ISSN 1725-2547

doi:10.3000/17252547.L_2010.188.ell

Επίσημη Εφημερίδα

της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 188

European flag  

Έκδοση στην ελληνική γλώσσα

Νομοθεσία

53ό έτος
21 Ιουλίου 2010


Περιεχόμενα

 

II   Μη νομοθετικές πράξεις

 

 

ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ

 

 

2010/395/ΕΕ

 

*

Απόφαση της Επιτροπής, της 15ης Δεκεμβρίου 2009, σχετικά με την κρατική ενίσχυση C 17/09 (πρώην N 265/09) που χορηγήθηκε από τη Γερμανία για την αναδιάρθρωση της Landesbank Baden-Württemberg [κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(2009) 9955]  ( 1 )

 

 

IV   Πράξεις θεσπισθείσες πριν από την 1η Δεκεμβρίου 2009, δυνάμει της συνθήκης ΕΚ, της συνθήκης ΕΕ και της συνθήκης Ευρατόμ

 

 

2010/396/ΕΚ

 

*

Απόφαση της Επιτροπής, της 18ης Νοεμβρίου 2009, σχετικά με την κρατική ενίσχυση C 18/09 (πρώην N 360/09) που χορήγησε το Βέλγιο στην KBC [κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(2009) 8980]  ( 1 )

 


 

(1)   Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ

EL

Οι πράξεις οι τίτλοι οποίων έχουν τυπωθεί με ημίμαυρα στοιχεία αποτελούν πράξεις τρεχούσης διαχειρίσεως που έχουν θεσπισθεί στο πλαίσιο της γεωργικής πολιτικής και είναι γενικά περιορισμένης χρονικής ισχύος.

Οι τίτλοι όλων των υπολοίπων πράξεων έχουν τυπωθεί με μαύρα στοιχεία και επισημαίνουν


II Μη νομοθετικές πράξεις

ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ

21.7.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 188/1


ΑΠΌΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 15ης Δεκεμβρίου 2009

σχετικά με την κρατική ενίσχυση C 17/09 (πρώην N 265/09) που χορηγήθηκε από τη Γερμανία για την αναδιάρθρωση της Landesbank Baden-Württemberg

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(2009) 9955]

(Το κείμενο στη γερμανική γλώσσα είναι το μόνο αυθεντικό)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2010/395/ΕΕ)

Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), και ιδίως το άρθρο 108 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο (1),

τη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο και ιδίως το άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο α),

Αφού κάλεσε τα κράτη μέλη και τους λοιπούς ενδιαφερόμενους να διατυπώσουν τις απόψεις τους (2) και λαμβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις τους,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

1.   ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

(1)

Η Επιτροπή με την απόφασή της K (2009) 5260 της 30ής Ιουνίου 2009 στην υπόθεση C 17/09 (3) (στο εξής: «απόφαση κίνησης διαδικασίας») ενέκρινε για καθορισμένο χρονικό διάστημα την εισφορά κεφαλαίου και το μέτρο αρωγής που χορηγήθηκαν εκ μέρους του ομόσπονδου κράτους Baden-Württemberg και άλλων δημόσιων φορέων υπέρ της Landesbank Baden-Württemberg (στο εξής: «LBBW» ή «η τράπεζα»). Ταυτοχρόνως, η Επιτροπή εξέφρασε στην ως άνω απόφαση τις αμφιβολίες της για το αν το μέτρο αρωγής σε σχέση με την εκτίμηση της αξίας των στοιχείων ενεργητικού και τον επιμερισμό των βαρών συμβιβάζεται με τις διατάξεις της ΕΕ περί κρατικών ενισχύσεων και κίνησε την επίσημη διαδικασία έρευνας.

(2)

Η απόφαση κίνησης της διαδικασίας δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης  (4). Η Επιτροπή κάλεσε τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους. Η Επιτροπή δεν έλαβε παρατηρήσεις από τα ενδιαφερόμενα μέρη.

(3)

Αναφορικά με ζητήματα που άπτονται της μεθόδου εκτίμησης της αξίας του ενεργητικού στο πλαίσιο του μέτρου αρωγής, η Επιτροπή είχε την υποστήριξη ανεξάρτητων πραγματογνωμόνων που εργάστηκαν βάσει σύμβασης (Duff & Phelps, καθηγητής Wim Schoutens) καθώς και εξειδικευμένων εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ).

(4)

Στις 9 Οκτωβρίου 2009 η Γερμανία υπέβαλε στην Επιτροπή σχέδιο αναδιάρθρωσης της LBBW το οποίο συμπληρώθηκε επανειλημμένως με περαιτέρω στοιχεία. Οι τελικές λεπτομέρειες διαβιβάστηκαν στις 3 Δεκεμβρίου 2009.

(5)

Διενεργήθηκαν συναντήσεις, ανταλλαγές μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τηλεφωνικές διασκέψεις μεταξύ της Επιτροπής και της Γερμανίας.

(6)

Στις 3 Δεκεμβρίου 2009 η Γερμανία ανέλαβε σειρά δεσμεύσεων αναφορικά με την υλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης.

2.   ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΩΝ

2.1.   Ο αποδέκτης

(7)

Η LBBW είναι γερμανική Landesbank (κεντρική τράπεζα ομόσπονδου κράτους). Μέτοχοι της τράπεζας είναι το ομόσπονδο κράτος Baden-Württemberg με μερίδιο περίπου 35,5 %, η ένωση ταμιευτηρίων Baden-Württemberg με μερίδιο περίπου 40,5 %, ο Δήμος Στουτγάρδης με σχεδόν 19 % και η Landeskreditbank Baden-Württemberg με σχεδόν 5 %. Άπαντες οι μέτοχοι συνιστούν είτε δημόσιους φορείς είτε τελούν υπό κρατική ιδιοκτησία.

(8)

Η LBBW είναι μια από τις λίγες καθετοποιημένες Landesbank. Κέντρο βάρους της δραστηριότητας της LBBW και των θυγατρικών εταιρειών της αποτελούν οι επιχειρηματικές δραστηριότητες με μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ και μεγαλύτερες επιχειρήσεις) και με ιδιώτες πελάτες. Η LBBW παρέχει υπηρεσίες ιδιωτικής τραπεζικής (Private Banking) και λειτουργεί στην πόλη της Στουτγάρδης ως Stadtsparkasse (τοπικό ταμιευτήριο). Μεταξύ των λοιπών επιχειρηματικών πεδίων της LBBW συγκαταλέγονται η χρηματοδότηση ακινήτων (Real Estate) και οι επιχειρηματικές δραστηριότητες κεφαλαιαγοράς (Financial Markets). Η τράπεζα παρέχει επίσης υπηρεσίες και προϊόντα προοριζόμενα για ταμιευτήρια.

(9)

Το σύνολο ισολογισμού της LBBW ανερχόταν τον Ιούνιο του 2009 σε 448 δισ. ευρώ. Η LBBW δεν διαθέτει σε καμία από τις αγορές εσωτερικού στις οποίες δραστηριοποιείται μερίδιο αγοράς μεγαλύτερο από [> 4] (5) %. Σε τοπικό επίπεδο, δηλαδή στις βασικές περιοχές δραστηριοποίησης, τα μερίδια αγοράς είναι ελαφρώς υψηλότερα. Στις δραστηριότητες εταιρικών πελατών τα μερίδια αυτά είναι [< 15] % στο Baden-Württemberg, [< 10] % στη Σαξονία και [< 5] % στο Rheinland-Pfalz. Στις δραστηριότητες ιδιωτών πελατών τα μερίδια αγοράς της LBBW είναι [< 7] % στο Baden-Württemberg, [< 2] % στη Σαξονία και [< 1] % στο Rheinland-Pfalz. Το μερίδιο αγοράς της LBBW στις δραστηριότητες κεφαλαιαγορών είναι αμελητέο τόσο εντός συνόρων όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

2.2.   Τα μέτρα

(10)

Στην τράπεζα χορηγήθηκαν δύο μέτρα ενίσχυσης: μια εισφορά βασικών ιδίων κεφαλαίων (Tier-1) ύψους 5 δισ. ευρώ και ένα μέτρο αρωγής μέσω της ανάληψης εγγυήσεων ύψους 12,7 δισ. ευρώ για δύο χαρτοφυλάκια δομημένων τίτλων συνολικού ποσού 35 δισ. ευρώ (6). Όλοι οι μέτοχοι συμμετείχαν κατ’ αναλογία προς τα εκάστοτε μερίδιά τους στην εισφορά κεφαλαίου και εμμέσως στο μέτρο αρωγής.

(11)

Η εισφορά κεφαλαίου πραγματοποιήθηκε μέσω αναλογικής αύξησης του αρχικού κεφαλαίου, όπου δόθηκε προτεραιότητα στον επιμερισμό του νέου αρχικού κεφαλαίου κατ’ αναλογία προς το υφιστάμενο αρχικό κεφάλαιο. Η τράπεζα θα καταβάλει συνολική προμήθεια 10 % επί του χορηγηθέντος κεφαλαίου. Σχεδιάζει δε η εξόφληση του κεφαλαίου να πραγματοποιηθεί σε πέντε ετήσιες δόσεις με έναρξη το 2013.

(12)

Το μέτρο αρωγής χορηγήθηκε υπό μορφή εγγυήσεων οι οποίες προστατεύουν την LBBW έναντι ζημιών και μειώνουν την απαίτηση ιδίου κεφαλαίου για δομημένους τίτλους όπως απαιτείται από τις ρυθμιστικές αρχές. Οι εγγυήσεις εξασφαλίζουν δύο διαφορετικά χαρτοφυλάκια.

Το πρώτο, το λεγόμενο «χαρτοφυλάκιο ABS», αποτελείται από δομημένα προϊόντα αξίας 17,7 δισ. ευρώ τα οποία διατηρούνται εμμέσως από την τράπεζα. Η LBBW αναλαμβάνει για το χαρτοφυλάκιο ABS τον κίνδυνο πρωτεύουσας ζημίας (First Loss) ύψους 1,9 δισ. ευρώ και το ομόσπονδο κράτος Baden-Württemberg εγγυήθηκε τον κίνδυνο δευτερεύουσας ζημίας (Second Loss) μέγιστου ύψους 6,7 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γερμανίας, η πραγματική οικονομική αξία του χαρτοφυλακίου στις 31 Μαρτίου 2009 ανερχόταν σε [15-16] δισ. ευρώ και η αγοραία αξία σε 10,137 δισ. ευρώ (7). Το ποσό κεφαλαιακής διευκόλυνσης μέσω της εγγύησης ανερχόταν σε [1-2] δισ. ευρώ.

Το δεύτερο, το λεγόμενο «χαρτοφυλάκιο SEALINK» αφορά πίστωση ύψους 8,75 δισ. ευρώ προς εταιρεία ειδικού σκοπού, η οποία διατηρεί χαρτοφυλάκιο με δομημένα προϊόντα. Στο χαρτοφυλάκιο SEALINK η πρωτεύουσα ζημία ανέρχεται σε 2,75 δισ. ευρώ. Καλύπτεται από εγγύηση του ανεξάρτητου κράτους της Σαξονίας, η οποία αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγμάτευσης κατά την εξαγορά της SachsenLB από την LBBW (8). Το ομόσπονδο κράτος Baden-Württemberg ανέλαβε δευτερεύουσα ζημία ύψους 6 δισ. ευρώ με αποτέλεσμα να μην υφίστανται για την LBBW περαιτέρω κίνδυνοι ζημιών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Γερμανίας, η πραγματική οικονομική αξία του χαρτοφυλακίου στις 31 Μαρτίου 2009 ανερχόταν σε [12-13] δισ. ευρώ και η αγοραία τιμή σε 8,006 δισ. ευρώ. Το ποσό κεφαλαιακής διευκόλυνσης ανερχόταν σε [2,5-3,5] δισ. ευρώ.

(13)

Τα δύο χαρτοφυλάκια συνθέτουν από κοινού αγοραία αξία ύψους 18,143 δισ. ευρώ, ενώ η πραγματική οικονομική τους αξία ανέρχεται σε περίπου [27-29] δισ. ευρώ.

(14)

Η εγγύηση χορηγήθηκε επ’ αόριστον και μπορεί να καταγγελθεί μονομερώς από την LBBW. Σε αντάλλαγμα, η LBBW δεσμεύεται να καταβάλει ένα αρχικό ποσό που βασίζεται σε μείωση της κεφαλαιακής απαίτησης κατά 4,4 δισ. ευρώ, ποσό στο οποίο εφαρμόζεται επιτόκιο 7 % ετησίως. Για το πρώτο έτος το ποσό αυτό ανέρχεται σε 308 εκατ. ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα έτη μειώνεται αναλογικά προς το εξασφαλισμένο ποσό και κατόπιν επανελέγχου κατά τη διαδικασία αναδιάρθρωσης.

(15)

Η Γερμανία αποφάσισε να διευθετήσει την αποπληρωμή της εγγύησης ως εξής: η LBBW θα καταβάλει αναδρομικά 336 εκατ. ευρώ ετησίως. Με αυτόν τον τρόπο, το αρχικά προβλεπόμενο ποσό αποπληρωμής αυξάνεται το πρώτο έτος κατά 28 εκατ. ευρώ. Το ποσό αποπληρωμής προκύπτει από δύο διαφορετικά επιτόκια: 6,25 % επί της μείωσης κεφαλαιακής απαίτησης και 10 % επί του τμήματος της εγγυημένης αξίας που υπερβαίνει την πραγματική οικονομική αξία των δύο χαρτοφυλακίων. Η μείωση της κεφαλαιακής απαίτησης διορθώθηκε στα 4,476 δισ. ευρώ.

(16)

Η ανακεφαλαιοποίηση κρίθηκε απαραίτητη προκειμένου να αποφευχθούν σοβαρές ζημίες κατά το 2008 και να καλυφθεί η μεγαλύτερη κεφαλαιακή απαίτηση. Το μέτρο αρωγής ήταν αναγκαίο διότι οι προσαρμογές αξίας για μεγάλα χαρτοφυλάκια δομημένων τίτλων προκάλεσαν κατακόρυφη αύξηση της κεφαλαιακής απαίτησης και οι απαιτήσεις σε ίδια κεφάλαια που απαιτούνται από τις ρυθμιστικές αρχές δεν μπορούσαν πλέον να καλυφθούν κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2009.

2.3.   Μελλοντικό επιχειρηματικό μοντέλο της δικαιούχου τράπεζας

(17)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης προβλέπει μαζικές τροποποιήσεις στο επιχειρηματικό μοντέλο της LBBW. Βάση του σχεδίου είναι μια σαφής εστίαση στις τοπικές βασικές δραστηριότητες της LBBW και η επικέντρωση σε αγορές και πελάτες όπου αναμένεται υψηλότερος βαθμός διείσδυσης και σημαντικά αποτελέσματα από τις πωλήσεις πρόσθετων προϊόντων σε υφιστάμενους πελάτες (Cross-Selling). Οι δραστηριότητες κεφαλαιαγοράς και οι διαπραγματεύσεις προς ίδιο όφελος μειώνονται. Συνολικά, η LBBW από όμιλος χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών προσανατολισμένος στις κεφαλαιαγορές και στους πελάτες με ολοκληρωμένες υπηρεσίες και προϊόντα μετατρέπεται σε εμπορική τράπεζα με σαφή στόχο τους μεσαίους εταιρικούς πελάτες και τους ιδιώτες πελάτες, θα παρέχει δε στις εταιρείες και στα ταμιευτήρια με τα οποία συναλλάσσεται μια σειρά εταιρικών χρηματοπιστωτικών προϊόντων και επιλεγμένων προϊόντων επενδυτικής τραπεζιτικής. Σε ό,τι αφορά τη γεωγραφική παρουσία της, η LBBW αποσύρεται από το εξωτερικό και μειώνει την εκεί παρουσία της εστιάζοντας σε ορισμένες βασικές περιοχές στη Γερμανία.

(18)

Η φιλοσοφία της αναδιάρθρωσης:

μεσοπρόθεσμη μέτρια ανάπτυξη στις δραστηριότητες εταιρικών και ιδιωτών πελατών εσωτερικού, εστίαση στη χρηματοδότηση ακινήτων σε λίγες χώρες και επιλεγμένα αντικείμενα·

πλήρης κατάργηση των επενδύσεων σε δομημένους τίτλους και άλλες δραστηριότητες υποκατάστατων πιστώσεων, που αποτελούν την κύρια αιτία των σημερινών προβλημάτων της LBBW, κατάργηση των υφιστάμενων χαρτοφυλακίων·

σαφής μείωση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, κυρίως σε ό,τι αφορά δραστηριότητες μεγάλου όγκου και δραστηριότητες εξωτερικού·

εκποίηση σημαντικών συμμετοχών και θυγατρικών εταιρειών.

(19)

Η αναδιαρθρωμένη LBBW θα δραστηριοποιείται σε πέντε βασικά επιχειρηματικά πεδία: Corporates I (μεσαίοι εταιρικοί πελάτες) και Corporates II (μεγάλοι πελάτες), Retail (ιδιώτες πελάτες), Sparkassen (ταμιευτήρια), Real Estate (χρηματοδότηση ακινήτων) και Financial Markets (κεφαλαιαγορές). Επιπλέον, η LBBW θα συνεχίσει να παρέχει και στο μέλλον υπηρεσίες προσανατολισμένες στις επιχειρήσεις, ιδίως υπηρεσίες Transaction Banking (τραπεζικών συναλλαγών), Treasury (διαχείρισης διαθεσίμων) και διακανονισμού τίτλων καθώς και ορισμένα προϊόντα για τα ταμιευτήρια. Η δραστηριότητα και η παρουσία της LBBW στο εξωτερικό θα συρρικνωθεί σημαντικά, ενώ η τράπεζα θα επικεντρώσει την επιχειρηματική της δραστηριότητα στις τρεις περιφερειακές βασικές αγορές: Baden-Württemberg, Rheinland-Pfalz και Σαξονία, όπου δραστηριοποιείται κατόπιν παλαιότερων συγχωνεύσεων μεταξύ Landesbank.

(20)

Η αναδιάρθρωση -ανεξαρτήτως της μέτριας ανάπτυξης που προβλέπεται στον σημερινό σχεδιασμό- θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στο σύνολο του ισολογισμού καθώς και στα αποτελέσματα χρήσης της LBBW, και μάλιστα όχι μόνο σε σχέση με τη σύνθεση αλλά και με το συνολικό τους όγκο. Το σύνολο ισολογισμού της τράπεζας και τα σταθμισμένα στοιχεία ενεργητικού (RWA) θα μειωθούν έως το 2013 σε σύγκριση με το 2008 πιθανόν κατά [25-30] % ή/και [30-35] % μέσω της κατάργησης μη στρατηγικών δραστηριοτήτων και της πώλησης συμμετοχών. Σε σύγκριση με τα στοιχεία στο τέλος του 2008, μετά την πλήρη παύση των προαναφερθέντων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, το σύνολο ισολογισμού θα μειωθεί κατά συνολικά 182 δισ. ευρώ, ήτοι κατά περίπου 41 %, ενώ τα σταθμισμένα στοιχεία ενεργητικού θα μειωθούν κατά [80-90] δισ. ευρώ, ήτοι κατά [45-50] %. Περίπου [35-45] % της μείωσης του συνόλου ισολογισμού ή/και άνω του 50 % της μείωσης των σταθμισμένων στοιχείων ενεργητικού είναι αποτέλεσμα της απόσυρσης από τις δραστηριότητες υποκατάστατων πιστώσεων (που εμπίπτει κυρίως στο μέτρο αρωγής). Οι μειώσεις στα υπόλοιπα βασικά επιχειρηματικά πεδία κυμαίνονται μεταξύ 25 % και 40 %.

(21)

Ειδικότερα, η LBBW θα καταργήσει τις δραστηριότητες υποκατάστατων πιστώσεων, θα πωλήσει συμμετοχές, θα κλείσει σημαντικό μέρος των θυγατρικών εταιρειών και των αντιπροσωπειών της στο εξωτερικό, θα καταργήσει ολόκληρες σειρές προϊόντων των σημερινών εταιρικών συναλλαγών της, θα παύσει τις υπηρεσίες διαμεσολάβησης ενυπόθηκων δανείων, θα αποσυρθεί από στρατηγικές διαπραγματεύσεις προς ίδιο όφελος και θα αποφύγει περίπλοκες δραστηριότητες χρηματαγορών, θα διατηρήσεις τις δραστηριότητες της χρηματοδότησης ακινήτων σε λίγες μόνο περιοχές και σε επιλεγμένα αντικείμενα και θα εστιάσει τις δραστηριότητες στις γειτονικές χώρες με μεγάλους πελάτες (9).

(22)

Το μεγαλύτερο μέρος των δραστηριοτήτων της LBBW αφορά βασικές δραστηριότητες. Στις συμμετοχές και στις θυγατρικές εταιρείες ανήκει μόλις [6-8] % περίπου των σταθμισμένων στοιχείων ενεργητικού της τράπεζας. Η LBBW ενέκρινε σημαντικές περικοπές στο χαρτοφυλάκιο συμμετοχών της. Η λογιστική αξία όλων των συμμετοχών που θα πρέπει να εκποιηθούν κατά τη διάρκεια της αναδιάρθρωσης κυμαίνεται σε περίπου 4,5 δισ. ευρώ (στοιχεία 31ης Δεκεμβρίου 2008), που αντιστοιχεί σε άνω του 50 % της συνολικής λογιστικής αξίας των συμμετοχών και των θυγατρικών εταιρειών της τράπεζας.

(23)

Ένα σημαντικό μέρος των σχεδιαζόμενων εκποιήσεων αφορά τις βασικές δραστηριότητες της τράπεζας και δη συμμετοχές σε επιχειρήσεις του χρηματοπιστωτικού ομίλου ταμιευτηρίων (S-Finanzgruppe) (10):

α)

DekaBank Deutsche Girozentrale (διαχειριστής στοιχείων ενεργητικού του χρηματοπιστωτικού ομίλου ταμιευτηρίων)·

β)

LBS Landesbausparkasse Baden-Württemberg [δραστηριότητες αποταμίευσης και δανειοδότησης για στεγαστικούς σκοπούς (Bausparkasse)]·

γ)

SV Sparkassen Versicherung Holding AG (ασφαλιστική εταιρεία).

(24)

Κατά τη διάρκεια της αναδιάρθρωσης η LBBW θα καταργήσει συνολικά περίπου 2 500 από τις 10 000 σήμερα υφιστάμενες θέσεις εργασίας (πλήρους απασχόλησης) της βασικής τράπεζας. Τίθεται ως προϋπόθεση ότι η αναδιάρθρωση δεν θα μειώσει μόνο τα διοικητικά έξοδα αλλά θα σταθεροποιήσει και την κατάσταση των εσόδων καθότι η τράπεζα αποσύρεται από επισφαλείς επιχειρηματικούς κλάδους.

2.4.   Οργανωτική δομή

(25)

Στόχος της αναδιάρθρωσης είναι μια δομή επιχείρησης πιο απλή και με μεγαλύτερη διαφάνεια στην οποία θα πρέπει να δαπανώνται συνολικά λιγότεροι πόροι για τη διαχείριση της LBBW. Θα μειωθεί η απαίτηση διαχείρισης κινδύνων και χρηματοπιστωτικού ελέγχου καθώς η LBBW πρόκειται να αποσυρθεί από ολόκληρους επιχειρηματικούς υποτομείς και σειρές προϊόντων, ενώ επίσης θα μειώσει την παρουσία της στο εξωτερικό και θα πωλήσει θυγατρικές εταιρείες και συμμετοχές της.

(26)

Τα υφιστάμενα τμήματα της επιχείρησης συρρικνώθηκαν και οι υπηρεσίες προς τα ταμιευτήρια θα είναι πλέον με μεγαλύτερη σαφήνεια διαχωρισμένες από τα λοιπά επιχειρηματικά πεδία έτσι ώστε τα αποτελέσματα να μπορούν να καταγράφονται με μεγαλύτερη διαφάνεια. Τα στοιχεία ενεργητικού από τις υπό κατάργηση δραστηριότητες υποκατάστατων πιστώσεων θα μεταφερθούν σε μια αποκαλούμενη μονάδα εσωτερικής αναδιάρθρωσης (Internal Restructuring Unit) και θα υπόκεινται σε χωριστή διαχείριση.

2.5.   Εταιρική διακυβέρνηση

(27)

Η αναδιάρθρωση συνοδεύεται επίσης από σημαντικές αλλαγές της υφιστάμενης δομής εταιρικής διακυβέρνησης (Corporate-Governance) της τράπεζας. Καταρχάς, τροποποιείται η δημόσια αποστολή που καθορίζεται στον νόμο περί της ίδρυσης της Landesbank Baden-Württemberg προκειμένου να υπογραμμιστεί ότι η LBBW θα διεκπεραιώνει όλες τις δραστηριότητες βάσει τεχνικοοικονομικών κριτηρίων. Αυτή η βασική αρχή συμπεριλαμβάνεται επίσης στο καταστατικό της LBBW, στην επιχειρηματική πολιτική και στις εσωτερικές διαδικασίες της. Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η LBBW διοικείται ως επιχείρηση του ιδιωτικού τομέα, ανεξαρτήτως του δημόσιου χαρακτήρα των ιδιοκτητών της, η LBBW μετατρέπεται από φορέα δημοσίου δικαίου σε ανώνυμη εταιρεία. Αυτή η τροποποίηση της νομικής μορφής θα πραγματοποιηθεί κατά τρόπο που να διασφαλίζεται ότι η μετατροπή σε ανώνυμη εταιρεία θα έχει ολοκληρωθεί το αργότερο έως τον Δεκέμβριο 2013. Πέραν τούτου, εισάγονται σημαντικές πτυχές του προαιρετικού γερμανικού κώδικα εταιρικής διακυβέρνησης έως το τέλος του 2010.

(28)

Δεύτερον, οι λειτουργίες των οργάνων που ορίζει το καταστατικό, όπως είναι η γενική συνέλευση ή η συνέλευση των μετόχων, το εποπτικό συμβούλιο και το διοικητικό συμβούλιο, καθορίζονται εκ νέου προκειμένου να επιτευχθεί σαφέστερος επιμερισμός καθηκόντων και μεγαλύτερη διαφάνεια. Οι αρμοδιότητες της γενικής συνέλευσης ή της συνέλευσης των μετόχων θα περιοριστούν στα τυπικά καθήκοντα μιας γενικής συνέλευσης σύμφωνα με τη νομοθεσία περί ανωνύμων εταιρειών, ιδίως στα δικαιώματα πληροφόρησης και στη λήψη αποφάσεων σχετικά με τη χρήση των κερδών. Καταργούνται όλες οι περαιτέρω αρμοδιότητες οι οποίες καθιστούσαν εφικτή την απεριόριστη άσκηση επιρροής στη διοίκηση της επιχείρησης. Οι αρμοδιότητες επόπτευσης και επιτήρησης του διοικητικού συμβουλίου μεταβιβάζονται πλέον αποκλειστικά στο εποπτικό συμβούλιο. Η εξουσία του στην άσκηση επιρροής σε αποφάσεις της διοίκησης περιορίζονται στις περιπτώσεις στις οποίες απαιτείται παρέμβαση σύμφωνα με το γερμανικό εταιρικό δίκαιο ή τον νόμο σχετικά με το πιστωτικό σύστημα (KWG). Η εξουσία για ζητήματα καθημερινής, λειτουργικής διοίκησης ανήκει σαφώς στο διοικητικό συμβούλιο, γεγονός που μειώνει τις δυνατότητες απεριόριστης επιρροής των μετόχων ή των εκπροσώπων τους.

(29)

Υπάρχουν και άλλοι μηχανισμοί που μειώνουν τις πιθανότητες των (πολιτικών) και που διασφαλίζουν ότι η τράπεζα διοικείται αποκλειστικά βάσει τεχνικοοικονομικών κριτηρίων. Σύμφωνα με τον προαναφερθέντα κώδικα εταιρικής διακυβέρνησης, το ήμισυ των προοριζομένων για μετόχους της LBBW θέσεων στο εποπτικό συμβούλιο, το οποίο απαρτίζεται σήμερα μόνον από εκπροσώπους των μετόχων και των εργαζομένων, θα αποτελείται από ανεξάρτητους πραγματογνώμονες. Όλα τα μέλη του εποπτικού συμβουλίου θα υποβάλλονται σε εξέταση καταλληλότητας (δοκιμασία «fit and proper»), η οποία απαιτείται πλέον από την εποπτική αρχή τραπεζών για υποψήφια μέλη εποπτικού συμβουλίου. Κατά τη φάση αναδιάρθρωσης έως το τέλος του 2013, το προεδρείο του εποπτικού συμβουλίου θα στελεχώνεται με ένα εκ των ανεξάρτητων μελών. Σύμφωνα με τις αρχές βέλτιστης διακυβέρνησης για τις τράπεζες, οι υφιστάμενες επιτροπές του εποπτικού συμβουλίου μετατρέπονται σε επιτροπή κινδύνων και σε επιτροπή ελέγχου/ισολογισμού. Οι σχετικές απαιτήσεις δεξιοτήτων για τα μέλη των εν λόγω επιτροπών πρόκειται να διασφαλίζουν ότι οι επιτροπές θα μπορούν να φέρουν σε πέρας την αποστολή τους με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο.

2.6.   Απόδειξη της αποκατάστασης της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας

(30)

Η LBBW υπέβαλε σχέδιο κερδών και ζημιών όπου περιλαμβάνονται εκτιμήσεις απόδοσης ιδίων κεφαλαίων (RoE) και αναλύσεις ευαισθησίας βάσει ρεαλιστικού και απαισιόδοξου σεναρίου. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις κερδών και ζημιών, η LBBW θα έχει το 2009 πρόσθετη ζημία της τάξεως των [2] δισ. ευρώ, το 2010 και το 2011 θα επιτύχει το «νεκρό σημείο» (Break-even point) (στα […]) και, το 2013, θα επιτύχει κέρδος ύψους περίπου […] δισ. ευρώ. Η απόδοση ιδίων κεφαλαίων το 2009 θα είναι αρνητική, θα αυξηθεί σταδιακά κατά την περίοδο 2010-2012 και το 2013 θα είναι για πρώτη φορά διψήφια ([10-12] %). Το ποσοστό βασικού ιδίου κεφαλαίου προσαρμόζεται για το 2009 και το 2010 σε περίπου […] % και θα αυξηθεί σταδιακά, ως συνέπεια της μαζικής κατάργησης των σταθμισμένων στοιχείων ενεργητικού, στο [9-10] % έτσι ώστε η LBBW θα είναι σε θέση να ξεκινήσει την αποπληρωμή της κρατικής ενίσχυσης από το 2013.

(31)

Τα σημαντικότερα αριθμητικά στοιχεία και δείκτες του σχεδίου αναδιάρθρωσης συνοψίζονται στον ακόλουθο πίνακα:

 

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Δραστηριότητες-στόχοι 2013

RoA προ μεταφοράς (δισ. ευρώ)

178

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

RoA συμπ. μεταφοράς (δισ. ευρώ)

178

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Μικτά έσοδα (συμπ. αξιοποίηση κεφαλαίων/χρήση υβριδικών μέσων)

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Έξοδα κινδύνων

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Λειτουργικές δαπάνες

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Επιχειρησιακό αποτέλεσμα

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Υπόλοιπο λοιπών επιπτώσεων

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Ποσό θωράκισης έναντι κινδύνου

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Διόρθωση μείωσης για αποπληρωμή υβριδικών μέσων

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Αποτέλεσμα προ φορολόγησης (προ χρήσης υβριδικών μέσων)

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[..]

[…]

Αποκατάσταση υβριδικών μέσων μετά τη συμμετοχή στις ζημίες

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Χρήση υβριδικού κεφαλαίου

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Αποτελέσματα προ φορολόγησης

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Φόροι

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Αποτελέσματα μετά φόρων

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

Βασικό κεφάλαιο (δισ. ευρώ)

[…]

[…]

[..]

[..]

[…]

[…]

[..]

Απόδοση ιδίων κεφαλαίων

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[…]

[> 10] %

Απόδοση επένδυσης κεφαλαίων

[…] %

[…] %

[…] %

[…] %

[…] %

[…] %

[30-60] %

Ποσοστό βασικών ιδίων κεφαλαίων (μετά την έκδοση αποτελεσμάτων)

[…] %

[…] %

[…] %

[…] %

[…] %

[…] %

[9-11] %

(32)

Σύμφωνα με το βασικό σενάριο, το 2009 θα είναι ακόμη μια δύσκολη χρονιά και το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) θα συρρικνωθεί λόγω της συνεχιζόμενης χρηματοπιστωτικής κρίσης. Από το 2010 αναμένεται σταδιακή ανάκαμψη στον βαθμό που θα εξομαλυνθεί πλήρως η κατάσταση στις χρηματαγορές και στην οικονομία. Η LBBW αναμένει ότι το ΑΕΠ της Γερμανίας το 2009 θα μειωθεί κατά 6,2 % και το 2010 θα αυξηθεί κατά 1 %. Εκτιμά επίσης ότι στη συνέχεια, και μέχρι το 2013, θα υπάρξει σταδιακή βελτίωση της αύξησης του ΑΕΠ στο 2,5 %. Σε ό,τι αφορά το ποσοστό ανεργίας για το 2010, υπολογίζεται ανώτατη τιμή 9,8 % και ακόμη υψηλότερο ποσοστό για το 2011 που στη συνέχεια θα υποχωρήσει στο 8,3 % το 2013. Η LBBW αναμένει επίσης ότι θα υπάρξει ελάχιστος, ελαφρώς αυξημένος πληθωρισμός ο οποίος θα υπολείπεται σαφώς των στόχων της ΕΚΤ. Παρά την επεκτατική νομισματική πολιτική των κεντρικών τραπεζών και τη μαζική εξάπλωση των ελλειμμάτων του προϋπολογισμού αναμένεται ότι ο πληθωρισμός στο πλαίσιο πραγματικής ανάπτυξης θα πέσει ελάχιστα κάτω του δυνητικού.

(33)

Βάσει των ως άνω παραδοχών, η LBBW αναμένει τις ακόλουθες επιπτώσεις στις βασικές δραστηριότητές της. Οι οικονομικές επιδόσεις στις υπηρεσίες προς ιδιώτες πελάτες που προσανατολίζονται στις συναλλαγές χρεογράφων θα συνεχίσουν να μειώνονται με μέτριο ρυθμό. Οι προμήθειες θα μειωθούν σημαντικά και πιθανόν δεν θα ανακάμψουν τόσο γρήγορα διότι οι ιδιώτες πελάτες θα επαναπροσανατολιστούν πιθανόν σε ασφαλέστερες μορφές επενδύσεων, κυρίως στις καταθέσεις. Αλλά και οι νέες νομοθετικές διατάξεις και η μεγαλύτερη διαφάνεια των προϊόντων θα αυξήσουν κατά πάσα πιθανότητα την πίεση για μείωση των περιθωρίων ασφαλείας. Σημαντικότερη συνεισφορά στο αποτέλεσμα αναμένεται, αντιθέτως, από τις δραστηριότητες εταιρικών πελατών, κυρίως των μεσαίων επιχειρήσεων. Η LBBW, δεδομένης της μερικής απόσυρσης εθνικών και διεθνών ανταγωνιστών, προσβλέπει επίσης σε ευκαιρίες ανάπτυξης του ρόλου της ως κύριας τράπεζας συναλλαγών (Hausbank) για τις μεσαίες επιχειρήσεις και αναμένει έως το 2010 αυξανόμενη ζήτηση. Η LBBW εκτιμά επίσης ότι οι οικονομικές επιδόσεις μέσω Cross-Selling, ιδίως μέσω της πώλησης μέσων κάλυψης κινδύνων (Hedging) για κινδύνους τόκων, νομισματικούς και βασικού εμπορεύματος θα βελτιωθούν περαιτέρω.

(34)

Σε ό,τι αφορά τις δραστηριότητες μεγάλων πελατών, η LBBW αναμένει μεσοπρόθεσμα αυξανόμενη πιστωτική ζήτηση καθώς και αυξανόμενη ζήτηση όχι μόνο για τα κλασικά προϊόντα ιδίων και εξωτερικών κεφαλαίων αλλά και για αναδιαρθρώσεις ισολογισμού. Οι δραστηριότητες χρηματαγοράς της LBBW επωφελούνται επί του παρόντος από τα άνευ προηγουμένου αποτελέσματα και τους εξαιρετικά ελκυστικούς όρους χρηματοδότησης οι οποίοι προκύπτουν από τη διάθεση μεγαλύτερης ποσότητας χρημάτων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έναντι ευνοϊκών όρων. Μεσοπρόθεσμα, η LBBW αναμένει ότι ο όγκος της αγοράς μετά την εξομάλυνση της ρευστότητας στις χρηματαγορές και την οικονομική ανάπτυξη θα αρχίσει εκ νέου να αναπτύσσεται θετικά. Συγκεκριμένα, αναμένει μέτρια ανάπτυξη για δομημένα προϊόντα της κεφαλαιαγοράς και αυξημένη προσφυγή στην κεφαλαιαγορά.

(35)

Δεδομένων των προσδοκιών αυτών, πρέπει να μειωθεί η εξάρτηση της LBBW από καιροσκοπικές επιχειρηματικές δραστηριότητες και να αυξηθεί το ποσοστό σταθερότερων πηγών εισοδήματος. Οι κίνδυνοι της αγοράς πρέπει να περιοριστούν και τα έσοδα από διαπραγματεύσεις προς ίδιο όφελος πρέπει να αντικατασταθούν από έσοδα από προμήθειες. Η μέχρι πρότινος υψηλή συγκέντρωση πιστωτικών κινδύνων έχει ήδη μειωθεί και πρόκειται να μειωθεί περαιτέρω.

(36)

Στο απαισιόδοξο σενάριο, στο οποίο τα σταθμισμένα στοιχεία ενεργητικού για τα έτη 2011, 2012 και 2013 εκτιμώνται κατά 10 % υψηλότερα σε σχέση με το βασικό σενάριο, τα ποσοστά βασικών ιδίων κεφαλαίων είναι σημαντικά χαμηλότερα σε σχέση με το ρεαλιστικό σενάριο. Ωστόσο, η τράπεζα θα εξακολουθούσε να πληροί τις απαιτήσεις των ρυθμιστικών αρχών σε ίδια κεφάλαια, διότι το ποσοστό βασικών ιδίων κεφαλαίων δεν θα έπεφτε σε καμία χρονική στιγμή κάτω του 7 % και το ελάχιστο συνολικό ποσοστό βασικών ιδίων κεφαλαίων κάθε έτους θα ανερχόταν στο 10 %. Για τον υπολογισμό των ζημιών που αναμένονται από τις δραστηριότητες εταιρικών πιστώσεων, η τράπεζα διενήργησε πρόσθετα τεστ προσομοίωσης κινδύνων, διότι το εν λόγω επιχειρηματικό πεδίο εξαιτίας του εξαγωγικού προσανατολισμού των πελατών θα μπορούσε να περιοριστεί στις βασικές αγορές των πελατών ιδίως δεδομένου του μαρασμού στο διεθνές εμπόριο. Μολονότι κάτι τέτοιο θα επιδείνωνε περαιτέρω τα ποσοστά βασικών ιδίων κεφαλαίων, η τράπεζα θα είχε ακόμη επαρκή κεφαλαιακή εφεδρεία.

(37)

Η LBBW διαθέτει διαφοροποιημένο συνδυασμό χρηματοδότησης. Χρηματοδοτείται κυρίως από i) ταμιευτήρια και άλλα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, ii) ενυπόθηκες ομολογίες και άλλους τίτλους καθώς και iii) υποχρεώσεις των πελατών της. Σύμφωνα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης, η τράπεζα δεν θα υποβληθεί σε επείγουσα χρηματοδότηση. Ειδικότερα σύμφωνα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης, η χρηματοδότηση από σταθερές κρατικά εγγυημένες αποσβέσεις οφειλών που ισχύουν έως το 2015, δεν θα προκαλέσουν κανένα κενό στη χρηματοδότηση, διότι καταργούνται τα υπόλογα στοιχεία ενεργητικού. Η τράπεζα διαθέτει σημαντική πηγή άντλησης στοιχείων ενεργητικού επιλέξιμων από την Κεντρική Τράπεζα στα οποία θα μπορούσε να προσφύγει σε περίπτωση δυσχερειών ρευστότητας. Συν τοις άλλοις, οι αναλύσεις και τα τεστ προσομοίωσης κινδύνων που διεξήχθησαν εσωτερικά για σκοπούς διαχείρισης ρευστότητας έδειξαν ότι η τράπεζα θα μπορούσε να αντιμετωπίσει περαιτέρω υποβάθμιση της πιστοληπτικής της ικανότητας, ακόμη και υπό αντίξοες συνθήκες, χωρίς προβλήματα ρευστότητας.

2.7.   Οι δεσμεύσεις της Γερμανίας

(38)

Η Γερμανία διαβεβαίωσε ότι η LBBW θα υλοποιήσει το σχέδιο αναδιάρθρωσης και κοινοποίησε τις ακόλουθες διαβεβαιώσεις (αναφορικά με τη μείωση του συνόλου ισολογισμού, του όγκου σταθμισμένων στοιχείων ενεργητικού και των εκποιήσεων) και δεσμεύσεις συμπεριφοράς:

«Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και η LBBW διαβεβαιώνουν διά του παρόντος τα ακόλουθα μέσα για την αναδιάρθρωση της LBBW:

[…]

3.

Η LBBW δεσμεύεται να μειώσει τον όγκο του ενεργητικού του έτους 2008 (περ. 448 δισ. ευρώ, σύνολο ισολογισμού της 31.12.2008) κατά περίπου 182 δισ. ευρώ, ήτοι περίπου 41 %. Η κατάργηση των περίπου [125-135] δισ. ευρώ θα ολοκληρωθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2013.

4.

Η LBBW θα καταργήσει από τον όγκο των σταθμισμένων στοιχείων ενεργητικού του έτους 2008 (περ. 178 δισ. ευρώ την 31.12.2008) περίπου [80-100] δισ. ευρώ, ήτοι περίπου [40-60] %. Η κατάργηση των περίπου [60-80] δισ. ευρώ θα ολοκληρωθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2013.

5.

Η LBBW δεσμεύεται να πωλήσει, εφόσον δεν το έχει ήδη πράξει, τις ακόλουθες συμμετοχές, έως το αργότερο στις καθορισμένες ημερομηνίες υπό τους βέλτιστους όρους. Επίσης, τα βασικά και καθοριστικά της αξίας στοιχεία του σημερινού επιχειρηματικού όγκου των συμμετοχών θα διατηρηθούν μέχρι την πώληση και θα διατεθούν προς πώληση.

α.

Sachsen DV Betriebs- und Servicegesellschaft mbH (πωλήθηκε τον Αύγουστο 09)

β.

quirin bank AG (πωλήθηκε τον Σεπτέμβριο 09)

γ.

DekaBank Deutsche Girozentrale (προβλεπόμενη πώληση έως τέλος […])

δ.

Lasssarus Handels GmbH (προβλεπόμενη πώληση/εκκαθάριση έως τέλος […])

ε.

LBBW Securities LLC (Broker/Dealer) (προβλεπόμενη πώληση/κλείσιμο έως τέλος […])

στ.

LBBW Luxemburg SA (προβλεπόμενη πώληση του […] έως τέλος […], εκκαθάριση του […])

ζ.

LRI Invest SA (προβλεπόμενη πώληση έως τέλος […])

η.

LBBW Asset Management (Ireland) plc (προβλεπόμενη πώληση ή κλείσιμο έως τέλος […])

θ.

LBS Landesbausparkasse Baden-Württemberg[…] (προβλεπόμενη πώληση έως τέλος […])

ι.

SV Sparkassen Versicherung Holding AG (προβλεπόμενη πώληση έως τέλος […])

ια.

LBBW Immobilien GmbH (Wohnungsbestand) (προβλεπόμενη πώληση έως τέλος […])

ιβ.

[…] (προβλεπόμενη πώληση έως τέλος […])

ιγ.

[…] (προβλεπόμενη πώληση έως τέλος […]).

ιδ.

[…] (προβλεπόμενη πώληση έως τέλος […]).

6.

Η εκποίηση μιας εκ των συμμετοχών που αναφέρονται στο σημείο 5 μπορεί να αναβληθεί για […] μήνες, το αργότερο όμως έως τις 31.12.2013, εάν η LBBW αποδείξει ότι τα επιδιωκόμενα από τη συναλλαγή έσοδα πώλησης υπολείπονται της λογιστικής αξίας της συμμετοχής στον χωριστό λογαριασμό της LBBW σύμφωνα με τον εμπορικό κώδικα ή ότι θα οδηγούσαν σε ζημίες στον ενοποιημένο λογαριασμό σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ.

7.

Η πλήρης και ορθή εκπλήρωση των δεσμεύσεων υπό το σημείο θα επιβλέπεται από επαρκώς εξειδικευμένο πραγματογνώμονα (trustee), κατά προτίμηση οικονομικό ελεγκτή, καθ’ όλη τη διάρκεια και θα ελέγχεται ενδελεχώς. Ο πραγματογνώμονας θα διασφαλίζει επίσης ότι ο υπολογισμός της τιμής αγοράς προκύπτει βάσει οικονομικών κριτηρίων. Η LBBW προτείνει στην Επιτροπή εντός τριών μηνών μετά την έκδοση της παρούσας απόφασης κατάλληλο ανεξάρτητο πραγματογνώμονα. Ο διορισμός του γίνεται με τη σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής. Η Επιτροπή μπορεί να απαιτήσει εξηγήσεις και διασαφηνίσεις από τον πραγματογνώμονα. Τα έξοδα αμοιβής του πραγματογνώμονα βαρύνουν την LBBW.

8.

Σε περίπτωση που οι συμμετοχές που αναφέρονται υπό το σημείο δεν πωληθούν έως την εκάστοτε καθορισθείσα καταληκτική ημερομηνία, ακόμη και αν εξαντληθούν όλες οι διαθέσιμες δυνατότητες παράτασης της προθεσμίας, τότε μπορεί η Επιτροπή να διατάξει μέσω ειδικής απόφασης την πώληση της εκάστοτε συμμετοχής από έναν διαχειριστή εκποιήσεων (divestiture trustee). Τα έξοδα αμοιβής του διαχειριστή εκποίησης βαρύνουν την LBBW.

9.

Η LBBW δεσμεύεται να κλείσει τις ακόλουθες αντιπροσωπείες το ταχύτερο δυνατόν, το αργότερο έως τις 31.12.2010:

α.

Βαρκελώνη

β.

Μαδρίτη

γ.

Παρίσι

δ.

Άμστερνταμ

ε.

Μιλάνο

στ.

Βουδαπέστη

ζ.

Βαρσοβία

η.

Πράγα

Τα υποκαταστήματα στο Λονδίνο, τη Νέα Υόρκη, τη Σιγκαπούρη και το Τόκιο μειώνονται σημαντικά σε μέγεθος.

Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και η LBBW διαβεβαιώνουν ότι η LBBW πρόκειται να τηρήσει τις ακόλουθες δεσμεύσεις συμπεριφοράς:

10.

Η LBBW κατά την υλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης, το αργότερο έως τις 31.12.2012, θα χρησιμοποιήσει κεφάλαιο μειωμένης εξασφάλισης ή θα αποφύγει συμμετοχή στις ζημίες από κεφάλαιο μειωμένης εξασφάλισης μόνον εφόσον υποχρεώνεται σε αυτό, ακόμη και χωρίς κάλυψη μέσω των αποθεματικών ή του ειδικού λογαριασμού σύμφωνα με το άρθρο 340 f/g του γερμανικού εμπορικού κώδικα (HGB).

11.

Η LBBW δεν θα πραγματοποιήσει έως τις 31.12.2012 αγορές από χρηματοπιστωτικά ινστιτούτα που ανταγωνίζονται την ίδια. Άλλες δραστηριότητες συμμετοχών, οι οποίες πρέπει να ανήκουν στις αρχικές δραστηριότητες για πελάτες στο πλαίσιο του επιχειρηματικού μοντέλου της LBBW, παραμένουν εφικτές, εφόσον δεν επηρεάζουν τη βιωσιμότητα της τράπεζας.

12.

Η LBBW θα συνδράμει τηρουμένων των οικονομικών αρχών και στο πλαίσιο του νέου επιχειρηματικού μοντέλου της LBBW σε μια γενικότερη ενοποίηση των Landesbank. Καθόσον εκκρεμεί έλεγχος συγχωνεύσεων μεμονωμένων Landesbank για την LBBW, η LBBW θα καθοδηγείται από τις απαιτήσεις διασφάλισης της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του ενοποιημένου χρηματοπιστωτικού ιδρύματος και της διαρκούς ικανότητάς του για εύλογη ροή πιστώσεων στην πραγματική οικονομία. Για ενδεχόμενες αγορές/συγχωνεύσεις στο πλαίσιο μιας πιθανής ενοποίησης μεταξύ Landesbank απαιτείται η έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

13.

Η LBBW έως τις 31.12.2012 δεν θα προσφέρει στις αγορές στις οποίες διαθέτει σημαντικό μερίδιο αγοράς, ήτοι σε επιχειρηματικές δραστηριότητες που αφορούν μεσαίες επιχειρήσεις και ιδιώτες πελάτες, ελκυστικότερες τιμές από τις πιο ελκυστικές τιμές που προσφέρουν οι 10 μεγαλύτεροι ανταγωνιστές της (βάσει μεριδίου αγοράς).

14.

Η LBBW δεν θα χρησιμοποιήσει τα μέτρα ενίσχυσης ή τα προνόμια που προκύπτουν από αυτά για διαφημιστικούς σκοπούς σε βάρος των ανταγωνιστών της.

15.

Η LBBW στο πλαίσιο της έκδοσης πιστώσεων και της επένδυσης κεφαλαίου θα λάβει υπόψη την πιστωτική ζήτηση στην οικονομία, ιδίως εκ μέρους των μεσαίων επιχειρήσεων, υπό όρους συνήθεις για την αγορά και εύλογους βάσει ρυθμιστικών αρχών/τραπεζικής οικονομίας.

16.

Επιπροσθέτως, η LBBW θα ελέγξει τα εσωτερικά συστήματα κινήτρων ως προς την καταλληλότητά τους και θα μεριμνήσει ώστε να μην εκτίθενται σε υπερβολικούς κινδύνους αλλά να προσανατολίζονται σε βιώσιμους και μακροπρόθεσμους επιχειρηματικούς στόχους και να χαρακτηρίζονται από διαφάνεια.

17.

Η LBBW θα αποκαταστήσει περαιτέρω τα συστήματα παρακολούθησης και επιτήρησης κινδύνων. Καθ' όλο αυτό το διάστημα θα διαχωρίσει ολόκληρο τον υποτομέα δραστηριοτήτων υποκατάστατων πιστώσεων από τα κύρια επιχειρηματικά πεδία της τράπεζας και θα τον οργανώσει υπό μια οργανωτικά και λειτουργικά χωριστή μονάδα εσωτερικής αναδιάρθρωσης [Internal Restructuring Unit (IRU)]. Η μονάδα αυτή θα διασφαλίζει τη χωριστή παρουσίαση, τη σύνταξη εκθέσεων και τη φορολόγηση των προς κατάργηση δραστηριοτήτων.

18.

Η LBBW θα παρουσιάζει χωριστά τις δραστηριότητες σε ό,τι αφορά τα ταμιευτήρια από τις 31.12.2010.

19.

Η LBBW θα ασκεί συνετή, σταθερή επιχειρηματική πολιτική προσανατολισμένη στην αρχή της βιωσιμότητας.

20.

Η LBBW δεν θα εκμεταλλευτεί τα προνόμια ρευστότητας που παρουσιάζονται μέσω της επιλεξιμότητας της εγγυητικής δομής σύμφωνα με τα κριτήρια της ΕΚΤ.

21.

Η LBBW καταβάλλει αναδρομικά, από τη χρονική στιγμή χορήγησης της εγγύησης, αρχικά ετήσια προμήθεια 6,25 % επί της αρχικής μείωσης της κεφαλαιακής απαίτησης. Η προμήθεια αυτή μειώνεται κατ’ αναλογία προς τη μείωση του διαθέσιμου ποσού της εγγύησης. Η LBBW καταβάλλει πρόσθετη ετήσια προμήθεια 3,75 % επί του μερικού ποσού της εγγύησης για το χαρτοφυλάκιο τιτλοποίησης (χαρτοφυλάκιο ABS), που δεν υπερβαίνει τα 1,5 δισ. ευρώ. Δηλαδή, η LBBW θα καταβάλει ολόκληρη την επιπρόσθετη αυτή προμήθεια δεδομένου ότι το ποσό εγγύησης που αντιστοιχεί στο χαρτοφυλάκιο τιτλοποίησης εξακολουθεί να ανέρχεται σε τουλάχιστον 1,5 δισ. ευρώ. Εάν το ποσό εγγύησης μειωθεί κάτω από 1,5 δισ. ευρώ, θα πρέπει να καταβάλλεται προμήθεια 3,75 % επί του οφειλόμενου ποσού εγγύησης.

Δεσμεύσεις σχετικά με την εταιρική διακυβέρνηση:

22.

Το υφιστάμενο διοικητικό συμβούλιο θα μετατραπεί σε ανεξάρτητο εποπτικό συμβούλιο σύμφωνα με το υπόδειγμα του κώδικα εταιρικής διακυβέρνησης.

α.

Οι αρμοδιότητες επόπτευσης και επιτήρησης διαβιβάζονται αποκλειστικά στο εποπτικό συμβούλιο και δεν επιμερίζονται πλέον σε δύο όργανα (συνέλευση εταίρων και διοικητικό συμβούλιο). Για επιχειρηματικά πεδία καθοριστικής σημασίας διατηρούνται οι συνήθεις επιφυλάξεις έγκρισης από το εποπτικό συμβούλιο.

β.

Το διοικητικό συμβούλιο της LBBW είναι στα καθημερινά και επιχειρησιακά καθήκοντα διοίκησης ανεξάρτητο και υπόλογο μόνο στην επιχείρηση. Αποκλείονται υποδείξεις, είτε αυτές προέρχονται από το εποπτικό συμβούλιο είτε από τη συνέλευση μετόχων ή τη γενική συνέλευση.

γ.

Η υφιστάμενη συνέλευση εταίρων μετατρέπεται σε γενική συνέλευση ή συνέλευση των μετόχων. Οι αρμοδιότητές της περιορίζονται στα συνήθη καθήκοντα μιας γενικής συνέλευσης σύμφωνα με τη νομοθεσία περί ανωνύμων εταιρειών (π.χ. λήψη αποφάσεων σχετικά με τη χρήση κερδών, σύναψη συμβάσεων επιχείρησης, αποφάσεις περί ρευστοποίησης κ.λπ.).

δ.

Όλα τα μέλη του εποπτικού συμβουλίου θα διαθέτουν τα απαραίτητα προσόντα που προβλέπονται στην τελική έκδοση της οδηγίας περί κεφαλαιακών απαιτήσεων (11)/άρθρο 36, παράγραφος 3, σ. 1 KWG. Τα μέλη κρίνονται ως κατάλληλα εφόσον είναι αξιόπιστα και διαθέτουν τις απαραίτητες επαγγελματικές γνώσεις για τη διεκπεραίωση των ελέγχων καθώς και για την αξιολόγηση και την επιτήρηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της LBBW.

ε.

Ο αριθμός των μελών του εποπτικού συμβουλίου μειώνεται σε 21.

ζ.

Το ήμισυ των θέσεων που αντιστοιχούν στους μετόχους καλύπτεται από έμπειρους εξωτερικούς συνεργάτες.

στ.

Κατά την περίοδο αναδιάρθρωσης, ήτοι με την εισαγωγή των στοιχείων εταιρικής διακυβέρνησης έως την ολοκλήρωση της αλλαγής νομικής μορφής, σύμφωνα με τα αναφερόμενα υπό το σημείο 24 (κάτωθι), το 2013 το προεδρείο του εποπτικού συμβουλίου θα συνίσταται σε ένα πρόσωπο το οποίο, σύμφωνα με το σημείο, στοιχείο 0 (ανωτέρω), ανήκει στο εποπτικό συμβούλιο. Στη συνέχεια, ακολουθεί ο διορισμός σύμφωνα με τις προβλεπόμενες από τη γερμανική ή ευρωπαϊκή νομοθεσία διαδικασίες περί ανωνύμων εταιρειών.

23.

Επιτροπές

σ.

Επιτροπή κινδύνων

Η υφιστάμενη επιτροπή πιστώσεων μετατρέπεται σε τυπική επιτροπή κινδύνων η οποία δεν έχει ως μοναδική αρμοδιότητα την έγκριση αποφάσεων χορήγησης πιστώσεων βάσει των διατάξεων αρμοδιοτήτων αλλά ασχολείται επίσης εντατικά με σοβαρά θέματα διαχείρισης κινδύνων. Τη θέση προέδρου της επιτροπής καταλαμβάνει ένα μέλος του εποπτικού συμβουλίου με αντίστοιχη τεχνογνωσία στον τραπεζικό τομέα.

β.

Επιτροπή ελέγχου/ισολογισμού

Επικεφαλής της επιτροπής ελέγχου είναι ένα μέλος του εποπτικού συμβουλίου το οποίο διαθέτει ιδιαίτερη εμπειρία στη λογιστική τραπεζών.

γ.

Προεδρεύουσα επιτροπή (επιτροπή προσωπικού και διορισμών)

Για θέματα προσωπικού συστήνεται μια προεδρεύουσα επιτροπή οι εκπρόσωποι μετόχων της οποίας συνθέτουν ταυτόχρονα και την επιτροπή διορισμών που κοινοποιεί στη συνέλευση των μετόχων ή στη γενική συνέλευση κατάλληλους υποψηφίους για την κάλυψη θέσεων στο εποπτικό συμβούλιο.

24.

Αλλαγή νομικής μορφής: όλα τα σημαντικά ειδικά στοιχεία διακυβέρνησης (περιγραφόμενα υπό τα σημεία και 23) μιας SE/ανώνυμης εταιρείας πρέπει να εισαχθούν άμεσα, το αργότερο έως τις 31.12.2010. Με διάρκεια ισχύος το αργότερο έως τις 31.12.2013, η LBBW μετατρέπεται σε SE/ανώνυμη εταιρεία, όπου πέραν της καθοριστικής εισαγωγής των ειδικών στοιχείων διακυβέρνησης έως το τέλος 2010 πρέπει να προετοιμαστούν οι προσαρμογές για την αλλαγή της νομικής μορφής όπως προβλέπει το καταστατικό, όλα δε τα παραπάνω να έχουν ολοκληρωθεί το αργότερο έως τις 31.12.2013.

25.

Διασφάλιση της διοίκησης της επιχείρησης βάσει τεχνικοοικονομικών κριτήριων

α.

Ζητήματα αλληλεπικάλυψης

Στον νόμο για την Landesbank Baden-Württemberg (Landesbankgesetz – LBWG) πρέπει να διασαφηνιστεί ότι οι επιχειρηματικές δραστηριότητες της Landesbank θα πρέπει να διεκπεραιώνονται σύμφωνα με οικονομικές βασικές αρχές και να λαμβάνονται επίσης υπόψη τα κύρια καθήκοντα της Landesbank.

β.

Ζητήματα επιχειρηματικών δραστηριοτήτων

Διασφαλίζεται ότι οι νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες υπολογίζονται βάσει τόκων αναφοράς οι οποίοι δεν εμπεριέχουν στοιχεία στρέβλωσης λόγω οφειλών βάσει “υποχρέωσης του εγγυητή”.

γ.

Συμπεριφορά προς τους μετόχους

Αναφορικά προς τους μετόχους, θα πρέπει να ισχύει μεταξύ μιας εταιρείας κεφαλαίου και των μετόχων της η τυπική αρχή των ίσων αποστάσεων (arms-length). Τα περιουσιακά στοιχεία κατανέμονται στους μετόχους μόνον υπό μορφή κερδών ισολογισμού και εσόδων εκκαθάρισης.

26.

Επιδίωξη συνήθους για τον κλάδο απόδοσης ιδίων κεφαλαίων (Return on Equity): Η LBBW επιδιώκει, σύμφωνα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης, μεσοπρόθεσμα (ήτοι μετά την ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσης το 2013) και μελλοντικά, ελάχιστη απόδοση ιδίων κεφαλαίων [10-12] % προ φόρων, σε κατοχή ιδίων κεφαλαίων σύμφωνη προς το προφίλ κινδύνου.

Λοιπές δεσμεύσεις

27.

Μέχρι και το 2013 η Γερμανία θα αποστέλλει ετησίως στην Επιτροπή έκθεση προόδου. Η έκθεση πρέπει να περιλαμβάνει περίληψη σχετικά με την πρόοδο που σημειώνεται κατά την υλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης καθώς και τις λεπτομέρειες σχετικά με όλες τις πωλήσεις συμμετοχών και το κλείσιμο θυγατρικών, υποκαταστημάτων και εγκαταστάσεων σύμφωνα με την παρούσα απόφαση. Θα αναγράφεται η ημερομηνία πώλησης ή κλεισίματος, η λογιστική τιμή που ίσχυε στις 31.12.2008, η τιμή αγοράς και το σύνολο των κερδών και των ζημιών που προέκυψαν σε σχέση με την πώληση ή το κλείσιμο. Η έκθεση θα κοινοποιείται εντός μηνός από την έγκριση των ετήσιων λογαριασμών της LBBW από το διοικητικό συμβούλιο ή/και το εποπτικό συμβούλιο της LBBW, το αργότερο όμως μέχρι την 31η Μαΐου κάθε έτους» (12).

3.   Η ΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ

(39)

Η Γερμανία ζητεί την έγκριση του σχεδίου αναδιάρθρωσης. Η Γερμανία δεν αμφισβητεί ότι τα μέτρα συνιστούν κρατικές ενισχύσεις. Ωστόσο, υποστηρίζει ότι κατόπιν της επιτυχούς προσαρμογής της προμήθειας για το μέτρο αρωγής και κατόπιν της ανάληψης δεσμεύσεων, τα εν λόγω μέτρα αποτελούν ενισχύσεις αναδιάρθρωσης συμβατές με την κοινή αγορά σύμφωνα με το άρθρο 107, παράγραφος 3, στοιχείο β) της ΣΛΕΕ.

4.   ΛΟΓΟΙ ΚΙΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

(40)

Στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για το αν το αρχικό μέτρο συμβιβάζεται με την ανακοίνωση σχετικά με την αντιμετώπιση των απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων (impaired assets) στον κοινοτικό τραπεζικό τομέα (13) (στο εξής «ανακοίνωση περί απομειωμένων περιουσιακών»), ιδίως σε ό,τι αφορά την εκτίμηση αξίας και τον επιμερισμό των βαρών. Ωστόσο, η Επιτροπή έκρινε ότι πληρούνταν οι απαιτήσεις της ανακοίνωσης περί απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων σχετικά με τον καθορισμό των επιλέξιμων περιουσιακών στοιχείων για μέτρα αρωγής, τη μορφή διαχείρισης των περιουσιακών στοιχείων, τη διαφάνεια και τη δημοσίευση, καθώς και την προμήθεια εγγύησης.

(41)

Οι αμφιβολίες της Επιτροπής σχετικά με την εκτίμηση αξίας αφορούσαν τις μεθόδους που εφάρμοσαν και τις παραδοχές που έθεσαν οι εμπειρογνώμονες της LBBW ως βάση για τον υπολογισμό της πραγματικής οικονομικής αξίας των χαρτοφυλακίων, τις οποίες η Επιτροπή κρίνει ως μη επαρκώς προσεκτικές. Κυρίως οι παραδοχές σε σχέση με τις πιθανότητες ζημιών, τα ποσοστά εσόδων από τις διάφορες δραστηριότητες, την εξέλιξη στις τιμές ακινήτων σε ορισμένες αγορές και τις συσχετίσεις, δεν ήταν επαρκώς συντηρητικές κατά την άποψη της Επιτροπής. Επιπλέον, το χαρτοφυλάκιο ABS δεν ήταν πλήρως εξασφαλισμένο.

(42)

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες σχετικά με τον επιμερισμό των βαρών (συμπεριλαμβανομένης της προμήθειας), διότι οιαδήποτε διόρθωση της πραγματικής οικονομικής αξίας θα επέφερε άμεσες επιπτώσεις στην εκτίμηση της αξίας της προμήθειας εγγύησης.

5.   ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ

5.1.   Ύπαρξη ενίσχυσης

(43)

Όπως ορίζεται στο άρθρο 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, «οι ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής είναι ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά, κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ κρατών μελών συναλλαγές».

(44)

Η Επιτροπή έχει ήδη διαπιστώσει στην απόφαση κίνησης διαδικασίας ότι η ανακεφαλαιοποίηση της LBBW και το μέτρο αρωγής συνιστούν κρατικές ενισχύσεις. Το στοιχείο ενίσχυσης της εισφοράς κεφαλαίου ανέρχεται σε 5 δισ. ευρώ. Το ποσό ενίσχυσης στην περίπτωση του μέτρου αρωγής αντιστοιχεί, σύμφωνα με την ανακοίνωση περί απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων, στη διαφορά μεταξύ της αξίας μεταβίβασης των περιουσιακών στοιχείων και της αγοραίας τιμής. Η αξία μεταβίβασης αντιστοιχεί στην ονομαστική αξία του χαρτοφυλακίου μείον τις πρωτεύουσες ζημίες (First Loss). Λαμβάνοντας ως βάση μια αγοραία αξία ύψους 18,143 δισ. ευρώ (10,137 δισ. ευρώ και 8,006 δισ. ευρώ) και μια οικονομική αξία ύψους 27,915 δισ. ευρώ (15,635 δισ. ευρώ και 12,280 δισ. ευρώ) προκύπτει για το μέτρο αρωγής συνολικό ποσό ενίσχυσης ύψους 9,772 δισ. ευρώ.

(45)

Το ποσό ενίσχυσης για αμφότερα τα μέτρα ανέρχεται σε περίπου 14,8 δισ. ευρώ, ήτοι σε περισσότερο από 9 % των σταθμισμένων στοιχείων ενεργητικού της LBBW.

5.2.   Συμβιβάσιμος χαρακτήρας των ενισχύσεων

5.2.1.   Εφαρμογή του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της ΣΛΕΕ

(46)

Σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της ΣΛΕΕ, η Επιτροπή μπορεί να θεωρήσει συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά ενίσχυση που χορηγείται με σκοπό την «άρση σοβαρής διαταραχής της οικονομίας κράτους μέλους». Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι εξακολουθεί να υφίσταται ο κίνδυνος σοβαρής διαταραχής της οικονομίας στη Γερμανία και ότι τα μέτρα υποστήριξης των τραπεζών ενδείκνυνται για την αντιμετώπιση του κινδύνου αυτού. Οι ενισχύσεις πρέπει ως εκ τούτου να ελεγχθούν σύμφωνα με το άρθρο 107, παράγραφος 3, στοιχείο β) της ΣΛΕΕ.

(47)

Αμφότερα τα μέτρα εγκρίθηκαν για ορισμένο χρόνο βάσει της απόφασης κίνησης διαδικασίας σύμφωνα με το άρθρο 107, παράγραφος 3, στοιχείο β) της ΣΛΕΕ και των σχετικών ανακοινώσεων της Επιτροπής (ανακοίνωση σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων στα μέτρα που λήφθηκαν για τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς στο πλαίσιο της τρέχουσας παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης (14) («ανακοίνωση περί τραπεζών»), ανακοίνωση σχετικά με την ανακεφαλαιοποίηση των χρηματοπιστωτικών οργανισμών [1] στο πλαίσιο της τρέχουσας χρηματοπιστωτικής κρίσης: περιορισμός των ενισχύσεων στο ελάχιστο απαραίτητο και διασφαλίσεις έναντι αδικαιολόγητων στρεβλώσεων του ανταγωνισμού (15) («ανακοίνωση περί ανακεφαλαιοποίησης»), ανακοίνωση σχετικά με την αντιμετώπιση των απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων στον κοινοτικό τραπεζικό τομέα (16) («ανακοίνωση περί απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων») και ανακοίνωση σχετικά με την αποκατάσταση της βιωσιμότητας και την αξιολόγηση των μέτρων αναδιάρθρωσης στον χρηματοπιστωτικό τομέα στο πλαίσιο της παρούσας κρίσης βάσει των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων (17) («ανακοίνωση περί μέτρων αναδιάρθρωσης»). Επειδή, ωστόσο, η Επιτροπή διατηρούσε αμφιβολίες για το μέτρο αρωγής στο πλαίσιο του δικαίου περί ανταγωνισμού, κίνησε διαδικασία έρευνας. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή οφείλει στο τρέχον στάδιο της έρευνας να ελέγξει καταρχάς εάν υφίστανται αμφιβολίες για το μέτρο αρωγής στο πλαίσιο του δικαίου περί ανταγωνισμού και, δεύτερον, εάν η παράτασή της για ορισμένο χρόνο εγκριθείσας ενίσχυσης συνιστά ενίσχυση αναδιάρθρωσης συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά.

5.2.2.   Συμβιβάσιμος χαρακτήρας των ενισχύσεων με την κοινή αγορά

(48)

Η Επιτροπή ελέγχει τα μέτρα αρωγής σύμφωνα με το άρθρο 107, παράγραφος 3, στοιχείο β) της ΣΛΕΕ και την ανακοίνωση περί απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων (18). Σύμφωνα με την ανακοίνωση περί απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων πρόκειται για μέτρα που απαλλάσσουν τη δικαιούχο τράπεζα (ή της παρέχουν κατάλληλη αντιστάθμιση) από την ανάγκη είτε να καταχωρίσει ζημία είτε να συστήσει αποθεματικά για πιθανή ζημία όσον αφορά τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία που κατέχει ή/και ελευθερώνουν για άλλες ίδια κεφάλαια, τα οποία πρέπει να ελεγχθούν βάσει ειδικών κριτηρίων ως προς το συμβιβάσιμο με την κοινή αγορά. Ο έλεγχος αυτός διενεργείται βάσει των ακόλουθων κριτηρίων: (i) επιλεξιμότητα των περιουσιακών στοιχείων, (ii) διαφάνεια και δημοσιοποίηση, (iii) διαχείριση των περιουσιακών στοιχείων, (iv) καταλληλότητα και συνοχή της μεθόδου εκτίμησης αξίας, (v) καταλληλότητα της προμήθειας και επιμερισμός βαρών και, (vi) αναγκαιότητα ελέγχου του προς υποβολή σχεδίου αναδιάρθρωσης από την Επιτροπή.

(49)

Στην απόφαση κίνησης διαδικασίας η Επιτροπή διαπίστωσε ότι το μέτρο αρωγής υπέρ της LBBW -ανεξαρτήτως των κριτηρίων για τη μέθοδο εκτίμησης αξίας και τον επιμερισμό βαρών, συμπεριλαμβανομένης της προμήθειας- πληροί όλα τα ως άνω κριτήρια. Η Γερμανία, ωστόσο, ήταν σε θέση να διασκεδάσει τις αμφιβολίες αυτές μέσω της υποβολής διαφόρων τροποποιητικών προτάσεων.

(50)

Στο πλαίσιο της έρευνας η Επιτροπή αξιολόγησε το χαρτοφυλάκιο με την υποστήριξη εσωτερικών και εξωτερικών εμπειρογνωμόνων της. Η πραγματική οικονομική αξία του χαρτοφυλακίου ABS ανέρχεται σε [14-15] δισ. ευρώ και είναι άρα κατά [1-2] δισ. ευρώ χαμηλότερη της αξίας που όρισε η LBBW. Σε αυτήν αντιστοιχούσε η πραγματική οικονομική αξία του χαρτοφυλακίου SEALINK. Συνεπώς, οι αμφιβολίες της Επιτροπής αναφορικά με την εκτίμηση των επιλέξιμων περιουσιακών στοιχείων επιβεβαιώθηκαν.

(51)

Κατά τον έλεγχο διαφόρων μέτρων αρωγής έχουν κοινοποιηθεί στην Επιτροπή διάφορες μέθοδοι που χρησιμοποιούν οι ενδιαφερόμενες τράπεζες για τον υπολογισμό της πραγματικής οικονομικής αξίας ενός χαρτοφυλακίου. Στην περίπτωση δομημένων πιστωτικών προϊόντων υπάρχει η δυνατότητα (την οποία επέλεξε και η LBBW) να υποβληθούν σε προσομοίωση οι παραδοχές ως προς τις πιθανότητες ζημίας, τις συσχετίσεις και τις πιστωτικές ζημίες για τα περιουσιακά στοιχεία που αποτελούν τη βάση υπολογισμού.

(52)

Ως προς τον έλεγχο του ζητήματος εάν οι παραδοχές ήταν επαρκώς προσεκτικές, η Επιτροπή προσανατολίστηκε σε άλλες περιπτώσεις, ιδίως στο χαρτοφυλάκιο SEALINK της LBBW και σε έρευνες τρίτων. Τέθηκαν ως βάση διαφορετικές παραδοχές ανά κατηγορία στοιχείων ενεργητικού. Προκειμένου να διαπιστώσει πώς θα επιδρούσαν οι παραδοχές αυτές στο χαρτοφυλάκιο ABS, η Επιτροπή ζήτησε από τους εμπειρογνώμονες της LBBW να αξιολογήσουν ένα κατ’ όγκο σταθμισμένο τυχαίο δείγμα με 40 θέσεις, καθώς και τις πέντε μεγαλύτερες θέσεις επίσης βάσει των παραδοχών αυτών.

(53)

Ως αποτέλεσμα της δομής-καταρράκτη των δομημένων τμημάτων πίστωσης η εφαρμογή των παραδοχών προσομοίωσης κατέληξε σε πολύ διαφορετικά αποτελέσματα. Σε ορισμένες κατηγορίες στοιχείων ενεργητικού, όπως π.χ. σε μη συμβατές πιστώσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα τμήματα χαρτοφυλακίου ήταν ιδιαίτερα ανθεκτικά. Η πραγματική οικονομική τους αξία, ακόμη και σε περιπτώσεις υιοθέτησης προσεκτικών παραδοχών, βρισκόταν πολύ κοντά στον δείκτη της αγοράς, παρόλο που η αγοραία τιμή είναι κατά κανόνα χαμηλότερη της ονομαστικής αξίας. Τελείως διαφορετική ήταν η αντίδραση στα τμήματα ορισμένων εμπορικών υποθηκευμένων χρεογράφων (Commercial Mortgage-Backed Securities) και εμπορικών υποθηκευμένων ομολόγων (Commercial Mortgage Obligations). Στις συγκεκριμένες κατηγορίες στοιχείων ενεργητικού οι μεγαλύτερες αποκλίσεις δεν εμφανίστηκαν μόνο μεταξύ των δύο χαρτοφυλακίων LBBW, αλλά και σε σχέση με άλλες περιπτώσεις. Κατά συνέπεια, από την αξιολόγηση του δείγματος βάσει των νέων αυτών προσεκτικών παραδοχών προέκυψε, για συνολική ονομαστική αξία δείγματος ύψους 1 559 εκατ. ευρώ, διαφορά ύψους 143 εκατ. ευρώ έναντι της τιμής που υπολόγισαν οι εμπειρογνώμονες της LBBW στο μοντέλο βασικού σεναρίου.

(54)

Η Επιτροπή εκτίμησε τις πιθανές επιπτώσεις στο συνολικό χαρτοφυλάκιο μέσω αναγωγής. Έλαβε υπόψη διάφορα ποιοτικά χαρακτηριστικά του δείγματος προκειμένου να αποφύγει εσφαλμένη ενίσχυση ορισμένων αποτελεσμάτων. Βάσει των υπολογισμών, ανάλογα με τη μέθοδο αναγωγής και τον διορθωτικό παράγοντα, οι αναμενόμενες ζημίες θα κυμαίνονταν μεταξύ 2,9 δισ. ευρώ και 4,3 δισ. ευρώ.

(55)

Εξαιρώντας ορισμένα ειδικά χαρακτηριστικά του χαρτοφυλακίου, τα οποία θα μπορούσαν να έχουν αδικαιολόγητα αρνητικές επιδράσεις σε επίπεδο χαρτοφυλακίου, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ακόμη και στον πιο ισορροπημένο έλεγχο οι αναμενόμενες ζημίες για το συνολικό χαρτοφυλάκιο ανέρχονται στα [3-4] δισ. ευρώ. Η πραγματική οικονομική αξία εκτιμάται συνεπώς στα [14-15] δισ. ευρώ, ήτοι [1-2] δισ. ευρώ χαμηλότερα σε σχέση με την κοινοποίηση.

(56)

Σύμφωνα με την ανακοίνωση περί απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων, οι τράπεζες πρέπει να αναλάβουν από μόνες τους στον μέγιστο βαθμό τα έξοδα που συνδέονται με τα απομειωμένα στοιχεία ενεργητικού. Για τον λόγο αυτό, τα περιουσιακά στοιχεία πρέπει να μεταβιβαστούν σε τιμή η οποία να αντιστοιχεί στην πραγματική οικονομική αξία ή να είναι χαμηλότερη. Για τον σκοπό αυτό, πρέπει αρχικά να υπάρχει απόσβεση επί της πραγματικής οικονομικής αξίας ή, σε περίπτωση εγγύησης, να υπάρχει ρήτρα πρωτεύουσας ζημίας σύμφωνα με την οποία οι πρωτεύουσες ζημίες που πρέπει να αναλάβει η δικαιούχος τράπεζα αντιστοιχεί στη διαφορά μεταξύ λογιστικής αξίας και πραγματικής οικονομικής αξίας.

(57)

Στην παρούσα υπόθεση ενίσχυσης το μέτρο αρωγής χορηγήθηκε χωρίς προηγούμενη απόσβεση επί της πραγματικής οικονομικής αξίας του χαρτοφυλακίου ABS. Ωστόσο, για τη χορήγηση του αιτηθέντος επιμερισμού βαρών η LBBW δέχτηκε να αναλάβει πρωτεύουσα ευθύνη κινδύνου (κίνδυνος πρωτεύουσας ζημίας (First Loss)) η οποία καλύπτει τις πρωτεύουσες ζημίες του εγγυητικού χαρτοφυλακίου σε συνολικό ύψος 1,9 δισ. ευρώ. Εν τω μεταξύ, το ποσό αυτό αποσβέστηκε στο σύνολό του.

(58)

Καθώς η Επιτροπή προέβη σε διόρθωση της πραγματικής οικονομικής αξίας του χαρτοφυλακίου ABS σε ποσό κατά [1-2] δισ. ευρώ χαμηλότερο σε σχέση με την αρχική εκτίμηση των τραπεζών, οι αναμενόμενες ζημίες στο χαρτοφυλάκιο ABS δεν απορροφώνται εκ των προτέρων μέσω απόσβεσης ή επαρκώς υψηλής ανάληψης κινδύνου πρωτεύουσας ζημίας (First Loss). Για τον λόγο αυτό, προκειμένου να διασφαλιστεί η συμβατότητα των μέτρων με τις διατάξεις για κρατικές ενισχύσεις υπό την έννοια της ανακοίνωσης περί απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων, πρέπει να υπάρξει πρόσθετη απόσβεση η οποία θα λαμβάνει υπόψη την υποχώρηση της πραγματικής οικονομικής αξίας, ενώ σε περίπτωση εγγύησης για περιουσιακά στοιχεία πρέπει να υπάρξει διόρθωση της «αξίας μεταβίβασης» (δηλαδή αύξηση της ίδιας συμμετοχής) επί της πραγματικής οικονομικής αξίας. Στην προκείμενη περίπτωση μια τέτοια απόσβεση δεν θα ήταν εφικτή χωρίς να αλλάξει η δομή της συναλλαγής, διότι τα δομημένα χρεόγραφα προστατεύονται από ενδεχόμενες ζημίες μέσω του μέτρου αρωγής.

(59)

Κατά συνέπεια, η αξία μεταβίβασης είναι υψηλότερη της πραγματικής οικονομικής αξίας. Σε περίπτωση ανάληψης κινδύνου άνω της πραγματικής οικονομικής αξίας, δεν πληρείται το κριτήριο πλήρους εκ των προτέρων επιμερισμού βαρών που προβλέπεται στην ανακοίνωση περί απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων. Συνεπώς, το στοιχείο ενίσχυσης στο μέτρο αρωγής είναι αντίστοιχα υψηλότερο και μπορεί να εγκριθεί μόνο εφόσον το μέτρο περιέχει διατάξεις οι οποίες επιτρέπουν τη μεταγενέστερη επιστροφή των πρόσθετων αυτών ενισχύσεων (π.χ. μέσω ενός μηχανισμού ανάκτησης («Claw-back»)), ή προβλέπουν την πλήρη αναδιάρθρωση (πρβλ αιτιολογική σκέψη 41 και παράγραφο 5.2 της ανακοίνωσης περί απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων).

(60)

Στην περίπτωση του μηχανισμού ανάκτησης η δικαιούχος τράπεζα αποπληρώνει το πλεονέκτημα της υψηλότερης ανάληψης κινδύνου αργότερα, δηλαδή θα πρέπει να αποπληρώσει το συνολικό ποσό που εξασφαλίζει η εγγύηση και το οποίο υπερβαίνει την πραγματική οικονομική αξία. Εάν δεν είναι εφικτή η πλήρης επιστροφή, πρέπει να προβλέπονται επαρκή αντισταθμιστικά μέτρα (ρήτρα ανάκτησης).

(61)

Στην περίπτωση εγγύησης, η επιστροφή μπορεί να επιτευχθεί μέσω εύλογης προμήθειας για το ποσό που υπερβαίνει την πραγματική οικονομική αξία. Στην προκείμενη περίπτωση, για εγγύηση του ποσού των 1,5 δισ. ευρώ καταβάλλεται ετήσια προμήθεια 10 %. Η προμήθεια αυτή καλύπτει τόσο το πλεονέκτημα που προκύπτει από τη μείωση της κεφαλαιακής απαίτησης για τα εξασφαλισμένα 1,5 δισ. ευρώ (σημερινή προμήθεια 6,25 %) καθώς και την αύξηση κατά 3,75 % (έτσι ώστε να προκύπτει το συνολικό ποσό των 56,25 εκατ. ευρώ ετησίως) (19).

(62)

Εκ πρώτης όψεως, η αύξηση αυτή φαίνεται ενδεχομένως μικρή. Ωστόσο, πρέπει κανείς να αναλογιστεί ότι -όπως έχει ήδη υπογραμμιστεί- στην περίπτωση μελλοντικών ζημιών η εγγύηση ενεργοποιείται εφόσον έχει ήδη απορροφηθεί η πρωτεύουσα ανάληψη κινδύνου ύψους 1,9 δισ. ευρώ. Είναι λοιπόν ελάχιστες οι πιθανότητες ενεργοποίησης της εγγύησης προτού το ομόσπονδο κράτος Baden-Württemberg, ως φορέας χορήγησης της κρατικής ενίσχυσης, συστήσει επαρκή αποθέματα για ανάλογες πληρωμές μέσω των ποσών που θα καταβάλει η LBBW (20). Επειδή δεν είναι σαφές πότε θα προκύψουν οι ζημίες που αναμένει η Επιτροπή, οι πληρωμές τελών ενδέχεται να επαρκούν στο σύνολό τους για την κάλυψη όλων των ζημιών. Η αύξηση της προμήθειας συντελεί συνεπώς στη διάψευση των αρχικών αμφιβολιών της Επιτροπής σε σχέση με τον επιμερισμό βαρών. Επιπλέον, το μέγεθος και το εύρος της αναδιάρθρωσης στην οποία δεσμεύτηκε η τράπεζα καθώς και τα αντιστασθμιστικά μέτρα εξισορροπούν πιθανά ελλείμματα της προβλεπόμενης αποπληρωμής. Ως εκ τούτου, οι αμφιβολίες της Επιτροπής σε σχέση με τον ορθό επιμερισμό βαρών στο σημείο αυτό διαψεύστηκαν.

(63)

Καθότι επαληθεύτηκε η πραγματική οικονομική αξία του χαρτοφυλακίου SEALINK, δεν απαιτούνται για το τμήμα αυτό περαιτέρω προσαρμογές.

(64)

Στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι η προμήθεια που θα καταβάλει η δικαιούχος τράπεζα λαμβάνει επαρκώς υπόψη τον κίνδυνο πιθανών ζημιών, ο οποίος υπερβαίνει τον κίνδυνο που προκύπτει στην πραγματική οικονομική αξία σύμφωνα με την ανακοίνωση περί απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων. Η προμήθεια υπολογίστηκε βάσει του επιτοκίου που θα λαμβανόταν υπόψη για μια αντίστοιχη ανακεφαλαιοποίηση, όπου σύμφωνα με την ανακοίνωση περί απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων χρησιμοποιήθηκε ως μέτρο σύγκρισης η μείωση απαίτησης ιδίων κεφαλαίων.

(65)

Λαμβάνοντας υπόψη τη μείωση απαίτησης ιδίων κεφαλαίων, η προμήθεια θα πρέπει ωστόσο να μειωθεί κατά 0,75 %, στο 6,25 % ετησίως. Τα ίδια κεφάλαια που προβλέπονται από τις ρυθμιστικές διατάξεις πρέπει να αποτελούνται κατά 50 % τουλάχιστον από βασικά ίδια κεφάλαια (Tier-1). Σύμφωνα με τις σημερινές νομοθετικές διατάξεις (21), τα συμπληρωματικά ίδια κεφάλαια (Tier-2) δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 100 % των βασικών ιδίων κεφαλαία (Tier-1). Αυτό σημαίνει ότι το ίδιο κεφάλαιο μπορεί να αποτελείται κατά 50 % από κεφάλαια Tier-1 και κατά 50 % από κεφάλαια Tier-2 έτσι ώστε να πληρούνται οι νομοθετικές απαιτήσεις αφού σύμφωνα με τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας της 20ής Νοεμβρίου 2008 σχετικά με μέτρα ανακεφαλαιοποίησης, όταν μεταξύ της τιμής για κεφάλαια Tier-1 και κεφάλαια Tier-2 υπάρχει διαφορά της τάξεως του 1,5 %, κρίνεται εύλογη η μείωση κατά 150 μονάδες βάσης (22). Εάν σύμφωνα με την ανακοίνωση περί ανακεφαλαιοποίησης κρίνεται ως κατάλληλη προμήθεια για κεφάλαιο Tier-1 το 7 % χωρίς ταμειακή διευκόλυνση, τότε η προμήθεια για το κεφάλαιο Tier-2 πρέπει να είναι 5,5 %. Ο μέσος όρος των δύο ποσοστών είναι 6,25 %.

(66)

Βάσει των προαναφερόμενων ισχυρισμών, η ετήσια προμήθεια που πρέπει να καταβάλει η LBBW για κεφαλαιακή διευκόλυνση ύψους 4,476 δισ. ευρώ είναι 6,25 % που αντιστοιχεί στο ποσό των 279,75 εκατ. ευρώ ετησίως. Σε συνδυασμό με το ποσό αποπληρωμής ύψους 56,24 εκατ. ευρώ, προκύπτει ποσό προμήθειας ύψους 336 εκατ. ευρώ ετησίως, το οποίο είναι αναλογικό λαμβανομένων υπόψη των ως άνω στοιχείων.

5.2.3   Συμβιβάσιμος χαρακτήρας των ενισχύσεων με την κοινή αγορά

(67)

Η Επιτροπή πρέπει να ελέγξει τη συνέχιση όλων των μέχρι σήμερα μέτρων διάσωσης ως ενίσχυσης αναδιάρθρωσης. Ο έλεγχος του συμβιβάσιμου χαρακτήρα της ενίσχυσης αναδιάρθρωσης με την κοινή αγορά διενεργείται λαμβάνοντας υπόψη τη χρηματοπιστωτική κρίση βάσει της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης της Επιτροπής. Ακόμη και αν προηγούμενες αποφάσεις βασίστηκαν στις κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων (23), η Επιτροπή στην αιτιολογική σκέψη 49 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης καθιστά σαφές ότι όλες οι ενισχύσεις οι οποίες θα κοινοποιηθούν στην Επιτροπή έως και την 31η Δεκεμβρίου 2010, θα ελεγχθούν ως ενισχύσεις αναδιάρθρωσης υπέρ τραπεζών σύμφωνα με την ανακοίνωση περί ανακεφαλαιοποίησης και όχι σύμφωνα με τις κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων.

(68)

Σε ό,τι αφορά την αναγκαιότητα και την έκταση μιας αναδιάρθρωσης, δεν καθορίζεται στην ανακοίνωση περί αναδιάρθρωσης υπό ποιους όρους πρέπει κατά περίπτωση μια τράπεα να υποβάλει σχέδιο αναδιάρθρωσης, αλλά γίνεται αναφορά σε παλαιότερες ανακοινώσεις. Η Επιτροπή υποστηρίζει ότι η LBBW απαιτεί πλήρη αναδιάρθρωση διότι χάριν της ενίσχυσης παρεμποδίστηκε το κλείσιμο της τράπεζας από την τραπεζική εποπτική αρχή και η ενίσχυση αντιστοιχούσε συνολικά σε περισσότερο από 2 % επί του συνολικού όγκου σταθμισμένων στοιχείων ενεργητικού. Η άποψη αυτή συνάδει με την αιτιολογική σκέψη 4 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης και την αιτιολογική σκέψη 55 της ανακοίνωσης περί απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων.

(69)

Σύμφωνα με την ανακοίνωση περί αναδιάρθρωσης, στο σχέδιο αναδιάρθρωσης πρέπει καταρχάς να αποδεικνύεται ότι η διαδικασία αναδιάρθρωσης στην οποία υποβάλλεται η δικαιούχος τράπεζα είναι ενδεδειγμένη για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας. Δεύτερον, το ποσό ενίσχυσης πρέπει να περιορίζεται στο απαραίτητο ελάχιστο και τόσο ο δικαιούχος όσο και οι μέτοχοι αυτού θα πρέπει να συμμετάσχουν στην αναδιάρθρωση με ιδίους πόρους στον βαθμό του εφικτού. Πρέπει να λαμβάνει μέτρα τα οποία θα περιορίζουν τη στρέβλωση του ανταγωνισμού που προκύπτει από το γεγονός ότι η ισχύς του δικαιούχου στην αγορά υποστηρίζεται τεχνητά και τα οποία θα διασφαλίζουν τη διατήρηση του θεμιτού ανταγωνισμού στον τραπεζικό κλάδο. Επιπλέον, πρέπει να διασαφηνίζει θέματα που άπτονται της επιτήρησης αλλά και τεχνικά διαδικαστικά ζητήματα.

(70)

Κατά την αξιολόγηση ενός σχεδίου αναδιάρθρωσης σύμφωνα με το δίκαιο ανταγωνισμού, η Επιτρπή διασφαλίζει ότι η τράπεζα είναι σε θέση να αποκαταστήσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά της χωρίς κρατική ενίσχυση (παράγραφος 2 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης).

(71)

Σύμφωνα με την ανακοίνωση περί αναδιάρθρωσης, η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα διασφαλίζεται όταν η αναδιαρθρωμένη τράπεζα με δικά της μέσα και σύμφωνα με τα ισχύοντα κριτήρια που προβλέπονται από τις ρυθμιστικές αρχές είναι σε θέση να ανθίσταται στον ανταγωνισμό αναζήτησης κεφαλαίου. Αυτό συνεπάγεται ότι η τράπεζα μπορεί να καλύψει όλα τα έξοδα και ότι βάσει του προφίλ κινδύνου της επιτυγχάνει εύλογη απόδοση ιδίων κεφαλαίων. Η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα απαιτεί συνεπώς ότι κάθε κρατική ενίσχυση που λαμβάνεται είτε εξοφλείται μετά την πάροδο ορισμένου χρόνου, όπως προβλέπεται κατά τη χρονική στιγμή χορήγησης της ενίσχυσης, είτε αμείβεται σύμφωνα με τους κανονικούς όρους της αγοράς, εξασφαλίζοντας έτσι ότι παύει να υφίσταται οποιαδήποτε μορφή συμπληρωματικής κρατικής ενίσχυσης. Η αποκατάσταση της βιωσιμότητας θα πρέπει να διασφαλίζεται κυρίως από μέτρα στο εσωτερικό της επιχείρησης και βάσει πρόσφορου σχεδίου αναδιάρθρωσης. Επιπλέον, στο σχέδιο αναδιάρθρωσης πρέπει να προσδιορίζονται οι αιτίες για τα προβλήματα της τράπεζας και οι αδυναμίες της, ενώ παράλληλα να υποδεικνύονται τρόποι για την αντιμετώπιση των προβλημάτων αυτών. Η αναδιάρθρωση συνεπάγεται την παύση δραστηριοτήτων οι οποίες θα παρέμεναν διαρθρωτικά ζημιογόνες σε μεσοπρόθεσμη βάση.

(72)

Εκ πρώτης όψεως, η αναδιάρθρωση της LBBW που προτείνεται βάσει του σχεδίου αναδιάρθρωσης που υπέβαλε η Γερμανία φαίνεται ικανή να αποκαταστήσει τη βιωσιμότητα της LBBW. Στο σχέδιο αναδιάρθρωσης προτείνεται για το έτος 2013 ποσοστό βασικών ιδίων κεφαλαίων (Tier-1) της τάξεως του [9-11] % και απόδοση ιδίων κεφαλαίων της τάξεως του [10-12] %. Οι αριθμοί αυτοί -ακόμη και υπό ακραίες συνθήκες προσομοίωσης- κυμαίνονται μακράν άνω του επιπέδου που προβλέπεται από τις ρυθμιστικές αρχές και ανταποκρίνεται στις προσδοκίες της αγοράς για μια τράπεζα με το προφίλ κινδύνου της LBBW. Σύμφωνα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης, η LBBW θα είναι σε θέση να καλύψει όλα της τα έξοδα και το 2013 να ξεκινήσει την αποπληρωμή της κρατικής ενίσχυσης. Επιπλέον, δεν υπάρχουν ενδείξεις για ενδεχόμενα προβλήματα χρηματοδότησης. Η ρευστότητα της LBBW αποδείχθηκε σταθερή κατά την κρίση και η τράπεζα εξακολουθεί να διαθέτει επαρκή αποθέματα ρευστότητας. Ελέγχθηκαν επίσης οι μελλοντικές χρηματοδοτήσεις και τα έξοδα χρηματοδότησης.

(73)

Ακόμη και αν εκπληρωθεί το απαισιόδοξο σενάριο για την LBBW, η τράπεζα δεν θα χρειαστεί περαιτέρω ενισχύσεις διότι το ποσοστών βασικών ιδίων κεφαλαίων (Tier-1) δεν αναμένεται να πέσει κατά τη διάρκεια της αναδιάρθρωσης κάτω του 7,0 % και για το 2013 αναμένεται ότι θα ανέρχεται στο [9-10] %, ενώ η απόδοση ιδίων κεφαλαίων θα είναι μόλις [6-7] %. Ακόμη και αν τα έξοδα κινδύνου και τα σταθμισμένα στοιχεία ενεργητικού συνεχίσουν να αυξάνονται, η τράπεζα θα εξακολουθούσε να εκπληρώνει τις απαιτήσεις των ρυθμιστικών αρχών σε κατοχή ιδίων κεφαλαίων.

(74)

Το υπό επεξεργασία επιχειρηματικό μοντέλο της LBBW αποτελεί καθοριστικό παράγοντα που θα διασφαλίσει ότι η αποκατάσταση της βιωσιμότητας είναι ρεαλιστικός στόχος. Η LBBW πρέπει να μετατραπεί σε επιχειρηματική τράπεζα σαφώς επικεντρωμένη στις μεσαίες επιχειρήσεις και στους ιδιώτες πελάτες η οποία διαθέτει για ένα τμήμα των πελατών της (εταιρικούς πελάτες και ταμιευτήρια) μια σειρά εταιρικών χρηματοπιστωτικών προϊόντων (Corporate-Finance) και επιλεγμένων προϊόντων τραπεζιτικής επενδύσεων (Investment Banking). Προσφέρει υψηλής ποιότητας προϊόντα τα οποία απολαμβάνει ευρεία γκάμα πελατών (στο σημείο αυτό πρέπει να συνυπολογιστούν οι μακροχρόνιες σχέσεις που έχει δημιουργήσει ως κύρια τράπεζα συναλλαγών). Αυτό αναμένεται να αποτελέσει μια καλή βάση για τη δημιουργία στέρεης εμπορικής τραπεζικής δραστηριότητας με ταυτόχρονη παύση των καιροσκοπικών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που ρυθμίζονται από τις κεφαλαιαγορές.

(75)

Η Επιτροπή έλεγξε την αξιοπιστία του σχεδίου αναδιάρθρωσης βάσει των μέχρι σήμερα επιχειρηματικών αποτελεσμάτων της LBBW και των τρεχουσών εκθέσεων της LBBW (συμπεριλαμβανομένων των αποτελεσμάτων στο πληροφορικό σύστημα διαχείρισης και στις εκθέσεις διαχείρισης κινδύνων). Επιπροσθέτως, η Επιτροπή βασίστηκε σε αξιολογήσεις κινδύνου οι οποίες διενεργήθηκαν από τις αρμόδιες εποπτικές αρχές σύμφωνα με τις ισχύουσες ευρωπαϊκές οδηγίες καθώς και σε εκθέσεις πρακτορείων πιστοληπτικής αξιολόγησης. Ο σχεδιασμός και οι υποθέσεις αφετηρίας ελέγχθηκαν ως προς τη συμμόρφωσή τους με τις πιο πρόσφατες οικονομικές προβλέψεις και με σενάρια τα οποία είχε εφαρμόσει η Επιτροπή και σε άλλες υποθέσεις ενισχύσεων.

(76)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης λαμβάνει υπόψη τις επί του παρόντος διαθέσιμες ισχύουσες πληροφορίες και συνεκτιμά το γεγονός ότι για τις μελλοντικές εξελίξεις μπορούν να γίνουν μόνο περιορισμένες δηλώσεις. Οι υποθέσεις σχετικά με την περαιτέρω εξέλιξη των κινδύνων, τα αποτελέσματα και την κεφαλαιακή βάση φαίνονται αρκετά απαισιόδοξες. Οι κίνδυνοι από το μεγάλο και σχετικά συγκεντρωμένο χαρτοφυλάκιο δανείων –δηλαδή οι ακόμη μεγαλύτεροι κίνδυνοι που σχετίζονται με επενδύσεις σε δομημένους τίτλους– περιορίστηκαν μέσω του μέτρου αρωγής και αντιμετωπίστηκαν επαρκώς. Σε ό,τι αφορά τους υπολειπόμενους κινδύνους από άλλα περιουσιακά στοιχεία και τους κινδύνους χαρτοφυλακίου δανείων, η LBBW αναμένει για το 2009 έναντι του 2008 σαφή αύξηση στην πρόληψη κινδύνου. Από το 2010 τα έξοδα κινδύνου μειώνονται και έως το 2013 θα έχουν φτάσει σε φυσιολογικά επίπεδα. Ωστόσο, αυτό προϋποθέτει ότι τα έξοδα κινδύνου της LBBW, ακόμη και υπό εξομαλυνθείσες συνθήκες, θα παραμείνουν δύο φορές υψηλότερα από τη μέχρι σήμερα πρόληψη κινδύνου και θα αντιστοιχούν στα έξοδα κινδύνου των ομοίων της.

(77)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης, ωστόσο, δεν βασίζεται σε μια ταχεία ανάκαμψη αλλά κυρίως στη σημαντική αύξηση των κινδύνων και των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Το σχέδιο αναδιάρθρωσης λαμβάνει υπόψη τα ζητήματα αυτά τόσο μέσω της υψηλότερης πρόληψης κινδύνων όσο και των υψηλότερων απαιτήσεων σε ίδια κεφάλαια λόγω της μετατόπισης κινδύνων και των μεγαλύτερων ζημιών λόγω αθέτησης πληρωμών. Αυτό είναι το αποτέλεσμα των κοινών υπολογισμών εκ μέρους των τμημάτων της LBBW για τη διαχείριση κινδύνων και τη χορήγηση πιστώσεων και, άρα, το αποτέλεσμα του συνδυασμού μιας προσέγγισης περισσότερο βασισμένης σε μοντέλα και στις εκτιμήσεις των εμπειρογνωμόνων. Ενώ σύμφωνα με τα μοντέλα διαγράφεται μια βραδύτερη ανάκαμψη και, για τον λόγο αυτό, σε αντίθεση με την εκτίμηση των εμπειρογνωμόνων, στο σύνολό τους τίθεται ως αφετηρία μεγαλύτερη πιθανότητα αθέτησης πληρωμών, οι εμπειρογνώμονες εκφράζουν την άποψη ότι οι ζημίες που εξαρτώνται από την αθέτηση πληρωμών υποεκτιμώνται στα μοντέλα. Τα αριθμητικά στοιχεία από αμφότερες τις πλευρές αναθεωρήθηκαν αντιστοίχως. Επιπλέον, τόσο οι ιστορικές συγκρίσεις όσο και η αντιπαράθεση των τωρινών μεγεθών του σχεδίου εμπεριέχουν μεγαλύτερη συνάφεια προς τους εξωτερικούς βραχυπρόθεσμους οικονομικούς δείκτες και αποκαλύπτουν ότι κατά τον σχεδιασμό λήφθηκαν υπόψη οι βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις της οικονομικής επιβράδυνσης.

(78)

Από το σχέδιο αναδιάρθρωσης προκύπτει επίσης ότι τα έξοδα κινδύνου για νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες και πιστώσεις θα είναι σημαντικά χαμηλότερα από τα μέχρι σήμερα επίπεδα, διότι οι κίνδυνοι μπορούν να μετριαστούν σημαντικά μέσω της αναδιάρθρωσης καθώς και να βελτιωθεί η πιστοληπτική ικανότητα στις κύριες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Συνεπώς, δεν γίνονται πλέον σε καμία περίπτωση επενδύσεις σε δομημένους τίτλους. Τα χαρτοφυλάκια υψηλότερου κινδύνου αποτελούσαν αντικείμενο μέτρων αρωγής τα οποία, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του ελέγχου της Επιτροπής, μπορούν να θεωρηθούν επαρκή. Για τον λόγο αυτό, δεν αναμένονται στο σημείο αυτό περαιτέρω απώλειες. Επιπροσθέτως, η LBBW αναμένει κατά το στάδιο αναδιάρθρωσης σημαντική αύξηση των εξόδων κινδύνων και ότι τα έξοδα αυτά θα είναι υψηλότερα από τη μέχρι σήμερα πρόληψη κινδύνου. Οι προσδοκίες σχετικά με την ανάπτυξη των πιστωτικών κινδύνων είναι προσεκτικές.

(79)

Παρόλο που οι προβλέψεις για τις απώλειες λόγω αθέτησης πληρωμών είναι συντηρητικές, οι πιθανότητες αθέτησης πληρωμών –ιδίως για το επιχειρηματικό πεδίο Corporate– είναι υποτιμημένες σε σχέση με αυτές της Επιτροπής. Η LBBW ήταν, ωστόσο, σε θέση να επιβεβαιώσει ότι οι προσδοκίες απωλειών είναι κατά πολύ υψηλότερες έναντι των ιστορικών δεδομένων (για την τελευταία ύφεση στη Γερμανία) και αντιστοιχούν σε εκείνες οιασδήποτε άλλης τράπεζας με την ίδια ομάδα πελατών. Επιπλέον, η τράπεζα υπογράμμισε τη χρηματοπιστωτική δύναμη των εταιρικών αυτών πελατών (corporates) έναντι άλλων επιχειρήσεων στην Ευρώπη και επεσήμανε τα πλεονεκτήματα λόγω των ισχυρών δεσμών ως κύρια τράπεζα συναλλαγών. Επιπροσθέτως, επιβεβαίωσε ότι οι εν λόγω προσδοκίες απωλειών αντιπροσωπεύουν για τον συνολικό πιστωτικό κίνδυνο της LBBW ιδιαίτερα σημαντικό τμήμα της αγοράς έναντι των ομοίων της.

(80)

Υπάρχει μια σχετική ανασφάλεια αναφορικά με την εξέλιξη των κινδύνων της αγοράς, όπου εξάλλου οι επενδύσεις σε δομημένους τίτλους δεν αποτελούν πλέον μια από τις σημαντικότερες πηγές κινδύνου. Επιπλέον, οι διαπραγματεύσεις προς ίδιο όφελος συρρικνώνονται σημαντικά και το πεδίο διακανονισμού τίτλων μετατοπίζεται πλέον στη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων και στις επιχειρηματικές δραστηριότητες που προσανατολίζονται στους πελάτες. Επιπλέον, περιορίζεται η προσφορά των συνολικά παρεχόμενων προϊόντων και μειώνεται η πολυπλοκότητά τους. Για τον λόγο αυτό, λαμβάνεται ευλόγως υπόψη στο σχέδιο αναδιάρθρωσης ο κίνδυνος της αγοράς.

(81)

Μια ακόμη σημαντική πτυχή είναι η εξέλιξη των δαπανών. Η LBBW εκτιμά ότι θα είναι σε θέση να μειώσει τα διοικητικά της έξοδα κατά 25 %. Επειδή το σχέδιο αναδιάρθρωσης προβλέπει κατάργηση θέσεων εργασίας κατά περίπου 20 % και περιορισμούς σε σχέση με τη δομή της επιχείρησης, τα επιχειρηματικά πεδία και τα προϊόντα, οι προβλέψεις αυτές θεωρούνται ρεαλιστικές.

(82)

Παρά τη σημαντική μείωση των περιουσιακών στοιχείων και των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, η LBBW αναμένει σε σύγκριση με το παρελθόν ελάχιστη μόνον υποχώρηση των εσόδων. Μολονότι τα σταθμισμένα στοιχεία ενεργητικού θα καταργηθούν κατά περίπου 30 %, υπολογίζεται ότι θα επιτευχθεί το 87 % των εσόδων του 2009. Η σύνθεση των εσόδων θα αλλάξει διότι θα αυξηθούν τα έσοδα από επιχειρηματικές δραστηριότητες με εταιρικούς πελάτες. Παρόλο που αναμένεται ότι το επιχειρηματικό πεδίο Financial Markets (κεφαλαιαγορά) της τράπεζας θα συνεχίσει να αποφέρει έσοδα, θα πρέπει τα έσοδα από διαπραγματεύσεις προς ίδιο όφελος να αντικατασταθούν από έσοδα από αμοιβές. Συνολικά, αναμένεται μια πιο σταθερή ροή εσόδων που θα εξαρτάται λιγότερο από τις διακυμάνσεις των τιμών της αγοράς.

(83)

Δεύτερον, το σχέδιο αναδιάρθρωσης, προκειμένου να είναι κατάλληλο σύμφωνα με την ανακοίνωση περί αναδιάρθρωσης, πρέπει να αποκαθιστά τη βιωσιμότητα της τράπεζας, να επεισέρχεται στις αιτίες των προβλημάτων της τράπεζας και τις αδυναμίες της και να υποδεικνύει πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα της τράπεζας μέσω των προτεινόμενων μέτρων αναδιάρθρωσης. Κατά την άποψη της Επιτροπής, αυτό συντελείται στην προκείμενη περίπτωση, διότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης προβλέπει την απόσυρση από ασύμμετρα μεγάλες δραστηριότητες υποκατάστατων πιστώσεων, ενώ παράλληλα η LBBW θα μειώσει τις δραστηριότητες κεφαλαιαγοράς τόσο από άποψης όγκου όσο και πολυπλοκότητας και θα περιορίσει τις επιχειρηματικές δραστηριότητες εξωτερικού προκειμένου να επικεντρωθεί στις κύριες αρμοδιότητές της, οι οποίες αφορούν τους εταιρικούς πελάτες και τις επιχειρηματικές δραστηριότητες με μικρούς και μεσαίους πελάτες στις περιφερειακές αγορές.

(84)

Οι υφιστάμενες και ενδεχόμενες αδυναμίες στη δομή εταιρικής διακυβέρνησης πρέπει επίσης να αποτελούν αντικείμενο του σχεδίου αναδιάρθρωσης. Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης προβλέπει σημαντικές αλλαγές στη νομική μορφή και την εταιρική διακυβέρνηση έτσι ώστε η LBBW να είναι λιγότερο εκτεθειμένη στην αθέμιτη επιρροή εκ μέρους των μετόχων και να διασφαλίζεται συνολικά καλύτερος έλεγχος της επιχείρησης.

(85)

Τα προβλεπόμενα μέτρα θα διασφαλίσουν ότι η LBBW δεν θα διαφέρει από τους ανταγωνιστές της ούτε σε επίπεδο καταστατικού, επιχειρηματικής πολιτικής και εσωτερικών διεργασιών, ούτε σε σχέση με τον ρόλο και τη σύνθεση των οργάνων που ορίζει το καταστατικό. Υπάρχουν επαρκείς δικλίδες ασφαλείας οι οποίες εμποδίζουν να λαμβάνονται οι επιχειρηματικές αποφάσεις με άλλα κριτήρια πέραν των οικονομικών. Επιπλέον, η ποιότητα του ελέγχου της επιχείρησης βελτιώνεται σημαντικά. Ο ρόλος των διαφόρων οργάνων (συνέλευση μετόχων, εποπτικό συμβούλιο και διοικητικό συμβούλιο) είναι πιο σαφής και συνεκτικός ενώ, μέσω της εμπλοκής ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων στα εποπτικά συμβούλια και της διεξαγωγής τεστ καταλληλότητας για όλα τα μέλη, το εποπτικό συμβούλιο αποκτά πιο επαγγελματικό χαρακτήρα.

(86)

Έτσι, η τράπεζα και οι μέτοχοί της συμφώνησαν σε πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης το οποίο θα ανταποκρίνεται πλήρως στις απαιτήσεις μιας ιδιωτικής επιχείρησης και θα προβλέπει την εφαρμογή του (προαιρετικού) γερμανικού κώδικα εταιρικής διακυβέρνησης. Επίσης, στον νόμο για την Landesbank Baden-Württemberg και στο καταστατικό της LBBW εισάγεται η αυστηρή εφαρμογή τεχνικοοικονομικών αρχών.

(87)

Η μέχρι πρότινος συνέλευση φορέων, η οποία διέθετε διευρυμένες εξουσίες αποτελώντας πηγή απεριόριστης επιρροής, μετατρέπεται πλέον σε γενική συνέλευση ή συνέλευση μετόχων χωρίς περαιτέρω δυνατότητες άσκησης επιρροής. Προβλέπεται σαφής διαχωρισμός μεταξύ των καθηκόντων και των πεδίων ευθύνης της διοίκησης της επιχείρησης και του εποπτικού συμβουλίου. Σύμφωνα με τον γερμανικό κώδικα εταιρικής διακυβέρνησης, το ένα τρίτο των μελών του εποπτικού συμβουλίου είναι ανεξάρτητα μέλη. Η Ομοσπονδιακή Εποπτική Αρχή Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών (BaFin) εισήγαγε κριτήρια καταλληλότητας τα οποία σκοπό έχουν να διασφαλίσουν ότι τα νεοδιορισθέντα μέλη του εποπτικού συμβουλίου διαθέτουν κάποιο ελάχιστο επίπεδο επιστημονικής κατάρτισης το οποίο θα ισχύει για όλα τα μέλη. Κατά τη διάρκεια της αναδιάρθρωσης, ένα ανεξάρτητο μέλος θα αναλάβει τα καθήκοντα προέδρου του εποπτικού συμβουλίου. Η επιτροπή ελέγχου/ισολογισμού και η επιτροπή κινδύνων συμμορφώνονται προς τις αρχές βέλτιστης διακυβέρνησης για τις τράπεζες και οφείλουν να πληρούν ακόμη πιο αυστηρά κριτήρια καταλληλότητας. Προκειμένου να αποκτήσουν οι αλλαγές αυτές στο πλαίσιο της εταιρικής διακυβέρνησης μόνιμο χαρακτήρα, η LBBW μετατρέπεται από οργανισμό δημόσιου δικαίου σε ανώνυμη εταιρεία.

(88)

Επιπλέον, έχουν ήδη αλλάξει ή/και θα αλλάξουν οι στρατηγικές και οι διαδικασίες διαχείρισης κινδύνων προκειμένου να μειωθεί περαιτέρω ο αριθμός των αποφάσεων που εμπεριέχουν ανάληψη κινδύνου που όμως δεν λαμβάνονται βάσει αμιγώς τεχνικοοικονομικών αρχών. Τα μέτρα αυτά διασφαλίζουν στο μέτρο του δυνατού ότι οι αρχές εταιρικής διακυβέρνησης δεν διακυβεύουν τη μελλοντική βιωσιμότητα της τράπεζας.

(89)

Επίσης, δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η LBBW θα συνεχίσει να δραστηριοποιείται σε επιχειρηματικά πεδία τα οποία μεσοπρόθεσμα θα παρέμεναν διαρθρωτικά ζημιογόνα ή θα εξέθεταν την τράπεζα σε κινδύνους οι οποίοι δεν θα ανταποκρίνονταν στην ποιότητα του μοντέλου διαχείρισης ποιότητας που ακολουθεί ή του επιπέδου ιδίων κεφαλαίων που διαθέτει. Οι δραστηριότητες υποκατάστατων πιστώσεων διακόπηκαν εξ ολοκλήρου, υφιστάμενα χαρτοφυλάκια καταργούνται, οι διαπραγματεύσεις προς ίδιο όφελος πρόκειται να μειωθούν σημαντικά και ο πιστωτικός κίνδυνος –ιδίως ο κίνδυνος συγκέντρωσης στα κύρια επιχειρηματικά πεδία της LBBW– θα υποβάλλεται σε αυστηρότερο έλεγχο και θα περιοριστεί επίσης σημαντικά. Συνολικά, το προφίλ εσόδων και κινδύνων της LBBW θα χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερη διαφάνεια και απλότητα.

(90)

Το πάθημα της LBBW από την κρίση έγινε μάθημα και προέβη σε μια σειρά αλλαγών στην επιχειρηματική στρατηγική της και τη στρατηγική διαχείρισης κινδύνων που ακολουθεί, τις οποίες στο μέλλον πρέπει να καταστήσει λιγότερο επισφαλείς. Αυτό συνεπάγεται ειδικότερα την εστίαση σε επιχειρηματικά πεδία στα οποία διαθέτει ιδιαίτερη τεχνογνωσία και στα οποία υφίστανται μακροχρόνιες πιστωτικές σχέσεις, καθώς και τον περιορισμό του κινδύνου συγκέντρωσης.

(91)

Στο πλαίσιο μιας γενικότερης θεώρησης, το σχέδιο αναδιάρθρωσης της LBBW είναι ενδεδειγμένο διότι αποκαθιστά τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της τράπεζας.

(92)

Σύμφωνα με την παράγραφο 3 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης, η ενίσχυση θα πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο απαραίτητο και να υπάρχει εύλογη ιδία συμμετοχή στα έξοδα αναδιάρθρωσης. Βάσει του σχεδίου αναδιάρθρωσης προκύπτει ότι η LBBW προβλέπει εύλογο επιμερισμό βαρών, έτσι ώστε να προστατεύεται από δεοντολογικούς κινδύνους.

(93)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης δεν περιέχει κανένα στοιχείο που θα μπορούσε να οδηγήσει στην υπόθεση ότι η ενίσχυση υπερβαίνει την κάλυψη των εξόδων που απαιτούνται για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας. Η χορηγούμενη ενίσχυση είναι απαραίτητη προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η LBBW στο βασικό σενάριο θα διαθέτει επαρκή κεφαλαιακή εφεδρεία και στο απαισιόδοξο σενάριο θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις ιδίων κεφαλαίων που προβλέπουν οι ρυθμιστικές αρχές. Η LBBW δεν έλαβε πλεονάζον κεφάλαιο.

(94)

Πέραν τούτου, λόγω της έλλειψης πόρων και της απαγόρευσης εξαγοράς στα οποία δεσμεύτηκε η Γερμανία, αποκλείεται η δυνατότητα χρήσης κρατικών πόρων για την αγορά μεριδίων σε επιχειρήσεις ή για νέες επενδύσεις.

(95)

Όπως προβλέπεται στην αιτιολογική σκέψη 24 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης, η LBBW αναλαμβάνει τμήμα των εξόδων της αναδιάρθρωσής της καταβάλλοντας εύλογη προμήθεια για την εισφορά κεφαλαίου και το μέτρο αρωγής.

(96)

Επιπλέον, η LBBW μέσω πλειόνων εκποιήσεων (συμπεριλαμβανομένης της πώλησης μονάδων σημαντικών για το επιχειρηματικό της μοντέλο) συνεισφέρει στην αναδιάρθρωση.

(97)

Επειδή οι μέτοχοι συνεισέφεραν κατ’ αναλογία της συμμετοχής τους κεφάλαιο στην τράπεζα, τα βάρη επιμερίζονται καταλλήλως τουλάχιστον σε επίπεδο κατηγορίας μετόχων.

(98)

Αλλά και οι δευτερεύοντες κάτοχοι κεφαλαίου συνεισφέρουν στην αναδιάρθρωση της τράπεζας λόγω της απαγόρευσης χρήσης αποθεματικών για την εξυπηρέτηση τοκομεριδίων βασικών και συμπληρωματικών ιδίων κεφαλαίων (Tier-1 και Tier-2). Σύμφωνα με την αιτιολογική σκέψη 26 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης, μια τράπεζα δεν μπορεί να χρησιμοποιεί κρατικές ενισχύσεις για την πληρωμή προμήθειας για ιδίους πόρους, εφόσον δεν υφίστανται επαρκή κέρδη. Η Γερμανία δεσμεύτηκε ότι εντός των επόμενων τριών ετών θα χρησιμοποιήσει χρηματοδοτικά μέσα μόνο στην περίπτωση που δεν απαιτείται για τον σκοπό αυτό χρήση αποθεματικών. Με τον τρόπο αυτόν διασφαλίζεται ότι προμήθεια για ίδιους πόρους προκύπτει μόνο σε περίπτωση επαρκών κερδών και ότι δεν χρησιμοποιούνται κρατικές ενισχύσεις για πληρωμές σε μετόχους.

(99)

Σύμφωνα με την παράγραφο 4 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης τα μέτρα για τον περιορισμό της στρέβλωσης του ανταγωνισμού λόγω ενισχύσεων παίζουν σημαντικό ρόλο, διότι είναι απαραίτητα προκειμένου να εμποδίσουν τη συνέχιση στρεβλώσεων του ανταγωνισμού που προκλήθηκαν από την έκθεση σε υπερβολικούς κινδύνους και από την εφαρμογή μη βιώσιμων επιχειρηματικών μοντέλων. Τα μέτρα αυτά πρέπει να είναι προσαρμοσμένα στα ειδικά προβλήματα των αγορών στις οποίες δραστηριοποιείται η δικαιούχος τράπεζα μετά την αναδιάρθρωση. Η φύση και η μορφή των μέτρων αυτών θα εξαρτηθεί από δύο κριτήρια: πρώτον, από το ύψος της ενίσχυσης, τους όρους και τις συνθήκες υπό τις οποίες χορηγήθηκε και, δεύτερον, από τα χαρακτηριστικά της αγοράς ή των αγορών στις οποίες θα δραστηριοποιηθεί η δικαιούχος τράπεζα.

(100)

Σύμφωνα με την αιτιολογική σκέψη 31 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης, η Επιτροπή εκτιμά το ύψος της ενίσχυσης και των προκαλούμενων από αυτήν στρεβλώσεων του ανταγωνισμού, λαμβάνοντας υπόψη το ποσό της ενίσχυσης τόσο υπό απόλυτους όρους όσο και σε αναλογία προς τα σταθμισμένα στοιχεία ενεργητικού της τράπεζας. Η ενίσχυση ανέρχεται στην προκείμενη περίπτωση σε 14,8 δισ. ευρώ και καλύπτει ανακεφαλαιοποίηση ύψους 5 δισ. ευρώ και ενίσχυση ύψους 9,8 δισ. ευρώ υπό μορφή μείωσης κεφαλαιακής απαίτησης. Το ποσό ενίσχυσης μετά την υλοποίηση των μέτρων είναι άνω του 9 % επί των σταθμισμένων στοιχείων ενεργητικού. Το ισοδύναμο των μέτρων σε κεφάλαιο κυμαίνεται στο [40-50] % των ιδίων πόρων της LBBW (στοιχεία 30ής Ιουνίου 2009). Επειδή η δικαιούχος τράπεζα έλαβε βάσει των παραπάνω υψηλή ενίσχυση, απαιτούνται εκτεταμένα μέτρα προκειμένου να περιοριστούν ενδεχόμενες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού που οφείλονται στην ενίσχυση.

(101)

Αναφορικά με την έκταση και το εύρος των μέτρων για τον περιορισμό των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού που οφείλονται στην ενίσχυση πρέπει να ληφθεί συν τοις άλλοις υπόψη το εύρος της ιδίας συμμετοχής της δικαιούχου τράπεζας και ο επιμερισμός βαρών. Λαμβάνοντας υπόψη το ως άνω αποτέλεσμα, δηλαδή την καταλληλότητα της ίδιας συμμετοχής και του επιμερισμού βαρών, δεν απαιτούνται συμπληρωματικά εκτεταμένα μέτρα. Προκειμένου να περιοριστούν ενδεχόμενες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού, η Γερμανία δέχθηκε να λάβει διαρθρωτικά μέτρα καθώς και να τηρήσει μια σειρά δεσμεύσεων συμπεριφοράς.

(102)

Ως μέρος των διαρθρωτικών μέτρων, η LBBW μέσω της κατάργησης μη στρατηγικών δραστηριοτήτων και της πώλησης συμμετοχών θα μειώσει το σύνολο ισολογισμού της κατά 41 % συνολικά έναντι του συνόλου ισολογισμού της 31.12.2008. Τα υφιστάμενα σταθμισμένα στοιχεία ενεργητικού θα καταργηθούν κατά [40-60] %.

(103)

Προβλέπεται η εκποίηση μεγάλου αριθμού θυγατρικών στο εσωτερικό και στο εξωτερικό καθώς και η πώληση συμμετοχών που η τράπεζα κατείχε σε εταιρείες που ανήκουν από κοινού στα πιστωτικά ιδρύματα δημοσίου δικαίου της Γερμανίας και έχουν μεγάλη σημασία για τη συνεργασία των πιστωτικών ιδρυμάτων δημοσίου δικαίου. Η LBBW αποδέχθηκε σημαντικές μειώσεις στο χαρτοφυλάκιο συμμετοχών της. Οι εκποιήσεις αφορούν μεταξύ άλλων τη μοναδική εταιρεία της LBBW, η οποία μπορεί να εκδώσει […] σε […], μονάδες οι οποίες αποτελούν μέρος της κύριας επιχειρηματικής δραστηριότητας της LBBW (συγκεκριμένα τις συμμετοχές που κατείχε στις επιχειρήσεις του χρηματοπιστωτικού ομίλου ταμιευτηρίων) και τις ευρωπαϊκές θυγατρικές της LBBW […] και LBBW Luxembourg, οι οποίες εξυπηρετούν τους Γερμανούς βασικούς πελάτες πέραν των συνόρων της γερμανικής αγοράς. Η Γερμανία αποδέχθηκε ότι η LBBW θα μεριμνήσει ώστε η αξία των εκποιούμενων μονάδων να μην επηρεαστεί από το γεγονός ότι οι μονάδες αυτές θα χάσουν πελάτες ή προσωπικό. Η πλήρης και ορθή διεκπεραίωση των εκποιήσεων θα επιτηρείται διαρκώς από επαρκώς εξειδικευμένο πραγματογνώμονα (trustee) και θα ελέγχεται ενδελεχώς. Οι εκποιήσεις πρέπει να ολοκληρωθούν το αργότερο μέχρι το τέλος της περιόδου αναδιάρθρωσης. Άλλως θα διοριστεί διαχειριστής εκποιήσεων (divestiture trustee) ο οποίος θα είναι […] αρμόδιος για τη διεκπεραίωση των εκποιήσεων.

(104)

Ένα σημαντικό μέρος των συρρικνώσεων αυτών προκύπτει από την απόσυρση από τις δραστηριότητες υποκατάστατων πιστώσεων.

(105)

Δεν κρίνεται αναγκαία η λήψη συμπληρωματικών μέτρων προκειμένου να εκλείψουν ενδεχόμενες ανησυχίες στον τομέα του δικαίου του ανταγωνισμού σε ό,τι αφορά τα χαρακτηριστικά των αγορών στις οποίες θα δραστηριοποιείται η δικαιούχος τράπεζα μετά την αναδιάρθρωση (πρβλ. αιτιολογική σκέψη 32 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης). Αυτό αιτιολογείται από τη μικρή παρουσία που θα έχει η αναδιαρθρωμένη πλέον τράπεζα στην αγορά. Η LBBW διαθέτει στην ουσία ισχυρή παρουσία μόνο στην αγορά της βασικής περιοχής δραστηριοποίησής της, ήτοι στο Baden-Württemberg. Η συστημική σημασία της δεν έγκειται στην ισχυρή θέση που κατέχει ως πιστωτής εσωτερικού, αλλά κυρίως στη συνεργασία της με άλλες τράπεζες και θεσμικούς επενδυτές. Για τον λόγο αυτό, δεν απαιτούνται συμπληρωματικά μέτρα για τη διασφάλιση ή την αποκατάσταση του δίκαιου ανταγωνισμού στην αγορά. Η Επιτροπή εκτιμά, ωστόσο, ως θετικό βήμα το γεγονός ότι η LBBW προβλέπει εκποιήσεις και στις βασικές αγορές όπου δραστηριοποιείται. Η σχεδιαζόμενη αποκλιμάκωση των κύριων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της αναμένεται ότι θα παρέχει στους ανταγωνιστές στις κύριες περιοχές δραστηριοποίησης περισσότερες επιχειρηματικές δυνατότητες και μπορεί να θεωρηθεί ως περαιτέρω στοιχείο της συνολικής αναδιάρθρωσης.

(106)

Πέραν των εκτεταμένων διαρθρωτικών μέτρων η LBBW δεσμεύτηκε να τηρήσει μια σειρά από δεσμεύσεις συμπεριφοράς. Αυτές οι δεσμεύσεις υπερβαίνουν την απλή υποχρέωση να παραιτηθεί από το επιθετικό μάρκετινγκ. Η Γερμανία διαβεβαίωσε ότι η LBBW στις κύριες αγορές της, δηλαδή στις επιχειρηματικές δραστηριότητες με μεσαίες επιχειρήσεις και ιδιώτες πελάτες στη Γερμανία, και για διάστημα τριών ετών δεν θα παρέχει ελκυστικότερους όρους από τους πιο ελκυστικούς όρους των δέκα σημαντικότερων βάσει μεριδίου αγοράς ανταγωνιστών της. Η LBBW δεν θα μπορεί με αυτόν τον τρόπο να παρέχει ευνοϊκότερους όρους από ανταγωνιστές οι οποίοι δεν έχουν λάβει κρατική υποστήριξη.

(107)

Πέραν τούτου, η LLBW συναίνεσε στην απαγόρευση εξαγορών βάσει της οποίας η τράπεζα δεν έχει το δικαίωμα να εξαγοράσει ανταγωνίστρια επιχείρηση. Με τον τρόπο αυτό, αποκλείεται το ενδεχόμενο τεχνητής ανάπτυξης της LBBW βασιζόμενης στην κρατική ενίσχυση. Επιπλέον, μέσω της διαβεβαίωσης ότι θα επιτευχθεί μεσοπρόθεσμα διψήφια απόδοση ιδίων κεφαλαίων και ότι για τις νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες θα λαμβάνονται υπόψη επιτόκια αναφοράς, τα οποία δεν συνεπάγονται στρεβλώσεις λόγω οφειλών βάσει «υποχρέωσης του εγγυητή», μειώνεται ο κίνδυνος και η πιθανότητα ενός ανταγωνισμού τιμών αντί του ανταγωνισμού παροχών με ανταγωνίστριες τράπεζες οι οποίες δεν έχουν λάβει κρατική υποστήριξη.

(108)

Επιπροσθέτως, μέσω της νέας δομής της επιχείρησης, η οποία θα διαχωρίζει με σαφήνεια το επιχειρηματικό πεδίο που πρόκειται να καταργηθεί από τα κύρια επιχειρηματικά πεδία, και μέσω μιας νέας οριοθέτησης και διαχωρισμού των διαφόρων τμημάτων της επιχείρησης διασφαλίζεται μεγαλύτερη διαφάνεια. Μέσω της σημαντικής συρρίκνωσης του επιχειρηματικού πεδίου της κεφαλαιαγοράς μειώνονται οι πιθανότητες συγκάλυψης ενδεχόμενων ανεπαρκών επιχειρησιακών αποτελεσμάτων από πιστωτικές επιχειρηματικές δραστηριότητες με αποτέλεσμα τη βελτίωση της πειθαρχίας της αγοράς και, άρα, τον περιορισμό πιθανών στρεβλώσεων του ανταγωνισμού.

(109)

Έχοντας υπόψη αυτή τη δέσμη διαφορετικών και συμπληρωματικών μέτρων, η Επιτροπή συνάγει το συμπέρασμα ότι λήφθηκαν επαρκείς προφυλάξεις για τον περιορισμό ενδεχόμενων στρεβλώσεων του ανταγωνισμού παρά την υψηλή ενίσχυση που χορηγήθηκε υπέρ της LBBW.

5.2.4   Υλοποίηση και επιτήρηση

(110)

Σύμφωνα με την παράγραφο 5 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης, υποβάλλονται συστηματικά στην Επιτροπή λεπτομερείς εκθέσεις προκειμένου να ελέγχεται η ορθή υλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης. Η πρώτη έκθεση θα πρέπει να υποβληθεί στην Επιτροπή εντός έξι μηνών μετά την έγκριση του σχεδίου αναδιάρθρωσης. Προκειμένου η Επιτροπή να είναι σε θέση να ελέγχει την ορθή υλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης, η Γερμανία θα ορίσει αρμόδιο για την επιτήρηση διαχειριστή και θα υποβάλλει ετήσια έκθεση προόδου. Η πρώτη έκθεση θα πρέπει να υποβληθεί τον Μάιο 2010. Η Επιτροπή συνάγει βάσει των ανωτέρω ότι λαμβάνονται μέτρα για την ορθή επιτήρηση της υλοποίησης του σχεδίου αναδιάρθρωσης.

(111)

Αποτελεί πάγια πρακτική της Επιτροπής σε περίπτωση έκτακτων συνθηκών να επιτρέπει στα κράτη μέλη την προσαρμογή των δεσμεύσεών τους (24). Η Επιτροπή, ως εκ τούτου, και εφόσον αιτιολογείται επαρκώς, κατόπιν αιτήματος της Γερμανίας θα εγκρίνει την παράταση προθεσμιών υλοποίησης ή την άρση ή/και την αντικατάσταση μεμονωμένων ή του συνόλου των προτεινόμενων μέτρων.

6.   ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

(112)

Λαμβάνοντας υπόψη τις τροποποιήσεις στις οποίες προέβη η Γερμανία στις 3 Δεκεμβρίου 2009, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι το μέτρο αρωγής συμμορφώνεται προς την ανακοίνωση περί απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων και, σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της ΣΛΕΕ, συμβιβάζεται με την κοινή αγορά. Τα τροποποιηθέντα αυτά μέτρα διασκέδασαν τις αμφιβολίες που είχε εκφράσει η Επιτροπή στην απόφαση κίνησης της διαδικασίας της 30ής Ιουνίου 2009 σε ό,τι αφορά ζητήματα δικαίου του ανταγωνισμού.

(113)

Δεύτερον, η Επιτροπή συνάγει ότι τα μέτρα αναδιάρθρωσης είναι ενδεδειγμένα για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας της LBBW, ότι στοχεύουν στον επαρκή επιμερισμό βαρών και ότι είναι κατάλληλα και ορθά προκειμένου να αντισταθμίσουν τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού που προκάλεσαν τα υπό εξέταση μέτρα ενίσχυσης. Το υποβληθέν σχέδιο αναδιάρθρωσης για την LBBW πληροί τα κριτήρια της ανακοίνωσης περί αναδιαρθρώσεων και, συνεπώς, τα μέτρα αναδιάρθρωσης μπορούν να θεωρηθούν σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της ΣΛΕΕ ως συμβατά με την κοινή αγορά. Ως εκ τούτου, η εισφορά κεφαλαίου και οι εγγυήσεις μπορούν, όπως προβλέπεται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης, να εγκριθούν,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Το μέτρο αρωγής του ομόσπονδου κράτους Baden-Württemberg υπέρ της Landesbank Baden-Württemberg για δύο χαρτοφυλάκια απομειωμένων δομημένων τίτλων συνιστά κρατική ενίσχυση υπό την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ.

Η ενίσχυση είναι συμβατή με την κοινή αγορά.

Άρθρο 2

Η ενίσχυση αναδιάρθρωσης η οποία χορηγήθηκε στην Landesbank Baden-Württemberg από τους δημόσιου χαρακτήρα μετόχους της, συνιστά ενίσχυση υπό την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1της ΣΛΕΕ.

Η ενίσχυση είναι συμβατή με την κοινή αγορά υπό την προϋπόθεση της τήρησης των δεσμεύσεων που αναφέρονται στο παράρτημα της παρούσας απόφασης.

Άρθρο 3

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας.

Βρυξέλλες, 15 Δεκεμβρίου 2009.

Για την Επιτροπή

Neelie KROES

Μέλος της Επιτροπής


(1)  Την 1η Δεκεμβρίου 2009 τα άρθρα 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ αντικαταστάθηκαν με τα άρθρα 107 και 108 της ΣΛΕΕ (συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης). Τα άρθρα 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ και τα άρθρα 107 και 108 της ΣΛΕΕ είναι κατ’ ουσίαν ταυτόσημα. Στο πλαίσιο της παρούσας απόφασης οι αναφορές στα άρθρα 107 και 108 της ΣΛΕΕ θα πρέπει να νοούνται ως αναφορές στα άρθρα 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ, κατά περίπτωση.

(2)  ΕΕ C 248 της 16.10.2009, σ. 9.

(3)  ΕΕ C 248 της 16.10.2009, σ. 9.

(4)  Βλέπε υποσημείωση 1.

(5)  Εμπιστευτικές πληροφορίες, οι οποίες στο εξής θα επισημαίνονται με το σύμβολο […].

(6)  Για λεπτομέρειες βλέπε απόφαση κίνησης της διαδικασίας.

(7)  Η Γερμανία υποστηρίζει ότι η LBBW, σύμφωνα με τα στοιχεία των πραγματογνωμόνων της στο σενάριο προσομοίωσης κρίσης, τα επόμενα πέντε χρόνια θα πρέπει να αναμένει μόλις περίπου [30-40] % των συνολικά αναμενόμενων ζημιών. Μέχρι το 2020, σύμφωνα με τα στοιχεία της Γερμανίας, θα προκύψουν μόλις [1-2] δισ. ευρώ των αναμενόμενων ζημιών (δηλαδή λιγότερα από την πρωτεύουσα ζημία που ορίστηκε σε 1,9 δισ. ευρώ).

(8)  Βλέπε απόφαση της Επιτροπής στην υπόθεση C 9/08 της 4ης Ιουνίου 2008, Sachsen LB (ΕΕ L 104 της 24.4.2009, σ. 34). Βλέπε επίσης υποσημείωση 4 της απόφασης κίνησης της διαδικασίας.

(9)  Ως ιδιαίτερα μεγάλη αποεπένδυση χαρακτηρίζει η Γερμανία την εκποίηση της LBBW Securities LLC (Broker/Dealer), […] και της LRI Invest SA Η LBBW Securities LLC είναι μέλος της U.S. National Association of Securities Dealers και διαθέτει άδεια για πωλήσεις τίτλων μετοχικού κεφαλαίου (Equity Sales) και ιδιωτικές τοποθετήσεις (Private Placements). Είναι η μοναδική θυγατρική της LBBW, η οποία παρέχει στους πελάτες της LBBW ανάλογες υπηρεσίες. Η […] είναι ο μοναδικός πάροχος […] που ανήκει στην LBBW. Η LRI Invest SA διαχειρίζεται επενδυτικά κεφάλαια, συμπεριλαμβανομένων κεφαλαίων τα μερίδια των οποίων ανήκουν εν μέρει σε πελάτες Private-Banking της LBBW (αξίας […] ευρώ). Επιπλέον, η LRI Invest SA είναι η μοναδική εταιρεία της LBBW, η οποία μπορεί να εκδώσει […] σε […].

(10)  Ορισμένες άλλες πωλήσεις αφορούν άμεσα τις βασικές δραστηριότητες με μεσαίους εταιρικούς πελάτες, ιδιώτες πελάτες και θεσμικούς πελάτες, όπως για παράδειγμα οι ευρωπαϊκές θυγατρικές της LBBW […] και LBBW Luxembourg, οι οποίες εξυπηρετούν κυρίως Γερμανούς πελάτες των βασικών αγορών της LBBW σε δραστηριότητες πέραν της αγοράς εσωτερικού.

(11)  ΕΕ L 177 της 20.6.2006, σ. 1. Οδηγία 2009/111/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Σεπτεμβρίου 2009, για την τροποποίηση των οδηγιών 2006/48/ΕΚ, 2006/49/ΕΚ και 2007/64/ΕΚ όσον αφορά τράπεζες συνδεδεμένες με κεντρικούς οργανισμούς, ορισμένα στοιχεία των ιδίων κεφαλαίων, τα μεγάλα χρηματοδοτικά ανοίγματα, τις εποπτικές ρυθμίσεις και τη διαχείριση κρίσεων (ΕΕ l 302 της 17.11.2009, σ. 97).

(12)  Πηγή: Επιστολή Γερμανίας από 3ης Δεκεμβρίου 2009.

(13)  ΕΕ C 72 της 26.3.2009, σ. 1.

(14)  ΕΕ C 270 της 25.10.2008, σ. 8.

(15)  ΕΕ C 10 της 15.1.2009, σ. 2.

(16)  ΕΕ C 72 της 26.3.2009, σ. 1.

(17)  ΕΕ C 195 της 19.8.2009, σ. 9.

(18)  Η εν λόγω ανακοίνωση εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στην απόφαση της Επιτροπής, της 13ης Μαρτίου 2009, στην υπόθεση κρατικής ενίσχυσης C 9/09, Dexia (δεν έχει δημοσιευθεί ακόμη).

(19)  Η αποπληρωμή δεν θίγεται ακόμη και κατόπιν μονομερούς καταγγελίας, σε περίπτωση που η εγγύηση μειωθεί σε ποσό κάτω των 1,5 δισ. ευρώ. Σε αυτήν την περίπτωση, η LBBW πρέπει να αναλάβει όλες τις υπόλοιπες ζημίες.

(20)  Βλέπε ιδίως υποσημείωση 4.

(21)  Οδηγία 2006/48/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Ιουνίου 2006, σχετικά με την ανάληψη και την άσκηση δραστηριότητας πιστωτικών ιδρυμάτων (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 177 της 30.6.2006, σ. 201).

(22)  Απόφαση της Επιτροπής, της 31ης Ιουλίου 2009, στην υπόθεση ενίσχυσης N 314/09, Deutsche Entlastungsregelung für wertgeminderte Vermögenswerte (ΕΕ C 199 της 25.8.2009, σ. 3).

(23)  ΕΕ C 244 της 1.10.2004, σ. 2. Αυτό υποδεικνύεται ρητά στην αιτιολογική σκέψη 42 της ανακοίνωσης περί τραπεζών του Οκτωβρίου 2008.

(24)  Βλέπε απόφαση της Επιτροπής, της 22ας Οκτωβρίου 2008, στην υπόθεση C 10/08, IKB (ΕΕ L 278 της 23.10.2009, σ. 32).


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Οι δεσμεύσεις της Γερμανίας

Η Γερμανία διαβεβαίωσε ότι η LBBW θα υλοποιήσει το σχέδιο αναδιάρθρωσης και κοινοποίησε τις ακόλουθες διαβεβαιώσεις (αναφορικά με τη μείωση του συνόλου ισολογισμού, του όγκου σταθμισμένων στοιχείων ενεργητικού και των εκποιήσεων) και δεσμεύσεις συμπεριφοράς:

«Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και η LBBW διαβεβαιώνουν διά του παρόντος τα ακόλουθα μέσα για την αναδιάρθρωση της LBBW:

3.

Η LBBW δεσμεύεται να μειώσει τον όγκο του ενεργητικού του έτους 2008 (περ. 448 δισ. ευρώ, σύνολο ισολογισμού της 31.12.2008) κατά περίπου 182 δισ. ευρώ, ήτοι περίπου 41 %. Η κατάργηση των περίπου [125-135] δισ. ευρώ θα ολοκληρωθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2013.

4.

Η LBBW θα καταργήσει από τον όγκο των σταθμισμένων στοιχείων ενεργητικού του έτους 2008 (περ. 178 δισ. ευρώ την 31.12.2008) περίπου [80-100] δισ. ευρώ, ήτοι περίπου [40-60] %. Η κατάργηση των περίπου [60-80] δισ. ευρώ θα ολοκληρωθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2013.

5.

Η LBBW δεσμεύεται να πωλήσει, εφόσον δεν το έχει ήδη πράξει, τις ακόλουθες συμμετοχές, έως το αργότερο στις καθορισμένες ημερομηνίες υπό τους βέλτιστους όρους. Επίσης, τα βασικά και καθοριστικά της αξίας στοιχεία του σημερινού επιχειρηματικού όγκου των συμμετοχών θα διατηρηθούν μέχρι την πώληση και θα διατεθούν προς πώληση.

α.

Sachsen DV Betriebs- und Servicegesellschaft mbH (πωλήθηκε τον Αύγουστο 09)

β.

quirin bank AG (πωλήθηκε τον Σεπτέμβριο 09)

γ.

DekaBank Deutsche Girozentrale (προβλεπόμενη πώληση έως τέλος […])

δ.

Lasssarus Handels GmbH (προβλεπόμενη πώληση/εκκαθάριση έως τέλος […])

ε.

LBBW Securities LLC (Broker/Dealer) (προβλεπόμενη πώληση/κλείσιμο έως τέλος […])

στ.

LBBW Luxemburg SA (προβλεπόμενη πώληση του […] έως τέλος […], εκκαθάριση του […])

ζ.

LRI Invest SA (προβλεπόμενη πώληση έως τέλος […])

η.

LBBW Asset Management (Ireland) plc (προβλεπόμενη πώληση ή κλείσιμο έως τέλος […])

θ.

LBS Landesbausparkasse Baden-Württemberg[…] (προβλεπόμενη πώληση έως τέλος […])

ι.

SV Sparkassen Versicherung Holding AG (προβλεπόμενη πώληση έως τέλος […])

ια.

LBBW Immobilien GmbH (Wohnungsbestand) (προβλεπόμενη πώληση έως τέλος […])

ιβ.

[…] (προβλεπόμενη πώληση έως τέλος […])

ιγ.

[…] (προβλεπόμενη πώληση έως τέλος […])

ιδ.

[…] (προβλεπόμενη πώληση έως τέλος […]).

6.

Η εκποίηση μιας εκ των συμμετοχών που αναφέρονται στο σημείο 5 μπορεί να αναβληθεί για […] μήνες, το αργότερο όμως έως τις 31.12.2013, εάν η LBBW αποδείξει ότι τα επιδιωκόμενα από τη συναλλαγή έσοδα πώλησης υπολείπονται της λογιστικής αξίας της συμμετοχής στον χωριστό λογαριασμό της LBBW σύμφωνα με τον εμπορικό κώδικα ή ότι θα οδηγούσαν σε ζημίες στον ενοποιημένο λογαριασμό σύμφωνα με τα ΔΠΧΑ.

7.

Η πλήρης και ορθή εκπλήρωση των δεσμεύσεων υπό το σημείο θα επιβλέπεται από επαρκώς εξειδικευμένο πραγματογνώμονα, κατά προτίμηση οικονομικό ελεγκτή, καθ’ όλη τη διάρκεια και θα ελέγχεται ενδελεχώς. Ο πραγματογνώμονας θα διασφαλίζει επίσης ότι ο υπολογισμός της τιμής αγοράς προκύπτει βάσει οικονομικών κριτηρίων. Η LBBW προτείνει στην Επιτροπή εντός τριών μηνών μετά την έκδοση της παρούσας απόφασης κατάλληλο ανεξάρτητο πραγματογνώμονα. Ο διορισμός του γίνεται με τη σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής. Η Επιτροπή μπορεί να απαιτήσει εξηγήσεις και διασαφηνίσεις από τον πραγματογνώμονα. Τα έξοδα αμοιβής του πραγματογνώμονα βαρύνουν την LBBW.

8.

Σε περίπτωση που οι συμμετοχές που αναφέρονται υπό το σημείο δεν πωληθούν έως την εκάστοτε καθορισθείσα καταληκτική ημερομηνία, ακόμη και αν εξαντληθούν όλες οι διαθέσιμες δυνατότητες παράτασης της προθεσμίας, τότε μπορεί η Επιτροπή να διατάξει μέσω ειδικής απόφασης την πώληση της εκάστοτε συμμετοχής από έναν διαχειριστή εκποιήσεων. Τα έξοδα αμοιβής του διαχειριστή εκποίησης βαρύνουν την LBBW.

9.

Η LBBW δεσμεύεται να κλείσει τις ακόλουθες αντιπροσωπείες το ταχύτερο δυνατόν, το αργότερο έως τις 31.12.2010:

α.

Βαρκελώνη

β.

Μαδρίτη

γ.

Παρίσι

δ.

Άμστερνταμ

ε.

Μιλάνο

στ.

Βουδαπέστη

ζ.

Βαρσοβία

η.

Πράγα

Τα υποκαταστήματα στο Λονδίνο, τη Νέα Υόρκη, τη Σιγκαπούρη και το Τόκιο μειώνονται σημαντικά σε μέγεθος.

Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και η LBBW διαβεβαιώνουν ότι η LBBW πρόκειται να τηρήσει τις ακόλουθες δεσμεύσεις συμπεριφοράς:

10.

Η LBBW κατά την υλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης, το αργότερο έως τις 31.12.2012, θα χρησιμοποιήσει κεφάλαιο μειωμένης εξασφάλισης ή θα αποφύγει συμμετοχή στις ζημίες από κεφάλαιο μειωμένης εξασφάλισης μόνον εφόσον υποχρεώνεται σε αυτό, ακόμη και χωρίς κάλυψη μέσω των αποθεματικών ή του ειδικού λογαριασμού σύμφωνα με το άρθρο 340 f/g του γερμανικού εμπορικού κώδικα (HGB).

11.

Η LBBW δεν θα πραγματοποιήσει έως τις 31.12.2012 αγορές από χρηματοπιστωτικά ινστιτούτα που ανταγωνίζονται την ίδια. Άλλες δραστηριότητες συμμετοχών, οι οποίες πρέπει να ανήκουν στις αρχικές δραστηριότητες για πελάτες στο πλαίσιο του επιχειρηματικού μοντέλου της LBBW, παραμένουν εφικτές, εφόσον δεν επηρεάζουν τη βιωσιμότητα της τράπεζας.

12.

Η LBBW θα συνδράμει τηρουμένων των οικονομικών αρχών και στο πλαίσιο του νέου επιχειρηματικού μοντέλου της LBBW σε μια γενικότερη ενοποίηση των Landesbank. Καθόσον εκκρεμεί έλεγχος συγχωνεύσεων μεμονωμένων Landesbank για την LBBW, η LBBW θα καθοδηγείται από τις απαιτήσεις διασφάλισης της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του ενοποιημένου χρηματοπιστωτικού ιδρύματος και της διαρκούς ικανότητάς του για εύλογη ροή πιστώσεων στην πραγματική οικονομία. Για ενδεχόμενες αγορές/συγχωνεύσεις στο πλαίσιο μιας πιθανής ενοποίησης μεταξύ Landesbank απαιτείται η έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

13.

Η LBBW έως τις 31.12.2012 δεν θα προσφέρει στις αγορές στις οποίες διαθέτει σημαντικό μερίδιο αγοράς, ήτοι σε επιχειρηματικές δραστηριότητες που αφορούν μεσαίες επιχειρήσεις και ιδιώτες πελάτες, ελκυστικότερες τιμές από τις πιο ελκυστικές τιμές που προσφέρουν οι 10 μεγαλύτεροι ανταγωνιστές της (βάσει μεριδίου αγοράς).

14.

Η LBBW δεν θα χρησιμοποιήσει τα μέτρα ενίσχυσης ή τα προνόμια που προκύπτουν από αυτά για διαφημιστικούς σκοπούς σε βάρος των ανταγωνιστών της.

15.

Η LBBW στο πλαίσιο της έκδοσης πιστώσεων και της επένδυσης κεφαλαίου θα λάβει υπόψη την πιστωτική ζήτηση στην οικονομία, ιδίως εκ μέρους των μεσαίων επιχειρήσεων, υπό όρους συνήθεις για την αγορά και εύλογους βάσει ρυθμιστικών αρχών/τραπεζικής οικονομίας.

16.

Επιπροσθέτως, η LBBW θα ελέγξει τα εσωτερικά συστήματα κινήτρων ως προς την καταλληλότητά τους και θα μεριμνήσει ώστε να μην εκτίθενται σε υπερβολικούς κινδύνους αλλά να προσανατολίζονται σε βιώσιμους και μακροπρόθεσμους επιχειρηματικούς στόχους και να χαρακτηρίζονται από διαφάνεια.

17.

Η LBBW θα αποκαταστήσει περαιτέρω τα συστήματα παρακολούθησης και επιτήρησης κινδύνων. Καθόλο αυτό το διάστημα θα διαχωρίσει ολόκληρο τον υποτομέα δραστηριοτήτων υποκατάστατων πιστώσεων από τα κύρια επιχειρηματικά πεδία της τράπεζας και θα τον οργανώσει υπό μια οργανωτικά και λειτουργικά χωριστή μονάδα εσωτερικής αναδιάρθρωσης (Internal Restructuring Unit [ IRU ]. Η μονάδα αυτή θα διασφαλίζει τη χωριστή παρουσίαση, τη σύνταξη εκθέσεων και τη φορολόγηση των προς κατάργηση δραστηριοτήτων.

18.

Η LBBW θα παρουσιάζει χωριστά τις δραστηριότητες σε ό,τι αφορά τα ταμιευτήρια από τις 31.12.2010.

19.

Η LBBW θα ασκεί συνετή, σταθερή επιχειρηματική πολιτική προσανατολισμένη στην αρχή της βιωσιμότητας.

20.

Η LBBW δεν θα εκμεταλλευτεί τα προνόμια ρευστότητας που παρουσιάζονται μέσω της επιλεξιμότητας της εγγυητικής δομής σύμφωνα με τα κριτήρια της ΕΚΤ.

21.

Η LBBW καταβάλλει αναδρομικά, από τη χρονική στιγμή χορήγησης της εγγύησης, αρχικά ετήσια προμήθεια 6,25 % επί της αρχικής μείωσης της κεφαλαιακής απαίτησης. Η προμήθεια αυτή μειώνεται κατ’ αναλογία προς τη μείωση του διαθέσιμου ποσού της εγγύησης. Η LBBW καταβάλλει πρόσθετη ετήσια προμήθεια 3,75 % επί του μερικού ποσού της εγγύησης για το χαρτοφυλάκιο τιτλοποίησης (χαρτοφυλάκιο ABS), που δεν υπερβαίνει τα 1,5 δισ. ευρώ. Δηλαδή, η LBBW θα καταβάλει ολόκληρη την επιπρόσθετη αυτή προμήθεια δεδομένου ότι το ποσό εγγύησης που αντιστοιχεί στο χαρτοφυλάκιο τιτλοποίησης εξακολουθεί να ανέρχεται σε τουλάχιστον 1,5 δισ. ευρώ. Εάν το ποσό εγγύησης μειωθεί κάτω από 1,5 δισ. ευρώ, θα πρέπει να καταβάλλεται προμήθεια 3,75 % επί του οφειλόμενου ποσού εγγύησης.

Δεσμεύσεις σχετικά με την εταιρική διακυβέρνηση

22.

Το υφιστάμενο διοικητικό συμβούλιο θα μετατραπεί σε ανεξάρτητο εποπτικό συμβούλιο σύμφωνα με το υπόδειγμα του κώδικα εταιρικής διακυβέρνησης.

α.

Οι αρμοδιότητες επόπτευσης και επιτήρησης διαβιβάζονται αποκλειστικά στο εποπτικό συμβούλιο και δεν επιμερίζονται πλέον σε δύο όργανα (συνέλευση εταίρων και διοικητικό συμβούλιο). Για επιχειρηματικά πεδία καθοριστικής σημασίας διατηρούνται οι συνήθεις επιφυλάξεις έγκρισης από το εποπτικό συμβούλιο.

β.

Το διοικητικό συμβούλιο της LBBW είναι στα καθημερινά και επιχειρησιακά καθήκοντα διοίκησης ανεξάρτητο και υπόλογο μόνο στην επιχείρηση. Αποκλείονται υποδείξεις, είτε αυτές προέρχονται από το εποπτικό συμβούλιο είτε από τη συνέλευση μετόχων ή τη γενική συνέλευση.

γ.

Η υφιστάμενη συνέλευση εταίρων μετατρέπεται σε γενική συνέλευση ή συνέλευση των μετόχων. Οι αρμοδιότητές της περιορίζονται στα συνήθη καθήκοντα μιας γενικής συνέλευσης σύμφωνα με τη νομοθεσία περί ανωνύμων εταιρειών (π.χ. λήψη αποφάσεων σχετικά με τη χρήση κερδών, σύναψη συμβάσεων επιχείρησης, αποφάσεις περί ρευστοποίησης κ.λπ.).

δ.

Όλα τα μέλη του εποπτικού συμβουλίου θα διαθέτουν τα απαραίτητα προσόντα που προβλέπονται στην τελική έκδοση της οδηγίας περί κεφαλαιακών απαιτήσεων/άρθρο 36, παράγραφος 3, σ. 1 KWG. Τα μέλη κρίνονται ως κατάλληλα εφόσον είναι αξιόπιστα και διαθέτουν τις απαραίτητες επαγγελματικές γνώσεις για τη διεκπεραίωση των ελέγχων καθώς και για την αξιολόγηση και την επιτήρηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της LBBW.

ε.

Ο αριθμός των μελών του εποπτικού συμβουλίου μειώνεται σε 21.

στ.

Το ήμισυ των θέσεων που αντιστοιχούν στους μετόχους καλύπτεται από έμπειρους εξωτερικούς συνεργάτες.

ζ.

Κατά την περίοδο αναδιάρθρωσης, ήτοι με την εισαγωγή των στοιχείων εταιρικής διακυβέρνησης έως την ολοκλήρωση της αλλαγής νομικής μορφής, σύμφωνα με τα αναφερόμενα υπό το σημείο 24 (κάτωθι), το 2013 το προεδρείο του εποπτικού συμβουλίου θα συνίσταται σε ένα πρόσωπο το οποίο, σύμφωνα με το σημείο, στοιχείο 0 (ανωτέρω), ανήκει στο εποπτικό συμβούλιο. Στη συνέχεια, ακολουθεί ο διορισμός σύμφωνα με τις προβλεπόμενες από τη γερμανική ή ευρωπαϊκή νομοθεσία διαδικασίες περί ανωνύμων εταιρειών.

23.

Επιτροπές

α.

Επιτροπή κινδύνων

Η υφιστάμενη επιτροπή πιστώσεων μετατρέπεται σε τυπική επιτροπή κινδύνων η οποία δεν έχει ως μοναδική αρμοδιότητα την έγκριση αποφάσεων χορήγησης πιστώσεων βάσει των διατάξεων αρμοδιοτήτων αλλά ασχολείται επίσης εντατικά με σοβαρά θέματα διαχείρισης κινδύνων. Τη θέση προέδρου της επιτροπής καταλαμβάνει ένα μέλος του εποπτικού συμβουλίου με αντίστοιχη τεχνογνωσία στον τραπεζικό τομέα.

β.

Επιτροπή ελέγχου/ισολογισμού

Επικεφαλής της επιτροπής ελέγχου είναι ένα μέλος του εποπτικού συμβουλίου το οποίο διαθέτει ιδιαίτερη εμπειρία στη λογιστική τραπεζών.

γ.

Προεδρεύουσα επιτροπή (επιτροπή προσωπικού και διορισμών)

Για θέματα προσωπικού συστήνεται μια προεδρεύουσα επιτροπή οι εκπρόσωποι μετόχων της οποίας συνθέτουν ταυτόχρονα και την επιτροπή διορισμών που κοινοποιεί στη συνέλευση των μετόχων ή στη γενική συνέλευση κατάλληλους υποψηφίους για την κάλυψη θέσεων στο εποπτικό συμβούλιο.

24.

Αλλαγή νομικής μορφής: όλα τα σημαντικά ειδικά στοιχεία διακυβέρνησης (περιγραφόμενα υπό τα σημεία και 23) μιας SE/ανώνυμης εταιρείας πρέπει να εισαχθούν άμεσα, το αργότερο έως τις 31.12.2010. Με διάρκεια ισχύος το αργότερο έως τις 31.12.2013, η LBBW μετατρέπεται σε SE/ανώνυμη εταιρεία, όπου πέραν της καθοριστικής εισαγωγής των ειδικών στοιχείων διακυβέρνησης έως το τέλος 2010 πρέπει να προετοιμαστούν οι προσαρμογές για την αλλαγή της νομικής μορφής όπως προβλέπει το καταστατικό, όλα δε τα παραπάνω να έχουν ολοκληρωθεί το αργότερο έως τις 31.12.2013.

25.

Διασφάλιση της διοίκησης της επιχείρησης βάσει τεχνικοοικονομικών κριτήριων

α.

Ζητήματα αλληλεπικάλυψης

Στον νόμο για την Landesbank Baden-Württemberg (Landesbankgesetz – LBWG) πρέπει να διασαφηνιστεί ότι οι επιχειρηματικές δραστηριότητες της Landesbank θα πρέπει να διεκπεραιώνονται σύμφωνα με οικονομικές βασικές αρχές και να λαμβάνονται επίσης υπόψη τα κύρια καθήκοντα της Landesbank.

β.

Ζητήματα επιχειρηματικών δραστηριοτήτων

Διασφαλίζεται ότι οι νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες υπολογίζονται βάσει τόκων αναφοράς οι οποίοι δεν εμπεριέχουν στοιχεία στρέβλωσης λόγω οφειλών βάσει “υποχρέωσης του εγγυητή”.

γ.

Συμπεριφορά προς τους μετόχους

Αναφορικά προς τους μετόχους, θα πρέπει να ισχύει μεταξύ μιας εταιρείας κεφαλαίου και των μετόχων της η τυπική αρχή των ίσων αποστάσεων (arms-length). Τα περιουσιακά στοιχεία κατανέμονται στους μετόχους μόνον υπό μορφή κερδών ισολογισμού και εσόδων εκκαθάρισης.

26.

Επιδίωξη συνήθους για τον κλάδο απόδοσης ιδίων κεφαλαίων (Return on Equity): Η LBBW επιδιώκει, σύμφωνα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης, μεσοπρόθεσμα (ήτοι μετά την ολοκλήρωση της αναδιάρθρωσης το 2013) και μελλοντικά, ελάχιστη απόδοση ιδίων κεφαλαίων [10-12] % προ φόρων, σε κατοχή ιδίων κεφαλαίων σύμφωνη προς το προφίλ κινδύνου.

Λοιπές δεσμεύσεις

27.

Μέχρι και το 2013 η Γερμανία θα αποστέλλει ετησίως στην Επιτροπή έκθεση προόδου. Η έκθεση πρέπει να περιλαμβάνει περίληψη σχετικά με την πρόοδο που σημειώνεται κατά την υλοποίηση του σχεδίου αναδιάρθρωσης καθώς και τις λεπτομέρειες σχετικά με όλες τις πωλήσεις συμμετοχών και το κλείσιμο θυγατρικών, υποκαταστημάτων και εγκαταστάσεων σύμφωνα με την παρούσα απόφαση. Θα αναγράφεται η ημερομηνία πώλησης ή κλεισίματος, η λογιστική τιμή που ίσχυε στις 31.12.2008, η τιμή αγοράς και το σύνολο των κερδών και των ζημιών που προέκυψαν σε σχέση με την πώληση ή το κλείσιμο. Η έκθεση θα κοινοποιείται εντός μηνός από την έγκριση των ετήσιων λογαριασμών της LBBW από το διοικητικό συμβούλιο ή/και το εποπτικό συμβούλιο της LBBW, το αργότερο όμως μέχρι την 31η Μαΐου κάθε έτους (1).


(1)  Πηγή: Επιστολή Γερμανίας από […].»


IV Πράξεις θεσπισθείσες πριν από την 1η Δεκεμβρίου 2009, δυνάμει της συνθήκης ΕΚ, της συνθήκης ΕΕ και της συνθήκης Ευρατόμ

21.7.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 188/24


ΑΠΌΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ

της 18ης Νοεμβρίου 2009

σχετικά με την κρατική ενίσχυση C 18/09 (πρώην N 360/09) που χορήγησε το Βέλγιο στην KBC

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(2009) 8980]

(Το κείμενο στην αγγλική γλώσσα είναι το μόνο αυθεντικό)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2010/396/ΕΚ)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 88 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο,

τη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, και ιδίως το άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο α),

Αφού κάλεσε τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σύμφωνα με τις προαναφερθείσες διατάξεις (1),

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

1.   ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

(1)

Με απόφαση της 18ης Δεκεμβρίου 2008 (2) (στο εξής «απόφαση ανακεφαλαιοποίησης»), η Επιτροπή έκρινε ότι η ανακεφαλαιοποίηση ύψους 3,5 δισεκατ. ευρώ της KBC που πραγματοποίησε η βελγική Ομοσπονδιακή κυβέρνηση (3) (στο εξής «πρώτη κεφαλαιοποίηση») ήταν συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά ως ενίσχυση διάσωσης βάσει του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο β) της συνθήκης για περίοδο έξι μηνών. Στην απόφασή της η Επιτροπή ζήτησε επίσης να υποβάλουν οι βελγικές αρχές σχέδιο εντός έξι μηνών.

(2)

Στις 22 Ιανουαρίου 2009, η φλαμανδική κυβέρνηση και η KBC ανήγγειλαν περαιτέρω ενίσχυση της κεφαλαιακής βάσης της KBC μέσω ανακεφαλαιοποίησης ύψους 2 δισεκατ. ευρώ από τη φλαμανδική κυβέρνηση. Η φλαμανδική κυβέρνηση (4) ανέλαβε επιπλέον τη δέσμευση να χορηγήσει πρόσθετη εφεδρική πίστωση 1,5 δισεκατ. ευρώ (στο εξής και τα δύο μέτρα μαζί θα αναφέρονται ως «δεύτερη κεφαλαιοποίηση»).

(3)

Στις 14 Μαΐου 2009, η Ομοσπονδιακή κυβέρνηση του Βελγίου (5) και η KBC ανήγγειλαν ότι κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με τα μέτρα αρωγής για απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία (στο εξής «μέτρο κρατικής προστασίας») για να καλύψουν την έκθεση της KBC σε εξασφαλισμένα χρεόγραφα (σύνθετα δανειακά προϊόντα, στο εξής «CDOs»). Η Επιτροπή έλαβε πληροφορίες για τη δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση και το μέτρο κρατικής προστασίας στις 18 Μαΐου, στις 8 Ιουνίου και στις 12 Ιουνίου 2009.

(4)

Οι βελγικές αρχές υπέβαλαν σχέδιο αναδιάρθρωσης της KBC στις 18 Ιουνίου 2009 όσον αφορά την πρώτη ανακεφαλαιοποίηση.

(5)

Οι βελγικές αρχές κοινοποίησαν τη δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση και το μέτρο κρατικής προστασίας στις 19 Ιουνίου 2009.

(6)

Στις 30 Ιουνίου 2009, η Επιτροπή ενέκρινε τη δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση για περίοδο έξι μηνών, με την επιφύλαξη ότι θα υποβαλλόταν σχέδιο αναδιάρθρωσης, και ενέκρινε προσωρινά το μέτρο κρατικής προστασίας. Ταυτόχρονα, κίνησε τη διαδικασία βάσει του άρθρου 88 παράγραφος 2 της συνθήκης όσον αφορά την αποτίμηση και άλλα στοιχεία του μέτρου κρατικής προστασίας [στο εξής «απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας» (6)].

(7)

Η απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης  (7) και ζητήθηκε από τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους για την ενίσχυση. Στην απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας, η Επιτροπή ζήτησε από τις βελγικές αρχές να υποβάλουν μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2009 τροποποιημένο σχέδιο αναδιάρθρωσης που θα ελάμβανε επίσης υπόψη τη δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση και το μέτρο κρατικής προστασίας. Η Επιτροπή δεν έλαβε παρατηρήσεις από ενδιαφερόμενα μέρη.

(8)

Όσον αφορά το μέτρο κρατικής προστασίας, οι βελγικές αρχές υπέβαλαν συμπληρωματικές πληροφορίες στις 3 Ιουλίου, στις 21 Αυγούστου, στις 2, 4, 22, 25 και 30 Σεπτεμβρίου και στις 13, 16 και 20 Οκτωβρίου 2009.

(9)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης μεταξύ των βελγικών αρχών και των υπηρεσιών της Επιτροπής σε μια σειρά συνεδριάσεων στις 23 Ιουλίου, στις 6, 18 και 27 Αυγούστου, στις 9, 10, 14, 15 και στις 23 Σεπτεμβρίου 2009.

(10)

Οι βελγικές αρχές υπέβαλαν στοιχεία αναφορικά με το σχέδιο αναδιάρθρωσης στις 2, 4, 10, 11, 16, 17, 22, 24, 25, 28 και 30 Σεπτεμβρίου, στις 1, 16, 19 και 21 Οκτωβρίου και στις 3, 4 και 6 Νοεμβρίου 2009.

(11)

Στις 4 Νοεμβρίου 2009, οι βελγικές αρχές ενημέρωσαν την Επιτροπή ότι, για λόγους επείγουσας ανάγκης, δέχονταν να εκδοθεί κατ’ εξαίρεση η παρούσα απόφαση στην αγγλική γλώσσα.

2.   ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥ

(12)

Η KBC Group NV (στο εξής «KBC») είναι η εταιρεία χαρτοφυλακίου των KBC Bank NV, KBC Verzekeringen NV και KBL European Private Bankers (στο εξής «KBL EPB»). Η KBC είναι καθετοποιημένος τραπεζοασφαλιστικός όμιλος που απευθύνεται κυρίως σε πελάτες υπηρεσιών λιανικής, σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις («ΜΜΕ») και σε πελάτες ιδιωτικής τραπεζικής. Η KBC είναι ένας από τους μεγαλύτερους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς του Βελγίου. Εκτός από τις δραστηριότητές της στο Βέλγιο και την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, η KBC έχει παρουσία στη Ρωσία, τη Ρουμανία, τη Σερβία, σε διάφορες χώρες της Δυτικής Ευρώπης, όπως η Ιρλανδία, και σε μικρότερο βαθμό στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και τη Νοτιοανατολική Ασία.

(13)

Για το 2008, το σύνολο των στοιχείων ενεργητικού στον ισολογισμό της KBC ανήλθε σε 355,6 δισεκατ. ευρώ και 178,3 δισεκατ. ευρώ σε σταθμισμένα κατά τον κίνδυνο περιουσιακά στοιχεία (στο εξής «RWA») (8). Παρουσίασε ζημία ύψους 2,5 δισεκατ. ευρώ το 2008. Η αγοραία αξία της KBC παρουσίασε σημαντική πτώση από 23 δισεκατ. ευρώ την 1η Αυγούστου 2008 σε 11,8 δισεκατ. ευρώ στις 13 Οκτωβρίου 2009. Η KBC απασχολεί 56 716 άτομα παγκοσμίως, εκ των οποίων 19 196 άτομα στο Βέλγιο και 31 947 στις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και τη Ρωσία. Η KBC έχει 8,2 εκατ. πελάτες στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και τη Ρωσία (εκτιμήσεις 2007). Περισσότερα στοιχεία για την KBC παρέχονται στο τμήμα 2.1 της απόφασης για την κίνηση της διαδικασίας.

(14)

Λόγω της ζημίας ύψους 906 εκατ. ευρώ το τρίτο τρίμηνο του 2008, κυρίως εξαιτίας της έκθεσης της τράπεζας στα CDOs της, σε τράπεζες της Ισλανδίας, τη Lehman Brothers και την Washington Mutual, η KBC έπρεπε να ενισχύσει την κεφαλαιακή της βάση. Ως εκ τούτου, οι βελγικές αρχές πραγματοποίησαν την πρώτη ανακεφαλαιοποίηση ύψους 3,5 δισεκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2009, όπως περιγράφεται αναλυτικότερα στο τμήμα 3 της απόφασης για την πρώτη ανακεφαλαιοποίηση της 18ης Δεκεμβρίου 2008 (9).

(15)

Στις 15 Ιανουαρίου 2009, ο οργανισμός πιστοληπτικής διαβάθμισης Moody’s ανακοίνωσε ότι είχε αναθεωρήσει ορισμένες βασικές παραδοχές των αξιολογήσεών του για τα εταιρικά σύνθετα CDOs. Ως εκ τούτου, αποφάσισε να υποβαθμίσει διάφορες κατηγορίες CDOs, χωρίς ωστόσο να προσδιορίσει ποια ήταν αυτά τα CDOs. Μετά από την εν λόγω ανακοίνωση, ασκήθηκαν σοβαρές πιέσεις στην τιμή της μετοχής της KBC. Έτσι, η KBC αποφάσισε να προβεί σε πλήρη απομείωση της αξίας όλων των μη υπερ-προνομιούχων χρεογράφων CDO (10) του χαρτοφυλακίου της που είχε εκδώσει η KBC Financial Products, μία θυγατρική της KBC υπό την πλήρη κυριότητά της (στο εξής «KBC FP») και να ενισχύσει την κεφαλαιακή της βάση με μια δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση την οποία θα κάλυπταν εξ ολοκλήρου οι βελγικές αρχές. Το τμήμα 2.2 της απόφασης για την κίνηση της διαδικασίας (11) περιγράφει τις περιστάσεις που ώθησαν τις βελγικές αρχές στην ανακεφαλαιοποίηση και το τμήμα 2.3.1 της ίδιας απόφασης περιγράφει αναλυτικότερα τους όρους της συμφωνίας.

(16)

Η αναδιάρθρωση του μονογραμμικού ασφαλιστή Municipal Bond Insurance Association (στο εξής «MBIA»), αντασφαλιστή ενός μεγάλου μέρους του χαρτοφυλακίου των CDOs της KBC (ύψους 14,4 δισεκατ. ευρώ), τον Μάρτιο του 2009, αύξησε τον κίνδυνο αντισυμβαλλομένου και την έκθεση της KBC στην ΜΒΙΑ. Επιπλέον, η αυξημένη μεταβλητότητα των πιστωτικών περιθωρίων, η οποία είχε άμεσο αρνητικό αντίκτυπο στην αποτίμηση της τρέχουσας αγοραίας αξίας των CDOs, είχε σαν αποτέλεσμα αρνητικές προσαρμογές αξίας ύψους 3,8 δισεκατ. ευρώ στους λογαριασμούς της KBC για το πρώτο τρίμηνο του 2009. Για να αποτρέψει κάθε περαιτέρω αρνητική επίπτωση του χαρτοφυλακίου των CDO στους λογαριασμούς κερδών και ζημιών της στο μέλλον, η KBC συνήψε συμφωνία με τις βελγικές αρχές, στις 14 Μαΐου 2009, για τη λήψη μέτρου κρατικής προστασίας για το χαρτοφυλάκιό της των υπερ-προνομιούχων CDOs. Το τμήμα 2.2 της απόφασης για την κίνηση της διαδικασίας (12) περιγράφει τις περιστάσεις που οδήγησαν στη λήψη του μέτρου κρατικής προστασίας από τις βελγικές αρχές και το τμήμα 2.3.2 της εν λόγω απόφασης περιγράφει αναλυτικά τα στοιχεία της συμφωνίας μεταξύ των βελγικών αρχών και της KBC.

3.   ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

(17)

Η KBC ήταν ο δικαιούχος τριών μέτρων ενίσχυσης από τις βελγικές αρχές: δύο ανακεφαλαιοποιήσεων και του μέτρου κρατικής προστασίας.

3.1.   Η ΠΡΩΤΗ ΚΑΙ Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ

(18)

Η πρώτη ανακεφαλαιοποίηση είχε τη μορφή εισφοράς κεφαλαίου 3,5 δισεκατ. ευρώ συνολικά με βασικό κεφάλαιο κατηγορίας 1 μέσω χρεογράφων υψηλής απόδοσης που εξέδωσε η KBC με πλήρη κάλυψη από τις βελγικές αρχές. Η τιμή έκδοσης είναι 29,50 ευρώ ανά μετοχή.

(19)

Αυτοί οι τίτλοι αορίστου διαρκείας θα αποφέρουν τοκομερίδιο καταβλητέο σε ετήσια βάση ίσο προς το υψηλότερο από τα ακόλουθα ποσά:

2,51 ευρώ ανά μετοχή (που ισοδυναμεί με τοκομερίδιο 8,5 %), μη σωρευτικό, καταβαλλόμενο εκ των υστέρων σε ετήσια βάση·

110 % του μερίσματος που καταβλήθηκε για τις κοινές μετοχές για το οικονομικό έτος 2008·

120 % του μερίσματος που πληρώθηκε για τις κοινές μετοχές για το οικονομικό έτος 2009·

120 % του μερίσματος για τις κοινές μετοχές για το οικονομικό έτος 2009·

125 % του μερίσματος για τις κοινές μετοχές για τα οικονομικά έτη 2010 και επόμενα.

(20)

Το τοκομερίδιο θα καταβάλλεται μόνο εάν καταβληθεί μέρισμα στις κοινές μετοχές, υπό τον όρο ότι η θέση κεφαλαιακής επάρκειας της KBC είναι και θα παραμείνει σε ικανοποιητικό επίπεδο και πριν και μετά την πληρωμή, κατά τη γνώμη της Βελγικής Επιτροπής για Τραπεζικά, Οικονομικά και Ασφαλιστικά Θέματα (στο εξής «CBFA») (13). Οι τίτλοι είναι απολύτως μειωμένης εξασφάλισης και ισοδυναμούν pari passu με κοινές μετοχές.

(21)

Υπάρχουν δύο σενάρια εξαγοράς, και τα δύο με πρωτοβουλία της KBC. Σύμφωνα με το πρώτο σενάριο, η KBC έχει δικαίωμα να εξαγοράσει το σύνολο ή μέρος των εκδοθέντων τίτλων με τιμή 44,25 ευρώ ανά μετοχή (που αντιπροσωπεύει το 150 % της τιμής νέας έκδοσης), συν καταβολή των δεδουλευμένων τόκων, ανά πάσα στιγμή μετά την ημερομηνία έκδοσης. Σύμφωνα με το δεύτερο σενάριο, η KBC μπορεί, ανά πάσα στιγμή μετά από παρέλευση τριών ετών, να ζητήσει από τις βελγικές αρχές να μετατρέψουν τη συμμετοχή τους σε κοινές μετοχές σε βάση μία προς μία. Εάν η KBC ενεργοποιήσει τη δυνατότητα μετατροπής, οι βελγικές αρχές έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν την εναλλακτική μορφή εξαγοράς των χρεογράφων συν την καταβολή των δεδουλευμένων τόκων. Περισσότερα στοιχεία για την πρώτη ανακεφαλαιοποίηση περιέχονται στο τμήμα 3 της απόφασης για την ανακεφαλαιοποίηση.

(22)

Η δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση συνίστατο σε εισφορά βασικού κεφαλαίου κατηγορίας 1 από τις βελγικές αρχές υπό μορφή χρεογράφων. Οι όροι της συμφωνίας είναι ουσιαστικά ίδιοι με αυτούς της πρώτης ανακεφαλαιοποίησης, με εξαίρεση ότι οι τίτλοι δεν είναι μετατρέψιμοι σε κοινές μετοχές και θα μπορούν να εξαγοραστούν μόνο στο 150 % της τιμής έκδοσης (βλέπε 2.3.1 της απόφασης για την κίνηση της διαδικασίας).

3.2.   ΤΟ ΜΕΤΡΟ ΚΡΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

(23)

Οι βελγικές αρχές παρείχαν προστασία έναντι ζημιών από δάνεια από το χαρτοφυλάκιο των CDOs της KBC για περίοδο που αντιστοιχεί στη λήξη κάθε CDO (14). Το συνολικό χαρτοφυλάκιο έχει ονομαστική αξία […] (15) δισεκατ. ευρώ. Το μέτρο κρατικής προστασίας καλύπτει μόνο το τμήμα των υπερ-προνομιούχων χρεογράφων 15 ειδικών CDOs, συνολικής αξίας 20 δισεκατ. ευρώ (16). Η έκθεση αυτή συνίσταται σε υπερ-προνομιούχους τίτλους και τίτλους κατηγορίας Α αξίας 14,4 δισεκατ. ευρώ αντισταθμισμένους από την ΜΒΙΑ και σε υπερ-προνομιούχους τίτλους, υπέρ-ενδιάμεσους (super-mezzanine) τίτλους και τίτλους κατηγορίας Α ύψους 5,5 δισεκατ. ευρώ που διατήρησε η KBC (17).

(24)

Η κρατική προστασία δεν καλύπτει τα τμήματα των ιδίων κεφαλαίων, των τίτλων μειωμένης εξασφάλισης και τους περισσότερους τίτλους ενδιάμεσης εξασφάλισης των CDOs. Τα τμήματα που δεν καλύπτονται από το μέτρο κρατικής προστασίας αντιπροσωπεύουν ποσό 3,9 δισεκατ. ευρώ. Οι ζημίες από αυτά τα τμήματα, οι οποίες θα βαρύνουν εξ ολοκλήρου την KBC, πρέπει να εκποιηθούν πριν επηρεαστούν τα προνομιούχα τμήματα και ενεργοποιηθεί το μέτρο κρατικής προστασίας.

(25)

Επιπλέον, η KBC έχει ήδη προβλέψει σημαντικές ζημίες στην τρέχουσα αξία της αγοράς. Στους λογαριασμούς της του πρώτου τριμήνου 2009 που δημοσιοποιήθηκαν μαζί με το μέτρο κρατικής προστασίας, η KBC είχε απομειώσει την αξία των καλυπτόμενων από το μέτρο κρατικής προστασίας CDOs της από 23,9 δισεκατ. ευρώ σε 14,7 δισεκατ. ευρώ (18). Η KBC παρουσίασε αυτό το αποτέλεσμα μειώνοντας στο μηδέν την αξία σχεδόν όλου του κεφαλαίου, των τίτλων μειωμένης εξασφάλισης και των ενδιάμεσων τίτλων των CDOs και προβαίνοντας σε ορισμένες προσαρμογές της αξίας των υπερ-προνομιούχων τίτλων στο χαρτοφυλάκιο των CDOs. Συνολικά, οι εν λόγω απομειώσεις αξίας ανήλθαν περίπου σε […] ευρώ.

(26)

Το μέτρο κρατικής προστασίας για τα υπερ-προνομιούχα χρεόγραφα συνίσταται σε τρία τμήματα (βλέπε διάγραμμα 1 στην αιτιολογική σκέψη 31 για τη διάρθρωση του μέτρου). Το πρώτο τμήμα αντιπροσωπεύει μια πρώτη ζημία ύψους 3,2 δισεκατ. ευρώ η οποία βαρύνει εξ ολοκλήρου την KBC. Η ζημία αυτή δεν περιλαμβάνει τις ζημίες στο ίδιο κεφάλαιο και σε τίτλους μειωμένης και ενδιάμεσης εξασφάλισης που αναφέρονται στην αιτιολογική σκέψη 24. Εάν συμπεριλαμβάνονταν και αυτές οι ζημίες, το ποσό της πρώτης ζημίας θα ανερχόταν περίπου σε 7,1 δισεκατ. ευρώ.

(27)

Το δεύτερο τμήμα ξεκινά από το ποσό των 16,8 δισεκατ. ευρώ και αφορά ζημία 2 δισεκατ. ευρώ πάνω από την πρώτη ζημία. Σε περίπτωση ζημίας σε αυτό το επίπεδο (στο εξής «επίπεδο τίτλων»), οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν να χορηγήσουν κεφάλαια στην KBC υπό μορφή νέων μετοχών της KBC στην αγοραία αξία (19) ή σε υβριδικούς τίτλους. Το κεφάλαιο που θα χορηγήσουν οι βελγικές αρχές θα καλύψει ποσοστό μέχρι 90 % της ζημίας στο επίπεδο των τίτλων (1,8 δισεκατ. ευρώ). Με άλλους όρους, οι βελγικές αρχές έχουν αναλάβει τη δέσμευση να χορηγήσουν εφεδρική πίστωση στην KBC που θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί με συγκεκριμένες ζημίες στο χαρτοφυλάκιο των CDOs της KBC. Τα στοιχεία της ενεργοποίησης του μηχανισμού περιγράφονται χωριστά για κάθε CDO, δηλαδή η δυνατότητα εισφοράς κεφαλαίου εφαρμόζεται σε βάση συναλλαγής (20).

(28)

Το σημείο ενεργοποίησης των 16,8 δισεκατ. ευρώ βασίζεται σε παραμέτρους που θα επέτρεπαν στην KBC Bank να διατηρήσει ποσοστό βασικού κεφαλαίου πρώτης κατηγορίας άνω του 8 % και στην KBC Insurance δείκτη φερεγγυότητας άνω του 150 %. Συνεπώς, οι παράμετροι δεν βασίζονταν αρχικά σε αποτίμηση του χαρτοφυλακίου.

(29)

Το επίπεδο τίτλων υπόκειται σε διάφορους όρους. Πρώτον, η KBC διατηρεί τη δυνατότητα να μη ζητήσει την εισφορά κεφαλαίου και, κατά συνέπεια, να μην πραγματοποιήσει έκδοση μετοχών στις βελγικές αρχές. Δεύτερον, εάν η KBC καλέσει τις βελγικές αρχές να καλύψουν τις ζημίες της στο τμήμα τίτλων και οι βελγικές αρχές αγοράσουν ως εκ τούτου ποσοστό άνω του 30 % των δικαιωμάτων ψήφου, το οποίο θα απαιτούνταν για να προκηρύξουν υποχρεωτικό διαγωνισμό εξαγοράς, οι βελγικές αρχές θα έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιήσουν εγγραφή σε υβριδικό κεφάλαιο. Αυτό το υβριδικό κεφάλαιο θα αμείβονταν περίπου με τον ίδιο τρόπο όπως οι τίτλοι που έχουν ήδη εκδώσει οι βελγικές αρχές και θα ήταν μετατρέψιμο σε κοινές μετοχές, κατά τη διακριτική ευχέρεια των βελγικών αρχών, στην αγοραία τιμή κατά τη στιγμή της έκδοσής τους (21). Τρίτον, σε περίπτωση που οι βελγικές αρχές αποφασίσουν να πουλήσουν τις μετοχές τους σε τρίτο, η KBC έχει δικαίωμα πρώτης άρνησης σε σχέση με αυτή την πώληση και μπορεί να αγοράσει τις μετοχές αυτές στην αγοραία αξία τους.

(30)

Το τρίτο τμήμα ξεκινάει από το ποσό των 14,8 δισεκατ. ευρώ (στο εξής «επίπεδο μετρητών»). Το επίπεδο μετρητών είναι πράγματι μια εγγύηση εκ μέρους των βελγικών αρχών να αποζημιώσουν την KBC σε μετρητά για μέρος των ζημιών που σημειώνονται σε αυτό το επίπεδο. Κατά συνέπεια, κάθε ζημία από το χαρτοφυλάκιο των CDOs που υπερβαίνει το ποσό των 9,1 δισεκατ. ευρώ (ζημίες 3,9 δισεκατ. ευρώ στο επίπεδο των ιδίων κεφαλαίων, των μη εξασφαλισμένων και των ενδιάμεσων τίτλων, πρώτη ζημία 3,2 δισεκατ. ευρώ και ζημία 2 δισεκατ. ευρώ στο επίπεδο των υπερ-προνομιούχων τίτλων) θα βαρύνουν τις βελγικές αρχές και την KBC. Σε αυτή την περίπτωση, το βελγικό κράτος θα καλύψει το 90 % (13,3 δισεκατ. ευρώ) των ζημιών και η KBC θα αναλάβει το 10 % (1,5 δισεκατ. ευρώ).

(31)

Όσον αφορά τη δυνατότητα εισφοράς κεφαλαίου, η εγγύηση θα εφαρμόζεται σε κάθε συναλλαγή. Εφόσον υπάρχουν καλυμμένα μέτρα αρωγής για τα 15 CDOs (για κάθε μία πράξη), υπάρχουν στην πραγματικότητα 15 εγγυήσεις (22). Ως εκ τούτου, το καθένα από τα 15 σύνθετα CDOs έχει διαφορετικό σημείο ενεργοποίησης και, κατά συνέπεια, διαφορετική αναμενόμενη ζημία. Άρα, τα CDOs πρέπει να αξιολογούνται σε ατομική βάση και η παρεχόμενη εγγύηση πρέπει να είναι ατομική για κάθε CDO (δηλαδή δεν θα υπάρχει μία ενιαία εγγύηση για το συνολικό χαρτοφυλάκιο). Αυτή η ειδική διάρθρωση ήταν απαραίτητη για να επιτευχθεί ένας άριστος συνδυασμός ανάμεσα στην τρέχουσα αξία της αγοράς του εγγυημένου χαρτοφυλακίου και την τρέχουσα αγοραία αξία της εγγύησης, με στόχο να αρθεί η μεταβλητότητα της ζημίας και του κέρδους λόγω της διακύμανσης της αξίας των CDOs, που είναι και ο τελικός στόχος του μέτρου.

Διάγραμμα 1

Διάρθρωση του μέτρου κρατικής προστασίας

Image

(32)

Όσον αφορά το επίπεδο τίτλων, η KBC πληρώνει για το δικαίωμα σε εισφορά κεφαλαίου (στο εξής «τέλος έκδοσης»). Το τέλος έκδοσης έχει καθοριστεί σε 650 μονάδες βάσης (στο εξής «μ.β.») ετησίως. Συνεπώς, εφόσον η αξία του επιπέδου τίτλων ανέρχεται σε 1,8 δισεκατ. ευρώ, η KBC θα επιβαρυνθεί με τέλη ύψους 120 εκατ. ευρώ για κάθε έτος, ή 718 εκατ. ευρώ συνολικά.

(33)

Όσον αφορά το επίπεδο μετρητών, το συνολικό κόστος της προμήθειας εγγύησης θα ανέλθει περίπου σε 1,33 δισεκατ. ευρώ, η οποία θα καταβληθεί σε 12 εξαμηνιαίες δόσεις (στο εξής «προμήθεια εγγύησης»). Η προμήθεια αυτή θα είναι ίση με την εκτιμώμενη ζημία από το τρίτο τμήμα (23), εάν το αποτέλεσμα χαρτοφυλακίου αντιστοιχεί στο μέσο όρο μεταξύ του βασικού σεναρίου και του απαισιόδοξου σεναρίου (24) και μιας προσαρμογής πιστωτικής αποτίμησης της ΜΒΙΑ 67,5 %.

(34)

Συνολικά, η KBC θα καταβάλει στις βελγικές αρχές αμοιβή περίπου 2,04 δισεκατ. ευρώ, που είναι το άθροισμα του τέλους εγγραφής [ύψους 718 εκατ. ευρώ (25)] και της προμήθειας εγγύησης για το επίπεδο μετρητών [ύψους 1,33 δισεκατ. ευρώ (26)]. Και τα δύο τέλη είναι καταβλητέα σε δώδεκα ισόποσες εξαμηνιαίες δόσεις, με έναρξη τον Δεκέμβριο του 2009 και λήξη τον Ιούνιο του 2015.

4.   ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ

4.1.   ΤΟ ΑΡΧΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ

(35)

Στις 18 Ιουνίου 2009, οι βελγικές αρχές υπέβαλαν σχέδιο αναδιάρθρωσης της KBC ως συνέχεια της πρώτης ανακεφαλαιοποίησης η οποία εγκρίθηκε από την Επιτροπή στις 18 Δεκεμβρίου 2008 για περίοδο έξι μηνών. Το σχέδιο περιείχε μια προκαταρκτική ανάλυση της δραστηριότητας της KBC, της μελλοντικής στρατηγικής της KBC, μέτρα για την αποκατάσταση της διατηρησιμότητας και την αποπληρωμή του κόστους των μέτρων κρατικής ενίσχυσης.

(36)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης, ωστόσο, δεν ικανοποιούσε τα κριτήρια που ορίζονται στην ανακοίνωση περί αναδιάρθρωσης (27) διότι δεν ελάμβανε υπόψη τη δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση και το μέτρο κρατικής προστασίας. Ακόμη, το σχέδιο δεν παρείχε αναλυτικό επιχειρηματικό σχέδιο και δεν περιείχε μέτρα για τον περιορισμό της στρέβλωσης του ανταγωνισμού.

4.2.   ΤΟ ΤΕΛΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ

(37)

Στις 30 Ιουνίου 2009, η Επιτροπή ενέκρινε τη δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση για περίοδο έξι μηνών και ενέκρινε προσωρινά το μέτρο κρατικής προστασίας. Ταυτόχρονα, η Επιτροπή έδωσε στις βελγικές αρχές προθεσμία τριών μηνών (μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2009) να καταρτίσουν ένα τεκμηριωμένο σχέδιο αναδιάρθρωσης, το οποίο θα ελάμβανε υπόψη το σύνολο των κρατικών μέτρων προς όφελος της KBC.

(38)

Οι βελγικές αρχές υπέβαλαν το τελικό σχέδιο αναδιάρθρωσης την ορισθείσα ημερομηνία. Το σχέδιο αντιμετωπίζει τα ουσιαστικά ζητήματα της βιωσιμότητας, του καταμερισμού της επιβάρυνσης και του περιορισμού της στρέβλωσης του ανταγωνισμού. Δεδομένου ότι η KBC είναι οργανωμένη σε πέντε διαφορετικές επιχειρηματικές μονάδες, στο Βέλγιο (λιανικές συναλλαγές), Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και Ρωσία (στο εξής «ΚΑΕ-Ρ»), επενδυτική τραπεζική, ιδιωτική τραπεζική στην Ευρώπη και κοινές υπηρεσίες, το σχέδιο αναδιάρθρωσης διαρθρώνεται με βάση αυτές τις δραστηριότητες.

(39)

Σύμφωνα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης, η KBC θα γίνει ένας μικρότερος όμιλος με μεγαλύτερη στόχευση, θα εγκαταλείψει τις δραστηριότητες υψηλού κινδύνου και θα αποσυρθεί από τις χώρες τις οποίες έχει περιορισμένο μερίδιο αγοράς. Η KBC θα διατηρήσει μόνο τις δραστηριότητες με διατηρήσιμα αποτελέσματα σε μεμονωμένη βάση. Θα διατηρήσει επίσης το μοντέλο των τραπεζοασφαλιστικών δραστηριοτήτων. Στο πλαίσιο του τραπεζοασφαλιστικού μοντέλου, η KBC θα εστιάζεται σε λιανικούς και ιδιωτικούς πελάτες, στις ΜΜΕ και σε ενδιάμεσους πελάτες και θα είναι συγκεντρωμένη κατά κύριο λόγο σε έξι χώρες (28). Η KBC θα συνεχίσει να δίνει το κύριο βάρος στην ΚΑΕ-Ρ. Θα μειώσει επίσης το συνολικό συντελεστή κινδύνου, τη μεταβλητότητα και τη σχέση ιδίων προς ξένα κεφάλαια.

(40)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης που υπέβαλαν οι βελγικές αρχές προβλέπει ότι ο ισολογισμός της KBC θα μειωθεί σε βάση pro forma  (29) κατά 20 % σε όρους RWA και κατά 17 % σε βάση συνολικών περιουσιακών στοιχείων. Τα μέτρα διατηρησιμότητας, που είναι η μείωση του χαρτοφυλακίου KBC FP, ανέρχονται στο […] % του συνολικού ισολογισμού, ενώ οι πωλήσεις αντιπροσωπεύουν το […] % του συνολικού ισολογισμού.

(41)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης προβλέπει ότι η KBC θα εκποιήσει διάφορες οντότητες. Κατά τον σχεδιασμό αυτών των εκποιήσεων, η KBC έλαβε ως υπόθεση ότι οι τιμές πώλησης […]. Όλες οι πωλήσεις εκτιμάται ότι θα πραγματοποιηθούν εντός […].

4.2.1.   ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΕΠΑΝΟΔΟΥ ΣΕ ΘΕΣΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑΣ ΜΕ ΤΟ ΒΑΣΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΑΠΑΙΣΙΟΔΟΞΟ ΣΕΝΑΡΙΟ.

(42)

Οι βελγικές αρχές έχουν υποβάλει ένα βασικό σενάριο και ένα δυσμενές σενάριο, με στόχο να αποδείξουν την ικανότητα της KBC να επιτύχει μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα.

(43)

Το βασικό σενάριο βασίζεται στην παραδοχή ότι το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί στις κυριότερες αγορές την περίοδο 2009-2010 και στη συνέχεια θα ακολουθήσει σχετικά ταχεία ανάκαμψη το 2011. Οι τιμές των μετοχών εκτιμάται ότι θα ανακάμψουν το 2009 ή το 2010, σε συνάρτηση με τις συνθήκες στην τοπική αγορά.

(44)

[…]

(45)

Η KBC εκτιμά ότι θα επιτύχει τους εσωτερικούς κεφαλαιακούς στόχους με το βασικό σενάριο κατά τη διάρκεια της προβλεπόμενης περιόδου (2009-2013)· τα κεφάλαια πρώτης κατηγορίας θα ανέλθουν στο 8,8 % το 2009 και σε ποσοστό άνω του 10 % στη συνέχεια. Τα ίδια κεφάλαια της KBC θα αντιπροσωπεύουν ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό του υποχρεωτικού κεφαλαίου της λόγω των εσόδων από τις εκποιήσεις οι οποίες θα βελτιώσουν την ποιότητα του υποχρεωτικού κεφαλαίου της KBC. Με το βασικό σενάριο, η KBC θα παράγει πλεονάζον κεφάλαιο (όταν το πραγματικό κεφάλαιο υπερβεί το στόχο για ποσοστό εσωτερικού κεφαλαίου πρώτης κατηγορίας 10 %) το 2011. Τότε θα αρχίσει να αποπληρώνει το βασικό κεφάλαιο της κρατικής ενίσχυσης από το 2012 και μετά.

(46)

Οι βελγικές αρχές υπέβαλαν επίσης και ένα δυσμενές σενάριο. Όπως και με το βασικό σενάριο, το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί την περίοδο 2009-2010 και θα αυξηθεί στη συνέχεια. Εντούτοις, η μετέπειτα οικονομική ανάκαμψη θα είναι πολύ ασθενής. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι αυτό το σενάριο προβλέπει ότι το πραγματικό ΑΕΠ του Βελγίου θα παρουσιάσει συνολική πτώση […] % από το 2008 έως το 2011 και δεν θα ανακτήσει το επίπεδο του 2008 πριν από το τέλος του 2013.

(47)

[…]

(48)

Με βάση το δυσμενές σενάριο, η KBC εκτιμά ότι θα μπορέσει να ικανοποιήσει τους στόχους της για το εσωτερικό κεφάλαιο σε δυσμενείς συνθήκες καθ’ όλη την περίοδο που καλύπτει η πρόβλεψη. Το ποσοστό κεφαλαίων κατηγορίας 1 θα είναι […] % το 2009 και θα παραμείνει πάνω από το […] % από το 2010 και μετά. Αυτή η εύλογα θετική εξέλιξη των δεικτών κεφαλαίου οφείλεται στο γεγονός ότι ο ισολογισμός της KBC εκτιμάται ότι θα μειωθεί σημαντικά με βάση το δυσμενές σενάριο, εφόσον η οικονομική δραστηριότητα και, κατ’ επέκταση, η ζήτηση για δάνεια θα είναι πολύ περιορισμένη. Θα αρχίσει να παράγει περιορισμένα πλεονάζοντα κεφάλαια από […], κυρίως λόγω της απότομης μείωσης των RWA και όχι λόγω αύξησης των κερδών […].

(49)

Στο σχέδιο αναδιάρθρωσης, οι βελγικές αρχές περιέγραψαν επίσης τη θέση ρευστότητας της KBC. Στα τέλη του 2008, ο δείκτης δανείων προς καταθέσεις της KBC ήταν 88 %. Από την εκδήλωση της κρίσης μέχρι σήμερα, δεν αντιμετώπισε προβλήματα ρευστότητας και δεν χρειάστηκε να καταφύγει σε κανένα σύστημα κρατικών εγγυήσεων χρηματοδότησης. Παρουσιάζει σχετικά μικρό βαθμό εξάρτησης από χρηματοδότηση από τις κεφαλαιαγορές. Όσον αφορά τη δομή της χρηματοδότησής της, το 64 % των χρεωστικών τίτλων της ήταν διάρκειας μεγαλύτερης του ενός έτους. Αυτή η διάρθρωση της χρηματοδότησης προβλέπεται ότι θα παραμείνει σχετικά σταθερή κατά τα επόμενα έτη, με ελαφρά μείωση της εξάρτησης από χονδρική χρηματοδότηση. Η εκποίηση ορισμένων οντοτήτων […] θα ενισχύσει περισσότερο τη θέση ρευστότητάς της.

4.2.2.   ΜΕΤΡΑ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΜΟΝΑΔΑ

[…]

(50)

Η KBC συγκαταλέγεται στις τρεις μεγαλύτερες τράπεζες του Βελγίου και κατέχει συνήθως τη δεύτερη ή την τρίτη θέση σε όρους μεριδίου αγοράς στις περισσότερες τραπεζικές δραστηριότητες. Κατέχει το […] % των καταθέσεων, χορηγεί το […] % των δανείων και αντιπροσωπεύει το […] % των επενδυτικών κεφαλαίων, το […] % των ασφαλειών ζωής και το […] % των γενικών ασφαλειών.

(51)

Οι βελγικές αρχές προτείνουν η KBC να διατηρήσει την πλειοψηφία των δραστηριοτήτων της στο Βέλγιο και να παραμείνει ένας καθετοποιημένος φορέας τραπεζοασφαλιστικών υπηρεσιών. Σύμφωνα με τις βελγικές αρχές, οι δραστηριότητες αυτές είναι ικανοποιητικά ενσωματωμένες στο εμπορικό σήμα της KBC και αποτελούν μέρος του βασικού επιχειρηματικού μοντέλου της.

(52)

Ωστόσο, το σχέδιο αναδιάρθρωσης προβλέπει ότι η KBC θα πωλήσει την Centea (τραπεζικός διαμεσολαβητής) και την Fidea (ασφαλιστικός διαμεσολαβητής). Η Centea κατέχει μερίδιο από […] % έως […] % της βελγικής αγοράς στις περισσότερες αγορές προϊόντων, ενώ η Fidea αντιπροσωπεύει περίπου το 2 % της βελγικής ασφαλιστικής αγοράς. Οι πωλήσεις αυτές θα μειώσουν τα σταθμισμένα κατά τον κίνδυνο περιουσιακά στοιχεία (RWA) της βελγικής τραπεζικής μονάδας κατά 16 % (3,8 δισεκατ. ευρώ).

(53)

Σύμφωνα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης, η KBC θα διατηρήσει την παρουσία της σε 5 (από 9) χώρες στις οποίες είναι ήδη γερά εδραιωμένη. Οι χώρες αυτές είναι, κατά σειρά μεριδίου αγοράς σε παραδοσιακές τραπεζικές δραστηριότητες (δανειοδοσία και καταθέσεις): Τσεχική Δημοκρατία (22 %), Σλοβακία (10 %), Ουγγαρία (9 %), Πολωνία (4 %) και Βουλγαρία (3 %). Η KBC ασκεί επίσης και ασφαλιστικές δραστηριότητες σε όλες αυτές τις χώρες, σύμφωνα με το τραπεζοασφαλιστικό μοντέλο.

(54)

Η KBC θα διακόψει της δραστηριότητές της στη Σερβία (μερίδιο αγοράς της KBC 1 %), τη Ρωσία (1 %), τη Ρουμανία ([…] %, μόνο τις δραστηριότητες ασφάλισης και χρηματοδοτικής μίσθωσης) και τη Σλοβενία ([…] % — η KBC έχει συμμετοχή μειοψηφίας στη σχετική δραστηριότητα). Η KBC θα πωλήσει τις δραστηριότητες σε άλλες χώρες όπου το μερίδιο αγοράς της είναι σχετικά μικρό ή οι δραστηριότητές της δεν είναι σύμφωνες με το τραπεζοασφαλιστικό μοντέλο. Θα εκποιήσει επίσης μια πολωνική θυγατρική χρηματοδότησης καταναλωτή (Zagiel), η οποία δεν είναι πλήρως ενσωματωμένη στις δραστηριότητες της τράπεζας στην Πολωνία. Οι πωλήσεις αυτές θα πραγματοποιηθούν το διάστημα […], με εξαίρεση τη Ρωσία, όπου η δραστηριότητα δεν προβλέπεται μέχρι […]. Τα RWA της τραπεζικής μονάδας στην ΚΑΕ-Ρ θα μειωθεί κατά 11 % (4,4 δισεκατ. ευρώ).

(55)

Επιπλέον, η KBC προτίθεται να εισαγάγει στο χρηματιστήριο το 40 % των τραπεζών της στην Τσεχική Δημοκρατία (ČSOB) και την Ουγγαρία (K&H), οι οποίες είναι σήμερα θυγατρικές που ανήκουν κατά 100 % στην KBC. Η εισαγωγή τους θα γίνει στα τοπικά χρηματιστήρια.

(56)

Όσον αφορά την εμπορική τραπεζική, το σχέδιο αναδιάρθρωσης προβλέπει ότι η KBC θα εκποιήσει ή θα διακόψει τη λειτουργία σημαντικών μερών της μονάδας της εμπορικής τραπεζικής. Ως εκ τούτου, τα RWA θα μειωθούν κατά […] % ([…] δισεκατ. ευρώ) σε αυτή την επιχειρηματική μονάδα. Θα διακοπεί σταδιακά και η λειτουργία της KBC FP, της εταιρείας που παρήγαγε όλα τα CDOs,. Η KBC θα εκχωρήσει τις δραστηριότητές της στο Ηνωμένο Βασίλειο […], καθώς και την Antwerp Diamond Bank, τα […], […], […], […] και την KBC Private Equity.

(57)

Η KBC θα διατηρήσει τις δραστηριότητες που είναι απαραίτητες για την εξυπηρέτηση των βασικών πελατών της, ΜΜΕ και εταιρειών, κυρίως βελγικών. Οι δραστηριότητες αυτές είναι η άντληση κεφαλαίων και οι πράξεις σε συνάλλαγμα. Η KBC θα διατηρήσει την εταιρική τραπεζική δραστηριότητά της, τα υποκαταστήματα στο εξωτερικό που είναι απαραίτητα για την εξυπηρέτηση τοπικών εταιρειών-πελατών με δραστηριότητες στο εξωτερικό και τις KBC Securities, Market και Assurisk (αντασφαλίσεις).

(58)

Σύμφωνα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης, η KBC θα πωλήσει όλες τις δραστηριότητές της Ευρωπαϊκής Μονάδας Ιδιωτικής Τραπεζικής. Η KBC προτίθεται να πωλήσει τις δραστηριότητες αυτές στην […].Οι πωλήσεις θα έχουν ως αποτέλεσμα να μειωθούν τα RWA κατά 5,7 δισεκατ. ευρώ.

(59)

Λόγω της φύσης αυτής της επιχειρηματικής μονάδας, το σχέδιο αναδιάρθρωσης προβλέπει ότι η KBC θα διατηρήσει τις περισσότερες δραστηριότητες. Η KBC θα διατηρήσει δραστηριότητες όπως η διαχείριση περιουσιακών στοιχείων, χρηματοδότηση εμπορικών συναλλαγών, χρηματοδοτική μίσθωση και υπηρεσίες χρηματοδότησης καταναλωτών. Η KBC θα εκποιήσει διάφορες δραστηριότητες, όπως […], μεταξύ άλλων […]. Με αυτές τις εκποιήσεις τα RWA θα μειωθούν κατά […] εκατ. ευρώ.

4.2.3.   ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗ

(60)

Για να εξοφληθεί το κράτος και να διατηρήσει η τράπεζα ποσοστό κεφαλαίου 1ης κατηγορίας 10 %, το σχέδιο αναδιάρθρωσης περιέχει τα ακόλουθα μέτρα χρηματοοικονομικής αναδιάρθρωσης:

i)

την εισαγωγή του 40 % των μετοχών της τράπεζας ČSOB στην Τσεχική Δημοκρατία (εκτιμώμενη αξία εισηγμένων μετοχών: […] δισεκατ. ευρώ)·

ii)

την εισαγωγή του 40 % των μετοχών της τράπεζας K&H στην Ουγγαρία (εκτιμώμενη αξία εισηγμένων μετοχών: […] εκατ. ευρώ).·

iii)

την εξαγορά υβριδικών κεφαλαίων με εκτιμώμενη θετική επίπτωση στο βασικό κεφάλαιο της KBC ύψους […] εκατ. ευρώ. Η KBC προτίθεται να αγοράσει, όπως έχει ήδη πράξει τους τελευταίους μήνες, αυτά τα υβριδικά κεφάλαια σε χαμηλότερη τιμή, αποκομίζοντας κέρδος που θα αυξήσει το βασικό κεφάλαιο:

iv)

την πώληση και χρηματοδοτική παραχώρηση των κεντρικών γραφείων, που εκτιμάται ότι θα αποφέρει […] εκατ. ευρώ·

v)

την πώληση ίδιων μετοχών (η KBC διατηρεί τις δικές μετοχές) που εκτιμάται ότι θα αποφέρει […] εκατ. ευρώ.

Το συνολικό κεφάλαιο που θα αντληθεί από την εφαρμογή των ανωτέρω μέτρων προβλέπεται ότι θα ανέλθει περίπου σε […] δισεκατ. ευρώ, το οποίο σε μεγάλο βαθμό έχει συγκεντρωθεί από […].

4.2.4.   ΕΞΟΦΛΗΣΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

(61)

Όσον αφορά την εξόφληση των βελγικών αρχών, το σχέδιο αναδιάρθρωσης προβλέπει ότι, με το βασικό σενάριο, η KBC θα αρχίσει να καταβάλλει τοκομερίδια από το 2011 και μετά, το οποίο σημαίνει ότι οι βελγικές αρχές θα λάβουν 600 εκατ. ευρώ. Η εξόφληση του βασικού ποσού των ανακεφαλαιοποιήσεων θα αρχίσει όταν θα ενισχυθεί η κεφαλαιακή θέση της KBC μέσω των εκποιήσεων και της χρηματοοικονομικής αναδιάρθρωσης (από το 2012 και μετά). Με την πρόοδο της αποπληρωμής του ονομαστικού ποσού της ανακεφαλαιοποίησης, θα μειώνεται η αμοιβή των βελγικών αρχών με τα τοκομερίδια. Η KBC σχεδιάζει να αρχίσει την αποπληρωμή το 2012 ([…] δισεκατ. ευρώ) και εκτιμά ότι, σύμφωνα με το βασικό σενάριο, οι εισφορές κεφαλαίου θα έχουν εξοφληθεί πλήρως […].

4.2.5.   ΑΝΑΛΗΨΗ ΔΕΣΜΕΥΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΒΕΛΓΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ

4.2.5.1.    Υποχρεώσεις συμπεριφοράς

(62)

Οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση, εντός των ορίων των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους, να διασφαλίσουν τη συμμόρφωση της KBC με τις αναλήψεις δεσμεύσεων που παρατίθενται στις αιτιολογικές σκέψεις 63 έως και 77.

(63)

Όσον αφορά τη διάρκεια αυτών των υποχρεώσεων συμπεριφοράς, οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι, με την επιφύλαξη της δυνατότητας να παραχωρήσει η Επιτροπή εξαίρεση, ιδίως βάσει επαρκώς αιτιολογημένης αίτησης των βελγικών αρχών, οι δεσμεύσεις συμπεριφοράς που απαριθμούνται στις αιτιολογικές σκέψεις 63 έως και 77 εφαρμόζονται για διάστημα […] ετών από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης της Επιτροπής ή μέχρι την εξόφληση των ονομαστικών ποσών για τα οποία πραγματοποίησαν εγγραφή οι βελγικές αρχές την πρώτη από τις ακόλουθες δύο ημερομηνίες, της 19ης Δεκεμβρίου 2008 ή της 20ής Ιουλίου 2009 (30).

(64)

Οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι η KBC θα προσπαθήσει να διατηρήσει τη δανειοδοτική της πολιτική στην πραγματική οικονομία των χωρών στις οποίες ασκεί συναλλαγές λιανικής. Τα δάνεια της KBC θα χορηγούνται με τους εμπορικούς όρους.

(65)

Δεσμεύονται ακόμη ότι η KBC θα διατηρήσει το δείκτη φερεγγυότητας βασικών κεφαλαίων κατηγορίας 1 τουλάχιστον στο […] % και τα βασικά ίδια κεφάλαιά της στο […] % (31).

(66)

Όσον αφορά την απαγόρευση των εξαγορών, οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 139/2004 της 20ής Ιανουαρίου 2004 για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων μεταξύ επιχειρήσεων (κοινοτικός κανονισμός συγκεντρώσεων) (32), ότι η KBC δεν θα αποκτήσει τον έλεγχο χρηματοπιστωτικών οργανισμών. Ακόμη, η KBC δεν θα αποκτήσει τον έλεγχο άλλων επιχειρήσεων εκτός από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, εάν η εν λόγω εξαγορά θα επιβράδυνε το ρυθμό αποπληρωμής του ποσού των 7 δισεκατ. ευρώ βασικών τίτλων υψηλής απόδοσης κατηγορίας 1 στις βελγικές αρχές, όπως προβλέπει το σχέδιο αναδιάρθρωσης που κοινοποιήθηκε στην Επιτροπή στις 30 Σεπτεμβρίου 2009 και εγκρίνεται με την παρούσα απόφαση. Παρά την εν λόγω απαγόρευση, η KBC μπορεί να αγοράσει επιχειρήσεις, εφόσον έχει την έγκριση της Επιτροπής, ιδίως εάν αυτό θεωρηθεί απολύτως απαραίτητο για τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας ή του ανταγωνισμού στις σχετικές αγορές.

(67)

Οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι η KBC θα τηρήσει την απαγόρευση να μη κατέχει ηγετική θέση στη διαμόρφωση των ακόλουθων τιμών:

i)

στις κοινοτικές αγορές στις οποίες το μερίδιο αγοράς της KBC είναι μεγαλύτερο από [0-10 %] των αγορών προϊόντων που ορίζονται στο σημείο ii) κατωτέρω, η KBC δεν θα προσφέρει ευνοϊκότερες τιμές για τυποποιημένα προϊόντα από αυτές του ανταγωνιστή της ο οποίος προσφέρει την καλύτερη τιμή μεταξύ των δέκα μεγαλύτερων συντελεστών της αγοράς σε όρους μεριδίου αγοράς σε αυτή τη γεωγραφική αγορά και την αγορά προϊόντος·

ii)

οι αγορές προϊόντος στις οποίες εφαρμόζεται ο όρος που ορίζεται στο σημείο i) ανωτέρω περιορίζονται σε: τυποποιημένα προϊόντα της KBC στην αγορά λιανικών καταθέσεων, καταθέσεων για ΜΜΕ (οι ΜΜΕ ορίζονται σύμφωνα με τον ορισμό που εφαρμόζει η KBC για τις ΜΜΕ) και στη λιανική αγορά ενυπόθηκων δανείων·

iii)

μόλις η KBC αντιληφθεί ότι προσφέρει ευνοϊκότερες τιμές για τα προϊόντα της από αυτές της εταιρείας που προσφέρει την καλύτερη τιμή, η KBC θα προσαρμόσει το συντομότερο δυνατό, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, την τιμή της σε επίπεδο σύμφωνο με την παρούσα δέσμευση·

iv)

ο όρος αυτός δεν εφαρμόζεται στη βελγική αγορά, στην οποία δεν ισχύει καμία απαγόρευση ηγετικής θέσης στη διαμόρφωση των τιμών.

(68)

Οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν ακόμη τη δέσμευση ότι η KBC δεν θα εφαρμόσει πολιτική μάρκετινγκ προβάλλοντας τα εξεταζόμενα μέτρα ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

(69)

Όσον αφορά το όριο των αμοιβών των διοικητικών στελεχών της KBC, οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση ότι:

i)

η KBC δεσμεύεται να εφαρμόσει μια βιώσιμη μισθολογική πολιτική των μελών της Εκτελεστικής Επιτροπής και των ανώτερων διευθυντικών στελεχών της. Τα κίνητρα που παρέχονται στα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής και στα ανώτερα διευθυντικά στελέχη της KBC θα συνδέονται με τη μακροπρόθεσμη δημιουργία αξίας, λαμβάνοντας υπόψη τον κίνδυνο και περιορίζοντας την πιθανότητα «αμοιβής της αποτυχίας». Τα προγράμματα εθελούσιας εξόδου ή αποζημίωσης για απόλυση περιορίζονται σε σταθερούς μισθούς 12 μηνών για τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής της KBC·

ii)

επιπλέον, τα μέλη των εκτελεστικών επιτροπών των KBC, KBC Bank NV και KBC Verzekeringen NV παραιτούνται από όλα τα επιδόματα για το 2008 (μετρητά και μετοχικά δικαιώματα προαίρεσης).

(70)

Οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι η KBC θα προσπαθήσει να διασφαλίσει, προς όφελος των βελγικών αρχών, συνολική απόδοση τουλάχιστον 10 % ετησίως από τους τίτλους στους οποίους πραγματοποίησαν εγγραφή.

(71)

Οι βελγικές αρχές δεσμεύονται να υποβάλουν νέα κοινοποίηση για την πρώτη ανακεφαλαιοποίηση βάσει του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης, εάν προκύψει μία από τις ακόλουθες δύο καταστάσεις που περιορίζουν την πιθανότητα να επιτευχθεί συνολική απόδοση άνω του 10 % ετησίως:

i)

εάν, από την 1η Ιανουαρίου 2010 η KBC δεν καταβάλει μερίσματα για δεύτερο συνεχόμενο έτος ή, από την 1η Ιανουαρίου 2009, δεν καταβάλει μερίσματα για τρία έτη σε διάστημα πέντε ετών· ή

ii)

εάν, μετά από περίοδο ενός έτους κατά το οποίο η τιμή της μετοχής παραμένει κατά μέσο όρο σε επίπεδο άνω του 150 % της τιμής έκδοσης των τίτλων, η KBC δεν έχει ξαναγοράσει, ούτε αναλάβει δέσμευση να το πράξει εντός τριών μηνών, τουλάχιστον το 20 % της αρχικής επένδυσης του κράτους.

(72)

Παρομοίως, οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση να κοινοποιήσουν εκ νέου τη δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση βάσει του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης, εάν προκύψει η ακόλουθη κατάσταση η οποία περιορίζει την πιθανότητα να επιτευχθεί συνολική απόδοση άνω του 10 % ετησίως:

i)

Εάν, από την 1η Ιανουαρίου 2010, η KBC δεν καταβάλει μέρισμα επί δύο συνεχή έτη ή, από την 1η Ιανουαρίου 2009, δεν καταβάλει μέρισμα για τρία έτη εντός περιόδου πέντε ετών.

(73)

Εάν με βάση κανένα από τα δύο σενάρια που περιγράφονται στις αιτιολογικές σκέψεις 71 και 72 δεν μπορεί να αποδειχθεί ότι η μη καταβολή μερισμάτων προκαλείται από συνήθεις συνθήκες της αγοράς ή ότι, παρά τη μη καταβολή μερισμάτων, η συνολική απόδοση θα υπερβεί παρ’ όλα αυτά το 10 % ετησίως, η Επιτροπή, χωρίς να αμφισβητήσει την εισφορά κεφαλαίου, η οποία έχει κριθεί συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά, μπορεί στο πλαίσιο της νέας κοινοποίησης να ζητήσει κυρίως την ανάληψη πρόσθετων υποχρεώσεων συμπεριφοράς.

(74)

Όσον αφορά την αμοιβή για τα εναλλακτικά χρεόγραφα βάσει του μέτρου κρατικής προστασίας, οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι το τοκομερίδιο που θα καταβληθεί για την εναλλακτική κατηγορία χρεογράφων βασικού κεφαλαίου τα οποία θα εκδοθούν από την KBC, σε περίπτωση που οι βελγικές αρχές αποκτήσουν δικαιώματα ψήφου άνω του 30 % στο επίπεδο τίτλων του μέτρου κρατικής προστασίας, θα είναι ίσο με […].

(75)

Οι βελγικές αρχές δεσμεύονται επίσης ότι ούτε η KBC ούτε κάποια από τις θυγατρικές της θα εκδώσει εξασφαλισμένα ομόλογα («CDOs») (33). Εννοείται ότι οι πράξεις τιτλοποίησης που δεν καλύπτονται από αυτό τον ορισμό των CDOs δεν εμπίπτουν στο πεδίο της παρούσας δέσμευσης. Αυτό αφορά π.χ. τις πράξεις τιτλοποίησης για τους σκοπούς της διαχείρισης κεφαλαιακών απαιτήσεων ή πιστωτικού κινδύνου ή της αύξησης της ρευστότητας.

(76)

Όσον αφορά τις πληρωμές τοκομεριδίων και τα δικαιώματα προαίρεσης για αγορά υβριδικού κεφαλαίου, εάν η Επιτροπή δεν εγκρίνει εξαίρεση, οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι:

i)

[…]·

ii)

[…].

(77)

Τέλος, οι βελγικές αρχές ανέλαβαν τη δέσμευση ότι η KBC θα οργανώσει τα δικαιώματα διαχείρισης των βελγικών αρχών για το εγγυημένο χαρτοφυλάκιο βάσει του μέτρου κρατικής προστασίας με τρόπο που θα διασφαλίζονται πλήρως τα συμφέροντα του βελγικού κράτους ως εγγυητή, ενώ παράλληλα θα διατηρηθεί ένα κατάλληλο επίπεδο ευελιξίας της KBC, ώστε να αντιδρά με ταχύτητα στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς και να προβαίνει στις κατάλληλες προσαρμογές και επιλογές. Η νομική τεκμηρίωση του εγγυημένου χαρτοφυλακίου προβλέπει διασφαλίσεις για την προστασία τρίτων επενδυτών, των υπερ-προνομιούχων αντισυμβαλλομένων και, κατ’ επέκταση, των βελγικών αρχών από πιθανή σύγκρουση συμφερόντων στη διαχείριση του εγγυημένου χαρτοφυλακίου. Εκτός από τις διασφαλίσεις βάσει της αρχικής νομικής ρύθμισης, η συμφωνία με τις βελγικές αρχές σχετικά με το μέτρο κρατικής προστασίας θα προβλέπει ειδικότερα το δικαίωμα των βελγικών αρχών να παρακολουθούν τη διαχείριση του εγγυημένου χαρτοφυλακίου. Εάν κριθεί απαραίτητο, το βελγικό κράτος θα έχει δικαίωμα συγκατάθεσης για την περαιτέρω προστασία των συμφερόντων του.

4.2.5.2.    Εκποιήσεις και περιορισμός επιχειρηματικών δραστηριοτήτων

(78)

Επιπλέον, οι βελγικές αρχές ανέλαβαν τη δέσμευση, εντός των ορίων των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους, να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να διασφαλιστεί η συμμόρφωση της KBC με τις δεσμεύσεις που αναφέρονται στις αιτιολογικές σκέψεις 79 έως και 97.

(79)

Η KBC θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την εκποίηση των οντοτήτων ή στοιχείων ενεργητικού (στη συνέχεια «εκχωρούμενες επιχειρήσεις») που αναφέρονται στην αιτιολογική σκέψη 80 μέχρι την αναγραφόμενη προθεσμία. Η εκποίηση αυτή θα θεωρηθεί πραγματοποιηθείσα όταν η KBC θα έχει συνάψει δεσμευτική συμφωνία να πωλήσει […] την εν λόγω οντότητα ή το περιουσιακό στοιχείο. Νομικά δεσμευτική συμφωνία είναι μια συμφωνία που δεν μπορεί να καταγγελθεί μονομερώς από την KBC και έχει στόχο να δημιουργήσει νομική σχέση στην οποία μπορεί να βασίζεται το κάθε συμβαλλόμενο μέρος και η οποία, σε περίπτωση καταγγελίας της συμφωνίας από την KBC, θα συνεπαγόταν υποχρέωση της KBC έναντι του αντισυμβαλλομένου. Αυτή η νομικά δεσμευτική συμφωνία μπορεί να υπόκειται σε ορισμένες συνήθεις προϋποθέσεις, όπως η έγκριση από τις αρμόδιες εποπτικές αρχές.

(80)

Όσον αφορά τις εκχωρούμενες επιχειρήσεις, οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι η KBC θα εκποιήσει τις ακόλουθες οντότητες έως τις […]:

i)

[…] έως

[…]

ii)

KBL EPB έως

[…]

iii)

[…]έως

[…]

iv)

Centea έως

[…]

v)

Fidea έως

[…]

vi)

Antwerp Diamond Bank έως

[…]

vii)

Implementation of divestments of NLB Zagiel […] έως […]

[…]

viii)

Absolut bank (Russia) έως

[…]

(81)

Όσον αφορά τη διατήρηση της αξίας των εκχωρούμενων επιχειρήσεων, οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση ότι η KBC θα διασφαλίσει ότι:

i)

η εκχωρούμενη επιχείρηση θα διατηρήσει τα υλικά και άυλα στοιχεία ενεργητικού της ιδιοκτησίας της που χρησιμοποιούνται για την τρέχουσα λειτουργία της ή είναι απαραίτητα για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα και η ανταγωνιστικότητά της·

ii)

η εκχωρούμενη επιχείρηση θα διατηρήσει: α) όλες τις άδειες, εγκρίσεις και εξουσιοδοτήσεις που έχουν εκδοθεί από τις δημόσιες αρχές προς όφελός της· β) τις συμβάσεις, τις χρηματοδοτικές μισθώσεις, τις αναλήψεις υποχρεώσεων και εντολές πελατών· και γ) τα στοιχεία της που συμβάλλουν στην τρέχουσα λειτουργία της ή είναι απαραίτητα για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα και η ανταγωνιστικότητά της·

iii)

η εκχωρούμενη επιχείρηση θα απασχολεί τον απαιτούμενο αριθμό εργαζομένων που πρέπει να διαθέτουν τα απαραίτητα προσόντα για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητά της. Η KBC θα λάβει όλα τα εύλογα μέτρα, περιλαμβανομένων των κινήτρων που λαμβάνουν υπόψη την πρακτική του εξεταζόμενου κλάδου, για να ενθαρρύνει όλο το βασικό προσωπικό (34) να παραμείνει στην εκχωρούμενη επιχείρηση. Δεν θα ζητήσει το βασικό προσωπικό να μεταταχθεί στην εκχωρούμενη επιχείρηση […].

(82)

Οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι η KBC θα καταβάλει κάθε προσπάθεια για να στηρίξει τους αγοραστές της εκχωρούμενης επιχείρησης να μετακομίσουν στην κατάλληλη υποδομή για να συνεχιστεί η λειτουργία της εκχωρούμενης επιχείρησης. […].

(83)

Από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης μέχρι την υλοποίηση της εκποίησης, οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι η KBC θα διατηρήσει την οικονομική βιωσιμότητα, εμπορευσιμότητα και ανταγωνιστικότητα της εκχωρούμενης επιχείρησης, σύμφωνα με την ορθή επιχειρηματική πρακτική, και θα περιορίσει στο ελάχιστο δυνατό κάθε κίνδυνο απώλειας του ανταγωνιστικού δυναμικού της. Η KBC θα συνεχίσει την κανονική λειτουργία της εκχωρούμενης επιχείρησης κατά τη συνήθη και τρέχουσα πρακτική όπως και πριν από την έκδοση της παρούσας απόφασης.

(84)

Οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι καμία ενέργεια της KBC δεν θα έχει δυσμενή επίπτωση στις εκχωρούμενες επιχειρήσεις […].

(85)

Όσον αφορά τους δυνητικούς αγοραστές της Centea και Fidea, οι βελγικές αρχές έχουν αναλάβει τη δέσμευση ότι η KBC θα εξασφαλίσει ότι:

i)

το μερίδιο αγοράς του αγοραστή της Centea δεν θα υπερβεί μετά την εξαγορά το […] όσον αφορά τους τρεχούμενους λογαριασμούς, τις αποταμιεύσεις ή τα ενυπόθηκα δάνεια στο Βέλγιο·

ii)

το μερίδιο αγοράς του αγοραστή της Fidea μετά την εξαγορά δεν θα υπερβαίνει το […] των ασφαλειών ζωής και των γενικών ασφαλειών στις αγορές του Βελγίου.

(86)

Επιπλέον, οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση ότι η KBC θα προβεί στις απαραίτητες ρυθμίσεις για να διασφαλίσει το σαφή προσδιορισμό των δραστηριοτήτων της Centea και Fidea και θα ξεκινήσει την προετοιμασία διαχωρισμού τους από τις καθετοποιημένες δραστηριότητες της KBC σε διακριτές οντότητες που θα είναι δυνατό να πωληθούν χωριστά αμέσως μετά την έκδοση της απόφασης της Επιτροπής. Με την επιφύλαξη των δεσμεύσεων για τη διατήρηση της αξίας, οι οποίες ορίζονται στις αιτιολογικές σκέψεις 81 έως 83, η διαχείριση της Centea και της Fidea θα αφορά δύο διαφορετικές οντότητες που θα μπορούν να πωληθούν χωριστά από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης της Επιτροπής. Για να εξασφαλιστεί ότι όλες οι διαχειριστικές αποφάσεις το διάστημα μεταξύ της ημερομηνίας έκδοσης της παρούσας απόφασης και της υλοποίησης της εκποίησης είναι προς το συμφέρον της Centea και της Fidea με στόχο να διασφαλιστεί η οικονομική τους βιωσιμότητα, εμπορευσιμότητα και ανταγωνιστικότητα, η KBC θα διορίσει ειδικό διαχειριστή (35) για κάθε μία από τις επιχειρήσεις αυτές και θα εξασφαλίσει ότι ο ειδικός διαχειριστής λειτουργεί αυτόνομα. Ο ειδικός διαχειριστής μπορεί να είναι ο σημερινός διευθύνων σύμβουλος αυτών των επιχειρήσεων. Θα διαχειρίζεται αυτές τις εκχωρούμενες επιχειρήσεις (Centea και Fidea) προς το συμφέρον τους, σε συνεννόηση με την KBC, υπό την εποπτεία του επιβλέποντος εντολοδόχου.

(87)

Θα οριστεί ένας επιβλέπων εντολοδόχος που θα υποβάλλει εξαμηνιαίες αναφορές στην Επιτροπή σχετικά με τη συμμόρφωση των βελγικών αρχών και της KBC με τις δεσμεύσεις που απαριθμούνται στις αιτιολογικές σκέψεις 78 έως 86. Ο επιβλέπων εντολοδόχος θα είναι ανεξάρτητος, θα διαθέτει τα απαιτούμενα προσόντα και δεν θα υπόκειται σε σύγκρουση συμφερόντων καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας του.

(88)

Το αργότερο εντός ενός μηνός από την έκδοση της παρούσας απόφασης, οι βελγικές αρχές θα υποβάλουν προς έγκριση στην Επιτροπή κατάλογο με ένα ή περισσότερα πρόσωπα, σε συνεννόηση με την KBC, που προτίθενται να διορίσουν ως επιβλέποντες εντολοδόχους. Η Επιτροπή έχει τη διακριτική ευχέρεια να εγκρίνει ή να απορρίψει τον (τους) προτεινόμενο(-ους) εντολοδόχο(-ους) με βάση τα κριτήρια που παρατίθενται στην αιτιολογική σκέψη 87. Εάν η Επιτροπή απορρίψει όλους τους προτεινόμενους εντολοδόχους, η KBC και οι βελγικές αρχές οφείλουν, εντός ενός μηνός από τη στιγμή που ενημερώνονται για την απόρριψη, να προτείνουν νέους υποψηφίους οι οποίοι πρέπει επίσης να εγκριθούν ή να απορριφθούν από την Επιτροπή. Εάν η Επιτροπή απορρίψει όλους τους νεοπροταθέντες εντολοδόχους, ορίζει έναν εντολοδόχο τον οποίο θα διορίσει η KBC ή εγκρίνει το διορισμό του, σύμφωνα με εγκεκριμένη από την Επιτροπή εντολή εντολοδόχου.

(89)

Κατά περίπτωση, βάσει δεόντως αιτιολογημένης αίτησης των βελγικών αρχών και της KBC και αφού λάβει υπόψη τις απόψεις του επιβλέποντος εντολοδόχου, η Επιτροπή μπορεί:

i)

να παρατείνει τις προθεσμίες για την υλοποίηση των εκποιήσεων:

α)

όσον αφορά τις εκποιήσεις που θα υλοποιηθούν […], η ημερομηνία στόχου μπορεί να παραταθεί […], […] και στη συνέχεια έως […], […]·

β)

όσον αφορά την εκποίηση που θα υλοποιηθεί […], η ημερομηνία στόχου μπορεί να παραταθεί μέχρι […], […]·

Η παράταση αυτή μπορεί να παραχωρηθεί ιδίως σε περίπτωση που οι εκποιήσεις δεν υλοποιηθούν μέχρι τις εν λόγω προθεσμίες όχι με υπαιτιότητα της KBC.

Η KBC δεν θα είναι υποχρεωμένη να πωλήσει μια προς εκχώρηση επιχείρηση […] εκτός εάν […], περίπτωση κατά την οποία η KBC δεν θα είναι υποχρεωμένη να πωλήσει τη σχετική προς εκχώρηση επιχείρηση στην τιμή των […].

ii)

να καταργήσει, τροποποιήσει ή να αντικαταστήσει ένα ή περισσότερα από τα μέτρα, τις απαιτήσεις ή τους όρους που ορίζονται στην παρούσα απόφαση.

(90)

Οι εν λόγω αιτήσεις αποστέλλονται στην Επιτροπή το αργότερο δύο μήνες πριν από την ημερομηνία στόχου.

(91)

Εάν οι πωλήσεις δεν πραγματοποιηθούν εντός των αντίστοιχων ημερομηνιών στόχου και το αργότερο σε ένα μήνα μετά την τελική ημερομηνία στόχου που δεν είναι δυνατόν να παραταθεί και δεν έχει εγκρίνει η Επιτροπή εναλλακτικά μέτρα, οι βελγικές αρχές υποβάλλουν, σε συνεννόηση με την KBC, για έγκριση στην Επιτροπή κατάλογο με ένα ή περισσότερα πρόσωπα τα οποία προτείνουν ως επιβλέποντες εντολοδόχους. Ο επιβλέπων εντολοδόχος πρέπει να είναι ανεξάρτητος, να διαθέτει τα απαιτούμενα προσόντα και να μην υπόκειται σε σύγκρουση συμφερόντων καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας του. Η Επιτροπή έχει τη διακριτική ευχέρεια να εγκρίνει ή να απορρίψει τον προτεινόμενο επιβλέποντα εντολοδόχο. Εάν η Επιτροπή απορρίψει όλους τους προταθέντες επιβλέποντες εντολοδόχους, η KBC και οι βελγικές αρχές οφείλουν να προτείνουν, εντός ενός μηνός από τη στιγμή που ενημερώνονται για την απόρριψη, νέους υποψήφιους οι οποίοι πρέπει επίσης να εγκριθούν ή να απορριφθούν από την Επιτροπή. Εάν η Επιτροπή απορρίψει όλους τους νεοπροταθέντες εντολοδόχους, ορίζει έναν εντολοδόχο τον οποίο διορίζει η KBC ή εγκρίνει το διορισμό του, σύμφωνα με μια εγκεκριμένη από την Επιτροπή εντολή εντολοδόχου.

(92)

Οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση ότι η KBC θα χορηγήσει τις αναγκαίες και εύλογες εξουσιοδοτήσεις στον επιβλέποντα εντολοδόχο:

i)

να υλοποιήσει τη μεταβίβαση της εκχωρούμενης επιχείρησης (περιλαμβανομένων των απαραίτητων εξουσιών που θα διασφαλίσουν την ορθή εκτέλεση για όλα τα έγγραφα που απαιτούνται για την πραγματοποίηση της μεταβίβασης) και

ii)

να λάβει όλα τα μέτρα και να προβεί στις δηλώσεις που είναι απαραίτητες ή σωστές για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης, συμπεριλαμβανομένου του διορισμού συμβούλων που θα βοηθήσουν τη μεταβίβαση.

(93)

Η Επιτροπή εξουσιοδοτεί, υπό τον όρο ότι θα έχουν ληφθεί υπόψη οι εύλογες εναλλακτικές δυνατότητες που προτείνονται στο πλαίσιο των ρυθμίσεων επανεξέτασης, όπως ορίζεται στην αιτιολογική σκέψη 89, τον επιβλέποντα εντολοδόχο να πωλήσει την εν λόγω εκχωρούμενη επιχείρηση […]. Ο επιβλέπων εντολοδόχος θα περιλάβει στις συμφωνίες πώλησης και αγοράς τους συνήθεις και εύλογους όρους και προϋποθέσεις που είναι απαραίτητα για μια λυσιτελή πώληση. Ο επιβλέπων εντολοδόχος οργανώνει τη διαδικασία πώλησης σε συνεννόηση με την KBC, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η εκποίηση με τους καλύτερους δυνατούς όρους, με βάση την υποχρέωσή του να εκποιήσει […] εντός της προθεσμίας του εντολοδόχου με βάση τους όρους που ορίζονται στις αιτιολογικές σκέψεις 91 και 92.

(94)

Επιπλέον, όλες οι αμοιβές και τα έξοδα των επιβλεπόντων εντολοδόχων και διαχειριστών της εκποίησης θα βαρύνουν την KBC.

(95)

Οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση ότι η KBC θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να ολοκληρωθεί ο περιορισμός των δραστηριοτήτων των οντοτήτων που απαριθμούνται κατωτέρω μέχρι τις ημερομηνίες στόχου που έχουν οριστεί για κάθε μία από αυτές τις οντότητες. Από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης μέχρι να ολοκληρωθεί η μείωση της δραστηριότητας, η KBC θα παγώσει το ποσό των στα σταθμισμένων κατά τον κίνδυνο περιουσιακών στοιχείων (RWA) (36) που αντιπροσωπεύουν αυτές οι επιχειρηματικές δραστηριότητες. Όσον αφορά την παρούσα δέσμευση, «πάγωμα» σημαίνει ότι η KBC δεν θα αναλάβει καμία νέα δραστηριότητα σε αυτά τα χαρτοφυλάκια και ότι οι διαχειριστικές αποφάσεις της KBC σε σχέση με τα επιχειρηματικές δραστηριότητες μπορούν να έχουν ουδέτερη ή φθίνουσα επίπτωση στα RWA που αποδίδονται σε αυτά τα χαρτοφυλάκια κατά το χρόνο έκδοσης της παρούσας απόφασης. Η KBC δεν θα είναι υποχρεωμένη να εκποιήσει ή να μεταβιβάσει με άλλον τρόπο στοιχεία του χαρτοφυλακίου ή να καταγγείλει υφιστάμενες συμβάσεις με όρους που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ζημία ή υποχρέωση για την KBC. Η KBC θα περιορίσει τα ακόλουθα επιχειρηματικά χαρτοφυλάκια:

i)

[…] έως

[…]

ii)

KBC FP έως

[…]

iii)

[…] έως

[…]

εννοείται ότι ορισμένες συμβάσεις που ανήκουν στα ανωτέρω επιχειρηματικά χαρτοφυλάκια θα μπορούσαν να λήξουν και κατά συνέπεια να παραμείνουν στα βιβλία της KBC […].

(96)

Οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση ότι η KBC θα πραγματοποιήσει τις εισαγωγές στο χρηματιστήριο της ČSOB (Τσεχική Δημοκρατία) και της τράπεζας K&H (Ουγγαρία) […].

4.2.5.3.    Παρακολούθηση

(97)

Οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση ότι η KBC θα υποβάλλει στην Επιτροπή αναλυτικές εκθέσεις σε εξαμηνιαία βάση μέσω των βελγικών αρχών. Οι εκθέσεις θα περιέχουν στοιχεία σχετικά με τα μέτρα ανακεφαλαιοποίησης (όπως αναφέρεται στην παράγραφο 40 της ανακοίνωσης περί ανακεφαλαιοποίησης (37), τη λειτουργία του μέτρου κρατικής προστασίας (όπως αναφέρεται στο παράρτημα IV της ανακοίνωσης για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία) (38) και το σχέδιο αναδιάρθρωσης (όπως αναφέρεται στην παράγραφο 46 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης) (39). Η πρώτη έκθεση, που θα περιέχει όλα αυτά τα στοιχεία, θα υποβληθεί στην Επιτρπή τ αργότερο εντός έξι μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης.

5.   ΛΟΓΟΙ ΠΟΥ ΕΠΕΒΑΛΑΝ ΤΗΝ ΚΙΝΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΤΡΟ ΚΡΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΙΑΣ

(98)

Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι στην παρούσα υπόθεση κίνησε στις 30 Ιουνίου 2009 την επίσημη διαδικασία έρευνας για το μέτρο κρατικής προστασίας όσον αφορά την αποτίμηση, την αμοιβή, τον καταμερισμό του κόστους και τις ρυθμίσεις διαχείρισης των στοιχείων ενεργητικού.

(99)

Όσον αφορά την αποτίμηση, η Επιτροπή είχε εκφράσει αμφιβολίες σχετικά με τις υποκείμενες παραδοχές και τη μεθοδολογία που χρησιμοποίησαν οι εμπειρογνώμονες. Συγκεκριμένα, η Επιτροπή έκρινε ότι έπρεπε να επαληθευθούν οι παραδοχές συσχέτισης των τίτλων που προέρχονται από τιτλοποίηση (στο εξής «ABS») με το εταιρικό χρέος, τη δυνατότητα επαλήθευσης των παραδοχών για τις τιμές των κατοικιών και τα επίπεδα χρεωκοπίας επιχειρήσεων (αιτιολογική σκέψη 83 της απόφασης για την κίνηση της διαδικασίας).

(100)

Επειδή η αμοιβή που καταβάλλει η KBC εξαρτάται και από την αποτίμηση του χαρτοφυλακίου των CDOs, η Επιτροπή έκρινε, στην αιτιολογική σκέψη 93 της απόφασης για την κίνηση της διαδικασίας, ότι απαιτούνταν περαιτέρω εξέταση του ζητήματος. Για τους ίδιους λόγους, η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες αν το μέτρο κρατικής προστασίας προέβλεπε επαρκή καταμερισμό των επιβαρύνσεων (αιτιολογική σκέψη 88 της απόφασης για την κίνηση της διαδικασίας).

(101)

Όσον αφορά τη διαχείριση των στοιχείων ενεργητικού, η Επιτροπή έκρινε, στην αιτιολογική σκέψη 80 της απόφασης για την κίνηση της διαδικασίας, ότι δεν είχε στη διάθεσή της επαρκή στοιχεία για να συμπεράνει αν οι προβλεφθείσες από τις βελγικές αρχές ρυθμίσεις πληρούν τις απαιτήσεις που ορίζονται στην ανακοίνωση για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία.

6.   ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΜΕΡΩΝ

(102)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι κανένα ενδιαφερόμενο τρίτο μέρος δεν υπέβαλε παρατηρήσεις όσον αφορά την απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας σχετικά με το μέτρο κρατικής προστασίας.

7.   ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΕΛΓΙΟΥ

7.1.   Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΙΝΗΣΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ

(103)

Οι βελγικές αρχές αναφέρουν ότι επανεξέτασαν την απόφαση της Επιτροπής της 30ής Ιουνίου 2009 με την οποία η Επιτροπή αποφάσισε να κινήσει τη διαδικασία του άρθρου 88 παράγραφος 2 της συνθήκης για να επαληθεύσει τους όρους της ανακοίνωσης για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία όσον αφορά την αποτίμηση (συμπεριλαμβανομένης της μεθοδολογίας αποτίμησης), του καταμερισμού των επιβαρύνσεων, της αμοιβής και των ρυθμίσεων διαχείρισης περιουσιακών στοιχείων του μέτρου.

(104)

Το βελγικό κράτος θεωρεί ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης της KBC της 30ής Σεπτεμβρίου 2009 αντιμετωπίζει επαρκώς όλα αυτά τα στοιχεία καθώς και τις διάφορες δεσμεύσεις οι οποίες έχουν αναληφθεί σε σχέση με το σχέδιο αναδιάρθρωσης.

7.2.   Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΒΕΛΓΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ

(105)

Οι βελγικές αρχές υποστηρίζουν ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης συμμορφώνεται με όλους τους όρους της ανακοίνωσης της Επιτροπής της 23ης Ιουλίου 2009 περί αποκατάστασης της βιωσιμότητας και αξιολόγησης των μέτρων αναδιάρθρωσης στον χρηματοπιστωτικό τομέα στο πλαίσιο της τρέχουσας κρίσης βάσει των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων (40).

(106)

Συγκεκριμένα, οι βελγικές αρχές υποστηρίζουν ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης διασφαλίζει την αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας της KBC, ότι η ίδια συμμετοχή της KBC στα έξοδα αναδιάρθρωσης είναι σημαντική και ότι οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού περιορίζονται λόγω των ουσιαστικών διαρθρωτικών μέτρων και δεσμεύσεων συμπεριφοράς.

8.   ΕΚΤΙΜΗΣΗ

8.1.   ΎΠΑΡΞΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

(107)

Η Επιτροπή πρέπει να αξιολογήσει αν τα εξεταζόμενα μέτρα συνιστούν κρατική ενίσχυση. Το άρθρο 87 παράγραφος 1 της συνθήκης προβλέπει ότι ενισχύσεις που χορηγούνται με οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό με την ευνοϊκή μεταχείριση ορισμένων επιχειρήσεων είναι ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ κρατών μελών συναλλαγές.

(108)

Η Επιτροπή παρατηρεί ότι, όσον αφορά την πρώτη και τη δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση και το μέτρο κρατικής ενίσχυσης, έχει ήδη αποφανθεί ότι τα μέτρα αυτά συνιστούν κρατική ενίσχυση. Όσον αφορά την πρώτη ανακεφαλαιοποίηση, αυτό διαπιστώθηκε στην απόφαση της Επιτροπής για την πρώτη ανακεφαλαιοποίηση της 18ης Δεκεμβρίου 2008 (αιτιολογικές σκέψεις 39 έως 53 της απόφασης περί ανακεφαλαιοποίησης). Όσον αφορά τη δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση και το μέτρο κρατικής προστασίας, αυτό διαπιστώθηκε στην απόφαση της Επιτροπής για την κίνηση της διαδικασίας της 30ής Ιουνίου 2009 (τμήμα 4.1 της απόφασης για την κίνηση της διαδικασίας). Ακόμη, η Επιτροπή επισημαίνει ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης δεν περιλαμβάνει πρόσθετα μέτρα υπέρ της KBC και ότι τα μέτρα ενίσχυσης διάσωσης θα μετατραπούν σε διαρθρωτική ενίσχυση.

(109)

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή δεν έχει λόγο να μεταβάλει τις προηγούμενες εκτιμήσεις της. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι η πρώτη και η δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση και το μέτρο κρατικής προστασίας υπέρ της KBC συνιστούν κρατική ενίσχυση.

8.2.   ΎΨΟΣ ΤΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

(110)

Όσον αφορά το ύψος της ενίσχυσης, τα μέτρα ανακεφαλαιοποίησης συνιστούν κρατική ενίσχυση το ύψος της οποίας ισοδυναμεί με το ποσό της εισφοράς κεφαλαίου, δηλαδή 7 δισεκατ. ευρώ.

(111)

Όσον αφορά το ποσό της ενίσχυσης του μέτρου κρατικής προστασίας, η Επιτροπή θεωρεί ότι πρέπει να γίνει διάκριση ανάμεσα στο επίπεδο τίτλων και στο επίπεδο μετρητών του μέτρου κρατικής προστασίας.

(112)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι το επίπεδο μετρητών αντιστοιχεί στο μέτρο αρωγής για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία. Η ανακοίνωση για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία αναφέρει ότι το ποσό της ενίσχυσης ενός μέτρου αρωγής για απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία αντιστοιχεί στη διαφορά ανάμεσα στην αξία μεταβίβασης των περιουσιακών στοιχείων και την αγοραία αξία. Σε ένα μέτρο εγγύησης των περιουσιακών στοιχείων, η Επιτροπή θεωρεί ότι η αξία μεταβίβασης είναι το σημείο στο οποίο το κράτος αντισταθμίζει τη ζημία της τράπεζας σε μορφή μετρητών. Κατά συνέπεια, στην προκειμένη περίπτωση, η αξία μεταβίβασης των στοιχείων ενεργητικού είναι 14,8 δισεκατ. ευρώ (41), εφόσον το χαρτοφυλάκιο πρέπει να παρουσιάζει πραγματική ζημία 9,1 δισεκατ. ευρώ (ζημία 3,9 δισεκατ. ευρώ στα τμήματα μη υπερ-προνομιούχων τίτλων, πρώτη ζημία για το τμήμα των υπερ-προνομιούχων τίτλων ύψους 3,2 δισεκατ. ευρώ και ζημία 2 δισεκατ. ευρώ στο επίπεδο τίτλων), τα οποία πρέπει να αφαιρεθούν από την ονομαστική αξία του χαρτοφυλακίου των CDOs ύψους […] δισεκατ. ευρώ. Η αγοραία αξία του χαρτοφυλακίου CDOs τη στιγμή της συναλλαγής ήταν […] δισεκατ. ευρώ (42). Η διαφορά ανάμεσα στην τιμή μεταβίβασης και στην αγοραία αξία είναι […] δισεκατ. ευρώ, από τα οποία πρέπει να αφαιρεθεί το 10 %, διότι το 10 % της ζημίας βαρύνει την KBC. Το ποσό αυτό ανέρχεται σε […] δισεκατ. ευρώ.

(113)

Επιπλέον, η Επιτροπή θεωρεί ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη και η πρόσθετη προμήθεια εγγύησης που καταβάλλει η KBC για το τμήμα μετρητών. Η συνολική ονομαστική αμοιβή εγγύησης είναι 1,33 δισεκατ. ευρώ, εκ των οποίων, ωστόσο, περίπου 1 δισεκατ. ευρώ (εκτιμώμενη πρόσθετη αμοιβή εγγύησης (43) είναι πάνω από την ελάχιστη αμοιβή που απαιτεί η ανακοίνωση για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία της Επιτροπής. Το ποσό του 1 δισεκατ. ευρώ, συνεπώς, πρέπει να αφαιρεθεί από το ποσό που υπολογίστηκε στην αιτιολογική σκέψη 112. Έτσι, το συνολικό ποσό της ενίσχυσης για το μέτρο αρωγής για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία ανέρχεται σε 260 εκατ. ευρώ.

(114)

Κατά συνέπεια, οι δύο εισφορές κεφαλαίου και το μέρος του μέτρου κρατικής ενίσχυσης που αφορά την αρωγή για απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία δίνουν από κοινού στοιχείο ενίσχυσης περίπου 7,26 δισεκατ. ευρώ, το οποίο ανέρχεται στο 4,1 % των RWA της KBC.

(115)

Τέλος, υπολογίζεται και το τμήμα τίτλων του μέτρου κρατικής προστασίας. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι θα μπορούσε να θεωρηθεί ισοδύναμο με εισφορά κεφαλαίου, δεδομένου ότι η CBFA το αποδέχεται ως ρυθμιστική κεφαλαιακή απαίτηση που βελτιώνει την κεφαλαιακή θέση της τράπεζας. Αν και το μέτρο δεν παρέχει ρευστότητα και, κατά συνέπεια, δεν μπορεί να λογιστεί ως άμεση εισφορά κεφαλαίου, η Επιτροπή θεωρεί ότι θα μπορούσε παρ’ όλα αυτά να συνυπολογιστεί ως πρόσθετη ενίσχυση, ενδεχομένως μέχρι ονομαστικό ποσό 1,8 δισεκατ. ευρώ. Εάν υπολογιστεί ως 100 % ενίσχυση, το συνολικό στοιχείο ενίσχυσης όλων των μέτρων (δύο ανακεφαλαιοποιήσεις και μέτρο κρατικής προστασίας) ανέρχεται σε 9,06 δισεκατ. ευρώ ή στο 5,1 % των RWA της KBC.

8.3.   ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

8.3.1.   ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑΣ

(116)

Το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο β) της συνθήκης εξουσιοδοτεί την Επιτροπή να θεωρεί συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά μια ενίσχυση η οποία έχει πρόθεση «να άρει μια σοβαρή διαταραχή της οικονομίας ενός κράτους μέλους». Δεδομένων των σημερινών περιστάσεων στις χρηματοπιστωτικές αγορές, η Επιτροπή θεωρεί ότι τα μέτρα μπορούν να εξεταστούν απευθείας βάσει των διατάξεων της συνθήκης, και συγκεκριμένα βάσει του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο β) της συνθήκης.

(117)

Η Επιτροπή έχει αναγνωρίσει ότι η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση μπορεί να δημιουργήσει σοβαρή διαταραχή στην οικονομία ενός κράτους μέλους και ότι μέτρα στήριξης των τραπεζών μπορεί να θεωρηθούν κατάλληλα για την άρση αυτής της διαταραχής. Αυτό έχει επιβεβαιωθεί στην ανακοίνωση της Επιτροπής για τον τραπεζικό τομέα (44), στην ανακοίνωση περί ανακεφαλαιοποίησης, την ανακοίνωση για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία και στην ανακοίνωσή της περί αναδιάρθρωσης. Όσον αφορά τη βελγική οικονομία, αυτό επιβεβαιώθηκε με τις διάφορες εγκρίσεις από την Επιτροπή των μέτρων που έλαβαν οι βελγικές αρχές για την καταπολέμηση της χρηματοπιστωτικής κρίσης (45). Κατά συνέπεια, όπως αναφέρεται και στην απόφαση περί ανακεφαλαιοποίησης και στην απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας, η νομική βάση για την αξιολόγηση των μέτρων ενίσχυσης πρέπει να είναι το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο β) της συνθήκης.

8.3.2.   Η ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΚΡΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ

(118)

Όπως αναφέρεται στο τμήμα 8.2, η ανακοίνωση θεωρεί ότι, όσον αφορά το μέτρο κρατικής προστασίας, πρέπει να γίνει διάκριση ανάμεσα στο τμήμα τίτλων και στο τμήμα μετρητών του μέτρου.

(119)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι η ανάληψη υποχρέωσης για την εισφορά κεφαλαίου, με την επιφύλαξη του γεγονότος της ενεργοποίησης του μηχανισμού με την εμφάνιση συγκεκριμένων ζημιών στο χαρτοφυλάκιο των CDOs που συνδέονται με το επίπεδο τίτλων πρέπει να θεωρηθεί ισοδύναμη με εισφορά κεφαλαίων (46). Κατά συνέπεια, η συμβατότητά της αξιολογείται με βάση την ανακοίνωση περί ανακεφαλαιοποίησης.

(120)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι το επίπεδο μετρητών, για το οποίο το κράτος ανέλαβε τη δέσμευση να αποζημιώσει την KBC για ζημίες σε μετρητά, πρέπει να θεωρηθεί ως μέτρο αρωγής για απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία. Συνεπώς, το συμβιβάσιμό του αξιολογείται βάσει της ανακοίνωσης για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία.

(121)

Οι ειδικοί όροι που εφαρμόζονται στα μέτρα αρωγής για απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία ορίζονται στην ανακοίνωση για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία. Σύμφωνα με το τμήμα 5.2 της εν λόγω ανακοίνωσης, ένα μέτρο αρωγής για απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία πρέπει να παρέχει πλήρη ex-ante διαφάνεια, επαρκή καταμερισμό του κόστους μετά από τη σωστή αποτίμηση των επιλέξιμων περιουσιακών στοιχείων και τη διασφάλιση της ορθής αμοιβής του κράτους ως αντάλλαγμα για τα μέτρα αρωγής για απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί ισοδύναμη ευθύνη των μετόχων και καταμερισμός του κόστους.

(122)

Η Επιτροπή έχει ήδη αποφανθεί στην απόφασή της για την κίνηση της διαδικασίας ότι το μέτρο κρατικής προστασίας προς όφελος της KBC είναι σύμφωνο προς τις διατάξεις της ανακοίνωσης για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία όσον αφορά το κριτήριο της πλήρους ex-ante διαφάνειας και της δημοσιοποίησης και την επιλεξιμότητα των στοιχείων ενεργητικού. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή εστιάζει την εκτίμησή της στους όρους που αφορούν την αποτίμηση, την αμοιβή του κράτους και τον καταμερισμό του κόστους και τις ρυθμίσεις διαχείρισης των περιουσιακών στοιχείων, εφόσον αυτά αποτελούσαν στοιχεία του μέτρου κρατικής ενίσχυσης για το οποίο κινήθηκε η διαδικασία έρευνας.

(123)

Όσον αφορά την αποτίμηση, η ανακοίνωση για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία ορίζει στο τμήμα 5.5 ότι, για να προληφθούν οι αδικαιολόγητες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού, είναι η απαραίτητη η ορθή και συνεπής εκτίμηση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή εξέτασε προσεκτικά την αποτίμηση, και ιδίως την υποκείμενη γενική μεθοδολογία για να διασφαλιστεί μια συνεπής προσέγγιση σε κοινοτικό επίπεδο. Για το σκοπό αυτό, η Επιτροπή ζήτησε την τεχνική συνδρομή μιας ομάδας εκτιμητών εμπειρογνωμόνων. Κατά την αξιολόγηση του μέτρου, η Επιτροπή χρησιμοποίησε επίσης μεθόδους αποτίμησης της αξίας των περιουσιακών στοιχείων οι οποίες ήταν αποτέλεσμα και της τεχνικής συνδρομής που παρείχαν σύμβουλοι της ΕΚΤ.

(124)

Σύμφωνα με τις παραγράφους 40 και 41 της ανακοίνωσης για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία, η αξία μεταβίβασης των απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων πρέπει να είναι σύμφωνη με την πραγματική οικονομική αξία τους (στο εξής «ΠΟΑ»). Σε ένα μέτρο εγγύησης περιουσιακών στοιχείων, η Επιτροπή θεωρεί ότι η αξία μεταβίβασης είναι το σημείο στο οποίο το κράτος αποζημιώνει την τράπεζα για ζημίες σε μορφή μετρητών. Στην προκειμένη περίπτωση, η αξία μεταβίβασης ανέρχεται σε 14,8 δισεκατ. ευρώ, ενώ η KBC αναφέρει ότι η ΠΟΑ του χαρτοφυλακίου είναι […] δισεκατ. ευρώ. Έπεται ότι, εάν η ΠΟΑ είναι πράγματι […] δισεκατ. ευρώ, τότε το μέτρο είναι σύμφωνο με τις απαιτήσεις της ανακοίνωσης για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία όσον αφορά την αποτίμηση της αξίας, εφόσον η αξία μεταβίβασης θα ήταν χαμηλότερη από την ΠΟΑ.

(125)

Όσον αφορά την ΠΟΑ του χαρτοφυλακίου CDO, οι αμφιβολίες της Επιτροπής έχουν αρθεί. Λαμβανομένων υπόψη των συντηρητικών παραδοχών (όπως ο συσχετισμός, ο βαθμός σοβαρότητας της ζημίας και η ανατίμηση των τιμών των κατοικιών, η πιθανότητα χρεωκοπίας), σε συνδυασμό με λογικές πιθανότητες χρεωκοπίας, η Επιτροπή θεωρεί ότι το ποσό των […] δισεκατ. ευρώ ([…] % της θεωρητικής αξίας) αποτελεί ένα συντηρητικό υπολογισμό της ΠΟΑ.

(126)

Επιπλέον, οι εκτιμήσεις της ΠΟΑ του χαρτοφυλακίου με βάση ένα δυσμενές σενάριο είναι περίπου […] δισεκατ. ευρώ ([…] % δισεκατ. ευρώ της ονομαστικής αξίας), η οποία εξακολουθεί να είναι υψηλότερη από την αξία μεταβίβασης. Η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτή η αποτίμηση της ΠΟΑ σε ένα δυσμενές σενάριο μπορεί να θεωρηθεί ως αποδεκτή με βάση τις χρησιμοποιηθείσες παραδοχές και τη μεθοδολογία.

(127)

Οι αμφιβολίες της Επιτροπής όσον αφορά την αμοιβή που κατέβαλε η KBC έχουν αρθεί. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι το μέτρο κρατικής προστασίας έχει αποτέλεσμα κεφαλαιακής αρωγής 504 εκατ. ευρώ. Όπως αναφέρεται στην παράγραφο 21 της ανακοίνωσης για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία και στην υποσημείωση 11 της ανακοίνωσης, ένας μηχανισμός αρωγής για στοιχεία ενεργητικού πρέπει να αμείβεται με τον ίδιο τρόπο όπως μια εισφορά κεφαλαίου. Υπό συνήθεις περιστάσεις, το κόστος μιας εισφοράς κεφαλαίου αυτού του μεγέθους θα ήταν της τάξης των 35 εκατ. ευρώ ετησίως (47). Το ποσό αυτό είναι σημαντικά χαμηλότερο από την ετήσια προμήθεια εγγύησης των 221 εκατ. ευρώ (συνολικά 1,33 δισεκατ. ευρώ σε διάστημα έξι ετών που καταβάλλει η KBC). Πράγματι, η KBC πληρώνει ποσό υψηλότερο από το 1 δισεκατ. ευρώ πάνω από την ελάχιστη απαίτηση που ορίζει η ανακοίνωση για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία.

(128)

Όσον αφορά τον καταμερισμό του κόστους, στο τμήμα 5.2 της ανακοίνωσης για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία αναφέρεται η γενική αρχή ότι οι τράπεζες οφείλουν να επωμίζονται στο μέγιστο βαθμό τις ζημίες που συνδέονται με απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία. Αυτό σημαίνει, πρώτον, ότι η τράπεζα πρέπει να βαρύνεται με τη διαφορά ανάμεσα στην ονομαστική αξία και την ΠΟΑ των απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων. Το κριτήριο αυτό ικανοποιείται στην προκειμένη περίπτωση, διότι η ΠΟΑ του χαρτοφυλακίου αντιστοιχεί σε ποσό […] δισεκατ. ευρώ ([…] % της ονομαστικής αξίας) και η αξία μεταβίβασης σε 14,8 δισεκατ. ευρώ (62 % της ονομαστικής αξίας). Συνεπώς, η αξία μεταβίβασης είναι χαμηλότερη από την ΠΟΑ. Το ύψος της ΠΟΑ έχει επαληθευθεί και κρίθηκε εύλογο από τους συμβούλους της Επιτροπής. Οι ζημίες της KBC υπερβαίνουν και την ΠΟΑ. Οι αμφιβολίες της Επιτροπής όσον αφορά τον καταμερισμό του κόστους έχουν, συνεπώς, εξαλειφθεί.

(129)

Όσον αφορά τη διαχείριση περιουσιακών στοιχείων, η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι ρυθμίσεις μεταξύ των βελγικών αρχών και της KBC είναι σύμφωνες με τις απαιτήσεις που ορίζει η ανακοίνωση για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία. Οι βελγικές αρχές έχουν λάβει τα συνήθη και απαραίτητα δικαιώματα που διασφαλίζουν τα συμφέροντά τους, όπως περιγράφεται στην αιτιολογική σκέψη 62. Κατά συνέπεια, τα δικαιώματα αυτά παρέχουν διασφαλίσεις προστασίας τρίτων επενδυτών, υπερ-προνομιούχων αντισυμβαλλομένων και, κατ’ επέκταση, των βελγικών αρχών έναντι πιθανών συγκρούσεων συμφερόντων κατά τη διαχείριση του εγγυημένου χαρτοφυλακίου. Επιπλέον, οι βελγικές αρχές έχουν το δικαίωμα να παρακολουθούν τη διαχείριση του εγγυημένου χαρτοφυλακίου και έχουν παραχωρηθεί σε αυτές τα απαραίτητα δικαιώματα για την περαιτέρω προστασία των συμφερόντων τους.

(130)

Με βάση τα ανωτέρω, η Επιτροπή συμπεραίνει ότι οι αμφιβολίες της όσον αφορά το μέτρο αρωγής για απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία έχουν εξαλειφθεί και ότι το μέτρο είναι σύμφωνο με την ανακοίνωση για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία.

(131)

Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι, σε περίπτωση ζημιών στο επίπεδο τίτλων, οι βελγικές αρχές έχουν αναλάβει τη δέσμευση να χορηγήσουν κεφάλαιο στην KBC, εάν το ζητήσει. Η ανακεφαλαιοποίηση αυτή της KBC στο επίπεδο των τίτλων μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσω της έκδοσης κοινών μετοχών της KBC στις βελγικές αρχές στην αγοραία τιμή. Εάν μέσω αυτής της έκδοσης μετοχών οι βελγικές αρχές αποκτήσουν ποσοστό άνω του 30 % των μετοχών, θα λάβουν υβριδικούς τίτλους. Κατά συνέπεια, για να είναι το μέτρο συμβιβάσιμο, η εισφορά κεφαλαίου που αποτελεί αντικείμενο της δέσμευσης θα πρέπει να είναι η ελάχιστη αναγκαία και πρέπει να χορηγηθεί έναντι αμοιβής, σύμφωνα με την ανακοίνωση περί ανακεφαλαιοποίησης.

(132)

Όσον αφορά την αμοιβή για το επίπεδο τίτλων, η συμβατότητα της αμοιβής πρέπει να εκτιμηθεί με δύο τρόπους. Πρώτον, το κράτος πρέπει να αμειφθεί για την παροχή εγγύησης κεφαλαίου. Δεύτερον, σε περίπτωση που εισφέρει κεφάλαιο, πρέπει να αμειφθεί σωστά.

(133)

Όσον αφορά την εγγύηση κεφαλαίου, η KBC πρέπει να πληρώσει διότι έχει το δικαίωμα έκτακτης εισφοράς κεφαλαίου. Το τέλος έκδοσης υπολογίζεται με αναφορά στα επίπεδα του τέλους που χρεώνουν οι επενδυτικές τράπεζες για τη χορήγηση έκτακτων κεφαλαίων. Η συνήθης αμοιβή γι’ αυτόν τον τύπο της δέσμευσης, σύμφωνα με τις βελγικές αρχές, κυμαίνεται από 10 έως 15 μ.β. εβδομαδιαίως. Στην περίπτωση της KBC έχει εφαρμοστεί η μέση τιμή αυτού του φάσματος (12,5 μ.β.). Αυτό ανέρχεται σε 650 μ.β. ετησίως για το βασικό ποσό των 1,8 δισεκατ. ευρώ. Η Επιτροπή υπενθυμίζει την παράγραφο 26 της ανακοίνωσης περί ανακεφαλαιοποίησης, η οποία αναφέρει ότι η τιμή των ανακεφαλαιοποιήσεων είναι σύμφωνη με τις συστάσεις του ευρωσυστήματος της 20ής Νοεμβρίου 2008. Αυτές, με τη σειρά τους αναφέρουν ότι το απαιτούμενο ποσοστό απόδοσης των κοινών μετοχών πρέπει να είναι η αμοιβή για τον κίνδυνο του κεφαλαίου των 500 μ.β. ετησίως. (48) Σε αυτή την περίπτωση, το τέλος έκδοσης μπορεί να θεωρηθεί ως αμοιβή για τον κίνδυνο κεφαλαίου που περιγράφεται στις συστάσεις του ευρωσυστήματος. Εφόσον το τέλος έκδοσης είναι ανώτερο από αυτό το όριο, η αμοιβή θεωρείται επαρκής.

(134)

Επιπλέον, σε περίπτωση που η KBC ζητήσει από τις βελγικές αρχές να εισφέρουν κεφάλαιο, οι βελγικές αρχές θα πραγματοποιήσουν εγγραφή στις νεοεκδοθείσες μετοχές με τους όρους της αγοράς. Στην προκειμένη περίπτωση, οι βελγικές αρχές θα αμειφθούν σε κοινές μετοχές. Αυτό είναι σύμφωνο με το παράρτημα της ανακοίνωσης περί ανακεφαλαιοποίησης. Στις συνθήκες της τρέχουσας κρίσης, η Επιτροπή έχει αποδειχθεί εισφορές κεφαλαίου κατά τις οποίες η τιμή έκδοσης βασιζόταν σε αποτίμηση της αξίας με βάση τα δεδομένα της αγοράς, όπως η τιμή μετοχών (49).

(135)

Εάν οι βελγικές αρχές αποκτήσουν μέσω της αγοράς μετοχών της KBC ποσοστό άνω του 30 % των δικαιωμάτων ψήφου, γεγονός που θα μπορούσε να απαιτήσει την προκήρυξη υποχρεωτικού διαγωνισμού για την εξαγορά, θα έχουν αντί γι’ αυτό την εναλλακτική δυνατότητα να πραγματοποιήσουν εγγραφή σε υβριδικό κεφάλαιο. Το τοκομερίδιο που θα πρέπει να καταβάλει η KBC είναι παρόμοιο με αυτό που εφαρμόστηκε στα δύο μέτρα ανακεφαλαιοποίησης που έχουν γίνει ήδη αποδεκτά. Επιπλέον, οι βελγικές αρχές έχουν τη δυνατότητα να μετατρέψουν αυτά τα υβριδικά κεφάλαια σε κοινές μετοχές με τους όρους της αγοράς, το οποίο είναι σύμφωνο με τους όρους της εγγραφής τους στις προαναφερθείσες νεοεκδοθείσες μετοχές. Κατά συνέπεια, η αμοιβή των υβριδικών τίτλων είναι σύμφωνη με την ανακοίνωση περί ανακεφαλαιοποίησης.

(136)

Όσον αφορά τον περιορισμό της ενίσχυσης στο ελάχιστο αναγκαίο, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η εισφορά κεφαλαίου θα ενεργοποιηθεί μόνο εάν το σχετικό χαρτοφυλάκιο των CDOs σημειώσει πραγματικές ζημίες άνω των 7,1 δισεκατ. ευρώ. Εάν υπάρξει αυτή η κατάσταση, η KBC, αν και έχει ήδη προβλέψει ζημίες που υπερβαίνουν αυτό το ποσό, είναι πιθανό να αντιμετωπίσει σημαντικές δυσκολίες και αβεβαιότητες της αγοράς όσον αφορά τη χρηματοοικονομική της θέση. Σύμφωνα με το σκεπτικό που αναπτύχθηκε για την πρώτη και τη δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση, που έκρινε ότι μια σωστά αμειβόμενη εισφορά κεφαλαίου ήταν το κατάλληλο μέσο για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης σε μια σημαντική τράπεζα του συστήματος όπως η KBC, η Επιτροπή θεωρεί ότι εύλογα μπορεί να εξαχθεί το συμπέρασμα ότι η δέσμευση για εισφορά κεφαλαίου, εάν υπάρξουν σημαντικές ζημίες από το χαρτοφυλάκιο των CDOs, είναι κατάλληλη και περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο.

(137)

Με βάση τα ανωτέρω, η Επιτροπή κρίνει ότι πληρούνται οι όροι της ανακοίνωσης περί ανακεφαλαιοποίησης.

(138)

Δεδομένου ότι οι όροι του σκέλους του μέτρου κρατικής προστασίας που αφορά την αρωγή για απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία είναι σύμφωνοι με την ανακοίνωση για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία και οι όροι για το επίπεδο τίτλων είναι σύμφωνοι με την ανακοίνωση περί ανακεφαλαιοποίησης, η Επιτροπή θεωρεί ότι η χορηγηθείσα ενίσχυση μέσω του μέτρου κρατικής προστασίας είναι συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά.

8.3.3.   Η ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΑΝΑΔΙΑΡΘΡΩΣΗΣ

(139)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η ανακοίνωση περί αναδιάρθρωσης δεν ορίζει κριτήρια για τους όρους με τους οποίους μια τράπεζα μπορεί να χρειαστεί να υποβάλει σχέδιο αναδιάρθρωσης, αλλά βασίζεται στα κριτήρια που ορίζονται στην ανακοίνωση περί ανακεφαλαιοποίησης και στην ανακοίνωση για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία.

(140)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η KBC έχει λάβει κρατική ενίσχυση που υπερβαίνει το 2 % των σταθμισμένων κατά τον κίνδυνο περιουσιακών στοιχείων της τράπεζας. Η KBC έπρεπε, συνεπώς, σύμφωνα με την παράγραφο 4 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης και με την παράγραφο 55 της ανακοίνωσης για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία, καθώς και με τις προηγούμενες δεσμεύσεις της που αναφέρονται στην απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας, να υποβληθεί σε εκτενή αναδιάρθρωση.

(141)

Η ανακοίνωση περί αναδιάρθρωσης καθορίζει τις διατάξεις κρατικών ενισχύσεων που εφαρμόζονται στην αναδιάρθρωση χρηματοπιστωτικών οργανισμών στις συνθήκες της τρέχουσας κρίσης. Σύμφωνα με την ανακοίνωση περί αναδιάρθρωσης, για να είναι συμβιβάσιμη με το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο β) της συνθήκης, η αναδιάρθρωση ενός χρηματοπιστωτικού ιδρύματος στο πλαίσιο της τρέχουσας χρηματοπιστωτικής κρίσης πρέπει να:

i)

οδηγεί στην αποκατάσταση της βιωσιμότητας της τράπεζας·

ii)

περιλαμβάνει επαρκή ίδια συμμετοχή του δικαιούχου (καταμερισμός του βάρους)·

iii)

περιέχει επαρκή μέτρα που περιορίζουν τη στρέβλωση του ανταγωνισμού.

i)   Αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας

(142)

Οι παράγραφοι 9 έως 11 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης αναφέρουν ότι το κράτος μέλος έχει υποχρέωση να υποβάλει πλήρες και αναλυτικό σχέδιο αναδιάρθρωσης με πλήρη στοιχεία για το επιχειρηματικό μοντέλο. Το σχέδιο πρέπει να εντοπίζει τις αιτίες των δυσκολιών που αντιμετωπίζει το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα και εναλλακτικές λύσεις προς το προτεινόμενο σχέδιο αναδιάρθρωσης. Τα στοιχεία που υπέβαλαν οι βελγικές αρχές ικανοποιούν αυτές τις απαιτήσεις.

(143)

Αξιολογώντας το σχέδιο αναδιάρθρωσης, η Επιτροπή πρέπει να εκτιμήσει αν η τράπεζα είναι σε θέση να αποκαταστήσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά της χωρίς κρατική ενίσχυση. Όσον αφορά την KBC, κάθε σχέδιο αναδιάρθρωσης πρέπει να αποδεικνύει ότι έχουν ληφθεί μέτρα για την αντιμετώπιση της πηγής των προβλημάτων της, ότι το επιχειρηματικό μοντέλο της είναι βιώσιμο και ότι είναι σε θέση να ανταπεξέλθει σε ένα ρεαλιστικό δυσμενές σενάριο. Πρέπει επίσης να αναφέρει, όπως επισημαίνεται στην παράγραφο 14 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης, τον τρόπο αποπληρωμής της κρατικής ενίσχυσης ή ότι αυτή παρέχεται έναντι αμοιβής, σύμφωνα με τους συνήθεις όρους της αγοράς.

(144)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης εντοπίζει τις βασικές αιτίες των δυσκολιών της τράπεζας, οι οποίες αποδίδονταν κυρίως στις απομειώσεις της αξίας του χαρτοφυλακίου των συνθετικών CDOs της KBC. Τα μέσα αυτά πρέπει να είναι στις τρέχουσες τιμές της αγοράς και κάθε αλλαγή της αγοραίας αξίας πρέπει να αποτυπώνεται άμεσα στη δήλωση εσόδων. Η KBC χρειάστηκε δύο εισφορές κεφαλαίου και μία εγγύηση περιουσιακών στοιχείων για να αντιμετωπίσει αυτές τις ζημίες και τη συνακόλουθη επίπτωσή τους στην κεφαλαιακή της θέση.

(145)

Για να αξιολογήσει αν η KBC μπορεί να θεωρηθεί βιώσιμη, η Επιτροπή πρέπει να εκτιμήσει αν το σχέδιο αντιμετωπίζει αυτά τα ζητήματα στο χαρτοφυλάκιο CDOs. Ως προς αυτό, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η KBC έχει διακόψει την έκδοση μέσων CDO. Όσον αφορά το υπολειμματικό χαρτοφυλάκιο των CDOs, έχει περιοριστεί σημαντικά η έκθεση της KBC σε περαιτέρω ζημίες. Εφόσον το κράτος έχει εγγυηθεί ποσό 14,8 δισεκατ. ευρώ (ποσοστό 90 %) της ζημίας από αυτό το χαρτοφυλάκιο, δεν είναι απαραίτητο πλέον να αποτιμάται αυτό το χαρτοφυλάκιο σε τρέχουσες τιμές αγοράς και έτσι μειώνεται η μεταβλητότητα του ισολογισμού της KBC. Η μόνη εναπομένουσα έκθεση αφορά το μικρό τμήμα του χαρτοφυλακίου των CDOs που αποτιμάται πάνω από την αξία μεταβίβασης του μέτρου κρατικής προστασίας συν 10 % έκθεση σε ζημίες στο τμήμα εγγυήσεων σε μετρητά. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή μπορεί να συμπεράνει ότι η KBC έχει λάβει επαρκή μέτρα για να αντιμετωπίσει την αιτία των προβλημάτων της και κάθε περαιτέρω αρνητική εξέλιξη στο χαρτοφυλάκιο των CDOs της δεν θα απειλήσει τη βιωσιμότητά της.

(146)

Η KBC διαθέτει επίσης και ένα χαρτοφυλάκιο ABS το οποίο δεν καλύπτεται από την προστασία που της παρείχαν οι βελγικές αρχές. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η KBC έχει κοινοποιήσει στοιχεία για την υπολειπόμενη έκθεση ([…]). Η KBC θα απορροφήσει κάθε ζημία από αυτό το χαρτοφυλάκιο (υπολογιζόμενη σε […] εκατ. ευρώ ετησίως) η οποία, κατά την KBC, δεν απειλεί τη βιωσιμότητά της, επειδή τα χαρακτηριστικά αυτού του χαρτοφυλακίου όσον αφορά τον κίνδυνο και τη διάρκειά του είναι πιο συντηρητικά (50). Οι ζημίες στο χαρτοφυλάκιο ABS έχουν ληφθεί υπόψη στις χρηματοοικονομικές προβλέψεις για το σχέδιο αναδιάρθρωσης.

(147)

Όσον αφορά το επιχειρηματικό μοντέλο της, η KBC προτίθεται να συνεχίσει να εφαρμόζει τη στρατηγική της δραστηριοποίησής της στον τραπεζοασφαλιστικό τομέα, αν και στα πλαίσια ενός μικρότερου και περισσότερο στοχευμένου ομίλου. Θα προσφέρει ένα πλήρες φάσμα τραπεζικών και ασφαλιστικών προϊόντων στα τμήματα της αγοράς των βασικών πελατών της, στις λιανικές υπηρεσίες, στις ιδιωτικές ΜΜΕ και τη μεσαία κεφαλαιοποίηση. Θα εστιάζεται σε αγορές όπως η ΚΑΕ-Ρ, όπου διαθέτει ήδη υγιείς εξουσιοδοτημένους αντιπροσώπους, ενώ θα αποσυρθεί από αγορές τις οποίες θεωρεί υψηλού κινδύνου ή όπου η παρουσία της δεν είναι ούτε μπορεί να καταστεί διατηρήσιμη. Η KBC διαθέτει μια ισχυρή θέση ρευστότητας. Η εξάρτησή της από χονδρική χρηματοδότηση είναι περιορισμένη, ιδίως βραχυπρόθεσμα, και έχει δείκτη δανείων προς καταθέσεις κατώτερο του […] %. Η ισχυρή θέση ρευστότητας αποδεικνύεται από το γεγονός ότι, ακόμη και κατά τη διάρκεια της μεγαλύτερης αναταραχής στις χρηματοπιστωτικές αγορές επί πολλά έτη, δεν χρειάστηκε να λάβει καμία ενίσχυση ρευστότητας από το βελγικό κράτος.

(148)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι η επιχειρηματική στρατηγική της KBC, η οποία συνίσταται σε δραστηριότητες λιανικής σε συνδυασμό με την πώληση ασφαλιστικών προϊόντων στις βασικές αγορές της KBC, αποτελεί βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η συνέχιση της λειτουργίας της KBC στην ΚΑΕ-Ρ, η οποία θα μπορούσε να θεωρηθεί ως αναπτυσσόμενη αγορά, είναι μια αποδεκτή στρατηγική, διότι επιτρέπει στην KBC να αναπτύξει το επιτυχημένο επιχειρηματικό μοντέλο της σε μια περιοχή ταχείας ανάπτυξης, παρέχοντάς της τη δυνατότητα να συνεχίσει να αναπτύσσεται και να παράγει κέρδη. Αυτό είναι επίσης σημαντικό και για λόγους χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, διότι η KBC είναι σημαντικός συντελεστής των χρηματοπιστωτικών αγορών σε αυτή την περιοχή και η απόσυρσή της θα λειτουργούσε ενδεχομένως αποσταθεροποιητικά. Η ανάλυση αυτή, όσον αφορά τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, ισχύει επίσης και για τα την παρουσία της KBC στην Ιρλανδία.

(149)

Σύμφωνα με τις παραγράφους 9 και 12 έως 15 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης, το σχέδιο αναδιάρθρωσης πρέπει επίσης να αποδεικνύει με ποιο τρόπο η τράπεζα θα αποκαταστήσει το συντομότερο δυνατό τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά της χωρίς κρατική ενίσχυση. Συγκεκριμένα, η τράπεζα πρέπει να είναι σε θέση να παράγει την απαιτούμενη απόδοση κεφαλαίων και παράλληλα να καλύπτει όλα τα στοιχεία κόστους των συνήθων λειτουργιών της και να συμμορφώνεται με τις κανονιστικές απαιτήσεις.

(150)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης που υπέβαλε η KBC ικανοποιεί αυτές τις απαιτήσεις, εφόσον η KBC έχει υποβάλει χρηματοοικονομικές προβλέψεις για την περίοδο 2008-2013 οι οποίες περιέχουν στοιχεία για τα έσοδα, τα έξοδα, τις απομειώσεις, τα κέρδη και την κεφαλαιακή θέση για κάθε επιχειρηματική μονάδα. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι κοινοποιηθείσες προβλέψεις βασίζονται σε εύλογες υποκείμενες μακροοικονομικές παραδοχές.

(151)

Το σχέδιο αναδιάρθρωσης της KBC βασίζεται στην παραδοχή ότι, σύμφωνα με ένα βασικό σενάριο, τα έσοδα και τα κέρδη θα επανέλθουν περίπου στα πριν από την κρίση επίπεδα, εφόσον τα έσοδα θα αυξηθούν από […] δισεκατ. ευρώ το 2009 σε […] δισεκατ. ευρώ το 2013 και το προβλεπόμενο καθαρό κέρδος (ζημία) από -[…] δισεκατ. ευρώ το 2009 θα αυξηθεί σε […] δισεκατ. ευρώ το 2013. Οι περισσότερες απομειώσεις θα σημειωθούν το 2008 ([…] δισεκατ. ευρώ) και το 2009 ([…] δισεκατ. ευρώ). Ο δείκτης κεφαλαίων κατηγορίας 1 της KBC θα αυξηθεί από […] % το 2009 σε […] % το 2013. Δεδομένου ότι οι υφιστάμενες επιχειρήσεις της KBC (εξαιρουμένων των ζημιών που δημιουργήθηκαν από τα χαρτοφυλάκια CDOs και ABS των χρηματοπιστωτικών προϊόντων της KBC) εξακολούθησαν να αποφέρουν κέρδη καθ’ όλη τη διάρκεια του 2008 και του 2009 μέχρι σήμερα, η Επιτροπή θεωρεί τις προβλέψεις εφικτές.

(152)

Η ικανότητα της KBC να αντεπεξέλθει σε ένα δυσμενές σενάριο περιγράφεται στις αιτιολογικές σκέψεις 42 έως 49. Η Επιτροπή θεωρεί ότι το σενάριο είναι λογικό. Εφόσον το δυσμενές σενάριο αποδεικνύει ότι η KBC θα υπερκαλύψει τις κανονιστικές κεφαλαιακές απαιτήσεις της, μπορεί να θεωρηθεί ότι ικανοποιεί τις απαιτήσεις της παραγράφου 13 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης.

(153)

Ακόμη, η Επιτροπή επισημαίνει θετικά ότι τα προβλεπόμενα κέρδη θα επιτρέψουν την τράπεζα να αμείψει επαρκώς το κράτος για την εισφορά κεφαλαίου και να το εξοφλήσει με την πάροδο του χρόνου. Η αποπληρωμή των κρατικών κεφαλαίων θα είναι δυνατή χωρίς να μειωθεί η κεφαλαιακή βάση της τράπεζας, εφόσον ο δείκτης κεφαλαίου κατηγορίας 1 της KBC προβλέπεται ότι θα ανέλθει στο […] και θα το ξεπεράσει στη συνέχεια με βάση όλα τα σενάρια που περιέχονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης.

(154)

Τέλος, το σχέδιο παραθέτει επίσης μια πειστική στρατηγική για την εξόφληση των βελγικών αρχών. Για το μέτρο κρατικής προστασίας, η αμοιβή καταβάλλεται σε μετρητά σε 12 εξαμηνιαίες δόσεις. Όσον αφορά την εισφορά κεφαλαίου, η KBC θα αρχίσει να καταβάλει τοκομερίδια από το 2011 και θα αρχίσει την αποπληρωμή του κεφαλαίου όταν θα αρχίσει να παράγει πλεονάζον κεφάλαιο, το οποίο σύμφωνα με το βασικό σενάριο θα συμβεί από το 2012 και μετά. Λαμβανομένης υπόψη της ποινής του 50 %, η KBC προβλέπεται να αποπληρώσει ποσό περίπου 7 δισεκατ. ευρώ τα έτη […], το οποίο ισοδυναμεί με το βασικό ποσό του κρατικού κεφαλαίου που έχει λάβει. Η KBC προτίθεται να εξοφλήσει πλήρως το κράτος […]. Ο προβλεπόμενος εσωτερικός συντελεστής απόδοσης του κράτους είναι 13,9 % (51).

(155)

Κατά συνέπεια, η Επιτροπή θεωρεί ότι σχέδιο αναδιάρθρωσης που υπέβαλε η KBC πληροί τις απαιτήσεις της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης όσον αφορά την αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας.

(ii).   Ίδια συμμετοχή/καταμερισμός κόστους

(156)

Η ανακοίνωση περί αναδιάρθρωσης αναφέρει ότι η κατάλληλη συμμετοχή του δικαιούχου είναι απαραίτητη για να περιοριστεί η ενίσχυση στο ελάχιστο αναγκαίο και για να αντιμετωπιστούν οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και ο ηθικός κίνδυνος. Για το σκοπό αυτό, πρώτον, το κόστος αναδιάρθρωσης πρέπει να είναι περιορισμένο και, δεύτερον, το ποσό της ενίσχυσης πρέπει να περιορίζεται και είναι απαραίτητη ουσιαστική ίδια συμμετοχή.

(157)

Όσον αφορά τον περιορισμό του κόστους αναδιάρθρωσης, η παράγραφος 23 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης αναφέρει ότι η ενίσχυση αναδιάρθρωσης πρέπει να περιορίζεται στην κάλυψη του κόστους που είναι απαραίτητο για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας. Ακόμη, για να περιοριστεί το ποσό της ενίσχυσης στο ελάχιστο απαραίτητο, οι τράπεζες πρέπει πρώτα να χρησιμοποιούν ιδίους πόρους για τη χρηματοδότηση της αναδιάρθρωσης. Αυτό σημαίνει ότι το κόστος που συνδέεται με την αναδιάρθρωση δεν βαρύνει μόνο το κράτος, αλλά και όσους έχουν επενδύσει στην τράπεζα, με την απορρόφηση των ζημιών με το διαθέσιμο κεφάλαιο και την καταβολή κατάλληλου τιμήματος για τις κρατικές παρεμβάσεις.

1.   Περιορισμός του κόστους αναδιάρθρωσης

(158)

Η Επιτροπή παρατηρεί ότι το κόστος αναδιάρθρωσης περιορίζεται στα έξοδα που είναι απαραίτητα για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας.

(159)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η KBC χρησιμοποίησε την πρώτη και τη δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση για να βελτιώσει το δείκτη του βασικού της κεφαλαίου κατηγορίας 1 και να αυξήσει τη φερεγγυότητα της ασφαλιστικής της δραστηριότητας. Τα μέτρα αυτά, μέσω της βελτίωσης της κεφαλαιακής θέσης της KBC, έχουν αυξήσει την ικανότητά της να απορροφά τις ζημίες. Το μέτρο κρατικής προστασίας χρησίμευσε ως ασπίδα της KBC έναντι περαιτέρω απομειώσεων του χαρτοφυλακίου των CDOs της καθώς και συνέβαλε στην αύξηση των δεικτών κεφαλαίου της. Το μέτρο αυτό έχει επίσης εξαλείψει μια πηγή μεταβλητότητας στον ισολογισμό της.

(160)

Κατά συνέπεια, τα μέτρα αυτά έχουν συμβάλει στην αποκατάσταση της βιωσιμότητας της KBC, διότι έχουν αντιμετωπίσει την πηγή των δυσκολιών της KBC, συγκεκριμένα τις σημαντικές απομειώσεις του χαρτοφυλακίου των CDOs της και τις συνέπειες αυτών των απομειώσεων στην κεφαλαιακή θέση της KBC. Επιπλέον, η KBC δεν θα μπορεί πλέον να χρησιμοποιεί την ενίσχυση που λαμβάνει για να επεκτείνει τις επιχειρηματικές της δραστηριότητες μέσω εξαγορών, διότι εμποδίζεται να το πράξει από τις δεσμεύσεις που έχουν αναλάβει οι βελγικές αρχές όσον αφορά την απαγόρευση των εξαγορών (βλέπε αιτιολογική σκέψη 66).

2.   Περιορισμός του ποσού της ενίσχυσης, σημαντική ίδια συμμετοχή

(161)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι το ποσό της ενίσχυσης περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο. Η Επιτροπή υπενθυμίζει ότι έχει ήδη αποφανθεί, στην απόφαση για την ανακεφαλαιοποίηση (αιτιολογική σκέψη 65), και στην απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας (αιτιολογική σκέψη 71), ότι η ενίσχυση περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα της KBC.

(162)

Σε αυτό το πλαίσιο, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η KBC θα αμείψει επαρκώς το βελγικό κράτος για τα μέτρα ενίσχυσης που έχει λάβει. Αυτό περιορίζει αναγκαστικά το ποσό της χορηγούμενης ενίσχυσης στην KBC. Όσον αφορά τις ανακεφαλαιοποιήσεις, η KBC θα καταβάλει στο κράτος τοκομερίδιο 8,5 % ανά μετοχή, εάν καταβληθεί μέρισμα. Η KBC οφείλει να επαναγοράσει τις μετοχές στο 150 %. Όπως ορίζεται στην απόφαση για την ανακεφαλαιοποίηση και στην απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας, ο προβλεπόμενος εσωτερικός συντελεστής απόδοσης για το κράτος είναι 13,9 %, δηλαδή υψηλότερος από αυτόν που απαιτεί η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της περί ανακεφαλαιοποίησης (52). Αναφορικά με το μέτρο κρατικής προστασίας, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η KBC θα καταβάλει αμοιβή περίπου […] φορές υψηλότερη από αυτήν που απαιτεί η ανακοίνωση για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία (βλέπε αιτιολογική σκέψη 127).

(163)

Επιπλέον, η Επιτροπή θεωρεί ότι η ίδια συμμετοχή της KBC στην αναδιάρθρωσή της είναι σημαντική. Η KBC, στο πλαίσιο της χρηματοπιστωτικής της αναδιάρθρωσης, θα εισαγάγει το 40 % των μετοχών της τσεχικής θυγατρικής της ČSOB και το 40 % της ουγγρικής θυγατρικής της K&H στα τοπικά χρηματιστήρια. Αυτό θα μειώσει σημαντικά τη συμμετοχή της KBC, η οποία είναι σήμερα κατά 100 % ιδιοκτήτης αυτών των θυγατρικών, και προβλέπει ίδια συμμετοχή της KBC και των επενδυτών της. Τα έσοδα από την εισαγωγή στο χρηματιστήριο της ČSOB και της K&H θα αυξήσουν τα ίδια κεφάλαια της KBC και θα χρησιμοποιηθούν για την εξόφληση του κράτους.

(164)

Επιπροσθέτως, η KBC προτίθεται να πωλήσει ολόκληρη την ευρωπαϊκή επιχειρηματική μονάδα ιδιωτικής τραπεζικής, συμπεριλαμβανομένης της Vitis (ασφάλειες ζωής), διακόπτοντας με τον τρόπο αυτό πλήρως τις δραστηριότητές της σε αυτό το τμήμα της αγοράς. Τα έσοδα από την πώληση θα χρησιμοποιηθούν επίσης για τη δημιουργία ιδίων κεφαλαίων της KBC για την εξόφληση του κράτους.

(165)

Όσον αφορά τον καταμερισμό του κόστους, η Επιτροπή επισημαίνει ότι, στο πλαίσιο του μέτρου κρατικής προστασίας, για χαρτοφυλάκιο CDO ονομαστικής αξίας 23,9 δισεκατ. ευρώ, η KBC θα εμφανίσει ζημία 9,1 δισεκατ. ευρώ. Επιπλέον, θα επιβαρυνθεί με το 10 % της ζημίας από το τμήμα υπερ-προνομιούχων τίτλων ύψους 14,8 δισεκατ. ευρώ που έχει ασφαλιστεί από το βελγικό κράτος.

(166)

Τέλος, η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι βελγικές αρχές ανέλαβαν τη δέσμευση ότι η KBC δεν θα καταβάλει τοκομερίδια ούτε θα χρησιμοποιήσει χρεόγραφα μειωμένης εξασφάλισης, εκτός εάν υπάρχει νομική υποχρέωση να το πράξει. Ως εκ τούτου, οι κάτοχοι χρεογράφων μειωμένης εξασφάλισης θα λάβουν περιορισμένη αμοιβή και με τον τρόπο αυτό θα συμβάλουν στο κόστος αναδιάρθρωσης.

(iii).   Μέτρα περιορισμού της στρέβλωσης του ανταγωνισμού

(167)

Η ανακοίνωση περί αναδιάρθρωσης απαιτεί το σχέδιο αναδιάρθρωσης να προτείνει μέτρα για τον περιορισμό των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού και τη διασφάλιση ενός ανταγωνιστικού τραπεζικού τομέα. Επιπλέον, πρέπει επίσης να αντιμετωπίζει τα ζητήματα ηθικής βλάβης και να διασφαλίσει ότι η κρατική ενίσχυση δεν χρησιμοποιείται για τη χρηματοδότηση συμπεριφοράς σε βάρος του ανταγωνισμού.

(168)

Όσον αφορά τα μέτρα για τον περιορισμό της στρέβλωσης του ανταγωνισμού, η ανακοίνωση περί αναδιάρθρωσης αναφέρει ότι η Επιτροπή πρέπει να λάβει υπόψη στην εκτίμησή της το ποσό της ενίσχυσης, το βαθμό καταμερισμού του κόστους και τις επιπτώσεις που θα έχει η θέση του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος στην αγορά μετά την αναδιάρθρωση. Με βάση την ανωτέρω ανάλυση, πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή τα κατάλληλα αντισταθμιστικά μέτρα.

(169)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η KBC έχει λάβει σημαντικό ποσό ενίσχυσης, πολύ υψηλότερο από το όριο του 2 % των σταθμισμένων κατά τον κίνδυνο περιουσιακών στοιχείων (RWA) που ορίζεται στην ανακοίνωση περί ανακεφαλαιοποίησης και την ανακοίνωση για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία (53). Με βάση τα ανωτέρω, η Επιτροπή κρίνει ότι η ενίσχυση στην KBC προκάλεσε στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στις αγορές στις οποίες η τράπεζα έχει σημαντική παρουσία.

(170)

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν διάφορες πτυχές που πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά την αξιολόγηση των στρεβλώσεων που προκάλεσε στον ανταγωνισμό η χορηγηθείσα ενίσχυση στην KBC. Πρώτον, ο κύριος παράγοντας των δυσκολιών της KBC ήταν η έκθεσή της σε απομειώσεις σε τρέχουσες τιμές αγοράς του χαρτοφυλακίου της των CDOs, παρά η ανάληψη υπερβολικού κινδύνου και, ως εκ τούτου, οι ζημίες στο βασικό επιχειρηματικό μοντέλο της. Η KBC διέκοψε τις δραστηριότητές της σε αυτό τον τομέα. Δεύτερον, η KBC καταβάλλει επαρκή αμοιβή για την κρατική ενίσχυση την οποία έχει λάβει. Οι βελγικές αρχές προβλέπεται ότι θα λάβουν απόδοση 13,9 % για τις εισφορές κεφαλαίου τους. Όσον αφορά το μέτρο κρατικής προστασίας, οι βελγικές αρχές εγγυώνται την αξία μεταβίβασης του χαρτοφυλακίου σε επίπεδο σημαντικά χαμηλότερο από την ΠΟΑ του, ενώ η αμοιβή την οποία λαμβάνουν για την εισφορά κεφαλαίου και την παροχή της εγγύησης κεφαλαίου είναι υψηλότερη από αυτήν που ορίζουν οι κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής. Τρίτον, η εισαγωγή της ČSOB και της K&H στα χρηματιστήρια της Τσεχικής Δημοκρατίας και της Ουγγαρίας εξασφαλίζει σημαντικό καταμερισμό του κόστους.

(171)

Παρά τα ανωτέρω, η Επιτροπή εξακολουθεί να πιστεύει ότι πρέπει να εφαρμοστούν τα κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπιση των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού που εξακολουθούν να υφίστανται.

(172)

Η KBC θα μειώσει τον ισολογισμό της κατά 20 % όσον αφορά τα RWA του ομίλου σε βάση pro forma (17 % σε όρους συνολικών περιουσιακών στοιχείων). Η μείωση θα επιτευχθεί κυρίως μέσω εκποιήσεων ([…]) και του περιορισμού της δραστηριότητας της KBC FP ([…]). Ως εκ τούτου, η KBC θα μειώσει την παρουσία της σε διάφορες αγορές. Ως προς αυτό, πρέπει να επισημανθεί ότι για λόγους χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, δεν θα απαιτηθεί η εκποίηση δραστηριοτήτων της KBC σε ορισμένες χώρες, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική σκέψη 177. Αυτό ουσιαστικά απομονώνει το […] περίπου του ισολογισμού της KBC από εκποιήσεις ή περιορισμό δραστηριοτήτων.

(173)

Συγκεκριμένα, η KBC προτείνει να εκποιήσει την Centea και τη Fidea, οι οποίες, αν και λειτουργούν με διαφορετικά εμπορικά σήματα, αποτελούν σημαντικό μέρος της επιχειρηματικής στρατηγικής στο Βέλγιο. Η Centea και η Fidea είναι κερδοφόρες επιχειρήσεις με γνωστό εμπορικό σήμα και μπορούν σχετικά εύκολα να διαχωριστούν από τη βελγική επιχειρηματική μονάδα της KBC. Είναι δύο βιώσιμες και ανεξάρτητες οντότητες στη βελγική αγορά, οι οποίες είναι αυτοχρηματοδοτούμενες, διαθέτουν ένα μεγάλο δίκτυο επικοινωνίας με τους πελάτες και είναι κερδοφόρες […]. Έχουν γίνει επίσης προετοιμασίες για να υπάρξουν υπηρεσίες στήριξης που θα διευκολύνουν τη μεταβίβαση αυτών των οντοτήτων σε ένα νέο ιδιοκτήτη.

(174)

Το 2008, το μερίδιο αγοράς της Centea σε όρους όγκου συναλλαγών ήταν το […] των ενυπόθηκων δανείων, […] των χρεωστικών καρτών (αριθμός καρτών), […] των τρεχούμενων λογαριασμών και […] των λογαριασμών καταθέσεων/αποταμιεύσεων. Η Centea διαθέτει δικές της πηγές χρηματοδότησης και συνεισφέρει καθαρά στη χρηματοδότηση της KBC. Διαθέτει ένα δίκτυο 712 σημείων επικοινωνίας με πελάτες σε όλη τη χώρα και χαρτοφυλάκιο που αντιπροσωπεύει ένα πλήρες φάσμα τραπεζικών προϊόντων. Η Centea διαθέτει δικές της υπηρεσίες συναλλαγών με το κοινό. Οι υπηρεσίες εσωτερικής υποστήριξης (συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών ΤΠ) παρέχονται από τη μονάδα κοινών υπηρεσιών και επιχειρησιακών κλάδων της KBC. Η Fidea διαθέτει μερίδιο αγοράς […] στις ασφάλειες ζωής κατηγορίας 21, […] % ασφάλειες ζωής κατηγορίας 23, […] στις γενικές ασφάλειες και […] % στην ασφάλιση υγείας. Ο πίνακας 2 περιλαμβάνει τα μερίδια αγοράς στο Βέλγιο της KBC, της Centea και της Fidea καθώς και τις επιπτώσεις των προτεινόμενων εκποιήσεων στο συνολικό μερίδιο αγοράς της KBC.

[…]

(175)

Ένα σημαντικό διαρθρωτικό μέτρο, όπως η δημιουργία ενός νέου ανταγωνιστή από μια εδραιωμένη επιχείρηση με μεγάλο μερίδιο αγοράς μπορεί να ενθαρρύνει τον ανταγωνισμό σε μια αγορά με υψηλό βαθμό συγκέντρωσης στο παρελθόν. Αυτό ισχύει στη βελγική αγορά, όπου 4 μεγάλοι συντελεστές αντιπροσωπεύουν την πλειοψηφία της αγοράς λιανικών υπηρεσιών.

(176)

Η Επιτροπή θεωρεί αυτές τις εκποιήσεις το κατάλληλο μέσο για την αύξηση του ανταγωνισμού στην υψηλού βαθμού συγκέντρωσης αγορά λιανικής τραπεζικής. Με το ισχυρό εμπορικό σήμα τους και τα δίκτυα διανομής τους, η Centea και Fidea αποτελούν ελκυστικούς πόλους για τους ανταγωνιστές που επιθυμούν να εισέλθουν στη βελγική αγορά ή να επεκτείνουν παρουσία τους εκεί. Ενώ το μερίδιο αγοράς αυτών των προς εκχώρηση επιχειρήσεων είναι μικρό σε ορισμένα τμήματα της αγοράς, η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό θα αντισταθμιστεί από το γεγονός ότι οι οντότητες αυτές είναι σχετικά αυτάρκεις και η KBC ανέλαβε τη δέσμευση να πραγματοποιηθούν οι εκποιήσεις […].

(177)

Επιπλέον, η KBC θα περιορίσει την επέκτασή της στην περιοχή ΚΑΕ-Ρ σε χώρες στις οποίες διαθέτει ήδη σημαντική παρουσία, στοιχείο που συνιστά συρρίκνωση των προηγούμενων σχεδίων επέκτασής της. Αυτό μπορεί να θεωρηθεί περιορισμός της στρέβλωσης του ανταγωνισμού, εφόσον η KBC δεν θα χρησιμοποιήσει την κρατική ενίσχυση για να επεκταθεί σε αγορές στις οποίες δεν διαθέτει σήμερα βιώσιμες επιχειρήσεις ή δραστηριότητες που δεν εντάσσονται στο νέο επιχειρηματικό μοντέλο της. Εντούτοις, η Επιτροπή θεωρεί σωστό να μην απαιτηθεί από την KBC να αποσυρθεί από όλες τις αγορές της ΚΑΕ-Ρ τις οποίες θεωρεί βασικές. Όπως περιγράφεται στις αιτιολογικές σκέψεις 12 και 13, η KBC είναι σημαντικός συντελεστής της αγοράς σε αρκετές από αυτές τις χώρες. Θα ήταν επιζήμιο για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα αυτών των χωρών και τη δανειοδοσία στην πραγματική οικονομία, εάν ζητούνταν από την KBC να μειώσει περισσότερο την παρουσία της στην περιοχή. Το ίδιο ισχύει και για την παρουσία της KBC στην Ιρλανδία.

(178)

Ακόμη, η Επιτροπή θεωρεί ότι η δέσμη μέτρων αντιμετωπίζει επαρκώς το ζήτημα του ηθικού κινδύνου. Η KBC έχει προτείνει μια συνολική εκποίηση και άλλων βασικών δραστηριοτήτων (ιδιωτική τραπεζική, εμπορική τραπεζική, ΚΑΕ-Ρ) και μη βασικών δραστηριοτήτων που περιγράφονται στο τμήμα 4.2.2 της παρούσας απόφασης […]. Αυτό αποτελεί σημαντική μείωση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της KBC.

(179)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι βελγικές αρχές υπέβαλαν λεπτομερές χρονοδιάγραμμα των προγραμματισμένων εκποιήσεων, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική σκέψη 62. Η Επιτροπή επισημαίνει επίσης τον διορισμό ειδικών διαχειριστών για την Centea και τη Fidea, ενός επιβλέποντος εντολοδόχου και διαχειριστών της εκποίησης, κατά περίπτωση. Οι δεσμεύσεις αυτές εξασφαλίζουν ότι το μεγαλύτερο μέρος της μείωσης της KBC θα πραγματοποιηθεί έγκαιρα. Ενώ υπάρχει δυνατότητα παράτασης των προθεσμιών για τις εκποιήσεις, αυτό θα γίνει μόνο με ειδική έγκριση της Επιτροπής.

(180)

Η Επιτροπή επισημαίνει το θετικό χαρακτήρα των δεσμεύσεων συμπεριφοράς που ανέλαβαν η KBC και οι βελγικές αρχές, οι οποίες περιγράφονται αναλυτικότερα στις αιτιολογικές σκέψεις 63 έως 77. Στις δεσμεύσεις αυτές περιλαμβάνονται η χορήγηση δανείων στην πραγματική οικονομία, η απαγόρευση άσκησης ηγετικού ρόλου στη διαμόρφωση των τιμών και η απαγόρευση μαζικής προβολής της στήριξης του κράτους, αποτρέποντας με τον τρόπο αυτό την KBC να χρησιμοποιήσει την ενίσχυση για να χρηματοδοτήσει μια σε βάρος του ανταγωνισμού συμπεριφορά στην αγορά. Ακόμη, η απαγόρευση των εξαγορών εγγυάται ότι η κρατική ενίσχυση δεν θα χρησιμοποιηθεί για την εξαγορά ανταγωνιστών.

(181)

Όσον αφορά την απαγόρευση του ηγετικού ρόλου στη διαμόρφωση των τιμών, η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτό είναι σύμφωνο με την παράγραφο 44 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης, εφόσον συμβάλλει στο να διασφαλιστεί ότι η κρατική ενίσχυση δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προσφορά όρων τους οποίους δεν μπορούν να εφαρμόσουν οι ανταγωνιστές που δεν λαμβάνουν κρατική ενίσχυση. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η απαγόρευση είναι σωστή σε αγορές στις οποίες η KBC είναι καλά εδραιωμένη με μερίδιο αγοράς τουλάχιστον [0-10] % και στις οποίες δεν λαμβάνει κανένα προανταγωνιστικό διαρθρωτικό μέτρο. Στην προκειμένη περίπτωση, η Επιτροπή θεωρεί σωστό να μην εφαρμοστεί στο Βέλγιο η απαγόρευση άσκησης ηγετικού ρόλου στη διαμόρφωση των τιμών, διότι η εκποίηση της Centea και της Fidea συνιστά σημαντικό διαρθρωτικό μέτρο που εκτιμάται ότι θα συμβάλει στη βελτίωση του ανταγωνισμού στη βελγική αγορά.

(182)

Λαμβανομένου υπόψη του μεγέθους του καταμερισμού του κόστους και του πιθανού μικρού χρονοδιαγράμματος για την εφαρμογή τους, η Επιτροπή θεωρεί ότι η κλίμακα και η φύση των μέτρων που πρότεινε η KBC είναι επαρκή και αποτελεσματικά για να αντιμετωπιστούν όλες οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού.

8.3.4.   ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ

(183)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η παράγραφος 46 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης αναφέρει ότι, για να εξακριβωθεί αν το σχέδιο αναδιάρθρωσης εφαρμόζεται ορθά, τα κράτη μέλη πρέπει να υποβάλλουν αναλυτικές τακτικές εκθέσεις. Κατά συνέπεια, οι βελγικές αρχές οφείλουν να υποβάλλουν ανά εξάμηνο στην Επιτροπή παρόμοιες εκθέσεις μετά την έκδοση της παρούσας απόφασης.

(184)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης που παρατίθεται στο κεφάλαιο 4 της παρούσας απόφασης είναι συμβιβάσιμο με το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο β) της συνθήκης.

9.   ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

(185)

Με βάση την ανωτέρω αξιολόγηση του μέτρου κρατικής προστασίας και του σχεδίου αναδιάρθρωσης της KBC καθώς και των δεσμεύσεων που ανέλαβαν οι βελγικές αρχές και η KBC, η Επιτροπή δεν φέρει αντίρρηση για το σχέδιο αναδιάρθρωσης και τη μετατροπή των μέτρων διάσωσης σε ενίσχυση αναδιάρθρωσης,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Το μέτρο κρατικής προστασίας που έχει εφαρμόσει το Βασίλειο του Βελγίου προς όφελος της KBC συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης, η οποία είναι συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι δεσμεύσεις οι οποίες απαριθμούνται στο παράρτημα Ι.

Άρθρο 2

Το Βασίλειο του Βελγίου ενημερώνει την Επιτροπή εντός δύο μηνών από την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης σχετικά με τα μέτρα που έχει λάβει για να συμμορφωθεί με αυτήν. Επιπλέον, το Βασίλειο του Βελγίου υποβάλλει αναλυτικές τακτικές εξαμηνιαίες εκθέσεις, αρχίζοντας σε έξι μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης.

Άρθρο 3

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στο Βασίλειο του Βελγίου.

Βρυξέλλες, 18 Νοεμβρίου 2009.

Για την Επιτροπή

Neelie KROES

Μέλος της Επιτροπής


(1)  Απόφαση της Επιτροπής στην υπόθεση C 18/2009, KBC, ΕΕ C 216 της 10.9.2009, σ. 10.

(2)  Απόφαση της Επιτροπής στην υπόθεση N602/2008, KBC ΕΕ C 109 της 13.5.2009, σ. 4. Στο εξής οι παραπομπές στην «απόφαση ανακεφαλαιοποίησης» αναφέρονται στην απόφαση αυτής της υποσημείωσης.

(3)  Belgische federale overheid, les autorités fédérales belges (Βελγικές ομοσπονδιακές αρχές).

(4)  Vlaamse overheid, le gouvernement flamand.

(5)  Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης, όταν η Επιτροπή αναφέρεται στις βελγικές αρχές δεν κάνει διάκριση ανάμεσα στη βελγική ομοσπονδιακή κυβέρνηση και τις φλαμανδικές αρχές. Κατά συνέπεια και οι δύο φορείς θα αναφέρονται ως «βελγικές αρχές».

(6)  Η απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας αναφέρεται σε τρία σημεία: στην έγκριση της δεύτερης ανακεφαλαιοποίησης ως ενίσχυσης διάσωσης επί έξι μήνες, την προσωρινή έγκριση του μέτρου κρατικής προστασίας και στην κίνηση της διαδικασίας για ορισμένες πτυχές του μέτρου κρατικής προστασίας.

(7)  Απόφαση της Επιτροπής στην υπόθεση N 360/09, Δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση και μέτρα αρωγής για απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία υπέρ της KBC (ΕΕ C 216 της 10.9.2009, σ. 10). Στο εξής, οι αναφορές στην «απόφαση για την κίνηση της διαδικασίας» παραπέμπουν στην αναφερόμενη στην παρούσα υποσημείωση απόφαση.

(8)  Στα σταθμισμένα κατά τον κίνδυνο περιουσιακά στοιχεία (RWA) της KBC Bank ήταν 141,4 δισεκατ. ευρώ στα τέλη του 2008. Η KBC ασκεί σημαντικές ασφαλιστικές δραστηριότητες στις οποίες δεν εφαρμόζεται η έννοια των RWA. Για λόγους σύγκρισης, έγινε κατά προσέγγιση υπολογισμός του ισοδυνάμου των RWA για το ασφαλιστικό σκέλος της KBC διαιρώντας το κεφάλαιο ασφαλιστικής φερεγγυότητας διά 8 %. Με τον τρόπο αυτό λαμβάνονται RWA ομίλου ύψους 178,3 δισεκατ. ευρώ για τα τέλη του 2008, αριθμός στον οποίο βασίζονται όλοι οι υπολογισμοί του ποσού της ενίσχυσης στην παρούσα απόφαση.

(9)  ΕΕ C 109 της 13.5.2009, σ. 4.

(10)  Τα CDOs κατά κανόνα αποτελούνται από διάφορα τμήματα τα οποία αξιολογούνται με βάση το βαθμό μειωμένης εξασφάλισής τους. Τα CDOs της KBC αποτελούνται συνήθως από ένα επίπεδο τίτλων, ένα επίπεδο μειωμένης εξασφάλισης, ένα επίπεδο ενδιάμεσης εξασφάλισης και ένα επίπεδο υπερ-προνομιούχων τίτλων. Το τμήμα τίτλων είναι αυτό με το μικρότερο βαθμό εξασφάλισης και το επίπεδο υπερ-προνομιούχων τίτλων είναι αυτό με τη μεγαλύτερη εξασφάλιση.

(11)  Βλέπε υποσημείωση 1.

(12)  Βλέπε υποσημείωση 1.

(13)  Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen, Commission Bancaire, Financière et des Assurances.

(14)  Το 90 % της αξίας των CDO λήγει στα τέλη του 2017.

(15)  Εμπιστευτικά στοιχεία, περιέχουν επιχειρηματικά απόρρητα. Όπου είναι δυνατό, αυτό δηλώνεται με […].

(16)  Το ακριβές ποσό είναι 19,97 δισεκατ. ευρώ.

(17)  4 δισεκατ. ευρώ μέσω της θυγατρικής της Assurisk και 1,5 δισεκατ. ευρώ μέσω της KBC FP.

(18)  Η αποτίμηση της αξίας των CDOs αυξήθηκε στα αποτελέσματα του δεύτερου τριμήνου του 2009 σε 16 δισεκατ. ευρώ, γεγονός που οφείλεται εν μέρει στη βελτίωση των συνθηκών της αγοράς.

(19)  Μέση τιμή μετοχής τις τελευταίες τριάντα ημέρες πριν από τη συναλλαγή.

(20)  Η MBIA έχει ασφαλίσει τα 11 από τα 15 CDOs. Όσον αφορά αυτά τα μέσα, οι βελγικές αρχές θα αποζημιώσουν την KBC για ζημίες, εάν ένα πιστωτικό γεγονός ενεργοποιήσει αυτή την ασφάλιση και στη συνέχεια η ΜΒΙΑ δεν είναι σε θέση να εκπληρώσει την υποχρέωσή της. Σύμφωνα με το συνολικό σχεδιασμό του μέτρου, οι υποχρεώσεις της ΜΒΙΑ καθορίζονται για κάθε CDO χωριστά. Εάν η ΜΒΙΑ στη συνέχεια εκπληρώσει την υποχρέωσή της, θα ζητηθεί από την KBC να επιστρέψει κάθε ποσό που θα έχει ενδεχομένως καταβάλει το κράτος, προσαυξημένο με τα εύλογα έξοδα.

(21)  Σε περίπτωση έκδοσης του υβριδικού κεφαλαιακού μέσου, η αμοιβή γι’ αυτό θα ανέρχεται στο ποσό απόδοσης του βελγικού 5ετούς ομολόγου, 3 % και πέντε φορές το μέσο όρο των πιστωτικών επιτοκίων πέντε ετών των CDS της KBC υπολογιζόμενο για το διάστημα από την 1η Ιανουαρίου 2007 έως τις 31 Αυγούστου 2008. Με βάση τα σημερινά στοιχεία, θα μπορούσε να ισοδυναμεί με απόδοση 8,5 % [2,82 % + 3 % + (5*, 0535) = 8,5 %]. Η τιμή έκδοσης της μετοχής θα βασίζεται στη μέση τιμή της μετοχής τις τριάντα τελευταίες συναλλαγές και η μετοχή θα μπορούσε να μετατραπεί σε ίδιο κεφάλαιο στη βάση ένα προς ένα.

(22)  Η KBC υποστηρίζει ότι, σύμφωνα με τους λογιστικούς κανόνες IFRS, τόσο το εγγυημένο χαρτοφυλάκιο CDO όσο και η εγγύηση πρέπει να μετρηθούν με βάση την εύλογη αξία. Αυτό σημαίνει ότι η εγγύηση πρέπει να καλύπτει κάθε μεταβολή της εύλογης αξίας των εγγυημένων χρεογράφων. Εάν δεν συμβεί αυτό, θα υπάρξει σημαντικός κίνδυνος οι μεταβολές της εύλογης αξίας των CDOs να συνεχίσουν να πλήττουν την KBC’s P&L, υπονομεύοντας το στόχο του μέτρου. Αυτό σημαίνει ότι η εγγύηση πρέπει να δομηθεί για κάθε τίτλο χωριστά και όχι για το χαρτοφυλάκιο στο σύνολό του.

(23)  Οι αναμενόμενες ζημίες σε αυτό το πλαίσιο έχουν ιδιαίτερη σημασία στην ανάλυση που πραγματοποίησε ο σύμβουλος του βελγικού κράτους. Οι αναμενόμενες ζημίες στο τρίτο επίπεδο ανέρχονται σε 1,33 δισεκατ. ευρώ, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι αναμενόμενες ζημίες στην πρώτη ζημία και στο επίπεδο των τίτλων θα είναι ίσες με το ποσό αυτών των δύο επιπέδων. Πράγματι, οι αναμενόμενες ζημίες είναι αποτέλεσμα θεωρητικών μοντέλων τα οποία λαμβάνουν υπόψη ένα μεγάλο αριθμό σεναρίων και υπολογίζουν τους μέσους όρους. Για να γίνει κατανοητή η μεθοδολογία που χρησιμοποιούν οι εμπειρογνώμονες, εάν κάποιος λάβει υπόψη ένα χαρτοφυλάκιο των δέκα χωρισμένο σε δύο τμήματα των πέντε και εάν ληφθούν υπόψη δέκα σενάρια εκ των οποίων τα πέντε παρουσιάσουν ζημία 2,5 και τα άλλα πέντε παρουσιάσουν ζημία 7,5, η αναμενόμενη ζημία στο συνολικό χαρτοφυλάκιο είναι 5. Εντούτοις, η αναμενόμενη ζημία από το πρώτο επίπεδο θα είναι 3,75 ευρώ (5×2,5 και 5×5, ενώ το 7,5 είναι το όριο της ανώτατης ζημίας εντός της πρώτης ζημίας του 5) και στο δεύτερο επίπεδο θα είναι 1,25 (5×0 και 5×2,5). Η συνολική ζημία συμφωνεί με τη μέση ζημία του 5 (3,75 + 1,25).

(24)  […].

(25)  Το ακριβές ποσό είναι 718 958 556.

(26)  Το ακριβές ποσό είναι 1 325 480 484.

(27)  Ανακοίνωση της Επιτροπής περί της αποκατάστασης της βιωσιμότητας και αξιολόγησης των μέτρων αναδιάρθρωσης στον χρηματοπιστωτικό τομέα στο πλαίσιο της παρούσας κρίσης βάσει των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων (ΕΕ C 195 της 19.8.2009, σ. 9).

(28)  Βέλγιο, Τσεχική Δημοκρατία, Πολωνία, Ουγγαρία, Σλοβακία και Βουλγαρία.

(29)  Στην προκειμένη περίπτωση τα στοιχεία pro forma σημαίνουν ότι οι οντότητες που προορίζονται για εκποίηση ή διακοπή λειτουργίας αντιπροσωπεύουν το 20 % των συνολικών σταθμισμένων κατά τον κίνδυνο περιουσιακών στοιχείων του ομίλου στα τέλη του 2008.

(30)  Για το σκοπό αυτού του συνόλου των δεσμεύσεων, η εξόφληση των ονομαστικών ποσών θα έχει ολοκληρωθεί όταν αποπληρωθεί ποσό 7 δισεκατ. ευρώ.

(31)  Τα βασικά ίδια κεφάλαια εδώ ισοδυναμούν με τα ίδια κεφάλαια και τα αποθεματικά.

(32)  ΕΕ L 24 της 29.1.2004, σ. 1.

(33)  Για τους σκοπούς της παρούσας δέσμευσης, ένα «CDO» είναι μια πράξη τιτλοποίησης χαρτοφυλακίου πιστώσεων με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: i) συνεπάγεται αναδιάταξη των περιουσιακών στοιχείων των χαρτοφυλακίων, όπου τα στοιχεία αυτά μπορεί να είναι ομολογίες, δάνεια, παράγωγα προϊόντα ή άλλες απαιτήσεις από χορηγηθείσες πιστώσεις, ii) ο πιστωτικός κίνδυνος όσον αφορά τα εν λόγω στοιχεία ενεργητικού ανασυντάσσεται σε πολλαπλά τμήματα τίτλων διαφορετικής εξοφλητικής προτεραιότητας που πωλούνται σε επενδυτές, και iii) η πράξη έχει κυρίως χαρακτήρα διαιτησίας, δηλαδή ο βασικός στόχος της συναλλαγής είναι να αποφέρει κέρδη από τις διαφορές ανάμεσα στην αγοραία τιμή των υποκείμενων στοιχείων ενεργητικού και την τιμή στην οποία μπορεί να πωληθεί σε δομημένη μορφή το τιτλοποιημένο άνοιγμα.

(34)  Βασικό προσωπικό είναι όλοι οι εργαζόμενοι που είναι απαραίτητοι για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα και η ανταγωνιστικότητα των εκχωρούμενων επιχειρήσεων.

(35)  Ο ειδικός διαχειριστής είναι το πρόσωπο που διορίζεται για την καθημερινή διαχείριση της εκχωρούμενης επιχείρησης υπό την εποπτεία του επιβλέποντος εντολοδόχου.

(36)  Μετά την εξουδετέρωση του προ-κυκλικού αποτελέσματος των αναμενόμενων αθετήσεων δανειακών υποχρεώσεων.

(37)  Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την ανακεφαλαιοποίηση των χρηματοπιστωτικών οργανισμών στο πλαίσιο της τρέχουσας χρηματοπιστωτικής κρίσης: περιορισμός των ενισχύσεων στο ελάχιστο απαραίτητο και διασφαλίσεις έναντι αδικαιολόγητων στρεβλώσεων του ανταγωνισμού (ΕΕ C 10 της 15.1.2009, σ. 2).

(38)  Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την αντιμετώπιση των απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων στον κοινοτικό τραπεζικό τομέα (ΕΕ C 72 της 26.3.2009, σ. 1).

(39)  Ανακοίνωση της Επιτροπής περί της αποκατάστασης της βιωσιμότητας και αξιολόγησης των μέτρων αναδιάρθρωσης στον χρηματοπιστωτικό τομέα στο πλαίσιο της παρούσας κρίσης βάσει των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων (ΕΕ C 195 της 19.8.2009, σ. 9).

(40)  Βλέπε υποσημείωση 38.

(41)  Από το ποσό των 14,8 δισεκατ. ευρώ η KBC εξακολουθεί να βαρύνεται με ζημία 1,48 δισεκατ. ευρώ (10 %).

(42)  Η αξία είναι η τρέχουσα τιμή αγοράς. Η ίδια αξία στα τέλη του δεύτερου τριμήνου του 2009 αυξήθηκε σε 16 δισεκατ. ευρώ για την KBC.

(43)  Βλέπε αιτιολογική σκέψη 127 της παρούσας απόφασης.

(44)  Ανακοίνωση σχετικά με την εφαρμογή των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων σα μέτρα που λήφθηκαν για τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς στο πλαίσιο της τρέχουσας παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης (ΕΕ C 270 της 25.10.2008, σ. 8).

(45)  Βλέπε μεταξύ άλλων απόφαση της Επιτροπής στην υπόθεση N574/2008, Garantie Fortis (ΕΕ C 38 της 17.2.2009, σ. 2), απόφαση της Επιτροπής στην υπόθεση NN42/2008, Fortis (ΕΕ C 80 της 3.4.2009, σ. 7), απόφαση της Επιτροπής στην υπόθεση NN 57/09, Ενίσχυση διάσωσης υπέρ της Ethias (ΕΕ C 176 της 29.7.2009, σ. 1) και αποφάσεις της Επιτροπής όσον αφορά την KBC, βλέπε υποσημειώσεις 1 και 2.

(46)  Βλέπε την περιγραφή του μέτρου κρατικής προστασίας, αιτιολογικές σκέψεις 27 και 28 της παρούσας απόφασης.

(47)  6,3 δισεκατ. ευρώ * Δείκτης κεφαλαίου κατηγορίας 1 8 % = 504 εκατ. ευρώ * 7 % (ασφαλής αμοιβή κεφαλαίου μείον τα έξοδα χρηματοδότησης) = 35 εκατ. ευρώ.

(48)  Εφόσον χορηγείται ρευστότητα μέσω της εγγύησης ιδίων κεφαλαίων, το στοιχείο που αφορά το κόστος χρηματοδότησης της κυβέρνησης δεν εφαρμόζεται στην προκειμένη περίπτωση.

(49)  Βλέπε απόφαση της Επιτροπής στην υπόθεση N 507/08, Μέτρα χρηματοδοτικής στήριξης στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα του Ηνωμένου Βασιλείου (ΕΕ C 290 της 13.11.2008, σ. 4), αιτιολογική σκέψη 52.

(50)  Για λογιστικούς σκοπούς, στα τέλη του 2008, το χαρτοφυλάκιο ABS αναταξινομήθηκε ως«δάνεια και απαιτήσεις» περιορίζοντας τη μεταβλητότητα της κατάστασης εσόδων και εξόδων της KBC, εφόσον οι προσαρμογές αρνητικής αξίας στο χαρτοφυλάκιο μπορεί να εξαπλωθούν χρονικά.

(51)  Σε όρους ΕΣΑ (εσωτερικού συντελεστή απόδοσης).

(52)  Βλέπε αιτιολογικές σκέψεις 72 και 73 της απόφασης για την πρώτη κεφαλαιοποίηση και αιτιολογικές σκέψεις 69 και 70 της απόφασης για την κίνηση διαδικασίας.

(53)  Το ποσό της ενίσχυσης που έλαβε η KBC κυμαίνεται μεταξύ του 4,1 % και του 5,1 % της αξίας των σταθμισμένων κατά τον κίνδυνο περιουσιακών στοιχείων της.


ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Υποχρεώσεις συμπεριφοράς

i)

Όσον αφορά τη διάρκεια αυτών των υποχρεώσεων συμπεριφοράς, οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι, με την επιφύλαξη της δυνατότητας να παραχωρήσει η Επιτροπή εξαίρεση, ιδίως βάσει επαρκώς αιτιολογημένης αίτησης των βελγικών αρχών, οι δεσμεύσεις συμπεριφοράς που απαριθμούνται στις αιτιολογικές σκέψεις 63 έως και 77 εφαρμόζονται για διάστημα […] ετών από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης της Επιτροπής ή μέχρι την εξόφληση των ονομαστικών ποσών για τα οποία πραγματοποίησαν εγγραφή οι βελγικές αρχές την πρώτη από τις εξής δύο ημερομηνίες, της 19ης Δεκεμβρίου 2008 ή της 20ής Ιουλίου 2009 (1).

ii)

Οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι η KBC θα προσπαθήσει να διατηρήσει τη δανειοδοτική της πολιτική στην πραγματική οικονομία των χωρών στις οποίες ασκεί συναλλαγές λιανικής. Τα δάνεια της KBC θα χορηγούνται με τους εμπορικούς όρους.

iii)

Δεσμεύονται ακόμη ότι η KBC θα διατηρήσει το δείκτη φερεγγυότητας βασικών κεφαλαίων κατηγορίας 1 τουλάχιστον στο […] % και τα βασικά ίδια κεφάλαιά της στο […] % (2).

iv)

Όσον αφορά την απαγόρευση των εξαγορών, οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 139/2004, της 20ής Ιανουαρίου 2004, για τον έλεγχο των συγκεντρώσεων μεταξύ επιχειρήσεων (κοινοτικός κανονισμός συγκεντρώσεων) (3), ότι η KBC δεν θα αποκτήσει τον έλεγχο χρηματοπιστωτικών οργανισμών. Ακόμη, η KBC δεν θα αποκτήσει τον έλεγχο άλλων επιχειρήσεων εκτός από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, εάν η εν λόγω εξαγορά θα επιβράδυνε το ρυθμό αποπληρωμής του ποσού των 7 δισεκατ. ευρώ βασικών τίτλων υψηλής απόδοσης κατηγορίας 1 στις βελγικές αρχές, όπως προβλέπει το σχέδιο αναδιάρθρωσης που κοινοποιήθηκε στην Επιτροπή στις 30 Σεπτεμβρίου 2009 και εγκρίνεται με την παρούσα απόφαση. Παρά την εν λόγω απαγόρευση, η KBC μπορεί να αγοράσει επιχειρήσεις, εφόσον έχει την έγκριση της Επιτροπής, ιδίως εάν αυτό θεωρηθεί απολύτως απαραίτητο για τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας ή του ανταγωνισμού στις σχετικές αγορές.

v)

Οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι η KBC θα τηρήσει την απαγόρευση να μη κατέχει ηγετική θέση στη διαμόρφωση των ακόλουθων τιμών:

α)

στις κοινοτικές αγορές στις οποίες το μερίδιο αγοράς της KBC είναι μεγαλύτερο από [0-10 %] των αγορών προϊόντων που ορίζονται στο σημείο ii) κατωτέρω, η KBC δεν θα προσφέρει ευνοϊκότερες τιμές για τυποποιημένα προϊόντα από αυτές του ανταγωνιστή της ο οποίος προσφέρει την καλύτερη τιμή μεταξύ των δέκα μεγαλύτερων συντελεστών της αγοράς σε όρους μεριδίου αγοράς σε αυτή τη γεωγραφική αγορά και την αγορά προϊόντος·

β)

οι αγορές προϊόντος στις οποίες εφαρμόζεται ο όρος που ορίζεται στο σημείο i) ανωτέρω περιορίζονται σε: τυποποιημένα προϊόντα της KBC στην αγορά λιανικών καταθέσεων, καταθέσεων για ΜΜΕ (οι ΜΜΕ ορίζονται σύμφωνα με τον ορισμό που εφαρμόζει η KBC για τις ΜΜΕ) και στη λιανική αγορά ενυπόθηκων δανείων·

γ)

μόλις η KBC αντιληφθεί ότι προσφέρει ευνοϊκότερες τιμές για τα προϊόντα της από αυτές της εταιρείας που προσφέρει την καλύτερη τιμή, η KBC θα προσαρμόσει το συντομότερο δυνατό, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, την τιμή της σε επίπεδο σύμφωνο με την παρούσα δέσμευση·

δ)

ο όρος αυτός δεν εφαρμόζεται στη βελγική αγορά, στην οποία δεν ισχύει καμία απαγόρευση ηγετικής θέσης στη διαμόρφωση των τιμών.

vi)

Οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν ακόμη τη δέσμευση ότι η KBC δεν θα εφαρμόσει πολιτική μάρκετινγκ προβάλλοντας τα εξεταζόμενα μέτρα ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

vii)

Όσον αφορά το όριο των αμοιβών των διοικητικών στελεχών της KBC, οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση ότι:

α)

η KBC δεσμεύεται να εφαρμόσει μια βιώσιμη μισθολογική πολιτική των μελών της εκτελεστικής επιτροπής και των ανώτερων διευθυντικών στελεχών της. Τα κίνητρα που παρέχονται στα μέλη της εκτελεστικής επιτροπής και στα ανώτερα διευθυντικά στελέχη της KBC θα συνδέονται με τη μακροπρόθεσμη δημιουργία αξίας, λαμβάνοντας υπόψη τον κίνδυνο και περιορίζοντας την πιθανότητα «αμοιβής της αποτυχίας». Τα προγράμματα εθελούσιας εξόδου ή αποζημίωσης για απόλυση περιορίζονται σε σταθερούς μισθούς 12 μηνών για τα μέλη της εκτελεστικής επιτροπής της KBC·

β)

επιπλέον, τα μέλη των εκτελεστικών επιτροπών των KBC, KBC Bank NV και KBC Verzekeringen NV παραιτούνται από όλα τα επιδόματα για το 2008 (μετρητά και μετοχικά δικαιώματα προαίρεσης).

viii)

Οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι η KBC θα προσπαθήσει να διασφαλίσει, προς όφελος των βελγικών αρχών, συνολική απόδοση τουλάχιστον 10 % ετησίως από τους τίτλους στους οποίους πραγματοποίησαν εγγραφή.

ix)

Οι βελγικές αρχές δεσμεύονται να υποβάλουν νέα κοινοποίηση για την πρώτη ανακεφαλαιοποίηση βάσει του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης, εάν προκύψει μία από τις ακόλουθες δύο καταστάσεις που περιορίζουν την πιθανότητα να επιτευχθεί συνολική απόδοση άνω του 10 % ετησίως:

α)

εάν, από την 1η Ιανουαρίου 2010 η KBC δεν καταβάλει μερίσματα για δεύτερο συνεχόμενο έτος ή, από την 1η Ιανουαρίου 2009, δεν καταβάλει μερίσματα για τρία έτη σε διάστημα πέντε ετών· ή

β)

εάν, μετά από περίοδο ενός έτους κατά το οποίο η τιμή της μετοχής παραμένει κατά μέσο όρο σε επίπεδο άνω του 150 % της τιμής έκδοσης των τίτλων, η KBC δεν έχει ξαναγοράσει, ούτε αναλάβει δέσμευση να το πράξει εντός τριών μηνών, τουλάχιστον το 20 % της αρχικής επένδυσης του κράτους.

x)

Παρομοίως, οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση να κοινοποιήσουν εκ νέου τη δεύτερη ανακεφαλαιοποίηση βάσει του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης, εάν προκύψει η ακόλουθη κατάσταση η οποία περιορίζει την πιθανότητα να επιτευχθεί συνολική απόδοση άνω του 10 % ετησίως:

α)

Εάν, από την 1η Ιανουαρίου 2010, η KBC δεν καταβάλει μέρισμα επί δύο συνεχή έτη ή, από την 1η Ιανουαρίου 2009, δεν καταβάλει μέρισμα για τρία έτη εντός περιόδου πέντε ετών.

xi)

Εάν με βάση κανένα από τα δύο σενάρια που περιγράφονται στις αιτιολογικές σκέψεις ix και x δεν μπορεί να αποδειχθεί ότι η μη καταβολή μερισμάτων προκαλείται από συνήθεις συνθήκες της αγοράς ή ότι, παρά τη μη καταβολή μερισμάτων, η συνολική απόδοση θα υπερβεί παρ’ όλα αυτά το 10 % ετησίως, η Επιτροπή, χωρίς να αμφισβητήσει την εισφορά κεφαλαίου, η οποία έχει κριθεί συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά, μπορεί στο πλαίσιο της νέας κοινοποίησης να ζητήσει κυρίως την ανάληψη πρόσθετων υποχρεώσεων συμπεριφοράς.

xii)

Όσον αφορά την αμοιβή για τα εναλλακτικά χρεόγραφα βάσει του μέτρου κρατικής προστασίας, οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι το τοκομερίδιο που θα καταβληθεί για την εναλλακτική κατηγορία χρεογράφων βασικού κεφαλαίου τα οποία θα εκδοθούν από την KBC, σε περίπτωση που οι βελγικές αρχές αποκτήσουν δικαιώματα ψήφου άνω του 30 % στο επίπεδο τίτλων του μέτρου κρατικής προστασίας, θα είναι ίσο με […].

xiii)

Οι βελγικές αρχές δεσμεύονται επίσης ότι ούτε η KBC ούτε κάποια από τις θυγατρικές της θα εκδώσει εξασφαλισμένα ομόλογα («CDOs») (4). Εννοείται ότι οι πράξεις τιτλοποίησης που δεν καλύπτονται από αυτό τον ορισμό των CDOs δεν εμπίπτουν στο πεδίο της παρούσας δέσμευσης. Αυτό αφορά π.χ. τις πράξεις τιτλοποίησης για τους σκοπούς της διαχείρισης κεφαλαιακών απαιτήσεων ή πιστωτικού κινδύνου ή της αύξησης της ρευστότητας.

xiv)

Όσον αφορά τις πληρωμές τοκομεριδίων και τα δικαιώματα προαίρεσης για αγορά υβριδικού κεφαλαίου, εάν η Επιτροπή δεν εγκρίνει εξαίρεση, οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι:

α)

[…]·

β)

[…].

xv)

Τέλος, οι βελγικές αρχές ανέλαβαν τη δέσμευση ότι η KBC θα οργανώσει τα δικαιώματα διαχείρισης των βελγικών αρχών για το εγγυημένο χαρτοφυλάκιο βάσει του μέτρου κρατικής προστασίας με τρόπο που θα διασφαλίζονται πλήρως τα συμφέροντα του βελγικού κράτους ως εγγυητή, ενώ παράλληλα θα διατηρηθεί ένα κατάλληλο επίπεδο ευελιξίας της KBC, ώστε να αντιδρά με ταχύτητα στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς και να προβαίνει στις κατάλληλες προσαρμογές και επιλογές. Η νομική τεκμηρίωση του εγγυημένου χαρτοφυλακίου προβλέπει διασφαλίσεις για την προστασία τρίτων επενδυτών, των υπερ-προνομιούχων αντισυμβαλλομένων και, κατ’ επέκταση, των βελγικών αρχών από πιθανή σύγκρουση συμφερόντων στη διαχείριση του εγγυημένου χαρτοφυλακίου. Εκτός από τις διασφαλίσεις βάσει της αρχικής νομικής ρύθμισης, η συμφωνία με τις βελγικές αρχές σχετικά με το μέτρο κρατικής προστασίας θα προβλέπει ειδικότερα το δικαίωμα των βελγικών αρχών να παρακολουθούν τη διαχείριση του εγγυημένου χαρτοφυλακίου. Εάν κριθεί απαραίτητο, το βελγικό κράτος θα έχει δικαίωμα συγκατάθεσης για την περαιτέρω προστασία των συμφερόντων του.

Εκποιήσεις και περιορισμός επιχειρηματικών δραστηριοτήτων

xvi)

Επιπλέον, οι βελγικές αρχές ανέλαβαν τη δέσμευση, εντός των ορίων των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων τους, να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να διασφαλιστεί η συμμόρφωση της KBC με τις δεσμεύσεις που αναφέρονται στις αιτιολογικές σκέψεις 79 έως και 97.

xvii)

Η KBC θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα για την εκποίηση των οντοτήτων ή στοιχείων ενεργητικού (στη συνέχεια «εκχωρούμενες επιχειρήσεις») που αναφέρονται στην αιτιολογική σκέψη 80 μέχρι την αναγραφόμενη προθεσμία. Η εκποίηση αυτή θα θεωρηθεί πραγματοποιηθείσα όταν η KBC θα έχει συνάψει δεσμευτική συμφωνία να πωλήσει […] την εν λόγω οντότητα ή το περιουσιακό στοιχείο. Νομικά δεσμευτική συμφωνία είναι μια συμφωνία που δεν μπορεί να καταγγελθεί μονομερώς από την KBC και έχει στόχο να δημιουργήσει νομική σχέση στην οποία μπορεί να βασίζεται το κάθε συμβαλλόμενο μέρος και η οποία, σε περίπτωση καταγγελίας της συμφωνίας από την KBC, θα συνεπαγόταν υποχρέωση της KBC έναντι του αντισυμβαλλομένου. Αυτή η νομικά δεσμευτική συμφωνία μπορεί να υπόκειται σε ορισμένες συνήθεις προϋποθέσεις, όπως η έγκριση από τις αρμόδιες εποπτικές αρχές.

xviii)

Όσον αφορά τις εκχωρούμενες επιχειρήσεις, οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι η KBC θα εκποιήσει τις ακόλουθες οντότητες μέχρι[…]:

α)

[…] έως

[…]

β)

KBL EPB έως

[…]

γ)

[…]έως

[…]

δ)

Centea έως

[…]

ε)

Fidea έως

[…]

στ)

Antwerp Diamond Bank έως

[…]

ζ)

Implementation of divestments of NLB […] Zagiel, […] έως

[…]

η)

Absolut bank (Russia) έως

[…]

Δεσμεύσεις διατήρησης της αξίας

xix)

Όσον αφορά τη διατήρηση της αξίας των εκχωρούμενων επιχειρήσεων, οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση ότι η KBC θα διασφαλίσει ότι:

α)

η εκχωρούμενη επιχείρηση θα διατηρήσει τα υλικά και άυλα στοιχεία ενεργητικού της ιδιοκτησίας της που χρησιμοποιούνται για την τρέχουσα λειτουργία της ή είναι απαραίτητα για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα και η ανταγωνιστικότητά της·

β)

η εκχωρούμενη επιχείρηση θα διατηρήσει: α) όλες τις άδειες, εγκρίσεις και εξουσιοδοτήσεις που έχουν εκδοθεί από τις δημόσιες αρχές προς όφελός της· β) τις συμβάσεις, τις χρηματοδοτικές μισθώσεις, τις αναλήψεις υποχρεώσεων και εντολές πελατών· και γ) τα στοιχεία της που συμβάλλουν στην τρέχουσα λειτουργία της ή είναι απαραίτητα για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα και η ανταγωνιστικότητά της·

γ)

η εκχωρούμενη επιχείρηση θα απασχολεί τον απαιτούμενο αριθμό εργαζομένων που πρέπει να διαθέτουν τα απαραίτητα προσόντα για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα και ανταγωνιστικότητά της. Η KBC θα λάβει όλα τα εύλογα μέτρα, περιλαμβανομένων των κινήτρων που λαμβάνουν υπόψη την πρακτική του εξεταζόμενου κλάδου, για να ενθαρρύνει όλο το βασικό προσωπικό (5) να παραμείνει στην εκχωρούμενη επιχείρηση. Δεν θα ζητήσει το βασικό προσωπικό να μεταταχθεί στην εκχωρούμενη επιχείρηση […].

xx)

Οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι η KBC θα καταβάλει κάθε προσπάθεια για να στηρίξει τους αγοραστές της εκχωρούμενης επιχείρησης να μετακομίσουν στην κατάλληλη υποδομή για να συνεχιστεί η λειτουργία της εκχωρούμενης επιχείρησης. […].

xxi)

Από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης μέχρι την υλοποίηση της εκποίησης, οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι η KBC θα διατηρήσει την οικονομική βιωσιμότητα, εμπορευσιμότητα και ανταγωνιστικότητα της εκχωρούμενης επιχείρησης, σύμφωνα με την ορθή επιχειρηματική πρακτική, και θα περιορίσει στο ελάχιστο δυνατό κάθε κίνδυνο απώλειας του ανταγωνιστικού δυναμικού της. Η KBC θα συνεχίσει την κανονική λειτουργία της εκχωρούμενης επιχείρησης κατά τη συνήθη και τρέχουσα πρακτική όπως και πριν από την έκδοση της παρούσας απόφασης.

xxii)

Οι βελγικές αρχές δεσμεύονται ότι καμία ενέργεια της KBC δεν θα έχει δυσμενή επίπτωση στις εκχωρούμενες επιχειρήσεις […].

Πρόσθετες αναλήψεις δεσμεύσεων για την εκποίηση της Centea και της Fidea

xxiii)

Όσον αφορά τους δυνητικούς αγοραστές της Centea και της Fidea, οι βελγικές αρχές έχουν αναλάβει τη δέσμευση ότι η KBC θα εξασφαλίσει ότι:

α)

το μερίδιο αγοράς του αγοραστή της Centea δεν θα υπερβεί μετά την εξαγορά το […] όσον αφορά τους τρεχούμενους λογαριασμούς, τις αποταμιεύσεις ή τα ενυπόθηκα δάνεια στο Βέλγιο·

β)

το μερίδιο αγοράς του αγοραστή της Fidea μετά την εξαγορά δεν θα υπερβαίνει το […] των ασφαλειών ζωής και των γενικών ασφαλειών στις αγορές του Βελγίου.

xxiv)

Επιπλέον, οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση ότι η KBC θα προβεί στις απαραίτητες ρυθμίσεις για να διασφαλίσει το σαφή προσδιορισμό των δραστηριοτήτων της Centea και της Fidea και θα ξεκινήσει την προετοιμασία διαχωρισμού τους από τις καθετοποιημένες δραστηριότητες της KBC σε διακριτές οντότητες που θα είναι δυνατό να πωληθούν χωριστά αμέσως μετά την έκδοση της απόφασης της Επιτροπής. Με την επιφύλαξη των δεσμεύσεων για τη διατήρηση της αξίας, οι οποίες ορίζονται στις αιτιολογικές σκέψεις 81 έως 83, η διαχείριση της Centea και της Fidea θα αφορά δύο διαφορετικές οντότητες που θα μπορούν να πωληθούν χωριστά από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης της Επιτροπής. Για να εξασφαλιστεί ότι όλες οι διαχειριστικές αποφάσεις το διάστημα μεταξύ της ημερομηνίας έκδοσης της παρούσας απόφασης και της υλοποίησης της εκποίησης είναι προς το συμφέρον της Centea και της Fidea με στόχο να διασφαλιστεί η οικονομική τους βιωσιμότητα, εμπορευσιμότητα και ανταγωνιστικότητα, η KBC θα διορίσει ειδικό διαχειριστή (6) για κάθε μία από τις επιχειρήσεις αυτές και θα εξασφαλίσει ότι ο ειδικός διαχειριστής λειτουργεί αυτόνομα. Ο ειδικός διαχειριστής μπορεί να είναι ο σημερινός διευθύνων σύμβουλος αυτών των επιχειρήσεων. Θα διαχειρίζεται αυτές τις εκχωρούμενες επιχειρήσεις (Centea και Fidea) προς το συμφέρον τους, σε συνεννόηση με την KBC, υπό την εποπτεία του επιβλέποντος εντολοδόχου.

Επιβλέπων εντολοδόχος

xxv)

Θα οριστεί ένας επιβλέπων εντολοδόχος που θα υποβάλλει εξαμηνιαίες αναφορές στην Επιτροπή σχετικά με τη συμμόρφωση των βελγικών αρχών και της KBC με τις δεσμεύσεις που απαριθμούνται στις αιτιολογικές σκέψεις 78 έως 86. Ο επιβλέπων εντολοδόχος θα είναι ανεξάρτητος, θα διαθέτει τα απαιτούμενα προσόντα και δεν θα υπόκειται σε σύγκρουση συμφερόντων καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας του.

xxvi)

Το αργότερο εντός ενός μηνός από την έκδοση της παρούσας απόφασης, οι βελγικές αρχές θα υποβάλουν προς έγκριση στην Επιτροπή κατάλογο με ένα ή περισσότερα πρόσωπα, σε συνεννόηση με την KBC, που προτίθενται να διορίσουν ως επιβλέποντες εντολοδόχους. Η Επιτροπή έχει τη διακριτική ευχέρεια να εγκρίνει ή να απορρίψει τον (τους) προτεινόμενο(-ους) εντολοδόχο(-ους) με βάση τα κριτήρια που ορίζονται στην αιτιολογική σκέψη 87. Εάν η Επιτροπή απορρίψει όλους τους προτεινόμενους εντολοδόχους, η KBC και οι βελγικές αρχές οφείλουν, εντός ενός μηνός από τη στιγμή που ενημερώνονται για την απόρριψη, να προτείνουν νέους υποψηφίους οι οποίοι πρέπει επίσης να εγκριθούν ή να απορριφθούν από την Επιτροπή. Εάν η Επιτροπή απορρίψει όλους τους νεοπροταθέντες εντολοδόχους, ορίζει έναν εντολοδόχο τον οποίο θα διορίσει η KBC ή εγκρίνει το διορισμό του, σύμφωνα με εγκεκριμένη από την Επιτροπή εντολή εντολοδόχου.

Επανεξέταση του συνόλου των δεσμεύσεων οι οποίες έχουν αναληφθεί

xxvii)

Κατά περίπτωση, βάσει δεόντως αιτιολογημένης αίτησης των βελγικών αρχών και της KBC και αφού λάβει υπόψη τις απόψεις του επιβλέποντος εντολοδόχου, η Επιτροπή μπορεί:

α)

να παρατείνει τις προθεσμίες για την υλοποίηση των εκποιήσεων:

i)

όσον αφορά τις εκποιήσεις που θα υλοποιηθούν […], η ημερομηνία στόχου μπορεί να παραταθεί […], […] και στη συνέχεια έως […], […]·

(ii)

όσον αφορά την εκποίηση που θα υλοποιηθεί […], η ημερομηνία στόχου μπορεί να παραταθεί μέχρι […], […]·

Η παράταση αυτή μπορεί να παραχωρηθεί ιδίως σε περίπτωση που οι εκποιήσεις δεν υλοποιηθούν μέχρι τις εν λόγω προθεσμίες όχι με υπαιτιότητα της KBC.

Η KBC δεν θα είναι υποχρεωμένη να πωλήσει μια προς εκχώρηση επιχείρηση […] εκτός εάν […], περίπτωση κατά την οποία η KBC δεν θα είναι υποχρεωμένη να πωλήσει τη σχετική προς εκχώρηση επιχείρηση στην τιμή των […]·

β)

να καταργήσει, τροποποιήσει ή να αντικαταστήσει ένα ή περισσότερα από τα μέτρα, τις απαιτήσεις ή τους όρους που ορίζονται στην παρούσα απόφαση.

xxviii)

Οι εν λόγω αιτήσεις αποστέλλονται στην Επιτροπή το αργότερο δύο μήνες πριν από την ημερομηνία στόχου.

Επιβλέπων εντολοδόχος

xxix)

Εάν οι πωλήσεις δεν πραγματοποιηθούν εντός των αντίστοιχων ημερομηνιών στόχου και το αργότερο σε ένα μήνα μετά την τελική ημερομηνία στόχου που δεν είναι δυνατόν να παραταθεί και δεν έχει εγκρίνει η Επιτροπή εναλλακτικά μέτρα, οι βελγικές αρχές υποβάλλουν, σε συνεννόηση με την KBC, για έγκριση στην Επιτροπή κατάλογο με ένα ή περισσότερα πρόσωπα τα οποία προτείνουν ως επιβλέποντες εντολοδόχους. Ο επιβλέπων εντολοδόχος πρέπει να είναι ανεξάρτητος, να διαθέτει τα απαιτούμενα προσόντα και να μην υπόκειται σε σύγκρουση συμφερόντων καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας του. Η Επιτροπή έχει τη διακριτική ευχέρεια να εγκρίνει ή να απορρίψει τον προτεινόμενο επιβλέποντα εντολοδόχο. Εάν η Επιτροπή απορρίψει όλους τους προταθέντες επιβλέποντες εντολοδόχους, η KBC και οι βελγικές αρχές οφείλουν να προτείνουν, εντός ενός μηνός από τη στιγμή που ενημερώνονται για την απόρριψη, νέους υποψήφιους οι οποίοι πρέπει επίσης να εγκριθούν ή να απορριφθούν από την Επιτροπή. Εάν η Επιτροπή απορρίψει όλους τους νεοπροταθέντες εντολοδόχους, ορίζει έναν εντολοδόχο τον οποίο διορίζει η KBC ή εγκρίνει το διορισμό του, σύμφωνα με μια εγκεκριμένη από την Επιτροπή εντολή εντολοδόχου.

xxx)

Οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση ότι η KBC θα χορηγήσει τις αναγκαίες και εύλογες εξουσιοδοτήσεις στον επιβλέποντα εντολοδόχο:

α)

να υλοποιήσει τη μεταβίβαση της εκχωρούμενης επιχείρησης (περιλαμβανομένων των απαραίτητων εξουσιών που θα διασφαλίσουν την ορθή εκτέλεση για όλα τα έγγραφα που απαιτούνται για την πραγματοποίηση της μεταβίβασης) και

β)

να λάβει όλα τα μέτρα και να προβεί στις δηλώσεις που είναι απαραίτητες ή σωστές για την ολοκλήρωση της μεταβίβασης, συμπεριλαμβανομένου του διορισμού συμβούλων που θα βοηθήσουν τη μεταβίβαση.

xxxi)

Η Επιτροπή εξουσιοδοτεί, υπό τον όρο ότι θα έχουν ληφθεί υπόψη οι εύλογες εναλλακτικές δυνατότητες που προτείνονται στο πλαίσιο των ρυθμίσεων επανεξέτασης, όπως ορίζεται στην αιτιολογική σκέψη 89, τον επιβλέποντα εντολοδόχο να πωλήσει την εν λόγω εκχωρούμενη επιχείρηση […]. Ο επιβλέπων εντολοδόχος θα περιλάβει στις συμφωνίες πώλησης και αγοράς τους συνήθεις και εύλογους όρους και προϋποθέσεις που είναι απαραίτητα για μια λυσιτελή πώληση. Ο επιβλέπων εντολοδόχος οργανώνει τη διαδικασία πώλησης σε συνεννόηση με την KBC, έτσι ώστε να διασφαλιστεί η εκποίηση με τους καλύτερους δυνατούς όρους, με βάση την υποχρέωσή του να εκποιήσει […] εντός της προθεσμίας του εντολοδόχου με βάση τους όρους που ορίζονται στις αιτιολογικές σκέψεις 91 και 92.

xxxii)

Επιπλέον, όλες οι αμοιβές και τα έξοδα των επιβλεπόντων εντολοδόχων και διαχειριστών της εκποίησης θα βαρύνουν την KBC.

Περιορισμός επιχειρηματικών δραστηριοτήτων

xxxiii)

Οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση ότι η KBC θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να ολοκληρωθεί ο περιορισμός των δραστηριοτήτων των οντοτήτων που απαριθμούνται κατωτέρω μέχρι τις ημερομηνίες στόχου που έχουν οριστεί για κάθε μία από αυτές τις οντότητες. Από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης μέχρι να ολοκληρωθεί η μείωση της δραστηριότητας, η KBC θα παγώσει το ποσό των στα σταθμισμένων κατά τον κίνδυνο περιουσιακών στοιχείων (RWA) (7) που αντιπροσωπεύουν αυτές οι επιχειρηματικές δραστηριότητες. Όσον αφορά την παρούσα δέσμευση, «πάγωμα» σημαίνει ότι η KBC δεν θα αναλάβει καμία νέα δραστηριότητα σε αυτά τα χαρτοφυλάκια και ότι οι διαχειριστικές αποφάσεις της KBC σε σχέση με τα επιχειρηματικές δραστηριότητες μπορούν να έχουν ουδέτερη ή φθίνουσα επίπτωση στα RWA που αποδίδονται σε αυτά τα χαρτοφυλάκια κατά το χρόνο έκδοσης της παρούσας απόφασης. Η KBC δεν θα είναι υποχρεωμένη να εκποιήσει ή να μεταβιβάσει με άλλον τρόπο στοιχεία του χαρτοφυλακίου ή να καταγγείλει υφιστάμενες συμβάσεις με όρους που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ζημία ή υποχρέωση για την KBC. Η KBC θα περιορίσει τα ακόλουθα επιχειρηματικά χαρτοφυλάκια:

α)

[…] έως

[…]

β)

KBC FP έως

[…]

γ)

[…] έως

[…]

εννοείται ότι ορισμένες συμβάσεις που ανήκουν στα ανωτέρω επιχειρηματικά χαρτοφυλάκια θα μπορούσαν να λήξουν και κατά συνέπεια να παραμείνουν στα βιβλία της KBC […].

Εισαγωγή στο χρηματιστήριο δύο στοιχείων ενεργητικού στην περιοχή ΚΑΕ-Ρ

xxxiv)

Οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση ότι η KBC θα πραγματοποιήσει τις εισαγωγές στο χρηματιστήριο της ČSOB (Τσεχική Δημοκρατία) και της τράπεζας K&H (Ουγγαρία) […].

Παρακολούθηση

xxxv)

Οι βελγικές αρχές αναλαμβάνουν τη δέσμευση ότι η KBC θα υποβάλλει στην Επιτροπή αναλυτικές εκθέσεις σε εξαμηνιαία βάση μέσω των βελγικών αρχών. Οι εκθέσεις θα περιέχουν στοιχεία σχετικά με τα μέτρα ανακεφαλαιοποίησης [όπως αναφέρεται στην παράγραφο 40 της ανακοίνωσης περί ανακεφαλαιοποίησης (8)], τη λειτουργία του μέτρου κρατικής προστασίας [όπως αναφέρεται στο παράρτημα IV της ανακοίνωσης για τα απομειωμένα περιουσιακά στοιχεία (9)] και το σχέδιο αναδιάρθρωσης [όπως αναφέρεται στην παράγραφο 46 της ανακοίνωσης περί αναδιάρθρωσης (10)). Η πρώτη έκθεση, που θα περιέχει όλα αυτά τα στοιχεία, θα υποβληθεί στην Επιτροπή το αργότερο εντός έξι μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της παρούσας απόφασης.


(1)  Για το σκοπό αυτού του συνόλου των δεσμεύσεων, η εξόφληση των ονομαστικών ποσών θα έχει ολοκληρωθεί όταν αποπληρωθεί ποσό 7 δισεκατ. ευρώ.

(2)  Τα βασικά ίδια κεφάλαια εδώ ισοδυναμούν με τα ίδια κεφάλαια και τα αποθεματικά.

(3)  ΕΕ L 24 της 29.1.2004, σ. 1.

(4)  Για τους σκοπούς της παρούσας δέσμευσης, ένα «CDO» είναι μια πράξη τιτλοποίησης χαρτοφυλακίου πιστώσεων με τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: i) συνεπάγεται αναδιάταξη των περιουσιακών στοιχείων των χαρτοφυλακίων, όπου τα στοιχεία αυτά μπορεί να είναι ομολογίες, δάνεια, παράγωγα προϊόντα ή άλλες απαιτήσεις από χορηγηθείσες πιστώσεις, ii) ο πιστωτικός κίνδυνος όσον αφορά τα εν λόγω στοιχεία ενεργητικού ανασυντάσσεται σε πολλαπλά τμήματα τίτλων διαφορετικής εξοφλητικής προτεραιότητας που πωλούνται σε επενδυτές, και iii) η πράξη έχει κυρίως χαρακτήρα διαιτησίας, δηλαδή ο βασικός στόχος της συναλλαγής είναι να αποφέρει κέρδη από τις διαφορές ανάμεσα στην αγοραία τιμή των υποκείμενων στοιχείων ενεργητικού και την τιμή στην οποία μπορεί να πωληθεί σε δομημένη μορφή το τιτλοποιημένο άνοιγμα.

(5)  Βασικό προσωπικό είναι όλοι οι εργαζόμενοι που είναι απαραίτητοι για να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα και η ανταγωνιστικότητα των εκχωρούμενων επιχειρήσεων.

(6)  Ο ειδικός διαχειριστής είναι το πρόσωπο που διορίζεται για την καθημερινή διαχείριση της εκχωρούμενης επιχείρησης υπό την εποπτεία του επιβλέποντος εντολοδόχου.

(7)  Μετά την εξουδετέρωση του προ-κυκλικού αποτελέσματος των αναμενόμενων αθετήσεων δανειακών υποχρεώσεων.

(8)  Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την ανακεφαλαιοποίηση των χρηματοπιστωτικών οργανισμών στο πλαίσιο της τρέχουσας χρηματοπιστωτικής κρίσης: περιορισμός των ενισχύσεων στο ελάχιστο απαραίτητο και διασφαλίσεις έναντι αδικαιολόγητων στρεβλώσεων του ανταγωνισμού (ΕΕ C 10 της 15.1.2009, σ. 2).

(9)  Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την αντιμετώπιση των απομειωμένων περιουσιακών στοιχείων στον κοινοτικό τραπεζικό τομέα (ΕΕ C 72 της 26.3.2009, σ. 1).

(10)  Ανακοίνωση της Επιτροπής περί της αποκατάστασης της βιωσιμότητας και αξιολόγησης των μέτρων αναδιάρθρωσης στον χρηματοπιστωτικό τομέα στο πλαίσιο της παρούσας κρίσης βάσει των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων (ΕΕ C 195 της 19.8.2009, σ. 9).