είναι επίσης ο υπουργός Δικαιοσύνης, να καθυστερεί ή ακόμη και να παρακωλύει την εξέταση ορισμένων υποθέσεων, μεταξύ άλλων, και υποθέσεων που εκδικάζονται από την Ολομέλεια, με την απόφασή του να μη συμμετάσχει στην ακρόαση. Η πρακτική αυτή συνιστά αθέμιτη παρέμβαση στη λειτουργία του Δικαστηρίου, και παραβιάζει την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας και την αρχή της διάκρισης των εξουσιών.

4.2.7. Αναβολή διασκέψεων

55.

Το άρθρο 68 παράγραφος 5 προβλέπει ότι «[κ]ατά τη διάρκεια των διασκέψεων της Ολομέλειας του Δικαστηρίου, είναι δυνατή η υποβολή ένστασης κατά του προτεινόμενου διακανονισμού από τουλάχιστον τέσσερις δικαστές, εφόσον εκτιμούν ότι το ζήτημα είναι ιδιαίτερα σημαντικό για λόγους οργάνωσης του κράτους ή για λόγους δημόσιας τάξης και δεν συμφωνούν με το πνεύμα του διακανονισμού». Το άρθρο 68 παράγραφος 6 προβλέπει ότι «[σ]ε περίπτωση υποβολής ένστασης δυνάμει της παραγράφου 5, οι διασκέψεις αναβάλλονται για τρεις μήνες και, στις νέες διασκέψεις που λαμβάνουν χώρα μετά το πέρας της εν λόγω προθεσμίας, οι δικαστές που υπέβαλαν την ένσταση παρουσιάζουν από κοινού τον δικό τους προτεινόμενο διακανονισμό». Το άρθρο 68 παράγραφος 7 ορίζει ότι «[ε]άν, κατά τη διάρκεια των νέων διασκέψεων που αναφέρονται στην παράγραφο 6, υποβληθεί εκ νέου ένσταση από τουλάχιστον τέσσερις δικαστές, οι διασκέψεις αναβάλλονται για άλλους τρεις μήνες. Μετά το πέρας της εν λόγω προθεσμίας, λαμβάνουν χώρα νέες διασκέψεις και ψηφοφορία».

56.

Για υποθέσεις που εξετάζονται από την Ολομέλεια του Συνταγματικού Δικαστηρίου, ο αριθμός των οποίων θα μπορούσε να είναι ιδιαίτερα μεγάλος (βλέπε ανωτέρω), ο νόμος που ψηφίστηκε στις 22 Ιουλίου 2016 επιτρέπει σε τουλάχιστον τέσσερις δικαστές του Δικαστηρίου να εγείρουν ένσταση κατά σχεδίου απόφασης. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στην αναβολή των διασκέψεων που αφορούν κάποια υπόθεση για τουλάχιστον τρεις μήνες και, σε ορισμένες περιπτώσεις, για έξι μήνες από τη στιγμή που το Δικαστήριο φτάνει στο στάδιο των διασκέψεων. Ο νόμος δεν προβλέπει εξαίρεση για την ταχύτερη διευθέτηση επειγουσών υποθέσεων.

57.

Ο αντίκτυπος των εν λόγω διατάξεων στην αποτελεσματικότητα του ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων εγείρει ανησυχία όσον αφορά το κράτος δικαίου, καθώς εμποδίζει το Συνταγματικό Δικαστήριο να διασφαλίζει πλήρως τον αποτελεσματικό έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων και να παρέχει αποτελεσματική και έγκαιρη δικαστική επανόρθωση σε όλες τις περιπτώσεις.

4.2.8. Μεταβατικές διατάξεις για εκκρεμείς υποθέσεις

58.

Το άρθρο 83 παράγραφος 1 προβλέπει ότι «[ο]ι διατάξεις του παρόντος νόμου ισχύουν για υποθέσεις των οποίων η διευθέτηση ξεκίνησε αλλά δεν ολοκληρώθηκε πριν από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ του παρόντος νόμου». Σύμφωνα με το άρθρο 83 παράγραφος 2, «[τ]ο Δικαστήριο οφείλει να διευθετήσει τις υποθέσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 εντός ενός έτους από τη θέση σε ισχύ του παρόντος νόμου. Η προθεσμία του ενός έτους δεν ισχύει για τις υποθέσεις που αναφέρονται στο άρθρο 84». Το άρθρο 84 παράγραφος 1 αναφέρει ότι «[σ]την περίπτωση προσφυγών οι οποίες έχουν υποβληθεί από τις οντότητες που αναφέρονται στο άρθρο 191 παράγραφος 1 σημεία 1 έως 5 του Συντάγματος και οι οποίες εκκρεμούν έως την ημερομηνία θέσης σε ισχύ του παρόντος νόμου, το Δικαστήριο […] αναστέλλει τις διαδικασίες για έξι μήνες και καλεί τους προσφεύγοντες να συμπληρώσουν τις προσφυγές τους σύμφωνα με τις απαιτήσεις του άρθρου 33 παράγραφοι 2 έως 5». Το άρθρο 84 παράγραφος 2 προβλέπει ότι «[ε]άν μια προσφυγή της παραγράφου 1 συμπληρωθεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις του άρθρου 33 παράγραφοι 2 έως 5, το Δικαστήριο διατάσσει την επανάληψη των ανασταλθεισών διαδικασιών στην εκπνοή της προθεσμίας που αναφέρεται στην παράγραφο 1. Σε αντίθετη περίπτωση, οι διαδικασίες διακόπτονται».

59.

Το άρθρο 85 παράγραφος 1 αναφέρει ότι «[ε]άν η ημερομηνία ακρόασης ορίστηκε πριν από τη θέση σε ισχύ του παρόντος νόμου, η ακρόαση αναβάλλεται και το αρμόδιο σώμα δικαστών προσαρμόζεται στον παρόντα νόμο». Το άρθρο 85 παράγραφος 2 προβλέπει ότι «[ο]ρίζεται νέα ημερομηνία για την ακρόαση. Η ακρόαση πραγματοποιείται σύμφωνα με τον παρόντα νόμο». Το άρθρο 86 ορίζει ότι «[ε]άν η ημερομηνία δημοσίευσης δικαστικής απόφασης ορίστηκε πριν από τη θέση σε ισχύ του παρόντος νόμου, η δημοσίευση αναβάλλεται και το αρμόδιο σώμα δικαστών καθώς και οι απαιτήσεις σχετικά με την απόφαση προσαρμόζονται στον παρόντα νόμο».

60.

Το άρθρο 83 παράγραφος 2 ορίζει προθεσμία ενός έτους από την ημερομηνία θέσης σε ισχύ του νόμου για τη διευθέτηση των εκκρεμών υποθέσεων. Ωστόσο, το άρθρο 84 προβλέπει, κατά παρέκκλιση από το άρθρο 83 παράγραφος 2, ότι οι εκκρεμείς προσφυγές (ήτοι οι προσφυγές που έχουν υποβληθεί από θεσμικούς φορείς για έλεγχο της συνταγματικότητας διαφόρων νόμων) παγώνουν για διάστημα έξι μηνών. Το Δικαστήριο μπορεί να ζητήσει από τους προσφεύγοντες να συμπληρώσουν τις προσφυγές τους ώστε να είναι σύμφωνες με τους νέους δικονομικούς κανόνες, και μπορεί να ξεκινήσει εκ νέου τις διακοπείσες εργασίες του αναφορικά με τις εν λόγω προσφυγές μόνο μετά το πέρας της εν λόγω προθεσμίας των έξι μηνών (ακόμη και αν οι προσφεύγοντες συμπληρώσουν την προσφυγή τους νωρίτερα). Ο νόμος δεν προβλέπει εξαίρεση για την ταχύτερη διευθέτηση επειγουσών υποθέσεων.

61.

Τα άρθρα 85 και 86 συνιστούν νομοθετική παρέμβαση στη διευθέτηση των εκκρεμών υποθέσεων, ιδίως δε εκείνων που βρίσκονται ήδη σε προχωρημένο στάδιο, η οποία δύναται να παρεμποδίσει τη λειτουργία του Δικαστηρίου.

62.

Οι εν λόγω μεταβατικές διατάξεις στο σύνολό τους εγείρουν σοβαρές ανησυχίες καθώς θα προκαλέσουν σημαντικές καθυστερήσεις στις εργασίες του Συνταγματικού Δικαστηρίου που αφορούν προσφυγές και θα παρεμποδίσουν την πλήρη διασφάλιση εκ μέρους του Δικαστηρίου του αποτελεσματικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων. Αυτό αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία εάν ληφθούν υπόψη όλες οι ευαίσθητες νέες νομοθετικές πράξεις σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στη γνωμοδότηση της Επιτροπής (βλέπε σημείο 4.3 ακολούθως).

4.2.9. Αδράνεια νόμου (vacatio legis)

63.

Το άρθρο 92 του νόμου που ψηφίστηκε στις 22 Ιουλίου 2016 προβλέπει ότι «[ο] παρών νόμος τίθεται σε ισχύ 14 ημέρες μετά τη δημοσίευσή του». Εάν δεν έχει διενεργηθεί προληπτικός έλεγχος της συνταγματικότητας του νόμου, το χρονικό διάστημα αδράνειας του νόμου (vacatio legis) των 14 ημερών είναι υπερβολικά σύντομο για να πραγματοποιηθεί αποτελεσματικός έλεγχος της συνταγματικότητας του νόμου. Για λόγους ασφάλειας δικαίου είναι σημαντικό να παρέχεται επαρκής χρόνος στο Συνταγματικό Δικαστήριο προκειμένου να ελέγξει τη συνταγματικότητα του νόμου προτού αυτός τεθεί σε ισχύ.

64.

Ως προς το σημείο αυτό, υπενθυμίζεται ότι η Επιτροπή της Βενετίας, στη γνωμοδότηση που εξέδωσε στις 11 Μαρτίου 2016, τόνιζε ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο πρέπει να έχει τη δυνατότητα να ελέγχει τη συνταγματικότητα απλού τυπικού νόμου ο οποίος ρυθμίζει τη λειτουργία του Δικαστηρίου, προτού αυτός τεθεί σε ισχύ.

4.3. Συνέπειες του μη αποτελεσματικού ελέγχου της συνταγματικότητας νέων νόμων

65.

Το Sejm προέβη, συχνά με ταχείες νομοθετικές διαδικασίες, στην ψήφιση αρκετών ιδιαίτερα ευαίσθητων νέων νομοθετικών πράξεων, όπως, ειδικότερα, ενός νόμου για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης (41), ενός νέου νόμου για τη δημόσια διοίκηση (42), ενός νόμου για την τροποποίηση του νόμου περί Αστυνομίας και ορισμένων άλλων νόμων (43) και νόμων περί Εισαγγελίας (44), και ενός νέου νόμου για τον Διαμεσολαβητή και για την τροποποίηση ορισμένων άλλων νόμων (45). Στις επιστολές της με ημερομηνία 1η Φεβρουαρίου 2016 και 3 Μαρτίου 2016, η Επιτροπή ζητούσε πληροφορίες από την πολωνική κυβέρνηση σχετικά με την πορεία και το περιεχόμενο των εν λόγω νομοθετικών μεταρρυθμίσεων, όμως μέχρι στιγμής οι σχετικές πληροφορίες δεν έχουν παρασχεθεί. Το Sejm προέβη επιπλέον στην ψήφιση αρκετών άλλων ευαίσθητων σχεδίων νομοθετικών πράξεων, όπως του νόμου για το Εθνικό Συμβούλιο Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (46) και ενός νέου νόμου περί καταπολέμησης της τρομοκρατίας (47).

66.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι όσο παρεμποδίζεται το έργο του Συνταγματικού Δικαστηρίου, ήτοι η διασφάλιση του αποτελεσματικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων, δεν θα ελέγχεται αποτελεσματικά η συμμόρφωση με το Σύνταγμα και, μεταξύ άλλων, με τα θεμελιώδη δικαιώματα νομοθετικών πράξεων όπως αυτές που παρατίθενται ανωτέρω.

67.

Η Επιτροπή σημειώνει ενδεικτικά ότι οι νέοι νόμοι (ιδίως δε ο νόμος για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης (48)) εγείρουν ανησυχίες όσον αφορά την ελευθερία και την πολυφωνία των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Πιο συγκεκριμένα, ο νέος νόμος για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης τροποποιεί τους κανόνες περί διορισμού των μελών των διοικητικών και εποπτικών συμβουλίων των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων, θέτοντάς τους υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης (του υπουργού Οικονομικών), αντί να διασφαλίζει την ανεξαρτησία τους. Ο νέος νόμος προβλέπει ακόμη την άμεση παύση των υφιστάμενων εποπτικών και διοικητικών συμβουλίων. Ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα, η Επιτροπή διερωτάται συγκεκριμένα για τις δυνατότητες προσφυγής στη δικαιοσύνη που είναι διαθέσιμες στα άτομα που πλήττονται από τον νόμο.

68.

Εξίσου σημαντικοί από την άποψη του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων είναι και άλλοι νόμοι, όπως ο νέος νόμος για τη δημόσια διοίκηση (49). Στις επιστολές της με ημερομηνία 1η Φεβρουαρίου 2016 και 3 Μαρτίου 2016 (50), η Επιτροπή ζητούσε πληροφορίες από την πολωνική κυβέρνηση για το θέμα αυτό, και συγκεκριμένα για τις δυνατότητες προσφυγής στη δικαιοσύνη που ήταν διαθέσιμες στα άτομα που πλήττονταν από τον νόμο. Η πολωνική κυβέρνηση δεν έχει δώσει μέχρι στιγμής απαντήσεις στην Επιτροπή για το συγκεκριμένο θέμα.

69.

Αμφιβολίες όσον αφορά τη συμμόρφωσή του με τα θεμελιώδη δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων, εγείρει ενδεχομένως και ο νόμος για την τροποποίηση του νόμου περί Αστυνομίας και ορισμένων άλλων νόμων (51). Στις 28-29 Απριλίου 2016, αντιπροσωπεία της Επιτροπής της Βενετίας μετέβη στη Βαρσοβία προκειμένου να συζητήσει τις αλλαγές που επέφερε ο νόμος για την τροποποίηση του νόμου περί Αστυνομίας και ορισμένων άλλων νόμων, και κατά τη διάρκεια της συνόδου της στις 10-11 Ιουνίου 2016 εξέδωσε σχετική γνωμοδότηση (52). Στην εν λόγω γνωμοδότηση αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι οι δικονομικές εγγυήσεις και οι ουσιαστικές προϋποθέσεις που προβλέπονται στον εν λόγω νόμο εξακολουθούν να μην αποτρέπουν επαρκώς την υπερβολική χρήση του και την αδικαιολόγητη παρέμβασή του στην ιδιωτική ζωή των προσώπων.

70.

Αμφιβολίες όσον αφορά τη συμμόρφωσή του με τα θεμελιώδη δικαιώματα εγείρει ενδεχομένως και ο νέος νόμος περί καταπολέμησης της τρομοκρατίας (53), ο οποίος τελεί επί του παρόντος υπό έλεγχο συνταγματικότητας.

71.

Συμπερασματικά, η Επιτροπή εκτιμά ότι, όσο παρεμποδίζεται το έργο του Συνταγματικού Δικαστηρίου, ήτοι η διασφάλιση του αποτελεσματικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων, δεν θα ελέγχεται αποτελεσματικά η συμμόρφωση των νομοθετικών πράξεων με τα θεμελιώδη δικαιώματα. Το θέμα αυτό εγείρει σοβαρές ανησυχίες όσον αφορά το κράτος δικαίου, δεδομένου ιδίως ότι το Sejm προέβη πρόσφατα στην ψήφιση αρκετών ιδιαίτερα ευαίσθητων νέων νομοθετικών πράξεων, για τις οποίες θα πρέπει να είναι διαθέσιμη η δυνατότητα ελέγχου της συνταγματικότητάς τους. Τις εν λόγω ανησυχίες επιτείνει περαιτέρω το γεγονός ότι, όπως προαναφέρθηκε, ο νόμος που ψηφίστηκε στις 22 Ιουλίου 2016 προβλέπει το πάγωμα αρκετών εκκρεμών υποθέσεων.

5. ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΣΥΣΤΗΜΙΚΗΣ ΑΠΕΙΛΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΔΙΚΑΙΟΥ

72.

Για τους λόγους που παρατίθενται ανωτέρω, η Επιτροπή εκτιμά ότι η κατάσταση που επικρατεί στην Πολωνία συνιστά συστημική απειλή κατά του κράτους δικαίου στην εν λόγω χώρα. Το γεγονός ότι παρεμποδίζεται το έργο του Συνταγματικού Δικαστηρίου, ήτοι η πλήρης διασφάλιση του αποτελεσματικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων, επηρεάζει δυσμενώς την ακεραιότητα, τη σταθερότητα και την εύρυθμη λειτουργία του, που συνθέτουν μία από τις βασικές ασφαλιστικές δικλίδες για το κράτος δικαίου στην Πολωνία. Όπου υφίστανται συνταγματικά δικαστήρια, η αποτελεσματικότητά τους αποτελεί βασική συνιστώσα του κράτους δικαίου.

73.

Ο σεβασμός του κράτους δικαίου δεν αποτελεί μόνο προϋπόθεση για την προστασία όλων των θεμελιωδών αξιών που αναφέρονται στο άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Αποτελεί επίσης προϋπόθεση για τον σεβασμό όλων των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων που απορρέουν από τις Συνθήκες και από το διεθνές δίκαιο, και για την εδραίωση της εμπιστοσύνης των πολιτών, των επιχειρήσεων και των εθνικών αρχών στα νομικά συστήματα όλων των άλλων κρατών μελών.

6. ΣΥΝΙΣΤΩΜΕΝΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ

74.

Η Επιτροπή συστήνει στις πολωνικές αρχές να λάβουν επειγόντως τα κατάλληλα μέτρα για να αντιμετωπίσουν την εν λόγω συστημική απειλή κατά του κράτους δικαίου. Ειδικότερα, η Επιτροπή συστήνει στις πολωνικές αρχές τα εξής:

α)

να εφαρμόσουν πλήρως τις αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου της 3ης και της 9ης Δεκεμβρίου 2015, οι οποίες απαιτούν να αναλάβουν τα καθήκοντά τους στο Συνταγματικό Δικαστήριο οι τρεις δικαστές που υποδείχθηκαν νομίμως τον Οκτώβριο του 2015 από την προηγούμενη Κάτω Βουλή, και να μην αναλάβουν καθήκοντα οι τρεις δικαστές που υποδείχθηκαν χωρίς έγκυρη νομική βάση από τη νέα Κάτω Βουλή, εφόσον η επιλογή τους δεν έγινε με έγκυρο τρόπο·

β)

να δημοσιεύσουν και να εφαρμόσουν πλήρως την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της 9ης Μαρτίου 2016, καθώς και τις μεταγενέστερες αποφάσεις του, και να διασφαλίσουν ότι η δημοσίευση των μελλοντικών αποφάσεων θα γίνεται με αυτόματο τρόπο και δεν θα εξαρτάται από αποφάσεις της εκτελεστικής ή της νομοθετικής εξουσίας·

γ)

να διασφαλίσουν ότι κάθε μεταρρύθμιση του νόμου περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου θα σέβεται τις αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου, συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων της 3ης και της 9ης Δεκεμβρίου 2015 και της απόφασης της 9ης Μαρτίου 2016, και θα λαμβάνει πλήρως υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής της Βενετίας· να διασφαλίσουν ότι η αποτελεσματικότητα του Συνταγματικού Δικαστηρίου ως εγγυητή του Συντάγματος δεν υπονομεύεται από απαιτήσεις, είτε μεμονωμένα είτε μέσω του συνδυασμένου αποτελέσματός τους, όπως αυτές που αναφέρονται ανωτέρω σχετικά με την απαρτία, την εκδίκαση των υποθέσεων με χρονολογική σειρά, τη δυνατότητα του Γενικού Εισαγγελέα να παρακωλύει την εξέταση υποθέσεων, την αναβολή των διασκέψεων ή με μεταβατικά μέτρα που επηρεάζουν δυσμενώς την πορεία εκκρεμών υποθέσεων και αναστέλλουν τη διευθέτησή τους·

δ)

να μεριμνήσουν ώστε το Συνταγματικό Δικαστήριο να μπορέσει να ελέγξει απρόσκοπτα τη συμβατότητα με το Σύνταγμα του νέου νόμου που ψηφίστηκε στις 22 Ιουλίου 2016 περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου προτού αυτός τεθεί σε ισχύ, και να διασφαλίσουν τη δημοσίευση και την πλήρη εφαρμογή της σχετικής απόφασης του Δικαστηρίου·

ε)	να απέχουν από πράξεις και δημόσιες δηλώσεις που δύνανται να υπονομεύσουν τη νομιμότητα και την αποτελεσματικότητα του Συνταγματικού Δικαστηρίου.

75.

Η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι η καλόπιστη συνεργασία που απαιτείται μεταξύ των διαφόρων κρατικών θεσμών σε ζητήματα που άπτονται του κράτους δικαίου είναι ουσιώδους σημασίας για την εξεύρεση λύσης στην παρούσα κατάσταση. Η Επιτροπή παροτρύνει επίσης τις πολωνικές αρχές να ζητήσουν τη γνώμη της Επιτροπής της Βενετίας σχετικά με τον νέο νόμο που ψηφίστηκε στις 22 Ιουλίου 2016 περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου.

76.

Η Επιτροπή καλεί την πολωνική κυβέρνηση να επιλύσει τα προβλήματα που επισημαίνονται στην παρούσα σύσταση εντός τριών μηνών από την παραλαβή της σύστασης, και να ενημερώσει την Επιτροπή για τα μέτρα που θα λάβει προς τον σκοπό αυτό.

77.

Βάσει της παρούσας σύστασης, η Επιτροπή είναι έτοιμη να συνεχίσει τον εποικοδομητικό διάλογο με την πολωνική κυβέρνηση.

Βρυξέλλες, 27 Ιουλίου 2016

Για την Επιτροπή

Frans TIMMERMANS

Αντιπρόεδρος

(1) COM(2014) 158 final, εφεξής «η ανακοίνωση».

(2) Βλέπε COM(2014) 158 final, ενότητα 2, παράρτημα I.

(3) Βλέπε σημείο 4.1 της ανακοίνωσης.

(4) Ibid.

(5) Ibid.

(6) Νόμος της 22ας Δεκεμβρίου 2015 για την τροποποίηση του νόμου της 25ης Ιουνίου 2015 περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου. Ο τροποποιητικός νόμος δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Πολωνίας στις 28 Δεκεμβρίου, σημείο 2217.

(7) Επιστολή του πρώτου αντιπροέδρου, κ. Timmermans, προς τον υπουργό Εξωτερικών, κ. Waszczykowski, και τον υπουργό Δικαιοσύνης, κ. Ziobro, με ημερομηνία 23 Δεκεμβρίου 2015.

(8) Επιστολή του πρώτου αντιπροέδρου, κ. Timmermans, προς τον υπουργό Εξωτερικών, κ. Waszczykowski, και τον υπουργό Δικαιοσύνης, κ. Ziobro, με ημερομηνία 30 Δεκεμβρίου 2015.

(9) Επιστολή του υφυπουργού Εξωτερικών, κ. Stepkowski, προς τον πρώτο αντιπρόεδρο, κ. Timmermans, με ημερομηνία 7 Ιανουαρίου 2016.

(10) Επιστολή του υπουργού Δικαιοσύνης, κ. Ziobro, προς τον πρώτο αντιπρόεδρο, κ. Timmermans, με ημερομηνία 11 Ιανουαρίου 2016.

(11) Επιστολή του πρώτου αντιπροέδρου, κ. Timmermans, προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης, κ. Ziobro, με ημερομηνία 13 Ιανουαρίου 2016.

(12) Επιστολή του Επιτρόπου κ. Oettinger προς τον Υπουργό Δικαιοσύνης, κ. Ziobro, με ημερομηνία 19 Ιανουαρίου 2016.

(13) Επιστολή του υπουργού Δικαιοσύνης, κ. Ziobro, προς τον πρώτο αντιπρόεδρο, κ. Timmermans, με ημερομηνία 19 Ιανουαρίου 2016.

(14) Επιστολή του πρώτου αντιπροέδρου, κ. Timmermans, προς τον υπουργό Δικαιοσύνης, κ. Ziobro, με ημερομηνία 1η Φεβρουαρίου 2016.

(15) Επιστολή του υπουργού Εξωτερικών, κ. Waszczykowski, προς τον πρώτο αντιπρόεδρο, κ. Timmermans, με ημερομηνία 29 Φεβρουαρίου 2016.

(16) Επιστολή του πρώτου αντιπροέδρου, κ. Timmermans, προς τον υπουργό Εξωτερικών, κ. Waszczykowski, με ημερομηνία 3 Μαρτίου 2016.

(17) Γνωμοδότηση αριθ. 833/2015, CDL-AD(2016)001.

(18) Από τις 9 Μαρτίου 2016, το Συνταγματικό Δικαστήριο έχει λάβει είκοσι αποφάσεις οι οποίες δεν έχουν δημοσιευθεί.

(19) Επιστολή του υπουργού Εξωτερικών, κ. Waszczykowski, προς τον πρώτο αντιπρόεδρο, κ. Timmermans, με ημερομηνία 24 Ιουνίου 2016.

(20) K 34/15.

(21) K 35/15.

(22) Γνωμοδότηση, σημείο 112.

(23) Γνωμοδότηση, σημείο 136.

(24) Νόμος της 25ης Ιουνίου 2015 περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου, που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Πολωνίας στις 30 Ιουλίου 2015, σημείο 1064, όπως τροποποιήθηκε. Ο νόμος που ψηφίστηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2015 δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα στις 28 Δεκεμβρίου, σημείο 2217.

(25) Γνωμοδότηση, σημείο 41.

(26) Νόμος της 25ης Ιουνίου 2015 περί του Συνταγματικού Δικαστηρίου, που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Πολωνίας στις 30 Ιουλίου 2015, σημείο 1064, όπως τροποποιήθηκε. Ο νόμος που ψηφίστηκε στις 22 Δεκεμβρίου 2015 δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα στις 28 Δεκεμβρίου, σημείο 2217.

(27) Βλέπε νέο άρθρο 1 παράγραφος 9, που αντικαθιστά το άρθρο 44 παράγραφοι 1-3.

(28) Βλέπε νέο άρθρο 1 παράγραφος 14, που αντικαθιστά το άρθρο 99 παράγραφος 1.

(29) Βλέπε νέο άρθρο 1 παράγραφος 10, που προσθέτει νέο άρθρο 80 παράγραφος 2.

(30) Βλέπε νέο άρθρο 1 παράγραφος 12, που αντικαθιστά το άρθρο 87 παράγραφος 2.

(31) Βλέπε νέο άρθρο 1 παράγραφος 5, που προσθέτει το νέο άρθρο 28α, και νέο άρθρο 1 παράγραφος 7, που προσθέτει το νέο άρθρο 31α.

(32) Η νέα αυτή απαρτία ισχύει και για τα ψηφίσματα της Γενικής Συνέλευσης, εκτός εάν ο νόμος ορίζει διαφορετικά, βλέπε νέο άρθρο 1 παράγραφος 3, που τροποποιεί το άρθρο 10 παράγραφος 1.

(33) Σύμφωνα με τον τροποποιητικό νόμο, οι ίδιοι κανόνες —απαρτία και πλειοψηφία δύο τρίτων— ισχύουν και για τη Γενική Συνέλευση του Συνταγματικού Δικαστηρίου.

(34) Βλέπε νέο άρθρο 1 παράγραφος 10, που προσθέτει το νέο άρθρο 80 παράγραφος 2.

(35) Βλέπε νέο άρθρο 2.

(36) Βλέπε νέο άρθρο 1 παράγραφος 12.

(37) Βλέπε νέο άρθρο 1 παράγραφος 5.

(38) Βλέπε νέο άρθρο 1 παράγραφος 7.

(39) Βλέπε νέο άρθρο 1 παράγραφος 5, που προσθέτει το νέο άρθρο 28α.

(40) Βλέπε νέο άρθρο 1 παράγραφος 7, που προσθέτει το νέο άρθρο 31α.

(41) Νόμος της 30ής Δεκεμβρίου 2015 για την τροποποίηση του νόμου περί ραδιοτηλεοπτικών μεταδόσεων, που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Πολωνίας στις 7 Ιανουαρίου 2016, σημείο 25.

(42) Νόμος της 30ής Δεκεμβρίου 2015 για την τροποποίηση του νόμου περί δημόσιας διοίκησης και ορισμένων άλλων νόμων, που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Πολωνίας στις 8 Ιανουαρίου 2016, σημείο 34.

(43) Νόμος της 15ης Ιανουαρίου 2016 για την τροποποίηση του νόμου περί Αστυνομίας και άλλων νόμων, που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Πολωνίας στις 4 Φεβρουαρίου 2016, σημείο 147.

(44) Νόμος της 28ης Ιανουαρίου 2016 περί Εισαγγελίας, που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Πολωνίας στις 15 Φεβρουαρίου 2016, σημείο 177· νόμος της 28ης Ιανουαρίου 2016 — Κανονισμοί εφαρμογής του νόμου — Νόμος περί Εισαγγελίας, που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Πολωνίας στις 15 Φεβρουαρίου 2016, σημείο 178.

(45) Νόμος της 18ης Μαρτίου 2016 για τον Διαμεσολαβητή και για την τροποποίηση ορισμένων άλλων νόμων. Υπογράφηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις 4 Μαΐου 2016.

(46) Νόμος της 22ας Ιουνίου 2016 περί του Εθνικού Συμβουλίου Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Υπογράφηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις 27 Ιουνίου 2016.

(47) Νόμος της 10ης Ιουνίου 2016 περί καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Υπογράφηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις 22 Ιουνίου 2016. Η Επιτροπή γνωρίζει ακόμη ότι στις 5 Μαΐου 2016 ο υπουργός Δικαιοσύνης υπέβαλε στο Εθνικό Νομοθετικό Κέντρο νέο νόμο ο οποίος τροποποιεί τον νόμο περί του Εθνικού Δικαστικού Συμβουλίου και ορισμένους άλλους νόμους.

(48) Νόμος της 30ής Δεκεμβρίου 2015 για την τροποποίηση του νόμου περί ραδιοτηλεοπτικών μεταδόσεων, που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Πολωνίας στις 7 Ιανουαρίου 2016, θέμα 25, και νόμος της 22ας Ιουνίου 2016 περί του Εθνικού Συμβουλίου Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Υπογράφηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις 27 Ιουνίου 2016.

(49) Νόμος της 30ής Δεκεμβρίου 2015 για την τροποποίηση του νόμου περί δημόσιας διοίκησης και ορισμένων άλλων νόμων, που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Πολωνίας στις 8 Ιανουαρίου 2016, σημείο 34.

(50) Επιστολή του πρώτου αντιπροέδρου, κ. Timmermans, προς τον υπουργό Δικαιοσύνης, κ. Ziobro, με ημερομηνία 1η Φεβρουαρίου 2016· επιστολή του πρώτου αντιπροέδρου, κ. Timmermans, προς τον υπουργό Εξωτερικών, κ. Waszczykowski, με ημερομηνία 3 Μαρτίου 2016.

(51) Νόμος της 15ης Ιανουαρίου 2016 για την τροποποίηση του νόμου περί Αστυνομίας και άλλων νόμων, που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας της Πολωνίας στις 4 Φεβρουαρίου 2016, σημείο 147.

(52) Γνωμοδότηση αριθ. 839/2016.

(53) Νόμος της 10ης Ιουνίου 2016 περί καταπολέμησης της τρομοκρατίας. Υπογράφηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας στις 22 Ιουνίου 2016.

Περιεχόμενα		II Μη νομοθετικές πράξεις	Σελίδα
		ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ
	*	Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2016/1368 της Επιτροπής, της 11ης Αυγούστου 2016, για την κατάρτιση καταλόγου δεικτών αναφοράς κρίσιμης σημασίας που χρησιμοποιούνται στις χρηματοπιστωτικές αγορές σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/1011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ( 1 )	1
	*	Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2016/1369 της Επιτροπής, της 11ης Αυγούστου 2016, για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) 2016/388 για την επιβολή οριστικού δασμού αντιντάμπινγκ στις εισαγωγές σωλήνων κάθε είδους από όλκιμο χυτοσίδηρο (που είναι επίσης γνωστός ως χυτοσίδηρος σφαιροειδούς γραφίτη) καταγωγής Ινδίας	4
		Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2016/1370 της Επιτροπής, της 11ης Αυγούστου 2016, για καθορισμό των κατ' αποκοπή τιμών εισαγωγής για τον προσδιορισμό της τιμής εισόδου ορισμένων οπωροκηπευτικών	7
		ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ
	*	Απόφαση (ΕΕ) 2016/1371 της Επιτροπής, της 10ης Αυγούστου 2016, για τον καθορισμό των οικολογικών κριτηρίων απονομής του οικολογικού σήματος της ΕΕ σε προσωπικούς υπολογιστές, φορητούς υπολογιστές και υπολογιστές-ταμπλέτες [κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό C(2016) 5010] ( 1 )	9
	*	Εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2016/1372 της Επιτροπής, της 10ης Αυγούστου 2016, για την τροποποίηση του παραρτήματος της εκτελεστικής απόφασης 2014/709/ΕΕ σχετικά με τα μέτρα ελέγχου της υγείας των ζώων όσον αφορά την αφρικανική πανώλη των χοίρων σε ορισμένα κράτη μέλη, ως προς τις καταχωρίσεις για την Λετονία και την Πολωνία [κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό C(2016) 5319] ( 1 )	38
	*	Εκτελεστική απόφαση (EE) 2016/1373 της Επιτροπής, της 11ης Αυγούστου 2016, για την έγκριση του σχεδίου επιδόσεων του δικτύου για τη δεύτερη περίοδο αναφοράς του μηχανισμού επιδόσεων του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού (2015-2019) ( 1 )	51
		ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ
	*	Σύσταση (ΕΕ) 2016/1374 της Επιτροπής, της 27ης Ιουλίου 2016, σχετικά με το κράτος δικαίου στην Πολωνία	53
		ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΙ ΚΑΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ
	*	Τροποποίηση του κανονισμού διαδικασίας του Δικαστηρίου	69
	*	Τροποποίηση του κανονισμού διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου	71
	*	Τροποποίηση του κανονισμού διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου	72
	*	Τροποποιήσεις του κανονισμού διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου	73
	*	Τροποποιήσεις των Διατάξεων για τη ρύθμιση πρακτικών ζητημάτων σχετικών με την εκτέλεση του του κανονισμού διαδικασίας του Γενικού Δικαστηρίου	78

(ευρώ/100 kg)
Κωδικός ΣΟ	Κωδικός τρίτων χωρών (1)	Κατ' αποκοπή τιμή εισαγωγής
0702 00 00	MA	131,8
0702 00 00	ZZ	131,8
0707 00 05	TR	116,3
0707 00 05	ZZ	116,3
0709 93 10	TR	134,4
0709 93 10	ZZ	134,4
0805 50 10	AR	182,4
	CL	152,2
	MA	115,2
	TR	156,0
	UY	153,5
	ZA	150,3
	ZZ	151,6
0806 10 10	EG	223,0
	MA	178,5
	TR	158,2
	ZZ	186,6
0808 10 80	AR	145,1
	BR	102,1
	CL	123,4
	CN	90,3
	NZ	135,1
	PE	106,8
	US	167,6
	UY	92,2
	ZA	96,7
	ZZ	117,7
0808 30 90	AR	197,7
	CL	127,1
	TR	147,9
	ZA	133,0
	ZZ	151,4
0809 30 10 , 0809 30 90	TR	135,1
0809 30 10 , 0809 30 90	ZZ	135,1

		ISSN 1977-0669
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης		L 217

Έκδοση στην ελληνική γλώσσα	Νομοθεσία	59ο έτος 12 Αυγούστου 2016

		Διορθωτικά
	*	Διορθωτικό στον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2016/466 του Συμβουλίου, της 31ης Μαρτίου 2016, για την εφαρμογή του άρθρου 21 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2016/44 σχετικά με περιοριστικά μέτρα λόγω της κατάστασης στη Λιβύη ( ΕΕ L 85 της 1.4.2016 )	81


	(1) Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ