9.6.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 152/1

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΌΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΕ) 2016/895 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 8ης Ιουνίου 2016

για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1290/2008 σχετικά με την επωνυμία του κατόχου της άδειας κυκλοφορίας του παρασκευάσματος Lactobacillus rhamnosus (CNCM-I-3698) και Lactobacillus farciminis (CNCM-I-3699)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1831/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Σεπτεμβρίου 2003, για τις πρόσθετες ύλες που χρησιμοποιούνται στη διατροφή των ζώων (1), και ιδίως το άρθρο 13 παράγραφος 3,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Η εταιρεία Danisco (UK) Ltd. υπέβαλε αίτηση σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003, με την οποία προτείνεται η αλλαγή της επωνυμίας του κατόχου της άδειας κυκλοφορίας κατά τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1290/2008 της Επιτροπής (2), σχετικά με την έγκριση του παρασκευάσματος Lactobacillus rhamnosus (CNCM-I-3698) και Lactobacillus farciminis (CNCM- I-3699).

(2)	Ο αιτών ισχυρίζεται ότι, με ισχύ από τη 12η Νοεμβρίου 2015, η εταιρεία Danisco (UK) Ltd. έχει μεταβιβάσει τα δικαιώματα εμπορίας του παρασκευάσματος Lactobacillus rhamnosus (CNCM-I-3698) και Lactobacillus farciminis (CNCM- I-3699), στην εταιρεία STI Biotechnologie.

(3)	Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις των όρων της άδειας κυκλοφορίας είναι καθαρά διοικητικής φύσης και δεν απαιτούν νέα αξιολόγηση της σχετικής πρόσθετης ύλης. Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων ενημερώθηκε για την αίτηση.

(4)	Για να είναι δυνατή η εμπορία της εν λόγω πρόσθετης ύλης ζωοτροφών με την επωνυμία «STI Biotechnologie», είναι αναγκαίο να τροποποιηθούν οι όροι της άδειας κυκλοφορίας.

(5)	Συνεπώς, ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1290/2008 θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως.

(6)

Δεδομένου ότι δεν υπάρχουν λόγοι ασφαλείας που να απαιτούν την άμεση εφαρμογή της τροποποίησης η οποία επέρχεται με τον παρόντα κανονισμό στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1290/2008, είναι σκόπιμο να προβλεφθεί μεταβατική περίοδος για την εξάντληση των υπαρχόντων αποθεμάτων της πρόσθετης ύλης, των προμειγμάτων και των σύνθετων ζωοτροφών που περιέχουν την πρόσθετη ύλη.

(7)	Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Στο παράρτημα του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1290/2008, στη δεύτερη στήλη, οι λέξεις «Danisco (UK) Ltd» αντικαθίστανται από τις λέξεις «STI Biotechnologie».

Άρθρο 2

Τα υφιστάμενα αποθέματα της πρόσθετης ύλης, των προμειγμάτων και των σύνθετων ζωοτροφών που περιέχουν την πρόσθετη ύλη και που συμμορφώνονται με τις διατάξεις που ισχύουν πριν από την ημερομηνία της έναρξης ισχύος του παρόντος κανονισμού μπορούν να εξακολουθήσουν να διατίθενται στην αγορά και να χρησιμοποιούνται έως ότου εξαντληθούν.

Άρθρο 3

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 8 Ιουνίου 2016.

Για την Επιτροπή

Ο Πρόεδρος

Jean-Claude JUNCKER

(1) ΕΕ L 268 της 18.10.2003, σ. 29.

(2) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1290/2008 της Επιτροπής, της 18ης Δεκεμβρίου 2008, σχετικά με την έγκριση του παρασκευάσματος Lactobacillus rhamnosus (CNCM-I-3698) και Lactobacillus farciminis (CNCM-I-3699) ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών (ΕΕ L 340 της 19.12.2008, σ. 20).

9.6.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 152/3

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΌΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΕ) 2016/896 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 8ης Ιουνίου 2016

σχετικά με τη χορήγηση άδειας για τα τρυγικά άλατα σιδηρονατρίου ως πρόσθετη ύλη στις ζωοτροφές για όλα τα ζωικά είδη

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)	Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1831/2003 προβλέπει τη χορήγηση άδειας για τις πρόσθετες ύλες που χρησιμοποιούνται στη διατροφή των ζώων και καθορίζει τους όρους και τις διαδικασίες για τη χορήγηση της άδειας αυτής.

(2)	Σύμφωνα με το άρθρο 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003, υποβλήθηκε αίτηση άδειας για τα τρυγικά άλατα σιδηρονατρίου. Η εν λόγω αίτηση συνοδευόταν από τα στοιχεία και τα έγγραφα που απαιτούνται βάσει του άρθρου 7 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003.

(3)	Η αίτηση αφορά τη χορήγηση άδειας για τα τρυγικά άλατα σιδηρονατρίου ως πρόσθετη ύλη ζωοτροφών για όλα τα ζωικά είδη, ουσία η οποία ταξινομείται στην κατηγορία πρόσθετων υλών «τεχνολογικές πρόσθετες ύλες».

(4)

Από τη γνώμη που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων («η Αρχή») στις 30 Απριλίου 2015 (2) συνάγεται ότι, υπό τις προτεινόμενες συνθήκες χρήσης, το εν λόγω παρασκεύασμα δεν έχει δυσμενείς επιδράσεις στην υγεία των ζώων, την υγεία του ανθρώπου ή το περιβάλλον. Η Αρχή κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι το παρασκεύασμα έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει αποτελεσματικά ως αντισυσσωματοποιητικός παράγοντας στο αλάτι. Η Αρχή κρίνει ότι δεν υπάρχει ανάγκη για ειδικές απαιτήσεις παρακολούθησης μετά τη διάθεση στην αγορά. Η Αρχή επαλήθευσε, επίσης, την έκθεση όσον αφορά τη μέθοδο ανάλυσης της πρόσθετης ύλης ζωοτροφών στις ζωοτροφές, η οποία υποβλήθηκε από το εργαστήριο αναφοράς το οποίο έχει συσταθεί βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003.

(5)	Από την αξιολόγηση των τρυγικών αλάτων σιδηρονατρίου διαπιστώνεται ότι πληρούνται οι όροι για τη χορήγηση άδειας που προβλέπονται στο άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003. Συνεπώς, πρέπει να εγκριθεί η χρήση αυτού του παρασκευάσματος, όπως καθορίζεται στο παράρτημα του παρόντος κανονισμού.

(6)	Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Το παρασκεύασμα που προσδιορίζεται στο παράρτημα και ανήκει στην κατηγορία πρόσθετων υλών«τεχνολογικές πρόσθετες ύλες» και στη λειτουργική ομάδα «αντισυσσωματοποιητικοί παράγοντες» εγκρίνεται ως πρόσθετη ύλη που μπορεί να χρησιμοποιείται στη διατροφή των ζώων υπό τους όρους που καθορίζονται στο εν λόγω παράρτημα.

Άρθρο 2

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 8 Ιουνίου 2016.

Για την Επιτροπή

Ο Πρόεδρος

Jean-Claude JUNCKER

(1) ΕΕ L 268 της 18.10.2003, σ. 29.

(2) EFSA Journal 2015· 13(5):4114.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Αριθμός ταυτοποίησης της πρόσθετης ύλης

Πρόσθετη ύλη

Σύνθεση, χημικός τύπος, περιγραφή, μέθοδοι ανάλυσης

Είδος ή κατηγορία ζώου

Μέγιστη ηλικία

Ελάχιστη περιεκτικότητα

Μέγιστη περιεκτικότητα

Λοιπές διατάξεις

Λήξη της περιόδου ισχύος της άδειας

mg δραστικής ουσίας/kg NaCl

Τεχνολογικές πρόσθετες ύλες: αντισυσσωματοποιητικοί παράγοντες

1i534

Τρυγικά άλατα σιδηρονατρίου

Σύνθεση πρόσθετης ύλης

Παρασκεύασμα προϊόντων συμπλοκοποίησης τρυγικών αλάτων νατρίου με χλωριούχο σίδηρο (ΙΙΙ) σε υδατικό διάλυμα ≤ 35 % (κατά βάρος)

Χαρακτηρισμός της δραστικής ουσίας

Προϊόν συμπλοκοποίησης σιδήρου (III) με D(+)-, L(-)- και meso-2,3 διυδροξυβουτανοδιοϊκά οξέα

Αναλογία: σίδηρος προς meso-τρυγικό 1:1·

Αναλογία: σίδηρος προς σύνολο ισομερών τρυγικού 1:1,5

Αριθμός CAS 1280193-05-9

Fe(OH)2C4H4O6Na

χλωριούχα: ≤ 25 %

Οξαλικά ιόντα: ≤ 1,5 % εκφραζόμενα ως οξαλικό οξύ

Σίδηρος: ≥ 8 % σίδηρος(III)

Αναλυτική μέθοδος (1)

Ποσοτικός προσδιορισμός του meso-τρυγικού και των D(-), L(+)-τρυγικών στην πρόσθετη ύλη ζωοτροφών:

—	Υγροχρωματογραφία υψηλής απόδοσης με ανιχνευτή υπεριώδους (HPLC-RI),

Ποσοτικός προσδιορισμός του συνολικού σιδήρου στην πρόσθετη ύλη ζωοτροφών:

—	Φασματοσκοπία ατομικής εκπομπής σε επαγωγικά συζευγμένο πλάσμα (ICP-AES) — EN ISO 15510, ή

—	Φασματοσκοπία ατομικής εκπομπής σε επαγωγικά συζευγμένο πλάσμα κατόπιν χώνευσης υπό πίεση (ICP-AES) — EN ISO 15621, ή

—	Φασματοσκοπία ατομικής εκπομπής σε επαγωγικά συζευγμένο πλάσμα (ICP-AES) — EN ISO 11885, ή

—	Φασματομετρία ατομικής απορρόφησης (AAS) — EN ISO 6869, ή

—	Φασματομετρία ατομικής απορρόφησης (AAS) — κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 152/2009 της Επιτροπής (2), και

Ποσοτικός προσδιορισμός του ολικού νατρίου στην πρόσθετη ύλη ζωοτροφών:

—	Φασματοσκοπία ατομικής εκπομπής σε επαγωγικά συζευγμένο πλάσμα (ICP-AES) — EN ISO 15510, ή

—	Φασματοσκοπία ατομικής εκπομπής σε επαγωγικά συζευγμένο πλάσμα κατόπιν χώνευσης υπό πίεση (ICP-AES) — EN ISO 15621, ή

—	Φασματοσκοπία ατομικής εκπομπής σε επαγωγικά συζευγμένο πλάσμα (ICP-AES) — EN ISO 11885, ή

—	Φασματομετρία ατομικής απορρόφησης (AAS) — EN ISO 6869, και

Ποσοτικός προσδιορισμός των ολικών χλωριούχων στην πρόσθετη ύλη ζωοτροφών:

—	Τιτλομετρία — κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 152/2009 ή ISO 6495.

Όλα τα ζωικά είδη

—

1.	Η πρόσθετη ύλη χρησιμοποιείται μόνο σε χλωριούχο νάτριο (NaCl)

2.	Ελάχιστη συνιστώμενη δόση: 26 mg τρυγικών αλάτων σιδηρονατρίου/kg NaCl (που ισοδυναμεί με 3 mg σιδήρου ανά kg NaCl))

3.	Μέγιστη συνιστώμενη δόση: 106 mg τρυγικών αλάτων σιδηρονατρίου/kg NaCl

29 Ιουνίου 2026

(1) Πληροφορίες σχετικά με τις αναλυτικές μεθόδους διατίθενται στην ακόλουθη διεύθυνση του εργαστηρίου αναφοράς: https://ec.europa.eu/jrc/en/eurl/feed-additives/evaluation-reports

(2) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 152/2009 της Επιτροπής, της 27ης Ιανουαρίου 2009, για τον καθορισμό μεθόδων δειγματοληψίας και ανάλυσης για τον επίσημο έλεγχο των ζωοτροφών (ΕΕ L 54 της 26.2.2009, σ. 1).

9.6.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 152/7

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΌΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΕ) 2016/897 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 8ης Ιουνίου 2016

σχετικά με τη χορήγηση άδειας για τη χρήση παρασκευάσματος του Bacillus subtilis (C-3102) (DSM 15544) ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών για όρνιθες ωοπαραγωγής και διακοσμητικά ψάρια (κάτοχος της άδειας: Asahi Calpis Wellness Co. Ltd.) και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1444/2006, (ΕΕ) αριθ. 333/2010 και (ΕΕ) αριθ. 184/2011 όσον αφορά τον κάτοχο της άδειας

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)	Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1831/2003 προβλέπει τη χορήγηση άδειας για τις πρόσθετες ύλες που χρησιμοποιούνται στη διατροφή των ζώων και καθορίζει τους όρους και τις διαδικασίες για τη χορήγηση της άδειας αυτής.

(2)	Σύμφωνα με το άρθρο 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003, υποβλήθηκαν αιτήσεις για τη χορήγηση άδειας σε παρασκεύασμα του Bacillus subtilis (C-3102). Οι εν λόγω αιτήσεις συνοδεύονταν από τα στοιχεία και τα έγγραφα που απαιτούνται βάσει του άρθρου 7 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003.

(3)	Οι αιτήσεις αφορούν την έγκριση παρασκευάσματος του Bacillus subtilis (C-3102) ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών για όλα τα πτηνά ωοπαραγωγής και τα διακοσμητικά ψάρια, η οποία θα πρέπει να ταξινομείται στην κατηγορία πρόσθετων υλών «ζωοτεχνικές πρόσθετες ύλες».

(4)

Το εν λόγω παρασκεύασμα είχε ήδη εγκριθεί ως πρόσθετη ύλη ζωοτροφών για χρήση σε κοτόπουλα προς πάχυνση με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1444/2006 της Επιτροπής (2), για χρήση σε χοιρίδια με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 333/2010 της Επιτροπής (3) και για χρήση σε κοτόπουλα που εκτρέφονται για ωοπαραγωγή, γαλοπούλες, δευτερεύοντα είδη πτηνών και άλλα διακοσμητικά πτηνά και πτερωτά θηράματα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 184/2011 της Επιτροπής (4).

(5)

Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων («η Αρχή»), στις γνωμοδοτήσεις που εξέδωσε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015 (5) και στις 11 Νοεμβρίου 2015 (6), κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, υπό τις προτεινόμενες συνθήκες χρήσης, το παρασκεύασμα του Bacillus subtilis (C-3102) θεωρείται ότι δεν έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία των ζώων, στην ανθρώπινη υγεία και στο περιβάλλον. Η Αρχή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, υπό τις προτεινόμενες συνθήκες χρήσης, η πρόσθετη ύλη έχει τη δυνατότητα να μειώσει αποτελεσματικά την ποσότητα ζωοτροφών ανά μονάδα μαζικής παραγωγής αυγών καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου ωοτοκίας. Η Αρχή κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι η πρόσθετη ύλη έχει τη δυνατότητα να βελτιώσει την αξιοποίηση της ζωοτροφής και την ανάπτυξη στα διακοσμητικά ψάρια. Η Αρχή κρίνει ότι δεν υπάρχει ανάγκη για ειδικές απαιτήσεις παρακολούθησης μετά τη διάθεση στην αγορά. Επιπλέον, η Αρχή επαλήθευσε την έκθεση σχετικά με τη μέθοδο ανάλυσης της πρόσθετης ύλης ζωοτροφών στις ζωοτροφές, η οποία υποβλήθηκε από το εργαστήριο αναφοράς που συστάθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1831/2003.

(6)

Από την αξιολόγηση του παρασκευάσματος του Bacillus subtilis (C-3102) διαπιστώνεται ότι πληρούνται οι όροι για τη χορήγηση άδειας που προβλέπονται στο άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να εγκριθεί η χρήση του εν λόγω παρασκευάσματος όπως διευκρινίζεται στο παράρτημα του παρόντος κανονισμού.

(7)

Ο αιτών υπέβαλε επίσης αίτηση σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003, με την οποία προτείνει την αλλαγή επωνυμίας τόσο του κατόχου της άδειας όσο και του αντιπροσώπου του στην ΕΕ στους κανονισμούς (ΕΚ) αριθ. 1444/2006, (ΕΕ) αριθ. 333/2010 και (ΕΕ) αριθ. 184/2011. Ο αιτών ισχυρίζεται ότι από την 1η Ιανουαρίου 2016 άλλαξε την επωνυμία του από «Calpis Co. Ltd.» σε «Asahi Calpis Wellness Co. Ltd.». Η επωνυμία του αντιπροσώπου του στην ΕΕ άλλαξε από «Calpis Co. Ltd. Europe Representative Office» σε «Asahi Calpis Wellness Co. Ltd. Europe Representative Office». Ο αιτών έχει υποβάλει σχετικά στοιχεία που υποστηρίζουν το αίτημά του.

(8)	Για να μπορέσει η Asahi Calpis Wellness Co. Ltd. να εκμεταλλευθεί τα δικαιώματα εμπορίας που έχει, είναι αναγκαίο να τροποποιηθούν οι όροι των αδειών.

(9)	Ως εκ τούτου, θα πρέπει να τροποποιηθούν αναλόγως οι κανονισμοί (ΕΚ) αριθ. 1444/2006, (ΕΕ) αριθ. 333/2010 και (ΕΕ) αριθ. 184/2011.

(10)	Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Το παρασκεύασμα που προσδιορίζεται στο παράρτημα και το οποίο ανήκει στην κατηγορία πρόσθετων υλών «ζωοτεχνικές πρόσθετες ύλες» και στη λειτουργική ομάδα «σταθεροποιητές της χλωρίδας των εντέρων» εγκρίνεται ως πρόσθετη ύλη στη διατροφή των ζώων υπό τους όρους που παρατίθενται στο εν λόγω παράρτημα.

Άρθρο 2

Στο παράρτημα του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1444/2006, στη δεύτερη στήλη («Επωνυμία του κατόχου της άδειας»), η φράση «Calpis Co. Ltd Εκπροσωπείται στην Κοινότητα από την Orffa International Holding BV» αντικαθίσταται από τη φράση «Asahi Calpis Wellness Co. Ltd. Εκπροσωπείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την Asahi Calpis Wellness Co. Ltd. Europe Representative Office».

Άρθρο 3

Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 333/2010 τροποποιείται ως εξής:

α)

στον τίτλο, η φράση «κάτοχος άδειας Calpis Co. Ltd. Japan, που εκπροσωπείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την αντιπροσωπεία Calpis Co. Ltd. Europe» αντικαθίσταται από τη φράση «κάτοχος της άδειας: Asahi Calpis Wellness Co. Ltd., που εκπροσωπείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την Asahi Calpis Wellness Co. Ltd. Europe Representative Office»·

β)

στο παράρτημα, στη δεύτερη στήλη («Επωνυμία του κατόχου της άδειας»), η φράση «Calpis Co. Ltd. Japan, που εκπροσωπείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την αντιπροσωπεία Calpis Co. Ltd. Europe, Γαλλία» αντικαθίσταται από τη φράση «Asahi Calpis Wellness Co. Ltd., που εκπροσωπείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την Asahi Calpis Wellness Co. Ltd. Europe Representative Office».

Άρθρο 4

Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 184/2011 τροποποιείται ως εξής:

α)

Στον τίτλο, η φράση «κάτοχος της έγκρισης είναι η εταιρεία Calpis Co. Ltd. Japan, εκπροσωπούμενη από την αντιπροσωπεία Calpis Co. Ltd. Europe» αντικαθίσταται από τη φράση «κάτοχος της άδειας: Asahi Calpis Wellness Co. Ltd., που εκπροσωπείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την Asahi Calpis Wellness Co. Ltd. Europe Representative Office»·

β)

Στο παράρτημα, στη δεύτερη στήλη («Όνομα του κατόχου της έγκρισης»), η φράση «Calpis Co. Ltd. Japan, που εκπροσωπείται από την αντιπροσωπεία Calpis Co. Ltd. Europe, Γαλλία» αντικαθίσταται από τη φράση «Asahi Calpis Wellness Co. Ltd., που εκπροσωπείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την Asahi Calpis Wellness Co. Ltd. Europe Representative Office».

Άρθρο 5

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 8 Ιουνίου 2016.

Για την Επιτροπή

Ο Πρόεδρος

Jean-Claude JUNCKER

(1) ΕΕ L 268 της 18.10.2003, σ. 29.

(2) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1444/2006 της Επιτροπής, της 29ης Σεπτεμβρίου 2006, σχετικά με την έγκριση του Bacillus subtilis C-3102 (Calsporin) ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών (ΕΕ L 271 της 30.9.2006, σ. 19).

(3) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 333/2010 της Επιτροπής, της 22ας Απριλίου 2010, σχετικά με την έγκριση νέας χρήσης του παρασκευάσματος Bacillus subtilis C-3102 (DSM 15544) ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών για απογαλακτισμένα χοιρίδια (κάτοχος άδειας Calpis Co. Ltd. Japan, που εκπροσωπείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την αντιπροσωπεία Calpis Co. Ltd. Europe) (ΕΕ L 102 της 23.4.2010, σ. 19).

(4) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 184/2011 της Επιτροπής, της 25ης Φεβρουαρίου 2011, για την έγκριση του Bacillus subtilis C-3102 (DSM 15544) ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών για τα κοτόπουλα ωοπαραγωγής, τις γαλοπούλες, τα μικρά είδη πτηνών και άλλα διακοσμητικά πτηνά και πτερωτά θηράματα (κάτοχος της έγκρισης είναι η εταιρεία Calpis Co. Ltd. Japan, εκπροσωπούμενη από την αντιπροσωπεία Calpis Co. Ltd. Europe) (ΕΕ L 53 της 26.2.2011, σ. 33).

(5) EFSA Journal 2015· 13(9):4231.

(6) EFSA Journal 2015· 13(11):4274.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Αριθμός ταυτοποίησης της πρόσθετης ύλης

Επωνυμία του κατόχου της άδειας

Πρόσθετη ύλη

Σύνθεση, χημικός τύπος, περιγραφή, αναλυτική μέθοδος

Είδος ή κατηγορία ζώου

Μέγιστη ηλικία

Ελάχιστη περιεκτικότητα

Μέγιστη περιεκτικότητα

Άλλες διατάξεις

Λήξη της περιόδου ισχύος της άδειας

CFU/kg πλήρους ζωοτροφής με περιεκτικότητα σε υγρασία 12 %

Κατηγορία ζωοτεχνικών πρόσθετων υλών. Λειτουργική ομάδα: σταθεροποιητές της χλωρίδας των εντέρων

4b1820

Asahi Calpis Wellness Co. Ltd., που εκπροσωπείται στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την Asahi Calpis Wellness Co. Ltd. Europe Representative Office

Bacillus subtilis C-3102 (DSM 15544)

Σύνθεση της πρόσθετης ύλης

Bacillus subtilis C-3102 (DSM 15544) με ελάχιστη περιεκτικότητα 1,0 × 1010 CFU/g

Χαρακτηρισμός της δραστικής ουσίας

Βιώσιμα σπόρια (CFU) του Bacillus subtilis C-3102 (DSM 15544)

Αναλυτική μέθοδος (1)

Μέθοδος καταμέτρησης: Τεχνική επίστρωσης με επάλειψη, σε άγαρ με τρυπτόνη και σόγια, σε όλες τις μήτρες-στόχους (EN 15784: 2009)

Μέθοδος ταυτοποίησης: ηλεκτροφόρηση παλλόμενου πεδίου (PFGE).

Όρνιθες ωοπαραγωγής

—

3 × 108

—

1.	Στις οδηγίες χρήσης της πρόσθετης ύλης, του προμείγματος και της σύνθετης ζωοτροφής πρέπει να αναφέρονται η θερμοκρασία αποθήκευσης, η διάρκεια αποθήκευσης και η σταθερότητα έναντι σχηματισμού συσφαιρωμάτων.

Για τους χρήστες της πρόσθετης ύλης και των προμειγμάτων σε μια επιχείρηση ζωοτροφών θα πρέπει να προβλέπονται επιχειρησιακές διαδικασίες και κατάλληλα οργανωτικά μέτρα, προκειμένου να αντιμετωπίζονται οι κίνδυνοι από εισπνοή, δερματική επαφή ή επαφή με τους οφθαλμούς. Όταν η έκθεση του δέρματος, των αναπνευστικών οδών ή των οφθαλμών δεν είναι δυνατόν να περιοριστεί σε αποδεκτά επίπεδα με την εφαρμογή των εν λόγω διαδικασιών και μέτρων, η πρόσθετη ύλη και τα προμείγματα πρέπει να χρησιμοποιούνται με κατάλληλα μέσα ατομικής προστασίας.

29 Ιουνίου 2026

Διακοσμητικά ψάρια

1 × 1010

(1) Πληροφορίες σχετικά με τις αναλυτικές μεθόδους διατίθενται στην ακόλουθη διεύθυνση του εργαστηρίου αναφοράς: www.irmm.jrc.ec.europa.eu/crl-feed-additives

9.6.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 152/11

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΌΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΕ) 2016/898 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 8ης Ιουνίου 2016

σχετικά με την έγκριση παρασκευάσματος Bacillus licheniformis (ATCC 53757) και της πρωτεάσης του (EC 3.4.21.19) ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών για κοτόπουλα προς πάχυνση, κοτόπουλα εκτρεφόμενα για ωοπαραγωγή και μικρά είδη πουλερικών προς πάχυνση και εκτρεφόμενα για ωοπαραγωγή και για διακοσμητικά πτηνά (κάτοχος της άδειας: Novus Εurope S.A./N.V.)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)	Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1831/2003 προβλέπει τη χορήγηση άδειας για τις πρόσθετες ύλες που χρησιμοποιούνται στη διατροφή των ζώων και καθορίζει τους όρους και τις διαδικασίες για τη χορήγηση της άδειας αυτής.

(2)

Σύμφωνα με το άρθρο 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003, υποβλήθηκε αίτηση χορήγησης άδειας κυκλοφορίας για παρασκεύασμα Bacillus licheniformis (ATCC 53757) και της πρωτεάσης του (EC 3.4.21.19). Η εν λόγω αίτηση συνοδευόταν από τα στοιχεία και τα έγγραφα που απαιτούνται βάσει του άρθρου 7 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003.

(3)

Η εν λόγω αίτηση αφορά την έγκριση παρασκευάσματος Bacillus licheniformis (ATCC 53757) και της πρωτεάσης του (EC 3.4.21.19) ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών για κοτόπουλα προς πάχυνση, κοτόπουλα εκτρεφόμενα για ωοπαραγωγή και μικρά είδη πουλερικών προς πάχυνση και μέχρι την έναρξη της ωοτοκίας και για διακοσμητικά πτηνά, που ταξινομούνται στην κατηγορία πρόσθετων υλών «ζωοτεχνικές πρόσθετες ύλες».

(4)

Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων («η Αρχή») κατέληξε, στη γνωμοδότηση της 11ης Μαρτίου 2015 (2), στο συμπέρασμα ότι, σύμφωνα με τις προτεινόμενες συνθήκες χρήσης, το παρασκεύασμα Bacillus licheniformis (ATCC 53757) και η πρωτεάση του (EC 3.4.21.19) δεν έχουν δυσμενείς επιδράσεις στην υγεία των ζώων, στην υγεία του ανθρώπου ή στο περιβάλλον και ότι έχει τη δυνατότητα να είναι αποτελεσματικό για τον δείκτη απόδοσης της ζωοτροφής στα κοτόπουλα προς πάχυνση στη συνιστώμενη δόση, μόνον όμως όταν τα ζώα υπόκεινται σε δίαιτα με μειωμένες πρωτεΐνες. Θεωρείται επίσης ότι το συμπέρασμα αυτό μπορεί να προεκταθεί και στα κοτόπουλα που εκτρέφονται για ωοπαραγωγή, στα μικρά είδη πτηνών προς πάχυνση και εκτρεφόμενα προς ωοπαραγωγή και στα διακοσμητικά πτηνά. Η Αρχή κρίνει ότι δεν συντρέχει ανάγκη να θεσπιστούν ειδικές απαιτήσεις παρακολούθησης μετά τη διάθεση στην αγορά. Η Αρχή επαλήθευσε, επίσης, την έκθεση σχετικά με τη μέθοδο ανάλυσης της πρόσθετης ύλης ζωοτροφών στις ζωοτροφές, η οποία υποβλήθηκε από το εργαστήριο αναφοράς το οποίο συστάθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1831/2003.

(5)

Από την αξιολόγηση του παρασκευάσματος Bacillus licheniformis (ATCC 53757) και της πρωτεάσης του (EC 3.4.21.19) διαπιστώνεται ότι πληρούνται οι όροι για τη χορήγηση άδειας που προβλέπονται στο άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003. Συνεπώς, θα πρέπει να εγκριθεί η χρήση αυτού του παρασκευάσματος, όπως διευκρινίζεται στο παράρτημα του παρόντος κανονισμού.

(6)	Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Το παρασκεύασμα που προσδιορίζεται στο παράρτημα και υπάγεται στην κατηγορία πρόσθετων υλών «ζωοτεχνικές πρόσθετες ύλες» και στη λειτουργική ομάδα «άλλες ζωοτεχνικές πρόσθετες ύλες» επιτρέπεται να χρησιμοποιείται ως πρόσθετη ύλη στη διατροφή των ζώων υπό τους όρους που καθορίζονται στο εν λόγω παράρτημα.

Άρθρο 2

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 8 Ιουνίου 2016.

Για την Επιτροπή

Ο Πρόεδρος

Jean-Claude JUNCKER

(1) ΕΕ L 268 της 18.10.2003, σ. 29.

(2) EFSA Journal 2015·13(3):4055.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Αριθμός αναγνώρισης της πρόσθετης ύλης

Επωνυμία του κατόχου της άδειας

Πρόσθετη ύλη

Σύνθεση, χημικός τύπος, περιγραφή, αναλυτική μέθοδος

Είδος ή κατηγορία ζώου

Μέγιστη ηλικία

Ελάχιστη περιεκτικότητα

Μέγιστη περιεκτικότητα

Άλλες διατάξεις

Λήξη της περιόδου ισχύος της άδειας

CFU/Μονάδες δραστικής ουσίας/kg πλήρους ζωοτροφής με περιεκτικότητα σε υγρασία 12 %

Κατηγορία ζωοτεχνικών πρόσθετων υλών. Λειτουργική ομάδα: άλλες ζωοτεχνικές πρόσθετες ύλες (βελτίωση της ζωοτεχνικής επίδοσης)

4d12

Novus Europe SA/N.V.

Bacillus licheniformisATCC 53757 και η πρωτεάση του EC 3.4.21.19

Σύνθεση πρόσθετης ύλης

Παρασκεύασμα Bacillus licheniformis (ATCC 53757) και της πρωτεάσης του EC 3.4.21.19 με ελάχιστη περιεκτικότητα:

—	Bacillus licheniformis (ATCC 53757): 1 × 109 CFU/g πρόσθετης ύλης

—	πρωτεάση 6 × 105 U/g πρόσθετης ύλης (1) Σε στερεά μορφή

Χαρακτηρισμός της δραστικής ουσίας:

Βιώσιμα σπόρια του Bacillus licheniformisATCC 53757 και η πρωτεάση του EC 3.4.21.19

Αναλυτική μέθοδος (2)

Ταυτοποίηση και καταμέτρηση του Bacillus licheniformis ATCC 53757 στην πρόσθετη ύλη ζωοτροφών, σε προμείγματα και σε ζωοτροφές.

—	Ταυτοποίηση: Ηλεκτροφόρηση παλλόμενου πεδίου σε πήκτωμα (PFGE).

—	Καταμέτρηση: μέθοδος καταμέτρησης με επίστρωση σε τρυβλία με χρήση άγαρ με τρυπτόνη και σόγια — EN 15784

Ποσοτικοποίηση της πρωτεάσης στην πρόσθετη ύλη ζωοτροφών, σε προμείγματα και ζωοτροφές:

—	Χρωματομετρική μέθοδος που μετρά την π-νιτροανιλίνη που απελευθερώνεται από την ενζυμική δράση της πρωτεάσης σε υπόστρωμα ηλεκτρυλο-Ala-Ala-Pro-Phe-pNA σε θερμοκρασία 37 °C

Κοτόπουλα προς πάχυνση και εκτρεφόμενα προς ωοπαραγωγή

Μικρά είδη πουλερικών εκτρεφόμενα προς πάχυνση και προς ωοπαραγωγή

Διακοσμητικά πτηνά

—

5 × 108 CFU

Bacillus licheniformis

3 × 105 U πρωτεάσης

—

1.	Στις οδηγίες χρήσης της πρόσθετης ύλης και του προμείγματος πρέπει να αναφέρεται η θερμοκρασία αποθήκευσης, η διάρκεια αποθήκευσης και η σταθερότητα έναντι σχηματισμού συσσωματωμάτων.

2.	Συνιστώμενη ελάχιστη δόση: 500 mg πρόσθετης ύλης / kg πλήρους ζωοτροφής

Για τους χρήστες της πρόσθετης ύλης και των προμειγμάτων σε επιχείρηση ζωοτροφών, καθορίζονται επιχειρησιακές διαδικασίες και κατάλληλα οργανωτικά μέτρα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν κίνδυνοι από εισπνοή, δερματική επαφή ή επαφή με τα μάτια. Όταν η δερματική, αναπνευστική ή οφθαλμική έκθεση δεν είναι δυνατόν να περιοριστεί σε αποδεκτά επίπεδα με τις διαδικασίες και τα μέτρα αυτά, η πρόσθετη ύλη και τα προμείγματα πρέπει να χρησιμοποιούνται με κατάλληλα μέσα ατομικής προστασίας.

4.	Επιτρέπεται η χρήση σε ζωοτροφές που περιέχουν τα ακόλουθα εγκεκριμένα κοκκιδιοστατικά: δικλαζουρίλη, νικαρβαζίνη, δεκοκινάτη, νατριούχος σεμδουραμικίνη, νατριούχος λασαλοσίδη, νατριούχος μονενσίνη, υδροχλωρική ροβενιδίνη, εναμμώνια μαδουραμικίνη, ναρασίνη, νατριούχος σαλινομυκίνη

5.	Συνιστώμενη χρήση σε μερίδες με μειωμένες πρωτεΐνες.

29 Ιουνίου 2026

(1) 1 U είναι η ποσότητα ενζύμου που ελευθερώνει 1 μικρογραμμομόριο p-νιτροανιλίνης (pNA) από υπόστρωμα ηλεκτρυλο-Ala-Ala-Pro-Phe-pNA (C30H36N6O9) ανά λεπτό, σε pH 8,0 και θερμοκρασία 37 °C.

(2) Πληροφορίες σχετικά με τις αναλυτικές μεθόδους διατίθενται στην ακόλουθη διεύθυνση του εργαστηρίου αναφοράς: https://ec.europa.eu/jrc/en/eurl/feed-additives/evaluation-reports

9.6.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 152/15

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΌΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΕ) 2016/899 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 8ης Ιουνίου 2016

σχετικά με τη χορήγηση άδειας για τη χρήση της 6-φυτάσης που παράγεται από Trichoderma reesei (ATCC SD-6528) ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών για όλα τα είδη πουλερικών και όλα τα χοιροειδή (εκτός από τα θηλάζοντα χοιρίδια) [κάτοχος της άδειας: Danisco (UK) Ltd]

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)	Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1831/2003 προβλέπει τη χορήγηση άδειας για τις πρόσθετες ύλες που χρησιμοποιούνται στη διατροφή των ζώων και καθορίζει τους όρους και τις διαδικασίες για τη χορήγηση της άδειας αυτής.

(2)

Σύμφωνα με το άρθρο 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003, υποβλήθηκε αίτηση χορήγησης άδειας για την 6-φυτάση που παράγεται από Trichoderma reesei (ATCC SD-6528). Η εν λόγω αίτηση συνοδευόταν από τα στοιχεία και τα έγγραφα που απαιτούνται βάσει του άρθρου 7 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003.

(3)	Η αίτηση αφορά την έγκριση της 6-φυτάσης που παράγεται από Trichoderma reesei (ATCC SD-6528) ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών για είδη πουλερικών και χοιροειδή, η οποία θα πρέπει να ταξινομείται στην κατηγορία πρόσθετων υλών «ζωοτεχνικές πρόσθετες ύλες».

(4)

Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων («η Αρχή»), στη γνωμοδότηση που εξέδωσε στις 22 Οκτωβρίου 2015 (2), κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, υπό τις προτεινόμενες συνθήκες χρήσης, η 6-φυτάση που παράγεται από Trichoderma reesei (ATCC SD-6528) δεν έχει δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία των ζώων, την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον και ότι είναι αποτελεσματική για τη βελτίωση της συγκράτησης του φωσφόρου στα κοτόπουλα και τις γαλοπούλες προς πάχυνση, τις όρνιθες ωοπαραγωγής, τα απογαλακτισμένα χοιρίδια, τους χοίρους προς πάχυνση και τις χοιρομητέρες στη συνιστώμενη δόση. Η Αρχή κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι η ως άνω διαπίστωση μπορεί να παρεκταθεί στα δευτερεύοντα είδη πουλερικών και στα δευτερεύοντα χοιροειδή. Η Αρχή κρίνει ότι δεν υπάρχει ανάγκη για ειδικές απαιτήσεις παρακολούθησης μετά τη διάθεση στην αγορά. Επιπλέον, η Αρχή επαλήθευσε την έκθεση σχετικά με τη μέθοδο ανάλυσης της πρόσθετης ύλης ζωοτροφών στις ζωοτροφές, η οποία υποβλήθηκε από το εργαστήριο αναφοράς που συστάθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1831/2003.

(5)

Από την αξιολόγηση της 6-φυτάσης που παράγεται από Trichoderma reesei (ATCC SD-6528) διαπιστώνεται ότι πληρούνται οι όροι για τη χορήγηση άδειας που προβλέπονται στο άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να εγκριθεί η χρήση του εν λόγω παρασκευάσματος όπως διευκρινίζεται στο παράρτημα του παρόντος κανονισμού.

(6)	Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Το παρασκεύασμα που προσδιορίζεται στο παράρτημα και το οποίο ανήκει στην κατηγορία πρόσθετων υλών «ζωοτεχνικές πρόσθετες ύλες» και στη λειτουργική ομάδα «βελτιωτικά της πεπτικότητας» εγκρίνεται ως πρόσθετη ύλη στη διατροφή των ζώων υπό τους όρους που παρατίθενται στο εν λόγω παράρτημα.

Άρθρο 2

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 8 Ιουνίου 2016.

Για την Επιτροπή

Ο Πρόεδρος

Jean-Claude JUNCKER

(1) ΕΕ L 268 της 18.10.2003, σ. 29.

(2) EFSA Journal 2015·13(11):4275.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Αριθμός ταυτοποίησης της πρόσθετης ύλης

Επωνυμία του κατόχου της άδειας

Πρόσθετη ύλη

Σύνθεση, χημικός τύπος, περιγραφή, αναλυτική μέθοδος

Είδος ή κατηγορία ζώου

Μέγιστη ηλικία

Ελάχιστη περιεκτικότητα

Μέγιστη περιεκτικότητα

Άλλες διατάξεις

Λήξη της περιόδου ισχύος της άδειας

Μονάδες δραστικής ουσίας/kg πλήρους ζωοτροφής με περιεκτικότητα σε υγρασία 12 %

Κατηγορία: Ζωοτεχνικές πρόσθετες ύλες. Λειτουργική ομάδα: βελτιωτικά της πεπτικότητας

4a24

Danisco (UK) Ltd

6-φυτάση EC 3.1.3.26

Σύνθεση πρόσθετης ύλης

Παρασκεύασμα 6-φυτάσης που παράγεται από Trichoderma reesei (ATCC SD-6528) με ελάχιστη δραστικότητα 15 000 U (1)/g.

Σε υγρή μορφή

Χαρακτηρισμός της δραστικής ουσίας

6-φυτάση (EC 3.1.3.26) που παράγεται από Trichoderma reesei (ATCC SD-6528)

Αναλυτική μέθοδος (2)

Για την ποσοτικοποίηση της δραστικότητας της 6-φυτάσης στην πρόσθετη ύλη ζωοτροφών:

—	χρωματομετρική μέθοδος η οποία βασίζεται στην ενζυμική αντίδραση της φυτάσης επί του φυτικού οξέος.

Για την ποσοτικοποίηση της δραστικότητας της 6-φυτάσης σε προμείγματα και ζωοτροφές:

—	χρωματομετρική μέθοδος η οποία βασίζεται στην ενζυμική αντίδραση της φυτάσης επί του φυτικού οξέος — EN ISO 30024.

Όλα τα είδη πουλερικών

Όλα τα χοιροειδή (εκτός από τα θηλάζοντα χοιρίδια)

—

250 U

—

1.	Στις οδηγίες χρήσης της πρόσθετης ύλης και του προμείγματος πρέπει να αναφέρονται οι συνθήκες αποθήκευσης και η σταθερότητα έναντι σχηματισμού συσφαιρωμάτων.

2.	Μέγιστη συνιστώμενη δόση: 2 000 U/kg ζωοτροφής.

Για τους χρήστες της πρόσθετης ύλης και των προμειγμάτων σε μια επιχείρηση ζωοτροφών, θα πρέπει να προβλέπονται επιχειρησιακές διαδικασίες και κατάλληλα οργανωτικά μέτρα, προκειμένου να αντιμετωπίζονται οι κίνδυνοι από εισπνοή, δερματική επαφή ή επαφή με τους οφθαλμούς. Όταν η έκθεση του δέρματος, των αναπνευστικών οδών ή των οφθαλμών δεν είναι δυνατόν να περιοριστεί σε αποδεκτά επίπεδα με την εφαρμογή των εν λόγω διαδικασιών και μέτρων, η πρόσθετη ύλη και τα προμείγματα πρέπει να χρησιμοποιούνται με κατάλληλα μέσα ατομικής προστασίας.

29 Ιουνίου 2026

(1) 1 U είναι η ποσότητα ενζύμου που ελευθερώνει 1 μικρογραμμομόριο ανόργανου φωσφορικού άλατος σε ένα λεπτό από υπόστρωμα φυτικού νατρίου σε pH 5,5 και θερμοκρασία 37 °C.

9.6.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 152/18

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΌΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΕ) 2016/900 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 8ης Ιουνίου 2016

σχετικά με τη χορήγηση άδειας για τη χρήση βενζοϊκού οξέος ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών για χοιρομητέρες (κάτοχος της άδειας: DSM Nutritional Product Sp. z o. o.)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)	Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1831/2003 προβλέπει τη χορήγηση άδειας για τις πρόσθετες ύλες που χρησιμοποιούνται στη διατροφή των ζώων και καθορίζει τους όρους και τις διαδικασίες για τη χορήγηση της άδειας αυτής.

(2)	Σύμφωνα με το άρθρο 7 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003 υποβλήθηκε αίτηση για τη χορήγηση άδειας για το βενζοϊκό οξύ. Η εν λόγω αίτηση συνοδευόταν από τα στοιχεία και τα έγγραφα που απαιτούνται βάσει του άρθρου 7 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003.

(3)	Η αίτηση αφορά την έγκριση βενζοϊκού οξέος ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών για χοιρομητέρες, η οποία θα πρέπει να ταξινομείται στην κατηγορία πρόσθετων υλών «ζωοτεχνικές πρόσθετες ύλες».

(4)	Η εν λόγω πρόσθετη ύλη είχε ήδη εγκριθεί ως πρόσθετη ύλη ζωοτροφών για χρήση σε απογαλακτισμένα χοιρίδια με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1730/2006 της Επιτροπής (2) και για χρήση σε χοίρους προς πάχυνση με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1138/2007 της Επιτροπής (3).

(5)

Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων («η Αρχή»), στις γνωμοδοτήσεις που εξέδωσε στις 14 Ιουνίου 2012 (4) και στις 16 Ιουνίου 2015 (5), κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, υπό τις προτεινόμενες συνθήκες χρήσης, το βενζοϊκό οξύ δεν έχει δυσμενείς επιδράσεις στην υγεία των ζώων, την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον και ότι έχει τη δυνατότητα να επιφέρει μικρή μείωση στο pH των ούρων των χοιρομητέρων. Η Αρχή κρίνει ότι δεν υπάρχει ανάγκη για ειδικές απαιτήσεις παρακολούθησης μετά τη διάθεση στην αγορά. Επιπλέον, η Αρχή επαλήθευσε την έκθεση σχετικά με τη μέθοδο ανάλυσης της πρόσθετης ύλης ζωοτροφών στις ζωοτροφές, η οποία υποβλήθηκε από το εργαστήριο αναφοράς το οποίο συστάθηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1831/2003.

(6)	Από την αξιολόγηση του βενζοϊκού οξέος διαπιστώνεται ότι πληρούνται οι όροι για τη χορήγηση άδειας που προβλέπονται στο άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1831/2003. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να εγκριθεί η χρήση του εν λόγω παρασκευάσματος όπως διευκρινίζεται στο παράρτημα του παρόντος κανονισμού.

(7)	Τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό είναι σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής φυτών, ζώων, τροφίμων και ζωοτροφών,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Η πρόσθετη ουσία που προσδιορίζεται στο παράρτημα και ανήκει στην κατηγορία πρόσθετων υλών «ζωοτεχνικές πρόσθετες ύλες» και στη λειτουργική ομάδα «άλλες ζωοτεχνικές πρόσθετες ύλες» εγκρίνεται ως πρόσθετη ύλη στη διατροφή των ζώων υπό τους όρους που παρατίθενται στο εν λόγω παράρτημα.

Άρθρο 2

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 8 Ιουνίου 2016.

Για την Επιτροπή

Ο Πρόεδρος

Jean-Claude JUNCKER

(1) ΕΕ L 268 της 18.10.2003, σ. 29.

(2) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1730/2006 της Επιτροπής, της 23ης Νοεμβρίου 2006, για την έγκριση του βενζοϊκού οξέος (VevoVitall) ως πρόσθετου ζωοτροφών (ΕΕ L 325 της 24.11.2006, σ. 9).

(3) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1138/2007 της Επιτροπής, της 1ης Οκτωβρίου 2007, για την έγκριση μιας νέας χρήσης του βενζοϊκού οξέος (Vevo Vitall) ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών (ΕΕ L 256 της 2.10.2007, σ. 8).

(4) EFSA Journal 2012·10(7):2775.

(5) EFSA Journal 2015·13(7):4157.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Αριθμός ταυτοποίησης της πρόσθετης ύλης

Επωνυμία του κατόχου της άδειας

Πρόσθετη ύλη

Σύνθεση, χημικός τύπος, περιγραφή, αναλυτική μέθοδος

Είδος ή κατηγορία ζώου

Μέγιστη ηλικία

Ελάχιστη περιεκτικότητα

Μέγιστη περιεκτικότητα

Άλλες διατάξεις

Λήξη της περιόδου ισχύος της άδειας

mg/kg πλήρους ζωοτροφής με περιεκτικότητα σε υγρασία 12 %

Κατηγορία ζωοτεχνικών πρόσθετων υλών. Λειτουργική ομάδα: άλλες ζωοτεχνικές πρόσθετες ύλες (μείωση του pH των ούρων).

4d210

DSM Nutritional Products Sp. z o. o.

Βενζοϊκό οξύ

Σύνθεση της πρόσθετης ύλης

Βενζοϊκό οξύ (≥ 99,9 %)

Χαρακτηρισμός της δραστικής ουσίας

Βενζολοκαρβονικό οξύ, φαινυλοκαρβονικό οξύ,

C7H6O2

Αριθμός CAS 65-85-0

Μέγιστο επίπεδο των προσμείξεων:

φθαλικό οξύ: ≤ 100 mg/kg

διφαινύλιο: ≤ 100 mg/kg

Αναλυτική μέθοδος (1)

Για τον ποσοτικό προσδιορισμό του βενζοϊκού οξέος στην πρόσθετη ύλη ζωοτροφών:

—	τιτλομέτρηση με υδροξείδιο του νατρίου (Μονογραφή Ευρωπαϊκής Φαρμακοποιίας 0066)

Για τον ποσοτικό προσδιορισμό του βενζοϊκού οξέος στα προμείγματα και στις ζωοτροφές:

—	υγροχρωματογραφία αντίστροφης φάσης με ανιχνευτή υπεριώδους (RP-HPLC/UV) βάσει του προτύπου ISO9231:2008.

Χοιρομητέρες

—

5 000

10 000

Στις οδηγίες χρήσης των συμπληρωματικών ζωοτροφών πρέπει να αναγράφονται τα ακόλουθα:

«Οι συμπληρωματικές ζωοτροφές που περιέχουν βενζοϊκό οξύ δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την άμεση διατροφή των χοιρομητέρων. Οι συμπληρωματικές ζωοτροφές για χοιρομητέρες πρέπει να αναμειγνύονται πλήρως με άλλα υλικά ζωοτροφών της ημερήσιας δόσης».

29 Ιουνίου 2026

9.6.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 152/21

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΌΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΕ) 2016/901 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 8ης Ιουνίου 2016

για καθορισμό των κατ' αποκοπή τιμών εισαγωγής για τον προσδιορισμό της τιμής εισόδου ορισμένων οπωροκηπευτικών

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων και την κατάργηση των κανονισμών (ΕΟΚ) αριθ. 922/72, (ΕΟΚ) αριθ. 234/79, (ΕΚ) αριθ. 1037/2001 και (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου (1),

Έχοντας υπόψη τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 543/2011 της Επιτροπής, της 7ης Ιουνίου 2011, για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συμβουλίου όσον αφορά τους τομείς των οπωροκηπευτικών και των μεταποιημένων οπωροκηπευτικών (2), και ιδίως το άρθρο 136 παράγραφος 1,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 543/2011 προβλέπει, κατ' εφαρμογή των αποτελεσμάτων των πολυμερών εμπορικών διαπραγματεύσεων του Γύρου της Ουρουγουάης, τα κριτήρια για τον καθορισμό από την Επιτροπή των κατ' αποκοπή τιμών εισαγωγής από τρίτες χώρες, για τα προϊόντα και τις περιόδους που ορίζονται στο παράρτημα XVI μέρος A του εν λόγω κανονισμού.

(2)

Η κατ' αποκοπή τιμή εισαγωγής υπολογίζεται κάθε εργάσιμη ημέρα, σύμφωνα με το άρθρο 136 παράγραφος 1 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011, λαμβανομένων υπόψη των ημερήσιων μεταβλητών στοιχείων. Συνεπώς, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να αρχίσει να ισχύει την ημέρα της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Οι κατ' αποκοπή τιμές εισαγωγής που αναφέρονται στο άρθρο 136 του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 543/2011 καθορίζονται στο παράρτημα του παρόντος κανονισμού.

Άρθρο 2

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την ημέρα της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 8 Ιουνίου 2016.

Για την Επιτροπή,

εξ ονόματος του Προέδρου,

Jerzy PLEWA

Γενικός Διευθυντής Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης

(1) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 671.

(2) ΕΕ L 157 της 15.6.2011, σ. 1.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Οι κατ' αποκοπή τιμές εισαγωγής για τον προσδιορισμό της τιμής εισόδου ορισμένων οπωροκηπευτικών

(ευρώ/100 kg)
Κωδικός ΣΟ	Κωδικός τρίτων χωρών (1)	Κατ' αποκοπή τιμή εισαγωγής
0702 00 00	IL	259,4
	MA	121,6
	ZZ	190,5
0709 93 10	TR	144,6
0709 93 10	ZZ	144,6
0805 50 10	AR	167,7
	IL	134,0
	MA	106,8
	TR	134,1
	ZA	170,5
	ZZ	142,6
0808 10 80	AR	117,7
	BR	110,1
	CL	121,3
	CN	110,9
	NZ	153,2
	PE	111,0
	US	146,5
	UY	107,2
	ZA	122,1
	ZZ	122,2
0809 10 00	TR	279,0
0809 10 00	ZZ	279,0
0809 29 00	TR	529,8
	US	721,3
	ZZ	625,6

(1) Ονοματολογία των χωρών που ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1106/2012 της Επιτροπής, της 27ης Νοεμβρίου 2012, για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 471/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις κοινοτικές στατιστικές του εξωτερικού εμπορίου με τις τρίτες χώρες, όσον αφορά την επικαιροποίηση της ονοματολογίας των χωρών και εδαφών (ΕΕ L 328 της 28.11.2012, σ. 7). Ο κωδικός «ZZ» αντιπροσωπεύει «άλλες χώρες καταγωγής».

9.6.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 152/23

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΉ ΑΠΌΦΑΣΗ (ΕΕ) 2016/902 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 30ής Μαΐου 2016

για τον καθορισμό των συμπερασμάτων σχετικά με τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές (ΒΔΤ), βάσει της οδηγίας 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για κοινά συστήματα επεξεργασίας/διαχείρισης λυμάτων και απαερίων στον τομέα των χημικών προϊόντων

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό C(2016) 3127]

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη την οδηγία 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Νοεμβρίου 2010, περί βιομηχανικών εκπομπών (ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης) (1), και ιδίως το άρθρο 13 παράγραφος 5,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Τα συμπεράσματα για τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές (ΒΔΤ) αποτελούν την αναφορά για τον καθορισμό των όρων αδειοδότησης για εγκαταστάσεις που καλύπτονται από το κεφάλαιο II της οδηγίας 2010/75/ΕΕ. Οι αρμόδιες αρχές θα πρέπει να καθορίσουν οριακές τιμές εκπομπών που διασφαλίζουν ότι, υπό κανονικές συνθήκες λειτουργίας, οι εκπομπές δεν υπερβαίνουν τα επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, όπως διατυπώνονται στα συμπεράσματα για τις ΒΔΤ.

(2)

Το φόρουμ, το οποίο απαρτίζεται από εκπροσώπους των κρατών μελών, των σχετικών βιομηχανικών κλάδων και μη κυβερνητικών οργανώσεων που προάγουν την προστασία του περιβάλλοντος και συστάθηκε με την απόφαση της Επιτροπής της 16 Μαΐου 2011 (2), υπέβαλε στην Επιτροπή τη γνώμη του σχετικά με το προτεινόμενο περιεχόμενο του εγγράφου αναφοράς για τις ΒΔΤ στις 24 Σεπτεμβρίου 2014. Η εν λόγω γνώμη είναι διαθέσιμη στο κοινό.

(3)	Τα συμπεράσματα για τις ΒΔΤ που παρατίθενται στο παράρτημα της παρούσας απόφασης είναι το βασικό στοιχείο του εν λόγω εγγράφου αναφοράς για τις ΒΔΤ.

(4)	Τα μέτρα που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση είναι σύμφωνα με τη γνώμη της επιτροπής που έχει συσταθεί βάσει του άρθρου 75 παράγραφος 1 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Εγκρίνονται τα συμπεράσματα για τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές (ΒΔΤ) για κοινά συστήματα επεξεργασίας/διαχείρισης λυμάτων και απαερίων στον τομέα των χημικών προϊόντων, όπως παρατίθενται στο παράρτημα.

Άρθρο 2

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στα κράτη μέλη.

Βρυξέλλες, 30 Μαΐου 2016.

Για την Επιτροπή

Karmenu VELLA

Μέλος της Επιτροπής

(1) ΕΕ L 334 της 17.12.2010, σ. 17.

(2) ΕΕ C 146 της 17.5.2011, σ. 3.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΒΕΛΤΙΣΤΕΣ ΔΙΑΘΕΣΙΜΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ (ΒΔΤ) ΓΙΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΟΙΝΗΣ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑΣ/ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΛΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΠΑΕΡΙΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

Τα παρόντα συμπεράσματα για τις ΒΔΤ αφορούν τις δραστηριότητες που προσδιορίζονται στο παράρτημα I τμήματα 4 και 6.11 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ, ήτοι:

—	τμήμα 4: Χημική βιομηχανία·

—	τμήμα 6.11: Ανεξάρτητη επεξεργασία υγρών αποβλήτων που δεν καλύπτονται από την οδηγία 91/271/ΕΟΚ του Συμβουλίου και απορρίπτονται από εγκατάσταση της οποίας οι δραστηριότητες καλύπτονται από το παράρτημα Ι τμήμα 4 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ.

Τα παρόντα συμπεράσματα για τις ΒΔΤ καλύπτουν επίσης τη συνδυασμένη επεξεργασία υγρών αποβλήτων από διάφορες προελεύσεις, αν το κύριο ρυπαντικό φορτίο προέρχεται από τις δραστηριότητες που καλύπτονται από το παράρτημα Ι τμήμα 4 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ.

Συγκεκριμένα, τα παρόντα συμπεράσματα για τις ΒΔΤ καλύπτουν τα ακόλουθα ζητήματα:

—	συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης,

—	εξοικονόμηση νερού,

—	διαχείριση, συλλογή και επεξεργασία υγρών αποβλήτων,

—	διαχείριση αποβλήτων,

—	επεξεργασία ιλύος υγρών αποβλήτων, με εξαίρεση την αποτέφρωση,

—	διαχείριση, συλλογή και επεξεργασία απαερίων,

—	καύση σε πυρσό,

—	διάχυτες εκπομπές πτητικών οργανικών ενώσεων (VOC) στην ατμόσφαιρα,

—	εκπομπές οσμών,

—	εκπομπές θορύβου.

Άλλα συμπεράσματα για τις ΒΔΤ και έγγραφα αναφοράς τα οποία θα μπορούσαν να σχετίζονται με τις δραστηριότητες που καλύπτουν τα παρόντα συμπεράσματα για τις ΒΔΤ είναι τα εξής:

—	παραγωγή χλωριούχων αλκαλίων (CAK),

—	παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων ανόργανων χημικών ουσιών — αμμωνία, οξέα και λιπάσματα (LVIC–AAF),

—	παραγωγή μεγάλων ποσοτήτων ανόργανων χημικών ουσιών — στερεά και άλλοι κλάδοι (LVIC–S),

—	παραγωγή εξειδικευμένων ανόργανων χημικών ουσιών (SIC),

—	βιομηχανία παραγωγής μεγάλων ποσοτήτων οργανικών χημικών προϊόντων (LVOC),

—	παραγωγή εξειδικευμένων οργανικών χημικών ουσιών (OFC),

—	παραγωγή πολυμερών (POL),

—	εκπομπές από την αποθήκευση (EFS),

—	ενεργειακή απόδοση (ENE),

—	παρακολούθηση των εκπομπών στην ατμόσφαιρα και στα ύδατα από εγκαταστάσεις IED (ROM),

—	βιομηχανικά ψυκτικά συστήματα (ICS),

—	μεγάλες εγκαταστάσεις καύσης (LCP),

—	αποτέφρωση αποβλήτων (WI),

—	βιομηχανίες της επεξεργασίας αποβλήτων (WT),

—	οικονομικές παράμετροι και διαστοιχειακές επιδράσεις (ECM).

ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές

Οι τεχνικές που παρατίθενται και περιγράφονται στα παρόντα συμπεράσματα για τις ΒΔΤ δεν είναι ούτε περιοριστικές ούτε εξαντλητικές. Δύνανται να χρησιμοποιηθούν και άλλες τεχνικές που εξασφαλίζουν τουλάχιστον ισοδύναμο επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος.

Εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά, τα συμπεράσματα για τις ΒΔΤ έχουν γενική εφαρμογή.

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ

Τα επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές (ΒΔΤ) για τις εκπομπές στα ύδατα που περιλαμβάνονται στα παρόντα συμπεράσματα για τις ΒΔΤ αναφέρονται σε τιμές συγκέντρωσης (μάζα εκπεμπόμενων ουσιών ανά όγκο ύδατος) εκφρασμένες σε μg/l ή mg/l.

Εκτός εάν αναφέρεται διαφορετικά, τα επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ αναφέρονται σε σταθμισμένους βάσει ροής ετήσιους μέσους όρους 24ωρων σύνθετων δειγμάτων ανάλογων προς τη ροή, τα οποία λαμβάνονται με την ελάχιστη συχνότητα που ορίζεται για τη σχετική παράμετρο και υπό κανονικές συνθήκες λειτουργίας. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί δειγματοληψία ανάλογη προς τον χρόνο, υπό την προϋπόθεση ότι επιδεικνύεται επαρκής σταθερότητα ροής.

Η σταθμισμένη βάσει ροής ετήσια μέση συγκέντρωση της παραμέτρου (cw ) υπολογίζεται με την ακόλουθη εξίσωση:

Formula

Όπου

n	=	αριθμός μετρήσεων·
ci	=	μέση συγκέντρωση της παραμέτρου κατά τη μέτρηση i·
qi	=	μέσος ρυθμός ροής κατά τη μέτρηση i.

Αποτελεσματικότητα των μειώσεων

Στην περίπτωση του ολικού οργανικού άνθρακα (TOC), του χημικώς απαιτούμενου οξυγόνου (COD), του ολικού αζώτου (TN) και του ολικού ανόργανου αζώτου (Ninorg), ο υπολογισμός της μέσης αποτελεσματικότητας μείωσης που αναφέρεται στα παρόντα συμπεράσματα για τις ΒΔΤ (βλέπε πίνακα 1 και πίνακα 2) βασίζεται σε φορτία και περιλαμβάνει τόσο την προεπεξεργασία [ΒΔΤ 10 γ)] όσο και την τελική επεξεργασία [ΒΔΤ 10 δ)] υγρών αποβλήτων.

ΟΡΙΣΜΟΙ

Για τους σκοπούς των παρόντων συμπερασμάτων για τις ΒΔΤ ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

Χρησιμοποιούμενος όρος	Ορισμός
Νέα μονάδα	Μονάδα που αδειοδοτείται για πρώτη φορά στον χώρο της εγκατάστασης μετά τη δημοσίευση των παρόντων συμπερασμάτων για τις ΒΔΤ ή πλήρης αντικατάσταση μονάδας μετά τη δημοσίευση των παρόντων συμπερασμάτων για τις ΒΔΤ.
Υφιστάμενη μονάδα	Μονάδα που δεν είναι νέα μονάδα.
Βιοχημικώς απαιτούμενο οξυγόνο (BOD5)	Ποσότητα οξυγόνου που απαιτείται για τη βιοχημική οξείδωση της οργανικής ύλης σε διοξείδιο του άνθρακα εντός 5 ημερών. Το BOD είναι ένας δείκτης για τη συγκέντρωση μάζας των βιοαποδομήσιμων οργανικών ενώσεων.
Χημικώς απαιτούμενο οξυγόνο (COD)	Ποσότητα οξυγόνου που απαιτείται για την ολική οξείδωση της οργανικής ύλης σε διοξείδιο του άνθρακα. Το COD είναι ένας δείκτης για τη συγκέντρωση μάζας των οργανικών ενώσεων.
Ολικός οργανικός άνθρακας (TOC)	Ο ολικός οργανικός άνθρακας, εκφρασμένος ως C, περιλαμβάνει όλες τις οργανικές ενώσεις.
Ολικά αιωρούμενα στερεά (TSS)	Συγκέντρωση μάζας του συνόλου των αιωρούμενων στερεών, μετρούμενη με διήθηση μέσω φίλτρων από ίνες υάλου και σταθμική μέθοδο.
Ολικό άζωτο (TN)	Το ολικό άζωτο, εκφρασμένο ως N, περιλαμβάνει ελεύθερη αμμωνία και αμμώνιο (NH4–N), νιτρώδη άλατα (NO2–N), νιτρικά άλατα (NO3–N) και οργανικές ενώσεις του αζώτου.
Ολικό ανόργανο άζωτο (Ninorg)	Το ολικό ανόργανο άζωτο, εκφρασμένο ως N, περιλαμβάνει ελεύθερη αμμωνία και αμμώνιο (NH4–N), νιτρώδη άλατα (NO2–N) και νιτρικά άλατα (NO3–N).
Ολικός φωσφόρος (TP)	Ο ολικός φωσφόρος, εκφρασμένος ως P, περιλαμβάνει όλες τις ανόργανες και οργανικές ενώσεις του φωσφόρου, διαλυμένες ή δεσμευμένες σε σωματίδια.
Προσροφούμενες αλογονούχες οργανικές ενώσεις (ΑΟΧ)	Οι προσροφούμενες αλογονούχες οργανικές ενώσεις (ΑΟΧ), εκφρασμένες ως Cl, περιλαμβάνουν προσροφούμενες οργανικές ενώσεις χλωρίου, βρωμίου και ιωδίου.
Χρώμιο (Cr)	Το χρώμιο, εκφρασμένο ως Cr, περιλαμβάνει όλες τις ανόργανες και οργανικές ενώσεις του χρωμίου, διαλυμένες ή δεσμευμένες σε σωματίδια.
Χαλκός (Cu)	Ο χαλκός, εκφρασμένος ως Cu, περιλαμβάνει όλες τις ανόργανες και οργανικές ενώσεις του χαλκού, διαλυμένες ή δεσμευμένες σε σωματίδια.
Νικέλιο (Ni)	Το νικέλιο, εκφρασμένο ως Ni, περιλαμβάνει όλες τις ανόργανες και οργανικές ενώσεις του νικελίου, διαλυμένες ή δεσμευμένες σε σωματίδια.
Ψευδάργυρος (Zn)	Ο ψευδάργυρος, εκφρασμένος ως Zn, περιλαμβάνει όλες τις ανόργανες και οργανικές ενώσεις του ψευδαργύρου, διαλυμένες ή δεσμευμένες σε σωματίδια.
VOC	Πτητικές οργανικές ενώσεις, όπως ορίζονται στο άρθρο 3 παράγραφος 45 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ.
Διάχυτες εκπομπές VOC	Μη διοχετευόμενες εκπομπές VOC που μπορούν να προκύψουν από πηγές «επιφάνειας» (π.χ. δεξαμενές) ή πηγές «σημείου» (π.χ. φλάντζες σωλήνα).
Διαφεύγουσες εκπομπές VOC	Διάχυτες εκπομπές VOC από πηγές «σημείου».
Καύση σε πυρσό	Οξείδωση σε υψηλή θερμοκρασία για την καύση καύσιμων ενώσεων απαερίων προερχομένων από βιομηχανικές δραστηριότητες με ανοιχτή φλόγα. Η καύση σε πυρσό χρησιμοποιείται κυρίως για την καύση εύφλεκτων αερίων για λόγους ασφάλειας ή υπό έκτακτες συνθήκες λειτουργίας.

1. Συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης

ΒΔΤ 1.

Για τη βελτίωση της συνολικής περιβαλλοντικής επίδοσης, η ΒΔΤ συνίσταται στην εφαρμογή και τήρηση ενός συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης (EMS) που ενσωματώνει όλα τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

i)	δέσμευση της διοίκησης, συμπεριλαμβανομένων των ανώτερων διοικητικών στελεχών·

ii)	περιβαλλοντική πολιτική που περιλαμβάνει τη συνεχή βελτίωση της εγκατάστασης εκ μέρους της διοίκησης·

iii)	προγραμματισμός και καθορισμός των απαραίτητων διαδικασιών, σκοπών και στόχων, σε συνάρτηση με τον οικονομικό προγραμματισμό και τις επενδύσεις·

iv)

εφαρμογή των διαδικασιών, με ιδιαίτερη προσοχή στα εξής:

α)	δομή και αρμοδιότητες,

β)	προσλήψεις, εκπαίδευση, ευαισθητοποίηση και ικανότητα·

γ)	επικοινωνία·

δ)	συμμετοχή των εργαζομένων·

ε)	τεκμηρίωση·

στ)	αποτελεσματικός έλεγχος διεργασιών·

ζ)	προγράμματα συντήρησης·

η)	ετοιμότητα και αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών·

θ)	διασφάλιση της συμμόρφωσης με την περιβαλλοντική νομοθεσία·

έλεγχος επιδόσεων και λήψη διορθωτικών μέτρων, με ιδιαίτερη προσοχή στα εξής:

α)	παρακολούθηση και μέτρηση (βλέπε επίσης την έκθεση αναφοράς για την παρακολούθηση των εκπομπών στην ατμόσφαιρα και στα ύδατα από εγκαταστάσεις IED — ROM)·

β)	διορθωτικά και προληπτικά μέτρα·

γ)	τήρηση αρχείων·

δ)	ανεξάρτητη (όπου είναι εφικτό) εσωτερική ή εξωτερική επιθεώρηση, ώστε να διαπιστώνεται αν το EMS συμμορφώνεται με τα προβλεπόμενα και ότι έχει εφαρμοστεί και συντηρείται κατάλληλα·

vi)	επανεξέταση του EMS και της αδιάλειπτης καταλληλότητας, επάρκειας και αποτελεσματικότητάς του από τα ανώτερα διοικητικά στελέχη·

vii)	παρακολούθηση της ανάπτυξης καθαρότερων τεχνολογιών·

viii)

συνεκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τον ενδεχόμενο παροπλισμό της μονάδας κατά το στάδιο του σχεδιασμού μιας νέας μονάδας και καθ' όλη τη διάρκεια λειτουργίας της·

ix)	εφαρμογή κλαδικής συγκριτικής αξιολόγησης σε τακτική βάση·

x)	σχέδιο διαχείρισης αποβλήτων (βλέπε ΒΔΤ 13).

Ειδικά για τις δραστηριότητες του χημικού κλάδου, η ΒΔΤ συνίσταται στην ενσωμάτωση των ακόλουθων χαρακτηριστικών στο EMS:

xi)	σε εγκαταστάσεις/τοποθεσίες με πολλούς φορείς εκμετάλλευσης, δημιουργία σύμβασης που καθορίζει τους ρόλους, τις αρμοδιότητες και τον συντονισμό των διαδικασιών λειτουργίας κάθε φορέα εκμετάλλευσης μονάδας, προκειμένου να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των διαφόρων φορέων·εκμετάλλευσης·

xii)	κατάρτιση καταλόγων των ρευμάτων υγρών αποβλήτων και απαερίων (βλέπε ΒΔΤ 2).

Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα ακόλουθα χαρακτηριστικά είναι μέρος του EMS:

xiii)

σχέδιο διαχείρισης οσμών (βλέπε ΒΔΤ 20)·

xiv)	σχέδιο διαχείρισης θορύβου (βλέπε ΒΔΤ 22).

Δυνατότητα εφαρμογής

Το πεδίο εφαρμογής (π.χ. επίπεδο λεπτομέρειας) και ο χαρακτήρας του EMS (π.χ. τυποποιημένο ή μη τυποποιημένο) συνδέονται γενικά με το είδος, την κλίμακα και την πολυπλοκότητα της εγκατάστασης, καθώς και με το εύρος των ενδεχόμενων περιβαλλοντικών επιπτώσεών της.

ΒΔΤ 2.

Προκειμένου να διευκολυνθεί η μείωση των εκπομπών στα ύδατα και στην ατμόσφαιρα και η μείωση της χρήσης υδάτων, η ΒΔΤ συνίσταται στην κατάρτιση και τήρηση μητρώου των ρευμάτων υγρών αποβλήτων και απαερίων, ως μέρος του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης (βλέπε ΒΔΤ 1), που ενσωματώνει όλα τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

πληροφορίες σχετικά με τις χημικές διεργασίες παραγωγής, που περιλαμβάνουν τα εξής:

α)	εξισώσεις χημικών αντιδράσεων, που παρουσιάζουν επίσης τα παραπροϊόντα·

β)	απλοποιημένα διαγράμματα ροής διεργασιών που δείχνουν την προέλευση των εκπομπών·

γ)	περιγραφές των τεχνικών που είναι ενσωματωμένες στη διεργασία και της επεξεργασίας υγρών αποβλήτων/απαερίων στην πηγή, καθώς και των επιδόσεών τους·

ii)

πληροφορίες, όσο το δυνατόν πιο περιεκτικές, σχετικά με τα χαρακτηριστικά των ρευμάτων υγρών αποβλήτων, όπως:

α)	μέσες τιμές και διακύμανση της ροής, pH, θερμοκρασία και αγωγιμότητα·

β)	μέση συγκέντρωση και τιμές φορτίου των σχετικών ρύπων/παραμέτρων και μεταβλητότητά τους (π.χ. COD/TOC, αζωτούχες ενώσεις, φωσφόρος, μέταλλα, άλατα, ειδικές οργανικές ενώσεις)·

γ)	δεδομένα σχετικά με την ικανότητα βιολογικής απομάκρυνσης [π.χ. BOD, αναλογία BOD/COD, δοκιμασία Zahn-Wellens, δυνατότητα βιολογικής αναστολής (π.χ. νιτροποίησης)]·

iii)

πληροφορίες, όσο το δυνατόν πιο περιεκτικές, σχετικά με τα χαρακτηριστικά των ρευμάτων απαερίων, όπως:

α)	μέσες τιμές και διακύμανση της ροής και της θερμοκρασίας·

β)	μέση συγκέντρωση και τιμές φορτίου των σχετικών ρύπων/παραμέτρων και μεταβλητότητά τους (π.χ. VOC, CO, NOX, SOX, χλώριο, υδροχλώριο)·

γ)	αναφλεξιμότητα, χαμηλότερα και υψηλότερα όρια εκρηκτικότητας, αντιδραστικότητα·

δ)	παρουσία άλλων ουσιών που ενδέχεται να επηρεάσουν το σύστημα επεξεργασίας απαερίων ή την ασφάλεια της μονάδας (π.χ. οξυγόνο, άζωτο, υδρατμοί, σκόνη).

2. Παρακολούθηση

ΒΔΤ 3.

Για σχετικές εκπομπές στα ύδατα, όπως προσδιορίζονται από τον κατάλογο των ρευμάτων υγρών αποβλήτων (βλέπε ΒΔΤ 2), η ΒΔΤ συνίσταται στην παρακολούθηση των παραμέτρων των βασικών διεργασιών (συμπεριλαμβανομένης της συνεχούς παρακολούθησης της ροής υγρών αποβλήτων, του pH και της θερμοκρασίας) σε καίριες θέσεις (π.χ. εισρέοντα υγρά απόβλητα στην προεπεξεργασία και εισρέοντα υγρά απόβλητα στην τελική επεξεργασία).

ΒΔΤ 4.

Η ΒΔΤ συνίσταται στην παρακολούθηση των εκπομπών στα ύδατα σύμφωνα με τα πρότυπα EN, τουλάχιστον με την ελάχιστη συχνότητα που καθορίζεται κατωτέρω. Εάν δεν υπάρχουν πρότυπα EN, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση των προτύπων ISO, εθνικών ή άλλων διεθνών προτύπων που εξασφαλίζουν την παροχή στοιχείων ισοδύναμης επιστημονικής ποιότητας.

Ουσία/Παράμετρος		Πρότυπο(-α)	Ελάχιστη συχνότητα παρακολούθησης (1) (2)
Ολικός οργανικός άνθρακας (TOC) (3)		EN 1484	Καθημερινά
Χημικώς απαιτούμενο οξυγόνο (COD) (3)		Δεν υπάρχει διαθέσιμο πρότυπο EN
Ολικά αιωρούμενα στερεά (TSS)		EN 872
Ολικό άζωτο (TN) (4)		EN 12260
Ολικό ανόργανο άζωτο (Ninorg) (4)		Υπάρχουν διάφορα πρότυπα EN
Ολικός φωσφόρος (TP)		Υπάρχουν διάφορα πρότυπα EN
Προσροφούμενες αλογονούχες οργανικές ενώσεις (ΑΟΧ)		EN ISO 9562	Ανά μήνα
Μέταλλα	Cr	Υπάρχουν διάφορα πρότυπα EN
	Cu
	Ni
	Pb
	Zn
	Άλλα μέταλλα, κατά περίπτωση
Τοξικότητα (5)	Αυγά ψαριού (Danio rerio)	EN ISO 15088	Θα αποφασιστεί βάσει εκτίμησης επικινδυνότητας, κατόπιν αρχικού χαρακτηρισμού
	Δάφνια (Daphnia magna Straus)	EN ISO 6341
	Βακτήρια φωταύγειας (Vibrio fischeri)	EN ISO 11348–1, EN ISO 11348–2 ή EN ISO 11348–3
	Λέμνα η ελαχίστη (Lemna minor)	EN ISO 20079
	Φύκη	EN ISO 8692, EN ISO 10253 ή EN ISO 10710

ΒΔΤ 5.

Η ΒΔΤ συνίσταται στην περιοδική παρακολούθηση των διάχυτων εκπομπών VOC στην ατμόσφαιρα από τις σχετικές πηγές με τη χρήση κατάλληλου συνδυασμού των τεχνικών Ι — ΙΙI ή, όταν γίνεται επεξεργασία μεγάλης ποσότητας VOC, με τη χρήση όλων των τεχνικών I — III.

I.	μέθοδοι εισπνοών (π.χ. με φορητά όργανα, σύμφωνα με το πρότυπο EN 15446) που συνδέονται με καμπύλες συσχέτισης για τον βασικό εξοπλισμό·

II.	μέθοδοι οπτικής απεικόνισης αερίων·

III.	υπολογισμός των εκπομπών βάσει συντελεστών εκπομπών, που επικυρώνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα (π.χ. μία φορά κάθε δύο έτη) με μετρήσεις.

Όπου γίνεται επεξεργασία μεγάλων ποσοτήτων VOC, ο έλεγχος και ο ποσοτικός προσδιορισμός των εκπομπών της εγκατάστασης από περιοδικές εκστρατείες με οπτικές τεχνικές βάσει της απορρόφησης, όπως η διαφορική απορρόφηση LIDAR (DIAL) ή η απόκρυψη ηλιακής ροής (SOF), είναι μια χρήσιμη συμπληρωματική τεχνική στις τεχνικές Ι έως ΙΙΙ.

Περιγραφή

Βλέπε τμήμα 6.2.

ΒΔΤ 6.

Η ΒΔΤ συνίσταται στην τακτική παρακολούθηση των εκπομπών οσμών από τις σχετικές πηγές σύμφωνα με τα πρότυπα ΕΝ.

Περιγραφή

Η παρακολούθηση των εκπομπών μπορεί να γίνεται με δυναμική οσφρησιομέτρηση σύμφωνα με το πρότυπο EN 13725. Η παρακολούθηση των εκπομπών μπορεί να συμπληρώνεται με μέτρηση/εκτίμηση της έκθεσης σε οσμές ή με εκτίμηση των επιπτώσεων των οσμών.

Δυνατότητα εφαρμογής

Η δυνατότητα εφαρμογής περιορίζεται σε περιπτώσεις κατά τις οποίες μπορεί να αναμένεται ή έχει στοιχειοθετηθεί όχληση λόγω οσμών.

3. Εκπομπές στα ύδατα

3.1. Χρήση υδάτων και παραγωγή υγρών αποβλήτων

ΒΔΤ 7.

Προκειμένου να μειωθεί η χρήση των υδάτων και η παραγωγή υγρών αποβλήτων, η ΒΔΤ συνίσταται στη μείωση του όγκου και/ή του ρυπαντικού φορτίου των ρευμάτων υγρών αποβλήτων, στην ενίσχυση της επαναχρησιμοποίησης των υγρών αποβλήτων στο πλαίσιο της διαδικασίας παραγωγής και στην ανάκτηση και επαναχρησιμοποίηση πρώτων υλών.

3.2. Συλλογή και διαχωρισμός υγρών αποβλήτων

ΒΔΤ 8.

Για την αποφυγή της μόλυνσης μη μολυσμένων υδάτων και τη μείωση των εκπομπών στα ύδατα, η ΒΔΤ συνίσταται στον διαχωρισμό μη μολυσμένων ρευμάτων υγρών αποβλήτων από ρεύματα υγρών αποβλήτων που απαιτούν επεξεργασία.

Δυνατότητα εφαρμογής

Ο διαχωρισμός μη μολυσμένων ομβρίων υδάτων ενδέχεται να μην μπορεί να εφαρμοστεί στην περίπτωση υφιστάμενων συστημάτων συλλογής υγρών αποβλήτων.

ΒΔΤ 9.

Προκειμένου να αποφευχθούν οι ανεξέλεγκτες εκπομπές στα ύδατα, η ΒΔΤ συνίσταται στην παροχή κατάλληλης χωρητικότητας ενδιάμεσης αποθήκευσης για υγρά απόβλητα που προκύπτουν σε μη κανονικές συνθήκες λειτουργίας, βάσει εκτίμησης επικινδυνότητας (παραδείγματος χάρη, λαμβάνοντας υπόψη τη φύση του ρύπου, τις επιπτώσεις στην περαιτέρω επεξεργασία και το περιβάλλον υποδοχής) και στη λήψη των κατάλληλων μέτρων (π.χ. έλεγχος, επεξεργασία, επαναχρησιμοποίηση).

Δυνατότητα εφαρμογής

Η ενδιάμεση αποθήκευση μολυσμένων ομβρίων υδάτων απαιτεί διαχωρισμό, που ενδέχεται να μην μπορεί να εφαρμοστεί στην περίπτωση υφιστάμενων συστημάτων συλλογής υγρών αποβλήτων.

3.3. Επεξεργασία υγρών αποβλήτων

ΒΔΤ 10.

Για να μειωθούν οι εκπομπές στα ύδατα, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση ολοκληρωμένης στρατηγικής διαχείρισης και επεξεργασίας υγρών αποβλήτων, που περιλαμβάνει κατάλληλο συνδυασμό των τεχνικών με τη σειρά προτεραιότητας που περιγράφεται παρακάτω.

	Τεχνική	Περιγραφή
α)	Τεχνικές ενσωματωμένες στη διεργασία (6)	Τεχνικές για την πρόληψη ή τη μείωση της παραγωγής ρύπων των υδάτων.
β)	Ανάκτηση των ρύπων στην πηγή (6)	Τεχνικές για την ανάκτηση ρύπων πριν από την απόρριψή τους στο σύστημα συλλογής υγρών αποβλήτων.
γ)	Προεπεξεργασία υγρών αποβλήτων (6) (7)	Τεχνικές για τη μείωση των ρύπων πριν από την τελική επεξεργασία των υγρών αποβλήτων. Η προεπεξεργασία μπορεί να διενεργηθεί στην πηγή ή σε συνδυασμένα ρεύματα.
δ)	Τελική επεξεργασία υγρών αποβλήτων (8)	Τελική επεξεργασία υγρών αποβλήτων, για παράδειγμα, με προκαταρκτική και πρωτοβάθμια επεξεργασία, βιολογική επεξεργασία, αφαίρεση αζώτου, αφαίρεση φωσφόρου και/ή τεχνικές τελικής αφαίρεσης στερεών πριν από την απόρριψη σε υδάτινη μάζα λήψης.

Περιγραφή

Η ολοκληρωμένη στρατηγική διαχείρισης και επεξεργασίας υγρών αποβλήτων βασίζεται στον κατάλογο των ρευμάτων υγρών αποβλήτων (βλέπε ΒΔΤ 2).

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τη ΒΔΤ: βλέπε τμήμα 3.4.

ΒΔΤ 11.

Για τη μείωση των εκπομπών στα ύδατα, η ΒΔΤ συνίσταται στην προεπεξεργασία υγρών αποβλήτων που περιέχουν ρύπους των οποίων ο χειρισμός δεν μπορεί να γίνει επαρκώς κατά την τελική επεξεργασία υγρών αποβλήτων με τη χρήση κατάλληλων τεχνικών.

Περιγραφή

Η προεπεξεργασία υγρών αποβλήτων πραγματοποιείται ως μέρος μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής διαχείρισης και επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (βλέπε ΒΔΤ 10) και είναι εν γένει απαραίτητη για τα εξής:

—	προστασία της μονάδας τελικής επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (π.χ. προστασία μονάδας βιολογικής επεξεργασίας κατά ανασταλτικών ή τοξικών ενώσεων)·

—	αφαίρεση ενώσεων που δεν μειώθηκαν επαρκώς κατά τη διάρκεια τελικής επεξεργασίας (π.χ. τοξικών ενώσεων, οργανικών ενώσεων που βιοαποδομούνται ανεπαρκώς ή καθόλου, οργανικών ενώσεων που περιέχονται σε υψηλές συγκεντρώσεις ή μετάλλων, κατά τη διάρκεια βιολογικής επεξεργασίας)·

—	αφαίρεση ενώσεων που παροχετεύονται στην ατμόσφαιρα με άλλον τρόπο από το σύστημα συλλογής ή κατά την τελική επεξεργασία (π.χ. πτητικές οργανικές αλογονούχες ενώσεις, βενζόλιο)·

—	αφαίρεση ενώσεων που έχουν άλλες αρνητικές συνέπειες (π.χ. διάβρωση του εξοπλισμού, ανεπιθύμητη αντίδραση με άλλες ουσίες, μόλυνση της ιλύος υγρών αποβλήτων).

Σε γενικές γραμμές, η προεπεξεργασία πραγματοποιείται όσο το δυνατόν πλησιέστερα στην πηγή, προκειμένου να αποφευχθεί η αραίωση, ιδίως για τα μέταλλα. Μερικές φορές τα ρεύματα υγρών αποβλήτων με κατάλληλα χαρακτηριστικά δύνανται να διαχωριστούν και να συλλεχθούν προκειμένου να υποβληθούν σε ειδική συνδυασμένη προεπεξεργασία.

ΒΔΤ 12.

Για να μειωθούν οι εκπομπές στα ύδατα, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση κατάλληλου συνδυασμού τεχνικών τελικής επεξεργασίας υγρών αποβλήτων.

Περιγραφή

Η τελική επεξεργασία υγρών αποβλήτων πραγματοποιείται ως μέρος μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής διαχείρισης και επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (βλέπε ΒΔΤ 10).

Κατάλληλες τεχνικές τελικής επεξεργασίας υγρών αποβλήτων, ανάλογα με τον ρύπο, περιλαμβάνουν:

	Τεχνική (9)	Μειωμένες εκπομπές τυπικών ρύπων	Δυνατότητα εφαρμογής
Προκαταρκτική και πρωτοβάθμια επεξεργασία
α)	Εξισορρόπηση	Όλοι οι ρύποι	Εφαρμόζεται γενικά.
β)	Εξουδετέρωση	Οξέα, αλκάλια
γ)	Φυσικός διαχωρισμός, π.χ. φίλτρα, κόσκινα, διαχωριστές κοκκοειδών υλικών, λιποδιαχωριστές ή δεξαμενές πρωτοβάθμιας επεξεργασίας	Αιωρούμενα στερεά, έλαια/λίπη
Βιολογική επεξεργασία (δευτεροβάθμια επεξεργασία), π.χ.
δ)	Διεργασία ενεργοποιημένης ιλύος	Βιοαποδομήσιμες οργανικές ενώσεις	Εφαρμόζεται γενικά.
ε)	Βιοαντιδραστήρας μεμβράνης	Βιοαποδομήσιμες οργανικές ενώσεις	Εφαρμόζεται γενικά.
Αφαίρεση αζώτου
στ)	Νιτροποίηση/απονίτρωση	Ολικό άζωτο, αμμωνία	Η νιτροποίηση ενδέχεται να μην μπορεί να εφαρμοστεί σε περίπτωση υψηλών χλωριούχων συγκεντρώσεων (δηλ. περίπου 10 g/l) και υπό την προϋπόθεση ότι η μείωση της χλωριούχου συγκέντρωσης πριν από τη νιτροποίηση δεν θα ήταν δικαιολογημένη από τα οφέλη για το περιβάλλον. Δεν ισχύει όταν η τελική επεξεργασία δεν περιλαμβάνει βιολογική επεξεργασία.
Αφαίρεση φωσφόρου
ζ)	Χημική καταβύθιση	Φωσφόρος	Εφαρμόζεται γενικά.
Τελική αφαίρεση στερεών
η)	Συσσωμάτωση και κροκίδωση	Αιωρούμενα στερεά	Εφαρμόζεται γενικά.
θ)	Κατακάθιση
ι)	Διήθηση (π.χ. αμμοδιήθηση, μικροδιήθηση, υπερδιήθηση)
ια)	Επίπλευση

3.4. Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για τις εκπομπές στα ύδατα

Τα επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για τις εκπομπές στα ύδατα που περιλαμβάνονται στον πίνακα 1, στον πίνακα 2 και στον πίνακα 3 ισχύουν για τις άμεσες εκπομπές σε υδάτινη μάζα λήψης από:

i)	τις δραστηριότητες που ορίζονται στο παράρτημα Ι τμήμα 4 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ·

ii)	ανεξάρτητες μονάδες επεξεργασίας υγρών αποβλήτων που ορίζονται στο παράρτημα Ι τμήμα 6.11 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ, υπό τον όρο ότι το κύριο ρυπαντικό φορτίο προέρχεται από δραστηριότητες που αναφέρονται στο παράρτημα Ι τμήμα 4 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ·

iii)	τη συνδυασμένη επεξεργασία υγρών αποβλήτων από διαφορετικές προελεύσεις, υπό την προϋπόθεση ότι το κύριο ρυπαντικό φορτίο προέρχεται από δραστηριότητες που αναφέρονται στο παράρτημα Ι τμήμα 4 της οδηγίας 2010/75/ΕΕ.

Τα επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ εφαρμόζονται στο σημείο όπου η εκπομπή εξέρχεται της εγκατάστασης.

Πίνακας 1

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για τις άμεσες εκπομπές TOC, COD και TSS σε υδάτινη μάζα λήψης

Παράμετρος	Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τη ΒΔΤ (ετήσιος μέσος όρος)	Προϋποθέσεις
Ολικός οργανικός άνθρακας (TOC) (10) (11)	10–33 mg/l (12) (13) (14) (15)	Το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ εφαρμόζεται εφόσον η εκπομπή υπερβαίνει τους 3,3 τόνους/έτος.
Χημικώς απαιτούμενο οξυγόνο (COD) (10) (11)	30–100 mg/l (12) (13) (14) (15)	Το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ εφαρμόζεται εφόσον η εκπομπή υπερβαίνει τους 10 τόνους/έτος.
Ολικά αιωρούμενα στερεά (TSS)	5,0–35 mg/l (16) (17)	Το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ εφαρμόζεται εφόσον η εκπομπή υπερβαίνει τους 3,5 τόνους/έτος.

Πίνακας 2

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για τις άμεσες εκπομπές θρεπτικών ουσιών σε υδάτινη μάζα λήψης

Παράμετρος	Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τη ΒΔΤ (ετήσιος μέσος όρος)	Προϋποθέσεις
Ολικό άζωτο (TN) (18)	5,0–25 mg/l (19) (20)	Το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ εφαρμόζεται εφόσον η εκπομπή υπερβαίνει τους 2,5 τόνους/έτος.
Ολικό ανόργανο άζωτο (Ninorg) (18)	5,0–20 mg/l (19) (20)	Το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ εφαρμόζεται εφόσον η εκπομπή υπερβαίνει τους 2,0 τόνους/έτος.
Ολικός φωσφόρος (TP)	0,50–3,0 mg/l (21)	Το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ εφαρμόζεται εφόσον η εκπομπή υπερβαίνει τα 300 kg/έτος.

Πίνακας 3

Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για τις άμεσες εκπομπές AOX και μετάλλων σε υδάτινη μάζα λήψης

Παράμετρος	Επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τη ΒΔΤ (ετήσιος μέσος όρος)	Προϋποθέσεις
Προσροφούμενες αλογονούχες οργανικές ενώσεις (ΑΟΧ)	0,20–1,0 mg/l (22) (23)	Το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ εφαρμόζεται εφόσον η εκπομπή υπερβαίνει τα 100 kg/έτος.
Χρώμιο (εκφρασμένο ως Cr)	5,0–25 μg/l (24) (25) (26) (27)	Το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ εφαρμόζεται εφόσον η εκπομπή υπερβαίνει τα 2,5 kg/έτος.
Χαλκός (εκφρασμένος ως Cu)	5,0–50 μg/l (24) (25) (26) (28)	Το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ εφαρμόζεται εφόσον η εκπομπή υπερβαίνει τα 5,0 kg/έτος.
Νικέλιο (εκφρασμένο ως Ni)	5,0–50 μg/l (24) (25) (26)	Το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ εφαρμόζεται εφόσον η εκπομπή υπερβαίνει τα 5,0 kg/έτος.
Ψευδάργυρος (εκφρασμένος ως Zn)	20–300 μg/l (24) (25) (26) (29)	Το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ εφαρμόζεται εφόσον η εκπομπή υπερβαίνει τα 30 kg/έτος.

Η σχετική παρακολούθηση είναι στη ΒΔΤ 4.

4. Απόβλητα

ΒΔΤ 13.

Για την πρόληψη ή, όταν αυτή δεν είναι πρακτικά εφικτή, τη μείωση της ποσότητας αποβλήτων που αποστέλλονται για απόρριψη, η ΒΔΤ συνίσταται στην κατάρτιση και εφαρμογή ενός σχεδίου διαχείρισης των αποβλήτων στο πλαίσιο του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης (βλέπε ΒΔΤ 1), που, κατά σειρά προτεραιότητας, θα διασφαλίζει την πρόληψη της δημιουργίας αποβλήτων, την προετοιμασία για επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση ή την κατ' άλλο τρόπο ανάκτηση.

ΒΔΤ 14.

Προκειμένου να μειωθεί ο όγκος της ιλύος υγρών αποβλήτων που απαιτεί περαιτέρω επεξεργασία ή απόρριψη και να περιοριστεί ο δυνητικός περιβαλλοντικός του αντίκτυπος, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση μίας ή ενός συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Περιγραφή	Δυνατότητα εφαρμογής
α)	Προετοιμασία	Χημική προετοιμασία (δηλ. προσθήκη πηκτικών ουσιών και/ή κροκιδωτικών παραγόντων) ή θερμική προετοιμασία (δηλ. θέρμανση) για τη βελτίωση των συνθηκών κατά τη διάρκεια πάχυνσης/αφυδάτωσης ιλύος.	Δεν εφαρμόζεται σε ανόργανες ιλύες. Η ανάγκη για προετοιμασία εξαρτάται από τις ιδιότητες της ιλύος και τον εξοπλισμό πάχυνσης/αφυδάτωσης που χρησιμοποιείται.
β)	Πάχυνση/αφυδάτωση	Η πάχυνση μπορεί να πραγματοποιηθεί με κατακάθιση, φυγοκέντρηση, επίπλευση, ζώνες βαρύτητας ή περιστρεφόμενα τύμπανα. Η αφυδάτωση μπορεί να πραγματοποιηθεί με ταινιοφιλτρόπρεσες ή φιλτρόπρεσες με πλάκες.	Εφαρμόζεται γενικά.
γ)	Σταθεροποίηση	Η σταθεροποίηση ιλύος περιλαμβάνει χημική επεξεργασία, θερμική επεξεργασία, αερόβια χώνευση ή αναερόβια χώνευση.	Δεν εφαρμόζεται σε ανόργανες ιλύες. Δεν εφαρμόζεται για τη βραχυπρόθεσμη επεξεργασία πριν από την τελική επεξεργασία.
δ)	Ξήρανση	Η ιλύς ξηραίνεται με άμεση ή έμμεση επαφή με πηγή θερμότητας.	Δεν ισχύει στις περιπτώσεις όπου η απορριπτόμενη θερμότητα δεν είναι διαθέσιμη ή δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί.

5. Εκπομπές στην ατμόσφαιρα

5.1. Συλλογή απαερίων

ΒΔΤ 15.

Προκειμένου να διευκολυνθεί η ανάκτηση των ενώσεων και η μείωση των εκπομπών στην ατμόσφαιρα, η ΒΔΤ συνίσταται στην περίκλειση των πηγών εκπομπών και στην επεξεργασία των εκπομπών, όπου είναι δυνατόν.

Δυνατότητα εφαρμογής

Η δυνατότητα εφαρμογής μπορεί να περιορίζεται από ανησυχίες σχετικά με τη λειτουργικότητα (πρόσβαση στον εξοπλισμό), την ασφάλεια (αποφυγή συγκεντρώσεων κοντά στο κατώτατο εκρηκτικό όριο) και την υγεία (όπου απαιτείται πρόσβαση του χειριστή στο εσωτερικό της περίκλεισης).

5.2. Επεξεργασία απαερίων

ΒΔΤ 16.

Για να μειωθούν οι εκπομπές στην ατμόσφαιρα, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση ολοκληρωμένης στρατηγικής διαχείρισης και επεξεργασίας απαερίων, που περιλαμβάνει τεχνικές ενσωματωμένες στη διεργασία και τεχνικές επεξεργασίας απαερίων.

Περιγραφή

Η ολοκληρωμένη στρατηγική διαχείρισης και επεξεργασίας απαερίων βασίζεται στον κατάλογο ρευμάτων απαερίων (βλέπε ΒΔΤ 2), με προτεραιότητα σε τεχνικές ενσωματωμένες στη διεργασία.

5.3. Καύση σε πυρσό

ΒΔΤ 17.

Για την πρόληψη των εκπομπών στην ατμόσφαιρα από πυρσούς, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση καύσης σε πυρσό μόνο για λόγους ασφάλειας ή υπό έκτακτες συνθήκες λειτουργίας (π.χ. έναρξη, παύση λειτουργίας), με χρήση μίας ή και των δύο τεχνικών που δίνονται παρακάτω.

	Τεχνική	Περιγραφή	Δυνατότητα εφαρμογής
α)	Σωστός σχεδιασμός μονάδας	Περιλαμβάνεται η παροχή συστήματος ανάκτησης αερίου με επαρκή χωρητικότητα και η χρήση ανακουφιστικών βαλβίδων υψηλής ακεραιότητας.	Εφαρμόζεται γενικά στις νέες μονάδες. Οι υφιστάμενες μονάδες μπορούν να επανεξοπλιστούν με συστήματα ανάκτησης αερίου.
β)	Διαχείριση μονάδας	Περιλαμβάνεται η εξισορρόπηση του συστήματος αερίου καύσιμου και η χρήση προηγμένου ελέγχου διεργασίας.	Εφαρμόζεται γενικά.

ΒΔΤ 18.

Για τη μείωση των εκπομπών στην ατμόσφαιρα από πυρσούς όταν η καύση σε πυρσό είναι αναπόφευκτη, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση μίας ή και των δύο τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Περιγραφή	Δυνατότητα εφαρμογής
α)	Ορθός σχεδιασμός διατάξεων καύσης σε πυρσό	Βελτιστοποίηση του ύψους, της πίεσης, της ενίσχυσης από ατμό, αέρα ή αέριο, του είδους των καυστήρων πυρσού (με περίβλημα ή προστασία) κ.λπ., ώστε να καταστεί εφικτή η άκαπνη και αξιόπιστη λειτουργία και να διασφαλιστεί η αποδοτική καύση των αερίων υπερπαραγωγής.	Μπορεί να εφαρμοστεί σε νέους πυρσούς. Σε υφιστάμενες μονάδες η δυνατότητα εφαρμογής ενδέχεται να περιορίζεται λόγω π.χ. της διαθεσιμότητας χρόνου συντήρησης κατά τη διάρκεια της συντήρησης της μονάδας.
β)	Παρακολούθηση και καταγραφή στο πλαίσιο της διαχείρισης πυρσών	Συνεχής παρακολούθηση του αερίου που αποστέλλεται προς καύση σε πυρσό, μετρήσεις ροής αερίου και εκτιμήσεις σχετικά με τις λοιπές παραμέτρους [π.χ. σύνθεση, περιεχόμενη θερμότητα, αναλογία της ενίσχυσης, ταχύτητα, ρυθμός ροής αερίου καθαρισμού, εκπομπές ρύπων (π.χ. NOX, CO, υδρογονάνθρακες, θόρυβος)]. Η καταγραφή των συμβάντων καύσης σε πυρσό συνήθως περιλαμβάνει την εκτιμώμενη/μετρούμενη σύνθεση καιόμενου στον πυρσό αερίου, την εκτιμώμενη/μετρούμενη ποσότητα καιόμενου στον πυρσό αερίου και τη διάρκεια της λειτουργίας. Η καταγραφή επιτρέπει τον ποσοτικό προσδιορισμό των εκπομπών και τη δυνητική πρόληψη μελλοντικών συμβάντων καύσης σε πυρσό.	Εφαρμόζεται γενικά.

5.4. Διάχυτες εκπομπές VOC

ΒΔΤ 19.

Για την πρόληψη ή, όταν αυτό δεν είναι εφικτό, τη μείωση των διάχυτων εκπομπών VOC στην ατμόσφαιρα, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

	Τεχνική	Δυνατότητα εφαρμογής
Τεχνικές σχετικά με τον σχεδιασμό μονάδων
α)	Περιορισμός του αριθμού των δυνητικών πηγών εκπομπών	Η δυνατότητα εφαρμογής ενδέχεται να περιορίζεται για τις υφιστάμενες μονάδες λόγω απαιτήσεων λειτουργικότητας.
β)	Μεγιστοποίηση εγγενών στη διεργασία χαρακτηριστικών συγκράτησης
γ)	Επιλογή εξοπλισμού υψηλής ακεραιότητας (βλέπε περιγραφή στο τμήμα 6.2)
δ)	Διευκόλυνση των δραστηριοτήτων συντήρησης με εξασφάλιση της πρόσβασης σε εξοπλισμό με δυνητική διαρροή
Τεχνικές που σχετίζονται με την κατασκευή, τη συναρμολόγηση και τη θέση σε λειτουργία μονάδας/εξοπλισμού
ε)	Εξασφάλιση καλά προσδιορισμένων και ολοκληρωμένων διαδικασιών για την κατασκευή και συναρμολόγηση μονάδας/εξοπλισμού. Αυτό περιλαμβάνει τη χρήση της σχεδιασμένης τάσης παρεμβύσματος για άρθρωση με φλάντζα (βλέπε περιγραφή στο τμήμα 6.2)	Εφαρμόζεται γενικά.
στ)	Εξασφάλιση ισχυρών διαδικασιών θέσης σε λειτουργία και παράδοσης μονάδας/εξοπλισμού σε ευθυγράμμιση με τις απαιτήσεις σχεδιασμού	Εφαρμόζεται γενικά.
Τεχνικές σχετικά με τη λειτουργία μονάδας
ζ)	Εξασφάλιση καλής συντήρησης και έγκαιρης αντικατάστασης εξοπλισμού	Εφαρμόζεται γενικά.
η)	Χρήση προγράμματος εντοπισμού και επισκευής διαρροών με βάση τον κίνδυνο (LDAR) (βλέπε περιγραφή στο τμήμα 6.2)
θ)	Καθόσον κρίνεται εύλογο, πρόληψη των διάχυτων εκπομπών VOC, συλλογή τους στην πηγή και επεξεργασία τους

Η σχετική παρακολούθηση είναι στη ΒΔΤ 5.

5.5. Εκπομπές οσμών

ΒΔΤ 20.

Για την πρόληψη ή, όταν αυτό δεν είναι εφικτό, τη μείωση των εκπομπών οσμών, η ΒΔΤ συνίσταται στην κατάρτιση, την εφαρμογή και την τακτική επανεξέταση σχεδίου διαχείρισης των οσμών, ως μέρος του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης (βλέπε ΒΔΤ 1), το οποίο να περιλαμβάνει όλα τα ακόλουθα στοιχεία:

i)	πρωτόκολλο που περιλαμβάνει κατάλληλες δράσεις και χρονοδιαγράμματα·

ii)	πρωτόκολλο για την παρακολούθηση των οσμών·

iii)	πρωτόκολλο αντίδρασης σε εντοπιζόμενα περιστατικά οσμών·

iv)	πρόγραμμα πρόληψης και μείωσης των οσμών, σχεδιασμένο για τον εντοπισμό της (των) πηγής(-ών)· τη μέτρηση/εκτίμηση της έκθεσης σε οσμές· τον χαρακτηρισμό της συμβολής των πηγών· και την εφαρμογή μέτρων πρόληψης και/ή μείωσης.

Η σχετική παρακολούθηση είναι στη ΒΔΤ 6.

Δυνατότητα εφαρμογής

ΒΔΤ 21.

Για την πρόληψη ή, όταν αυτό δεν είναι εφικτό, τη μείωση των εκπομπών οσμών από τη συλλογή και επεξεργασία υγρών αποβλήτων και την επεξεργασία ιλύος, η ΒΔΤ συνίσταται στη χρήση μίας ή συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω:

Τεχνική

Περιγραφή

Δυνατότητα εφαρμογής

α)

Ελαχιστοποίηση των χρόνων παραμονής

Ελαχιστοποίηση του χρόνου παραμονής των υγρών αποβλήτων και της ιλύος στα συστήματα συλλογής και αποθήκευσης, ιδίως υπό αναερόβιες συνθήκες.

Η δυνατότητα εφαρμογής μπορεί να περιορίζεται στην περίπτωση των υφιστάμενων συστημάτων συλλογής και αποθήκευσης.

β)

Χημική επεξεργασία

Χρήση χημικών ουσιών για την καταστροφή ή τη μείωση του σχηματισμού οσμηρών ενώσεων (π.χ. οξείδωση ή καταβύθιση υδροθείου).

Εφαρμόζεται γενικά.

γ)

Βελτιστοποίηση αερόβιας επεξεργασίας

Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει:

i)	έλεγχο της περιεκτικότητας σε οξυγόνο·

ii)	συχνή συντήρηση του συστήματος αερισμού·

iii)	χρήση καθαρού οξυγόνου·

iv)	αφαίρεση του αφρού σε δεξαμενές.

Εφαρμόζεται γενικά.

δ)

Περίκλειση

Κάλυψη ή περίκλειση εγκαταστάσεων συλλογής και επεξεργασίας υγρών αποβλήτων και ιλύος, για τη συλλογή των οσμηρών απαερίων για περαιτέρω επεξεργασία.

Εφαρμόζεται γενικά.

ε)

Επεξεργασία στο τελικό στάδιο

Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει:

i)	βιολογική επεξεργασία·

ii)	θερμική οξείδωση.

Η βιολογική επεξεργασία ισχύει μόνο για τις ενώσεις που είναι εύκολα διαλυτές στο νερό και επιδέχονται εύκολα βιολογική απομάκρυνση.

5.6. Εκπομπές θορύβου

ΒΔΤ 22.

Για την πρόληψη ή, όταν αυτό δεν είναι εφικτό, τη μείωση των εκπομπών θορύβου, η ΒΔΤ συνίσταται στην κατάρτιση και την εφαρμογή σχεδίου διαχείρισης του θορύβου, ως μέρος του συστήματος περιβαλλοντικής διαχείρισης (βλέπε ΒΔΤ 1), το οποίο περιλαμβάνει όλα τα ακόλουθα στοιχεία:

i)	πρωτόκολλο που περιλαμβάνει κατάλληλες δράσεις και χρονοδιαγράμματα·

ii)	πρωτόκολλο για την παρακολούθηση του θορύβου·

iii)	πρωτόκολλο αντίδρασης σε εντοπιζόμενα περιστατικά θορύβου·

iv)	πρόγραμμα για την πρόληψη και τη μείωση του θορύβου σχεδιασμένο να εντοπίζει την (τις) πηγή(-ές), να μετρά και να εκτιμά την έκθεση σε θόρυβο, να χαρακτηρίζει τη συμβολή των πηγών και να εφαρμόζει μέτρα για την πρόληψη και/ή τη μείωση.

Δυνατότητα εφαρμογής

Η δυνατότητα εφαρμογής περιορίζεται σε περιπτώσεις κατά τις οποίες μπορεί να αναμένεται ή έχει στοιχειοθετηθεί όχληση λόγω θορύβου.

ΒΔΤ 23.

Για την πρόληψη ή, όταν αυτό δεν είναι εφικτό, τη μείωση των εκπομπών θορύβου, η ΒΔΤ συνίσταται στην υλοποίηση μίας ή συνδυασμού των τεχνικών που περιγράφονται παρακάτω.

Τεχνική

Περιγραφή

Δυνατότητα εφαρμογής

α)

Κατάλληλη τοποθεσία του εξοπλισμού και των κτιρίων

Αύξηση της απόστασης μεταξύ της πηγής εκπομπής και του αποδέκτη και χρήση κτιρίων ως ηχοπετασμάτων.

Για τις υφιστάμενες μονάδες η μετεγκατάσταση του εξοπλισμού μπορεί να περιορίζεται από έλλειψη χώρου ή από υπερβολικό κόστος.

β)

Επιχειρησιακά μέτρα

Περιλαμβάνονται:

i)	βελτιωμένη επιθεώρηση και συντήρηση του εξοπλισμού·

ii)	κλείσιμο θυρών και παραθύρων περίκλειστων χώρων, αν είναι εφικτό·

iii)	λειτουργία του εξοπλισμού από έμπειρο προσωπικό·

iv)	αποφυγή θορυβωδών δραστηριοτήτων κατά τη διάρκεια της νύχτας, εάν είναι εφικτό·

v)	προβλέψεις για έλεγχο του θορύβου κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων συντήρησης.

Εφαρμόζεται γενικά.

γ)

Εξοπλισμός χαμηλού θορύβου

Αυτό περιλαμβάνει χαμηλού θορύβου συμπιεστές, αντλίες και πυρσούς.

Εφαρμόζεται μόνο όταν ο εξοπλισμός είναι νέος ή αντικαθίσταται.

δ)

Εξοπλισμός ελέγχου θορύβου

Περιλαμβάνονται:

i)	υποβιβαστές θορύβου·

ii)	μόνωση εξοπλισμού·

iii)	περίκλειση θορυβώδους εξοπλισμού·

iv)	ηχομόνωση κτιρίων.

Η δυνατότητα εφαρμογής μπορεί να περιορίζεται λόγω απαιτήσεων χώρου (για τις υφιστάμενες μονάδες), καθώς και θεμάτων υγείας και ασφάλειας.

ε)

Μείωση του θορύβου

Παρεμβολή φραγμών μεταξύ πηγών εκπομπής και συλλεκτών (π.χ. τοίχοι προστασίας, αναχώματα και κτίρια).

Ισχύει μόνο για τις υφιστάμενες μονάδες, δεδομένου ότι ο σχεδιασμός νέων μονάδων θα πρέπει να καθιστά την τεχνική αυτή περιττή. Στην περίπτωση υφιστάμενων μονάδων η παρεμβολή φραγμών μπορεί να περιορίζεται από την έλλειψη χώρου.

6. Περιγραφή τεχνικών

6.1. Επεξεργασία υγρών αποβλήτων

Τεχνική	Περιγραφή
Διεργασία ενεργοποιημένης ιλύος	Η βιολογική οξείδωση των διαλυμένων οργανικών ουσιών με οξυγόνο, με χρήση του μεταβολισμού μικροοργανισμών. Παρουσία του διαλυμένου οξυγόνου (που εγχέεται ως αέρας ή καθαρό οξυγόνο), οι οργανικές ενώσεις ανοργανοποιούνται σε διοξείδιο του άνθρακα και νερό ή μετατρέπονται σε άλλους μεταβολίτες και βιομάζα (δηλαδή ενεργοποιημένη ιλύς). Οι μικροοργανισμοί διατηρούνται σε μορφή αιωρήματος στα υγρά απόβλητα και το σύνολο του μείγματος αερίζεται μηχανικά. Το μείγμα της ενεργοποιημένης ιλύος αποστέλλεται σε εγκατάσταση διαχωρισμού από την οποία η ιλύς ανακυκλώνεται στη δεξαμενή αερισμού.
Νιτροποίηση/απονίτρωση	Μια διαδικασία δύο σταδίων, η οποία συνήθως ενσωματώνεται σε μονάδες βιολογικής επεξεργασίας υγρών αποβλήτων. Το πρώτο βήμα είναι η αερόβια νιτροποίηση όπου οι μικροοργανισμοί οξειδώνουν το αμμώνιο (NH4 +) στο ενδιάμεσο νιτρώδες άλας (NO2 –), το οποίο στη συνέχεια οξειδώνεται περαιτέρω σε νιτρικό άλας (NO3 –). Στο επόμενο βήμα ανοξικής απονίτρωσης οι μικροοργανισμοί μειώνουν χημικά το νιτρικό άλας σε αέριο αζώτου.
Χημική καταβύθιση	Η μετατροπή των διαλυμένων ρύπων σε αδιάλυτη ένωση με την προσθήκη χημικών αντιδραστηρίων καθίζησης. Τα στερεά αντιδραστήρια καταβύθισης που σχηματίζονται στη συνέχεια διαχωρίζονται με κατακάθιση, επίπλευση αέρα ή διήθηση. Εάν είναι απαραίτητο, η παρακολούθηση μπορεί να γίνει με μικροδιήθηση ή υπερδιήθηση. Πολυδύναμα ιόντα μετάλλων (π.χ. ασβέστιο, αλουμίνιο, σίδηρος) χρησιμοποιούνται για την καταβύθιση φωσφόρου.
Συσσωμάτωση και κροκίδωση	Η συσσωμάτωση και η κροκίδωση χρησιμοποιούνται για τον διαχωρισμό των αιωρούμενων στερεών από τα υγρά απόβλητα και διενεργούνται συχνά σε διαδοχικά στάδια. Η συσσωμάτωση εκτελείται με προσθήκη πηκτικών ουσιών με φορτία αντίθετα από εκείνα των αιωρούμενων στερεών. Η κροκίδωση εκτελείται με την προσθήκη πολυμερών, έτσι ώστε με τις συγκρούσεις σωματιδίων μικροκροκίδων να προκαλείται συνένωσή τους σε μεγαλύτερες κροκίδες.
Εξισορρόπηση	Εξισορρόπηση των ροών και των ρυπαντικών φορτίων στην είσοδο της τελικής επεξεργασίας υγρών αποβλήτων με χρήση κεντρικών δεξαμενών. Η εξισορρόπηση μπορεί να είναι αποκεντρωμένη ή να διεξάγεται χωρίς τη χρήση άλλων τεχνικών διαχείρισης.
Διήθηση	Ο διαχωρισμός των στερεών από τα υγρά απόβλητα με διήθησή τους μέσα από ένα πορώδες μέσο, π.χ. αμμοδιήθηση, μικροδιήθηση και υπερδιήθηση.
Επίπλευση	Ο διαχωρισμός στερεών ή υγρών σωματιδίων από τα υγρά απόβλητα με την προσκόλλησή τους σε λεπτές φυσαλίδες αερίου, συνήθως αέρα. Τα επιπλέοντα σωματίδια συσσωρεύονται στην επιφάνεια των υδάτων και συλλέγονται με ξαφριστήρια.
Βιοαντιδραστήρας μεμβράνης	Συνδυασμός επεξεργασίας ενεργοποιημένης ιλύος και διήθησης μεμβράνης. Χρησιμοποιούνται δύο παραλλαγές: α) ένας βρόχος εξωτερικής ανακυκλοφορίας μεταξύ της δεξαμενής ενεργοποιημένης ιλύος και του δομοστοιχείου μεμβράνης· και β) εμβάπτιση του δομοστοιχείου μεμβράνης στην αεριζόμενη δεξαμενή ενεργοποιημένης ιλύος, όπου οι εκροές διηθούνται μέσω μεμβράνης κοίλων ινών, με τη βιομάζα να παραμένει στη δεξαμενή (η παραλλαγή αυτή είναι λιγότερο ενεργοβόρος, με αποτέλεσμα μικρότερες μονάδες).
Εξουδετέρωση	Η ρύθμιση του pH των υγρών αποβλήτων σε ουδέτερο επίπεδο (περίπου 7) με την προσθήκη χημικών ουσιών. Για την αύξηση του pH γενικά χρησιμοποιείται υδροξείδιο του νατρίου (NaOH) ή υδροξείδιο του ασβεστίου [Ca(OH)2]· ενώ για τη μείωση του pH γενικά χρησιμοποιείται θειικό οξύ (H2SO4), υδροχλώριο (HCl) ή διοξείδιο του άνθρακα (CO2). Η καταβύθιση ορισμένων ουσιών μπορεί να συμβεί κατά τη διαδικασία της εξουδετέρωσης.
Κατακάθιση	Ο διαχωρισμός αιωρούμενων σωματιδίων και αιωρούμενου υλικού με βαρυτική καθίζηση.

6.2. Διάχυτες εκπομπές VOC

Τεχνική

Περιγραφή

Εξοπλισμός υψηλής ακεραιότητας

Ο εξοπλισμός υψηλής ακεραιότητας περιλαμβάνει:

—	βαλβίδες με στυπιοθλίπτες διπλής στεγανοποίησης·

—	μαγνητικώς οδηγούμενες αντλίες/συμπιεστές/αναδευτήρες·

—	αντλίες/συμπιεστές/αναδευτήρες εφοδιασμένους με μηχανικούς στυπιοθλίπτες αντί των στεγανοποιητικών·

—	παρεμβύσματα υψηλής ακεραιότητας (όπως παρέμβυσμα σπειροειδούς περιέλιξης, δακτυλιοειδές παρέμβυσμα) για κρίσιμες εφαρμογές·

—	ανθεκτικό στη διάβρωση εξοπλισμό.

Πρόγραμμα εντοπισμού και επισκευής διαρροών (LDAR)

Μια διαρθρωμένη προσέγγιση για τη μείωση των διαφευγουσών εκπομπών VOC με τον εντοπισμό και την επακόλουθη επισκευή ή αντικατάσταση των εξαρτημάτων που παρουσιάζουν διαρροή. Σήμερα για τον εντοπισμό διαρροών είναι διαθέσιμες η μέθοδος εισπνοών (που περιγράφεται από το πρότυπο EN 15446) και οι μέθοδοι οπτικής απεικόνισης αερίου.

Μέθοδος εισπνοών: Το πρώτο στάδιο είναι η ανίχνευση με τη χρησιμοποίηση φορητών αναλυτών VOC που μετρούν τη συγκέντρωση δίπλα στον εξοπλισμό (π.χ. με τη χρήση ιονισμού φλόγας ή φωτοϊονισμού). Το δεύτερο στάδιο περιλαμβάνει την τοποθέτηση του στοιχείου σε σάκους για την απευθείας μέτρηση στην πηγή των εκπομπών. Αυτό το δεύτερο στάδιο αντικαθίσταται ενίοτε από μαθηματικές καμπύλες συσχέτισης που προέρχονται από στατιστικά αποτελέσματα τα οποία λαμβάνονται από πολλές προηγούμενες μετρήσεις που έγιναν σε παρόμοια στοιχεία.

Μέθοδοι οπτικής απεικόνισης αερίων: Η οπτική απεικόνιση χρησιμοποιεί μικρές ελαφρές φορητές μηχανές λήψης που επιτρέπουν την οπτικοποίηση των διαρροών φυσικού αερίου σε πραγματικό χρόνο, έτσι ώστε να εμφανίζονται ως «αιθάλη» σε μια συσκευή βιντεοεγγραφής μαζί με την κανονική εικόνα του σχετικού στοιχείου για τον εύκολο και γρήγορο εντοπισμό σημαντικών διαρροών VOC. Ενεργά συστήματα παράγουν μια εικόνα με οπισθοσκεδασμένο υπέρυθρο φως λέιζερ που ανακλάται στο στοιχείο και στο περιβάλλον του. Τα παθητικά συστήματα βασίζονται στη φυσική υπέρυθρη ακτινοβολία του εξοπλισμού και του περιβάλλοντός του.

Θερμική οξείδωση

Η οξείδωση καύσιμων αερίων και οσμηρών ουσιών σε ρεύμα απαερίων με θέρμανση του μείγματος των ρύπων με αέρα ή οξυγόνο πάνω από το σημείο αυτανάφλεξής του σε θάλαμο καύσης και η διατήρησή του σε υψηλή θερμοκρασία για αρκετό χρονικό διάστημα έως ότου να ολοκληρωθεί η καύση του σε διοξείδιο του άνθρακα και νερό. Η θερμική οξείδωση αναφέρεται επίσης ως «αποτέφρωση», «θερμική κατεργασία» ή «οξειδωτική καύση».

Χρήση της σχεδιασμένης τάσης παρεμβύσματος για άρθρωση με φλάντζα

Περιλαμβάνονται:

i)	απόκτηση πιστοποιημένου παρεμβύσματος υψηλής ποιότητας, π.χ. σύμφωνα με το πρότυπο EN 13555·

ii)	υπολογισμός του υψηλότερου δυνατού φορτίου κοχλία, π.χ. σύμφωνα με το πρότυπο EN 1591-1·

iii)	απόκτηση ειδικού εξοπλισμού άρθρωσης φλάντζας·

iv)	εποπτεία της σύσφιξης του κοχλία από ειδικευμένο εγκαταστάτη.

Παρακολούθηση διάχυτων εκπομπών VOC

Οι μέθοδοι εισπνοών και οπτικής απεικόνισης αερίων περιγράφονται στο πλαίσιο του προγράμματος εντοπισμού και επισκευής διαρροών.

Ο πλήρης έλεγχος και ο ποσοτικός προσδιορισμός των εκπομπών από την εγκατάσταση μπορούν να πραγματοποιηθούν με κατάλληλο συνδυασμό συμπληρωματικών μεθόδων, π.χ. ροή ηλιακής απόκρυψης (SOF) ή εκστρατείες διαφορικής απορρόφησης LIDAR (DIAL). Τα εν λόγω αποτελέσματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν για έγκαιρη αξιολόγηση της τάσης, επαλήθευση και επικαιροποίηση/επικύρωση του συνεχιζόμενου προγράμματος LDAR.

Ροή ηλιακής απόκρυψης (SOF): Η τεχνική βασίζεται στην καταγραφή και φασματομετρική ανάλυση μετασχηματισμού Fourier ευρυζωνικού υπέρυθρου ή υπεριώδους/ορατού φάσματος ηλιακού φωτός σε δεδομένη γεωγραφική διαδρομή, κάθετα προς τη διεύθυνση του ανέμου και διά μέσου πλουμίων VOC.

Διαφορική απορρόφηση LIDAR (DIAL): Πρόκειται για μια τεχνική που βασίζεται σε λέιζερ με χρήση της διαφορικής απορρόφησης LIDAR (light detection and ranging — φωτοεντοπισμού), η οποία είναι το οπτικό ανάλογο του ραδιοκυματικού RADAR. Η τεχνική βασίζεται στην οπισθοσκέδαση παλμών ακτίνας λέιζερ από ατμοσφαιρικά αερολύματα και στην ανάλυση των φασματικών ιδιοτήτων του επιστρεφόμενου φωτός που συλλέγεται με τηλεσκόπιο.

(1) Οι συχνότητες παρακολούθησης δύνανται να αναπροσαρμοστούν εάν οι σειρές δεδομένων καταδεικνύουν σαφώς ότι υπάρχει ικανοποιητική σταθερότητα.

(2) Το σημείο δειγματοληψίας βρίσκεται εκεί όπου η εκπομπή εξέρχεται της εγκατάστασης.

(3) Η παρακολούθηση του TOC και η παρακολούθηση του COD είναι εναλλακτικές λύσεις. Η παρακολούθηση του TOC είναι η προτιμώμενη επιλογή, διότι δεν στηρίζεται στη χρήση πολύ τοξικών ενώσεων.

(4) Η παρακολούθηση του TN και του Ninorg είναι εναλλακτικές λύσεις.

(5) Μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατάλληλος συνδυασμός των μεθόδων αυτών.

(6) Οι τεχνικές αυτές περιγράφονται αναλυτικότερα και ορίζονται σε άλλα συμπεράσματα για τις ΒΔΤ για τη χημική βιομηχανία.

(7) Βλέπε ΒΔΤ 11.

(8) Βλέπε ΒΔΤ 12.

(9) Περιγραφές των τεχνικών παρατίθενται στο τμήμα 6.1.

(10) Δεν εφαρμόζεται επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ για το βιοχημικώς απαιτούμενο οξυγόνο (BOD). Ενδεικτικά, το επίπεδο του ετήσιου μέσου όρου BOD5 στις εκροές από μονάδα βιολογικής επεξεργασίας υγρών αποβλήτων θα είναι κατά κανόνα ≤ 20 mg/l.

(11) Εφαρμόζεται το συνδεόμενο με τη ΒΔΤ επίπεδο εκπομπών TOC ή το συνδεόμενο με τη ΒΔΤ επίπεδο εκπομπών COD. Ο TOC είναι η προτιμώμενη επιλογή, διότι η παρακολούθησή του δεν εξαρτάται από τη χρήση πολύ τοξικών ενώσεων.

(12) Η κατώτερη τιμή του εύρους επιτυγχάνεται κατά κανόνα όταν λίγα ρεύματα υγρών αποβλήτων παραποτάμων περιέχουν οργανικές ενώσεις και/ή τα υγρά απόβλητα ως επί το πλείστον περιέχουν οργανικές ενώσεις που βιοαποδομούνται εύκολα.

(13) Η ανώτερη τιμή του εύρους μπορεί να φτάσει έως και τα 100 mg/l για τον TOC ή έως και τα 300 mg/l για τον COD, αμφότερα ως ετήσιοι μέσοι όροι, εφόσον πληρούνται και οι δύο ακόλουθες προϋποθέσεις:

— προϋπόθεση A: αποτελεσματικότητα της μείωσης ≥ 90 % ως ετήσιος μέσος όρος (συμπεριλαμβανομένων τόσο της προεπεξεργασίας όσο και της τελικής επεξεργασίας)·

— προϋπόθεση Β: εάν χρησιμοποιείται βιολογική επεξεργασία, πληρούται τουλάχιστον ένα από τα ακόλουθα κριτήρια:

—	χρησιμοποιείται στάδιο βιολογικής επεξεργασίας χαμηλού φορτίου (δηλ. ≤ 0,25 kg COD/kg οργανικής ξηρής ύλης ιλύος). Αυτό υποδηλώνει ότι το επίπεδο BOD5 στις εκροές είναι ≤ 20 mg/l·

—	χρησιμοποιείται νιτροποίηση.

(14) Η ανώτερη τιμή του εύρους μπορεί να μην ισχύει αν πληρούνται όλες οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

— προϋπόθεση A: αποτελεσματικότητα της μείωσης ≥ 95 % ως ετήσιος μέσος όρος (συμπεριλαμβανομένων τόσο της προεπεξεργασίας όσο και της τελικής επεξεργασίας)·

— προϋπόθεση Β: όπως στην προϋπόθεση B στην υποσημείωση (4)·

— προϋπόθεση Γ: τα εισρέοντα υγρά απόβλητα στην τελική επεξεργασία υγρών αποβλήτων παρουσιάζουν τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: TOC > 2 g/l (ή COD > 6 g/l) ως ετήσιος μέσος όρος και υψηλή αναλογία πυρίμαχων οργανικών ενώσεων.

(15) Η ανώτερη τιμή του εύρους μπορεί να μην εφαρμόζεται όταν το κύριο ρυπαντικό φορτίο προέρχεται από την παραγωγή μεθυλοκυτταρίνης.

(16) Η κατώτερη τιμή του εύρους επιτυγχάνεται συνήθως με χρήση διήθησης (π.χ. αμμοδιήθηση, μικροδιήθηση, υπερδιήθηση, βιοαντιδραστήρας μεμβράνης), ενώ η ανώτερη τιμή του εύρους κατά κανόνα επιτυγχάνεται μόνο με τη χρήση κατακάθισης.

(17) Αυτό το συνδεόμενο με τη ΒΔΤ επίπεδο εκπομπών ενδέχεται να μην εφαρμόζεται όταν το κύριο ρυπαντικό φορτίο προέρχεται από την παραγωγή ανθρακικού νατρίου μέσω της διαδικασίας Solvay ή από την παραγωγή διοξειδίου του τιτανίου.

(18) Εφαρμόζεται είτε το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ για το ολικό άζωτο ή το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ για το ολικό ανόργανο άζωτο.

(19) Τα επίπεδα εκπομπών που συνδέονται με τις ΒΔΤ για το TN και το Ninorg δεν εφαρμόζονται σε εγκαταστάσεις χωρίς βιολογική επεξεργασία υγρών αποβλήτων. Η κατώτερη τιμή του εύρους επιτυγχάνεται συνήθως όταν τα εισρέοντα υγρά απόβλητα στη μονάδα βιολογικής επεξεργασίας υγρών αποβλήτων περιέχουν χαμηλά επίπεδα αζώτου και/ή όταν η νιτροποίηση/απονίτρωση μπορεί να λειτουργεί υπό βέλτιστες συνθήκες.

(20) Η ανώτερη τιμή του εύρους μπορεί να είναι υψηλότερη και έως 40 mg/l για το TN ή 35 mg/l για το Ninorg, αμφότερα ως ετήσιοι μέσοι όροι, εάν η αποτελεσματικότητα της μείωσης είναι ≥ 70 % ως ετήσιος μέσος όρος (συμπεριλαμβανομένων τόσο της προεπεξεργασίας όσο και της τελικής επεξεργασίας).

(21) Η κατώτερη τιμή του εύρους επιτυγχάνεται συνήθως όταν προστίθεται φωσφόρος για την ορθή λειτουργία της μονάδας βιολογικής επεξεργασίας υγρών αποβλήτων ή όταν ο φωσφόρος προέρχεται κυρίως από συστήματα θέρμανσης ή ψύξης. Η ανώτερη τιμή του εύρους επιτυγχάνεται συνήθως όταν παράγονται φωσφορούχες ενώσεις από την εγκατάσταση.

(22) Η κατώτερη τιμή του εύρους επιτυγχάνεται συνήθως όταν η εγκατάσταση χρησιμοποιεί ή παράγει λίγες οργανικές αλογονούχες ενώσεις.

(23) Αυτό το συνδεόμενο με τη ΒΔΤ επίπεδο εκπομπών ενδέχεται να μην εφαρμόζεται όταν το κύριο ρυπαντικό φορτίο προέρχεται από την παραγωγή ιωδιούχων σκιαγραφικών ουσιών για απεικόνιση με ακτίνες Χ λόγω των υψηλών πυρίμαχων φορτίων. Αυτό το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ μπορεί επίσης να μην εφαρμόζεται όταν το κύριο ρυπαντικό φορτίο προέρχεται από την παραγωγή οξειδίου του προπυλενίου ή επιχλωρυδρίνης μέσω της διαδικασίας χλωρυδρίνης λόγω των υψηλών φορτίων.

(24) Η κατώτερη τιμή του εύρους επιτυγχάνεται συνήθως όταν η εγκατάσταση χρησιμοποιεί ή παράγει λίγα από τα αντίστοιχα μέταλλα (ενώσεις).

(25) Αυτό το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ ενδέχεται να μην εφαρμόζεται σε ανόργανες εκροές όταν το κύριο ρυπαντικό φορτίο προέρχεται από την παραγωγή ανόργανων ενώσεων βαρέων μετάλλων.

(26) Αυτό το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ ενδέχεται να μην εφαρμόζεται όταν το κύριο ρυπαντικό φορτίο προέρχεται από την επεξεργασία μεγάλων όγκων στερεών ανόργανων πρώτων υλών που έχουν μολυνθεί από μέταλλα (π.χ. ανθρακικό νάτριο από τη διαδικασία Solvay, διοξείδιο του τιτανίου).

(27) Αυτό το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ ενδέχεται να μην εφαρμόζεται όταν το κύριο ρυπαντικό φορτίο προέρχεται από την παραγωγή οργανικών ενώσεων χρωμίου.

(28) Αυτό το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ ενδέχεται να μην εφαρμόζεται όταν το κύριο ρυπαντικό φορτίο προέρχεται από την παραγωγή οργανικών ενώσεων χαλκού ή την παραγωγή μονομερούς βινυλοχλωριδίου/αιθυλενοδιχλωριδίου μέσω της διαδικασίας οξυχλωρίωσης.

(29) Αυτό το επίπεδο εκπομπών που συνδέεται με τη ΒΔΤ ενδέχεται να μην εφαρμόζεται όταν το κύριο ρυπαντικό φορτίο προέρχεται από την παραγωγή ινών βισκόζης.

9.6.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 152/43

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΉ ΑΠΌΦΑΣΗ (ΕΕ) 2016/903 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 8ης Ιουνίου 2016

σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με κουβέρτα αλόγου εμποτισμένη με περμεθρίνη που χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση της όχλησης από έντομα στο περιβάλλον του αλόγου

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 528/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2012, σχετικά με τη διάθεση στην αγορά και τη χρήση βιοκτόνων (1), και ιδίως το άρθρο 3 παράγραφος 3,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Στις 21 Σεπτεμβρίου 2015 η Ιρλανδία ζήτησε από την Επιτροπή να αποφασίσει, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012, αν η κουβέρτα αλόγου που διατίθεται στην αγορά για να χρησιμοποιηθεί για την προστασία των αλόγων και του περιβάλλοντός τους από έντομα (μύγες αλόγων και στάβλων) είναι βιοκτόνο προϊόν ή κατεργασμένο αντικείμενο ή τίποτα από τα δύο.

(2)

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν από την Ιρλανδία, η κουβέρτα αλόγου αποτελείται από δύο ξεχωριστές στρώσεις υφάσματος, εκ των οποίων η εξωτερική στρώση είναι εμποτισμένη με περμεθρίνη και διαχωρίζεται από το δέρμα του αλόγου από ένα μη εμποτισμένο εσωτερικό στρώμα. Η κατεργασία με περμεθρίνη, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς, ενισχύει περαιτέρω τη λειτουργία της φυσικής προστασίας που προσφέρει η κουβέρτα από την όχληση από έντομα στο περιβάλλον του ζώου, δεδομένου ότι τα έντομα θανατώνονται αμέσως μόλις κάθονται στο εξωτερικό στρώμα της κουβέρτας.

(3)	Η κουβέρτα αλόγου προορίζεται να καταπολεμήσει τα έντομα που ανταποκρίνονται στον ορισμό του επιβλαβούς οργανισμού όπως προβλέπεται στο άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο ζ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012, δεδομένου ότι ενδέχεται να έχουν αρνητική επίδραση στα ζώα ή στον άνθρωπο.

(4)	Σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012, η λειτουργία να καταστρέφει, να εμποδίζει, να καθιστά αβλαβή, να προλαμβάνει τη δράση ή να ασκεί άλλη περιοριστική δράση σε οποιονδήποτε επιβλαβή οργανισμό είναι βιοκτόνος.

(5)	Η κουβέρτα αλόγου ανταποκρίνεται στον ορισμό αντικειμένου όπως προβλέπεται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 στοιχείο γ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012, δεδομένου ότι έχει ειδικό σχήμα, επιφάνεια ή σχεδιασμό που καθορίζει τη λειτουργία της σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι η χημική της σύνθεση.

(6)	Η κουβέρτα ανταποκρίνεται στον ορισμό του κατεργασμένου αντικειμένου όπως προβλέπεται στο άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο ιβ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012, δεδομένου ότι η περμεθρίνη ενσωματώνεται σκόπιμα σε αυτή με σκοπό την καταπολέμηση εντόμων στο περιβάλλον του αλόγου.

(7)	Επομένως, είναι απαραίτητο να εξακριβωθεί αν η λειτουργία της κουβέρτας αλόγου είναι κυρίως βιοκτόνος ή όχι, σύμφωνα με συμφωνημένες κατευθυντήριες γραμμές της Ένωσης (2), έτσι ώστε να καθοριστεί αν αποτελεί κατεργασμένο αντικείμενο ή βιοκτόνο προϊόν.

(8)

Δεδομένου ότι: i) η όχληση από έντομα στο περιβάλλον του αλόγου δεν είναι επιβλαβής για την ίδια την κουβέρτα· ii) η συγκέντρωση περμεθρίνης στην κουβέρτα είναι συγκρίσιμη με την περμεθρίνη στα βιοκτόνα προϊόντα και υψηλότερη από τη συγκέντρωση που χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση κερατινοβόρων εντόμων που φθείρουν τα υφάσματα (3)· iii) ο τρόπος δράσης της περμεθρίνης στην κουβέρτα είναι πανομοιότυπος με τον τρόπο δράσης βιοκτόνου προϊόντος· iv) δίνεται μεγαλύτερη έμφαση και σημασία στις πληροφορίες του προϊόντος για τη βιοκτόνο λειτουργία της καταπολέμησης των εντόμων παρά σε άλλες λειτουργίες της κουβέρτας του αλόγου (ιδίως για την προστασία από χαμηλές θερμοκρασίες ή από την ηλιακή ακτινοβολία), η κουβέρτα αλόγου μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει μια κύρια βιοκτόνο λειτουργία και ότι ανταποκρίνεται στον ορισμό βιοκτόνου προϊόντος όπως προβλέπεται σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012.

(9)

Σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012, είναι επίσης σημαντικό να εξεταστεί αν η κουβέρτα αλόγου μπορεί να εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2001/82/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4) εφόσον πληροί τον ορισμό κτηνιατρικού φαρμάκου σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 2 της εν λόγω οδηγίας.

(10)

Όταν η κουβέρτα αλόγου δεν έχει σχεδιαστεί για να χρησιμοποιηθεί ως εντομοκτόνο τοπικής εφαρμογής και δεν χρησιμοποιείται με στόχο είτε την αποκατάσταση, βελτίωση ή τροποποίηση φυσιολογικών λειτουργιών με την άσκηση φαρμακολογικής, ανοσολογικής ή μεταβολικής δράσης είτε την πραγματοποίηση ιατρικής διάγνωσης για τα άλογα, και όταν η κουβέρτα αλόγου δεν παρουσιάζεται ως έχουσα θεραπευτικές ή προληπτικές ιδιότητες έναντι οποιωνδήποτε ασθενειών των αλόγων, αλλά για την καταπολέμηση των εντόμων που ενδέχεται να υπάρχουν στο περιβάλλον του αλόγου και να διαταράξουν το ζώο, η κουβέρτα αλόγου δεν ανταποκρίνεται στον ορισμό του κτηνιατρικού φαρμάκου, όπως προβλέπεται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 της οδηγίας 2001/82/ΕΚ και, ως εκ τούτου, εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012.

(11)

Επειδή ο τύπος προϊόντων 18, όπως ορίζεται στο παράρτημα V του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012, καλύπτει προϊόντα που χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση αρθροπόδων (π.χ. εντόμων, αραχνωδών και καρκινοειδών) με άλλα μέσα πλην της απώθησης ή της προσέλκυσης, η κουβέρτα αλόγου θα πρέπει να θεωρείται ότι ανήκει στον τύπο προϊόντων 18. Επιπλέον, δεδομένου ότι η περμεθρίνη δεν είναι υπό αξιολόγηση ούτε έχει εγκριθεί (5) για χρήση σε βιοκτόνα προϊόντα για τον τύπο προϊόντων 19, δεν θα πρέπει να διατυπώνονται ισχυρισμοί σύμφωνα με τους οποίους η κουβέρτα αλόγου έχει απωθητική λειτουργία.

(12)	Τα μέτρα που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση είναι σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής για τα βιοκτόνα προϊόντα,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Η κουβέρτα αλόγου εμποτισμένη με περμεθρίνη για την καταπολέμηση της όχλησης από έντομα στο περιβάλλον του αλόγου, με άλλα μέσα πλην της απώθησης ή της προσέλκυσης, θεωρείται βιοκτόνο προϊόν σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012 και υπάγεται στον τύπο προϊόντων 18 που ορίζεται στο παράρτημα V του εν λόγω κανονισμού.

Άρθρο 2

Η παρούσα απόφαση αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Βρυξέλλες, 8 Ιουνίου 2016.

Για την Επιτροπή

Ο Πρόεδρος

Jean-Claude JUNCKER

(1) ΕΕ L 167 της 27.6.2012, σ. 1.

(2) Επεξηγηματικό σημείωμα όσον αφορά τις συχνές ερωτήσεις σχετικά με τα κατεργασμένα αντικείμενα (Ερώτηση 11), το οποίο διατίθεται στη διεύθυνση https://circabc.europa.eu/w/browse/d7363efd-d8fb-43e6-8036-5bcc5e87bf22

(3) Η έκθεση εκτίμησης της αξιολόγησης της δραστικής ουσίας περμεθρίνη για τον τύπο προϊόντων 18 [τμήμα 2.1.2.1. Εξεταζόμενο πεδίο χρήσης/Λειτουργία και οργανισμός(-οί) που πρέπει να ελεγχθούν], διατίθεται στην ακόλουθη διεύθυνση: http://dissemination.echa.europa.eu/Biocides/ActiveSubstances/1342-18/1342-18_Assessment_Report.pdf

(4) Οδηγία 2001/82/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Νοεμβρίου 2001, περί κοινοτικού κώδικος για τα κτηνιατρικά φάρμακα (ΕΕ L 311 της 28.11.2001, σ. 1).

(5) Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1090/2014 της Επιτροπής, της 16ης Οκτωβρίου 2014, σχετικά με την έγκριση της περμεθρίνης ως υπάρχουσας δραστικής ουσίας για χρήση σε βιοκτόνα των τύπων προϊόντων 8 και 18 (ΕΕ L 299 της 17.10.2014, σ. 10).

9.6.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 152/45

ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΉ ΑΠΌΦΑΣΗ (ΕΕ) 2016/904 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 8ης Ιουνίου 2016

σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται για την απολύμανση των χεριών και περιέχουν προπανόλη-2

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Στο πλαίσιο αίτησης που υποβλήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2015 σύμφωνα με την ενωσιακή διαδικασία έγκρισης που αναφέρεται στο άρθρο 41 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012, η Γερμανία ζήτησε από την Επιτροπή να αποφασίσει, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 3 του εν λόγω κανονισμού, αν θεωρούνται βιοκτόνα τα προϊόντα μιας ομάδας προϊόντων που είναι έτοιμα προς χρήση και περιέχουν προπανόλη-2 («τα προϊόντα»), τα οποία τίθενται σε κυκλοφορία στην αγορά για την απολύμανση των χεριών, συμπεριλαμβανομένης στην παρούσα περίπτωση της απολύμανσης των χεριών για χειρουργικούς σκοπούς, και τα οποία πρόκειται να αδειοδοτηθούν ως οικογένεια βιοκτόνων, όπως ορίζεται στο άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο ιθ) του εν λόγω κανονισμού.

(2)

Η Γερμανία θεώρησε ότι τα προϊόντα είναι φαρμακευτικά σύμφωνα με την οδηγία 2001/83/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2) και υποστηρίζει ότι η προβλεπόμενη χρήση των προϊόντων αποδεικνύει ότι αποσκοπούν στην πρόληψη ασθενειών στον άνθρωπο, καθώς μπορούν να χρησιμοποιούνται σε περιοχές και καταστάσεις στις οποίες η απολύμανση συνιστάται ιατρικά. Σύμφωνα με τη Γερμανία, η περίπτωση αυτή συντρέχει ιδίως όταν τα προϊόντα χρησιμοποιούνται από επαγγελματίες της υγείας ως προεγχειρητική θεραπευτική διαδικασία ώστε να αποφεύγεται ο κίνδυνος μετάδοσης μικροοργανισμών στο χειρουργικό τραύμα.

(3)	Τα προϊόντα προορίζονται για τον έλεγχο πολλών βακτηρίων, ιών και μυκήτων, που εμπίπτουν στον ορισμό των «επιβλαβών οργανισμών» που προβλέπει το άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο ζ) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012, δεδομένου ότι ενδέχεται να έχουν επιζήμια επίδραση στον άνθρωπο.

(4)

Τα προϊόντα ανταποκρίνονται στον ορισμό των βιοκτόνων που προβλέπεται από το άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο α) του εν λόγω κανονισμού, δεδομένου ότι καταστρέφουν, εμποδίζουν, καθιστούν αβλαβή, προλαμβάνουν τη δράση ή ασκούν άλλη περιοριστική δράση σε οποιονδήποτε επιβλαβή οργανισμό, γεγονός που αποτελεί βιοκτόνο λειτουργία.

(5)	Σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012, είναι σημαντικό να εξετάζεται αν τα προϊόντα εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2001/83/ΕΚ εφόσον ανταποκρίνονται στον ορισμό του φαρμάκου, όπως προβλέπεται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 της εν λόγω οδηγίας.

(6)

Σε περίπτωση που τα προϊόντα προορίζονται αποκλειστικά για τη μείωση του ποσοστού μικροοργανισμών στα χέρια και των συναφών κινδύνων μετάδοσης μικροοργανισμών από δυνητικά μολυσμένα χέρια και δεν χρησιμοποιούνται για την αποκατάσταση, τη διόρθωση ή την τροποποίηση φυσιολογικών λειτουργιών, με την άσκηση φαρμακολογικής, ανοσολογικής ή μεταβολικής δράσης, ούτε για ιατρική διάγνωση ούτε παρουσιάζονται ως προϊόντα με ιδιότητες θεραπείας ή πρόληψης ασθενειών του ανθρώπου, τα προϊόντα δεν ανταποκρίνονται στον ορισμό του φαρμάκου όπως προβλέπεται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 της οδηγίας 2001/83/ΕΚ και, ως εκ τούτου, εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012.

(7)

Επειδή ο τύπος προϊόντων 1 που ορίζεται στο παράρτημα V του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012 καλύπτει προϊόντα που χρησιμεύουν στην ανθρώπινη υγιεινή και που εφαρμόζονται πάνω ή σε επαφή με το ανθρώπινο δέρμα ή με το τριχωτό της κεφαλής με πρωταρχικό σκοπό την απολύμανση του δέρματος ή του τριχωτού, τα προϊόντα ανήκουν στον τύπο προϊόντων 1.

(8)	Τα μέτρα που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση είναι σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής για τα βιοκτόνα προϊόντα,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Τα προϊόντα που περιέχουν προπανόλη-2 και χρησιμοποιούνται για την απολύμανση των χεριών, συμπεριλαμβανομένης στην παρούσα περίπτωση της απολύμανσης των χεριών για χειρουργικούς σκοπούς, προκειμένου να μειώνουν τον κίνδυνο μετάδοσης μικροοργανισμών θεωρούνται βιοκτόνα σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012 και υπάγονται στον τύπο προϊόντων 1 όπως ορίζεται στο παράρτημα V του εν λόγω κανονισμού.

Άρθρο 2

Βρυξέλλες, 8 Ιουνίου 2016.

Για την Επιτροπή

Ο Πρόεδρος

Jean-Claude JUNCKER

(1) ΕΕ L 167 της 27.6.2012, σ. 1.

(2) Οδηγία 2001/83/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Νοεμβρίου 2001, περί κοινοτικού κώδικος για τα φάρμακα που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση (ΕΕ L 311 της 28.11.2001, σ. 67).

9.6.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 152/47

ΑΠΌΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΟΠΤΕΫΟΥΣΑΣ ΑΡΧΉΣ ΤΗΣ ΕΖΕΣ

αριθ. 110/15/COL

της 8ης Απριλίου 2015

που κηρύσσει ασυμβίβαστη την πρόσθετη ενίσχυση ύψους 16 εκατ. νορβηγικών κορονών (ΝΟΚ) από την Innovation Norway στη Finnfjord AS (Νορβηγία) [2016/905]

[μη εμπιστευτική έκδοση] (*)

Η ΕΠΟΠΤΕΥΟΥΣΑ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΖΕΣ («Η ΑΡΧΗ»),

Έχοντας υπόψη τη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο («η συμφωνία για τον ΕΟΧ»), και ιδίως το άρθρο 61 και το πρωτόκολλο 26,

Έχοντας υπόψη τη συμφωνία μεταξύ των κρατών ΕΖΕΣ για τη σύσταση Εποπτεύουσας Αρχής και Δικαστηρίου («συμφωνία περί Εποπτείας και Δικαστηρίου»), και ιδίως το άρθρο 24,

Έχοντας υπόψη το πρωτόκολλο 3 της συμφωνίας περί Εποπτείας και Δικαστηρίου («πρωτόκολλο 3»), και ιδίως το άρθρο 7 παράγραφος 5 του μέρους II,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

I. ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

1. Διαδικασία

(1)

Το 2011 χορηγήθηκε στην εταιρεία Finnfjord AS («Finnfjord») κρατική ενίσχυση ύψους 175 εκατ. NOK από το καθεστώς του Ταμείου Ενέργειας (βλέπε κατωτέρω) για την κατασκευή συστήματος ανάκτησης ενέργειας στη μονάδα παραγωγής σιδηροπυριτίου της εν λόγω εταιρείας. Η χορήγηση της ενίσχυσης αυτής εγκρίθηκε από την Αρχή με την απόφαση αριθ. 39/11/COL (1).

(2)

Κατόπιν συζητήσεων πριν από την κοινοποίηση, οι οποίες ξεκίνησαν τον Νοέμβριο του 2012, οι νορβηγικές αρχές με επιστολή της 26ης Ιουνίου 2013 κοινοποίησαν την πρόσθετη ενίσχυση από την Innovation Norway («IN») υπέρ της Finnfjord, δυνάμει του άρθρου 1 παράγραφος 3 του μέρους I του πρωτοκόλλου 3 (2). Το μέτρο αυτό αποτελεί το αντικείμενο της παρούσας απόφασης.

(3)

Με επιστολή της 5ης Ιουλίου 2013 (3) η Αρχή ζήτησε από τις νορβηγικές αρχές συμπληρωματικές πληροφορίες. Οι νορβηγικές αρχές απάντησαν με επιστολή της 19ης Αυγούστου 2013 (4). Με επιστολή της 28ης Αυγούστου 2013 (5) η Αρχή υπέβαλε νέο αίτημα για πληροφορίες, στο οποίο οι νορβηγικές αρχές απάντησαν με επιστολή της 18ης Σεπτεμβρίου 2013 (6). Με επιστολή της 13ης Νοεμβρίου 2013 (7) η Αρχή ενημέρωσε τις νορβηγικές αρχές ότι εξέδωσε την απόφαση αριθ. 445/13/COL για την κίνηση επίσημης διαδικασίας έρευνας σχετικά με το κοινοποιηθέν μέτρο.

(4)

Με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της 21ης Φεβρουαρίου 2014 (8) οι νορβηγικές αρχές υπέβαλαν παρατηρήσεις σχετικά με την απόφαση αυτή. Στις 10 Απριλίου 2014, έπειτα από εκτενείς συζητήσεις με τις νορβηγικές αρχές και τη Finnfjord σχετικά με τις εμπιστευτικές πληροφορίες, η απόφαση δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο συμπλήρωμα ΕΟΧ (9). Η Finnfjord ήταν το μοναδικό τρίτο μέρος που υπέβαλε παρατηρήσεις (10). Με επιστολή της 13ης Μαΐου 2014 (11) οι παρατηρήσεις αυτές διαβιβάστηκαν στις νορβηγικές αρχές. Με επιστολή της 6ης Ιουνίου 2014 (12) οι νορβηγικές αρχές υπέβαλαν σχόλια επί των εν λόγω παρατηρήσεων τρίτου μέρους. Με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της 25ης Σεπτεμβρίου 2014 (13) η Finnfjord υπέβαλε περαιτέρω παρατηρήσεις. Με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου της 8ης Οκτωβρίου 2014 (14) η Αρχή ζήτησε περαιτέρω πληροφορίες από τη Finnfjord, η οποία ανταποκρίθηκε στο αίτημα με μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στις 24 και 27 Οκτωβρίου 2014 (15). Με επιστολή της 27ης Οκτωβρίου 2014 (16) οι πρόσθετες παρατηρήσεις και πληροφορίες διαβιβάστηκαν στις νορβηγικές αρχές. Οι νορβηγικές αρχές απάντησαν με την επιστολή της 12ης Νοεμβρίου 2014 (17). Μεταξύ Νοεμβρίου 2014 και Ιανουαρίου 2015 η Αρχή είχε ανεπίσημες επαφές μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τηλεφώνου με τις νορβηγικές αρχές και τη Finnfjord.

2. Το κοινοποιηθέν μέτρο — η επιχορήγηση ύψους 16 εκατ. NOK

(5)	Το κοινοποιηθέν σχεδιαζόμενο μέτρο συνίσταται σε άμεση επιχορήγηση ύψους 16 εκατ. NOK από την IN στη Finnfjord, η οποία προορίζεται να καλύψει μέρος της αύξησης των δαπανών του έργου, που από [680-720] εκατ. NOK αυξήθηκαν σε [περίπου 800] εκατ. NOK.

(6)	Η IN ενημέρωσε τη Finnfjord για την απόφασή της να εφαρμόσει το κοινοποιηθέν μέτρο με επιστολή της 10ης Δεκεμβρίου 2012.

3. Δάνεια από την IN και το SNN

(7)	Η IN έχει εξηγήσει ότι η Finnfjord χρειαζόταν επιπλέον [80-95] εκατ. NOK για την ολοκλήρωση του έργου ανάκτησης ενέργειας. Ως εκ τούτου, το ποσό των 16 εκατ. NOK καλύπτει μέρος μόνο της αύξησης των δαπανών.

(8)

Ταυτόχρονα με την παροχή της άμεσης επιχορήγησης ύψους 16 εκατ. NOK στη Finnfjord, η IN χορήγησε επίσης στη Finnfjord δάνειο ύψους 18 εκατ. NOK. Εκείνη την περίοδο η Finnfjord είχε ήδη δανειστεί 100 εκατ. NOK από την IN σχετικά με το ίδιο έργο. Κανένα από τα δάνεια αυτά δεν έχουν κοινοποιηθεί στην Αρχή. Η IN υποστηρίζει ότι τα δάνεια αυτά χορηγήθηκαν με όρους της αγοράς και ότι, ως εκ τούτου, δεν συνεπάγονται κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας για τον ΕΟΧ.

(9)	Παράλληλα με το δάνειο των 18 εκατ. NOK από την IN, η Finnfjord εξασφάλισε δάνειο ύψους [45-60] εκατ. NOK από το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα SpareBank 1 Nord-Norge («SNN»). Τα υφιστάμενα δάνεια που έχει λάβει η Finnfjord από το SNN σε σχέση με το έργο ανήλθαν σε συνολικό ύψος [300-325] εκατ. NOK.

(10)	Αθροιστικά, η άμεση επιχορήγηση ύψους 16 εκατ. NOK και τα δύο δάνεια ύψους 18 εκατ. NOK και [45-60] εκατ. NOK κάλυψαν την αύξηση κόστους ύψους [80-95] εκατ. NOK.

4. Innovation Norway («IN»)

(11)

Η IN είναι ένας δημόσιος φορέας που συστάθηκε με τον νόμο για την Innovation Norway (18). Ανήκει στο νορβηγικό κράτος μέσω του Υπουργείου Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Περιφερειακής Ανάπτυξης (51 %) και στο σύνολο των 19 τοπικών αρχών των νορβηγικών κομητειών (49 %). Η IN χρηματοδοτείται με κρατικούς πόρους.

5. Enova SF («Enova»)

(12)

Η Enova SF («Enova») είναι κρατική επιχείρηση (19) η οποία ανήκει εξολοκλήρου στο νορβηγικό κράτος μέσω του Υπουργείου Πετρελαίου και Ενέργειας. Είναι αρμόδια για τη διαχείριση του καθεστώτος του Ταμείου Ενέργειας, το οποίο αποτελεί καθεστώς κρατικών ενισχύσεων για την προαγωγή της περιβαλλοντικής προστασίας που εγκρίθηκε από την Αρχή με τις αποφάσεις αριθ. 125/06/COL (20) και αριθ. 248/11/COL (21). Η Enova χρηματοδοτείται με κρατικούς πόρους.

(13)	Βάσει του καθεστώτος του Ταμείου Ενέργειας, η Enova διοργανώνει διαγωνισμούς για τη χορήγηση ενισχύσεων, στους οποίους τα σχέδια που βραβεύονται είναι εκείνα που αποφέρουν το βέλτιστο ενεργειακό αποτέλεσμα ανά NOK ενίσχυσης (22).

6. Ολοκλήρωση του έργου ανάκτησης ενέργειας και εκταμίευση της τελευταίας δόσης της ενίσχυσης από την Enova

(14)

Η Enova προβαίνει στην εκταμίευση του τελευταίου 20 % ενός μέτρου μεμονωμένης ενίσχυσης μόνον αφού εγκρίνει την τελική έκθεση σχετικά με το έργο (23). Σύμφωνα με δελτίο Τύπου της Finnfjord (24), το σύστημα ανάκτησης ενέργειας είχε ήδη τεθεί σε λειτουργία στις 30 Οκτωβρίου 2012. Στις 22 Νοεμβρίου 2012 η Enova ενέκρινε την τελική έκθεση της Finnfjord. Στις 23 Νοεμβρίου 2012 η Enova εκταμίευσε την τελευταία δόση της ενίσχυσης ύψους 35 εκατ. NOK (20 % του συνολικού ποσού της ενίσχυσης ύψους 175 εκατ. NOK).

7. Ο αποδέκτης — Finnfjord AS («Finnfjord»)

(15)	Η Finnfjord είναι μια οικογενειακή εταιρεία περιορισμένης ευθύνης. Η μονάδα που θα λάβει στήριξη μέσω της σχεδιαζόμενης ενίσχυσης βρίσκεται στο Finnsnes στην κομητεία Troms, η οποία είναι η δεύτερη βορειότερη κομητεία της Νορβηγίας.

8. Αυξήσεις κόστους

(16)

Στην κοινοποίηση που οδήγησε στην απόφαση της Αρχής αριθ. 39/11/COL, της 9ης Φεβρουαρίου 2011, για την έγκριση της χορήγησης ενίσχυσης ύψους 175 εκατ. NOK από την Enova στη Finnfjord, η εκτίμηση αναφορικά με τον προϋπολογισμό του έργου ανάκτησης ενέργειας της Finnfjord ανερχόταν σε 511,66 εκατ. NOK. Η ενίσχυση χορηγήθηκε για την αντικατάσταση του υπάρχοντος συστήματος ψύξης από μια μονάδα ανάκτησης ενέργειας. Σκοπός ήταν η ετήσια παραγωγή 224 GWh ηλεκτρικής ενέργειας και η ανάκτηση 125 GWh ατμού διεργασιών. Η εκτιμώμενη ετήσια παραγωγή ενέργειας ανερχόταν ως εκ τούτου σε 349 GWh.

(17)

Σύμφωνα με την τρέχουσα κοινοποίηση, έως τον Φεβρουάριο του 2011 ο εκτιμώμενος προϋπολογισμός είχε ήδη αυξηθεί κατά 190 εκατ. NOK, ανερχόμενος από 511,66 εκατ. NOK σε 700 εκατ. NOK. Παρά τη σημαντική αυτή αύξηση, στις 7 Φεβρουαρίου 2011 το διοικητικό συμβούλιο της Finnfjord αποφάσισε να προχωρήσει στην υλοποίηση του έργου. Κατά τη δεδομένη χρονική στιγμή η Finnfjord δεν υπέβαλε αίτηση για περαιτέρω ενίσχυση. Η κοινοποιηθείσα ενίσχυση δεν προορίζεται για την κάλυψη των αυξήσεων κόστους που οδήγησαν στην εκτίμηση των 700 εκατ. NOK.

(18)

Η αύξηση κόστους προέκυψε κυρίως από την απόφαση της Finnfjord για αποκλειστική εστίαση του έργου στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ατμό (και όχι στην ανάκτηση ατμού διεργασιών) προβαίνοντας στην αγορά ισχυρότερου ατμοστροβίλου. Η παραγγελία του στροβίλου έγινε στις 7 Ιανουαρίου 2011. Στις 23 Φεβρουαρίου 2011 συνάφθηκε νομικά δεσμευτική σύμβαση για τον στρόβιλο. Με επιστολή της 16ης Φεβρουαρίου 2011 η Finnfjord ενημέρωσε την Enova ότι είχε παραγγείλει ισχυρότερο στρόβιλο, ο οποίος ήταν σε θέση να παράγει 344,5 GWh ηλεκτρικής ενέργειας ετησίως. Η αυξημένη αυτή παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας προσέγγιζε συνεπώς την εκτιμώμενη συνολική παραγωγή των 349 GWh ηλεκτρικής ενέργειας και ατμού. Βάσει των ανωτέρω, η Finnfjord ζήτησε να εξαιρεθεί η παραγωγή ατμού από το ενισχυόμενο έργο. Με επιστολή της 17ης Φεβρουαρίου 2011 η Enova ενέκρινε την αλλαγή στο έργο.

(19)

Καθ' όλη τη διάρκεια της υλοποίησης του έργου η Finnfjord υπέβαλλε στην Enova εκθέσεις προόδου. Στην έκθεσή της με ημερομηνία 30 Απριλίου 2012 η Finnfjord ανέφερε περαιτέρω αυξήσεις κόστους που συνδέονταν με το κτίριο του στροβίλου, τους αγωγούς ατμού και συμπύκνωσης και τις τάφρους. Οι πρόσθετες δαπάνες ανέρχονταν σε 5 εκατ. NOK περίπου. Η Finnfjord εξακολουθούσε να έχει ως στόχο το συνολικό κόστος του έργου να μην υπερβεί την εκτίμηση των 700 εκατ. NOK.

(20)

Στην έκθεση προόδου που υπέβαλε με ημερομηνία 29 Ιουνίου 2012 η εκτίμηση του συνολικού κόστους εξακολουθούσε να μην υπερβαίνει τα 700 εκατ. NOK. Ωστόσο, έως την εν λόγω ημερομηνία είχε εκτιμηθεί ότι για το έργο θα απαιτούνταν πρόσθετες δαπάνες ύψους [5-10] εκατ. NOK. Αυτή η αύξηση κόστους συζητήθηκε από το διοικητικό συμβούλιο της Finnfjord στη συνεδρίαση της 19ης Ιουνίου 2012. Οι νορβηγικές αρχές δεν έχουν παράσχει εξήγηση για το γεγονός ότι η αύξηση του συνολικού κόστους κατά [10-15] εκατ. NOK ([…]) δεν οδήγησε σε αναπροσαρμογή του εκτιμώμενου συνολικού κόστους των 700 εκατ. NOK στην έκθεση προόδου της 29ης Ιουνίου 2012.

(21)

Οι νορβηγικές αρχές ανέφεραν ότι η Finnfjord σε μια δεδομένη χρονική στιγμή την άνοιξη του 2012 ξεκίνησε ανεπίσημες συζητήσεις με την Enova σχετικά με τη χορήγηση πρόσθετης ενίσχυσης για την κάλυψη της αύξησης κόστους του έργου. Στις 5 Ιουλίου 2012, σε συνέχεια των ανεπίσημων επαφών, η Finnfjord υπέβαλε επίσημο αίτημα για πρόσθετη ενίσχυση από την Enova. Κατά τη δεδομένη χρονική στιγμή η Finnfjord είχε αναθεωρήσει την εκτίμηση του συνολικού κόστους καταλήγοντας σε ποσό ύψους [730-760] εκατ. NOK.

(22)

Από τις πληροφορίες που διαβιβάστηκαν στην Αρχή προκύπτει ότι η Finnfjord, βάσει αναθεώρησης του προϋπολογισμού που οριστικοποιήθηκε στις 31 Ιουλίου 2012, είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι για το έργο θα απαιτούνταν πρόσθετες δαπάνες, και η εκτίμηση του συνολικού κόστους είχε αυξηθεί σε ποσό που κυμαινόταν μεταξύ [740] εκατ. NOK και [περίπου 800] εκατ. NOK. Οι αυξήσεις κόστους αφορούσαν: προσαρμογές σε υφιστάμενα μηχανήματα, προσαρμογές σε τρεις υφιστάμενες καμίνους, προσαρμογές σε αγωγούς καπνού, εγκαταστάσεις στο κτίριο του στροβίλου και σε άλλα κτίρια, ελλείμματα παραγωγής με διάρκεια μεγαλύτερη της αναμενόμενης και ολοκλήρωση των εργασιών και των εγκαταστάσεων. Η Finnfjord ζήτησε πρόσθετη ενίσχυση από την Enova ώστε να διασφαλίσει ότι το έργο θα πληρούσε τις εσωτερικές απαιτήσεις αποδοτικότητας. Η Finnfjord ανέπτυξε τους λόγους στους οποίους οφείλονται οι αυξήσεις κόστους στην έκθεση προόδου που υπέβαλε στις 12 Σεπτεμβρίου 2012.

(23)

Στις αρχές Αυγούστου 2012 η Finnfjord προέβη σε ανεπίσημες συζητήσεις με την Enova σχετικά με το ενδεχόμενο αναβολής των εργασιών στην τρίτη κάμινο και τον χαρακτηρισμό τους ως χωριστού έργου, προκειμένου να υποβάλει αίτηση για περαιτέρω ενίσχυση από την Enova με το αιτιολογικό ότι οι εργασίες αυτές θα αποτελέσουν νέο έργο.

(24)	Με επιστολή της 20ής Αυγούστου 2012 η Enova απέρριψε την αίτηση για χορήγηση ενίσχυσης.

(25)

Κατά τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της Finnfjord στις 25 Σεπτεμβρίου 2012 η εκτίμηση του συνολικού κόστους ορίστηκε σε [περίπου 800] εκατ. NOK. Στην εν λόγω συνεδρίαση το διοικητικό συμβούλιο της Finnfjord εξέτασε τρεις εναλλακτικούς τρόπους δράσης:

i.	ολοκλήρωση του έργου με χρηματοδότηση των αυξήσεων του κόστους από τις γενικές ταμειακές ροές της εταιρείας·

ii.	αναβολή των εργασιών στην τρίτη κάμινο και χαρακτηρισμός των εν λόγω εργασιών ως χωριστού έργου, καθώς και υποβολή αίτησης για πρόσθετη ενίσχυση από την Enova·

iii.	εξασφάλιση πρόσθετης χρηματοδότησης ύψους [80-95] εκατ. NOK από την Enova (ενίσχυση), το SNN (δάνειο) και την IN (δάνειο και ενίσχυση) προκειμένου να ολοκληρωθεί το έργο.

(26)	Το διοικητικό συμβούλιο αποφάσισε να ακολουθήσει την τρίτη εναλλακτική.

(27)

Η IN έχει παράσχει στην Αρχή απόσπασμα των πρακτικών της συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου σχετικά με την τρίτη εναλλακτική επιλογή. Όσον αφορά τις αιτήσεις προς την Enova και την IN για περαιτέρω ενίσχυση, το απόσπασμα αναφέρει τα ακόλουθα:

«Πιθανές επιχορηγήσεις/δάνεια από την Enova και την [IN] θα χρησιμοποιηθούν απευθείας για τη μείωση του αιτούμενου δανείου ενίσχυσης ρευστότητας [από το SNN]» (25).

(28)

Σύμφωνα με την IN, το διοικητικό συμβούλιο κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η πρώτη εναλλακτική επιλογή θα είχε επί της ουσίας ως αποτέλεσμα χρηματοδότηση του έργου εις βάρος των πιστωτών της Finnfjord, κάτι το οποίο δεν θα ήταν σκόπιμο από νομική άποψη και δεν αποτελούσε εφικτή λύση μακροπρόθεσμα. Επίσης, σύμφωνα με την IN, το διοικητικό συμβούλιο δεν θεώρησε ότι η δεύτερη εναλλακτική συνιστούσε βιώσιμο τρόπο δράσης, καθώς κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η αναβολή των εργασιών στην τρίτη κάμινο θα ήταν απαγορευτικά δαπανηρή.

(29)	Στις παρατηρήσεις τους επί της απόφασης της Αρχής για κίνηση της επίσημης διαδικασίας έρευνας οι νορβηγικές αρχές διευκρίνισαν ότι το τελικό συνολικό κόστος ανερχόταν σε [περίπου 800] εκατ. NOK. Οι νορβηγικές αρχές δεν έχουν διευκρινίσει πότε καθορίστηκε αυτό.

9. Επισκόπηση των αυξήσεων κόστους

Ημερομηνία, περιστατικό	Εκτιμώμενος προϋπολογισμός σε εκατ. NOK
Αρχικός προϋπολογισμός όπως περιγράφεται στην απόφαση αριθ. 39/11/COL, της 9ης Φεβρουαρίου 2011	511,66
7 Φεβρουαρίου 2011, συνεδρίαση διοικητικού συμβουλίου της Finnfjord	[680-720]
5 Ιουλίου 2012, υποβολή αίτησης από τη Finnfjord προς την Enova για τη χορήγηση πρόσθετης ενίσχυσης	[730-760]
31 Ιουλίου 2012, αναθεώρηση του προϋπολογισμού της Finnfjord	[740-790]
25 Σεπτεμβρίου 2012, συνεδρίαση διοικητικού συμβουλίου της Finnfjord	[740-790]
Τελικό συνολικό κόστος	[περίπου 800]

10. Η χορήγηση της ενίσχυσης από την IN και η δέσμη ύψους [80-95] εκατ. NOK

(30)	Στις 28 Αυγούστου 2012 η Finnfjord ξεκίνησε ανεπίσημο διάλογο με την IN και το SNN προκειμένου να εξασφαλίσει τα [80-95] εκατ. NOK που ήταν αναγκαία για τη χρηματοδότηση της ολοκλήρωσης του έργου.

(31)	Με επιστολή της 1ης Οκτωβρίου 2012 η Finnfjord υπέβαλε επισήμως αίτηση για πρόσθετα δάνεια από το SNN. Η Finnfjord υπέβαλε αίτηση για πρόσθετα δάνεια και επιχορηγήσεις από την IN στις 11 Οκτωβρίου 2012, χωρίς να διευκρινίζει το ποσό της ενίσχυσης.

(32)

Από στοιχεία προκύπτει ότι το SNN είχε προσφέρει πριν από τα μέσα Οκτωβρίου 2012 στη Finnfjord δάνειο [80-95] εκατ. NOK. Ωστόσο, η προσφορά του SNN προϋπέθετε ασφάλειες που έβαιναν εις βάρος των ασφαλειών προϋπάρχοντος δανείου από την IN (26), και η IN δεν αποδέχθηκε τη λύση αυτή. Αντ' αυτής, η Finnfjord, το SNN και η IN προέβησαν σε διαπραγματεύσεις σχετικά με την κάτωθι δέσμη χρηματοδότησης ύψους [80-95] εκατ. NOK:

i.	χορήγηση ενίσχυσης ύψους 16 εκατ. NOK από την IN·

ii.	βραχυπρόθεσμο δάνειο 18 εκατ. NOK από την IN με επιτόκιο της τάξης του [5-9] % (αναπροσαρμοζόμενο σύμφωνα με την πολιτική ανάληψης κινδύνου δανείων της IN), εξασφαλισμένο με τους ίδιους όρους που ίσχυαν για προϋπάρχον δάνειο 100 εκατ. NOK από την IN·

iii.	βραχυπρόθεσμο δάνειο [45-60] εκατ. NOK από το SNN με επιτόκιο […] μηνών NIBOR (27) + [300-600] μονάδες βάσης, εξασφαλισμένο με τους ίδιους όρους που ίσχυαν για προϋπάρχον δάνειο [300-325] εκατ. NOK από το SNN.

(33)

Η δέσμη χρηματοδότησης ύψους [80-95] εκατ. NOK οριστικοποιήθηκε και έγινε αποδεκτή από τη Finnfjord μέσω συμπληρωματικής συμφωνίας συντονισμού που υπεγράφη από το SNN, την IN και τη Finnfjord στις 12 Δεκεμβρίου 2012. Η συμφωνία αυτή, που είχε ως στόχο τη ρύθμιση της σχέσης μεταξύ των τριών μερών, κάλυπτε τη δανειακή συμφωνία μεταξύ της Finnfjord και του SNN της 12ης Δεκεμβρίου 2012 και τη δανειακή συμφωνία μεταξύ της Finnfjord και της IN της 10ης Δεκεμβρίου 2012.

(34)	Ενώ τα δάνεια από την IN και το SNN έχουν εκταμιευτεί, η ενίσχυση ύψους 16 εκατ. NOK προς τη Finnfjord θα εκταμιευτεί μόνο μετά την έγκριση της Αρχής.

11. Παρατηρήσεις

11.1. Παρατηρήσεις που υποβλήθηκαν από τις νορβηγικές αρχές ως απάντηση στην κίνηση της επίσημης διαδικασίας έρευνας

(35)

Η IN επισημαίνει ότι, κατά τον χρόνο κατά τον οποίο έλαβε την απόφαση για την υπό όρους επιχορήγηση των 16 εκατ. NOK, δεν εξέτασε το ενδεχόμενο χορήγησης του ποσού αυτού στη Finnfjord ως δανείου, καθώς η εταιρεία δεν διέθετε επαρκείς ασφάλειες για την κάλυψη νέων δανείων ύψους έως [80-95] εκατ. NOK.

(36)

Όσον αφορά τους λόγους για τους οποίους η Finnfjord δεν υπέβαλε αίτηση για περαιτέρω ενίσχυση από την Enova τον Φεβρουάριο του 2011, η IN διευκρινίζει ότι η Enova μείωσε μονομερώς το ποσό από 200 εκατ. NOK και επισήμανε ότι η επιχορήγηση ύψους 175 εκατ. NOK αντιστοιχούσε σε εξαιρετικά υψηλή ένταση ενίσχυσης και ότι κανένα άλλο έργο δεν θα μπορούσε να λάβει παρόμοια στήριξη. Ως εκ τούτου, η Finnfjord θεώρησε ότι η αίτηση για περαιτέρω ενίσχυση δεν θα ήταν επιτυχής. Ωστόσο, η εταιρεία μετέβαλε την προσέγγισή της όταν πληροφορήθηκε την απόφαση της Enova να χορηγήσει ενίσχυση ύψους 350 εκατ. NOK σε ένα σχεδόν πανομοιότυπο έργο που εκτελούνταν από την Elkem AS (28).

(37)

Η IN έχει υποβάλει αναθεωρημένο λογιστικό φύλλο στο οποίο έχουν ληφθεί υπόψη οι παρατηρήσεις που διατύπωσε η Αρχή στην απόφαση κίνησης της επίσημης διαδικασίας έρευνας. Βάσει του τελικού κόστους του έργου ύψους [περίπου 800] εκατ. NOK, διάρκειας ζωής του έργου που θα ανέρχεται σε 15 έτη και επαληθευμένης σταδιακής αύξησης της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας κατά τη διάρκεια των πρώτων τριών ετών που θα φτάνει σε μέγιστη ετήσια παραγωγική ικανότητα 344,5 GWh, με χρήση του μοντέλου Enova, ο συντελεστής απόδοσης χωρίς την ενίσχυση των 16 εκατ. NOK υπολογίζεται σε [περίπου 9] %. Με την ενίσχυση, ο συντελεστής απόδοσης θα ανερχόταν σε [περίπου 11] %. Η IN υποστηρίζει ότι, κατά συνέπεια, το έργο δεν είναι κερδοφόρο, δεδομένης της γενικής επενδυτικής πολιτικής της Finnfjord βάσει της οποίας απαιτείται συντελεστής απόδοσης της τάξης του [10-20] % για τέτοιου είδους επενδύσεις που δεν εμπίπτουν στις βασικές επιχειρηματικές δραστηριότητες της εταιρείας.

(38)

Η IN τονίζει ότι η βάση για την απόφαση της Finnfjord να εκτελέσει το έργο ήταν οι δικοί της εσωτερικοί υπολογισμοί, οι οποίοι διαφέρουν από τους υπολογισμούς που παρατίθενται ανωτέρω (βάσει του μοντέλου της Enova). Η IN επισημαίνει ότι δεν της έχουν παρασχεθεί οι εσωτερικοί υπολογισμοί της Finnfjord. Σημειώνει δε ότι οι φαινομενικά αντικρουόμενες απόψεις μεταξύ της IN και της Enova απορρέουν κατά πάσα πιθανότητα από τις διαφορές μεταξύ των εσωτερικών κανόνων και πρακτικών που ακολουθούν η Enova και η IN.

11.2. Παρατηρήσεις τρίτου μέρους από τη Finnfjord ως απάντηση στη δημοσίευση της απόφασης κίνησης της επίσημης διαδικασίας έρευνας

(39)

Η Finnfjord παραπέμπει σε μια, κατά την άποψή της, εμφανή αντίφαση στην απόφαση της Αρχής, καθώς η Αρχή αφενός δεν αποκλείει εκ προοιμίου ότι η ενίσχυση θα μπορούσε να έχει χαρακτήρα κινήτρου στην παρούσα υπόθεση, αλλά ταυτόχρονα εγείρει το ζήτημα του κατά πόσον η Finnfjord εξέτασε το ενδεχόμενο να διακόψει, να περιορίσει ή να αναστείλει την εκτέλεση του έργου. Η Finnfjord τονίζει ότι, μολονότι το διοικητικό συμβούλιό της φιλοδοξούσε, έως τη συνεδρίασή του στις 25 Σεπτεμβρίου 2012, να ολοκληρώσει το έργο, αυτό δεν πρέπει να θεωρηθεί έκφραση επιθυμίας ή ικανότητα να ολοκληρωθεί το έργο με κάθε κόστος. Σύμφωνα με την εταιρεία, τα πραγματικά περιστατικά και τα αριθμητικά στοιχεία που τέθηκαν στη διάθεση της Αρχής καταδεικνύουν σαφώς ότι η Finnfjord δεν θα ήταν σε θέση να καταβάλει τα αναγκαία ποσά για την ολοκλήρωση του έργου χωρίς πρόσθετη χρηματοδότηση. Η Finnfjord δεν μπορούσε να παράσχει καμία πρόσθετη ασφάλεια και, ως εκ τούτου, δεν μπορούσε να εξασφαλίσει περαιτέρω χρηματοδότηση μέσω δανείων. Η Finnfjord, συνεπώς, απορρίπτει την προκαταρκτική άποψη της Αρχής ότι η ενίσχυση θα πρέπει να θεωρηθεί ευπρόσδεκτο αλλά όχι αυστηρώς αναγκαίο στοιχείο της δέσμης χρηματοδότησης.

(40)

Όπως και η IN, η Finnfjord τονίζει ότι η μείωση της ενίσχυσης από την Enova από 200 εκατ. NOK σε 175 εκατ. NOK αποτέλεσε μονομερή απόφαση πολιτικής του διοικητικού συμβουλίου της Enova. Η Finnfjord επισημαίνει διάφορα σημεία στις δηλώσεις της Enova σχετικά με τον χαρακτήρα κινήτρου της πρόσθετης ενίσχυσης υπέρ του έργου, τα οποία χαρακτηρίζει ασυνέπειες, και τονίζει ότι οι φαινομενικά αντικρουόμενες απόψεις της Enova και της IN ως προς τον χαρακτήρα κινήτρου της ενίσχυσης είναι άνευ σημασίας, καθώς η πολιτική της Enova είναι πιο περιοριστική από τα προβλεπόμενα στις κατευθυντήριες γραμμές για τις περιβαλλοντικές ενισχύσεις («ΚΓΠΕ») (29).

(41)

Ως προς την εξέταση του κατά πόσον η ενίσχυση συνιστά το κατάλληλο μέσο, η Finnfjord φαίνεται ότι απορρίπτει την ιδέα ότι το εν λόγω ζήτημα πρέπει να εξεταστεί με βάση τις συγκεκριμένες περιστάσεις της παρούσας υπόθεσης και, αντιθέτως, παραπέμπει στην απόφαση αριθ. 39/11/COL, στην οποία η Αρχή έκρινε ότι η αρχική επιχορήγηση των 175 εκατ. NOK αποτελούσε κατάλληλο μέσο για την προαγωγή των επενδύσεων για το έργο πριν από την εκτέλεσή του.

(42)

Όσον αφορά το ζήτημα της αναλογικότητας, η εταιρεία επισημαίνει ότι το κόστος του έργου έχει υπερδιπλασιαστεί σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις. Ο συντελεστής απόδοσης της τάξης του 12,35 % ήταν στο κατώτατο όριο του εύρους αποδοτικότητας που απαιτεί η Finnfjord. Ο επικαιροποιημένος συντελεστής απόδοσης του [περίπου 9] % χωρίς την ενίσχυση των 16 εκατ. NOK, όπως διευκρινίζεται, είναι κατά πολύ κατώτερος από αυτόν που θα αποδεχόταν η Finnfjord «εάν μπορούσε να δράσει αυτοβούλως». Ακόμη και ο συντελεστής απόδοσης της τάξης του [περίπου 11] % με την ενίσχυση των 16 εκατ. NOK θεωρείται μάλλον περιορισμένη απόδοση. Η Finnfjord χαρακτηρίζει τη χορήγηση της ενίσχυσης εύλογο επιμερισμό των επιβαρύνσεων μεταξύ της IN και του SNN και υπογραμμίζει ότι τα δανειακά κεφάλαια του έργου έχουν αυξηθεί σημαντικά. Ο κίνδυνος αθέτησης υποχρεώσεων βαρύνει αποκλειστικά την εταιρεία. Ως εκ τούτου, κατά την άποψη της Finnfjord, είναι σαφές ότι η ενίσχυση δεν οδηγεί σε υπεραντιστάθμιση.

(43)

Η Finnfjord εκφράζει την άποψη ότι η πρόσθετη ενίσχυση από την IN δεν θα υπονομεύσει τον μηχανισμό ανταγωνισμού στο πλαίσιο του καθεστώτος του Ταμείου Ενέργειας. Η Finnfjord επισημαίνει ότι με τον μηχανισμό ανταγωνισμού στο πλαίσιο του καθεστώτος του Ταμείου Ενέργειας αποτρέπεται απλώς το ενδεχόμενο να λάβουν ενίσχυση τα λιγότερο αποδοτικά έργα σε περίπτωση που τα αιτούμενα ποσά υπερβαίνουν τον προϋπολογισμό του καθεστώτος. Η εταιρεία καλεί την Αρχή να εξετάσει κατά πόσον η προτίμηση για τον μηχανισμό ανταγωνισμού στο πλαίσιο του καθεστώτος του Ταμείου Ενέργειας παρεμποδίζει ενδεχομένως το δικαίωμα των νορβηγικών αρχών να οργανώνουν τη διαχείριση των δημόσιων πόρων τους. Εν προκειμένω, η Finnfjord εκφράζει αμφιβολίες σχετικά με το κατά πόσον η Αρχή, πέραν των κανόνων σώρευσης, διαθέτει έγκυρη νομική βάση ούτως ώστε να διασφαλίσει ότι η χορήγηση μεμονωμένων ενισχύσεων δεν παρεμβαίνει στη λειτουργία του καθεστώτος ενίσχυσης. Η Finnfjord εξηγεί ότι η κοινοποιηθείσα ενίσχυση διανέμεται με ανοικτό και διαφανή τρόπο.

11.3. Δεύτερη σειρά παρατηρήσεων τρίτου μέρους από τη Finnfjord

(44)

Κατά τη διάρκεια της επίσημης έρευνας η Αρχή έλαβε δεύτερη σειρά παρατηρήσεων τρίτου μέρους από τη Finnfjord, στην οποία η εταιρεία αναλύει τον τρόπο με τον οποίο η έλλειψη ρευστότητας το φθινόπωρο του 2012 θα είχε οδηγήσει στη διακοπή της εκτέλεσης του έργου χωρίς την πρόσθετη δέσμη χρηματοδότησης, έναυσμα για την οποία αποτέλεσε η χορήγηση της ενίσχυσης από την IN. Η Finnfjord παραπέμπει στην απόφαση της Αρχής στην υπόθεση Helguvík Aluminium Smelter (30) για να τεκμηριώσει τους λόγους για τους οποίους η κοινοποιηθείσα ενίσχυση υπέρ της Finnfjord έχει χαρακτήρα κινήτρου.

(45)

Η εταιρεία διαβιβάζει δηλώσεις του SNN, του λογιστή και του προέδρου της Finnfjord ως αποδεικτικά στοιχεία για την αναγκαιότητα της ενίσχυσης. Η εταιρεία παρέχει επιπλέον λογιστικό φύλλο στο οποίο παρουσιάζεται επικαιροποιημένος υπολογισμός της καθαρής παρούσας αξίας του έργου (επαληθευμένος από την IN), από τον οποίο προκύπτει [οριακά αρνητική απόδοση] %, με την ενίσχυση. Η Finnfjord παραπέμπει στην πρακτική της Αρχής και της Επιτροπής (31) σχετικά με υποθέσεις απρόβλεπτων δαπανών σε καινοτόμα έργα, στο πλαίσιο των οποίων η χορήγηση ενισχύσεων που εκφράζονταν όχι ως προκαθορισμένο ποσό αλλά ως ποσοστό του συνολικού κόστους το οποίο δεν ήταν γνωστό είχαν κριθεί συμβιβάσιμες με τη λειτουργία των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις.

(46)	Κατόπιν αιτήματος της Αρχής, η Finnfjord υπέβαλε στη συνέχεια αντίγραφα των δύο συμφωνιών χρηματοδότησης που συνάφθηκαν μεταξύ του SNN, της IN και της Finnfjord στις 14 Ιουνίου 2011 και στις 12 Δεκεμβρίου 2012, καθώς και έγγραφα σχετικά με την απουσία μη ενεχυριασμένων ασφαλειών.

11.4. Σχόλια των νορβηγικών αρχών επί των παρατηρήσεων τρίτου μέρους

(47)

Οι νορβηγικές αρχές υπέβαλαν σχόλια σχετικά και με τις δύο σειρές παρατηρήσεων τρίτου μέρους που υποβλήθηκαν από τη Finnfjord. Οι νορβηγικές αρχές συμφωνούν με τη Finnfjord και διευκρινίζουν επουσιώδη πραγματικά ζητήματα σχετικά με την πηγή της χρηματοδότησης της σχεδιαζόμενης επιχορήγησης των 16 εκατ. NOK. Δεδομένου ότι η εκταμίευση των κεφαλαίων από τις σχετικές πηγές πραγματοποιείται με ομοιόμορφο τρόπο, οι διευκρινίσεις αυτές δεν αποδείχθηκαν σημαντικές για την εκτίμηση του κοινοποιηθέντος μέτρου από την Αρχή.

II. ΕΚΤΙΜΗΣΗ

1. Ύπαρξη κρατικής ενίσχυσης

(48)

Στο άρθρο 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας για τον ΕΟΧ ορίζονται τα εξής:

«Ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οιαδήποτε μορφή από τα κράτη μέλη της ΕΚ, τα κράτη της ΕΖΕΣ ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής, είναι ασυμβίβαστες με τη λειτουργία της παρούσας συμφωνίας, κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ των συμβαλλομένων μερών συναλλαγές, εκτός εάν η παρούσα συμφωνία ορίζει άλλως».

(49)

Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι ένα μέτρο συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας για τον ΕΟΧ εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις: το μέτρο: i) χορηγείται από το κράτος ή με κρατικούς πόρους· ii) παρέχει επιλεκτικό οικονομικό πλεονέκτημα στον δικαιούχο· iii) δύναται να επηρεάζει τις μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών συναλλαγές και να νοθεύσει τον ανταγωνισμό.

(50)

Το μέτρο ενίσχυσης πρέπει να χορηγείται από το κράτος ή με κρατικούς πόρους. Στο πλαίσιο αυτό, υπενθυμίζεται ότι η IN συνιστά δημόσιο φορέα. Οι επιχορηγήσεις της χρηματοδοτούνται από το νορβηγικό κράτος. Κατά συνέπεια, το κοινοποιηθέν μέτρο χρηματοδοτείται με κρατικούς πόρους που είναι μεταβιβάσιμοι στη Finnfjord υπό τον έλεγχο δημόσιου φορέα που με τη σειρά του υπόκειται σε κρατικό έλεγχο. Ως εκ τούτου, η Αρχή θεωρεί ότι περιλαμβάνονται κρατικοί πόροι.

(51)

Για να συνιστά κρατική ενίσχυση, το κοινοποιηθέν μέτρο πρέπει να παρέχει στη Finnfjord πλεονεκτήματα που την απαλλάσσουν από επιβαρύνσεις που καλύπτονται κανονικά από τον προϋπολογισμό της. Το μέτρο πρέπει επιπλέον να είναι επιλεκτικό υπό την έννοια ότι συνιστά ευνοϊκή μεταχείριση «ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής». Η άμεση επιχορήγηση ύψους 16 εκατ. NOK συνιστά μεταβίβαση μετρητών, τα οποία η Finnfjord δεν θα είχε εξασφαλίσει στο πλαίσιο της συνήθους επιχειρηματικής δραστηριότητάς της. Η σχεδιαζόμενη επιχορήγηση προορίζεται αποκλειστικά για τη Finnfjord. Συνεπώς, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η εν λόγω άμεση επιχορήγηση παρέχει επιλεκτικό οικονομικό πλεονέκτημα στη Finnfjord.

(52)

Για να θεωρηθεί το μέτρο κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1, πρέπει να συμβάλλει στη νόθευση του ανταγωνισμού και να επηρεάζει τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών της συμφωνίας για τον ΕΟΧ. Σύμφωνα με την πάγια νομολογία, απλώς και μόνο το γεγονός ότι ένα μέτρο ενισχύει τη θέση μιας επιχείρησης σε σχέση με αυτή άλλων επιχειρήσεων που την ανταγωνίζονται στο εμπόριο στο εσωτερικό του ΕΟΧ θεωρείται επαρκές για να συναχθεί το συμπέρασμα ότι το μέτρο δύναται να επηρεάσει τις συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών και να νοθεύσει τον ανταγωνισμό μεταξύ επιχειρήσεων που είναι εγκατεστημένες σε άλλα κράτη του ΕΟΧ (32). Η Finnfjord παράγει σιδηροπυρίτιο και μικροπυρίτιο, των οποίων προβαίνει στην πώληση στην ευρωπαϊκή αγορά (33). Ως εκ τούτου, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ενίσχυση επηρεάζει τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών στη συμφωνία για τον ΕΟΧ και νοθεύει τον ανταγωνισμό στον ΕΟΧ, καθώς ο δικαιούχος δραστηριοποιείται σε τομέα στον οποίο πραγματοποιούνται εμπορικές συναλλαγές μεταξύ συμβαλλόμενων μερών.

(53)	Βάσει των ανωτέρων διαπιστώσεων, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το κοινοποιηθέν μέτρο με τη μορφή άμεσης επιχορήγησης ύψους 16 εκατ. NOK από την IN στη Finnfjord συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας για τον ΕΟΧ.

2. Διαδικαστικές απαιτήσεις

(54)

Σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 3 του μέρους I του πρωτοκόλλου 3, «η Εποπτεύουσα Αρχή της ΕΖΕΣ ενημερώνεται εγκαίρως για τα σχέδια που αποβλέπουν στο να θεσπίσουν ή να τροποποιήσουν τις ενισχύσεις, ώστε να μπορεί να υποβάλει τις παρατηρήσεις της. […] Το ενδιαφερόμενο κράτος δεν μπορεί να εφαρμόσει τα σχεδιαζόμενα μέτρα πριν να καταλήξει η διαδικασία αυτή σε τελική απόφαση».

(55)	Με επιστολή της 26ης Ιουνίου 2013 οι νορβηγικές αρχές κοινοποίησαν το μέτρο ενίσχυσης ύψους 16 εκατ. NOK. Η ενίσχυση χορηγείται υπό τον όρο της έγκρισής της από την Αρχή και, ως εκ τούτου, δεν έχει εκταμιευτεί.

(56)

Από τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν προκύπτει ότι η ενίσχυση χορηγείται βάσει καθεστώτος ενισχύσεων που δεν είχε κοινοποιηθεί στην Αρχή, καθώς οι νορβηγικές αρχές είχαν κρίνει ότι το καθεστώς ενέπιπτε στο πεδίο εφαρμογής του τότε ισχύοντος γενικού κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία («ΓΚΑΚ») (34). Οι επιχορηγήσεις από την Enova και την IN συνιστούν επενδυτική ενίσχυση προς την ίδια επιχείρηση για το ίδιο επενδυτικό έργο. Κατά συνέπεια, οι νορβηγικές αρχές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ενίσχυση υπέρ της Finnfjord έπρεπε να κοινοποιηθεί μεμονωμένα καθώς, σε συνδυασμό με την ενίσχυση από την Enova, υπερέβαινε το όριο άνω του οποίου οι μεμονωμένες ενισχύσεις υπόκεινται στην υποχρέωση κοινοποίησης (35).

(57)	Βάσει των ανωτέρω, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι νορβηγικές αρχές συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που υπέχουν δυνάμει του άρθρου 1 παράγραφος 3 του μέρους I του πρωτοκόλλου 3.

3. Συμβιβάσιμο — Νομική βάση

(58)	Η IN ισχυρίζεται ότι η ενίσχυση υπέρ της Finnfjord είναι συμβιβάσιμη με το άρθρο 61 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συμφωνίας για τον ΕΟΧ ως ενίσχυση για την προστασία του περιβάλλοντος. Η IN τονίζει ότι η υπό εξέταση ενίσχυση δεν συνιστά μορφή ενίσχυσης διάσωσης.

(59)

Βάσει του άρθρου 61 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συμφωνίας για τον ΕΟΧ, «οι ενισχύσεις για την προώθηση της αναπτύξεως ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων ή οικονομικών περιοχών» δύνανται να θεωρηθούν ότι συμβιβάζονται με τη λειτουργία της συμφωνίας για τον ΕΟΧ, εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών και του ανταγωνισμού στον ΕΟΧ κατά τρόπο που αντίκειται στο κοινό συμφέρον.

(60)

Με την απόφαση αριθ. 39/11/COL η Αρχή ενέκρινε την αρχική ενίσχυση από το καθεστώς του Ταμείου Ενέργειας προς το έργο ανάκτησης ενέργειας της Finnfjord, αφού διενέργησε διεξοδική εκτίμηση της εν λόγω ενίσχυσης σύμφωνα με το κεφάλαιο 5 των ΚΓΠΕ. Η Αρχή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κοινοποιηθείσα ενίσχυση από την Enova συνέβαλλε στην προστασία του περιβάλλοντος δημιουργώντας κίνητρα για την υλοποίηση από τη Finnfjord μέτρου εξοικονόμησης ενέργειας το οποίο δεν θα είχε υλοποιηθεί χωρίς την ενίσχυση.

(61)

Στις 16 Ιουλίου 2014, μετά την κίνηση της επίσημης διαδικασίας έρευνας, η Αρχή εξέδωσε νέα σειρά κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας 2014-2020 («ΚΓΕΠΕ») (36), οι οποίες αντικατέστησαν τις ΚΓΠΕ (37). Η Αρχή εφαρμόζει τις ΚΓΕΠΕ από την ημερομηνία της έκδοσής τους (38), μεταξύ άλλων και για τις χορηγήσεις μεμονωμένων ενισχύσεων που κοινοποιήθηκαν πριν από την έκδοση των ΚΓΕΠΕ στις περιπτώσεις που καλείται να λάβει απόφαση μετά την ημερομηνία έκδοσης (39).

(62)

Η Αρχή ενέκρινε την ενίσχυση από την Enova ως μέτρο εξοικονόμησης ενέργειας. Οι ΚΓΕΠΕ δεν περιλαμβάνουν κεφάλαιο για την εξοικονόμηση ενέργειας. Αντιθέτως, έχει προστεθεί ένα κεφάλαιο για την ενεργειακή απόδοση (40). Η Αρχή αξιολογεί το συμβιβάσιμο της κοινοποιηθείσας ενίσχυσης βάσει του κεφαλαίου των ΚΓΕΠΕ για την ενεργειακή απόδοση.

(63)

Η Αρχή επισημαίνει ότι η αξιολόγησή της σχετικά με το συμβιβάσιμο του κοινοποιηθέντος μέτρου στην παρούσα υπόθεση δεν θα είχε ουσιώδεις διαφορές από την αξιολόγηση στην οποία θα είχε προβεί εάν είχε εφαρμόσει τις ΚΓΠΕ. Προς επίρρωση αυτού, τα κατωτέρω παραπέμπουν στις σχετικές αρχές τόσο των ΚΓΕΠΕ όσο και των ΚΓΠΕ.

4. Πεδίο εφαρμογής της επίσημης διαδικασίας έρευνας

(64)

Στην απόφαση για την κίνηση της επίσημης διαδικασίας έρευνας και για την εκτίμηση του κοινοποιηθέντος μέτρου με βάση τις τότε ισχύουσες ΚΓΠΕ, η Αρχή τόνισε ότι, δεδομένου του γεγονότος ότι είχε ήδη αξιολογήσει το συμβιβάσιμο της ενίσχυσης που χορηγήθηκε από την Enova στο έργο ανάκτησης ενέργειας της Finnfjord, δεν διατηρούσε αμφιβολίες ότι η πρόσθετη ενίσχυση, λόγω του σχετικά μικρού σε σύγκριση με την αρχική ενίσχυση χορηγούμενου ποσού, αποσκοπεί στην αντιμετώπιση ανεπάρκειας της αγοράς. Επιπλέον, θεωρώντας ότι η ενίσχυση έχει χαρακτήρα κινήτρου και είναι αναγκαία, η Αρχή δεν εξέφρασε αμφιβολίες ως προς το ότι η νόθευση του ανταγωνισμού και η επίπτωση στο εμπόριο θα είναι περιορισμένες κατά τρόπο ώστε το συνολικό αποτέλεσμα να είναι θετικό. Τα ζητήματα αυτά, ως εκ τούτου, δεν θα αναλυθούν κατωτέρω.

(65)	Το αντικείμενο της ακόλουθης εκτίμησης είναι κατά πόσον η κοινοποιηθείσα ενίσχυση έχει χαρακτήρα κινήτρου και είναι αναγκαία.

5. Αξιολόγηση του συμβιβάσιμου

5.1. Η ενίσχυση δεν έχει χαρακτήρα κινήτρου και δεν είναι αναγκαία

(66)

Σύμφωνα με τις ΚΓΕΠΕ (41), για να είναι συμβιβάσιμη με τη λειτουργία της συμφωνίας για τον ΕΟΧ, η ενίσχυση πρέπει να έχει χαρακτήρα κινήτρου. Το κατά πόσον η κοινοποιηθείσα ενίσχυση είναι απαραίτητη ώστε να αποτελέσει πραγματικό κίνητρο για την ανάληψη επενδυτικών πρωτοβουλιών οι οποίες σε διαφορετική περίπτωση δεν θα πραγματοποιούνταν είναι στοιχείο καίριας σημασίας στο πλαίσιο της αξιολόγησης του συμβιβάσιμου. Πρέπει να επαληθευτεί αν η ενίσχυση είναι αναγκαία για να παράσχει κίνητρο για τις επενδύσεις, δηλαδή κατά πόσον η ενίσχυση συμβάλλει πράγματι στη μεταβολή της συμπεριφοράς του δικαιούχου ώστε να αυξηθεί το επίπεδο της προστασίας του περιβάλλοντος (42).

(67)

Κατά γενικό κανόνα, η Αρχή θα θεωρεί ότι δεν υφίσταται χαρακτήρας κινήτρου όταν η εκτέλεση του έργου έχει ξεκινήσει πριν από την υποβολή αίτησης από τον δικαιούχο για τη χορήγηση ενίσχυσης (43). Δεδομένου ότι η παρούσα υπόθεση αφορά ζήτημα πρόσθετης ενίσχυσης για την κάλυψη αύξησης του κόστους ενός εν εξελίξει έργου, η Αρχή δεν μπορεί να βασιστεί στο τεκμήριο της ύπαρξης χαρακτήρα κινήτρου που συνδέεται με τις αιτήσεις ενίσχυσης που υποβάλλονται πριν από την έναρξη των εργασιών. Τον Φεβρουάριο του 2011 η Finnfjord ξεκίνησε το έργο των 700 εκατ. NOK βασιζόμενη σε ποσό ύψους 175 εκατ. NOK που έλαβε ως ενίσχυση.

(68)

Ωστόσο, η Αρχή δεν αποκλείει τον χαρακτήρα κινήτρου της ενίσχυσης που χορηγείται υπέρ ενός έργου που έχει ήδη ξεκινήσει όταν η χορήγηση της ενίσχυσης εξασφαλίζει αδιαμφισβήτητα την ολοκλήρωση έργων που σε άλλη περίπτωση δεν θα είχαν ολοκληρωθεί ή που παρέχουν πρόσθετη περιβαλλοντική προστασία η οποία σε διαφορετική περίπτωση δεν θα είχε επιτευχθεί (44). Κατά την αξιολόγηση του χαρακτήρα κινήτρου της ενίσχυσης υπό το πρίσμα αυτό, το αντιπαράδειγμα, δηλαδή το τι θα έκανε η εταιρεία χωρίς την ενίσχυση, πρέπει να εξεταστεί ενδελεχώς.

(69)

Η εταιρεία ολοκλήρωσε το έργο τον Οκτώβριο του 2012 χωρίς την εκταμίευση της ενίσχυσης. Βάσει των πληροφοριών και των αποδεικτικών στοιχείων που παρασχέθηκαν, η Αρχή δεν θεωρεί ότι η Finnfjord εξέτασε ρεαλιστικά το ενδεχόμενο να διακόψει τις εργασίες, να μειώσει την έκταση του έργου ή να το αναστείλει μετά τον Φεβρουάριο του 2011 έως την ολοκλήρωσή του τον Οκτώβριο του 2012. Ειδικότερα, και με βάση τα συμπεράσματα της συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου της 25ης Σεπτεμβρίου 2012, φαίνεται ότι η εταιρεία, λόγω του απαγορευτικού κόστους, δεν είχε εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο παύσης ή αναστολής του έργου, στο σύνολό του ή εν μέρει, ή μείωσης της έκτασής του. Στα πρακτικά της συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου της 25ης Σεπτεμβρίου 2012 αναφέρεται ότι η Finnfjord είχε την πρόθεση να αναζητήσει πρόσθετη χρηματοδότηση μέσω δανείου από το SNN και πρόσθετη ενίσχυση από τις Enova και ΙΝ, και ότι κάθε δυνητική ενίσχυση θα είχε χρησιμοποιηθεί απευθείας για τη μείωση του δανείου που θα επιδίωκε να λάβει η Finnfjord από το SNN.

(70)

Το συμπέρασμα αυτό υποστηρίχθηκε από την εταιρεία στις παρατηρήσεις της επί της απόφασης της Αρχής για την κίνηση της επίσημης διαδικασίας έρευνας. Παρ' ότι η εταιρεία αναφέρεται στην ανάγκη πρόσθετης χρηματοδότησης ύψους [80-95] εκατ. NOK και φαίνεται να δηλώνει ότι η ίδια η κατάσταση στην οποία βρέθηκε υποδηλώνει ότι η εταιρεία εξέτασε το ενδεχόμενο να εγκαταλείψει το έργο, αυτό αντικρούεται από άλλες δηλώσεις της εταιρείας στις οποίες γίνεται λόγος για την απουσία ελεύθερης βούλησης (βλέπε αιτιολογική σκέψη 42 ανωτέρω) και κυρίως από το γεγονός ότι η Finnfjord ολοκλήρωσε το έργο χωρίς να εκταμιευτεί η ενίσχυση.

(71)

Εάν η εταιρεία θεωρούσε ότι δεν είχε άλλη επιλογή πέραν της συνέχισης του έργου, η ενίσχυση δεν θα παρείχε στην εταιρεία κανένα κίνητρο, καθώς η εταιρεία θα ολοκλήρωνε το έργο με ή χωρίς την ενίσχυση. Με άλλα λόγια, το αντιπαράδειγμα είναι ότι η Finnfjord θα ολοκλήρωνε το έργο χωρίς καθυστερήσεις και χωρίς να μειώσει την έκτασή του ακόμη και χωρίς την ενίσχυση.

(72)

Η Αρχή δεν πείθεται από το επιχείρημα ότι η ενίσχυση αποτέλεσε το έναυσμα για τη δέσμη χρηματοδότησης των [80-95] εκατ. NOK και ότι ήταν αναγκαία, ειδικότερα, για την εξασφάλιση δανείου ύψους [45-60] εκατ. NOK από το SNN. Ακόμη και αν ως όρος για το δάνειο από το SNN προβλέπεται η χορήγηση της ενίσχυσης των 16 εκατ. NOK, τα κεφάλαια (τόσο από το SNN όσο και από την IN) εκταμιεύθηκαν χωρίς την προηγούμενη έγκριση της Αρχής για την πρόσθετη ενίσχυση. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει τη δυνατότητα διαχωρισμού των δανείων από τη χορήγηση της ενίσχυσης. Ένας πιστωτής που θα είχε θέσει την πραγματική εκταμίευση της ενίσχυσης ως προϋπόθεση για περαιτέρω χρηματοδότηση δεν θα είχε καταβάλει περαιτέρω δανειακά κεφάλαια πριν από την έγκριση της Αρχής, εφόσον αυτό καθορίζει την ύπαρξη της δέσμης χρηματοδότησης. Επιπλέον, από τις πληροφορίες που παρασχέθηκαν στην Αρχή δεν προκύπτει ότι η Finnfjord ήταν υποχρεωμένη να αποπληρώσει αμέσως τα δάνεια στην περίπτωση που η Αρχή δεν ενέκρινε την ενίσχυση.

(73)

Για να είναι συμβιβάσιμη με τη λειτουργία της συμφωνίας για τον ΕΟΧ, η ενίσχυση πρέπει να είναι αναγκαία. Οι ενισχύσεις δεν πρέπει να επιδοτούν το κόστος μιας δραστηριότητας με το οποίο θα επιβαρυνθεί ούτως ή άλλως μια επιχείρηση και δεν πρέπει να αντισταθμίζουν τον συνήθη επιχειρηματικό κίνδυνο μιας οικονομικής δραστηριότητας (45). Ωστόσο, η ενίσχυση για πρόσθετες δαπάνες που προέκυψαν λόγω απρόβλεπτων εξωτερικών παραγόντων, που δεν μπορούν να θεωρηθούν μέρος του συνήθους επιχειρηματικού κινδύνου της εν λόγω οικονομικής δραστηριότητας, μπορεί να κριθεί συμβιβάσιμη με τη λειτουργία της συμφωνίας για τον ΕΟΧ (46).

(74)

Η Αρχή επισημαίνει ότι η Finnfjord αποφάσισε τον Φεβρουάριο του 2011, όταν ήρθε αντιμέτωπη με αύξηση του κόστους από 511,66 εκατ. NOK σε 700 εκατ. NOK, να προχωρήσει με την εκτέλεση του έργου χωρίς να υποβάλει αίτηση για περαιτέρω ενίσχυση. Ως εκ τούτου, οι σχετικές για την παρούσα έρευνα δαπάνες είναι η αύξηση κατά [80-95] εκατ. NOK, δηλαδή από 700 εκατ. NOK σε [περίπου 800] εκατ. NOK. Αυτό αντιστοιχεί σε αύξηση της τάξης του […]%.

(75)

Βάσει των πληροφοριών που παρασχέθηκαν, όπως περιγράφεται στην αιτιολογική σκέψη 22 ανωτέρω, οι αυξήσεις του κόστους προέκυψαν από: προσαρμογές σε υφιστάμενα μηχανήματα, προσαρμογές σε τρεις υφιστάμενες καμίνους, προσαρμογές σε αγωγούς καπνού, εγκαταστάσεις στο κτίριο του στροβίλου και σε άλλα κτίρια, ελλείμματα παραγωγής με διάρκεια μεγαλύτερη της αναμενόμενης και ολοκλήρωση των εργασιών και των εγκαταστάσεων. Πρόκειται για είδη αύξησης δαπανών που η εταιρεία αναμένεται να λαμβάνει υπόψη κατά τον σχεδιασμό αυτού του είδους έργων και συνιστούν συνήθη επιχειρηματικό κίνδυνο της υπό εξέταση οικονομικής δραστηριότητας. Δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι προκαλούνται από εξωτερικούς παράγοντες και δεν φαίνεται να είναι απρόβλεπτες ως προς τη φύση τους. Η υπό εξέταση υπόθεση διαφοροποιείται, ως εκ τούτου, από την υπόθεση Helguvík Aluminium Smelter (47), στην οποία παραπέμπει η Finnfjord. Σε εκείνη την υπόθεση ο δικαιούχος της ενίσχυσης αντιμετώπιζε δυσχέρειες ως προς την εξασφάλιση χρηματοδότησης κατά τη διάρκεια της μη αναμενόμενης χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 στην Ισλανδία, περίσταση που μπορεί δικαίως να χαρακτηριστεί ως απρόβλεπτος εξωτερικός παράγοντας. Βάσει των ανωτέρω, κατά την άποψη της Αρχής, οι νορβηγικές αρχές προτίθενται με το κοινοποιηθέν μέτρο ενίσχυσης να αντισταθμίσουν τον συνήθη επιχειρηματικό κίνδυνο που βαρύνει τη Finnfjord για το έργο που ανέλαβε.

(76)

Η Αρχή αναγνωρίζει ότι το αποτέλεσμα της εκτίμησής της θα μπορούσε ενδεχομένως να ήταν διαφορετικό, εάν οι νορβηγικές αρχές, αντί να προτείνουν την καταβολή δύο προκαθορισμένων ποσών ενίσχυσης (από την Enova και έπειτα από την IN), είχαν χορηγήσει ενίσχυση για να καλύψουν ένα συγκεκριμένο ποσοστό των επιλέξιμων δαπανών του έργου. Αυτό θα ίσχυε ιδίως στην περίπτωση που η έκταση του απρόβλεπτου επιπλέον κόστους ήταν σημαντική και συνδεόταν με το γεγονός ότι το έργο είναι καινοτόμο και ότι, κατά συνέπεια, το κόστος είναι από τη φύση του δύσκολο να εκτιμηθεί εκ των προτέρων. Ωστόσο, ο ισχυρισμός αυτός δεν είναι συναφής για τη σειρά των πραγματικών περιστατικών που εξετάζει η Αρχή στην παρούσα υπόθεση.

(77)

Η Αρχή τονίζει ότι εναπόκειται στις νορβηγικές αρχές να καταδείξουν ότι πληρούνται οι όροι της παρέκκλισης από το άρθρο 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας για τον ΕΟΧ (48). Από τα πραγματικά περιστατικά και τα επιχειρήματα που παρουσίασαν οι νορβηγικές αρχές (και η Finnfjord) η Αρχή δεν έχει πειστεί ότι η κοινοποιηθείσα ενίσχυση από την IN έχει χαρακτήρα κινήτρου, ούτε ότι είναι αναγκαία.

(78)

Βάσει των ανωτέρω, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η κοινοποιηθείσα ενίσχυση υπέρ της Finnfjord από την IN δεν διαθέτει χαρακτήρα κινήτρου και δεν είναι αναγκαία. Δεδομένου ότι, για τους λόγους αυτούς και μόνο, η ενίσχυση δεν είναι συμβιβάσιμη με τη λειτουργία της συμφωνίας για τον ΕΟΧ, η Αρχή δεν θα αξιολογήσει την καταλληλότητα ούτε την αναλογικότητας της ενίσχυσης.

6. Συμπέρασμα — η ενίσχυση είναι ασυμβίβαστη

(79)	Βάσει των πληροφοριών που υπέβαλαν οι νορβηγικές αρχές, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η σχεδιαζόμενη επιχορήγηση σε μετρητά ύψους 16 εκατ. NOK από την ΙΝ υπέρ της Finnfjord συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας για τον ΕΟΧ.

(80)	Η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η εν λόγω ενίσχυση είναι ασυμβίβαστη με τη λειτουργία της συμφωνίας για τον ΕΟΧ. Ως εκ τούτου, δεν επιτρέπεται στις νορβηγικές αρχές να εφαρμόσουν το μέτρο ενίσχυσης.

(81)	Η Αρχή καλεί τις νορβηγικές αρχές να διαβιβάσουν αντίγραφο της παρούσας απόφασης στη Finnfjord αμελλητί.

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

1. Η άμεση επιχορήγηση ύψους 16 εκατ. NOK προς τη Finnfjord, που κοινοποιήθηκε από τις νορβηγικές αρχές στις 26 Ιουνίου 2013, είναι ασυμβίβαστη με τη λειτουργία της συμφωνίας για τον ΕΟΧ.

2. Ως εκ τούτου, δεν επιτρέπεται η εφαρμογή της.

3. Η επίσημη διαδικασία έρευνας περατώνεται.

Άρθρο 2

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στο Βασίλειο της Νορβηγίας.

Άρθρο 3

Το κείμενο της παρούσας απόφασης στην αγγλική γλώσσα είναι το μόνο αυθεντικό.

Βρυξέλλες, 8 Απριλίου 2015.

Για την Εποπτεύουσα Αρχή της ΕΖΕΣ

Oda Helen SLETNES

Πρόεδρος

Helga JÓNSDÓTTIR

Μέλος του Σώματος

(*) Στην παρούσα, μη εμπιστευτική έκδοση της απόφασης οι πληροφορίες που καλύπτονται από το επαγγελματικό απόρρητο έχουν αφαιρεθεί. Τα σημεία από τα οποία έχουν αφαιρεθεί πληροφορίες επισημαίνονται με […]. Στις περιπτώσεις όπου έχουν απαλειφθεί αριθμητικά στοιχεία, αναφέρεται, κατά περίπτωση, εύρος τιμών εντός του οποίου περιλαμβάνεται το εν λόγω αριθμητικό στοιχείο.

(1) ΕΕ C 278 της 22.9.2011, σ. 6 και συμπλήρωμα ΕΟΧ αριθ. 51 της 22.9.2011, σ. 1.

(2) Αριθ. αναφοράς 676810, 676812, 676814-676816, 676819, 676822, 676823, 676825-676827, 676829 και 676832-676834.

(3) Αριθ. αναφοράς 677212.

(4) Αριθ. αναφοράς 680603-680605 και 680866-680868.

(5) Αριθ. αναφοράς 681073.

(6) Αριθ. αναφοράς 683806, 683807, 683809, 683810, 683813, 683814, 683817 και 683819.

(7) Αριθ. αναφοράς 686086.

(8) Αριθ. αναφοράς 700230.

(9) ΕΕ C 108 της 10.4.2014, σ. 2 και συμπλήρωμα ΕΟΧ αριθ. 22 της 10.4.2014, σ. 19.

(10) Επιστολή από τη Finnfjord, χωρίς ημερομηνία, η οποία καταχωρίστηκε από την Αρχή στις 16 Απριλίου 2014 (αριθ. αναφοράς 705906).

(11) Αριθ. αναφοράς 708022.

(12) Αριθ. αναφοράς 710453.

(13) Αριθ. αναφοράς 723413-723421 και 723424.

(14) Αριθ. αναφοράς 725001.

(15) Αριθ. αναφοράς 726975-726980 και 726985.

(16) Αριθ. αναφοράς 726981.

(17) Αριθ. αναφοράς 729928.

(18) Νόμος 2003-12-19-130 Lov om Innovasjon Norge.

(19) Στα νορβηγικά: Statsforetak. Η οργάνωση της Enova είναι σύμφωνη με τον νόμο αριθ. 71 της 30.8.1991 σχετικά με τις κρατικές επιχειρήσεις.

(20) Απόφαση της Εποπτεύουσας Αρχής της ΕΖΕΣ αριθ. 125/06/COL, της 3ης Μαΐου 2006, που αφορά το νορβηγικό Ταμείο Ενέργειας (Νορβηγία) (ΕΕ L 189 της 17.7.2008, σ. 36) και συμπλήρωμα ΕΟΧ αριθ. 43 της 17.7.2008, σ. 1.

(21) ΕΕ C 314 της 27.10.2011, σ. 4 και συμπλήρωμα ΕΟΧ αριθ. 58 της 27.10.2011, σ. 2.

(22) Ο διαγωνισμός για τη χορήγηση της ενίσχυσης στο πλαίσιο του καθεστώτος του Ταμείου Ενέργειας περιγράφεται στην προαναφερθείσα απόφαση της Αρχής αριθ. 248/11/COL, αιτιολογικές σκέψεις 27-36.

(23) Βλέπε την προαναφερθείσα απόφαση της Αρχής αριθ. 248/11/COL, αιτιολογική σκέψη 37.

(24) Διατίθεται στον δικτυακό τόπο της Finnfjord: http://www.finnfjord.no/weve_got_the_power

(25) Επιστολή των νορβηγικών αρχών της 18ης Σεπτεμβρίου 2013 (αριθ. αναφοράς 683806). Μετάφραση από την Αρχή: «Eventuelle tilskudd/lån fra Enova og Innovasjon Norge, vil gå til direkte reduksjon av omsøkte likviditetslån».

(26) Σύμφωνα με την IN: «Όταν η Finnfjord […] υπέβαλε αίτηση για χρηματοδότηση ύψους [80-95] εκατ. NOK, [το SNN] είχε ήδη εγκρίνει δάνειο για το ίδιο ποσό, αλλά υπό όρους αναφορικά με τις ασφάλειες οι οποίοι δεν ήταν αποδεκτοί από [την IN]». Επιστολή της IN στην Αρχή με ημερομηνία 18 Σεπτεμβρίου 2013, σ. 12.

(27) Διατραπεζικό επιτόκιο Νορβηγίας.

(28) Η ενίσχυση αυτή εγκρίθηκε από την Αρχή με την απόφαση αριθ. 304/13/COL (ΕΕ C 330 της 14.11.2013, σ. 7 και συμπλήρωμα ΕΟΧ αριθ. 63 της 14.11.2013, σ. 5).

(29) ΕΕ L 144 της 10.6.2010, σ. 1, και συμπλήρωμα ΕΟΧ αριθ. 29 της 10.6.2010, σ. 1.

(30) Απόφαση αριθ. 344/09/COL Helguvík Aluminium Smelter (ΕΕ C 294 της 3.12.2009, σ. 17 και συμπλήρωμα ΕΟΧ αριθ. 64 της 3.12.2009, σ. 10).

(31) Μεταξύ άλλων, απόφαση της Αρχής αριθ. 503/08/COL Test Centre Mongstad (ΕΕ C 297 της 20.11.2008, σ. 11 και συμπλήρωμα ΕΟΧ αριθ. 69 της 20.11.2008, σ. 2) και απόφαση της Επιτροπής στην υπόθεση N 117/2007 Απολύμανση του χώρου «Neue Maxhütte Stahlwerke GmbH» από την «57 Profi-Start GmbH» (ΕΕ C 275 της 16.11.2007, σ. 2).

(32) Υπόθεση E-6/98 Νορβηγία κατά Εποπτεύουσας Αρχής της ΕΖΕΣ, Συλλογή του Δικαστηρίου της ΕΖΕΣ 1999, σ. 76, σκέψη 59· υπόθεση 730/79 Philip Morris κατά Επιτροπής, EU:C:1980:209, σκέψη 11, όπου αναφέρεται ότι «Όταν μία κρατική ενίσχυση οικονομικού χαρακτήρα ενισχύει τη θέση μιας επιχειρήσεως σε σχέση με άλλες επιχειρήσεις που την ανταγωνίζονται στο ενδοκοινοτικό εμπόριο, οι τελευταίες πρέπει να θεωρούνται ότι επηρεάζονται από την ενίσχυση».

(33) Όπως περιγράφεται στην προαναφερθείσα απόφαση της Αρχής αριθ. 39/11/COL.

(34) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 800/2008 της Επιτροπής, της 6ης Αυγούστου 2008, για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων ως συμβατών με την κοινή αγορά κατ' εφαρμογή των άρθρων 87 και 88 της Συνθήκης (Γενικός κανονισμός απαλλαγής κατά κατηγορία) (ΕΕ L 214 της 9.8.2008, σ. 3), που έχει ενσωματωθεί στο σημείο 1ι του παραρτήματος XV της συμφωνίας για τον ΕΟΧ.

Βλέπε άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο β) σε συνδυασμό με το άρθρο 7 παράγραφος 1 του τότε ισχύοντος ΓΚΑΚ.

Στο άρθρο 6 παράγραφος 1 στοιχείο β) ορίζονται τα εξής: «Ο παρών κανονισμός δεν ισχύει για οποιαδήποτε μεμονωμένη ενίσχυση είτε χορηγείται ad hoc είτε βάσει καθεστώτος ενισχύσεων, το ακαθάριστο ισοδύναμο επιχορήγησης της οποίας υπερβαίνει τα ακόλουθα όρια […] β) επενδυτικές ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος: 7,5 εκατ. ευρώ ανά επιχείρηση και επενδυτικό σχέδιο».

(35) Στο άρθρο 7 παράγραφος 1 ορίζονται τα ακόλουθα: «Προκειμένου να καθορισθεί αν τηρούνται τα όρια κοινοποίησης μεμονωμένων ενισχύσεων που καθορίζονται στο άρθρο 6 και οι μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης που καθορίζονται στο κεφάλαιο II, θα λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ποσό των δημόσιων μέτρων στήριξης για την ενισχυόμενη δραστηριότητα ή το σχέδιο, ανεξάρτητα από το αν η στήριξη χρηματοδοτείται από τοπικές, περιφερειακές, εθνικές ή κοινοτικές πηγές».

(36) Δεν έχουν ακόμη δημοσιευθεί στην ΕΕ ή στο συμπλήρωμα ΕΟΧ, αλλά είναι διαθέσιμες στον δικτυακό τόπο της Αρχής: http://www.eftasurv.int/state-aid/legal-framework/state-aid-guidelines/

(37) Σημείο 237 των ΚΓΕΠΕ.

(38) Σημείο 237 των ΚΓΕΠΕ.

(39) Σημείο 238 των ΚΓΕΠΕ. Η Αρχή επισημαίνει ότι θα εφαρμόζει τις ΚΓΠΕ για ενισχύσεις που χορηγήθηκαν βάσει εγκεκριμένων καθεστώτων ενίσχυσης όταν καλείται να λάβει απόφαση μετά την ημερομηνία έναρξης εφαρμογής των ΚΓΕΠΕ. Στην παρούσα υπόθεση, ωστόσο, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η κοινοποιηθείσα ενίσχυση δεν χορηγείται βάσει εγκεκριμένου από την Αρχή καθεστώτος ενισχύσεων.

(40) Στο σημείο 14 υποσημείο 2 των ΚΓΕΠΕ, ως «ενεργειακή απόδοση» ορίζεται ποσότητα εξοικονομούμενης ενέργειας, η οποία προσδιορίζεται με τη μέτρηση ή/και τον κατ' εκτίμηση υπολογισμό της κατανάλωσης πριν από και μετά την εφαρμογή ενός μέτρου βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, με ταυτόχρονη εξασφάλιση της σταθερότητας των εξωτερικών συνθηκών που επηρεάζουν την ενεργειακή κατανάλωση.

(41) Σημεία 139 και 44 των ΚΓΕΠΕ. Βλέπε επίσης σημεία 171-173 των ΚΓΠΕ καθώς και τα σημεία 27-29.

(42) Σημείο 44 των ΚΓΕΠΕ. Βλέπε επίσης σημείο 142 των ΚΓΠΕ.

(43) Σημείο 45 των ΚΓΕΠΕ. Βλέπε επίσης σημείο 143 των ΚΓΠΕ.

(44) Υπόθεση Τ-162/06, Kronoply κατά Επιτροπής EU:Τ:2009:2, σκέψη 85. Επικυρώθηκε σε δεύτερο βαθμό στην υπόθεση C-117/09 P, Kronoply κατά Επιτροπής, EU:C:2010:370.

(45) Σημείο 44 των ΚΓΕΠΕ.

(46) Υπόθεση Τ-162/06, Kronoply κατά Επιτροπής EU:Τ:2009:2, σκέψη 88.

(47) Παρατίθεται ανωτέρω.

(48) Υπόθεση C-106/09 P, Επιτροπή κατά Government of Gibraltar και Ηνωμένο Βασίλειο, EU:C:2011:732, σκέψη 147. Υπόθεση C-372/97, Ιταλία κατά Επιτροπής, EU:C:2004:234, σκέψη 81. Υπόθεση C-364/90, Ιταλία κατά Επιτροπής, EU:C:1993:157, σκέψη 20. Υπόθεση T-68/03, Ολυμπιακή Αεροπορία Υπηρεσίες ΑΕ κατά Επιτροπής, EU:T:2007:253, σκέψη 34.

9.6.2016

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 152/59

ΑΠΌΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΟΠΤΕΫΟΥΣΑΣ ΑΡΧΉΣ ΤΗΣ ΕΖΕΣ,

αριθ. 357/15/COL

της 23ης Σεπτεμβρίου 2015

για την περάτωση της επίσημης διαδικασίας έρευνας σχετικά με τη χορήγηση κρατικής ενίσχυσης υπέρ της Sandefjord Fotball AS (Νορβηγία) [2016/906]

Η ΕΠΟΠΤΕΥΟΥΣΑ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΕΖΕΣ (ΕΦΕΞΗΣ «Η ΑΡΧΗ»),

Έχοντας υπόψη τη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (εφεξής «η συμφωνία ΕΟΧ»), και ιδίως το άρθρο 61 και το πρωτόκολλο 26,

Έχοντας υπόψη τη συμφωνία μεταξύ των κρατών της ΕΖΕΣ για τη σύσταση Εποπτεύουσας Αρχής και Δικαστηρίου (εφεξής «η συμφωνία περί Εποπτείας και Δικαστηρίου»), και ιδίως το άρθρο 24,

Έχοντας υπόψη το πρωτόκολλο 3 της συμφωνίας περί Εποπτείας και Δικαστηρίου («πρωτόκολλο 3»), και ιδίως το άρθρο 7 παράγραφος 3 του μέρους II,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

I. ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ

1. Διαδικασία

(1)

Σε συνέχεια καταγγελιών και πληροφοριών από παράγοντες της αγοράς, στις 31 Οκτωβρίου 2013 η Αρχή κοινοποίησε στις νορβηγικές αρχές τους ισχυρισμούς περί κρατικών ενισχύσεων σχετικά με τη χρηματοδότηση του νέου γηπέδου ποδοσφαίρου στο Sandefjord (έγγραφο αριθ. 686574). Στην ίδια αλληλογραφία, η Αρχή ζήτησε πληροφορίες σχετικά με το εικαζόμενο μέτρο ενίσχυσης, τις οποίες υπέβαλαν οι νορβηγικές αρχές στις 29 Νοεμβρίου 2013 (έγγραφα αριθ. 691773 και 691774).

(2)	Στις 16 Ιανουαρίου 2014 η Αρχή ζήτησε συμπληρωματικές πληροφορίες από τις νορβηγικές αρχές (έγγραφο αριθ. 694963), οι οποίες υποβλήθηκαν στις 14 Φεβρουαρίου 2014 (έγγραφο αριθ. 699518).

(3)

Με βάση τις πληροφορίες που είχε στη διάθεσή της, η Αρχή αποφάσισε στις 22 Οκτωβρίου 2014 να εκδώσει την απόφαση αριθ. 444/14/COL για την έναρξη της επίσημης διαδικασίας έρευνας σχετικά με την κρατική ενίσχυση υπέρ της Sandefjord Fotball AS και κάλεσε τις νορβηγικές αρχές να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους. Η απόφαση δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα στις 15 Ιανουαρίου 2015, με την οποία καλούνταν τα τρίτα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους εντός ενός μηνός από τη δημοσίευση.

(4)	Οι νορβηγικές αρχές έλαβαν παράταση της προθεσμίας για την υποβολή παρατηρήσεων μέχρι τις 23 Δεκεμβρίου 2014, ημερομηνία κατά την οποία υπέβαλαν τις παρατηρήσεις τους (έγγραφα αριθ. 733899-733901). Η Αρχή δεν έλαβε καμία άλλη παρατήρηση.

2. Ο δικαιούχος — Sandefjord Fotball AS

(5)

Ο σύλλογος Sandefjord Fotball είναι μια ένωση που συστάθηκε το 1998 βάσει συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ των δύο μεγαλύτερων ποδοσφαιρικών συλλόγων στην περιοχή Sandefjord, του Sandefjord Ballklubb και του IL Runar. Στόχος της συνεργασίας ήταν η δημιουργία μιας επαγγελματικής ποδοσφαιρικής ομάδας στο Sandefjord που θα μπορούσε να προκριθεί στην ανώτατη κατηγορία της Νορβηγίας.

(6)

Η εταιρεία περιορισμένης ευθύνης Sandefjord Fotball AS διευθύνει την επαγγελματική («επίλεκτη») ομάδα (1). Η συνεργασία μεταξύ του συλλόγου Sandefjord Fotball και της Sandefjord Fotball AS βασίζεται στις απαιτήσεις της νορβηγικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας. Ο σύλλογος διευθύνει επίσης μια ερασιτεχνική ομάδα και μια ποδοσφαιρική ομάδα νέων. Διοργανώνει επίσης θερινά μαθήματα ποδοσφαίρου και περιφερειακούς ποδοσφαιρικούς αγώνες για νεαρούς ερασιτέχνες παίκτες

3. Περιγραφή του μέτρου

3.1. Ιστορικό

(7)

Μέχρι το 2007, η επαγγελματική ομάδα του συλλόγου Sandefjord Fotball χρησιμοποιούσε το δημοτικό γήπεδο στο Bugårdsparken για προπόνηση και αγώνες. Ωστόσο, αυτό το γήπεδο δεν πληρούσε τις απαιτήσεις της νορβηγικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας όσον αφορά τους συλλόγους που έπαιζαν στην ανώτατη κατηγορία. Το κόστος ανακαίνισης του υφιστάμενου γηπέδου υπολογίστηκε σε περίπου 40 εκατ. νορβηγικές κορώνες (ΝΟΚ), ποσό το οποίο ο δήμος του Sandefjord δεν ήταν διατεθειμένος να διαθέσει.

3.2. Η κατασκευή του νέου γηπέδου

(8)	Το 2005, ο δήμος του Sandefjord και η Sandefjord Fotball AS συζήτησαν τη δυνατότητα κατασκευής νέου γηπέδου. Ο δήμος συμφώνησε να παράσχει την αναγκαία έκταση, και η Sandefjord Fotball AS να καλύψει το κόστος της κατασκευής και της λειτουργίας του γηπέδου.

(9)

Ο δήμος αγόρασε διάφορα οικόπεδα στην περιοχή του Pindsle αντί συνολικού ποσού 3,7 εκατ. ΝΟΚ περίπου. Η εν λόγω έκταση ήταν τότε χαρακτηρισμένη ως γεωργική έκταση. Η απόφαση του δήμου της 6ης Σεπτεμβρίου 2005 για την έγκριση της αγοράς προέβλεπε την αλλαγή του χαρακτηρισμού της έκτασης ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για εμπορική χρήση και απαιτούσε την κατασκευή γηπέδου. Στο νέο σχέδιο χρήσεων γης, η έκταση χωρίστηκε σε δύο οικόπεδα: το οικόπεδο 152/96 προοριζόταν για μεικτή αθλητική και εμπορική χρήση, και το οικόπεδο 152/97 για εμπορική χρήση. Με τη συμφωνία της 28ης Νοεμβρίου 2006, και τα δύο οικόπεδα μεταβιβάστηκαν σε δύο θυγατρικές της Sandefjord Fotball AS που της ανήκουν εξ ολοκλήρου: το οικόπεδο 152/96 στη Sandefjord Fotball Stadion AS και το οικόπεδο 152/97 στη Sandefjord Fotball Næring AS.

(10)

Βάσει της συμφωνίας, η Sandefjord Fotball AS ήταν υπεύθυνη να εξασφαλίσει την απαραίτητη χρηματοδότηση για την κατασκευή του γηπέδου. Το κόστος κατασκευής εκτιμήθηκε σε 110 εκατ. ΝΟΚ. Η Sandefjord Fotball AS θα συνεισέφερε 70 εκατ. ΝΟΚ από ίδια κεφάλαια, εξωτερικούς επενδυτές, πώληση ονομαστικών δικαιωμάτων κ.λπ., και θα έπαιρνε δάνειο για τα υπόλοιπα 40 εκατ. ΝΟΚ. Η συνεισφορά της Sandefjord Fotball AS θα προερχόταν εν μέρει από την πώληση της έκτασης που προοριζόταν για εμπορική χρήση (οικόπεδο 152/97) στην Pindsle Property AS.

(11)	Εκτός από την κατασκευή του γηπέδου, η συμφωνία περιελάμβανε ορισμένες περαιτέρω υποχρεώσεις. Ειδικότερα, η Sandefjord Fotball AS συμφώνησε να πραγματοποιήσει οδικά έργα στην έκταση του γηπέδου και να επιβαρυνθεί με το κόστος εγκατάλειψης του παλαιού γηπέδου, συμπεριλαμβανομένων των επισκευών.

(12)	Λίγο μετά την υπογραφή της συμφωνίας, η Pindsle Property AS αγόρασε τις μετοχές στη Sandefjord Fotball Næring AS, στην οποία ανήκε το γήπεδο 152/97, αντί 40 εκατ. ΝΟΚ. Δεν πραγματοποιήθηκε αποτίμηση της αξίας της εταιρείας πριν από την πώληση.

(13)

Το νέο γήπεδο ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 2007 με συνολικό κόστος κατασκευής 110 εκατ. NOK (2). Εκτός από τον αγωνιστικό χώρο και τις κερκίδες, περιλαμβάνει ορισμένες εγκαταστάσεις, μεταξύ άλλων, αθλητικό στίβο, γυμναστήριο και αίθουσες συνεδριάσεων. Οι εν λόγω εγκαταστάσεις μπορούν να χρησιμοποιηθούν δωρεάν από άλλες οργανώσεις (κυρίως ερασιτεχνικούς αθλητικούς συλλόγους).

3.3. Μεταγενέστερη πώληση του γηπέδου

(14)

Το 2009, η Sandefjord Fotball AS αντιμετώπισε οικονομικές δυσκολίες. Ο σύλλογος αποφάσισε να συγκεντρώσει κεφάλαια με την πώληση της Sandefjord Fotball Stadion AS (της εταιρείας στην οποία ανήκε το γήπεδο και τα παρακείμενα ακίνητα στο οικόπεδο 152/96) στην Pindsle Property AS. Αυτή τη φορά, βάσει της νορβηγικής νομοθεσίας, απαιτήθηκε αποτίμηση από τρίτη εταιρεία, καθώς αρκετά άτομα κατείχαν θέσεις στο διοικητικό συμβούλιο και μετοχές τόσο στην εταιρεία όσο και στην Pindsle Property AS.

(15)	Η έκθεση εμπειρογνωμόνων της 6ης Απριλίου 2009 αποτίμησε την αξία της Sandefjord Fotball Stadion AS στο ποσό των 14 έως 16 εκατ. ΝΟΚ. Στις 9 Ιουνίου 2009, η εταιρεία πωλήθηκε αντί 15 εκατ. ΝΟΚ.

4. Απόφαση κίνησης της διαδικασίας

(16)	Στις 22 Οκτωβρίου 2014, η Αρχή εξέδωσε την απόφαση αριθ. 444/14/COL για την έναρξη της επίσημης διαδικασίας έρευνας σχετικά με τη χορήγηση ενίσχυσης υπέρ της Sandefjord Fotball AS.

(17)

Στην απόφασή της, η Αρχή κατέληξε στο προκαταρκτικό συμπέρασμα ότι η μεταβίβαση της έκτασης στη Sandefjord Fotball AS συνιστούσε κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ. Ειδικότερα, η Αρχή έκρινε ότι η μεταβίβαση πραγματοποιήθηκε σε τιμή κατώτερη της αγοραίας αξίας του οικοπέδου 152/96 (χαρακτηρισμένου ως περιοχή που προορίζεται για μεικτή αθλητική και εμπορική χρήση) και του οικοπέδου 152/97 (χαρακτηρισμένου ως περιοχή που προορίζεται για εμπορική χρήση).

(18)	Δεδομένου ότι οι νορβηγικές αρχές δεν προέβαλαν επιχειρήματα σχετικά με την αξιολόγηση της συμβατότητας, η Αρχή εξέφρασε αμφιβολίες για το κατά πόσο το μέτρο θα μπορούσε να θεωρηθεί συμβατό με τη λειτουργία της συμφωνίας ΕΟΧ.

5. Παρατηρήσεις των νορβηγικών αρχών

(19)	Με επιστολή της 23ης Δεκεμβρίου 2014, οι νορβηγικές αρχές υπέβαλαν παρατηρήσεις σχετικά με την απόφαση κίνησης της διαδικασίας (έγγραφα αριθ. 733899-733901).

5.1. Η συναλλαγή δεν ενέχει στοιχείο κρατικής ενίσχυσης

(20)	Στις παρατηρήσεις τους, οι νορβηγικές αρχές υποστηρίζουν ότι η μεταβίβαση της έκτασης από τον δήμο του Sandefjord στη Sandefjord Fotball AS δεν συνεπαγόταν κρατική ενίσχυση, καθώς δεν παρείχε κανένα πλεονέκτημα στον εικαζόμενο αποδέκτη της ενίσχυσης.

(21)

Ειδικότερα, οι νορβηγικές αρχές υποστηρίζουν ότι η αγοραία αξία της εν λόγω έκτασης ήταν αρνητική κατά τον χρόνο της συναλλαγής, και υπέβαλαν για τον σκοπό αυτό αποτίμηση εμπειρογνώμονα, με ημερομηνία την 5η Φεβρουαρίου 2014. Ο κύριος λόγος για την εικαζόμενη αρνητική αξία της έκτασης είναι ότι η Sandefjord Fotball AS ήταν υποχρεωμένη (βάσει των όρων της μεταβίβασης της έκτασης καθώς και των κανόνων χρήσεων γης) να κατασκευάσει γήπεδο ποδοσφαίρου ως μέρος της συναλλαγής, και ότι το κόστος κατασκευής του γηπέδου υπερέβαινε την αξία της έκτασης.

(22)

Σύμφωνα με τις νορβηγικές αρχές, η υποχρέωση κατασκευής γηπέδου θα μπορούσε νομίμως να επιβληθεί ως «ειδική υποχρέωση» σύμφωνα με το σημείο 2.2 γ) του μέρους V των κατευθυντήριων γραμμών της Αρχής σχετικά με τα στοιχεία κρατικής ενίσχυσης στις πωλήσεις γηπέδων-οικοπέδων και κτιρίων από δημόσιες αρχές («κατευθυντήριες γραμμές για τις πωλήσεις γηπέδων-οικοπέδων») (3).

5.2. Το ποσό μιας ενδεχόμενης ενίσχυσης θα ήταν πολύ περιορισμένο

(23)	Όσον αφορά το ποσό της εικαζόμενης κρατικής ενίσχυσης, οι νορβηγικές αρχές υποστηρίζουν ότι, στην περίπτωση που η Αρχή έκρινε ότι η εν λόγω έκταση είχε θετική αγοραία αξία, η αξία αυτή θα ήταν πολύ περιορισμένη.

(24)

Οι νορβηγικές αρχές εξηγούν ότι οι γεωργικές εκτάσεις απολαύουν ειδικής προστασίας στη Νορβηγία. Η πώληση και/ή η μεταβολή της χρήσης για άλλους σκοπούς υπόκεινται σε αυστηρούς ελέγχους από περιφερειακές γεωργικές επιτροπές. Στην περίπτωση της εν λόγω έκτασης, η αρμόδια γεωργική επιτροπή έκανε δεκτή την πρόταση για αλλαγή της χρήσης μόνο λόγω του στόχου δημόσιου συμφέροντος που αποτελούσε η κατασκευή γηπέδου. Δεν θα ήταν δυνατόν για έναν κατασκευαστή να αποκτήσει την έκταση για καθαρά εμπορική χρήση. Ως εκ τούτου, η αρχή του επενδυτή σε οικονομία αγοράς δεν μπορεί να εφαρμοστεί στη μεταβίβαση της έκτασης. Αντίθετα, οι νορβηγικές αρχές θεωρούν ότι η αγοραία αξία θα πρέπει να βασίζεται στην τιμή των εκτάσεων που προορίζονται για γεωργική χρήση, η οποία είναι η μόνη ρεαλιστική εναλλακτική χρήση.

(25)

Εναλλακτικά, όσον αφορά την αξία της έκτασης που προοριζόταν για εμπορική χρήση (οικόπεδο αριθ. 152/97), οι νορβηγικές αρχές υποστηρίζουν ότι η Pindsle Property AS, δηλαδή η εταιρεία που αγόρασε τη Sandefjord Fotball Næring AS αντί 40 εκατ. ΝΟΚ, κατέβαλε μεγαλύτερο ποσό από την αγοραία τιμή. Προς επίρρωση αυτού του επιχειρήματος, παραπέμπουν στην έκθεση αποτίμησης (Παράρτημα 11 του εγγράφου αριθ. 699518), η οποία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η αγοραία αξία του οικοπέδου 152/97 ήταν περίπου 15 εκατ. NOK (4). Η εκτίμηση βασίζεται στη μέση τιμή της έκτασης που προοριζόταν για εμπορική χρήση στην περιοχή Pindsle κατά τον χρόνο της συναλλαγής.

(26)

Επιπλέον, οι νορβηγικές αρχές ισχυρίζονται ότι, σε κάθε περίπτωση, για τον υπολογισμό του ύψους της ενίσχυσης πρέπει να γίνουν ορισμένες μειώσεις. Οι μειώσεις αυτές προκύπτουν από ορισμένες υποχρεώσεις που είχε αναλάβει η Sandefjord Fotball AS για λογαριασμό του δήμου βάσει της συμφωνίας της 28ης Νοεμβρίου 2006: i) 2,6 εκατ. NOK για την ανακαίνιση του παλαιού γηπέδου· ii) 400 000 NOK για την αντικατάσταση του προβολέα στο παλαιό γήπεδο· iii) 1,5 εκατ. NOK για την κατασκευή δημόσιου διαδρόμου διέλευσης και iv) 5 εκατ. NOK για την κατασκευή ενός κυκλικού κόμβου και μιας διάβασης πεζών. Συνολικά, η συμφωνία προέβλεπε συνεπώς ότι η Sandefjord Fotball AS έπρεπε να επιβαρυνθεί με έξοδα ύψους 9,5 εκατ. ΝΟΚ (σύμφωνα με τις τότε εκτιμήσεις) με σκοπό την παροχή υπηρεσιών στον δήμο (5).

5.3. Οποιαδήποτε ενδεχόμενη κρατική ενίσχυση θα πρέπει να κηρυχθεί συμβατή

(27)	Οι νορβηγικές αρχές υποστηρίζουν ότι, στην περίπτωση που η Αρχή διαπίστωνε κάποιο στοιχείο κρατικής ενίσχυσης στην επίμαχη συναλλαγή, η ενίσχυση αυτή θα έπρεπε να κηρυχθεί συμβατή με τη λειτουργία της συμφωνίας ΕΟΧ βάσει του άρθρου 61 παράγραφος 3 στοιχείο γ).

(28)	Οι νορβηγικές αρχές τονίζουν ότι η προώθηση του αθλητισμού, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής αθλητικών υποδομών, αποτελεί στόχο κοινού συμφέροντος. Επιπλέον, ισχυρίζονται ότι, στη προκειμένη περίπτωση, η κρατική ενίσχυση αποτελεί αναγκαίο και κατάλληλο μέσο.

(29)

Ειδικότερα, οι νορβηγικές αρχές διευκρινίζουν ότι η κατασκευή νέου γηπέδου στο Sandefjord ήταν αναγκαία. Τονίζουν την υψηλή πίεση που ασκείτο εκείνη την περίοδο στο υπάρχον δημοτικό γήπεδο, λόγω της χρήσης του από τον σύλλογο Sandefjord Fotball και άλλες ποδοσφαιρικές ομάδες. Επιπλέον, υπήρχε ανάγκη για ένα πιο σύγχρονο γήπεδο που θα ανταποκρινόταν στις απαιτήσεις αδειοδότησης της Νορβηγικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας, ώστε να ήταν δυνατό για την επαγγελματική ομάδα του συλλόγου Sandefjord Fotball —η οποία λειτουργούσε βάσει προσωρινής εξαίρεσης— να παραμείνει στην ανώτατη νορβηγική κατηγορία.

(30)

Ο δήμος του Sandefjord εξέτασε τη δυνατότητα ανακαίνισης του υπάρχοντος γηπέδου, η οποία, ωστόσο, δεν θα έλυνε το πρόβλημα της ελλιπούς χωρητικότητας. Αντίθετα, η κατασκευή νέου γηπέδου θα έλυνε και τα δύο προβλήματα, τόσο της χωρητικότητας όσο και της αδειοδότησης, και επιπλέον θα δημιουργούσε έναν χώρο ποδοσφαιρικών εκδηλώσεων για ολόκληρη την κομητεία του Vestfold. Όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα, το νέο γήπεδο χρησιμοποιείται από διάφορους ποδοσφαιρικούς συλλόγους. Επιπλέον, το παλαιό δημοτικό γήπεδο έχει ανακαινιστεί (με χρηματοδότηση της Sandefjord Fotball AS) και σήμερα χρησιμοποιείται πλήρως από τοπικούς συλλόγους (αθλητικούς και ποδοσφαιρικούς), σχολεία και το ευρύ κοινό. Αυτό δείχνει επίσης ότι υπήρχε ανάγκη για ένα νέο γήπεδο στο Sandefjord και ότι ήταν ενδεδειγμένη οποιαδήποτε κρατική ενίσχυση. Επιπλέον, η ανακαίνιση του υπάρχοντος γηπέδου θα απαιτούσε επένδυση ύψους περίπου 40 εκατ. ΝΟΚ από τον δήμο, χωρίς να υπάρχει προοπτική προσέλκυσης ιδιωτικών κεφαλαίων.

(31)

Οι νορβηγικές αρχές ισχυρίζονται επίσης ότι οποιαδήποτε ενίσχυση θα ήταν αναλογική. Κατ' αρχάς, επισημαίνουν ότι οι περισσότερες από τις επενδυτικές δαπάνες για το νέο γήπεδο χρηματοδοτήθηκαν από τη Sandefjord Fotball AS, η οποία συνεισέφερε το μεγαλύτερο δυνατό ποσό στο κόστος κατασκευής από ιδίους πόρους και τραπεζικά δάνεια. Χάρη σε αυτή τη συνεισφορά από ιδίους πόρους, το ποσό της ενίσχυσης περιορίστηκε στο ελάχιστο.

(32)

Οι νορβηγικές αρχές τονίζουν επίσης τις μη οικονομικές κοινωνικές και ερασιτεχνικές αθλητικές δραστηριότητες που κατέστησαν δυνατές ως αποτέλεσμα της κατασκευής του γηπέδου. Το υπάρχον δημοτικό γήπεδο είναι πλέον πλήρως διαθέσιμο για ερασιτεχνικές αθλητικές δραστηριότητες. Επιπλέον, στο νέο γήπεδο πραγματοποιούνται τακτικά διάφορες ερασιτεχνικές αθλητικές και κοινωνικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων σχολικών εκδηλώσεων.

(33)

Ως παράδειγμα, οι νορβηγικές αρχές υπέβαλαν τον ακόλουθο πίνακα στον οποίο συνοψίζεται η εκτιμώμενη ετήσια χρήση του γηπέδου από διάφορους χρήστες, για την περίοδο 2007 — 2014:

Σύλλογος	Δραστηριότητες	Ώρες ανά έτος	Πληρωμή
Επαγγελματική ομάδα Sandefjord Fotball	20 αγώνες (Απρίλιος — Οκτώβριος/Νοέμβριος) 100 ώρες Προπόνηση Απρίλιος — Οκτώβριος/Νοέμβριος 2ώρες × 5 × 16 = 160 ώρες (6)	260	Ναι
Ομάδες νέων και επαγγελματικές ομάδες του συλλόγου Sandefjord Fotball	Προπονήσεις και αγώνες το διάστημα Μαΐου — Σεπτεμβρίου	60	Ναι
Συνεργαζόμενοι σύλλογοι	Προπονήσεις και αγώνες το διάστημα Μαΐου — Σεπτεμβρίου	30	Όχι
Συνεργαζόμενοι σύλλογοι	Εγκαταστάσεις για σεμινάρια και συνέδρια, εκδηλώσεις, φόρουμ προπονητών και μάνατζερ, διαλέξεις	30	Όχι
Sandar IL (αθλτικός σύλλογος)	Τελικοί αγώνες του κυπέλλου Sandar για νέους ηλικίας 14-19 ετών, συμπεριλαμβανομένης της εναρκτήριας τελετής (και της χρήσης των αποδυτηρίων)	25	Όχι
Vestfold Fotballkrets (ποδοσφαιρική ομοσπονδία της κομητείας)	Συναντήσεις των ομάδων του Sandefjord και των λοιπών περιοχών της κομητείας των ηλικιακών κατηγοριών 14-16 ετών, όπως προπονήσεις, αγώνες, μαθήματα και εκπαίδευση προπονητών	30	Όχι
Sandefjord Fotball Bredde (αθλήματα για παιδιά και νέους), ερασιτεχνικά τουρνουά	Η διοίκηση του συλλόγου χρησιμοποιεί τις εγκαταστάσεις για σεμινάρια και διαλέξεις. Μαθήματα ποδοσφαίρου κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών, φθινοπωρινών και πασχαλινών διακοπών για παιδιά ηλικίας 6-12 ετών στο γήπεδο ποδοσφαίρου. Ερασιτεχνικά τουρνουά «Αγώνες κυπέλλου μεταξύ εταιρειών»	90	Όχι

(34)	Επιπλέον, γειτονικά σχολεία και διάφοροι αθλητικοί σύλλογοι χρησιμοποιούν τον στίβο τις εργάσιμες ημέρες. Στο γήπεδο πραγματοποιούνται επίσης «ημέρες δραστηριοτήτων» που διοργανώνουν τα σχολεία.

(35)

Κατά συνέπεια, η μη επαγγελματική χρήση του γηπέδου υπερβαίνει το 50 %. Ο κυριότερος περιορισμός για την περαιτέρω μη επαγγελματική χρήση του γηπέδου είναι η ανθεκτικότητα του φυσικού χλοοτάπητα (7). Η επαγγελματική ομάδα έχει προτιμησιακή πρόσβαση στο ποδοσφαιρικό γήπεδο για τη διοργάνωση αγώνων εντός έδρας και για προπονήσεις. Οι εσωτερικές εγκαταστάσεις (π.χ. τα αποδυτήρια και τα γραφεία) μπορούν να χρησιμοποιηθούν καθ' όλη τη διάρκεια του έτους από οποιαδήποτε οργάνωση.

(36)

Όπως φαίνεται από τον ανωτέρω πίνακα, οι περισσότεροι μη επαγγελματίες χρήστες του γηπέδου δεν καταβάλλουν μίσθωμα. Αντίθετα, οι επαγγελματικές ομάδες καταβάλλουν για τη χρήση του γηπέδου ετήσιο μίσθωμα ύψους 3 εκατ. ΝΟΚ συν ποσοστό 20 % επί των πωλήσεων των εισιτηρίων. Οι νορβηγικές αρχές θεωρούν ότι το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο αγοραίο μίσθωμα: συναφείς ομάδες πληρώνουν ενοίκιο ανά ώρα ύψους 2 000 - 5 000 ΝΟΚ, που αντιστοιχεί σε συνολικό μίσθωμα χαμηλότερο από 3 εκατ. ΝΟΚ ετησίως. Κατά συνέπεια, οι νορβηγικές αρχές θεωρούν ότι η επαγγελματική ομάδα του συλλόγου Sandefjord Fotball δεν επωφελείται από κανένα πλεονέκτημα έναντι των ανταγωνιστών της λόγω του μισθώματος που καταβάλλει για τη χρήση του γηπέδου.

(37)

Επιπλέον, οι νορβηγικές αρχές τονίζουν ότι οι επιπτώσεις στις συναλλαγές και τον ανταγωνισμό είναι πολύ περιορισμένες λόγω του τοπικού χαρακτήρα του συλλόγου. Τα εισιτήρια για αγώνες εντός έδρας πωλούνται, κατά κανόνα, μόνο σε τοπικό επίπεδο και σε οπαδούς φιλοξενούμενων νορβηγικών ομάδων. Τα έσοδα από πωλήσεις σε περίπτερα κατά τη διάρκεια των αγώνων κυμαίνονται από 600 000 έως 1 εκατ. NOK ετησίως. Όσον αφορά τα προϊόντα με εμπορικό σήμα, η αγορά είναι ως επί το πλείστον περιορισμένη στους οπαδούς στην κομητεία του Vestfold. Δεν υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ των συλλόγων όσον αφορά αυτά τα προϊόντα. Η ονομασία του γηπέδου έχει πωληθεί στην εταιρεία Komplett.no, που είναι ένα διαδικτυακό κατάστημα ηλεκτρονικών με έδρα το Sandefjord. Στο γήπεδο αυτό μπορούν να διαφημίζονται μόνο τοπικές επιχειρήσεις.

(38)

Όσον αφορά την αγορά για τις μεταγραφές παικτών, οι επιπτώσεις στις συναλλαγές και τον ανταγωνισμό είναι περιορισμένες. Η δραστηριότητα της Sandefjord Fotball AS στην εν λόγω αγορά είναι πολύ περιορισμένη, καθώς πραγματοποιεί αγοραπωλησίες παικτών μόνο με άλλους νορβηγικούς συλλόγους. Για παράδειγμα, την περίοδο 2011-2013, τα έσοδα από τις αγοραπωλησίες παικτών ήταν μόλις 1,35 εκατ. ΝΟΚ και το κόστος 860 000 ΝΟΚ.

(39)

Σχετικά με τα τηλεοπτικά δικαιώματα, οι νορβηγικές αρχές διευκρινίζουν ότι τα δικαιώματα αυτά χορηγούνται σε κεντρικό επίπεδο από τη Νορβηγική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία. Η συμμετοχή των συλλόγων στα έσοδα από τα τηλεοπτικά δικαιώματα εξαρτάται από την κατάταξή τους στις δύο ανώτατες νορβηγικές κατηγορίες. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει πραγματικό ενδιαφέρον για τους νορβηγικούς αγώνες πρωταθλήματος εκτός Νορβηγίας, τα σχετικά τηλεοπτικά δικαιώματα δεν έχουν κανένα πραγματικό αντίκτυπο στις συναλλαγές και τον ανταγωνισμό.

II. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

1. Παρουσία κρατικής ενίσχυσης

(40)

Το άρθρο 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ ορίζει τα ακόλουθα: «Ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οιαδήποτε μορφή από τα κράτη μέλη της ΕΚ, τα κράτη της ΕΖΕΣ ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχείρισης ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής, είναι ασυμβίβαστες με τη λειτουργία της παρούσας συμφωνίας, κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ των συμβαλλομένων μερών συναλλαγές, εκτός εάν η παρούσα συμφωνία ορίζει άλλως».

(41)

Αυτό σημαίνει ότι ένα μέτρο συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ εφόσον πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις: το μέτρο χρηματοδοτείται από το κράτος ή μέσω κρατικών πόρων, προσφέρει επιλεκτικό οικονομικό πλεονέκτημα σε μια επιχείρηση και μπορεί να επηρεάσει τις συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλομένων μερών και να νοθεύσει τον ανταγωνισμό.

1.1. Κρατικοί πόροι

(42)

Για να συνιστά ένα μέτρο κρατική ενίσχυση, πρέπει να χρηματοδοτείται από το κράτος ή με κρατικούς πόρους. Η έννοια του κράτους δεν αναφέρεται μόνο στην κεντρική κυβέρνηση, αλλά περιλαμβάνει όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης (περιλαμβανομένων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης), καθώς και τις δημόσιες επιχειρήσεις (8).

(43)	Η εν λόγω έκταση αγοράστηκε από τον δήμο του Sandefjord και στη συνέχεια μεταβιβάστηκε σε δύο θυγατρικές της Sandefjord Fotball AS. Ως εκ τούτου, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η μεταβίβαση της έκτασης ενέχει κρατικούς πόρους.

1.2. Επιχείρηση

(44)

Αποτελεί πάγια νομολογία ότι οι επιχειρήσεις είναι οντότητες που αναπτύσσουν οικονομική δραστηριότητα ανεξάρτητα από το νομικό τους καθεστώς και τον τρόπο με τον οποίο χρηματοδοτούνται (9). Οι οικονομικές δραστηριότητες είναι δραστηριότητες που συνίστανται στην παροχή αγαθών και υπηρεσιών σε μια αγορά (10).

(45)	Η Sandefjord Fotball AS αποτελεί επαγγελματικό ποδοσφαιρικό σύλλογο που είναι οργανωμένος ως ιδιωτική εταιρεία. Δραστηριοποιείται σε πολλές αγορές, μεταξύ άλλων στην αγορά μεταγραφής παικτών, καθώς και στις αγορές πώλησης εισιτηρίων, τηλεοπτικών δικαιωμάτων, αναμνηστικών του συλλόγου και χορηγιών.

(46)	Ως εκ τούτου, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Sandefjord Fotball AS αποτελεί επιχείρηση κατά την έννοια του άρθρου 61 της συμφωνίας ΕΟΧ.

1.3. Οικονομικό πλεονέκτημα

(47)	Η μεταβίβαση έκτασης σε μια επιχείρηση μπορεί να παρέχει οικονομικό πλεονέκτημα, ιδίως αν πραγματοποιείται σε τιμή χαμηλότερη από την αγοραία τιμή.

(48)	Μια συναλλαγή που συνεπάγεται μεταβίβαση κρατικών πόρων δεν συνιστά κρατική ενίσχυση αν πραγματοποιείται σύμφωνα με τους συνήθεις όρους της αγοράς και συνεπώς δεν παρέχει πλεονέκτημα σε επιχείρηση (11). Αυτό είναι γνωστό ως το κριτήριο του ιδιώτη επενδυτή σε οικονομία αγοράς.

1.3.1. Μεταβίβαση του οικοπέδου 152/96

(49)

Τη στιγμή της μεταβίβασής του στη Sandefjord Fotball AS, το οικόπεδο 152/96 προοριζόταν για εμπορική χρήση και για την κατασκευή ποδοσφαιρικού γηπέδου. Κάθε κατασκευή επί του οικοπέδου θα έπρεπε συνεπώς να περιλαμβάνει ένα γήπεδο προκειμένου να λάβει οικοδομική άδεια. Δεδομένου ότι το κόστος κατασκευής του γηπέδου υπερέβαινε κάθε δυνητική αξία του οικοπέδου, οι νορβηγικές αρχές υποστηρίζουν ότι η αγοραία αξία του οικοπέδου 152/96 ήταν μηδενική, αν όχι αρνητική.

(50)

Η Αρχή επισημαίνει ότι οι υποχρεώσεις που απορρέουν από τις χρήσεις γης μπορούν να επηρεάσουν την αγοραία τιμή των εκτάσεων. Ωστόσο, η υποχρέωση κατασκευής ποδοσφαιρικού γηπέδου δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι μηδενίζει την αγοραία τιμή, ειδικότερα σε περίπτωση συναλλαγής που έχει ως στόχο να βοηθήσει έναν ποδοσφαιρικό σύλλογο να κατασκευάσει νέο γήπεδο (12).

(51)

Επιπλέον, η Αρχή παραπέμπει στο τμήμα 2.2 στοιχείο δ) των κατευθυντήριων γραμμών για την πώληση ακινήτων, το οποίο αναφέρει ότι κατ' αρχήν, «η αγοραία αξία δεν πρέπει να καθορίζεται κάτω του αρχικού (13) κόστους για διάστημα τουλάχιστον τριών ετών από την αγορά, εκτός αν ο ανεξάρτητος εκτιμητής διαπιστώσει μια γενική πτώση των τιμών αγοράς για τα ακίνητα στη σχετική αγορά.» Στη συγκεκριμένη υπόθεση, ο δήμος του Sandefjord αγόρασε την έκταση η οποία στη συνέχεια χωρίστηκε στα οικόπεδα 152/96 και 152/97 αντί 3,7 εκατ. NOK. Η Αρχή επισημαίνει ότι η μεταβίβαση της έκτασης στη Sandefjord Fotball AS πραγματοποιήθηκε σε τιμή κάτω του κόστους απόκτησης, με το οποίο επιβαρύνθηκε ο δήμος.

(52)	Με βάση τα ανωτέρω, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η μεταβίβαση του οικοπέδου 152/96 παρείχε οικονομικό πλεονέκτημα στη Sandefjord Fotball AS.

1.3.2. Μεταβίβαση του οικοπέδου 152/97

(53)

Το οικόπεδο 152/97 προοριζόταν για εμπορική χρήση τη στιγμή της μεταβίβασής του στη Sandefjord Fotball AS. Οι νορβηγικές αρχές ισχυρίζονται ότι η μεταβίβαση του οικοπέδου 152/97 πρέπει να αξιολογηθεί στο πλαίσιο της σύμβασης της 28ης Νοεμβρίου 2006, που υποχρεώνει τον ποδοσφαιρικό σύλλογο να κατασκευάσει το γήπεδο σε αντάλλαγμα για την απόκτηση του οικοπέδου. Δεδομένου ότι το εκτιμώμενο κόστος κατασκευής του γηπέδου υπερέβαινε την αξία της έκτασης, η μεταβίβαση δεν ήταν δυνατόν να οδηγήσει σε παροχή οικονομικού πλεονεκτήματος.

(54)

Η Αρχή επισημαίνει ότι το οικόπεδο 152/97 έχει χαρακτηριστεί ως έκταση που προορίζεται για εμπορική χρήση. Σύμφωνα με τους πολεοδομικούς κανόνες, δεν υπάρχει συνεπώς υποχρέωση να κατασκευαστεί γήπεδο σε αυτό το οικόπεδο. Ούτε υπάρχει δεσμευτικός περιορισμός με βάση τον προηγούμενο χαρακτηρισμό του ως γεωργική έκταση που ίσχυε τη στιγμή της μεταβίβασής του στη Sandefjord Fotball AS. Η Sandefjord Fotball AS είναι υποχρεωμένη να οργανώσει και να χρηματοδοτήσει την κατασκευή του γηπέδου μόνο βάσει της σύμβασης της 28ης Νοεμβρίου 2006. Είναι η μόνη νομική πράξη που προβλέπει ότι το οικόπεδο 152/97 θα πωλείτο για τη χρηματοδότηση μέρους της κατασκευής.

(55)

Η Αρχή θεωρεί ότι ένας φορέας της οικονομίας της αγοράς που πωλεί μια έκταση δεν θα είχε επιβάλει τέτοιους όρους σχετικά με την κατασκευή ή τη χρηματοδότηση γηπέδου. Ως εκ τούτου, η Αρχή δεν μπορεί να αποδεχτεί το επιχείρημα ότι η συμβατική σχέση μεταξύ της μεταβίβασης του οικοπέδου 152/97 στη Sandefjord Fotball AS και της κατασκευής του γηπέδου θα πρέπει να ληφθεί υπόψη για την εκτίμηση του κατά πόσο υφίσταται οικονομικό πλεονέκτημα.

(56)

Επιπλέον, η Αρχή επισημαίνει ότι, λίγο μετά τη μεταβίβαση, η Sandefjord Fotball AS πώλησε τις μετοχές που είχε στη Sandefjord Fotball Næring AS, την ιδιοκτήτρια εταιρεία του οικοπέδου 152/97, στην Pindsle Property AS αντί 40 εκατ. ΝΟΚ. Η πώληση αυτή δείχνει ότι η εν λόγω έκταση είχε οικονομική αξία.

(57)	Με βάση τα ανωτέρω, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η μεταβίβαση του οικοπέδου 152/97 παρείχε οικονομικό πλεονέκτημα στη Sandefjord Fotball AS.

1.4. Επιλεκτικότητα

(58)	Η εικαζόμενη κρατική ενίσχυση προκύπτει από μια συναλλαγή μεταξύ του δήμου του Sandefjord και της Sandefjord Fotball AS. Πρόκειται για επιλεκτικό μέτρο κατά την έννοια του άρθρου 61 της συμφωνίας ΕΟΧ, με την έννοια ότι αφορά μία συγκεκριμένη επιχείρηση.

1.5. Στρέβλωση του ανταγωνισμού και επίδραση στις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλομένων μερών

(59)

Σύμφωνα με τη νομολογία σχετικά με τις επιπτώσεις στις εμπορικές συναλλαγές και τη στρέβλωση του ανταγωνισμού, η Αρχή «υποχρεούται να εξετάσει μόνον αν οι ενισχύσεις δύνανται να επηρεάσουν τις μεταξύ των κρατών μελών εμπορικές συναλλαγές και να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό και όχι να αποδείξει ότι οι ενισχύσεις αυτές έχουν πραγματικές επιπτώσεις στις μεταξύ των κρατών μελών εμπορικές συναλλαγές και στρεβλώνουν όντως τον ανταγωνισμό» (14).

(60)

Το γεγονός και μόνο ότι η ενίσχυση ισχυροποιεί τη θέση μιας επιχείρησης σε σχέση με άλλες ανταγωνίστριες επιχειρήσεις στο πλαίσιο των εμπορικών συναλλαγών εντός του ΕΟΧ, θεωρείται επαρκές για να συναχθεί το συμπέρασμα ότι το μέτρο είναι πιθανό να στρεβλώσει τον ανταγωνισμό και να επηρεάσει τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλομένων μερών της συμφωνίας ΕΟΧ (15).

(61)

Το 2006, η επαγγελματική ομάδα της Sandefjord Fotball έπαιζε στην υψηλότερη κατηγορία της Νορβηγίας, με πιθανότητα πρόκρισής της στα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα. Επιπλέον, οι επαγγελματικοί ποδοσφαιρικοί σύλλογοι αναπτύσσουν οικονομική δραστηριότητα σε διάφορες αγορές εκτός της συμμετοχής τους σε ποδοσφαιρικούς αγώνες, όπως η αγορά για τις μεταγραφές επαγγελματιών παικτών, η διαφήμιση, η χορηγία ή εμπορική προώθηση προϊόντων ή τα δικαιώματα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Συνεπώς, οι ενισχύσεις σε επαγγελματικούς ποδοσφαιρικούς συλλόγους ισχυροποιεί ενδεχομένως τη θέση τους σε καθεμία από τις αγορές αυτές, οι περισσότερες από τις οποίες μπορούν να καλύπτουν αρκετές χώρες του ΕΟΧ. Όσον αφορά την αγορά για τις μεταγραφές παικτών, η Sandefjord Fotball AS δραστηριοποιείται σήμερα —όπως και τότε— σε αυτή την αγορά, συνάπτοντας ενδεχομένως συμβόλαια με παίκτες από άλλες χώρες του ΕΟΧ.

(62)	Ως εκ τούτου, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το μέτρο μπορεί να νοθεύσει τον ανταγωνισμό και να επηρεάσει τις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλομένων μερών της συμφωνίας ΕΟΧ.

1.6. Συμπέρασμα σχετικά με την ύπαρξη ενίσχυσης

(63)	Με βάση τις ανωτέρω διαπιστώσεις, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το μέτρο συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ.

1.7. Ποσό της ενίσχυσης

(64)

Όσον αφορά το οικόπεδο 152/96, η Αρχή αναγνωρίζει ότι η υποχρέωση που απορρέει από τις χρήσεις γης, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής γηπέδου, μειώνει την αγοραία αξία της έκτασης (16). Ωστόσο, όπως διευκρινίζεται στην αιτιολογική σκέψη 50 ανωτέρω, στην παρούσα υπόθεση δεν μπορεί να δικαιολογηθεί μηδενική αγοραία τιμή. Με βάση το τμήμα 2.2 δ) των κατευθυντήριων γραμμών της Αρχής για τις πωλήσεις ακινήτων, ο δήμος του Sandefjord θα έπρεπε να είχε πωλήσει την έκταση σε τιμή που θα κάλυπτε τουλάχιστον τα δικά του έξοδα αγοράς. Σε αυτή τη βάση, η Αρχή θεωρεί ότι το ποσό της ενίσχυσης σχετικά με αυτό το οικόπεδο ανέρχεται σε 1,9 εκατ. NOK (17).

(65)

Σχετικά με το οικόπεδο 152/97, η Αρχή επισημαίνει ότι η Sandefjord Fotball AS πώλησε τις μετοχές που είχε στη Sandefjord Fotball Næring AS, ιδιοκτήτρια εταιρεία του οικοπέδου 152/97, στην Pindsle Property AS αντί 40 εκατ. ΝΟΚ. Η Pindsle Property AS είναι ιδιωτική εταιρεία και δεν αποτελούσε μέρος του ίδιου ομίλου όπως η Sandefjord Fotball AS κατά τον χρόνο διενέργειας της συναλλαγής. Συνεπώς, η πώληση πραγματοποιήθηκε μεταξύ δύο ανεξάρτητων εταιρειών (18). Η Αρχή δεν έχει λάβει πειστικά στοιχεία ότι αυτή η συναλλαγή δεν πραγματοποιήθηκε στην τιμή της αγοράς. Κατά συνέπεια, η Αρχή θεωρεί ότι το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει την καλύτερη διαθέσιμη ένδειξη της αγοραίας αξίας του οικοπέδου 152/97.

(66)

Με βάση τα ανωτέρω, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η συνολική αγοραία αξία της έκτασης που μεταβιβάστηκε στη Sandefjord Fotball AS ανερχόταν σε 41,9 εκατ. ΝΟΚ κατά τον χρόνο διενέργειας της συναλλαγής. Ωστόσο, βάσει της συμφωνίας της 28ης Νοεμβρίου 2006, η Sandefjord Fotball AS είχε επίσης αναλάβει διάφορες υποχρεώσεις για την εκτέλεση έργων για λογαριασμό του δήμου του Sandefjord. Όπως αναφέρεται στη σκέψη 26 ανωτέρω, το εκτιμώμενο συνολικό κόστος αυτών των υποχρεώσεων ήταν 9,5 εκατ. ΝΟΚ κατά τη στιγμή σύναψης της συμφωνίας. Οι νορβηγικές αρχές διευκρίνισαν ότι, αν δεν ίσχυαν οι όροι της συμφωνίας, οι εν λόγω εργασίες θα μπορούσαν να αναληφθούν από τον δήμο. Κατά συνέπεια, η Αρχή δέχεται ότι το συνολικό κόστος των υποχρεώσεων —όπως προβλεπόταν κατά τον χρόνο σύναψης της συμφωνίας— θα πρέπει να αφαιρεθεί από το ποσό της ενίσχυσης.

(67)	Ως εκ τούτου, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η συνολική ενίσχυση που χορηγήθηκε στη Sandefjord Fotball AS ανερχόταν σε 32,4 εκατ. ΝΟΚ.

2. Διαδικαστικές απαιτήσεις

(68)

Σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 3 του μέρους I του πρωτοκόλλου 3, «η Εποπτεύουσα Αρχή της ΕΖΕΣ ενημερώνεται εγκαίρως για τα σχέδια που αποβλέπουν στο να θεσπίσουν ή να τροποποιήσουν τις ενισχύσεις, ώστε να μπορεί να υποβάλει τις παρατηρήσεις της […]. Το ενδιαφερόμενο κράτος δεν μπορεί να εφαρμόσει τα σχεδιαζόμενα μέτρα πριν να καταλήξει η διαδικασία αυτή σε τελική απόφαση».

(69)	Η μεταβίβαση της εν λόγω έκτασης δεν αποτέλεσε αντικείμενο προηγούμενης κοινοποίησης στην Αρχή. Ως εκ τούτου, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι νορβηγικές αρχές δεν τήρησαν τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από το άρθρο 1 παράγραφος 3 του μέρους 1 του πρωτοκόλλου 3.

3. Συμβατότητα

(70)

Σύμφωνα με το άρθρο 61 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συμφωνίας ΕΟΧ, οι ενισχύσεις για την προώθηση της ανάπτυξης ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων ή οικονομικών περιοχών δύνανται να θεωρηθούν ότι συμβιβάζονται με τη συμφωνία ΕΟΧ, εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που θα αντέκειτο στο κοινό συμφέρον.

(71)	Η Αρχή επισημαίνει ότι δεν έχει ακόμη εκδώσει τις κατευθυντήριες γραμμές που αφορούν τις κρατικές ενισχύσεις για την κατασκευή αθλητικών υποδομών. Ως εκ τούτου, το εν λόγω μέτρο θα αξιολογηθεί απευθείας βάσει του άρθρου 61, παράγραφος 3, στοιχείο γ) της συμφωνίας ΕΟΧ.

(72)

Σύμφωνα με την πρακτική που ίσχυε κατά τη στιγμή της χορήγησης της ενίσχυσης, η αξιολόγηση της Αρχής ακολουθεί τα ακόλουθα βήματα:

—	Αποβλέπει το μέτρο ενίσχυσης στην εξυπηρέτηση ενός σαφώς καθορισμένου στόχου κοινού συμφέροντος;

—

Είναι η ενίσχυση κατάλληλα σχεδιασμένη ώστε να επιτυγχάνεται ο στόχος κοινού συμφέροντος, δηλαδή αντιμετωπίζει η προτεινόμενη ενίσχυση την ανεπάρκεια της αγοράς ή άλλο στόχο; Ειδικότερα:

—	Αποτελεί η κρατική ενίσχυση το κατάλληλο μέσο πολιτικής;

—	Λειτουργεί ως κίνητρο, δηλαδή συμβάλλει η ενίσχυση στην αλλαγή της συμπεριφοράς των επιχειρήσεων;

—	Είναι το μέτρο ενίσχυσης αναλογικό, δηλαδή θα μπορούσε να επιτευχθεί η ίδια αλλαγή συμπεριφοράς με χαμηλότερο ποσοστό ενίσχυσης;

—	Είναι οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και οι επιπτώσεις στις εμπορικές συναλλαγές περιορισμένες, ώστε το συνολικό αποτέλεσμα να είναι θετικό;

(73)	Τα ανωτέρω ερωτήματα θα εξεταστούν στις ακόλουθες παραγράφους.

3.1. Στόχος κοινού συμφέροντος

(74)

Κατ' αρχάς, η Αρχή επισημαίνει ότι η προώθηση του αθλητισμού δεν αναφέρεται ρητά στη συμφωνία ΕΟΧ ως κοινός στόχος. Ωστόσο, η προώθηση του αθλητισμού μπορεί να θεωρηθεί ως μέρος της προώθησης της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της νεολαίας, καθώς και της κοινωνικής πολιτικής. Η στενότερη συνεργασία σε αυτούς τους τομείς θεωρείται ως στόχος του ΕΟΧ, όπως ορίζεται ιδίως στα άρθρα 1 και 78 της συμφωνίας ΕΟΧ. Οι λεπτομέρειες αυτής της στενότερης συνεργασίας καθορίζονται επίσης στο πρωτόκολλο 31 της συμφωνίας ΕΟΧ σχετικά με τη συνεργασία σε ειδικούς τομείς εκτός του πλαισίου των τεσσάρων ελευθεριών. Το άρθρο 4 του εν λόγω πρωτοκόλλου φέρει τον τίτλο «Εκπαίδευση, κατάρτιση, νεολαία και αθλητισμός» και προβλέπει, για παράδειγμα, τη συμμετοχή των συμβαλλόμενων μερών στο ευρωπαϊκό έτος Εκπαίδευσης μέσω του Αθλητισμού 2004. Αυτό δείχνει τη στενή σχέση μεταξύ της προώθησης του αθλητισμού και των στόχων που προβλέπονται στη συμφωνία ΕΟΧ.

(75)

Η ερμηνεία αυτή είναι συνεπής με την προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (εφεξής «η Επιτροπή»). Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η προώθηση του αθλητισμού αναφέρεται ρητά στο άρθρο 165 της ΣΛΕΕ, το οποίο θεσπίσθηκε με τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Ωστόσο, πριν ακόμη από τη Συνθήκη της Λισαβόνας η Επιτροπή αναγνώριζε τον ιδιαίτερο ρόλο του αθλητισμού στην ευρωπαϊκή κοινωνία, βάσει δομών που στηρίζονται στον εθελοντισμό, όσον αφορά την υγεία, την εκπαίδευση, την κοινωνική ένταξη και τον πολιτισμό. Από τότε που τέθηκε σε ισχύ η Συνθήκη της Λισαβόνας, η προώθηση του αθλητισμού έχει επίσης αναγνωριστεί ότι συμβάλλει στους γενικούς στόχους της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» με τη βελτίωση της απασχολησιμότητας και της κινητικότητας, ιδίως μέσω δράσεων για την προώθηση της κοινωνικής ένταξης στον αθλητισμό και μέσω αυτού, της εκπαίδευσης και της κατάρτισης.

(76)

Με βάση τα ανωτέρω, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η προώθηση της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και της ανάπτυξης της νεολαίας μέσω του αθλητισμού αποτελεί στόχο κοινού συμφέροντος. Η Αρχή επισημαίνει επίσης ότι η χρηματοδότηση των αθλητικών υποδομών μπορεί επίσης να υπαχθεί στο ευεργέτημα του γενικού κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία, εφόσον πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις. Αυτό είναι μια πρόσθετη απόδειξη ότι η προώθηση του αθλητισμού, συμπεριλαμβανομένης της κατασκευής αθλητικών υποδομών, αποτελεί στόχο κοινού συμφέροντος.

3.2. Κατάλληλο μέσο

(77)

Για να εκτιμηθεί αν μια κρατική ενίσχυση είναι αποτελεσματική για την επίτευξη του καθορισμένου στόχου κοινού συμφέροντος, η Αρχή πρέπει πρώτα να διαγνώσει και να προσδιορίσει το πρόβλημα που χρήζει αντιμετώπισης. Η κρατική ενίσχυση πρέπει να στοχεύει σε καταστάσεις όπου μόνη της η αγορά δεν μπορεί να επιφέρει ουσιαστική βελτίωση. Επιπλέον, το προτεινόμενο μέτρο ενίσχυσης πρέπει να αποτελεί κατάλληλο μέσο για την αντιμετώπιση του καθορισμένου στόχου κοινού συμφέροντος.

(78)	Στη Νορβηγία υπάρχει αναγνωρισμένη αδυναμία της αγοράς όσον αφορά την παροχή ποδοσφαιρικών γηπέδων. Συγκεκριμένα, παρατηρείται έλλειψη εμπορικών επενδύσεων σε γήπεδα, τα οποία είναι διαρθρωτικά ζημιογόνα καθώς τα έσοδά τους δεν επαρκούν για την κάλυψη του κόστους της επένδυσης (19).

(79)

Επιπλέον, οι νορβηγικές αρχές έχουν αποδείξει ότι υπάρχει πραγματική ανάγκη για ένα νέο ποδοσφαιρικό γήπεδο στο Sandefjord. Ο κύριος λόγος γι' αυτό είναι τα προβλήματα χωρητικότητας που αντιμετώπιζε το υπάρχον δημοτικό γήπεδο τη στιγμή που ελήφθη το μέτρο και το γεγονός ότι το παλαιό γήπεδο δεν πληρούσε πλέον τις απαιτήσεις αδειοδότησης της Νορβηγικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας. Τέλος, καθώς η υποδομή του γηπέδου δεν ήταν κερδοφόρα, για την πραγματοποίηση της σχετικής επένδυσης ήταν αναγκαία η χορήγηση κρατικής ενίσχυσης.

(80)	Με βάση τα ανωτέρω, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η χορήγηση κρατικής ενίσχυσης αποτελούσε κατάλληλο μέσο.

3.3. Δημιουργία κινήτρων

(81)

Η Αρχή μπορεί να θεωρήσει ότι η κρατική ενίσχυση είναι συμβατή με τη λειτουργία της συμφωνίας ΕΟΧ, μόνο εφόσον δημιουργεί κίνητρα. Η ενίσχυση δημιουργεί κίνητρα όταν προτρέπει τον δικαιούχο να αλλάξει τη συμπεριφορά του ώστε να συμβάλει στην επίτευξη του καθορισμένου στόχου κοινού συμφέροντος, κάτι που δεν θα συνέβαινε χωρίς τη χορήγηση ενίσχυσης.

(82)	Κατ' αρχάς, η Αρχή επισημαίνει ότι η κατασκευή του γηπέδου δεν είχε αρχίσει πριν από τη μεταβίβαση της εν λόγω έκτασης.

(83)

Επιπλέον, οι πληροφορίες που υπέβαλαν οι νορβηγικές αρχές δείχνουν ότι η Sandefjord Fotball AS δεν θα ήταν σε θέση να χρηματοδοτήσει την κατασκευή του γηπέδου χωρίς τη χορήγηση κρατικής ενίσχυσης, καθώς δεν είχε τα οικονομικά μέσα ούτε τη δυνατότητα να δανειστεί επαρκή κεφάλαια για την κάλυψη του ελλείμματος. Δεν υπήρχε δυνατότητα αύξησης της χρηματοδοτικής συνεισφοράς της στην κατασκευή του γηπέδου από ιδίους πόρους (20).

(84)	Βάσει των ανωτέρω, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το μέτρο ενίσχυσης δημιουργούσε κίνητρα.

3.4. Αναλογικότητα

(85)

Οι κρατικές ενισχύσεις θεωρούνται αναλογικές εάν το ποσό της ενίσχυσης περιορίζεται στο ελάχιστο που απαιτείται για την επίτευξη του καθορισμένου στόχου κοινού συμφέροντος. Η Αρχή βασίζει γενικά την αξιολόγησή της όσον αφορά την αναλογικότητα στις έννοιες των επιλέξιμων δαπανών και των μέγιστων εντάσεων ενίσχυσης.

(86)

Όπως αναφέρεται στη σκέψη 67 ανωτέρω, το ύψος των συνολικών ενισχύσεων που χορηγήθηκαν στη Sandefjord Fotball AS ανέρχεται σε 32,4 εκατ. ΝΟΚ. Προκειμένου να εκτιμηθεί η ένταση της ενίσχυσης, το ποσό αυτό πρέπει να εξεταστεί σε σχέση με τις επιλέξιμες επενδυτικές δαπάνες. Η Αρχή θεωρεί ότι τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκε η Sandefjord Fotball AS για λογαριασμό του δήμου Sandefjord, τα οποία έχουν αφαιρεθεί από το ποσό της ενίσχυσης —βλέπε σκέψη 66 ανωτέρω— δεν μπορεί να αποτελούν μέρος των επιλέξιμων δαπανών. Το συνολικό επενδυτικό κόστος ύψους 110 εκατ. ΝΟΚ θα πρέπει, συνεπώς, να μειωθεί κατά 9,5 εκατ. ΝΟΚ. Ως εκ τούτου, οι επιλέξιμες επενδυτικές δαπάνες ανέρχονται σε 100,5 εκατ. ΝΟΚ, ενώ η αντίστοιχη ένταση ενίσχυσης είναι 32 %. Η Αρχή επισημαίνει ότι αυτή η ένταση της ενίσχυσης είναι μάλλον χαμηλή και ότι το υπόλοιπο της επένδυσης χρηματοδοτήθηκε από τον δικαιούχο, δηλαδή τη Sandefjord Fotball AS.

(87)

Ωστόσο, η ένταση της ενίσχυσης πρέπει επίσης να αξιολογηθεί υπό το πρίσμα των κοινωνικών οφελών που προκύπτουν από την υποδομή του γηπέδου. Όπως αναφέρεται στο τμήμα I.5.3 ανωτέρω, το γήπεδο χρησιμοποιείται για διάφορες μη επαγγελματικές χρήσεις από διάφορους χρήστες, συμπεριλαμβανομένων ερασιτεχνικών αθλητικών ομάδων και σχολείων. Συνολικά, αυτές οι μη οικονομικές χρήσεις αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50 % όλων των χρήσεων του γηπέδου.

(88)

Επιπλέον, η Αρχή επισημαίνει ότι η υποδομή του γηπέδου έχει ως ένα βαθμό πολυλειτουργικό χαρακτήρα, συνδυάζοντας το ποδοσφαιρικό γήπεδο με αθλητικό στίβο, γυμναστήριο και μια σειρά άλλων εσωτερικών χώρων. Το γεγονός αυτό αυξάνει τις πιθανότητες χρήσης του γηπέδου για μη οικονομικούς σκοπούς. Τέλος, η Αρχή επισημαίνει ότι η επαγγελματική ομάδα καταβάλλει αγοραίο μίσθωμα για τη χρήση του γηπέδου (βλέπε επίσης το τμήμα II.3.5 κατωτέρω), ενώ οι ερασιτεχνικοί σύλλογοι και άλλοι μη εμπορικοί χρήστες μπορούν να έχουν πρόσβαση στο στάδιο δωρεάν. Με τον τρόπο αυτό τονίζεται περαιτέρω η κοινωνική συμβολή του γηπέδου στην τοπική κοινότητα.

(89)	Με βάση τα ανωτέρω, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το μέτρο ενίσχυσης είναι αναλογικό.

3.5. Απουσία αθέμιτης στρέβλωσης του ανταγωνισμού και των εμπορικών συναλλαγών

(90)

Προκειμένου οι ενισχύσεις να θεωρηθούν συμβατές με τη λειτουργία της συμφωνίας ΕΟΧ θα πρέπει, αφενός, να περιορίζονται οι αρνητικές συνέπειες του μέτρου ενίσχυσης όσον αφορά τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και τον αντίκτυπο στις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ των συμβαλλομένων μερών και, αφετέρου, να αντισταθμίζονται από τα θετικά αποτελέσματα όσον αφορά τη συμβολή στην επίτευξη του στόχου κοινού συμφέροντος.

(91)

Καταρχάς, η Αρχή επισημαίνει ότι το γήπεδο που χρηματοδοτείται από την επίμαχη κρατική ενίσχυση έχει κυρίως τοπικό και περιφερειακό ενδιαφέρον. Στόχος της σχετικής υποδομής δεν είναι η προσέλκυση διεθνών εκδηλώσεων, ούτε προορίζεται να χρησιμοποιηθεί εκτενώς από εμπορικούς χρήστες εκτός της επαγγελματικής ομάδας της Sandefjord Fotball.

(92)

Η επαγγελματική ομάδα καταβάλλει μίσθωμα για τη χρήση του γηπέδου. Οι σημερινοί όροι μίσθωσης βασίζονται σε διαπραγματεύσεις με τους ιδιώτες ιδιοκτήτες του γηπέδου. Συνεπώς, υπάρχει τεκμήριο ότι το μίσθωμα αντιστοιχεί στους όρους της αγοράς. Αυτό επιβεβαιώνεται εξάλλου από τη σύγκριση με το σύνηθες μίσθωμα που καταβάλλουν άλλοι σύλλογοι, το οποίο κοινοποίησαν οι νορβηγικές αρχές (βλέπε σκέψη 36 ανωτέρω).

(93)	Η Αρχή σημειώνει επίσης ότι η ένταση της ενίσχυσης είναι χαμηλή και ότι η αντίστοιχη συνεισφορά της Sandefjord Fotball AS στις επενδυτικές δαπάνες μειώνει περαιτέρω τον κίνδυνο στρεβλώσεων.

(94)

Τέλος, οι οικονομικές δραστηριότητες που ασκούνται από τη Sandefjord Fotball AS έχουν μόνο πολύ περιορισμένο αντίκτυπο στις συναλλαγές και τον ανταγωνισμό εντός του ΕΟΧ λόγω του τοπικού χαρακτήρα του συλλόγου. Οι πωλήσεις εισιτηρίων, καθώς και οι δραστηριότητες εμπορικής προώθησης προϊόντων, διαφήμισης και χορηγίας, στοχεύουν κυρίως στην τοπική κοινότητα και την κομητεία του Vestfold. Οι δραστηριότητές της όσον φορά την αγορά για τις μεταγρφές παικτών είναι επίσης πολύ περιορισμένες και επικεντρώνονται στη Νορβηγία. Τέλος, η Sandefjord Fotball AS δεν έχει άμεση επιρροή στην εμπορία τηλεοπτικών δικαιωμάτων, η διαχείριση των οποίων γίνεται σε κεντρικό επίπεδο από τη Νορβηγική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, και, σε κάθε περίπτωση, τα έσοδά της από αυτή τη δραστηριότητα είναι πολύ περιορισμένα.

(95)	Ως εκ τούτου, η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και των εμπορικών συναλλαγών που ενδεχομένως να προκαλούνται από το μέτρο ενίσχυσης είναι περιορισμένες.

3.6. Στάθμιση και συμπέρασμα

(96)	Με βάση την ανωτέρω αξιολόγηση, η Αρχή στάθμισε τα θετικά και αρνητικά αποτελέσματα του κοινοποιηθέντος μέτρου. Η Αρχή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι στρεβλώσεις που προκύπτουν από το μέτρο ενίσχυσης δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που αντίκειται προς το κοινό συμφέρον.

4. Συμπέρασμα

(97)

Με βάση τις πληροφορίες που υπέβαλαν οι νορβηγικές αρχές, η Αρχή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μεταβίβαση έκτασης συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 61 παράγραφος 1 της συμφωνίας ΕΟΧ. Η Αρχή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ενίσχυση αυτή είναι συμβατή με τη λειτουργία της συμφωνίας ΕΟΧ,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Η κρατική ενίσχυση που χορηγήθηκε υπέρ της Sandefjord Fotball AS είναι συμβατή με τη λειτουργία της συμφωνίας ΕΟΧ δυνάμει του άρθρου 61 παράγραφος 3 στοιχείο γ).

Άρθρο 2

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στο Βασίλειο της Νορβηγίας.

Άρθρο 3

Το κείμενο της παρούσας απόφασης στην αγγλική γλώσσα είναι το μόνο αυθεντικό.

Βρυξέλλες, 23 Σεπτεμβρίου 2015.

Για την Εποπτεύουσα Αρχή της ΕΖΕΣ

Sven Erik SVEDMAN

Πρόεδρος

Helga JÓNSDÓTTIR

Μέλος του Σώματος

(1) Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον δικαιούχο διατίθενται στην απόφαση αριθ. 444/14/COL.

(2) Οι νορβηγικές αρχές επιβεβαίωσαν ότι οι αρχικές επενδύσεις ανέρχονταν σε 110 εκατ. ΝΟΚ. Εντούτοις, ο σύλλογος επένδυσε στη συνέχεια άλλα 17 εκατ. ΝΟΚ σε εξαρτήματα και εξοπλισμό, κυρίως με τη μορφή εργασιών που ανέλαβαν τα μέλη του συλλόγου («dugnadsarbeid»).

(3) Οι κατευθυντήριες γραμμές της Αρχής σχετικά με τα στοιχεία κρατικής ενίσχυσης στις πωλήσεις γηπέδων-οικοπέδων και κτιρίων από δημόσιες αρχές εγκρίθηκαν στις 17 Νοεμβρίου 1999. Διατίθενται στον ιστότοπο: http://www.eftasurv.int/state-aid/legal-framework/state-aid-guidelines/

(4) Σύμφωνα με την έκθεση αποτίμησης, η συνδυασμένη αξία των οικοπέδων 152/96 και 152/97 ανερχόταν σε 31 εκατ. ΝΟΚ. Το ποσό των 15 εκατ. ΝΟΚ προκύπτει από την κατανομή της εκτίμησης αυτής σύμφωνα με το αντίστοιχο μέγεθος των δύο οικοπέδων.

(5) Οι τελικές δαπάνες ανέρχονταν σε 12 εκατ. ΝΟΚ, με το πρόσθετο κόστος να καλύπτεται από την Pindsle Property AS.

(6) Κατά τη χειμερινή περίοδο, η επαγγελματική ομάδα προπονείται σε γήπεδο με τεχνητό χλοοτάπητα, αλλά χρησιμοποιεί τα αποδυτήρια και άλλες ευκολίες στους εσωτερικούς χώρους του γηπέδου.

(7) Υπάρχουν σχέδια να την εγκατάσταση τεχνητού χλοοτάπητα, ώστε να αυξηθεί η χρήση του γηπέδου.

(8) Άρθρο 2 της οδηγίας 2006/111/ΕΚ της Επιτροπής, της 16ης Νοεμβρίου 2006, για τη διαφάνεια των χρηματοοικονομικών σχέσεων μεταξύ των κρατών μελών και των δημοσίων επιχειρήσεων καθώς και για τη χρηματοοικονομική διαφάνεια εντός ορισμένων επιχειρήσεων (ΕΕ L 318 της 17.11.2006, σ. 17), το οποίο ενσωματώθηκε στο σημείο 1α του παραρτήματος XV της συμφωνίας ΕΟΧ.

(9) Απόφαση στην υπόθεση Höfner και Elser κατά Macroton, C-41/90, EU:C:1991:161, σκέψεις 21-22· απόφαση στις συνεκδικασθείσες υποθέσεις Pavlov και λοιποί, C-180/98 έως C-184/98, EU:C:2000:428 και απόφαση στην υπόθεση Private Barnehagers Landsforbund κατά Εποπτεύουσας Αρχής της ΕΖΕΣ, E-5/07, Συλλογή των αποφάσεων του Δικαστηρίου της ΕΖΕΣ 2008, σ. 61, σκέψη 78.

(10) Απόφαση στην υπόθεση Ministero dell'Economia e delle Finanze κατά Cassa di Risparmio di Firenze SpA, C-222/04, EU:C:2006:8U:C:2006:8, σκέψη 108.

(11) Απόφαση στην υπόθεση SFEI και λοιποί, C-39/94, EU:C:1996:285, σκέψεις 60-61.

(12) Στο πλαίσιο αυτό, η Αρχή παραπέμπει επίσης στο τμήμα 2.2 στοιχείο γ) των κατευθυντήριων γραμμών της για την πώληση ακινήτων, το οποίο αναφέρει ότι κατά τη διενέργεια μιας αποτίμησης, «… [υ]ποχρεώσεις των οποίων η εκπλήρωση θα αποβεί, τουλάχιστον εν μέρει, προς το συμφέρον του αγοραστή, θα πρέπει να αποτιμώνται με γνώμονα το γεγονός αυτό.»

(13) Δηλαδή το κόστος απόκτησης με το οποίο επιβαρύνθηκε η εν λόγω δημόσια αρχή.

(14) Απόφαση στην υπόθεση Ιταλία κατά Επιτροπής, C-372/97, EU:C:2004:234, σκέψη 44.

(15) Απόφαση στην υπόθεση Philip Morris Holland BV κατά Επιτροπής, C-730/79, EU:C:1980:209, σκέψεις 11-12· απόφαση στην υπόθεση Fesil ASA και Finnfjord Smelteverk AS κατά Εποπτεύουσας Αρχής της ΕΖΕΣ, συνεκδικαθείσες υποθέσεις E-5/04, E-6/04, E-7/04, Συλλογή των αποφάσεων του Δικαστηρίου της ΕΖΕΣ 2005, σ. 117, σκέψη 94 και απόφαση στην υπόθεση Libert και λοιποί, συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-197/11 και C-203/11, EU:C:2013:288, σκέψεις 76-78.

(16) Βλέπε, επίσης, την απόφαση αριθ. 225/15/COL, της 10ης Ιουνίου 2015, περί μη προβολής αντιρρήσεων για τη χορήγηση ενίσχυσης με τη μορφή μεταβίβασης έκτασης στον σύλλογο Vålerenga Fotball, σκέψη 31.

(17) Ο δήμος του Sandefjord αγόρασε την έκταση, η οποία στη συνέχεια χωρίστηκε στα οικόπεδα 152/96 και 152/97, αντί 3,7 εκατ. NOK. Το ποσό των 1,9 εκατ. ΝΟΚ προκύπτει από την κατανομή αυτού του ποσού σύμφωνα με το αντίστοιχο μέγεθος των δύο οικοπέδων.

(18) Αυτό προκύπτει περαιτέρω από την απουσία αποτίμησης από ανεξάρτητο εμπειρογνώμονα, η οποία απαιτείται σύμφωνα με το νορβηγικό εταιρικό δίκαιο για τις συναλλαγές μεταξύ εταιρειών του ίδιου ομίλου.

(19) Βλέπε επίσης, την απόφαση αριθ. 225/15/COL, της 10ης Ιουνίου 2015, περί μη προβολής αντιρρήσεων για τη χορήγηση ενίσχυσης με τη μορφή μεταβίβασης έκτασης στη Vålerenga Fotball, σκέψη 65.

(20) Βλέπε ειδικότερα, τις πληροφορίες που παρέχονται στο έγγραφο αριθ. 699518, σελίδα 29.

		ISSN 1977-0669
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης		L 152

Έκδοση στην ελληνική γλώσσα	Νομοθεσία	59ο έτος 9 Ιουνίου 2016

Περιεχόμενα		II Μη νομοθετικές πράξεις	Σελίδα
		ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ
	*	Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2016/895 της Επιτροπής, της 8ης Ιουνίου 2016, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1290/2008 σχετικά με την επωνυμία του κατόχου της άδειας κυκλοφορίας του παρασκευάσματος Lactobacillus rhamnosus (CNCM-I-3698) και Lactobacillus farciminis (CNCM-I-3699) ( 1 )	1
	*	Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2016/896 της Επιτροπής, της 8ης Ιουνίου 2016, σχετικά με τη χορήγηση άδειας για τα τρυγικά άλατα σιδηρονατρίου ως πρόσθετη ύλη στις ζωοτροφές για όλα τα ζωικά είδη ( 1 )	3
	*	Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2016/897 της Επιτροπής, της 8ης Ιουνίου 2016, σχετικά με τη χορήγηση άδειας για τη χρήση παρασκευάσματος του Bacillus subtilis (C-3102) (DSM 15544) ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών για όρνιθες ωοπαραγωγής και διακοσμητικά ψάρια (κάτοχος της άδειας: Asahi Calpis Wellness Co. Ltd.) και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1444/2006, (ΕΕ) αριθ. 333/2010 και (ΕΕ) αριθ. 184/2011 όσον αφορά τον κάτοχο της άδειας ( 1 )	7
	*	Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2016/898 της Επιτροπής, της 8ης Ιουνίου 2016, σχετικά με την έγκριση παρασκευάσματος Bacillus licheniformis (ATCC 53757) και της πρωτεάσης του (EC 3.4.21.19) ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών για κοτόπουλα προς πάχυνση, κοτόπουλα εκτρεφόμενα για ωοπαραγωγή και μικρά είδη πουλερικών προς πάχυνση και εκτρεφόμενα για ωοπαραγωγή και για διακοσμητικά πτηνά (κάτοχος της άδειας: Novus Εurope S.A./N.V.) ( 1 )	11
	*	Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2016/899 της Επιτροπής, της 8ης Ιουνίου 2016, σχετικά με τη χορήγηση άδειας για τη χρήση της 6-φυτάσης που παράγεται από Trichoderma reesei (ATCC SD-6528) ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών για όλα τα είδη πουλερικών και όλα τα χοιροειδή (εκτός από τα θηλάζοντα χοιρίδια) [κάτοχος της άδειας: Danisco (UK) Ltd] ( 1 )	15
	*	Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2016/900 της Επιτροπής, της 8ης Ιουνίου 2016, σχετικά με τη χορήγηση άδειας για τη χρήση βενζοϊκού οξέος ως πρόσθετης ύλης ζωοτροφών για χοιρομητέρες (κάτοχος της άδειας: DSM Nutritional Product Sp. z o. o.) ( 1 )	18
		Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2016/901 της Επιτροπής, της 8ης Ιουνίου 2016, για καθορισμό των κατ' αποκοπή τιμών εισαγωγής για τον προσδιορισμό της τιμής εισόδου ορισμένων οπωροκηπευτικών	21
		ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ
	*	Εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2016/902 της Επιτροπής, της 30ής Μαΐου 2016, για τον καθορισμό των συμπερασμάτων σχετικά με τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές (ΒΔΤ), βάσει της οδηγίας 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για κοινά συστήματα επεξεργασίας/διαχείρισης λυμάτων και απαερίων στον τομέα των χημικών προϊόντων [κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό C(2016) 3127] ( 1 )	23
	*	Εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2016/903 της Επιτροπής, της 8ης Ιουνίου 2016, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με κουβέρτα αλόγου εμποτισμένη με περμεθρίνη που χρησιμοποιείται για την καταπολέμηση της όχλησης από έντομα στο περιβάλλον του αλόγου ( 1 )	43
	*	Εκτελεστική απόφαση (ΕΕ) 2016/904 της Επιτροπής, της 8ης Ιουνίου 2016, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 528/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τα προϊόντα που χρησιμοποιούνται για την απολύμανση των χεριών και περιέχουν προπανόλη-2 ( 1 )	45

	III Λοιπές πράξεις
	ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ
*	Απόφαση της Εποπτεύουσας Αρχής της ΕΖΕΣ αριθ. 110/15/COL, της 8ης Απριλίου 2015, που κηρύσσει ασυμβίβαστη την πρόσθετη ενίσχυση ύψους 16 εκατ. νορβηγικών κορονών (ΝΟΚ) από την Innovation Norway στη Finnfjord AS (Νορβηγία) [2016/905]	47
*	Απόφαση της Εποπτεύουσας Αρχής της ΕΖΕΣ, αριθ. 357/15/COL, της 23ης Σεπτεμβρίου 2015, για την περάτωση της επίσημης διαδικασίας έρευνας σχετικά με τη χορήγηση κρατικής ενίσχυσης υπέρ της Sandefjord Fotball AS (Νορβηγία) [2016/906]	59


	(1) Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ