9.3.2018

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 91/2

P8_TA(2016)0290

Σφαγές στο ανατολικό Κονγκό

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με τις σφαγές στο ανατολικό Κονγκό (2016/2770(RSP))

(2018/C 091/01)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

—	έχοντας υπόψη τα προηγούμενα ψηφίσματά του σχετικά με τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ), ιδίως δε εκείνα της 10ης Μαρτίου 2016 (1) και της 9ης Ιουλίου 2015 (2),

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ, της 15ης Ιουνίου 2016, σχετικά με την προεκλογική κατάσταση και την κατάσταση στον τομέα της ασφάλειας στη ΛΔΚ,

—	έχοντας υπόψη τις δηλώσεις της Αντιπροέδρου της Επιτροπής/Ύπατης Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας (ΥΕ/ΑΠ), και της εκπροσώπου της, σχετικά με την κατάσταση στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό,

—	έχοντας υπόψη τις δηλώσεις της αντιπροσωπείας της ΕΕ στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα,

—	έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 23ης Μαΐου 2016, σχετικά με τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό,

—	έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση της ΕΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία στον κόσμο το 2014, η οποία εγκρίθηκε από το Συμβούλιο στις 22 Ιουνίου 2015,

—	έχοντας υπόψη την από 14ης Μαΐου 2016 ανοικτή επιστολή ομάδων της κοινωνίας των πολιτών από τις περιοχές Μπένι, Μπουτέμπο, και Λουμπέρο προς τον Πρόεδρο της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό,

—	έχοντας υπόψη τις δηλώσεις του Ναϊρόμπι, του Δεκεμβρίου του 2013,

—	έχοντας υπόψη το Πλαίσιο για την Ειρήνη, την Ασφάλεια και τη Συνεργασία για τη ΛΔΚ και την ευρύτερη περιοχή, που υπογράφηκε στην Αντίς Αμπέμπα τον Φεβρουάριο του 2013,

—

έχοντας υπόψη τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ σχετικά με τη ΛΔΚ, και ιδίως το ψήφισμα 2198 (2015) για την ανανέωση του καθεστώτος κυρώσεων κατά της ΛΔΚ και της εντολής της ομάδας εμπειρογνωμόνων, και το ψήφισμα 2277 (2016), με το οποίο ανανεώθηκε για ένα έτος η εντολή της αποστολής του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τη σταθεροποίηση στη ΛΔΚ (MONUSCO),

—	έχοντας υπόψη την έκθεση της ομάδας εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ για τη ΛΔΚ, της 23ης Μαΐου 2016,

—	έχοντας υπόψη την ετήσια έκθεση του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα ανθρώπινα δικαιώματα, της 27ης Ιουλίου 2015, σχετικά με την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις δραστηριότητες της Κοινής Υπηρεσίας των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στη ΛΔΚ,

—	έχοντας υπόψη τις αποφάσεις και τις διατάξεις του Διεθνούς Δικαστηρίου,

—	έχοντας υπόψη το κοινό ανακοινωθέν τύπου σχετικά με τις εκλογές στη ΛΔΚ, το οποίο εξέδωσε η Ομάδα Διεθνών Απεσταλμένων και Εκπροσώπων για την περιοχή των Μεγάλων Λιμνών της Αφρικής στις 2 Σεπτεμβρίου 2015,

—	έχοντας υπόψη τη δήλωση του Προέδρου του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, της 9ης Νοεμβρίου 2015, σχετικά με την κατάσταση στη ΛΔΚ,

—	έχοντας υπόψη τις εκθέσεις του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, της 9ης Μαρτίου 2016, σχετικά με την Αποστολή Σταθεροποίησης του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών στη ΛΔΚ και την εφαρμογή του Πλαισίου για την Ειρήνη, την Ασφάλεια και τη Συνεργασία για τη ΛΔΚ και την ευρύτερη περιοχή,

—	έχοντας υπόψη την αναθεωρημένη Συμφωνία εταιρικής σχέσης του Κοτονού,

—	έχοντας υπόψη τον Αφρικανικό Χάρτη Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και των Λαών, του Ιουνίου του 1981,

—	έχοντας υπόψη τον Αφρικανικό Χάρτη για τη Δημοκρατία, τις Εκλογές και τη Διακυβέρνηση,

—	έχοντας υπόψη το σύνταγμα του Κονγκό, της 18ης Φεβρουαρίου 2006,

—	έχοντας υπόψη το άρθρο 123 παράγραφοι 2 και 4 του Κανονισμού του,

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση στον τομέα της ασφάλειας στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό επιδεινώνεται περαιτέρω στο βορειοανατολικό τμήμα της χώρας, όπου παραμένουν ενεργές δεκάδες ένοπλες ομάδες, με πλήθος καταγγελιών για σφαγές, στρατολόγηση και χρησιμοποίηση παιδιών από ένοπλες ομάδες, και εκτεταμένα περιστατικά σεξουαλικής βίας και βίας με βάση το φύλο·

λαμβάνοντας υπόψη ότι μεταξύ Οκτωβρίου 2014 και Μαΐου 2016 στις περιοχές Μπένι, Λουμπέρο και Μπουτέμπο σφαγιάστηκαν πάνω από 1 160 άνθρωποι, σημειώθηκαν πάνω από 1 470 εξαφανίσεις, πυρπολήθηκαν πολλά σπίτια, κέντρα υγείας και σχολεία, ενώ πολλές γυναίκες, άνδρες και παιδιά υπήρξαν θύματα σεξουαλικής βίας·

Γ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλά χωριά στις περιοχές αυτές βρίσκονται πλέον υπό την κατοχή ενόπλων ομάδων·

Δ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι, εκφράζεται ολοένα και περισσότερη δυσαρέσκεια για την απραξία και τη σιωπή εκ μέρους της Κυβέρνησης της ΛΔΚ απέναντι σε αυτές τις φρικαλεότητες που καταγγέλλεται ότι διαπράττονται τόσο από ένοπλες ομάδες ανταρτών όσο και από κρατικές στρατιωτικές δυνάμεις·

E.	λαμβάνοντας υπόψη έχουν διαπραχθεί άκρως βίαιοι φόνοι, σε ορισμένες περιπτώσεις πολύ κοντά σε θέσεις του εθνικού στρατού (FARDC) και βάσεις της ειρηνευτικής αποστολής του ΟΗΕ στη ΛΔΚ (MONUSCO)·

ΣΤ.	λαμβάνοντας υπόψη η διεθνής κοινότητα επέδειξε αδιαφορία για τις σφαγές αυτές, τα δε μέσα ενημέρωσης σιώπησαν·

Ζ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Πρόεδρος της ΛΔΚ είναι θεσμικά επιφορτισμένος με τη διασφάλιση της εθνικής ακεραιότητας, της ανεξαρτησίας, της ασφάλειας προσώπων και αγαθών, και της εύρυθμης λειτουργίας των θεσμών της χώρας, και είναι ο Γενικός διοικητής των εθνικών της ενόπλων δυνάμεων·

H.	λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολιτικές εντάσεις στη ΛΔΚ είναι υψηλές λόγω του γεγονότος ότι ο πρόεδρος Καμπίλα, που βρίσκεται στην εξουσία από το 2001, απαιτείται με βάση το Σύνταγμα να παραιτηθεί στις 20 Δεκεμβρίου 2016 και δεν έχει ακόμη δηλώσει ότι θα το πράξει·

Θ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι στην περιοχή βρίσκονται ο στρατός του Κονγκό και η MONUSCO, για να διατηρήσουν τη σταθερότητα, να αντιμετωπίσουν τις ένοπλες ομάδες και να προστατεύσουν τον άμαχο πληθυσμό·

Ι.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η εντολή της MONUSCO έχει ανανεωθεί και ενισχυθεί·

ΙΑ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η συστηματική μη προσαγωγή στη δικαιοσύνη των υπεύθυνων για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχει οδηγήσει στην καλλιέργεια κλίματος ατιμωρησίας και στη διάπραξη νέων εγκλημάτων·

ΙΒ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι μια σημαντική πρόκληση σε σχέση με την ειρήνευση συνίσταται στην έλλειψη αποφασιστικότητας στις προσπάθειες της ΛΔΚ για την αποστράτευση χιλιάδων ανταρτών μαχητών, είτε με την ενσωμάτωσή τους στον εθνικό στρατό είτε με τη διευκόλυνση της ένταξής τους στον πολιτικό βίο·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις ανθρωπιστικών φορέων, αυτή τη στιγμή χρειάζονται βοήθεια 7,5 εκατομμύρια άνθρωποι· λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεχιζόμενη σύγκρουση και οι στρατιωτικές επιχειρήσεις έχουν προκαλέσει επίσης τον εσωτερικό εκτοπισμό 1,5 εκατομμυρίου ανθρώπων και ότι 400 000 άνθρωποι έχουν αναγκαστεί να εγκαταλείψουν τη χώρα·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σύμφωνα με στοιχεία του Γραφείου Συντονισμού Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ (OCHA) παρατηρείται αύξηση στις απαγωγές και τις επιθέσεις κατά εργαζομένων στον τομέα της παροχής βοήθειας και εφοδιοπομπών, οι οποίες έχουν υποχρεώσει τις ανθρωπιστικές οργανώσεις να καθυστερήσουν την παράδοση της βοήθειας και να αναστείλουν τις δραστηριότητές τους·

ΙΕ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι οι σφαγές στο Ανατολικό Κονγκό είναι απόρροια των δεσμών μεταξύ περιφερειακών και εθνικών πολιτικών, χειραγώγησης εθνοτικών εντάσεων και εκμετάλλευσης των πόρων·

εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για την κλιμάκωση της βίας και την ανησυχητική και επιδεινούμενη ανθρωπιστική κατάσταση στη ΛΔΚ, ιδίως λόγω των ένοπλων συγκρούσεων στις ανατολικές επαρχίες, που συνεχίζονται εδώ και πάνω από 20 χρόνια· εκφράζει τη λύπη του για την απώλεια ανθρώπινων ζωών και εκφράζει τη συμπαράστασή του προς τον λαό της ΛΔΚ·

επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς όλα τα αντιμαχόμενα μέρη να θέσουν αμέσως τέρμα στη βία, να καταθέσουν τα όπλα τους, να αποδεσμεύσουν όλα τα παιδιά από τις γραμμές τους και να προωθήσουν τον διάλογο για μια ειρηνική και βιώσιμη επίλυση της σύγκρουσης· ζητεί ιδίως την ταχεία και ενεργό επανέναρξη της συνεργασίας μεταξύ της MONUSCO και των ενόπλων δυνάμεων της ΛΔΚ (FARDC), με βάση τη συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας που υπεγράφη στις 28 Ιανουαρίου 2016 στην Κινσάσα, για την αποκατάσταση και την εδραίωση της ειρήνης και της ασφάλειας στην ανατολική περιοχή και σε ολόκληρη τη χώρα·

υπενθυμίζει ότι η εξουδετέρωση όλων των ένοπλων ομάδων στην περιοχή αυτή θα συμβάλει σημαντικά στην ειρήνη και τη σταθερότητα, και καλεί την κυβέρνηση της ΛΔΚ να την καταστήσει προτεραιότητά της και να αποκαταστήσει την ασφάλεια για όλους τους πολίτες της και τη σταθερότητα στις περιοχές Μπένι, Λουμπέρο και Μπουτέμπο·

ζητεί επειγόντως τη διεξαγωγή διεξοδικής, ανεξάρτητης και διαφανούς έρευνας εκ μέρους της διεθνούς κοινότητας σχετικά με τις σφαγές, με την πλήρη συνεργασία της κυβέρνησης της ΛΔΚ και της MONUSCO· ζητεί την επείγουσα σύγκληση της Ομάδας Διεθνών Απεσταλμένων και Εκπροσώπων για την περιοχή των Μεγάλων Λιμνών της Αφρικής με θέμα τις εκλογές στη ΛΔΚ, προκειμένου να ληφθούν κατάλληλα μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση, όπως η κινητοποίηση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ·

εμμένει στην άποψη ότι η κατάσταση αυτή δεν θα πρέπει να εμποδίσει τη διεξαγωγή των εκλογών σύμφωνα με το Σύνταγμα· τονίζει ότι η επιτυχής και έγκαιρη διεξαγωγή των εκλογών θα έχει καίρια σημασία για τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα και ανάπτυξη της χώρας·

καλεί τον Εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ) να συγκεντρώσει στοιχεία και να ερευνήσει τα περιστατικά βίας, προκειμένου να διαπιστωθεί αν υπάρχει βάση για τη διεξαγωγή έρευνας του ΔΠΔ σχετικά με τις καταγγελίες για εγκληματικές ενέργειες στο Μπένι·

επαναλαμβάνει ότι δεν είναι δυνατόν να μείνουν ατιμώρητοι όσοι έχουν διαπράξει παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εγκλήματα πολέμου, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και πράξεις σεξουαλικής βίας κατά γυναικών και κοριτσιών, ή είναι υπεύθυνοι για τη στρατολόγηση παιδιών στρατιωτών· τονίζει ότι τα άτομα που είναι υπεύθυνα για τέτοιες πράξεις πρέπει να καταγγέλλονται, να εντοπίζονται, να διώκονται και να τιμωρούνται σύμφωνα με το εθνικό και το διεθνές ποινικό δίκαιο·

ζητεί να εκπονηθεί και να δημοσιοποιηθεί έκθεση αξιολόγηση της δράσης της MONUSCO· χαιρετίζει το ψήφισμα 2277 (2016) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με το οποίο ανανεώθηκε η εντολή της MONUSCO και ενισχύθηκαν οι αρμοδιότητές της στον τομέα της πολιτικής προστασίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων της βίας με βάση το φύλο και της βίας κατά παιδιών·

καλεί τη MONUSCO να κάνει πλήρη χρήση της εντολής της για να προστατεύσει τον άμαχο πληθυσμό, και να εξασφαλίσει με τον «μετασχηματισμό των δυνάμεών της» ότι θα είναι σε θέση να ασκεί μεγαλύτερη επιχειρησιακή ικανότητα για την προστασία των αμάχων μέσω μηχανισμών ταχείας ανάπτυξης και αναγνώρισης από αέρος στο ανατολικό Κονγκό, συμπεριλαμβανομένων περιπολιών και κινητών βάσεων επιχειρήσεων·

10.

ζητεί από την Αφρικανική Ένωση και την ΕΕ να διασφαλίσουν μόνιμο πολιτικό διάλογο μεταξύ των χωρών της περιοχής των Μεγάλων Λιμνών, για να προληφθεί ενδεχόμενη περαιτέρω αποσταθεροποίηση· εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι έχει επιτευχθεί μικρή μόνο πρόοδος στην εφαρμογή της Συμφωνίας Πλαισίου για την Ειρήνη, την Ασφάλεια και τη Συνεργασία, του Φεβρουαρίου του 2013, και καλεί όλα τα μέρη να συμβάλουν ενεργά στις προσπάθειες σταθεροποίησης·

11.

εμμένει στην άποψη ότι η κοινωνία των πολιτών πρέπει να συμμετέχει σε κάθε δράση για την προστασία του άμαχου πληθυσμού και την επίλυση των συγκρούσεων, και ότι η κυβέρνηση της ΛΔΚ και η διεθνής κοινότητα πρέπει να προστατεύουν τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να τους προσφέρουν μια πλατφόρμα για τη δράση τους·

12.

αναγνωρίζει τις προσπάθειες που έχουν καταβάλει οι αρχές του Κονγκό για την καταπολέμηση της ατιμωρησίας και την πρόληψη της σεξουαλικής βίας και της βίας κατά παιδιών, αλλά θεωρεί ότι η πρόοδος παραμένει αργή·

13.

υπενθυμίζει στην ΕΕ ότι πρέπει να υπάρχει συνοχή μεταξύ των πολιτικών της, μεταξύ άλλων στο εμπόριο όπλων και εμπόριο πρώτων υλών, και ότι οι διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συμφωνιών στην περιοχή πρέπει να προάγουν την ειρήνη, τη σταθερότητα, την ανάπτυξη και τα ανθρώπινα δικαιώματα·

14.

καλεί την ΕΕ να εξετάσει το ενδεχόμενο επιβολής στοχευμένων κυρώσεων, συμπεριλαμβανομένων ταξιδιωτικών απαγορεύσεων και δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων, σε όσους ευθύνονται για τις σφαγές στο ανατολικό Κονγκό και τη βίαιη καταστολή στη ΛΔΚ, προκειμένου να συμβάλει στην πρόληψη της περαιτέρω κλιμάκωσης της βίας·

15.

καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να διατηρήσουν τη βοήθειά τους προς τον λαό της ΛΔΚ, προκειμένου να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης των τμημάτων του πληθυσμού που βρίσκονται σε επισφαλέστερη θέση, ιδίως δε των εσωτερικά εκτοπισμένων·

16.

καταδικάζει όλες τις επιθέσεις κατά ανθρωπιστικών φορέων και τα εμπόδια στην πρόσβαση σε ανθρωπιστική βοήθεια· καλεί όλα τα αντιμαχόμενα μέρη να σεβαστούν την ανεξαρτησία, την ουδετερότητα και την αμεροληψία των ανθρωπιστικών φορέων·

17.

επαναλαμβάνει ότι οι δραστηριότητες των επιχειρήσεων πρέπει να συμμορφώνονται πλήρως προς τα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα· καλεί, συνεπώς, τα κράτη μέλη να μεριμνούν ώστε οι επιχειρήσεις που υπάγονται στην εθνική δικαιοδοσία τους να μην αδιαφορούν για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα διεθνή πρότυπα στις δραστηριότητές τους σε τρίτες χώρες·

18.

χαιρετίζει την προσπάθεια των αρχών του Κονγκό να εφαρμόσουν τη νομοθεσία που απαγορεύει την εμπορία και κατεργασία μεταλλευμάτων σε περιοχές όπου γίνεται παράνομη εκμετάλλευση ορυκτών, όπως στις περιοχές που ελέγχονται από ένοπλες ομάδες· καλεί τις αρχές του Κονγκό να ενισχύσουν την εφαρμογή της νομοθεσίας και να επιτρέψουν τη διεξαγωγή διεξοδικότερου ελέγχου σε σχέση με τις εμπορικές συναλλαγές στον εξορυκτικό τομέα και την αθέμιτη χρήση των εσόδων από τον εξορυκτικό τομέα· καλεί την ΕΕ να υποστηρίξει εν προκειμένω τις προσπάθειες της ΛΔΚ μέσω των πολιτικών της για την αναπτυξιακή συνεργασία· χαιρετίζει την πρόσφατα συμφωνηθείσα ευρωπαϊκή αντίληψη υποχρεωτικών ελέγχων δέουσας επιμέλειας για τους προμηθευτές ορυκτών προερχόμενων από εμπόλεμες ζώνες, ως ένα πρώτο βήμα για την αντιμετώπιση του ζητήματος της ευθύνης των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στον τομέα αυτόν, και καλεί την ΕΕ να μετασχηματίσει την εν λόγω αντίληψη σε φιλόδοξη νομοθεσία την οποία να θεσπίσει άμεσα·

19.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στην Αντιπρόεδρο της Επιτροπής/Ύπατη Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας, στην Αφρικανική Ένωση, στο Συμβούλιο ΑΚΕ-ΕΕ, στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, στο Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και στον Πρόεδρο, τον Πρωθυπουργό και το Κοινοβούλιο της ΛΔΚ.

(1) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0085.

(2) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0278.

9.3.2018

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 91/6

P8_TA(2016)0291

Συνέχεια στην υλοποίηση του στρατηγικού πλαισίου για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης (ΕΚ 2020)

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με τη συνέχεια στην υλοποίηση του στρατηγικού πλαισίου για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης («ΕΚ 2020») (2015/2281(INI))

(2018/C 091/02)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

—	έχοντας υπόψη το άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ),

—	έχοντας υπόψη τα άρθρα 165 και 166 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ),

—	έχοντας υπόψη τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 14,

—	έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 12ης Μαΐου 2009 σχετικά με ένα στρατηγικό πλαίσιο για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης («EΚ 2020») (1),

—	έχοντας υπόψη την κοινή έκθεση του Συμβουλίου και της Επιτροπής του 2012 σχετικά με την εφαρμογή του στρατηγικού πλαισίου για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης (ΕΚ 2020) «Εκπαίδευση και κατάρτιση σε μια έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη» (2),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της 26ης Αυγούστου 2015 της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Σχέδιο κοινής έκθεσης του Συμβουλίου και της Επιτροπής, του 2015, σχετικά με την εφαρμογή του στρατηγικού πλαισίου για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης (ΕΚ 2020) — Νέες προτεραιότητες για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης» (COM(2015)0408),

—

έχοντας υπόψη την κοινή έκθεση για το 2015 του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του στρατηγικού πλαισίου για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης (ΕΚ 2020) — «Νέες προτεραιότητες για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης» (3),

—	έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 28ης και 29ης Νοεμβρίου 2011 για κριτήριο αναφοράς σχετικά με τη μαθησιακή κινητικότητα (4),

—	έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 19ης Νοεμβρίου 2010, σχετικά με την εκπαίδευση για την αειφόρο ανάπτυξη (5),

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 17ης Φεβρουαρίου 2014 σχετικά με την επένδυση στην εκπαίδευση και κατάρτιση — απάντηση στον «Ανασχεδιασμό της εκπαίδευσης: Επένδυση σε δεξιότητες για καλύτερα αποτελέσματα στον κοινωνικοοικονομικό τομέα» και «Ετήσια Επισκόπηση της Ανάπτυξης για το 2013» (6),

—	έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 20ής Μαΐου 2014, για την αποτελεσματική κατάρτιση των εκπαιδευτικών (7),

—	έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 20ής Μαΐου 2014 για τη διασφάλιση της ποιότητας στην εκπαίδευση και κατάρτιση (8),

—	έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την επιχειρηματικότητα στην εκπαίδευση και κατάρτιση (9),

—	έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με το ρόλο της προσχολικής και της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην ενίσχυση της δημιουργικότητας, της καινοτομίας και της ψηφιακής ικανότητας (10),

—	έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για τη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου και την προώθηση της σχολικής επιτυχίας (11),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Ανασχεδιασμός της εκπαίδευσης: επενδύοντας στις δεξιότητες για καλύτερα κοινωνικοοικονομικά αποτελέσματα» (COM(2012)0669),

—	έχοντας υπόψη τη σύσταση του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2012, για την επικύρωση της μη τυπικής και της άτυπης μάθησης (12),

—	έχοντας υπόψη τη σύσταση 2006/962/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τις βασικές ικανότητες της διά βίου μάθησης (13),

—	έχοντας υπόψη τη Δήλωση του Παρισιού για την προαγωγή της ιδιότητας του πολίτη και των κοινών αξιών της ελευθερίας, της ανοχής και τη μη διακριτικής μεταχείρισης μέσω της εκπαίδευσης, που εγκρίθηκε στην άτυπη σύνοδο των Υπουργών Παιδείας της ΕΕ στις 17 Μαρτίου 2015 στο Παρίσι (14),

—	έχοντας υπόψη τα «συμπεράσματα της Ρίγας» που εγκρίθηκαν στις 22 Ιουνίου 2015 από τους υπουργούς που είναι αρμόδιοι για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (15),

—	έχοντας υπόψη την πράσινη βίβλο της Επιτροπής της 3ης Ιουλίου 2008 με τίτλο «Mετανάστευση και κινητικότητα: προκλήσεις και ευκαιρίες για τα εκπαιδευτικά συστήματα της ΕΕ» (COM(2008)0423),

—	έχοντας υπόψη την έκθεση που κατάρτισε η Ομάδα Εμπειρογνωμόνων του τομέα «Νέες δεξιότητες για νέες θέσεις εργασίας» για την Επιτροπή τον Φεβρουάριο του 2010 με τίτλο «New Skills for New Jobs: Action Now» (Νέες δεξιότητες για νέες θέσεις εργασίας: άμεση ανάληψης δράσης) (16),

—	έχοντας υπόψη τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τη διακρατική κινητικότητα εντός της Κοινότητας για σκοπούς εκπαίδευσης και κατάρτισης: Ευρωπαϊκός χάρτης ποιότητας για την κινητικότητα (17),

—	έχοντας υπόψη την έκθεση του έκτου Φόρουμ Πανεπιστημίων-Επιχειρήσεων του Μαρτίου 2015 (18),

—	έχοντας υπόψη την πρόγνωση δεξιοτήτων του CEDEFOP για το 2012, «Future skills supply and demand in Europe» (Μελλοντική προσφορά και ζήτηση δεξιοτήτων στην Ευρώπη) (19),

—	έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του της 8ης Σεπτεμβρίου 2015 σχετικά με την προώθηση της επιχειρηματικότητας των νέων μέσω της εκπαίδευσης και της κατάρτισης (20) και της 28ης Απριλίου 2015 σχετικά με τη συνέχεια που πρέπει να δοθεί για την εφαρμογή της διαδικασίας της Μπολόνια (21),

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 26ης Νοεμβρίου 2015 σχετικά με την εκπαίδευση των παιδιών σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και σε παρατεταμένες κρίσεις (22),

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Απριλίου 2016 με τίτλο «το Erasmus+ και άλλα εργαλεία για την προώθηση της κινητικότητας στο πλαίσιο της ΕΕΚ — μια προσέγγιση διά βίου μάθησης» (23),

—	έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

—	έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας (A8-0176/2016),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στο εξής όλες οι παραπομπές στην «εκπαίδευση και κατάρτιση» πρέπει να θεωρούνται ότι περιλαμβάνουν τις τυπικές, μη τυπικές και άτυπες μορφές εκπαίδευσης, λόγω του συμπληρωματικού τους χαρακτήρα στα πλαίσια της μετάβασης προς μια κοινωνία της γνώσης και του ρόλου τους στην αντιμετώπιση ειδικών ομάδων-στόχων, διευκολύνοντας με αυτόν τον τρόπο την ένταξη ατόμων με λιγότερες ευκαιρίες εκπαίδευσης·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκπαίδευση και η κατάρτιση δεν θα πρέπει να στοχεύουν αποκλειστικά και μόνο στην κάλυψη των αναγκών της αγοράς εργασίας, αλλά θα πρέπει να αποτελούν αυτοτελείς αξίες, δεδομένου ότι η εκπαίδευση διαδραματίζει εξίσου σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των ηθικών αξιών, των αξιών του πολίτη, καθώς και των ανθρωπιστικών με την ευρεία έννοια αξιών, όπως κατοχυρώνονται στις Συνθήκες, καθώς και στην ενίσχυση των δημοκρατικών αρχών στις οποίες βασίζεται η Ευρώπη·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκπαίδευση θα πρέπει να συμβάλλει στην προσωπική εξέλιξη, τον αμοιβαίο σεβασμό και την ανάπτυξη των νέων ώστε να γίνουν ενεργοί, υπεύθυνοι και συνειδητοποιημένοι πολίτες και να διαθέτουν πολιτικές, κοινωνικές και διαπολιτισμικές ικανότητες σε πολλούς τομείς, καθώς και ειδικευμένοι επαγγελματίες·

Δ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκπαίδευση θα πρέπει να θεωρείται θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα και δημόσιο αγαθό και να είναι προσβάσιμο από όλους·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκπαίδευση και η κατάρτιση παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, και ότι η επέκταση της πρόσβασης στη διά βίου μάθηση μπορεί να δημιουργήσει νέες δυνατότητες για τους έχοντες χαμηλό επίπεδο δεξιοτήτων, τους άνεργους, τα άτομα με ειδικές ανάγκες, τους ηλικιωμένους και τους μετανάστες·

ΣΤ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η χωρίς αποκλεισμούς και υψηλού επιπέδου εκπαίδευση και κατάρτιση είναι ουσιώδεις για την πολιτισμική, οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της Ευρώπης·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η εκπαίδευση και η κατάρτιση στην Ευρώπη θα πρέπει να συμβάλουν στις στρατηγικές και τις πρωτοβουλίες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», της πρωτοβουλίας για την ψηφιακή ενιαία αγορά, του ευρωπαϊκού θεματολογίου για την ασφάλεια και του επενδυτικού σχεδίου για την Ευρώπη·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι δεν αντιμετωπίζουν όλα τα κράτη μέλη το ίδιο είδος και το ίδιο επίπεδο προκλήσεων, γεγονός που σημαίνει ότι οι συστάσεις που προτείνονται για τον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης θα πρέπει να είναι ευέλικτες και να λαμβάνουν υπόψη τους εθνικούς και περιφερειακούς οικονομικούς, κοινωνικούς, δημογραφικούς, πολιτιστικούς και λοιπούς παράγοντες, ενώ παράλληλα να στοχεύουν στην βελτίωση της κατάστασης στο σύνολο της ΕΕ·

Θ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνεργασία βάσει του πλαισίου «ΕΚ 2020», παράλληλα με τον σεβασμό της αρμοδιότητας των κρατών μελών, θα πρέπει να συμπληρώνει τις εθνικές δράσεις και να στηρίζει τα κράτη μέλη στις προσπάθειές τους για την ανάπτυξη των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική ανάπτυξη και η κοινωνική συνοχή θα πρέπει να τεθούν σε ίση βάση μέσω ενός μείγματος πολιτικής που θα στοχεύει σε δικαιότερη κατανομή της γνώσης σε ολόκληρο τον πληθυσμό προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι διευρυνόμενες εισοδηματικές διαφορές που κατά τα φαινόμενα αποτελούν δυσμενή επίπτωση της τεχνολογικής ανάπτυξης με επίκεντρο τις δεξιότητες·

ΙΑ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αποδοτικές επενδύσεις στην ποιοτική εκπαίδευση και κατάρτιση συνιστούν πηγή βιώσιμης ανάπτυξης·

ΙΒ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι τα υφιστάμενα χαμηλά επίπεδα γνώσεων και βασικών δεξιοτήτων είναι ανησυχητικά και συνεπώς απαιτείται η πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση να παρέχουν τις απαραίτητες βάσεις για την περαιτέρω μάθηση και την ενσωμάτωση στην αγορά εργασίας·

ΙΓ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τάσεις οι οποίες δείχνουν χαμηλές βασικές δεξιότητες των ενηλίκων καθιστούν αναγκαία την ενίσχυση της εκπαίδευσης ενηλίκων που αποτελεί μέσο για την αναβάθμιση δεξιοτήτων και την απόκτηση νέων δεξιοτήτων·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στην ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης για το 2014 η Επιτροπή είναι της άποψης ότι όσον αφορά τις δαπάνες, τα κράτη μέλη πρέπει να αναζητήσουν τρόπους προστασίας ή προώθησης μακροπρόθεσμων επενδύσεων στους τομείς της εκπαίδευσης, της έρευνας, της καινοτομίας, της ενέργειας και της δράσης για το κλίμα και ότι είναι θέμα ζωτικής σημασίας να υπάρξουν επενδύσεις στον εκσυγχρονισμό των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης, περιλαμβανομένης της διά βίου μάθησης·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δημόσιοι προϋπολογισμοί εξακολουθούν να υφίστανται σοβαρές πιέσεις, με αρκετά κράτη μέλη να έχουν προβεί σε περικοπές των δαπανών τους για την εκπαίδευση και την κατάρτιση, και είναι τώρα αναγκαίο να καταστούν αποδοτικότερες οι περαιτέρω επενδύσεις στον τομέα αυτόν, ως αποφασιστικός παράγοντας για την παραγωγικότητα, την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά την βελτίωση στα αποτελέσματα που συνδέονται με την επίτευξη των στόχων της ΕΚ2020 για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, έχουν αναφερθεί ανησυχίες σε όλο τον ευρωπαϊκό χώρο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σχετικά με την αποδοτικότητα των επενδύσεων στην εκπαίδευση από τα κράτη μέλη, την προτεραιότητα που δίνεται στους ποσοτικούς δείκτες, τις συνθήκες διδασκαλίας, την ποιότητα της μάθησης, τον περιορισμό της ακαδημαϊκής ελευθερίας, και τον σκεπτικισμό σχετικά με ορισμένες πτυχές της διαδικασίας της Μπολόνια και την εφαρμογή της σε ορισμένες χώρες·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι από την έκθεση παρακολούθησης για το πλαίσιο «ΕΚ 2020» προκύπτει ότι η κύρια πρόκληση που αντιμετωπίζουμε σήμερα είναι η εκπαιδευτική φτώχεια και η ανεπαρκής ένταξη των ατόμων με χαμηλό κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο, εξού και η ανάγκη να επικεντρωθούμε στην κοινωνική διάσταση προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της στρατηγικής «ΕΚ 2020» και να βελτιωθεί ο συμμετοχικός χαρακτήρας και η ποιότητα των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης·

Το στρατηγικό πλαίσιο «ΕΚ 2020»

επικροτεί την προσπάθεια αποτίμησης του πλαισίου «ΕΚ 2020» και υπογραμμίζει την ανάγκη να ληφθούν υπόψη τα συμπεράσματά της και να εφαρμοστούν πάραυτα προκειμένου να αυξηθεί η προστιθέμενη αξία και να βελτιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητα του στρατηγικού πλαισίου, ενισχύοντας την καταλληλότητα του πλαισίου για κάθε χώρα και την αμοιβαία μάθηση·

εκφράζει τη λύπη του διότι παραμένουν άλυτα τεράστια προβλήματα όσον αφορά την ποιότητα, την προσβασιμότητα και τις κοινωνικοοικονομικές διακρίσεις στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης και πιστεύει ότι θα πρέπει να υλοποιηθούν πιο φιλόδοξες, συντονισμένες και αποτελεσματικές δράσεις πολιτικής τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο·

επαναλαμβάνει τη σημασία της δήλωσης για την προαγωγή της ιδιότητας του πολίτη και των κοινών αξιών της ελευθερίας, της ανεκτικότητας και της αποφυγής των διακρίσεων μέσω της εκπαίδευσης, που εγκρίθηκε στο Παρίσι τον Μάρτιο του 2015·

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη μείωση του αριθμού των τομέων προτεραιότητας του πλαισίου «ΕΚ 2020» σε έξι συγκεκριμένα θέματα από τα οποία τα κράτη μέλη μπορούν να επιλέξουν ανάλογα με τις δικές τους ανάγκες και συνθήκες, αλλά επισημαίνει ότι θα πρέπει να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα και ο επιχειρησιακός χαρακτήρας του ΕΚ 2020 και να θεσπιστεί το αντίστοιχο πρόγραμμα εργασίας·

επικροτεί την πρόταση παράτασης του κύκλου εργασιών από 3 σε 5 έτη, για την καλύτερη υλοποίηση των μακροπρόθεσμων στρατηγικών στόχων και την ανάπτυξη εργασιών σχετικά με ζητήματα όπως η υστέρηση ως προς τις επιδόσεις των μαθητών σε ορισμένους τομείς σπουδών, τα χαμηλά ποσοστά συμμετοχής στην εκπαίδευση ενηλίκων, η πρόωρη εγκατάλειψη του σχολείου, η κοινωνική ένταξη, η συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, το χάσμα μεταξύ των φύλων και τα ποσοστά απασχολησιμότητας των αποφοίτων·

χαιρετίζει τη νέα γενιά ομάδων εργασίας του πλαισίου «ΕΚ 2020» και ζητεί από την Επιτροπή να βελτιώσει την εκπροσώπηση διαφόρων ενδιαφερομένων φορέων στις εν λόγω ομάδες, ειδικότερα μέσω της συμπερίληψης περισσότερων εμπειρογνωμόνων σε θέματα εκπαίδευσης, νέων εργαζομένων, εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών, εκπαιδευτικών και μελών του διδακτικού προσωπικού, η εμπειρία των οποίων στον κλάδο είναι ουσιώδης για την επίτευξη των στόχων του «ΕΚ 2020»· τονίζει την ανάγκη βελτίωσης της διάδοσης των αποτελεσμάτων των ομάδων σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό επίπεδο και σε επίπεδο ΕΕ·

επικροτεί την ενίσχυση του διευθυντικού ρόλου των ανεπίσημων φορέων εντός του πλαισίου «ΕΚ 2020», καθώς και τη δημιουργία βρόγχων ανάδρασης που συνδέουν την Ομάδα Υψηλού Επιπέδου με τις ομάδες Γενικών Διευθυντών και τις ομάδες εργασίας· αναγνωρίζει τον ρόλο τον οποίο διαδραματίζουν οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών όσον αφορά την προσέγγιση ενδιαφερόμενων φορέων και πολιτών σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο σχετικά με την ευρωπαϊκή συνεργασία στους τομείς της εκπαίδευσης και της κατάρτισης και ζητεί να τους παρασχεθεί χρηματοδοτική στήριξη στο πλαίσιο του προγράμματος Erasmus+ (βασική δράση 3) και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου·

ζητεί την ίδρυση ενός ανεπίσημου συντονιστικού φορέα που θα απαρτίζεται από τον Γενικό Διευθυντή της ΓΔ Εκπαίδευσης και Πολιτισμού της Επιτροπής (ΓΔ EAC), τους Διευθυντές που είναι αρμόδιοι για την εκπαίδευση σε άλλες ΓΔ, από εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών, των κοινωνικών εταίρων και της Επιτροπής Πολιτισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και θα πραγματοποιεί συναντήσεις υψηλού επιπέδου για τη διασφάλιση του στενότερου συντονισμού των εργασιών, της συνοχής των πολιτικών και της συνέχειας σε συστάσεις που εκδίδονται από επίσημους και ανεπίσημους φορείς του πλαισίου «ΕΚ 2020»· θεωρεί ότι αυτός ο συντονισμός είναι απαραίτητος λόγω του προβληματισμού για την έλλειψη πραγματικού διαλόγου μεταξύ της Επιτροπής και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και του καταμερισμού των αρμοδιοτήτων σχετικά με το πλαίσιο ΕΚ 2020 μεταξύ διάφορων ΓΔ της Επιτροπής και των Επιτρόπων· ζητεί να κοινοποιηθούν δεόντως τα αποτελέσματα των εν λόγω εργασιών, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο·

επαναλαμβάνει, χωρίς ωστόσο να παραβλέπει την σημασία της απόκτησης δεξιοτήτων που ευνοούν την απασχολησιμότητα, ότι θα πρέπει να διαφυλάσσεται η αξία, η ποιότητα, η πρακτική χρήση της γνώσης καθώς και η ακαδημαϊκή ακρίβεια· υπογραμμίζει ότι, λόγω της διαφορετικής κοινωνικοοικονομικής κατάστασης στα κράτη μέλη και των διαφόρων εκπαιδευτικών παραδόσεων, πρέπει να αποφεύγονται οι περιοριστικές προσεγγίσεις γενικής εφαρμογής· υπογραμμίζει ότι στην προσεχή ατζέντα δεξιοτήτων για την Ευρώπη, παρότι ορθώς η προσοχή επικεντρώνεται στις προκλήσεις που αφορούν την οικονομία και την απασχόληση, θα πρέπει εξίσου να εξετάζεται η σημασία των ειδικών γνώσεων, των σχολικών επιδόσεων, της κριτικής σκέψης και της δημιουργικότητας· ζητεί, ταυτόχρονα, από τα κράτη μέλη να παράσχουν στήριξη σε πρωτοβουλίες στο πλαίσιο των οποίων οι σπουδαστές θα μπορούν να παρουσιάζουν τις δεξιότητές τους ενώπιον του κοινού και δυνητικών εργοδοτών·

10.

επισημαίνει τους κινδύνους που συνδέονται με την αύξηση της ριζοσπαστικοποίησης, της βίας, του εκφοβισμού και των προβλημάτων συμπεριφοράς που αρχίζουν να εμφανίζονται από το επίπεδο της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης· καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει έρευνα σε επίπεδο ΕΕ και να παρουσιάσει επισκόπηση της κατάστασης σε όλα τα κράτη μέλη αναφέροντας την αντίδρασή τους στις εν λόγω τάσεις, καθώς και κατά πόσον ή με ποιον τρόπο τα κράτη μέλη έχουν ενσωματώσει την ηθική, προσωπική και κοινωνική αγωγή στα προγράμματα σπουδών τους ως μέσο που μέχρι στιγμής έχει αποδειχθεί επιτυχημένο σε πολλά σχολεία, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης για τους διδάσκοντες όσον αφορά τις εν λόγω οριζόντιες ικανότητες· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές στον τομέα αυτόν·

11.

τονίζει την αξία μιας προσέγγισης βάσει της κοινότητας στον τομέα της τυπικής, μη τυπικής και άτυπης εκπαίδευσης και της ανάπτυξης ισχυρών δεσμών μεταξύ μαθησιακών πλαισίων και οικογενειών·

12.

ζητεί τη διεύρυνση της συμμετοχής όλων των συναφών φορέων στο έργο του πλαισίου «ΕΚ 2020»·

13.

είναι της γνώμης ότι και οι ίδιοι οι εκπαιδευόμενοι πρέπει να ενθαρρύνονται να συμμετέχουν ενεργά στη διακυβέρνηση των μαθησιακών δομών τους, σε όλες τις ηλικίες και σε όλα τα είδη μάθησης·

14.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να ενισχύσουν τους δεσμούς μεταξύ της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (ΕΕΚ), των ερευνητικών ιδρυμάτων και του οικονομικού τομέα, και να εξασφαλίσουν τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και της κοινωνίας των πολιτών· επισημαίνει ότι η εν λόγω εταιρική σχέση θα ενισχύσει τον αντίκτυπο του στρατηγικού πλαισίου «ΕΚ 2020» και τη σημασία των εκπαιδευτικών συστημάτων για την αύξηση της ικανότητας καινοτομίας της Ευρώπης·

15.

τονίζει ότι οι στρατηγικές επικοινωνίας μεταξύ σχολείων και γονέων, τα προγράμματα εκπαίδευσης του χαρακτήρα και άλλα προγράμματα προσωπικής ανάπτυξης που εφαρμόζονται σε μαθησιακά πλαίσια σε συνεργασία με τις οικογένειες και άλλους συναφείς κοινωνικούς εταίρους μπορούν να συνεισφέρουν στην ενίσχυση της κοινωνικής σύγκλισης, στην προώθηση της ενεργού συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και των ευρωπαϊκών αξιών, όπως αυτές κατοχυρώνονται στις Συνθήκες, καθώς και στην πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης υπογραμμίζει ότι ένα υποστηρικτικό οικογενειακό περιβάλλον έχει καίρια σημασία για τη διαμόρφωση της επάρκειας των βασικών δεξιοτήτων των παιδιών και επισημαίνει την αξία των κύκλων μαθημάτων για γονείς που μπορούν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά όσον αφορά την καταπολέμηση της εκπαιδευτικής φτώχειας·

16.

ενθαρρύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών εντός του πλαισίου «ΕΚ 2020»·

17.

τονίζει ότι η συνεργασία μέσω του πλαισίου 2020 συμπληρώνει με ουσιαστικό τρόπο εθνικά μέτρα, όπως η αμοιβαία μάθηση, η συλλογή δεδομένων, οι ομάδες εργασίας και οι ανταλλαγές ορθών εθνικών πρακτικών, τα οποία θα ενισχυθούν μέσω βελτιώσεων ως προς τη διαφάνεια και τον συντονισμό τους καθώς και τη διάδοση των αποτελεσμάτων τους·

18.

τονίζει τον ρόλο των εξωτερικών ενώσεων και ΜΚΟ που εισέρχονται στα σχολεία με στόχο να παράσχουν στα παιδιά πρόσθετες δεξιότητες και κοινωνικές ικανότητες, όπως τέχνες και χειρωνακτικές δραστηριότητες, και να συνδράμουν στην ενσωμάτωση, την καλύτερη κατανόηση του περιβάλλοντός τους, την αλληλεγγύη στη μάθηση και στη διαβίωση, καθώς και να διευκολύνουν την αναβάθμιση των μαθησιακών ικανοτήτων για ολόκληρες τις τάξεις·

19.

εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι η εκπαίδευση και κατάρτιση των διδασκόντων υστερεί από άποψη εύρους και πολυπλοκότητας σε ορισμένα κράτη μέλη, όσον αφορά ικανότητες που είναι απαραίτητες για τη διδασκαλία στις μέρες μας, και συγκεκριμένα η ικανότητα διαχείρισης ολοένα αυξανόμενης ποικιλίας εκπαιδευόμενων, η χρήση καινοτόμων παιδαγωγικών μεθόδων και εργαλείων ΤΠΕ·

20.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προσαρμόσουν την αρχική κατάρτιση διδασκόντων και τα προγράμματα συνεχούς ενδοϋπηρεσιακής εκπαίδευσής τους, να αξιοποιήσουν καλύτερα τις δραστηριότητες αμοιβαίας μάθησης μεταξύ κρατών μελών και να προωθήσουν τη συνεργασία και τις συμπράξεις μεταξύ ιδρυμάτων κατάρτισης διδασκόντων και σχολείων·

21.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη νέα προτεραιότητα του πλαισίου «ΕΚ 2020», και συγκεκριμένα τη μεγαλύτερη στήριξη των εκπαιδευτικών και την βελτίωση του κύρους τους, στοιχεία απαραίτητα ώστε να συγκεντρώνουν τον απαιτούμενο σεβασμό, και, με τον τρόπο αυτό, να γίνει πιο ελκυστικό το επάγγελμά τους· είναι της άποψης ότι η εκπλήρωση του στόχου αυτού προϋποθέτει καλύτερη προετοιμασία και κατάρτιση των διδασκόντων και βελτίωση των συνθηκών εργασίας τους, συμπεριλαμβανομένης της αύξησης των μισθών σε ορισμένα κράτη μέλη, δεδομένου ότι οι διδάσκοντες συχνά λαμβάνουν χαμηλότερο από τον μέσο μισθό των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης·

22.

σημειώνει με ανησυχία ότι σε ορισμένα κράτη μέλη, ιδίως σε χώρες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, η κατάρτιση των εκπαιδευτικών και η ποιότητα της εκπαίδευσης έχουν υποβαθμιστεί λόγω έλλειψης προσωπικού και περικοπών στην εκπαίδευση·

23.

επισημαίνει ότι η ανοικτή και καινοτόμος εκπαίδευση και κατάρτιση αποτελεί τομέα προτεραιότητας στο πλαίσιο της στρατηγικής «ΕΚ 2020»· υπογραμμίζει τη σημασία της ανάπτυξης και προώθησης της καινοτομίας και της ευελιξίας στις μεθόδους διδασκαλίας, μάθησης και διάδοσης των γνώσεων στο πλαίσιο των οποίων τα άτομα θα έχουν ενεργό συμμετοχή·

24.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες που προσφέρει η ψηφιοποίηση, οι ΤΠΕ και οι νέες τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένων των ανοιχτών πλατφορμών δεδομένων και των μαζικών ανοικτών διαδικτυακών μαθημάτων, προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα και η προσβασιμότητα της διδασκαλίας και της μάθησης· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να καταβάλουν τις αναγκαίες προσπάθειες για την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων και των δεξιοτήτων ΤΠΕ, και μέσω της διοργάνωσης ειδικής επιμόρφωσης για τη χρήση αυτών των μέσων για τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές σε επίπεδο σχολείου και πανεπιστημίου· ενθαρρύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και την ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας στον τομέα αυτόν·

25.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την προσοχή που έδωσε η Επιτροπή στη σημασία των ψηφιακών δεξιοτήτων· υπογραμμίζει ότι οι δεξιότητες αυτές αποτελούν απαραίτητα εφόδια για τους νέους για τον 21ο αιώνα·

26.

υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στο ζήτημα της αναβάθμισης των μαθησιακών αποτελεσμάτων σε σχέση με τους διαθέσιμους πόρους εντός του πλαισίου «ΕΚ 2020», ιδίως όσον αφορά την εκπαίδευση ενηλίκων·

27.

ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναθεωρήσουν τους υφιστάμενους κανόνες για την αξιολόγηση των προγραμμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης που χρηματοδοτούνται από τα ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά μέσα, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στην αξιολόγηση του αντικτύπου με βάση την ποιότητα και στα αποτελέσματα σε σχέση με τις παρατηρούμενες προτεραιότητες του πλαισίου «ΕΚ 2020»·

28.

ζητεί από τα κράτη μέλη να στηρίξουν, μέσω υποτροφιών και δανείων, εκπαιδευτικά προγράμματα και προγράμματα σπουδών των οποίων η δομή συνδράμει στη γεφύρωση του χάσματος μεταξύ εκπαίδευσης και πρακτικών αναγκών·

29.

τονίζει την ανάγκη καλύτερης επικέντρωσης των προσπαθειών στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης μέσω της συγχώνευσης και του εξορθολογισμού υφιστάμενων προγραμμάτων και πρωτοβουλιών·

30.

καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίζει, κατά περίπτωση, τις μειονοτικές ομάδες ως χωριστές και διακριτές ομάδες προκειμένου να ανταποκρίνεται καλύτερα στα αντίστοιχα προβλήματα που αντιμετωπίζει κάθε ομάδα·

31.

πιστεύει ακράδαντα ότι η επένδυση στην προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα, που θα είναι κατάλληλα προσαρμοσμένη στην ευαισθησία και στο επίπεδο ωριμότητας κάθε ομάδας στόχου, αποδίδει περισσότερο από την επένδυση σε κάθε άλλο στάδιο της εκπαίδευσης· επισημαίνει ότι η επένδυση στην προσχολική εκπαίδευση αποδεδειγμένα μειώνει το μελλοντικό κόστος·

32.

πιστεύει ότι η επιτυχία της εκπαίδευσης σε όλα τα επίπεδα εξαρτάται από τους καλά καταρτισμένους διδάσκοντες και από τη συνεχώς προοδεύουσα επαγγελματική τους κατάρτιση και, κατά συνέπεια, απαιτούνται επαρκείς επενδύσεις για την κατάρτιση των διδασκόντων·

Ποιότητα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης

33.

ζητεί να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην ποιότητα της εκπαίδευσης, ξεκινώντας από την προσχολική εκπαίδευση και συνεχίζοντας σε όλη τη διάρκεια της ζωής·

34.

ζητεί να αναπτυχθούν ορθές πρακτικές για την αξιολόγηση της ποιοτικής προόδου και των επενδύσεων στη χρήση ποιοτικών δεδομένων σε συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο, λαμβάνοντας υπόψη τους δείκτες και τα σημεία αναφοράς που χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο «ΕΚ 2020»·

35.

τονίζει τη σημασία της διδασκαλίας και της εκμάθησης γενικών βασικών δεξιοτήτων, όπως ΤΠΕ, μαθηματικά, κριτική σκέψη, ξένες γλώσσες, κινητικότητα κ.λπ., οι οποίες επιτρέπουν στους νέους να προσαρμοστούν εύκολα στο μεταβαλλόμενο κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον·

36.

επισημαίνει τον πρωτοφανή αριθμό μαθητών που συμμετέχουν στην επίσημη εκπαίδευση· εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι το ποσοστό ανεργίας των νέων στην ΕΕ εξακολουθεί να είναι υψηλό και το ποσοστό απασχόλησης των αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης έχει μειωθεί·

37.

τονίζει ότι οι στόχοι αναφοράς σχετικά με την εκπαίδευση και την κατάρτιση που ορίζονται στην στρατηγική «Ευρώπη 2020», μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται, κυρίως, η μείωση του ποσοστού της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου κάτω από το 10 % και η αύξηση του ποσοστού των νέων με πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στο 40 %, δεν πρέπει να επιτευχθούν εις βάρος της ποιότητας της εκπαίδευσης, αλλά, αντίθετα να εκπληρωθούν λαμβάνοντας υπόψη τον πρώτο στόχο του πλαισίου «ΕΚ 2020»«κατάλληλες και υψηλής ποιότητας δεξιότητες και ικανότητες»· επισημαίνει ότι αυτός ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί με την ανάπτυξη προγραμμάτων διττής εκπαίδευσης·

38.

εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι οι τυποποιημένες εξετάσεις και οι ποσοτικές προσεγγίσεις στην εκπαιδευτική λογοδοσία μετρούν, στην καλύτερη περίπτωση, ένα περιορισμένο φάσμα παραδοσιακών ικανοτήτων, και ενδέχεται να έχουν ως αποτέλεσμα τα σχολεία να οδηγούνται στην προσαρμογή του διδακτικού υλικού σε απλό υλικό εξετάσεων, παραβλέποντας τις εγγενείς αξίες της εκπαίδευσης· επισημαίνει ότι η εκπαίδευση και η κατάρτιση διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη ηθικών αξιών, αξιών που σχετίζονται με την ιδιότητα του πολίτη και ανθρωπιστικών αξιών, ενώ το έργο των διδασκόντων και τα επιτεύγματα των μαθητών στο πεδίο αυτό παραβλέπονται από τις βαθμολογίες των εξετάσεων· τονίζει εν προκειμένω την ανάγκη για ευελιξία, καινοτομία και δημιουργικότητα στα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα, στοιχεία που μπορούν να αναβαθμίσουν την ποιότητα της μάθησης και το επίπεδο εκπαίδευσης·

39.

τονίζει την ανάγκη ανάπτυξης βασικών δεξιοτήτων για την επίτευξη ποιοτικής εκπαίδευσης·

40.

υπογραμμίζει τη σημασία της παροχής προσχολικής εκπαίδευσης υψηλής ποιότητας και του έγκαιρου εκσυγχρονισμού της· υπογραμμίζει τον καίριο ρόλο της ατομοκεντρικής προσέγγισης στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης που ευνοεί την ανάπτυξη της δημιουργικότητας και της κριτικής σκέψης, εστιάζοντας παράλληλα στα προσωπικά ενδιαφέροντα, στις ανάγκες και στις ικανότητες των σπουδαστών·

41.

καλεί τα κράτη μέλη να κατευθύνουν τις επενδύσεις σε μια χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευση που ανταποκρίνεται στις προκλήσεις της κοινωνίας, όσον αφορά τη διασφάλιση ίσης πρόσβασης και ίσων ευκαιριών για όλους· τονίζει ότι η εκπαίδευση και κατάρτιση ποιότητας, συμπεριλαμβανομένων των ευκαιριών διά βίου μάθησης και των προγραμμάτων για την αντιμετώπιση των διακρίσεων κάθε μορφής, των οικονομικών και κοινωνικών ανισοτήτων και των αιτίων του αποκλεισμού είναι στοιχεία απαραίτητα για τη βελτίωση της κοινωνικής συνοχής και της ζωής των νέων που πλήττονται από μειονεκτήματα κοινωνικής και οικονομικής υφής, καθώς και εκείνων που προέρχονται από μειονοτικές ομάδες, και υπογραμμίζει την ανάγκη να συνεχιστούν οι προσπάθειες για τη μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου·

42.

ζητεί να αυξηθεί η ενσωμάτωση των ατόμων με αναπηρία ή με ειδικές ανάγκες στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, και παράλληλα παροτρύνει να βελτιωθεί η εκπαίδευση των διδασκόντων προκειμένου αυτοί να αποκτήσουν τις κατάλληλες δεξιότητες ώστε να είναι σε θέση να συμπεριλάβουν, να ενσωματώσουν και να συνδράμουν τους σπουδαστές με αναπηρία·

43.

τονίζει ότι θα πρέπει να εξεταστούν και να αξιολογηθούν οι δυσμενείς επιπτώσεις της διαδικασίας της Μπολόνια και η κινητικότητα των φοιτητών· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να καταβάλουν μεγαλύτερες προσπάθειες για την εκπλήρωση των στόχων και να μεριμνήσουν για την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που έχουν συμφωνηθεί από κοινού στο πλαίσιο της διαδικασίας της Μπολόνια και των προγραμμάτων κινητικότητας, και να έχουν μεγαλύτερη συμμετοχή και συνεργασία στη διόρθωση των ατελειών τους, έτσι ώστε να αντικατοπτρίζουν σε μεγαλύτερο βαθμό τις ανάγκες των φοιτητών και του συνόλου της ακαδημαϊκής κοινότητας, καθώς και να ενισχύουν και να υποστηρίζουν τη βελτίωση της ποιότητας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης·

44.

συνηγορεί υπέρ της ευρύτερης συμμετοχής της πανεπιστημιακής κοινότητας στον κύκλο εργασίας του πλαισίου «ΕΚ 2020»·

45.

επισημαίνει ότι η διαδικασία της Μπολόνια έχει αποτελέσει αφορμή για σημαντικά επιτεύγματα και είναι της γνώμης ότι τα εκπαιδευτικά ιδρύματα θα πρέπει να επιδείξουν ευελιξία κατά τη χρήση εκπαιδευτικών ενοτήτων και του ευρωπαϊκού συστήματος μεταφοράς διδακτικών μονάδων (ECTS)·

46.

επικροτεί τις προσπάθειες για αύξηση των εγγραφών φοιτητών στους κλάδους των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών, αλλά όχι εις βάρος των ανθρωπιστικών επιστημών οι οποίες είναι απαραίτητες για την ορθή αξιοποίηση των ευκαιριών που παρουσιάζουν οι κλάδοι των θετικών επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών·

47.

τονίζει ότι η παραγωγή οικονομικού αποτελέσματος δεν θα πρέπει να αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για όλες τις ακαδημαϊκές δραστηριότητες και, στο πλαίσιο αυτό, ζητεί να καταβληθούν προσπάθειες προκειμένου να διασφαλισθεί ότι οι ανθρωπιστικές επιστήμες δεν κινδυνεύουν να εξαφανιστούν από το ερευνητικό τοπίο·

48.

τάσσεται υπέρ μιας περισσότερο ολιστικής άποψης που υπογραμμίζει τη σημασία της ύπαρξης ποικίλου φάσματος κλάδων στην εκπαίδευση και στην έρευνα·

49.

υποστηρίζει τη μετάβαση σε προγράμματα κινητικότητας βασιζόμενα σε ποιοτικά αποτελέσματα που ανταποκρίνονται σε προτεραιότητες και εξυπηρετούν καθιερωμένους στόχους εκπαίδευσης και κατάρτισης· ζητεί την κατάλληλη υλοποίηση των προτάσεων του Ευρωπαϊκού Χάρτη ποιότητας για την κινητικότητα και την καλύτερη αξιοποίηση όλων των εργαλείων που είναι διαθέσιμα για την προετοιμασία των σπουδαστών για το κατάλληλο είδος κινητικότητας που χρειάζονται· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες της διεθνοποίησης εντός της χώρας προκειμένου να δοθεί στους σπουδαστές που προτιμούν να μην συμμετέχουν στην εκτός της χώρας τους κινητικότητα μια διεθνής διάσταση κατά τη διάρκεια των σπουδών τους·

50.

επιβεβαιώνει την ανάγκη να διασφαλιστεί η δυνατότητα πρόσβασης σε ευκαιρίες κινητικότητας, ιδίως για επαγγελματική κατάρτιση, για νέους σε μειονεκτική θέση και για άτομα που υφίστανται διάφορες μορφές διακρίσεων· τονίζει τον σημαντικό ρόλο των προγραμμάτων κινητικότητας όπως το Erasmus+ στην προώθηση της ανάπτυξης εγκάρσιων δεξιοτήτων και ικανοτήτων μεταξύ των νέων· τονίζει την ανάγκη ενίσχυσης του ανανεωμένου ευρωπαϊκού θεματολογίου για την εκπαίδευση των ενηλίκων·

51.

τονίζει τη σημασία ενός συνολικού πλαισίου αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων και πτυχίων ως καίριου παράγοντα διασφάλισης της διασυνοριακής κινητικότητας στον τομέα της εκπαίδευσης και εργασίας·

52.

ζητεί να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την επικύρωση της μη τυπικής και άτυπης μάθησης, συμπεριλαμβανομένων των εθελοντικών υπηρεσιών, και να αναπτυχθούν μέσα αναγνώρισης ψηφιακά αποκτώμενων γνώσεων και ικανοτήτων·

53.

επισημαίνει ότι θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην απλούστευση και στον εξορθολογισμό των υφιστάμενων μέσων της ΕΕ σχετικά με τις δεξιότητες και τα επαγγελματικά προσόντα που απευθύνονται στο ευρύ κοινό ώστε να ενισχυθεί η απήχησή τους σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας της Επιτροπής που διεξήχθη το 2014 σχετικά με τον «Ευρωπαϊκό χώρο των δεξιοτήτων και των προσόντων»·

Μετανάστευση και εκπαίδευση

54.

τονίζει ότι οι προκλήσεις που προκύπτουν για τα ευρωπαϊκά συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης από την μετανάστευση από χώρες τόσο εντός όσο και εκτός της Ευρώπης καθώς και από την πρόσφατη προσφυγική και ανθρωπιστική κρίση θα πρέπει να αντιμετωπιστούν σε ευρωπαϊκό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο·

55.

τονίζει ότι η αδυναμία παροχής εκπαίδευσης και κατάρτισης στους μετανάστες, τους πρόσφυγες και τους αιτούντες άσυλο θα επηρεάσει αρνητικά την μελλοντική απασχολησιμότητά τους, τη δυνατότητά τους να αναπτύξουν γνώσεις σχετικά με τις πολιτιστικές αρχές και τις κοινωνικές αξίες της χώρας υποδοχής τους, και, τέλος, την ενσωμάτωσή τους και την συμβολή τους στην κοινωνία·

56.

ζητεί καλύτερη συνεργασία μεταξύ της ΕΕ και των εθνικών αρχών προκειμένου να εξευρεθεί η κατάλληλη προσέγγιση για την ταχεία, πλήρη και βιώσιμη ενσωμάτωση των προσφύγων και των μεταναστών στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης·

57.

επικροτεί την απόφαση για την ενσωμάτωση της διάστασης της εκπαίδευσης των μεταναστών στο έργο των ομάδων εργασίας του πλαισίου «ΕΚ 2020» και τη διοργάνωση αντίστοιχων δραστηριοτήτων αμοιβαίας μάθησης στο αρχικό τους στάδιο·

58.

τονίζει την ανάγκη συνεργασίας μεταξύ των υπουργείων Παιδείας των κρατών μελών και της ΓΔ Εκπαίδευσης και Πολιτισμού (EAC) της Επιτροπής προκειμένου να διασφαλιστεί η ίση πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας εκπαίδευση, ιδίως μέσω της προσέγγισης των πλέον μειονεκτούντων ατόμων και των ατόμων με διαφορετικές καταβολές, συμπεριλαμβανομένων των νεοαφιχθέντων μεταναστών, και της ενσωμάτωσής τους σε ένα θετικό μαθησιακό περιβάλλον·

59.

ζητεί να ληφθούν μέτρα για την ενσωμάτωση των παιδιών μεταναστών, προσφύγων και αιτούντων άσυλο που κατάγονται από χώρες τόσο εντός όσο και εκτός της Ευρώπης στα συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης και να τους παρασχεθεί υποστήριξη για την προσαρμογή τους στα προγράμματα σπουδών και τα μαθησιακά πρότυπα της χώρας υποδοχής μέσω καινοτόμων μεθόδων εκμάθησης και με την παροχή στα παιδιά γλωσσικής υποστήριξης, και, αν χρειάζεται, κοινωνικής συνδρομής, καθώς και να τους δοθεί η δυνατότητα να εξοικειωθούν με τον πολιτισμό και τις αξίες της χώρας υποδοχής, διατηρώντας παράλληλα την πολιτιστική κληρονομιά τους·

60.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εξετάσουν τις δυνατότητες ενσωμάτωσης μεταναστών δασκάλων και πανεπιστημιακών στα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα και αξιοποίησης των γλωσσικών και εκπαιδευτικών δεξιοτήτων και της εμπειρίας τους·

61.

συνιστά στα κράτη μέλη και στους παρόχους υπηρεσιών εκπαίδευσης να προσφέρουν συμβουλές και στήριξη για τα παιδιά προσφύγων, μεταναστών και αιτούντων άσυλο που ζητούν πρόσβαση σε υπηρεσίες εκπαίδευσης μέσω της παροχής σαφών πληροφοριών και ορατών σημείων επαφής·

62.

εκφράζει την ανησυχία του για το γεγονός ότι το ήμισυ των εκπαιδευτών των διδασκόντων στις χώρες του ΟΟΣΑ θεωρεί ότι τα συστήματα κατάρτισης των διδασκόντων δεν τους προετοιμάζουν επαρκώς για να αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά τη διαφορετικότητα, και προτρέπει τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη να διασφαλίζουν για τους διδάσκοντες συνεχή επαγγελματική υποστήριξη στον τομέα αυτόν, να τους παρέχουν τις απαραίτητες παιδαγωγικές δεξιότητες σε θέματα όπως η μετανάστευση και η πολιτιστική διείσδυση και να τους επιτρέπουν να αξιοποιούν την πολυμορφία ως πλούσια πηγή μάθησης στις αίθουσες διδασκαλίας· υποστηρίζει την καλύτερη αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρουν οι δραστηριότητες αλληλοδιδαχής από ομοτίμους μεταξύ κρατών μελών·

63.

υποστηρίζει την ιδέα δημιουργίας γραφείων υποστήριξης διδασκόντων και κατευθυντηρίων γραμμών που να τους παρέχουν έγκαιρη υποστήριξη για την αντιμετώπιση με θετικό τρόπο διαφόρων ειδών διαφορετικότητας και για την προώθηση του διαπολιτισμικού διαλόγου στην τάξη, καθώς και καθοδήγηση για την αντιμετώπιση μαθητών που διατρέχουν κίνδυνο ριζοσπαστικοποίησης·

64.

ζητεί τη δημιουργία διαφοροποιημένων συνεργιών μεταξύ των ομάδων εργασίας του πλαισίου «ΕΚ 2020» και δικτύων όπως η «ομάδα εργασίας σε θέματα εκπαίδευσης» του «δικτύου ευαισθητοποίησης σχετικά με τη ριζοσπαστικοποίηση» (RAN)·

65.

ζητεί την σύσταση της αρμόδιας ομάδας εμπειρογνωμόνων όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα εργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη νεολαία για την περίοδο 2016-2018·

66.

υπογραμμίζει την ανάγκη δημιουργίας περισσότερων προγραμμάτων μάθησης βάσει γλωσσών·

67.

ζητεί από τα κράτη μέλη να καταβάλουν προσπάθειες για την ταχεία ανάπτυξη και εφαρμογή μηχανισμών για την βελτίωση της κατανόησης και πιστοποίησης των επαγγελματικών προσόντων των μεταναστών, των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο, δεδομένου ότι πολλοί που φτάνουν στην ΕΕ δεν διαθέτουν αποδεικτικά έγγραφα των επίσημων προσόντων τους·

68.

καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν με ποιον τρόπο θα μπορούσε να αναπτυχθεί η ισχύουσα διαδικασία αναγνώρισης των επαγγελματικών προσόντων, συμπεριλαμβανομένων των κατάλληλων ελέγχων σχετικά με το εκπαιδευτικό υπόβαθρο·

69.

πιστεύει ότι η μη τυπική και η άτυπη μάθηση έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει ως αποτελεσματικό εργαλείο για την επιτυχή ενσωμάτωση των προσφύγων στην αγορά εργασίας και στην κοινωνία·

70.

τονίζει τον σημαντικό ρόλο που κατέχει η μη τυπική και η άτυπη μάθηση, καθώς και η συμμετοχή σε αθλητικές και εθελοντικές δραστηριότητες, για την προώθηση της ανάπτυξης ικανοτήτων που σχετίζονται με την ιδιότητα του πολίτη και κοινωνικών και διαπολιτισμικών ικανοτήτων· επισημαίνει με έμφαση το γεγονός ότι ορισμένες χώρες έχουν επιτύχει σημαντική πρόοδο ως προς την ανάπτυξη κατάλληλων νομικών πλαισίων, ενώ άλλες αντιμετωπίζουν δυσκολίες όσον αφορά τη δημιουργία ολοκληρωμένων στρατηγικών επικύρωσης· τονίζει ως εκ τούτου την ανάγκη ανάπτυξης ολοκληρωμένων στρατηγικών για την παροχή της δυνατότητας επικύρωσης·

71.

ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εισαγάγουν μέτρα για μετανάστες, πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο φοιτητές που εγγράφονται στο πανεπιστήμιο, με την επιφύλαξη των εθνικών κανόνων και αρμοδιοτήτων σχετικά με την πρόσβαση στην εκπαίδευση και την κατάρτιση· επικροτεί τις πρωτοβουλίες που έχουν αναλάβει διάφορα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια σε αυτή την κατεύθυνση και ενθαρρύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στον τομέα αυτόν·

72.

ζητεί επιτακτικά τη δημιουργία «εκπαιδευτικών διαδρόμων» οι οποίοι θα επιτρέπουν στους μαθητές που είναι πρόσφυγες ή στους μαθητές που προέρχονται από εμπόλεμες ζώνες να εγγράφονται και να παρακολουθούν στα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, μεταξύ άλλων, μέσω εξ αποστάσεως εκπαίδευσης·

73.

καλεί τα κράτη μέλη να διευκολύνουν την εγγραφή μεταναστών σπουδαστών σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης·

74.

θεωρεί ότι το πρόγραμμα Science4Refugees θα πρέπει να αξιολογηθεί και, εάν είναι απαραίτητο, να αναπτυχθεί περαιτέρω· συνηγορεί υπέρ της παροχής υποστήριξης, τόσο σε επίπεδο ΕΕ όσο και σε εθνικό επίπεδο, σε μη κερδοσκοπικά ιδρύματα που παρέχουν βοήθεια σε μετανάστες, πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο ακαδημαϊκούς στον τομέα της επιστήμης και σε άλλους επαγγελματικούς τομείς·

75.

επισημαίνει ότι το φαινόμενο της «διαρροής εγκεφάλων» συνεπάγεται κινδύνους για ορισμένα κράτη μέλη, και ιδίως εκείνα που βρίσκονται στην κεντρική/ ανατολική και νότια Ευρώπη, όπου όλο και μεγαλύτερος αριθμός νέων πτυχιούχων αναγκάζεται να μεταναστεύσει· εκφράζει ανησυχία για το γεγονός ότι οι ομάδες εργασίας του «ΕΚ 2020» δεν έχουν αντιμετωπίσει επαρκώς το ζήτημα της μη ισορροπημένης κινητικότητας, και τονίζει την ανάγκη να αντιμετωπισθεί το πρόβλημα σε εθνικό επίπεδο και σε επίπεδο Ένωσης·

76.

υπενθυμίζει τον θεμελιώδη ρόλο της εκπαίδευσης και της κατάρτισης στην ενδυνάμωση των γυναικών σε όλους τους τομείς της ζωής· δίνει έμφαση στην ανάγκη να αντιμετωπισθούν οι διαφορές μεταξύ των φύλων και να αναγνωρισθούν οι ιδιαίτερες ανάγκες των νέων γυναικών ενσωματώνοντας την διάσταση του φύλου στην ΕΚ 2020· τονίζει ότι, εφόσον η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών αποτελεί μια από τις θεμελιώδεις αξίες της ΕΕ, είναι απαραίτητο όλα τα εκπαιδευτικά ιδρύματα να υποστηρίξουν και να εφαρμόσουν αυτήν την αρχή στους σπουδαστές τους, με στόχο να ενισχυθεί η ανεκτικότητα, η απαγόρευση των διακρίσεων, η ενεργός συμμετοχή του πολίτη στα κοινά, η κοινωνική συνοχή και ο διαπολιτισμικός διάλογος·

ο ο

77.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

(1) ΕΕ C 119 της 28.5.2009, σ. 2.

(2) ΕΕ C 70 της 8.3.2012, σ. 9.

(3) ΕΕ C 417 της 15.12.2015, σ. 25.

(4) ΕΕ C 372 της 20.12.2011, σ. 31.

(5) ΕΕ C 327 της 4.12.2010, σ. 11.

(6) ΕΕ C 64 της 5.3.2013, σ. 5.

(7) ΕΕ C 183 της 14.6.2014, σ. 22.

(8) ΕΕ C 183 της 14.6.2014, σ. 30.

(9) ΕΕ C 17 της 20.1.2015, σ. 2.

(10) ΕΕ C 172 της 27.5.2015, σ. 17.

(11) ΕΕ C 417 της 15.12.2015, σ. 36.

(12) ΕΕ C 398 της 22.12.2012, σ. 1.

(13) ΕΕ L 394 της 30.12.2006, σ. 10.

(14) http://ec.europa.eu/education/news/2015/documents/citizenship-education-declaration_en.pdf

(15) http://ec.europa.eu/education/policy/vocational-policy/doc/2015-riga-conclusions_en.pdf

(16) http://eacea.ec.europa.eu/education/eurydice/documents/thematic_reports/125en.pdf

(17) ΕΕ L 394 της 30.12.2006, σ. 5.

(18) http://ec.europa.eu/education/tools/docs/university-business-forum-brussels_en.pdf

(19) http://www.cedefop.europa.eu/files/3052_en.pdf

(20) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0292.

(21) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0107.

(22) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0418.

(23) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2016)0107.

9.3.2018

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 91/16

P8_TA(2016)0292

Έκθεση προόδου στην ανανεώσιμη ενέργεια

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με την έκθεση προόδου στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (2016/2041(INI))

(2018/C 091/03)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

—	έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως τους Τίτλους XX για το περιβάλλον και XXI για την ενέργεια,

—	έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως τον Τίτλο IX για την απασχόληση και τον Τίτλο XVIII για την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή,

—	έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το Πρωτόκολλο (αριθ. 26) για τις υπηρεσίες γενικού συμφέροντος και το Πρωτόκολλο (αριθ. 28) για την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή,

—	έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής με τίτλο «Έκθεση προόδου στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας» (COM(2015)0293) και τα εθνικά σχέδια,

—

έχοντας υπόψη την 21η Διάσκεψη των Συμβαλλομένων Μερών (COP 21) στη Σύμβαση-Πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για την Αλλαγή του Κλίματος (UNFCCC) και την 11η Διάσκεψη των Συμβαλλομένων Μερών η οποία λειτουργεί ως συνεδρίαση των συμβαλλομένων μερών στο Πρωτόκολλο του Κυότο (CMP 11), που πραγματοποιήθηκαν στο Παρίσι από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 11 Δεκεμβρίου 2015 καθώς και τη Συμφωνία του Παρισιού,

—	έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής «Προς ένα ολοκληρωμένο σχέδιο Στρατηγικής ενεργειακής τεχνολογίας (ΣΕΤ): Επιτάχυνση του μετασχηματισμού του ευρωπαϊκού ενεργειακού συστήματος» (C(2015)6317),

—	έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής «Στρατηγική της ΕΕ για τη θέρμανση και την ψύξη» (COM(2016)0051),

—	έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Χάρτης πορείας για τη μετάβαση σε μια ανταγωνιστική οικονομία χαμηλών επιπέδων ανθρακούχων εκπομπών το 2050» (COM(2011)0112),

—	έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 23ης-24ης Οκτωβρίου 2014,

—	έχοντας υπόψη την οδηγία 2009/28/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 2009, σχετικά με την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και την τροποποίηση και τη συνακόλουθη κατάργηση των οδηγιών 2001/77/ΕΚ και 2003/30/ΕΚ (1),

—

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1290/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τη θέσπιση των κανόνων συμμετοχής και διάδοσης του «Ορίζων 2020 — Πρόγραμμα-πλαίσιο έρευνας και καινοτομίας (2014-2020)» και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1906/2006 (2),

—

έχοντας υπόψη την οδηγία (ΕΕ) 2015/1513 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Σεπτεμβρίου 2015, για την τροποποίηση της οδηγίας 98/70/ΕΚ σχετικά με την ποιότητα των καυσίμων βενζίνης και ντίζελ και για την τροποποίηση της οδηγίας 2009/28/EΚ σχετικά με την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (3),

—	έχοντας υπόψη τη μελέτη της ΕΟΚΕ σχετικά με τον ρόλο της κοινωνίας των πολιτών στην εφαρμογή της οδηγίας της ΕΕ για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με τίτλο «Αλλάζοντας το μέλλον της ενέργειας: η κοινωνία των πολιτών ως βασικός παράγοντας στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές»,

—	έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης για τη βιώσιμη ενέργεια, του Συμφώνου των Δημάρχων για το Κλίμα και την Ενέργεια,

—	έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Άαρχους, της 25ης Ιουνίου 1998, για την «πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα»,

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 5ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με ένα πλαίσιο για τις πολιτικές που αφορούν το κλίμα και την ενέργεια με χρονικό ορίζοντα το έτος 2030 (4),

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 14ης Οκτωβρίου 2015, σχετικά με την «πορεία προς μια νέα διεθνή συμφωνία για το κλίμα στο Παρίσι» (5),

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 15ης Δεκεμβρίου 2015, σχετικά με την επίτευξη του στόχου του 10 % ηλεκτρικής διασύνδεσης — Καθιστώντας το δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρώπης έτοιμο για το 2020 (6),

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 15ης Δεκεμβρίου 2015, με τίτλο «Η πορεία προς μια Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Ένωση» (7),

—	έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

—	έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης και της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (A8-0196/2016),

A.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ βρίσκεται συνολικά σε καλό δρόμο για την επίτευξη των στόχων του 2020 για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά απαιτούνται περαιτέρω εντατικές ενέργειες σε ορισμένα κράτη μέλη·

λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές έχει μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, γεγονός που, σε συνδυασμό με την πρόοδο της τεχνολογίας όσον αφορά την παραγωγή και την αποθήκευση, καθιστά την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές ολοένα και πιο ανταγωνιστική έναντι της συμβατικής παραγωγής ενέργειας, και ταυτόχρονα προσφέρει μοναδική ευκαιρία για τη δημιουργία μιας πραγματικά ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής που θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και θα μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο της μετάβασης προς ένα βιώσιμο, μακρόπνοο ενεργειακό σύστημα πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για την ενεργειακή απόδοση, την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, τη βέλτιστη χρήση των ενεργειακών πόρων της Ευρώπης, την ανάπτυξη της τεχνολογίας και τις ευφυείς υποδομές· λαμβάνοντας υπόψη ότι απαιτείται ένα μακροπρόθεσμο, σταθερό ρυθμιστικό πλαίσιο για τη δημιουργία οικονομικής ανάπτυξης και απασχόλησης και προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η ΕΕ θα διατηρήσει τον ηγετικό ρόλο της στους συγκεκριμένους τομείς·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 194 ΣΛΕΕ, η ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική πρέπει να διασφαλίζει τη λειτουργία της αγοράς ενέργειας και τον ενεργειακό εφοδιασμό, καθώς και να προωθεί την ενεργειακή απόδοση, την εξοικονόμηση ενέργειας, την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη διασύνδεση των ενεργειακών δικτύων· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δεσμευτικοί εθνικοί και ενωσιακοί στόχοι, οι συγκεκριμένες υποχρεώσεις σχεδιασμού και υποβολής εκθέσεων και τα μέτρα διευκόλυνσης είναι οι κύριοι μοχλοί της ασφάλειας των επενδύσεων και της επέκτασης της ικανότητας παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην ΕΕ, καθώς και των υποδομών μεταφοράς και διανομής·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη συμφωνία COP21 του Παρισιού, η οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πρέπει να προσαρμοστεί προκειμένου να συμμορφωθεί με τον συμφωνηθέντα στόχο της διατήρησης της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη κατά 1,5 oC πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα· λαμβάνοντας υπόψη ότι μια οικονομία που θα βασίζεται 100 % στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της μείωσης της ενεργειακής κατανάλωσης, μέσω της αύξησης της ενεργειακής απόδοσης και της ενίσχυσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φιλόδοξες πολιτικές για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε συνδυασμό με την ενεργειακή απόδοση αποτελούν σημαντική κινητήριο δύναμη για τη μείωση της εξάρτησης της ΕΕ από τις εισαγωγές και των συνολικών εξωτερικών ενεργειακών της δαπανών και ενισχύουν την ασφάλεια του εφοδιασμού έναντι εξωτερικών προμηθευτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ εισάγει πάνω από το ήμισυ της συνολικής ενέργειας που καταναλώνει, με ημερήσιο κόστος που ξεπερνά το ένα δισεκατομμύριο EUR, ποσό που αντιπροσωπεύει πάνω από το 20 % του συνόλου των εισαγωγών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η εξάρτηση από τις εισαγωγές αργού πετρελαίου, φυσικού αερίου και λιθάνθρακα είναι ιδιαίτερα υψηλή· λαμβάνοντας υπόψη ότι η δαπάνη για εισαγωγή καυσίμων που αποφεύγεται ως αποτέλεσμα της αύξησης της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ανέρχεται σε τουλάχιστον 30 δισεκατομμύρια EUR ετησίως·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μπορεί να συμβάλει στην εξασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού και της ενεργειακής κυριαρχίας, στην εξάλειψη της ενεργειακής φτώχειας και στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης και της τεχνολογικής πρωτοκαθεδρίας της ΕΕ, με ταυτόχρονη αντιμετώπιση του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας θα συμβάλουν στην παροχή σταθερής, οικονομικά προσιτής, βιώσιμης ενέργεια στους ευρωπαίους πολίτες, με ιδιαίτερη έμφαση στα πλέον ευάλωτα άτομα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας πρέπει να δίνουν στους πολίτες τη δυνατότητα να επωφελούνται από την ιδιοπαραγωγή και τον προβλέψιμο ενεργειακό εφοδιασμό·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές θα πρέπει να συμβαδίζει με την ανάπτυξη μιας εύρυθμα λειτουργούσας εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενεργειακή ένωση θα πρέπει να βασίζεται στη μετάβαση προς ένα βιώσιμο, μακρόπνοο ενεργειακό σύστημα με κύριους πυλώνες την ενεργειακή απόδοση και εξοικονόμηση, την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές και τις ευφυείς υποδομές·

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιχειρήσεις της ΕΕ στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, πολλές από τις οποίες είναι ΜΜΕ, απασχολούν 1,15 εκατομμύρια ανθρώπους στην Ευρώπη και κατέχουν μερίδιο 40 % του παγκόσμιου συνόλου των ευρεσιτεχνιών για τις τεχνολογίες ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, γεγονός που καθιστά την ΕΕ πρωτοπόρο σε παγκόσμια κλίμακα· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την Επιτροπή, μέχρι το 2020 μπορούν να δημιουργηθούν έως και 20 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στην πράσινη οικονομία, κάτι που συνιστά σημαντική ευκαιρία για τη δημιουργία θέσεων εργασίας στις αγροτικές περιοχές· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα έργα που ανήκουν σε ΜΜΕ, συνεταιρισμούς και ιδιώτες παίζουν σημαντικό ρόλο στην καινοτομία και την ανάπτυξη του τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή δεσμεύτηκε να φέρει την Ευρώπη στην πρώτη θέση ανά τον κόσμο στον τομέα της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, πράγμα που συνιστά επιτακτική ανάγκη για τη βιομηχανική πολιτική· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κίνα έχει καταστεί παγκοσμίως πρωτοπόρος στις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενώ οι επενδύσεις στην Ευρώπη μειώθηκαν κατά 21 %, από 54,61 δισεκατομμύρια EUR (62 δισεκατομμύρια USD) το 2014 σε 42,99 δισεκατομμύρια EUR (48,8 δισεκατομμύρια USD) το 2015, δηλαδή στα χαμηλότερα επίπεδα τα τελευταία εννέα χρόνια·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνέχιση των επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας απαιτεί τόσο μια φιλόδοξη ηγετική συμμετοχή και δέσμευση του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα όσο και ένα μακροπρόθεσμο, σταθερό και αξιόπιστο πλαίσιο πολιτικής συνεπές προς τις δεσμεύσεις της ΕΕ για το κλίμα που απορρέουν από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, προσπάθειες που έχουν μεγάλες προοπτικές για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ανάπτυξη στην Ευρώπη·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι φιλόδοξοι και ρεαλιστικοί στόχοι — δημόσια συμμετοχή, παρακολούθηση και επιτήρηση, σαφείς και απλοί κανόνες πολιτικής και στήριξη σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο και συμμετοχή όλων των ενδιαφερομένων, περιλαμβανομένων των κοινωνικών εταίρων (με τη συμμετοχή εκπροσώπων των εργαζομένων και της βιομηχανίας) και άλλων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών — έχουν καθοριστική σημασία και πρέπει να ενισχυθούν περαιτέρω για την επιτυχή ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

ΙΒ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σεβασμός των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας είναι σημαντικός στο πλαίσιο της προώθησης της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας προσφέρουν ευκαιρία για μεγαλύτερη ενεργειακή δημοκρατία στις αγορές ενέργειας, με το να παρέχουν στους καταναλωτές τη δυνατότητα να συμμετέχουν ενεργά, επί ίσοις όροις με τα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη στην αγορά ενέργειας, να παράγουν και να καταναλώνουν οι ίδιοι, να αποθηκεύουν και να πωλούν ανανεώσιμη ενέργεια που παράγουν οι ίδιοι, ατομικά ή υπό συλλογική διαχείριση, καθώς και μέσω δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων, περιλαμβανομένων των αποκεντρωμένων μορφών παραγωγής ενέργειας που προωθούνται από πόλεις, περιφέρειες και τοπικές δημόσιες αρχές· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα πρέπει να επιτρέπουν στους πολίτες να ελέγχουν περισσότερο την ενεργειακή τους κατανάλωση και την ενεργειακή μετάβαση, και να προωθούν την άμεση συμμετοχή τους στο σύστημα ενέργειας, μεταξύ άλλων μέσω επενδύσεων·

ΙΔ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπεράκτια αιολική ενέργεια στην περιοχή της Βόρειας Θάλασσας έχει τη δυνατότητα να παράγει πάνω από το 8 % της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη μέχρι το 2030·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα κράτη μέλη είναι περισσότερο εκτεθειμένα σε έναν μόνο προμηθευτή ορυκτών καυσίμων· λαμβάνοντας υπόψη ότι χάρη στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας εξοικονομήθηκαν 30 δισεκατομμύρια ευρώ από εισαγωγές ορυκτών καυσίμων και ότι η κατανάλωση φυσικού αερίου μειώθηκε κατά 7 %, πράγμα που ενισχύει με τον τρόπο αυτό την ενεργειακή ανεξαρτησία και ασφάλεια της Ευρώπης, η οποία παραμένει ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ενέργειας παγκοσμίως·

Πρόοδος στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας

επικροτεί τις δεσμεύσεις της Επιτροπής για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· θεωρεί, όσον αφορά την οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ότι ο υφιστάμενος συνδυασμός δεσμευτικών εθνικών στόχων, εθνικών σχεδίων δράσης για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές και διετούς παρακολούθησης έχει αποτελέσει βασικό μοχλό της ανάπτυξης της ικανότητας παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην ΕΕ· παροτρύνει την Επιτροπή να διασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή της οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας με ορίζοντα το 2020 και να προτείνει φιλόδοξο νομοθετικό πλαίσιο για την περίοδο μετά το 2020· τονίζει, στο πλαίσιο αυτό, ότι απαιτείται ένα σταθερό μακροπρόθεσμο ρυθμιστικό πλαίσιο που να περιλαμβάνει στόχους για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο, ενταγμένους στην πλέον αποτελεσματική πορεία προς τους μακροπρόθεσμους (2050) κλιματικούς στόχους της Ένωσης·

Μολονότι σημειώνει με ικανοποίηση ότι η ΕΕ βρίσκεται συνολικά σε καλό δρόμο για την επίτευξη των στόχων της για το 2020, εκφράζει την ανησυχία του για τον μεγάλο αριθμό χωρών (Βέλγιο, Γαλλία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Κάτω Χώρες, Ισπανία και Ηνωμένο Βασίλειο) οι οποίες, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Επιτροπής στην έκθεση προόδου 2015 για τις ανανεώσιμες πηγές την περίοδο 2014-2020, ενδέχεται να πρέπει να ενισχύσουν τις πολιτικές και τα μέσα τους ώστε να εξασφαλίζεται η επίτευξη των στόχων τους για το 2020, ενώ η υλοποίηση των στόχων αυτών δεν είναι επίσης βέβαιη στην περίπτωση της Ουγγαρίας και της Πολωνίας· καλεί τα κράτη μέλη που υστερούν, να λάβουν πρόσθετα μέτρα για να καλύψουν το χαμένο έδαφος· εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν ήδη επιτύχει ή θα επιτύχουν πολύ σύντομα τους στόχους τους για το 2020, πολύ νωρίτερα από το προβλεπόμενο, όπως η Βουλγαρία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Δανία, η Εσθονία, η Κροατία, η Ιταλία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Αυστρία, η Ρουμανία, η Φινλανδία και η Σουηδία·

εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι η έκθεση προόδου της Επιτροπής για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν προτείνει ειδικές ανά χώρα συστάσεις για να προσαρμόσει κάθε χώρα τις πολιτικές της και τα μέσα που διαθέτει ώστε να διασφαλίζεται ότι θα υλοποιήσει τους στόχους της με ορίζοντα το 2020· τονίζει ότι η πρόσβαση σε κεφάλαιο έχει καίρια σημασία, όμως το κόστος του κεφαλαίου στην ΕΕ των 28 παρουσιάζει σημαντικές αποκλίσεις με αποτέλεσμα να υπάρχει χάσμα μεταξύ Βορειοδυτικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης· επισημαίνει ότι η ύπαρξη πολλών διαφορετικών πολιτικών για την προώθηση της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέχει τον κίνδυνο περαιτέρω διεύρυνσης του χάσματος ανταγωνιστικότητας μεταξύ των χωρών της ΕΕ· επισημαίνει την ανάγκη θέσπισης χρηματοδοτικού μηχανισμού σε επίπεδο ΕΕ με στόχο τη μείωση του υψηλού λόγω κινδύνου κόστους κεφαλαίου των έργων ανανεώσιμης ενέργειας·

τονίζει εν προκειμένω τη σημασία του προσδιορισμού και της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τις εθνικές πολιτικές για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τη σημασία της προώθησης της έγκρισή τους βάσει ενός περισσότερο εναρμονισμένου ευρωπαϊκού μοντέλου, στο πλαίσιο του οποίου ευνοείται η αυξημένη συνεργασία και ο συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών· καλεί την Επιτροπή να διατηρήσει τον ρόλο της όσον αφορά την παρακολούθηση της προόδου και την ενεργό υποστήριξη της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να αξιολογούνται οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ως προς την ανταγωνιστικότητα, τη βιωσιμότητα, τη σχέση κόστους-αποδοτικότητας και τη συμβολή τους στη γεωπολιτική σταθερότητα και στους στόχους για την κλιματική αλλαγή·

αναγνωρίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν τα εθνικά σχέδια και οι υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων στην παρακολούθηση της προόδου των κρατών μελών και θεωρεί ότι οι εν λόγω υποχρεώσεις θα πρέπει να ενισχυθούν για την περίοδο μετά το 2020· αναγνωρίζει ότι ο καθορισμός του ενεργειακού μείγματος των κρατών μελών παραμένει εθνική αρμοδιότητα στο πλαίσιο του άρθρου 194 ΣΛΕΕ, με αποτέλεσμα κάθε κράτος μέλος να προωθεί την ανάπτυξη των δικών του ανανεώσιμων μορφών ενέργειας, οπότε τα ενεργειακά μείγματα συνεχίζουν να παρουσιάζουν μεγάλη διαφοροποίηση·

τονίζει ότι είναι σημαντικό να προβλέπονται απλές, προσβάσιμες, οικονομικά προσιτές και αποτελεσματικές διοικητικές διαδικασίες·

καλεί την Επιτροπή να συμπεριλάβει στις μελλοντικές εκθέσεις προόδου στον τομέα της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές αξιολόγηση του αντικτύπου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο κόστος και τις τιμές, ιδίως στις τιμές για τα νοικοκυριά·

υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να υποβάλει η ΕΕ νομοθετική πρόταση σχετικά με τους κανόνες της αγοράς ενέργειας, καθώς μια πιο ολοκληρωμένη αγορά έχει καίρια σημασία για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τη μείωση του ενεργειακού κόστους για τα νοικοκυριά και τη βιομηχανία·

τονίζει τη σημασία των σταθερών και οικονομικά αποδοτικών προγραμμάτων στήριξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για μακροπρόθεσμες επενδύσεις, τα οποία εξακολουθούν να ανταποκρίνονται και να μπορούν να προσαρμόζονται βραχυπρόθεσμα, ταιριάζουν δε στις εθνικές ανάγκες και περιστάσεις, με αποτέλεσμα να διευκολύνουν τη σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων για ώριμες τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· επικροτεί το γεγονός ότι πολλές τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας γίνονται με ταχύ ρυθμό πιο ανταγωνιστικές από άποψη κόστους σε σύγκριση με τις συμβατικές μορφές παραγωγής· τονίζει ότι η ενεργειακή μετάβαση εξαρτάται από τη διαφάνεια, τη συνέπεια και τη συνέχεια των νομικών, χρηματοδοτικών και ρυθμιστικών πλαισίων με σκοπό να ενισχύσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών· εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για τις αναδρομικές αλλαγές στα προγράμματα στήριξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οι οποίες αλλοιώνουν την απόδοση των επενδύσεων που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί· καλεί τα κράτη μέλη να κοινοποιούν πάντα οιεσδήποτε προσαρμογές των προγραμμάτων στήριξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να οργανώνουν ευρείες διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη πολύ πριν προβούν στις προσαρμογές αυτές· καλεί την Επιτροπή να ελέγξει τη συμβατότητα των εθνικών προγραμμάτων στήριξης με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προκειμένου να αποφευχθούν περιττές καθυστερήσεις στην εφαρμογή τους και να ελαχιστοποιηθούν οι στρεβλώσεις της αγοράς·

10.

τονίζει ότι οι δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· υπενθυμίζει το στόχο του Κοινοβουλίου για τη διάθεση του 85 % της χρηματοδότησης για μη ορυκτά καύσιμα δυνάμει του κεφαλαίου «Ενέργεια» του προγράμματος «Ορίζων 2020»· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διευκολύνουν περαιτέρω την αποτελεσματική χρήση όλων των υφιστάμενων χρηματοδοτικών προγραμμάτων, να διασφαλίζουν την πρόσβαση σε κεφάλαιο, ιδιαίτερα για τις ΜΜΕ, και να υποστηρίζουν τις δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της αποθήκευσής τους και της ανάπτυξης των σχετικών προϊόντων, προκειμένου να καταστεί ανταγωνιστικότερος ο κλάδος ανανεώσιμων πηγών ενέργειας της ΕΕ, να καταστεί δυνατή η καλύτερη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να αποφευχθεί η περαιτέρω διεύρυνση του χάσματος ανταγωνιστικότητας μεταξύ των χωρών της ΕΕ·

11.

τονίζει ότι η αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας μπορεί να συμβάλει στην παροχή ευελιξίας στο σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ και στην εξισορρόπηση των διακυμάνσεων που οφείλονται στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές· επαναλαμβάνει ότι στην ισχύουσα οδηγία 2009/72/ΕΚ για την ηλεκτρική ενέργεια δεν αναφέρεται η αποθήκευση και τονίζει ότι στην επικείμενη αναθεώρηση της εν λόγω οδηγίας πρέπει να ληφθούν υπόψη οι πολλαπλές υπηρεσίες που μπορεί να παράσχει η αποθήκευση ενέργειας· θεωρεί ότι η αποσαφήνιση της θέσης των εγκαταστάσεων αποθήκευσης θα έδινε στους διαχειριστές συστημάτων μεταφορών και δικτύων τη δυνατότητα να επενδύσουν σε υπηρεσίες αποθήκευσης ενέργειας·

12.

τονίζει ότι τα προγράμματα στήριξης σε όλα τα επίπεδα πρέπει να εστιάζουν στις τεχνολογίες που μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στη μείωση του κόστους των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και/ή στην αύξηση της απορρόφησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας από την αγορά·

13.

θεωρεί ότι η μελλοντική στρατηγική για την Ε&Α πρέπει να εστιάσει στη διευκόλυνση της ανάπτυξης ευφυών δικτύων και έξυπνων πόλεων· θεωρεί επιπλέον ότι ο εξηλεκτρισμός των μεταφορών, η έξυπνη φόρτιση οχημάτων και η τεχνολογία όχημα-προς-δίκτυο θα μπορούσαν να συμβάλουν σημαντικά στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και της δυνατότητας χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

14.

θεωρεί ότι το ΕΤΠΑ και το Ταμείο Συνοχής μπορούν να συμβάλουν στην υλοποίηση των στόχων που έχουν καθοριστεί από την οδηγία 2009/28/ΕΚ και από το Πλαίσιο 2030 για το κλίμα και την ενέργεια, καθώς και στη χρηματοδότηση της έρευνας και της καινοτομίας που αφορούν την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, υποστηρίζοντας ταυτόχρονα τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και οικονομικής ανάπτυξης· υπογραμμίζει τη σημασία της θεματικής συγκέντρωσης στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής, η οποία αναμένεται να συμβάλει στη διοχέτευση επενδύσεων προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, συμπεριλαμβανομένων των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ιδίως υπό το φως του εξέχοντος ρόλου του θεματικού στόχου «Υποστήριξη της μετάβασης προς μια οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε όλους τους τομείς»· καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους και να αξιοποιήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις ευκαιρίες χρηματοδότησης για τον σκοπό αυτό, υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα τις ευκαιρίες που υπάρχουν για την ανάπτυξη των τοπικών επιχειρήσεων και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης· υπενθυμίζει τις κοινές διατάξεις στο ΕΤΠΑ και το Ταμείο Συνοχής που υποστηρίζουν την επιλεξιμότητα των σχεδίων που σχετίζονται με την ενεργειακή απόδοση και τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε ιδιωτικά νοικοκυριά, δημόσια κτίρια και επιχειρήσεις και πιστεύει ότι η περιφερειακή ολοκλήρωση της αγοράς ενέργειας, η οποία θα μπορούσε να επιτευχθεί με αυτήν τη χρηματοδότηση, θα αποτελούσε σημαντική συμβολή της πολιτικής συνοχής στο πλαίσιο αυτό·

15.

υπογραμμίζει την ανάγκη για ενίσχυση της συνεργασίας και του συντονισμού στο εσωτερικό και μεταξύ των κρατών μελών και περιφερειών και για μια ολοκληρωμένη προσέγγιση όσον αφορά τις δημόσιες επενδύσεις, και τη χρηματοδότηση τους, στην βελτίωση της τεχνολογίας, την ανάπτυξη και εφαρμογή έξυπνων δικτύων, την προσαρμογή και ικανότητα των δικτύων, την έξυπνη μέτρηση, την αποθήκευση, τη διαχείριση της ζήτησης, την ενεργειακή απόδοση και την καινοτόμο παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές·

16.

τονίζει ότι σε πολλά κράτη μέλη τα δίκτυα δεν έχουν τη δυνατότητα να λαμβάνουν ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από μεταβλητές ανανεώσιμες πηγές· τονίζει ότι ο εκσυγχρονισμός των ενεργειακών δικτύων είναι απαραίτητος για την αφομοίωση των αλλαγών στην παραγωγή και τη μεταφορά·

17.

ζητεί επειγόντως να ενισχυθεί η διαφάνεια και η συμμετοχή του κοινού, και πιο συγκεκριμένα η συμμετοχή όλων των σχετικών ενδιαφερόμενων μερών σε πρώιμο στάδιο στην ανάπτυξη εθνικών σχεδίων για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για την τρέχουσα έλλειψη πληροφοριών σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων της οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τονίζει ότι απαιτούνται λεπτομερέστερες διετείς εκθέσεις από τα κράτη μέλη· καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τον ρόλο της όσον αφορά την παρακολούθηση και υποστήριξη της προόδου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τη διαφάνεια όσον αφορά τη χρήση της εξουσίας επιβολής που διαθέτει·

18.

τονίζει τη σημασία της συμμετοχής σε όλα τα επίπεδα της διοίκησης, καθώς και τις ενώσεις, στην εφαρμογή ενός ευρωπαϊκού μοντέλου ενεργειακής παραγωγής, κατανάλωσης και ιδιοκατανάλωσης που θα βασίζεται σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· καλεί την Επιτροπή να αυξήσει τη στήριξη που προσφέρει στο Σύμφωνο των Δημάρχων, στην πρωτοβουλία «Έξυπνες πόλεις και έξυπνες κοινότητες» και στις κοινότητες που χρησιμοποιούν ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές σε ποσοστό 100 %, πράγμα που επιτρέπει την ανταλλαγή γνώσεων και βέλτιστων πρακτικών·

19.

επισημαίνει ότι η ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έχει καίρια σημασία για τη διασφάλιση της περαιτέρω ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

20.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι το 2013 η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας κατέστησε δυνατή την αποτροπή της δημιουργίας περίπου 388 εκατομμυρίων τόνων ολικής χωρητικότητας διοξειδίου του άνθρακα και οδήγησε σε μείωση της ζήτησης ορυκτών καυσίμων στην ΕΕ κατά 106 μεγατόνους ισοδύναμου πετρελαίου·

21.

υπογραμμίζει τις τεράστιες δυνατότητες για δημιουργία θέσεων εργασίας στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι τα εργασιακά πρότυπα δεν θα υποβαθμιστούν ως αποτέλεσμα της ενεργειακής μετάβασης, που θα πρέπει να βασίζεται στη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας·

Ανανεώσιμες μορφές ενέργειας για το μέλλον

22.

τονίζει ότι οι στόχοι για τις ΑΠΕ πρέπει να καθοριστούν σύμφωνα με τους κλιματικούς στόχους που συμφωνήθηκαν από 195 χώρες στο Παρίσι τον Δεκέμβριο του 2015· σημειώνει την πρόταση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για στόχο της τάξης του 27 % όσον αφορά την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές για το 2030· υπενθυμίζει το αίτημα του Κοινοβουλίου σχετικά με δεσμευτικούς στόχους για μερίδιο ενεργειακής κατανάλωσης από ανανεώσιμες πηγές ενέργειες τουλάχιστον 30 %, οι οποίοι θα πρέπει να υλοποιηθούν μέσω εθνικών στόχων, προκειμένου να διασφαλιστούν η αναγκαία επενδυτική ασφάλεια και η ασφάλεια δικαίου· θεωρεί ότι υπό το πρίσμα της πρόσφατης συμφωνίας COP21 είναι επιθυμητό να αυξηθεί σημαντικά το επίπεδο φιλοδοξίας· εμμένει ότι ο καθορισμός σαφών και φιλόδοξων στόχων στο πλαίσιο αυτό αποτελεί εργαλείο για τη βελτίωση της ασφάλειας και για τη διασφάλιση της ηγετικής θέσης της ΕΕ σε παγκόσμιο επίπεδο· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει μια πιο φιλόδοξη δέσμη μέτρων για το κλίμα και την ενέργεια για το 2030 που αυξάνει τον στόχο της ΕΕ για ΑΠΕ σε τουλάχιστον 30 % ο οποίος θα πρέπει να υλοποιηθεί μέσω επιμέρους εθνικών στόχων·

23.

τονίζει τη σημασία της νέας νομοθεσίας για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές και τον σχεδιασμό της αγοράς όσον αφορά τη δημιουργία νέου πλαισίου κατάλληλου για την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, το οποίο θα βασίζεται σε αξιόπιστα προγράμματα στήριξης και στην πλήρη συμμετοχή των τεχνολογιών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην αγορά·

24.

διαπιστώνει ότι οι φορολογικές ελαφρύνσεις αποτελούν ισχυρό κίνητρο για τη μετάβαση από την ενέργεια των ορυκτών καυσίμων στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, και καλεί την Επιτροπή να τροποποιήσει την οδηγία για τη φορολόγηση της ενέργειας και τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων που παρεμποδίζουν την πλήρη αξιοποίηση αυτών των κινήτρων·

25.

τονίζει ότι οι στόχοι που έχουν ήδη συμφωνηθεί για το 2020 πρέπει να ληφθούν ως η ελάχιστη βάση κατά την αναθεώρηση της οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ούτως ώστε τα κράτη μέλη να μην βρεθούν κάτω από τον εθνικό στόχο του 2020 μετά το 2020· υπογραμμίζει ότι ο στόχος της ΕΕ για το 2030 όσον αφορά την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές απαιτεί συλλογική επίτευξη· τονίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να αναπτύξουν εγκαίρως τα εθνικά τους σχέδια και ότι πρέπει να ενισχυθούν οι ικανότητες εποπτείας της Επιτροπής και πέραν του 2020, και να της δοθούν τα κατάλληλα εργαλεία για αποτελεσματική και έγκαιρη παρακολούθηση, καθώς και η δυνατότητα να παρεμβαίνει σε περίπτωση αντιπαραγωγικών μέτρων· θεωρεί ότι η εν λόγω παρακολούθηση θα καταστεί δυνατή μόνον εφόσον η Επιτροπή καθορίσει για τα κράτη μέλη εθνικούς δείκτες αναφοράς, με βάση τους οποίους θα μπορεί να μετράται η πρόοδός τους στην ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

26.

επισημαίνει τις δυνατότητες που διανοίγει για την Ευρώπη η ανάπτυξη της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να διαμορφωθούν μακροπρόθεσμες και ευνοϊκές συνθήκες για όλους τους παράγοντες της αγοράς·

27.

επισημαίνει τη σημαντική συμβολή της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στη μείωση των συνολικών εκπομπών άνθρακα· τονίζει τη σημασία της ανάπτυξης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για την επίτευξη των στόχων που συμφωνήθηκαν στην COP21·

28.

τονίζει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να αυξήσουν την αιτιολογημένη χρήση των διατάξεων περί στατιστικών μεταβιβάσεων και την ανάπτυξη μηχανισμών συνεργασίας για να επιτύχουν τους στόχους τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6 της οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· υπογραμμίζει τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ κρατών μελών, η οποία θα ήταν ευεργετική για τη βελτιστοποίηση του συστήματος, την αποτελεσματική παροχή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και τη μεγαλύτερη εξοικονόμηση κόστους στον τομέα αυτό· ζητεί από την Επιτροπή, στο πλαίσιο αυτό, να παράσχει στα κράτη μέλη περαιτέρω κίνητρα, πληροφορίες, ανάλυση κόστους-οφέλους και καθοδήγηση·

29.

τονίζει την ανάγκη να καθοριστεί ένα ισχυρό, αξιόπιστο και διαφανές σύστημα διακυβέρνησης προκειμένου να διασφαλιστεί η υλοποίηση του στόχου χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για το 2030, με τη δέουσα τήρηση των εθνικών αρμοδιοτήτων όσον αφορά τον καθορισμό του ενεργειακού μείγματος, και δυνατότητα, παράλληλα, για πλήρη δημοκρατικό έλεγχο των ενεργειακών πολιτικών· ζητεί την εντατική αναπαραγωγή του υφιστάμενου επιτυχούς συστήματος των εθνικών στόχων, των εθνικών σχεδίων για την ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές και των διετών εκθέσεων· πιστεύει ότι θα τα ανωτέρω θα πρέπει να ενταχθούν στην οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η οποία πρέπει να εξασφαλίζει την αξιόπιστη, αποτελεσματική και διαφανή παρακολούθηση των δεσμεύσεων των κρατών μελών και την εφαρμογή της ισχύουσας ευρωπαϊκής νομοθεσίας, προκειμένου να τεθούν τα θεμέλια μιας εύρυθμα λειτουργούσας Ευρωπαϊκής Ενεργειακής Ένωσης·

30.

επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να καταρτιστούν ενιαία δεσμευτικά πρότυπα για τα εθνικά σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα, προκειμένου να διασφαλίζονται η συγκρισιμότητα, η διαφάνεια και η προβλεψιμότητα για τους επενδυτές· θεωρεί ότι η πορεία και ο σχεδιασμός πολιτικής για κάθε κράτος μέλος πρέπει να συνεχίσουν να αναλύονται κατά τομέα, τεχνολογία και πηγή·

31.

παροτρύνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κωδικοποιήσει στη νομοθεσία την αρχή προστασίας των εγκαταστάσεων παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές με στόχο να αποτραπούν οι αναδρομικές αλλαγές στους μηχανισμούς στήριξης της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και να εξασφαλιστεί η οικονομική βιωσιμότητα των υφιστάμενων περιουσιακών στοιχείων·

32.

ζητεί την άρση των περιττών γραφειοκρατικών φραγμών, και την πραγματοποίηση επενδύσεων που καθιστούν δυνατή την επίτευξη του στόχου για ποσοστό ηλεκτρικής διασύνδεσης 10 % έως το 2020· υπογραμμίζει ότι η αυξημένη περιφερειακή συνεργασία μπορεί να συμβάλει στην εξασφάλιση της βελτιστοποίησης του κόστους ενσωμάτωσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, και να μειώσει το κόστος για τους καταναλωτές· υπενθυμίζει τη σημασία της ευρείας δημόσιας διαβούλευσης και συμμετοχής από πρώιμο στάδιο για τον σχεδιασμό έργων νέας ενεργειακής υποδομής με ταυτόχρονο συνυπολογισμό των τοπικών συνθηκών· υπενθυμίζει τη σημασία της παροχής τεχνικών συμβουλών και των εκτιμήσεων περιβαλλοντικών επιπτώσεων για τα έργα παραγωγής και διανομής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές·

33.

επισημαίνει το χάσμα μεταξύ των διαθέσιμων δεξιοτήτων και των μεταβολών όσον αφορά τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας που απορρέουν από την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· υπογραμμίζει ότι οι ενεργητικές στρατηγικές εκπαίδευσης/κατάρτισης και δεξιοτήτων έχουν καίρια σημασία κατά τη μετάβαση σε μια βιώσιμη οικονομία με αποδοτική χρήση των πόρων· τονίζει τη σημασία των κοινωνικών εταίρων, καθώς και των δημόσιων αρχών για την ανάπτυξη δεξιοτήτων και προγραμμάτων κατάρτισης·

34.

επισημαίνει την ανάγκη να βρεθεί η κατάλληλη χρηματοδότηση σε επίπεδο ΕΕ, μεταξύ άλλων ελαχιστοποιώντας συνολικά τους κινδύνους των επενδύσεων με στόχο την παροχή κινήτρων για ευρεία χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας·

Ενέργεια για τους πολίτες και τις κοινότητες

35.

θεωρεί ότι οι τοπικές αρχές, οι κοινότητες, τα νοικοκυριά και τα άτομα θα πρέπει να αποτελέσουν τη ραχοκοκαλιά της ενεργειακής μετάβασης και θα πρέπει να λάβουν ενεργό στήριξη προκειμένου να καταστούν παραγωγοί και προμηθευτές ενέργειας επί ίσοις όροις με άλλους παράγοντες στην αγορά ενέργειας· στο πλαίσιο αυτό, ζητεί τη θέσπιση κοινού ολοκληρωμένου ορισμού της έννοιας του «παραγωγού-καταναλωτή» σε επίπεδο ΕΕ·

36.

θεωρεί ότι είναι καίριας σημασίας να θεσπιστεί βασικό δικαίωμα ιδιοπαραγωγής και ιδιοκατανάλωσης, καθώς και το δικαίωμα αποθήκευσης και πώλησης της πλεονάζουσας ηλεκτρικής ενέργειας σε δίκαιη τιμή·

37.

υπενθυμίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να αναπτύξουν, στη βάση της συμμετοχής του κοινού, ενεργειακή στρατηγική για τους πολίτες και τις κοινότητες και να περιγράφουν στα εθνικά τους σχέδια δράσης τον τρόπο με τον οποίο θα προωθήσουν τα μικρά και μεσαία έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τους ενεργειακούς συνεταιρισμούς και τον τρόπο με τον οποίο θα τα εντάξουν στο νομοθετικό τους πλαίσιο, στις πολιτικές στήριξης και στην προσβασιμότητα στην αγορά·

38.

ζητεί την εισαγωγή νέου κεφαλαίου που θα αφορά την ενέργεια για τους πολίτες και τις κοινότητες στο πλαίσιο της αναθεωρημένης οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με στόχο την αντιμετώπιση των βασικών φραγμών της αγοράς και των διοικητικών φραγμών και τη δημιουργία ενός ευνοϊκότερου επενδυτικού περιβάλλοντος για την ιδιοπαραγωγή και ιδιοκατανάλωση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές·

39.

επισημαίνει ότι δεν έχουν θεσπιστεί ακόμα κατάλληλες διαδικασίες αδειοδότησης και διοικητικές διαδικασίες για όλες τις τεχνολογίες σε όλες τις χώρες· ζητεί από τα κράτη μέλη να άρουν τους διοικητικούς φραγμούς και τους φραγμούς της αγοράς στη νέα ικανότητα ιδιοπαραγωγής, να αντικαταστήσουν τις χρονοβόρες διαδικασίες έγκρισης με μια απλή απαίτηση κοινοποίησης, και να θεσπίσουν υπηρεσίες μίας στάσης για άδειες έργων, πρόσβαση στο δίκτυο και παροχή στήριξης με οικονομική και τεχνική εμπειρογνωμοσύνη, καθώς και να διασφαλίσουν την πρόσβαση των παραγωγών-καταναλωτών σε μηχανισμούς εναλλακτικής επίλυσης διαφορών· παροτρύνει την Επιτροπή να διασφαλίσει την πλήρη εφαρμογή και την πλήρη συνέχιση εφαρμογής πέραν του 2020 των άρθρων 13 (διοικητικές διαδικασίες) και 16 (πρόσβαση και λειτουργία των δικτύων) της ισχύουσας οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας·

40.

τονίζει ότι είναι σημαντικό να λαμβάνονται υπόψη οι διαφορές μεταξύ πολύ μικρών, μικρών και μεγάλων παραγωγών· σημειώνει την ανάγκη να αναπτυχθούν οι κατάλληλες συνθήκες και τα εργαλεία για τους «παραγωγούς-καταναλωτές» (ενεργοί καταναλωτές ενέργειας, όπως τα νοικοκυριά, τόσο ιδιοκτήτες όσο και ενοικιαστές, τα ιδρύματα και οι μικρές επιχειρήσεις που συμμετέχουν στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, είτε μόνοι τους είτε συλλογικά μέσω συνεταιρισμών, άλλες κοινωνικές επιχειρήσεις ή φορείς συγκέντρωσης), με σκοπό αυτοί να συμβάλουν στην ενεργειακή μετάβαση και στη διευκόλυνση της ένταξής τους στην αγορά ενέργειας· συνιστά να μειωθούν στο απόλυτο ελάχιστο οι διοικητικοί φραγμοί στη νέα ικανότητα ιδιοπαραγωγής, ιδιαίτερα μέσω της άρσης των περιορισμών πρόσβασης στην αγορά· προτείνει να συντομευτούν και να απλουστευτούν οι διαδικασίες έγκρισης καθιερώνοντας μια απλή απαίτηση κοινοποίησης· προτείνει να συμπεριληφθούν στην αναθεώρηση της οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ειδικές διατάξεις με σκοπό την άρση των εμποδίων και την προώθηση κοινοτικών/συνεταιριστικών καθεστώτων ενέργειας μέσω «υπηρεσιών μίας στάσης» που θα διεκπεραιώνουν τις άδειες έργων και θα παρέχουν οικονομική και τεχνική εμπειρογνωμοσύνη· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν τις ήσσονος σημασίας εξαιρέσεις δυνάμει των ευρωπαϊκών κατευθυντηρίων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της ενέργειας και του περιβάλλοντος, ούτως ώστε έργα μικρής και μεσαίας κλίμακας να συνεχίσουν να επωφελούνται από δυναμικά τιμολόγια τροφοδότησης και να εξαιρούνται από περίπλοκες διαδικασίες πλειστηριασμών·

41.

τονίζει τη σημασία της συμμετοχής του κοινού από πρώιμο στάδιο για την ενθάρρυνση των περιβαλλοντικά φιλικών έργων ανανεώσιμης ενέργειας, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις τοπικές συνθήκες·

42.

τονίζει την ανάγκη να επιτευχθεί ισορροπία, μέσω κατάλληλου ρυθμιστικού πλαισίου της αγοράς, μεταξύ της ανάπτυξης κεντρικής και αποκεντρωμένης παραγωγής ενέργειας, ώστε να εξασφαλιστεί ότι δεν θα υφίστανται διακρίσεις οι καταναλωτές που δεν έχουν τη δυνατότητα να γίνουν «παραγωγοί-καταναλωτές»· τονίζει την ανάγκη παροχής τεχνικών και διοικητικών μέσων για τη συλλογική διαχείριση της ενέργειας· υπογραμμίζει ότι η ιδιοπαραγωγή και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν αποτελούν την αιτία αύξησης των τιμών ενέργειας στην Ευρώπη·

43.

υπογραμμίζει το γεγονός ότι η μεγαλύτερη έμφαση στην εφαρμογή της ενεργειακής απόδοσης σε όλους τους τομείς θα βοηθήσει την ΕΕ να τονώσει την ανταγωνιστικότητά της και θα συμβάλει στην ανάπτυξη καινοτόμων και οικονομικά αποδοτικών λύσεων εξοικονόμησης ενέργειας·

44.

τονίζει τα περιβαλλοντικά, οικονομικά και κοινωνικά οφέλη μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης της ενέργειας και την ανάγκη να προωθηθούν συνέργειες μεταξύ και εντός των τομέων της ηλεκτρικής ενέργειας, της θέρμανσης και ψύξης και των μεταφορών· καλεί επιπλέον την Επιτροπή να αξιολογήσει τον τρόπο με τον οποίο μπορούν οι ευέλικτες πηγές ανανεώσιμης ενέργειας να συμπληρώσουν τις μεταβλητές πηγές ενέργειας και τον τρόπο με τον οποίο πρέπει αυτό να ληφθεί υπόψη στον ενεργειακό σχεδιασμό, καθώς και στον σχεδιασμό των προγραμμάτων στήριξης·

Ηλεκτρική ενέργεια

45.

τονίζει ότι η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές θα πρέπει να ενσωματωθεί στα συστήματα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας σε όλα τα επίπεδα καθώς και στα συστήματα μεταφοράς, δεδομένων των αλλαγών προς ένα πιο ελαστικό και αποκεντρωμένο μοντέλο για την ενέργεια που λαμβάνει υπόψη την αγορά·

46.

επισημαίνει ότι οι μη μεταβλητές μορφές παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, όπως η υδροηλεκτρική ενέργεια, που μπορούν να κινητοποιούνται γρήγορα και είναι φιλικές προς το περιβάλλον, προσφέρουν τρόπο για την υποστήριξη της ενσωμάτωσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην αγορά·

47.

ζητεί να υιοθετηθεί ολοκληρωμένη προσέγγιση στην ενεργειακή πολιτική, η οποία θα περιλαμβάνει την ανάπτυξη και υπαγωγή σε ρυθμιστικό πλαίσιο του δικτύου, την αποθήκευση, τη διαχείριση από την πλευρά της ζήτησης και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, καθώς και την αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· τονίζει την ανάγκη να αποφευχθούν ο εγκλωβισμός σε τεχνολογίες που είναι ασύμβατες με τον στόχο της απαλλαγής από τις εκπομπές άνθρακα·

48.

επισημαίνει ότι η ενσωμάτωση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στην αγορά απαιτεί ευέλικτες αγορές, τόσο από την πλευρά της προσφοράς όσο και από την πλευρά της ζήτησης, και ότι αυτό θα απαιτήσει την κατασκευή, τον εκσυγχρονισμό και την προσαρμογή των δικτύων και την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών αποθήκευσης·

49.

τονίζει ότι ο εξηλεκτρισμός των συστημάτων θέρμανσης και ψύξης, των μεταφορών και άλλων τομέων έχει καίρια σημασία προκειμένου να διασφαλιστεί η ταχεία και αποτελεσματική μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας·

50.

υπογραμμίζει ότι, όσο το σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας είναι ανελαστικό, η κατά προτεραιότητα πρόσβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η κατά προτεραιότητα διάθεσή τους είναι αναγκαίες για την προώθηση αναβαθμίσεων του δικτύου και την ενθάρρυνση της ανάπτυξης της αποθήκευσης και της ανταπόκρισης στη ζήτηση· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις για την ενίσχυση και την αποσαφήνιση των κανόνων σχετικά με την κατά προτεραιότητα πρόσβαση και διάθεση την περίοδο μετά το 2020· τονίζει ότι η πιθανότητα σταδιακής κατάργησης της κατά προτεραιότητα πρόσβασης και διάθεσης θα πρέπει να αξιολογηθεί με την ευκαιρία της ενδιάμεσης επανεξέτασης της μελλοντικής οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας που αναμένεται περί το 2024·

51.

τονίζει ότι η κατά προτεραιότητα πρόσβαση στο δίκτυο και η κατά προτεραιότητα διάθεση της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, όπως ορίζεται στην ισχύουσα οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, θα πρέπει να διατηρηθούν και να ενισχυθούν· ζητεί να θεσπιστεί κανονιστικό πλαίσιο για την περίοδο μετά το 2020, το οποίο θα διασφαλίζει κατάλληλη αντιστάθμιση για τον περιορισμό της ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές·

52.

επισημαίνει τη στρατηγική της Επιτροπής για την ενίσχυση των μηχανισμών ανταπόκρισης στη ζήτηση· τονίζει ότι αυτό δεν θα πρέπει να επιφέρει πρόσθετες επιβαρύνσεις για τους πολίτες ή να αυξήσει το ενεργειακό κόστος για τους καταναλωτές· τονίζει ότι οι μηχανισμοί ανταπόκρισης στη ζήτηση θα μπορούσαν να αποτελέσουν ευκαιρία μείωσης του ενεργειακού κόστους και ταυτόχρονα υπογραμμίζει ότι η συμμετοχή στην ανταπόκριση στη ζήτηση ή στη δυναμική τιμολόγηση θα πρέπει να εξακολουθήσει να γίνεται αυστηρά κατ’ επιλογή·

53.

θεωρεί ότι η ανάπτυξη λύσεων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας θα αποτελέσει απαραίτητο στοιχείο στην ανάπτυξη και την ενσωμάτωση υψηλών επιπέδων ανανεώσιμης ενέργειας, συμβάλλοντας στην εξισορρόπηση του δικτύου και παρέχοντας ένα μέσο για την αποθήκευση της πλεονάζουσας παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές· ζητεί την αναθεώρηση του υφιστάμενου κανονιστικού πλαισίου με στόχο την προώθηση της ανάπτυξης συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας και την άρση των υφιστάμενων εμποδίων·

54.

τονίζει ότι το ζήτημα των σημείων συμφόρησης στην ηλεκτρική ενέργεια εξακολουθεί να εμποδίζει την ελεύθερη ροή ανανεώσιμης ενέργειας μεταξύ των κρατών μελών και να επιβραδύνει την πρόοδο στη διαμόρφωση μιας πραγματικής εσωτερικής αγοράς ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

55.

υπογραμμίζει ότι η θέση των καταναλωτών θα πρέπει να ενισχυθεί και να τους δοθούν τα κατάλληλα κίνητρα για να συμμετέχουν στις αγορές ενέργειας· επισημαίνει ότι οι δυναμικές, με βάση την αγορά τιμές θα πρέπει να είναι σχεδιασμένες με σκοπό να αποσπούν τις κατάλληλες απαντήσεις στη ζήτηση από τους καταναλωτές και να ενεργοποιούν την απαραίτητη παραγωγή, καθώς και να διευκολύνουν την έξυπνη και αποδοτική κατανάλωση· συνιστά στην Επιτροπή να αναλύσει περαιτέρω τον αντίκτυπο των εν λόγω τιμών σε διάφορες ομάδες καταναλωτών·

56.

τονίζει ότι ορισμένοι καταναλωτές δεν έχουν περιθώρια αλλαγής της καταναλωτικής συμπεριφοράς τους και μπορεί να πληγούν από την εφαρμογή μηχανισμών αύξησης της αποδοτικότητας μέσω των τιμών· τονίζει εν προκειμένω ότι είναι σημαντικό να θεσπιστούν στα κράτη μέλη πολιτικές για την ενεργειακή απόδοση, οι οποίες θα εστιάζουν στους καταναλωτές που βρίσκονται σε ευάλωτη κατάσταση·

57.

θεωρεί ότι θα πρέπει να υπάρχει ένα σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο της ΕΕ για ιδιοκατανάλωση ανανεώσιμης ενέργειας και για τις κοινότητες/συνεταιρισμούς ανανεώσιμης ενέργειας το οποίο θα λαμβάνει υπόψη όλα τα οφέλη κατά τον σχεδιασμό μηχανισμών πληρωμής για τις πωλήσεις της πλεονασματικής παραγωγής, την πρόσβαση και τη χρήση του δικτύου· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν την ιδιοπαραγωγή ενέργειας και την εφαρμογή και διασύνδεση τοπικών δικτύων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συμπληρωματικά προς τις εθνικές ενεργειακές πολιτικές τους· τονίζει ότι οι «παραγωγοί-καταναλωτές» θα πρέπει να μπορούν να έχουν πρόσβαση στα ενεργειακά δίκτυα και στην αγορά ενέργειας σε εύλογη τιμή και δεν θα πρέπει να επιβαρύνονται με πρόσθετους φόρους ή τέλη· εκφράζει την ανησυχία του για τις πρωτοβουλίες που ανέλαβαν ορισμένα κράτη μέλη να παρεμποδίζουν την άσκηση του δικαιώματος για ιδιοπαραγωγή και ιδιοκατανάλωση·

58.

σημειώνει ότι οι καταναλωτές ελάχιστα συμβάλλουν επί του παρόντος στην επιδιωκόμενη οικοδόμηση νέας ικανότητας παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές όταν επιλέγουν τιμολόγια ηλεκτρικής ενέργειας τα οποία διατίθενται στην αγορά με ένα μείγμα καυσίμων που αποκαλύπτει 100 % ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· ζητεί να θεσπιστεί ακριβής, αξιόπιστος και διαφανής μηχανισμός παρακολούθησης ούτως ώστε οι «πράσινοι» ισχυρισμοί να συνδέονται με μετρήσιμα κριτήρια σχετικά με τα πρόσθετα περιβαλλοντικά οφέλη·

59.

καλεί τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν καλύτερα την παραγωγή θέρμανσης και ψύξης από γεωθερμία·

Θέρμανση και ψύξη

60.

επικροτεί την ανακοίνωση της Επιτροπής του Φεβρουαρίου 2016 σχετικά με στρατηγική της ΕΕ για τη θέρμανση και την ψύξη, αλλά υπογραμμίζει την έλλειψη προόδου και τους χαμηλούς στόχους που έχουν τεθεί για τις ανανεώσιμες πηγές στον τομέα της θέρμανσης και της ψύξης, ιδιαίτερα στα κτίρια· τονίζει τις σημαντικές δυνατότητες που διανοίγονται για συνεχή πρόοδο στη χρήση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στον τομέα της θέρμανσης και της ψύξης· σημειώνει ότι ο τομέας της θέρμανσης και της ψύξης αντιστοιχεί στο ήμισυ της τελικής κατανάλωσης ενέργειας στην ΕΕ και, ως εκ τούτου, διαδραματίζει βασικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων της ΕΕ για το κλίμα και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· αναγνωρίζει τα οφέλη της αύξησης της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στον τομέα της θέρμανσης και της ψύξης· τονίζει την αυξημένη ευελιξία των υποδομών και της αποθήκευσης θερμικής ενέργειας καθώς διευκολύνουν την ενσωμάτωση των ποικίλων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέσω της αποθήκευσης της ενέργειας υπό μορφή θερμότητας, και παρέχουν εξαιρετική απόδοση επένδυσης και ευκαιρίες για την ενίσχυση της ποιοτικής τοπικής απασχόλησης· καλεί την Επιτροπή να καλύψει τα ρυθμιστικά κενά στη νομοθετική δέσμη για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μετά το 2020· επαναλαμβάνει ότι οι προσπάθειες στον τομέα της θέρμανσης και της ψύξης παρέχουν σημαντικές δυνατότητες για αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας (δεδομένου ότι το 61 % του αερίου που εισάγεται στην Ευρωπαϊκή Ένωση χρησιμοποιείται σε κτίρια, κυρίως για σκοπούς θέρμανσης) π.χ. μέσω της ανάπτυξης δικτύων τηλεθέρμανσης/τηλεψύξης, τα οποία συνιστούν αποτελεσματικό μέσο για την ενσωμάτωση βιώσιμης θερμότητας στις πόλεις σε μεγάλη κλίμακα, καθώς μπορούν να παρέχουν ταυτόχρονα θερμότητα που προέρχεται από διάφορες πηγές και δεν εξαρτώνται εγγενώς από μία πηγή·

61.

επικροτεί την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη στρατηγική για τη θέρμανση και την ψύξη, στην οποία τονίζεται η ανάγκη για σταδιακή εξάλειψη των ορυκτών καυσίμων που εξακολουθούν να αντιστοιχούν στο 75 % των καυσίμων που χρησιμοποιούνται στον τομέα αυτό, και για πλήρη αντικατάστασή τους με μέτρα για την ενεργειακή απόδοση — η μεγαλύτερη ευκαιρία για μείωση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων — και με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας·

62.

ζητεί τη λήψη περαιτέρω μέτρων για την αξιοποίηση του σημαντικού εναπομένοντος δυναμικού παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στους τομείς της ψύξης και της θέρμανσης προκειμένου να επιτευχθούν πλήρως οι στόχοι για το 2020· καλεί την Επιτροπή να καλύψει τα ρυθμιστικά κενά στους τομείς αυτούς με τη νομοθετική δέσμη για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μετά το 2020·

63.

επισημαίνει ότι η βιομάζα είναι επί του παρόντος η πιο ευρέως χρησιμοποιούμενη ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές για σκοπούς θέρμανσης, καθώς αντιστοιχεί στο 90 % της συνολικής θέρμανσης από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας· διαδραματίζει καίριο ρόλο στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη ιδιαίτερα στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας με βιώσιμο τρόπο·

64.

τονίζει την ανάγκη να διευκολυνθεί η στροφή σε ενεργειακά αποδοτικές συσκευές θέρμανσης που χρησιμοποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με παράλληλη εξασφάλιση επαρκούς στήριξης και ενισχυμένης πληροφόρησης και παροχής βοήθειας για τους πολίτες που αντιμετωπίζουν ενεργειακή πενία·

65.

τονίζει την ανάγκη για έναν περιεκτικό και ουσιαστικό ορισμό της ψύξης με τη χρήση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές·

66.

τονίζει την ανάγκη να ανακαινιστούν τα συστήματα τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης και να βελτιωθεί η απόδοσή τους, καθώς τα δίκτυα τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης μπορούν να χρησιμοποιούν και να αποθηκεύουν ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές και να τη διανέμουν σε κτίρια και βιομηχανικούς χώρους, αυξάνοντας τα επίπεδα θέρμανσης και ψύξης από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας·

67.

τονίζει το δυναμικό των ομάδων παραγωγών-καταναλωτών, στις οποίες περιλαμβάνονται νοικοκυριά, πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, συνεταιρισμοί και τοπικές αρχές, για τη δημιουργία συλλογικών ενεργειακών συστημάτων όπως η τηλεθέρμανση, που παρέχουν οικονομικά αποδοτική θέρμανση και ψύξη με χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, καθώς και για τις πολλές συνέργειες μεταξύ της ενεργειακής απόδοσης και της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές·

68.

θεωρεί ότι πρέπει να ενισχυθούν οι συνέργειες μεταξύ της οδηγίας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση και της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων, προκειμένου να ενισχυθεί η χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον τομέα της θέρμανσης και της ψύξης·

69.

επισημαίνει ότι τα έργα ενεργειακής απόδοσης που σχετίζονται τόσο με τη θέρμανση όσο και με την ψύξη αποτελούν σημαντικά εργαλεία για την εξασφάλιση σταθερών και προβλέψιμων προτύπων κατανάλωσης ενέργειας και την καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας·

Μεταφορές

70.

επισημαίνει ότι η επίτευξη του στόχου για μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας της τάξης του 10 % στον τομέα των μεταφορών έως το 2020 παρουσιάζει σημαντική καθυστέρηση, μεταξύ άλλων λόγω των προκλήσεων οι οποίες σχετίζονται με τη χάραξη μιας στρατηγικής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που θα βασίζεται στη χρήση βιοκαυσίμων στις μεταφορές· υπενθυμίζει ότι οι μεταφορές αποτελούν τον μόνο τομέα στην ΕΕ όπου οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου έχουν αυξηθεί από το 1990· επισημαίνει ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχουν καίρια σημασία για την επίτευξη βιώσιμης κινητικότητας· καλεί τα κράτη μέλη να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την ανάπτυξη βιώσιμων μέτρων στον τομέα των μεταφορών, όπως είναι η μείωση της ζήτησης, η μετάβαση προς πιο βιώσιμους τρόπους μεταφοράς, η βελτίωση της απόδοσης και ο εξηλεκτρισμός του τομέα των μεταφορών· καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει πλαίσιο για την προώθηση της χρήσης ηλεκτρικών οχημάτων που τροφοδοτούνται με ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές και να βελτιώσει το νομοθετικό πλαίσιο έτσι ώστε να προσφέρονται προοπτικές για τα βιοκαύσιμα υψηλής απόδοσης όσον αφορά τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου, λαμβάνοντας υπόψη την έμμεση αλλαγή χρήσης της γης (ILUC) στην περίοδο μετά το 2020·

71.

ζητεί να διατηρηθεί και να αυξηθεί η μερική χρήση της ΚΓΠ για τη στήριξη επενδύσεων στην παραγωγή και τη χρήση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στον τομέα της γεωργίας·

72.

εκτιμά ότι οι μεταφορές αντιπροσωπεύουν πάνω από το 30 % της τελικής κατανάλωσης ενέργειας στην Ευρώπη και ότι το 94 % των μεταφορών βασίζεται σε πετρελαϊκά προϊόντα· θεωρεί, ως εκ τούτου, ότι η προσπάθεια αύξησης της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στον τομέα των μεταφορών πρέπει να είναι φιλόδοξη και να συνδέεται ευθέως με την απαλλαγή του εν λόγω τομέα από τις εκπομπές άνθρακα·

73.

ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει φιλόδοξα μέτρα για την επιτάχυνση της απαλλαγής των μεταφορών από τις εκπομπές άνθρακα, μεταξύ άλλων μέσω της χρήσης ανανεώσιμων καυσίμων, της αύξησης του εξηλεκτρισμού και της ενίσχυσης της απόδοσης, και να εντείνει τις προσπάθειες για προώθηση της τεχνολογικής ανάπτυξης και της καινοτομίας σε αυτούς τους τομείς·

74.

επισημαίνει τη σημασία του εξηλεκτρισμού του τομέα των μεταφορών για την απαλλαγή της οικονομίας από τις εκπομπές άνθρακα και καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει πλαίσιο για την προώθηση της χρήσης ηλεκτρικών οχημάτων που τροφοδοτούνται με ηλεκτρική ενέργεια από ανθρακούχες εκπομπές, συμβάλλοντας έτσι καθοριστικά στην επίτευξη των στόχων για το 2030·

75.

αναμένει τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την απαλλαγή του τομέα των μεταφορών από τις εκπομπές άνθρακα, η οποία θα παρουσιαστεί τον Ιούνιο του 2016, και τονίζει στο πλαίσιο αυτό ότι πρέπει να προωθηθεί η αυξημένη χρήση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας προκειμένου να διασφαλιστεί η ενεργός συμβολή των μεταφορών στην επίτευξη των στόχων για το 2020·

76.

επικροτεί την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην ανάπτυξη νέων βιοκαυσίμων και κινητήρων στο πλαίσιο των έργων της κοινής επιχείρησης Clean Sky της ΕΕ·

77.

τονίζει τη σημασία ανάπτυξης νέας γενεάς βιοκαυσίμων με χρήση βιομάζας ή αποβλήτων·

78.

επισημαίνει την ανάγκη βελτίωσης του κανονιστικού περιβάλλοντος και διαμόρφωσης μακροπρόθεσμων συνθηκών για τη στήριξη της ανάπτυξης της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στους τομείς των αεροπορικών μεταφορών και της ναυτιλίας·

79.

τονίζει την ανάγκη για στροφή προς άλλους τρόπους μεταφοράς με στόχο τη διευκόλυνση της ρύθμισης και των πολιτικών βιώσιμης κινητικότητας, συμπεριλαμβανομένων της διατροπικότητας, των βιώσιμων συστημάτων υλικοτεχνικής υποστήριξης, της διαχείρισης της κινητικότητας και των βιώσιμων αστικών πολιτικών που μεταστρέφουν την κατανάλωση ενέργειας σε ανανεώσιμες πηγές στον τομέα των μεταφορών και/ή ελαχιστοποιούν τη συνολική κατανάλωση ενέργειας, ενθαρρύνοντας πιο ενεργά μοντέλα μετακίνησης, αναπτύσσοντας και εφαρμόζοντας λύσεις για έξυπνες πόλεις και υποστηρίζοντας την αστική οικολογική κινητικότητα και τον κατάλληλο πολεοδομικό σχεδιασμό· καλεί τα κράτη μέλη και την ΕΕ να προωθήσουν τη μεταστροφή της μεταφοράς επιβατών και φορτίων από τις οδικές και αεροπορικές μεταφορές προς τις σιδηροδρομικές και θαλάσσιες μεταφορές· καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τη δυνατότητα μεταφοράς εμπορευμάτων μέσω τεχνολογιών ηλεκτροκίνητων φορτηγών·

80.

παροτρύνει τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να αναπτύξουν, σε ένδειξη της ισχυρής τους δέσμευσης υπέρ των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, δική τους ικανότητα παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ώστε να καλύψουν την ενεργειακή ζήτηση των κτιρίων τους· τονίζει ότι μέχρι να αναπτυχθεί η εν λόγω ικανότητα, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ πρέπει να αγοράζουν πράσινη ενέργεια για την κάλυψη των αναγκών τους·

81.

τονίζει ότι η αύξηση του μεριδίου της πεζοπορίας, της ποδηλασίας και της από κοινού χρήσης αυτοκινήτων, σε συνδυασμό με τα δημόσια συστήματα μεταφορών, έχει καίρια σημασία για τη μείωση και την αποφυγή της εξάρτησης της ΕΕ από το πετρέλαιο και, ως εκ τούτου, για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου·

82.

επισημαίνει τις δυνατότητες που προσφέρουν τα συστήματα και οι υποδομές ποδηλάτων για τη βελτίωση της βιωσιμότητας των μεταφορών στις αστικές περιοχές·

83.

επισημαίνει τις δυνατότητες που διανοίγονται με την αύξηση του εξηλεκτρισμού των συστημάτων μεταφορών για τη μείωση των εκπομπών και τη συμβολή στην οικονομία χαμηλών εκπομπών·

Κριτήρια αειφορίας για τα βιοκαύσιμα και τα βιορευστά

84.

καλεί την Επιτροπή, δεδομένης της ανάγκης για μεγαλύτερη συνέργεια και συνέπεια στις ευρωπαϊκές πολιτικές, να ορίσει κριτήρια βιωσιμότητας για τη βιοενέργεια, λαμβάνοντας υπόψη διεξοδική αξιολόγηση της λειτουργίας των υφισταμένων ενωσιακών πολιτικών βιωσιμότητας και των πολιτικών για την κυκλική οικονομία· υπενθυμίζει ότι η ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της ΕΕ θα πρέπει να επιτευχθεί μέσω της βιώσιμης χρήσης ιδίων πόρων, σύμφωνα με τον στόχο της βελτίωσης της απόδοσης των πόρων·

85.

συνιστά προσοχή όσον αφορά την αυξανόμενη τάση για χρήση δασικής βιομάζας ως βασικής ανανεώσιμης πηγής ενέργειας στην ΕΕ, η οποία μπορεί να έχει επιζήμιες συνέπειες για το κλίμα και το περιβάλλον, αν η βιομάζα δεν λαμβάνεται με βιώσιμο τρόπο και δεν υπάρχει η δέουσα λογοδοσία· επισημαίνει ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη μακροπρόθεσμα οι επιπτώσεις της βιοενέργειας στο κλίμα, καθώς η ανάκαμψη των υλοτομημένων δασών διαρκεί μεγάλο χρονικό διάστημα·

86.

επισημαίνει ότι η βιοενέργεια αναλογεί ήδη στο 60 % των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στης Ευρώπη και η χρήση της αναμένεται να συνεχίσει να αυξάνεται· τονίζει την επείγουσα ανάγκη να διευκρινιστούν οι επιπτώσεις των διάφορων χρήσεων της δασικής βιομάζας για ενέργεια σε σχέση με το φαινόμενο του θερμοκηπίου και να εντοπιστούν οι χρήσεις που μπορούν να επιτύχουν τα μεγαλύτερα οφέλη μετριασμού του φαινομένου στο πλαίσιο χρονοδιαγραμμάτων βάσει πολιτικής·

87.

τονίζει ότι η παραγωγή βιοκαυσίμων δεν πρέπει να παρεμποδίζει την παραγωγή τροφίμων ούτε να υπονομεύει την επισιτιστική ασφάλεια· πιστεύει, ωστόσο, ότι οι ισορροπημένες πολιτικές για την προώθηση μεγαλύτερων αποδόσεων παραγωγής στην Ευρώπη όσον αφορά καλλιέργειες πρώτων υλών όπως το σιτάρι, το καλαμπόκι, τα ζαχαρότευτλα και ο ηλίανθος θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν διατάξεις για την παραγωγή βιοκαυσίμων, λαμβάνοντας υπόψη την ILUC, με τρόπο που θα παρείχε στους ευρωπαίους γεωργούς μια ασφαλή ροή εσόδων, θα προσέλκυε επενδύσεις και θα δημιουργούσε θέσεις εργασίας στις αγροτικές περιοχές, θα συνέβαλε στην αντιμετώπιση της χρόνιας έλλειψης της Ευρώπης σε υψηλές σε πρωτεΐνη ζωοτροφές (χωρίς ΓΤΟ), θα μείωνε την εξάρτηση της Ευρώπης από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα· φρονεί ότι σε περιπτώσεις που υπάρχει υπερπροσφορά αυτών των γεωργικών προϊόντων στην αγορά, η παραγωγή βιοκαυσίμων και βιοαιθανόλης θα αποτελούσε μια προσωρινή αγορά που θα μπορούσε να διατηρήσει βιώσιμες τιμές αγοράς, να διασφαλίσει τα εισοδήματα των γεωργών κατά τη διάρκεια κρίσεων, και να λειτουργήσει ως μηχανισμός σταθερότητας για τις αγορές· υπογραμμίζει την ανάγκη να ενθαρρυνθεί η ενσωμάτωση των ακαλλιέργητων αρόσιμων εκτάσεων που δεν χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τροφίμων στην παραγωγή βιοενέργειας, ώστε να επιτευχθούν οι εθνικοί και οι ευρωπαϊκοί στόχοι στον τομέα της ανανεώσιμης ενέργειας·

88.

πιστεύει ότι η ζωική κοπριά μπορεί να αποτελέσει πολύτιμη πηγή βιοαερίου μέσω της χρήσης τεχνικών επεξεργασίας κοπριάς όπως η ζύμωση, τονίζοντας συγχρόνως τη σημασία του να καταστεί μια οικονομικά βιώσιμη επιλογή για τους γεωργούς·

89.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να εξάρουν τη σημασία της βιώσιμης διαχείρισης των δασών, και ως εκ τούτου τον καίριο ρόλο της δασικής βιομάζας ως μίας από τις σημαντικότερες ανανεώσιμες πρώτες ύλες της ΕΕ για την επίτευξη των ενεργειακών της στόχων· εφιστά την προσοχή στην αυξανόμενη ζήτηση δασικής βιομάζας, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο και να προωθηθεί η βιώσιμη διαχείριση των δασών, σύμφωνα με την δασική στρατηγική της ΕΕ, εφόσον έχει κρίσιμη σημασία για την βιοποικιλότητα και την οικοσυστημική λειτουργία των δασών, συμπεριλαμβανομένης της απορρόφησης CO2 από την ατμόσφαιρα· επισημαίνει, συνεπώς, την ανάγκη για μια ισορροπημένη εκμετάλλευση των πόρων που παράγονται στην ΕΕ ή εισάγονται από τρίτες χώρες, λαμβάνοντας υπόψη τη μεγάλη χρονική διάρκεια αναγέννησης που απαιτείται για την ξυλεία·

ο ο

90.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη.

(1) ΕΕ L 140 της 5.6.2009, σ. 16.

(2) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 81.

(3) ΕΕ L 239 της 15.9.2015, σ. 1.

(4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0094.

(5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0359.

(6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0445.

(7) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0444.

9.3.2018

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 91/28

P8_TA(2016)0293

Έκθεση εφαρμογής σχετικά με την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με την έκθεση που αφορά την εφαρμογή της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση (2012/27/ΕΕ) (2015/2232(INI))

(2018/C 091/04)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

—	έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως τα άρθρα 114 και 194,

—	έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 25ης Φεβρουαρίου 2015, με τίτλο «Δέσμη μέτρων για την ενεργειακή ένωση — Στρατηγική πλαίσιο για μια ανθεκτική ενεργειακή ένωση με μακρόπνοη πολιτική για την κλιματική αλλαγή» (COM(2015)0080),

—	έχοντας υπόψη την οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (2010/31/EΕ) (1),

—	έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 23ης και 24ης Οκτωβρίου 2014, σχετικά με το πλαίσιο πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια με χρονικό ορίζοντα το έτος 2030,

—	έχοντας υπόψη τη συμφωνία του Παρισιού που επιτεύχθηκε τον Δεκέμβριο του 2015 κατά την 21η διάσκεψη των συμβαλλομένων μερών (COP 21) της UNFCCC,

—	έχοντας υπόψη την τρίτη δέσμη μέτρων για την ενέργεια,

—	έχοντας υπόψη την οδηγία 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, για την ενεργειακή απόδοση, την τροποποίηση των οδηγιών 2009/125/ΕΚ και 2010/30/ΕΕ και την κατάργηση των οδηγιών 2004/8/ΕΚ και 2006/32/ΕΚ (2),

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2015 με τίτλο «Η πορεία προς μια Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Ένωση» (3),

—

έχοντας υπόψη έκθεση της Επιτροπής, της 18ης Νοεμβρίου 2015, με τίτλο «Αξιολόγηση της προόδου των κρατών μελών προς τους εθνικούς στόχους ενεργειακής απόδοσης για το 2020 και της εφαρμογής της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση 2012/27/ΕΕ όπως ορίζεται από το Άρθρο 24, παράγραφο 3 της Οδηγίας για την Ενεργειακή Απόδοση 2012/27/ΕΕ» (COM(2015)0574),

—	έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 8ης Μαρτίου 2011 με τίτλο «Χάρτης πορείας για τη μετάβαση σε μια ανταγωνιστική οικονομία χαμηλών επιπέδων ανθρακούχων εκπομπών το 2050» (COM(2011)0112),

—	έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 15ης Δεκεμβρίου 2011, με τίτλο «Ενεργειακός χάρτης πορείας για το 2050» (COM(2011)0885),

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 5ης Φεβρουαρίου 2014, σχετικά με ένα πλαίσιο για τις πολιτικές που αφορούν το κλίμα και την ενέργεια με χρονικό ορίζοντα το έτος 2030 (4),

—	έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 9ης Ιουλίου 2015, για την αποδοτικότητα των πόρων: προς μια κυκλική οικονομία (5),

—	έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 16ης Φεβρουαρίου 2016, με τίτλο «Στρατηγική της ΕΕ για τη θέρμανση και την ψύξη» (COM(2016)0051),

—	έχοντας υπόψη το άρθρο 52 του Κανονισμού του,

—	έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (A8-0199/2016),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και η εξοικονόμηση ενέργειας αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για την προστασία του περιβάλλοντος και του κλίματος, την ενίσχυση της οικονομικής ανταγωνιστικότητας, τη δημιουργία θέσεων εργασίας, την ασφάλεια ενεργειακού εφοδιασμού και την καταπολέμηση της ενεργειακής ένδειας, και έχουν γεωπολιτικές και δημοκρατικές διαστάσεις για την ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία για την ενεργειακή απόδοση (ΟΕΑ) παρέχει μια σημαντική βάση στο πλαίσιο αυτό· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόταση της Επιτροπής για τη σύσταση μιας ενεργειακής ένωσης εκλαμβάνει την ενεργειακή απόδοση ως αφ' εαυτής πηγή ενέργειας·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ σημειώνει συνολικά ικανοποιητική πρόοδο όσον αφορά τους κλιματικούς και ενεργειακούς στόχους της για το 2020, σύμφωνα με προβλέψεις που λαμβάνουν ως υπόθεση την πλήρη εφαρμογή του συνόλου της σχετικής νομοθεσίας έως το 2020, (μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, αύξηση του μεριδίου χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τόνωση της ενεργειακής απόδοσης) και πρέπει να διατηρήσει τον ηγετικό ρόλο της σε παγκόσμιο επίπεδο·

Γ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεγαλύτερη εξοικονόμηση αναμένεται από τις πολυτομεακές οριζόντιες πολιτικές (44 %), ακολουθούμενες από τα κτίρια (42 %), τη βιομηχανία (8 %) και τις μεταφορές (6 %)·

Δ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι υφίστανται σημαντικές αβεβαιότητες σε σχέση με την αξιοπιστία των εκτιμήσεων για την εξοικονόμηση ενέργειας που παρέχουν τα κράτη μέλη·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κτίρια ευθύνονται για το 40 % της τελικής χρήσης ενέργειας και για το 36 % των εκπομπών CO2 ότι, επιπλέον, το 50 % της τελικής κατανάλωσης ενέργειας αντιστοιχεί στη θέρμανση και την ψύξη, το 80 % της οποίας χρησιμοποιείται σε κτίρια και μεγάλο μέρος του σπαταλάται· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να αναπτυχθεί σε εθνικό επίπεδο δείκτης ενεργειακής ζήτησης για θέρμανση και ψύξη όσον αφορά τις ανάγκες των κτιρίων· λαμβάνοντας υπόψη ότι το 50 % των περικοπών των εκπομπών που απαιτούνται για να περιοριστεί η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη σε επίπεδα κάτω των 2 βαθμών Κελσίου πρέπει να προέλθει από την ενεργειακή απόδοση· ότι η μείωση της ενεργειακής ζήτησης των κτιρίων αποτελεί επίσης τον αποδοτικότερο από πλευράς κόστους τρόπο για τη βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας και τη μείωση των εκπομπών CO2, ενώ συμβάλλει παράλληλα στην επίτευξη των στόχων επανεκβιομηχάνισης της ΕΕ·

ΣΤ.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενεργειακή απόδοση πρέπει να θεωρείται αφ’ εαυτής ενεργειακή πηγή, η οποία αντιπροσωπεύει την ποσότητα σε Nw (αρνητικά watt) της εξοικονομούμενης ενέργειας, όπως προκύπτει πέραν πάσης αμφιβολίας από την πρόσφατη παγκόσμια και ευρωπαϊκή ιστορία·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 61 % του εισαγόμενου φυσικού αερίου προορίζεται για κτίρια (από το οποίο το 75 % για κατοικίες). ότι, όπως προκύπτει από έρευνες, με μια φιλόδοξη πολιτική ανακαίνισης κτιρίων σε επίπεδο ΕΕ, το μέγεθος των εισαγωγών (που χρησιμοποιούνται στον κατασκευαστικό τομέα) θα μπορούσε να μειωθεί με οικονομικά αποδοτικό τρόπο κατά 60 % σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα (δηλ. εντός 15 ετών), ενώ σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα οι εισαγωγές θα μπορούσαν να εξαλειφθούν πλήρως (το ευρωπαϊκό κτιριακό απόθεμα θα κατανάλωνε το 2040 ποσότητα ίση με την εγχώρια παραγωγή φυσικού αερίου της ΕΕ το 2011)·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι θεμελιώδους σημασίας η ΕΕ και τα κράτη μέλη να αναγνωρίζουν τη σημασία της συμπερίληψης πρωτοβουλιών που βασίζονται στους πολίτες, όπως συνεταιρισμοί και κοινοτικά έργα υπέρ της ενεργειακής απόδοσης· ότι επιβάλλεται η άρση των οικονομικών, ρυθμιστικών και διοικητικών φραγμών, η οποία θα επιτρέψει στους πολίτες να συμμετέχουν ενεργά στο ενεργειακό σύστημα

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία για την ενεργειακή απόδοση αποτελεί βασική οδηγία η οποία αναγνωρίζει τη σημασία της εξοικονόμησης ενέργειας ως παράγοντα αλλαγής των δεδομένων για την πραγμάτωση των φιλοδοξιών μετά τη συμφωνία COP 21, ενώ προσφέρει παράλληλα τα περισσότερα πολλαπλά οφέλη· ότι η δημιουργία θέσεων εργασίας χάρη στην πραγματοποίηση επενδύσεων στην ανακαίνιση κτιρίων και σε άλλα μέτρα ενεργειακής απόδοσης, βελτίωση του βιοτικού επιπέδου μέσω της μείωσης της ένδειας καυσίμων, ευκαιρίες απασχόλησης στον τομέα των ΜΜΕ, αύξηση της αξίας των ακινήτων, αύξηση της παραγωγικότητας, βελτίωση της υγείας και της ασφάλειας, βελτιώσεις της ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα, βελτίωση της φορολογικής βάσης και αύξηση του ΑΕγχΠ·

Ι.	λαμβάνοντας υπόψη ότι η αύξηση της ενεργειακής απόδοσης, ιδίως στον κατασκευαστικό τομέα, προσφέρει πρόσθετα οφέλη μέσω της ευελιξίας του εφοδιασμού και της μείωσης του συνολικού βασικού φορτίου και της περιόδου αιχμής του συστήματος·

Η οδηγία για την ενεργειακή απόδοση: εφαρμόζεται ανεπαρκώς αλλά παρέχει πλαίσιο για την επίτευξη εξοικονόμησης ενέργειας

τονίζει ότι η ενεργειακή απόδοση είναι καίριας σημασίας για την επίτευξη των κλιματικών και ενεργειακών μας στόχων, στο πλαίσιο των στόχων που όρισε η συμφωνία του Παρισιού που εγκρίθηκε στη διάσκεψη COP 21· τονίζει ότι η ενεργειακή απόδοση έχει κεφαλαιώδη σημασία για τη μείωση της εξάρτησής μας από ενεργειακές εισαγωγές, τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, τη μείωση της ενεργειακής ένδειας, τη βελτίωση της άνεσης και της ασφάλειας και την τόνωση της οικονομίας μας· τονίζει ότι η οδηγία για την ενεργειακή απόδοση έδωσε το έναυσμα για πολλές θετικές εξελίξεις στα κράτη μέλη, αλλά η πλημμελής εφαρμογή της εμποδίζει την πλήρη ανάπτυξη του δυναμικού της·

τονίζει ότι είναι σημαντικό να αρχίσει η μετάβαση προς ένα πιο βιώσιμο ενεργειακό σύστημα βασισμένο στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και η ταχύτερη δυνατή αποδέσμευση από τα ορυκτά καύσιμα· εκφράζει την ανησυχία του διότι η μείωση των τιμών των ορυκτών καυσίμων μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη για την πολιτική απεξάρτησης από τον άνθρακα και την πολιτική ενεργειακής απόδοσης·

ζητεί να καταρτιστούν σχέδια με στόχο τη σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων στα ορυκτά καύσιμα και τη διάθεση χρηματοδοτικών πόρων για σχέδια ενεργειακής απόδοσης ώστε να υλοποιηθεί ο στόχος της ΕΕ για απαλλαγή του τομέα της ενέργειας από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050·

διαπιστώνει ότι, έως τώρα, η οδηγία για την ενεργειακή απόδοση (ΟΕΑ) του 2012 και η οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων του 2010 δεν έχουν εφαρμοστεί πλήρως από τα κράτη μέλη· παρατηρεί ότι η προθεσμία για τη μεταφορά της ΟΕΑ στο εθνικό δίκαιο ήταν μόνο η 5η Ιουνίου 2014· θεωρεί ότι η μείωση του κόστους και η μείωση της κατανάλωσης ενέργειας είναι προς το συμφέρον πολιτών και επιχειρήσεων· επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να θεσπιστεί ισχυρό κανονιστικό πλαίσιο που θα αποτελείται από στόχους και μέτρα προκειμένου να παρασχεθούν κίνητρα για επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση και σε χαμηλή κατανάλωση και κόστος ενέργειας, με υποστήριξη της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας· προσθέτει ότι ορισμένα κράτη μέλη δεν αξιοποιούν δεόντως τη στήριξη της ΕΕ που είναι διαθέσιμη για την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης των κατοικιών· επισημαίνει τις σημαντικές δυνατότητες για δημιουργία ποιοτικής απασχόλησης που προσφέρει η πλήρης εφαρμογή των μέτρων ενεργειακής απόδοσης, λαμβανομένου υπόψη ότι περίπου 900 000 θέσεις εργασίας συνδέονται με την παροχή ενεργειακά αποδοτικών αγαθών και υπηρεσιών (σύμφωνα με δεδομένα του 2010)·

επαναλαμβάνει ότι η ενεργειακή απόδοση πρέπει να θεωρείται το πλέον βιώσιμο μέτρο στο πλαίσιο της υποχρέωσης μείωσης της ενεργειακής μας κατανάλωσης και όχι να χρησιμοποιείται ως δικαιολογία για την αύξηση της κατανάλωσης·

συμφωνεί με την Επιτροπή ότι οι χαμηλότερες τιμές καυσίμων και οι προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης μπορεί να θέσουν σε περαιτέρω κίνδυνο την επίτευξη του στόχου του 20 %· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να βελτιώσουν το καθεστώς παρακολούθησης, επαλήθευσης, ελέγχου και συμμόρφωσης προκειμένου να εξασφαλιστεί το κατάλληλο επίπεδο φιλοδοξίας·

αναγνωρίζει ότι τα κράτη μέλη αναμένεται να επιτύχουν ποσοστό εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας μόλις 17,6 % έως το 2020 και ότι εξακολουθεί να υφίσταται κίνδυνος μη επίτευξης του στόχου του 20 % εκτός εάν εφαρμοστεί πλήρως η υφιστάμενη νομοθεσία της ΕΕ, επιταχυνθούν οι προσπάθειες και αρθούν οι υφιστάμενοι φραγμοί σε επενδύσεις· σημειώνει, ωστόσο, ότι οποιαδήποτε αξιολόγηση της εφαρμογής της ΟΕΑ μπορεί, στο στάδιο αυτό, να προσφέρει μια μερική μόνο εικόνα της κατάστασης δεδομένης της σχετικά πρόσφατης έναρξης ισχύος της εν λόγω οδηγίας και προθεσμίας μεταφοράς της στο εθνικό δίκαιο· παροτρύνει τα κράτη μέλη να υλοποιήσουν πλήρως και ταχέως την οδηγία· καλεί την Επιτροπή να ενεργήσει άμεσα για την υποβολή αιτημάτων, όπου αυτό απαιτείται, για ευθυγράμμιση των εθνικών σχεδίων με τους στόχους της οδηγίας, και να χρησιμοποιεί όλα τα νομικά μέσα προκειμένου να εξασφαλίζει ότι τα κράτη μέλη παρέχουν επικαιροποιημένες και ακριβείς πληροφορίες·

υπενθυμίζει το προαναφερθέν ψήφισμά του της 5ης Φεβρουαρίου 2014 και τα ψηφίσματά του της 26ης Νοεμβρίου 2014 (6) και 14ης Οκτωβρίου 2015 (7), τα οποία ζητούν, μεταξύ άλλων, στόχο ενεργειακής απόδοσης 40 % για το 2030· θεωρεί ότι η θέσπιση δεσμευτικού συνολικού στόχου με επιμέρους εθνικούς στόχους για το 2030 θα αυξήσει την ανεξαρτησία της ΕΕ από τις εισαγωγές ενέργειας, θα ενθαρρύνει την καινοτομία και θα συμβάλει στην εξασφάλιση του τεχνολογικού προβαδίσματος της ΕΕ στους τομείς αυτούς· θεωρεί επίσης ότι η θέσπιση δεσμευτικών απαιτήσεων έχει ζωτική σημασία για την επίτευξη μέγιστου επιπέδου φιλοδοξίας και προσπάθειας στα κράτη μέλη, ενώ θα πρέπει να παρέχεται επαρκής ευελιξία για την προσαρμογή του συνδυασμού εργαλείων και μέσων σε εθνικό επίπεδο·

σημειώνει ότι οι τοπικές αρχές έχουν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στη διευκόλυνση της εφαρμογής της οδηγίας, μέσω της συμμετοχής τους σε φιλόδοξα μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας μέσω τοπικών σχεδίων δράσης, για παράδειγμα στο πλαίσιο του Συμφώνου των Δημάρχων για το κλίμα και την ενέργεια· θεωρεί ότι τα δεδομένα από τα τοπικά σχέδια δράσης — όπως οι πολιτικές και τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης που περιγράφονται σε περισσότερα από 5 000 σχέδια δράσης για βιώσιμη ενέργεια στο πλαίσιο του Συμφώνου των Δημάρχων για το κλίμα και την ενέργεια — μπορούν να συμβάλουν αποτελεσματικά στον από κοινού σχεδιασμό και στην αύξηση του επιπέδου φιλοδοξίας των εθνικών στόχων ενεργειακής απόδοσης·

10.

θεωρεί ότι πρέπει να αξιοποιηθούν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό οι δυνατότητες της τοπικής εξοικονόμησης ενέργειας, καθώς οι τοπικές και περιφερειακές αρχές διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην προώθηση της ενεργειακής απόδοσης και της ενεργειακής μετάβασης συνολικά· καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τα αστικά δίκτυα, όπως είναι το Σύμφωνο των Δημάρχων, η πρωτοβουλία «Έξυπνες πόλεις και κοινότητες» και οι κοινότητες που χρησιμοποιούν ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές σε ποσοστό 100 %, τα οποία επιτρέπουν την ανταλλαγή γνώσεων και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των πόλεων, των τοπικών αρχών, των περιφερειών και των κρατών μελών στους τομείς του τοπικού σχεδιασμού της ενεργειακής μετάβασης από τη βάση προς την κορυφή, του σχεδιασμού και της εφαρμογής μέτρων ενεργειακής απόδοσης και της αυτοπαραγωγής, καθώς και της πρόσβασης σε χρηματοδοτική στήριξη·

11.

εκφράζει τη λύπη του για τον ελάχιστα φιλόδοξο στόχο (βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κατά τουλάχιστον 27 % το 2030) που ενέκρινε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο το 2014, πράγμα που δικαιολογείται κυρίως από ένα ιδιαίτερα μη ρεαλιστικό υψηλό προεξοφλητικό επιτόκιο που περιεχόταν σε προηγούμενη εκτίμηση επιπτώσεων· υπενθυμίζει ότι αυτό το προεξοφλητικό επιτόκιο (17,5 %) είναι υπέρμετρα υψηλό· καλεί την Επιτροπή να προχωρήσει σε ολοκληρωμένη ανάλυση κόστους-οφέλους λαμβάνοντας υπόψη τα πολλαπλά οφέλη της ενεργειακής απόδοσης, και σε ένα κοινωνικό προεξοφλητικό επιτόκιο, σύμφωνα με τις δικές της κατευθυντήριες γραμμές για τη βελτίωση της νομοθεσίας· ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επανεξετάσουν τον στόχο ενεργειακής απόδοσης 27 % για το 2030 υπό το πρίσμα της συμφωνίας του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, με σκοπό την επίτευξη του στόχου για περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα από τους 2 βαθμούς Κελσίου, και να συνεχίσουν τις προσπάθειες για περιορισμό της αύξησης αυτής σε 1,5 βαθμό Κελσίου, σύμφωνα με τον στόχο ενεργειακής απόδοσης που υιοθέτησε το Κοινοβούλιο· καλεί την Επιτροπή να ορίσει δεσμευτικό στόχο ενεργειακής απόδοσης 40 % για το 2030, κάτι που θα αντικατοπτρίζει το δυναμικό οικονομικά συμφέρουσας ενεργειακής απόδοσης·

12.

τονίζει ότι πρέπει να προωθηθεί περαιτέρω στην ΕΕ μια μακροπρόθεσμη στρατηγική για τη μείωση της ενεργειακής ζήτησης·

13.

τονίζει ότι σε ορισμένες περιπτώσεις η ευελιξία της οδηγίας επέτρεψε σε πολλά κράτη μέλη να λάβουν μέτρα για την ενεργειακή απόδοση και θεωρεί ότι αυτή η ευελιξία σε εναλλακτικά μέτρα έχει καίρια σημασία για τη μελλοντική υλοποίηση προγραμμάτων και έργων ενεργειακής απόδοσης από τα κράτη μέλη· ζητεί να εξαλειφθούν τα κενά της ισχύουσας οδηγίας, τα οποία είναι υπεύθυνα για την ανεπαρκή υλοποίηση της οδηγίας, ιδίως στο άρθρο 7, διατηρώντας παράλληλα επαρκή ευελιξία των κρατών μελών να επιλέγουν μεταξύ των μέτρων· παρατηρεί ότι η μελέτη της EPRS σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 7 (8), η οποία βασίζεται σε στοιχεία που έχουν κοινοποιηθεί από τα κράτη μέλη, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι μέτρα όπως το να επιτρέπεται τα κράτη μέλη να εισάγουν σταδιακά τον στόχο, να λαμβάνουν υπόψη πρώιμες δράσεις ή να εξαιρούν τους τομείς των μεταφορών και τους υπαγόμενους στο σύστημα εμπορίας εκπομπών από τον υπολογισμό του στόχου τους έχουν σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις οδηγήσει σε ετήσιο συνολικό στόχο εξοικονόμησης ενέργειας μόνο στο ήμισυ (0,75 %)· παρατηρεί ότι οι συντάκτες της μελέτης έχουν δηλώσει ότι η ποιότητα της ανάλυσης εξαρτάται από την ποιότητα των δεδομένων· επιμένει ότι τα εναλλακτικά μέτρα δυνάμει του άρθρου 7 παράγραφος 9 πρέπει να καθοριστούν σαφέστερα και να είναι εύκολα ποσοτικοποιήσιμα·

14.

παρατηρεί ότι η σταδιακή εφαρμογή και οι πρώιμες δράσεις βάσει του άρθρου 7 παράγραφος 2 δεν έχουν πλέον αντικείμενο· υπενθυμίζει ότι το άρθρο 7 αναμένεται να υλοποιήσει πάνω από το ήμισυ του στόχου του 20 % που έχει οριστεί στην οδηγία·

15.

επισημαίνει ότι η βασική αδυναμία της ισχύουσας οδηγίας είναι ότι τα περισσότερα μέτρα θα εκπνεύσουν το 2020, εκτός αν τροποποιηθεί κατάλληλα η οδηγία, πράγμα που σημαίνει, μεταξύ άλλων, ότι οι βασικές της διατάξεις, ιδίως το άρθρο 7, θα πρέπει να επεκταθούν όχι μόνο έως το 2030, αλλά και πέρα από αυτό το χρονικό σημείο, καθώς και ότι η ισχύουσα οδηγία πρέπει να αξιολογηθεί σε αυτό το πλαίσιο, με στόχους που πρέπει να καθοριστούν ανάλογα με τις εξελίξεις (αποτελέσματα, τεχνολογικές καινοτομίες και καινοτομίες της αγοράς κ.λπ.)· αναμένει ότι αυτό θα ευνοήσει τα μακροπρόθεσμα μέτρα· επισημαίνει, επιπλέον, την ανάγκη να θεσπιστεί μια ενδιάμεση αναθεώρηση προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι στόχοι θα επιτευχθούν έως το 2030·

16.

τονίζει ότι η περαιτέρω εναρμόνιση των μεθόδων υπολογισμού της προσθετικότητας (ικανότητα προώθησης τεχνολογιών με επιδόσεις ανώτερες του μέσου όρου της αγοράς) και της σημαντικότητας (προώθηση δράσεων που σε διαφορετική περίπτωση δεν θα υλοποιούνταν), καθώς και των διαδικασιών μέτρησης και επαλήθευσης της εξοικονόμησης ενέργειας θα μπορούσε να συμβάλει στην αποτελεσματικότερη εφαρμογή του άρθρου 7·

17.

προτείνει να αλλάξει ο τίτλος του άρθρου 7 σε «καθεστώτα στήριξης για την εξοικονόμηση ενέργειας», προκειμένου να δοθεί έμφαση στην ανάγκη να βοηθούν τα κράτη μέλη τους καταναλωτές, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ, να εξοικονομούν ενέργεια και να μειώσουν τις ενεργειακές τους δαπάνες, και να θεσπίσουν μέτρα που καθιστούν δυνατή την επίτευξη της εν λόγω εξοικονόμησης μέσω καθεστώτων ενεργειακών υποχρεώσεων και με άλλα μέτρα·

18.

προτείνει το άρθρο 7, και ιδίως το Καθεστώς Υποχρέωσης Ενεργειακής Απόδοσης (ΚΥΕΑ), να δώσουν προτεραιότητα στις δράσεις στον τομέα των κτιρίων, προωθώντας ιδίως την εφαρμογή των εθνικών μακροπρόθεσμων στρατηγικών που περιλαμβάνονται στο άρθρο 4, οι οποίες πρέπει να σχεδιαστούν κατά τέτοιο τρόπο ώστε να αξιοποιούν όλες τις δυνατότητες για επενδύσεις στην ενεργειακή ανακαίνιση κτιρίων·

19.

τονίζει ότι, μεταξύ των προκλήσεων και των σοβαρότερων εμποδίων που αντιμετωπίζει η εφαρμογή του άρθρου 7, βαρύνουσα σημασία έχει η έλλειψη γνώσεων και ικανοτήτων εκ μέρους των εμπλεκόμενων μερών, καθώς και η ανεπαρκής ενημέρωση των τελικών καταναλωτών σχετικά με τα υποχρεωτικά συστήματα ενεργειακής απόδοσης ή τα εναλλακτικά μέτρα και το περιορισμένο χρονικό πλαίσιο (2014-2020) για την ολοκλήρωσή τους· ζητεί, ως εκ τούτου, από την ΕΕ να προχωρήσει σε μεγαλύτερες επενδύσεις με στόχο την υλοποίηση προγραμμάτων ενημέρωσης και στήριξης στα επιμέρους κράτη μέλη·

20.

τονίζει ότι η απουσία δεικτών αναφοράς ενεργειακής απόδοσης σε σχέση με την κατανάλωση ενέργειας ανά μονάδα του κατά κεφαλήν εθνικού εισοδήματος, καθιστά αδύνατη σε ορισμένα κράτη μέλη την κινητοποίηση των πολιτών και των επιχειρήσεων ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της ενεργειακής απόδοσης στο πλαίσιο της πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια·

21.

επισημαίνει ότι η διάταξη του άρθρου 7, δυνάμει της οποίας τα κράτη μέλη μπορούν να απαιτούν την κατά προτεραιότητα υλοποίηση μεριδίου των μέτρων ενεργειακής απόδοσης σε νοικοκυριά που πλήττονται από ενεργειακή ένδεια ή στην κοινωνική κατοικία, έχει χρησιμοποιηθεί μέχρι τώρα μόνο από δύο κράτη μέλη· ζητεί την ενίσχυση αυτής της διάταξης·

22.

θεωρεί ότι τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης για τα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν ενεργειακή ένδεια και χρήζουν προστασίας πρέπει να εφαρμοστούν κατά προτεραιότητα προκειμένου να διασφαλιστεί η βιώσιμη μείωση του ενεργειακού κόστους, ιδίως για τα εν λόγω νοικοκυριά·

23.

προτείνει ότι τα εθνικά σχέδια δράσης για την ενεργειακή απόδοση, που απαιτούνται από το άρθρο 24 της ισχύουσας οδηγίας, θα μπορούσαν να ζητούν από τα κράτη μέλη να ορίζουν στόχους για την αξιοποίηση των μέτρων ενεργειακής απόδοσης με στόχο τη μείωση του κινδύνου ενεργειακής ένδειας και να υποβάλλουν εκθέσεις σχετικά με την πορεία επίτευξης αυτών των στόχων·

24.

πιστεύει ότι τα μέτρα ενεργειακά αποδοτικής ανακαίνισης των υφιστάμενων κτιρίων πρέπει να απευθύνονται κατά προτεραιότητα στα άτομα που βρίσκονται σε μεγαλύτερη ενεργειακή ένδεια· καλεί την Επιτροπή να προτείνει έναν στόχο για τη βελτίωση της απόδοσης του οικιστικού κτιριακού αποθέματος, παράλληλα με μελλοντικά ελάχιστα πρότυπα απόδοσης για τις ενοικιαζόμενες κατοικίες, στο πλαίσιο της αναθεώρησης της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση·

25.

διαπιστώνει ότι 16 κράτη μέλη επέλεξαν να θεσπίσουν καθεστώς υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης (άρθρο 7 παράγραφος 1) και ότι 24 κράτη μέλη έχουν αξιοποιήσει σε κυμαινόμενο βαθμό τη δυνατότητα εναλλακτικών μέτρων, ενώ 18 κράτη μέλη προτίμησαν εναλλακτικά μέτρα αντί του ποσοστού ανακαίνισης (άρθρο 5)· επικρίνει το γεγονός ότι επτά κράτη μέλη δεν έχουν θεσπίσει ενεργειακούς ελέγχους (άρθρο 8)·

26.

τονίζει ότι ορισμένα βασικά στοιχεία της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση (π.χ. ευφυείς μετρητές, συμπαραγωγή και σχέδια ανακαίνισης) απαιτούν περισσότερο χρόνο και ότι ένα σταθερό πλαίσιο για την ενεργειακή απόδοση την περίοδο μετά το 2020 είναι απαραίτητο ώστε να προσφερθεί η απαραίτητη εμπιστοσύνη και κανονιστική σταθερότητα σε επενδυτές, δημόσιες αρχές και επιχειρήσεις προκειμένου να δρομολογούν έργα και καινοτομίες, δεδομένου ότι έχουν μεγάλο δυναμικό για μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και έτσι για μείωση του κόστους για τον καταναλωτή· παρατηρεί ότι η ζήτηση από πλευράς κοινού και η αγορά συνιστούν κεφαλαιώδεις κινητήριους μοχλούς για τα εν λόγω έργα·

27.

αναγνωρίζει ότι τα ανεπαρκή μηνύματα των τιμών είναι ο κύριος λόγος για τον οποίο υπονομεύεται η ανταπόκριση στη ζήτηση· καλεί τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν αυτόν τον φραγμό και να προωθήσουν την έξυπνη μέτρηση και τη διαφανή τιμολόγηση ως τρόπο προώθησης μιας καταναλωτικής συμπεριφοράς με μεγαλύτερη ανταπόκριση όσον αφορά την κατανάλωση ενέργειας και τις επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση·

28.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τις νέες καινοτόμες και έξυπνες λύσεις για την εξισορρόπηση της προσφοράς και της ζήτησης ενέργειας, για την καλύτερη χρήση της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά τις περιόδους αιχμής· ζητεί χρηματοδότηση έρευνας και ανάπτυξης για αυτές τις νέες λύσεις, ειδικά στον τομέα των ΜΜΕ·

29.

τονίζει τον καίριο ρόλο των καταναλωτών, των πολιτών και των διαχειριστών συστημάτων διανομής στο ολοένα και πιο αποκεντρωμένο ενεργειακό τοπίο και τη σημασία της συμμετοχής τους για την επίτευξη των στόχων ενεργειακής απόδοσης· επισημαίνει, ως εκ τούτου, ότι πρέπει να ληφθούν πρόσθετα μέτρα για την ενίσχυση του ρόλου τους μέσω, μεταξύ άλλων, της διευκόλυνσης της ανταπόκρισης στη ζήτηση, της αποθήκευσης μικρής κλίμακας, των ανακαινίσεων κτιρίων και των συστημάτων τηλεθέρμανσης και τηλεψύξης, τόσο σε ατομική όσο και σε συνεργατική βάση·

30.

επισημαίνει ότι η οδηγία για την Ενεργειακή απόδοση όχι μόνο υποστηρίζει την ενεργειακή απόδοση αλλά περιέχει επίσης στοιχεία εξοικονόμησης ενέργειας μέσω της δεσμευτικής υποχρέωσης του άρθρου 7 για ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας· τονίζει τη σημασία ενός στόχου ενεργειακής απόδοσης για το 2030 σύμφωνου με τους στόχους για το κλίμα που συμφωνήθηκαν στην COP 21 προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι μας για το κλίμα και να μειωθεί η εξάρτησή μας από τρίτες χώρες· σημειώνει ότι τα κτίρια αντιπροσωπεύουν το 40 % της χρήσης ενέργειας στην ΕΕ και ότι το 50 % αυτής της ενέργειας χρησιμοποιείται για σκοπούς θέρμανσης και ψύξης· υπογραμμίζει συνεπώς ότι η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων έχει πρωταρχική σημασία για τη μείωση των εκπομπών CO2, τη βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας, τη μείωση της ενεργειακής ένδειας και την τόνωση της οικονομίας μας· καλεί τα κράτη μέλη να δρομολογήσουν μεγάλες επενδύσεις που θα βελτιώσουν σημαντικά την ενεργειακή απόδοση με χρηματοδότηση της ΕΕ, δεδομένου ότι αυτό όχι μόνο θα οδηγήσει σε χαμηλότερους λογαριασμούς ενέργειας αλλά και θα δημιουργήσει πολλές θέσεις εργασίας και θα βοηθήσει να επιτευχθούν οι στόχοι της επανεκβιομηχάνισης·

31.

υπογραμμίζει ότι το 85 % της ενεργειακής κατανάλωσης σε ένα κτίριο πραγματοποιείται για τη θέρμανση χώρων και τη θέρμανση νερού οικιακής χρήσης και ότι, ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να επισπευσθεί ο εκσυγχρονισμός των παλαιών και αναποτελεσματικών συστημάτων θέρμανσης στην Ευρώπη προκειμένου να αυξηθεί τουλάχιστον κατά 20 % η ενεργειακή απόδοση με τις διαθέσιμες τεχνολογίες, μεταξύ άλλων, με ανανεώσιμα συστήματα θέρμανσης·

Ανταγωνιστικές νομοθετικές διατάξεις επιβραδύνουν την περιβαλλοντική πρόοδο, δημιουργούν γραφειοκρατία και αυξάνουν το ενεργειακό κόστος

32.

επισημαίνει ότι οι απαιτήσεις υποβολής στοιχείων στον τομέα της ενέργειας ως μέρος ενός πλαισίου είναι απαραίτητες για την αξιολόγηση της προόδου και την εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας περί ενεργειακής απόδοσης· εκφράζει ωστόσο τη λύπη του για τις υπερβολικές υποχρεώσεις υποβολής στοιχείων στον τομέα της ενέργειας που επιβάλλονται, επίσης στο πλαίσιο κανονιστικού υπερθεματισμού από τα κράτη μέλη, σε επιχειρήσεις, παραγωγούς ενέργειας, καταναλωτές και δημόσιες αρχές, οι οποίες περιορίζουν το δυναμικό ανάπτυξης και καινοτομίας· τονίζει ότι τα καθήκοντα υποβολής στοιχείων πρέπει να απλουστεύονται οποτεδήποτε είναι δυνατόν, για να μειώνεται η διοικητική επιβάρυνση και το κόστος· επικρίνει το γεγονός ότι τα στοιχεία που λαμβάνονται στο πλαίσιο των απαιτήσεων υποβολής συχνά δεν είναι συγκρίσιμα σε επίπεδο ΕΕ, λόγω των διαφορών σε αναλυτικές κατανομές, μεθοδολογίες και πρότυπα· καλεί την Επιτροπή να μειώσει, μεταξύ άλλων μέσω ψηφιακών λύσεων, τον διοικητικό φόρτο που συνδέεται με τις υποχρεώσεις υποβολής στοιχείων και να εκπονήσει περισσότερες κατευθυντήριες γραμμές για τη συγκρισιμότητα των δεδομένων, ώστε να βελτιωθεί η αξιολόγηση των δεδομένων· ζητεί να ευθυγραμμιστούν οι προβλέψεις για την ενεργειακή ζήτηση με το δυναμικό της οικονομικά αποδοτικής εξοικονόμησης ενέργειας σε βασικούς τομείς και πιστεύει ότι η μείωση της γραφειοκρατίας θα επιταχύνει την εφαρμογή μέτρων ενεργειακής απόδοσης· επισημαίνει ότι η εφαρμογή της αρχής «προτεραιότητα στην ενεργειακή απόδοση» απαιτεί την επανεξέταση του σχεδιασμού και της υποβολής στοιχείων στον τομέα της ενέργειας, καθώς και τη βελτίωση της συνοχής των πολιτικών, προκειμένου να διασφαλιστεί η αμοιβαία ενίσχυση τους, αναγνωρίζοντας ότι η εξοικονόμηση ενέργειας αποτελεί για την Ευρώπη την πρώτη και πιο ασφαλή πηγή ενέργειας· σημειώνει ότι η ενεργειακή απόδοση μπορεί να αποτελέσει την καλύτερη επένδυση σε «πηγή» ενέργειας, καθώς βελτιώνει την οικονομική προσιτότητα της ενέργειας, μειώνει την ανάγκη για πρόσθετες και δαπανηρές υποδομές εφοδιασμού και συμβάλλει στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής·

33.

τονίζει ότι οι κανόνες υπολογισμού της εξοικονόμησης ενέργειας και οι ερμηνείες σχετικά με τα επιλέξιμα μέτρα, όπως ορίζονται στα παραρτήματα της οδηγίας, χαρακτηρίζονται από υπερβολική περιπλοκότητα και, συνεπώς, είναι αδύνατο να ακολουθηθούν με ακρίβεια. καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η αναθεώρηση της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση θα παράσχει μια ριζικά απλούστερη μέθοδο υπολογισμού της ενεργειακής απόδοσης και να εξετάσει το ενδεχόμενο να προτείνει νέες κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που θα απλουστεύσουν τις μεθόδους υπολογισμού που προβλέπει η ισχύουσα οδηγία·

34.

ζητεί από την Επιτροπή να αναθεωρήσει τον συντελεστή μετατροπής για την ηλεκτρική ενέργεια που ορίζεται στο παράρτημα IV της οδηγίας, προκειμένου να αποτυπώνει καλύτερα την εν εξελίξει μετάβαση της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας·

35.

τονίζει ότι δεν είναι δυνατόν όλοι οι κίνδυνοι που συνδέονται με τις επενδύσεις στην εξοικονόμηση ενέργειας να αντιμετωπιστούν από το σύστημα εμπορίας εκπομπών (ETS), δεδομένου ότι αυτό καλύπτει μόνο το 45 % των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ· επισημαίνει ότι η οδηγία για την ενεργειακή απόδοση είναι αλληλένδετη με άλλες ενωσιακές νομοθετικές διατάξεις που συνδέονται με την ενέργεια και έχει έναν ορισμένο αντίκτυπο στο αποτύπωμα άνθρακα και στο σύστημα εμπορίας εκπομπών (τιμές πιστοποίησης)· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει την αλληλοσύνδεση και να εξασφαλίσει συμπληρωματικότητα· διαπιστώνει ότι οι χαμηλές τιμές των δικαιωμάτων του συστήματος εμπορίας εκπομπών αποτελούν έναν από τους πολλούς παράγοντες που μειώνουν τα κίνητρα για βιομηχανικές επενδύσεις στην εξοικονόμηση ενέργειας·

36.

τονίζει τη σημασία της ορθής εφαρμογής του αποθεματικού για τη σταθερότητα της αγοράς, το οποίο μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης μέσω της ενίσχυσης της συνοχής μεταξύ του συστήματος εμπορίας εκπομπών της ΕΕ και των ενεργειακών πολιτικών για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα·

37.

αναμένει με ενδιαφέρον τη μελλοντική σύσταση του ταμείου εκσυγχρονισμού, το οποίο θα έχει στόχο τον εκσυγχρονισμό των ενεργειακών συστημάτων και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στα οικονομικά ασθενέστερα κράτη μέλη της ΕΕ, και ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει κατάλληλη δομή διακυβέρνησης, αναλύοντας μεταξύ άλλων τους ρόλους των δικαιούχων κρατών μελών, της ΕΤΕπ και άλλων θεσμικών οργάνων·

38.

τονίζει ότι η έλλειψη συντονισμού ανάμεσα σε διάφορα στοιχεία της εθνικής νομοθεσίας μπορεί να παρεμποδίσει αποτελεσματικές λύσεις ενεργειακής απόδοσης που προσφέρουν τα καλύτερα αποτελέσματα από πλευράς οικονομικής απόδοσης, και ακυρώνει τα τιμολογιακά πλεονεκτήματα που προκύπτουν από την εξοικονόμηση ενέργειας· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να εκπονήσουν μέτρα συντονισμού για την πλήρη πραγμάτωση του δυναμικού της ενεργειακής απόδοσης, που θα οδηγούσαν σε μεγαλύτερη συνεκτικότητα μεταξύ των κρατών μελών χωρίς να περιορίζεται η ικανότητά τους να προσαρμόζουν την πολιτική τους σύμφωνα με την τοπική αγορά ενέργειας και τις τιμές, τις διαθέσιμες τεχνολογίες και λύσεις, και το εθνικό ενεργειακό μίγμα· ζητεί το σύστημα εμπορίας εκπομπών να λαμβάνει καλύτερα υπόψη τα εθνικά μέτρα που επηρεάζουν τον αριθμό των δικαιωμάτων και την τιμή τους·

39.

τονίζει την ανάγκη βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης του δημόσιου τομέα, και ζητεί να ενσωματώνονται καλύτερα οι πρωτοβουλίες για εξοικονόμηση ενέργειας στις δημόσιες συμβάσεις·

40.

σημειώνει ότι οι απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης στις δημόσιες συμβάσεις δεν γίνονται πλήρως κατανοητές από όλους τους αρμόδιους για τις προμήθειες φορείς· καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει σαφέστερες κατευθυντήριες γραμμές για να διευκολύνει τη συμμόρφωση με το άρθρο 6 της οδηγίας και την καλύτερη ενσωμάτωση στους ευρύτερους κανόνες της ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις·

41.

ζητεί από την Επιτροπή να εξασφαλίσει τη συμμετοχή των τοπικών και περιφερειακών αρχών με στόχο την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, καθώς και σε επίπεδο πολιτών·

42.

επισημαίνει ότι μολονότι οι ευρωπαϊκές λιανικές τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος για μικρούς και μεσαίους βιομηχανικούς και εμπορικούς χρήστες και ιδιώτες καταναλωτές είναι σχετικά υψηλές σε πολλά κράτη μέλη, η πραγματοποίηση επενδύσεων στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης μπορεί να τονώσει την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων και να μειώσει το κόστος της ενέργειας για τους ιδιώτες καταναλωτές· τονίζει, ωστόσο, ότι ο λογαριασμός του ηλεκτρικού ρεύματος στην ΕΕ αποτελείται κατά μέσο όρο κατά το ένα τρίτο από έμμεσους φόρους και τέλη που επιβάλλονται από το κράτος στα ιδιωτικά νοικοκυριά, που όταν επιβάλλονται ως πάγια στοιχεία στους λογαριασμούς μπορεί να μην επιτρέπουν στους καταναλωτές να αντιλαμβάνονται εύκολα τα οφέλη της εξοικονόμησης ενέργειας, κάτι που συμβάλλει στην ενεργειακή ένδεια· παρατηρεί ότι τα τέλη που διοχετεύονται στη χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής πολιτικής για το κλίμα και την ενέργεια αποτελούν τη μικρότερη συνιστώσα του λογαριασμού· και υπογραμμίζει ότι οι υψηλές τιμές της ενέργειας στην ΕΕ έχουν ως αποτέλεσμα διαφορές στις τιμές της ενέργειας μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και των βασικών ανταγωνιστών μας, κάτι που υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών ενεργοβόρων βιομηχανιών· σημειώνει ότι η καινοτομία ενισχύεται επίσης με την αύξηση των επενδύσεων στην ενεργειακή απόδοση, τοποθετώντας τη βιομηχανία της ΕΕ σε ηγετική θέση παγκοσμίως·

43.

σημειώνει ότι η ενεργειακή απόδοση μπορεί να αποτελέσει την καλύτερη επένδυση σε «πηγή» ενέργειας, καθώς βελτιώνει την οικονομική προσιτότητα της ενέργειας, μειώνει την ανάγκη για πρόσθετες και δαπανηρές υποδομές και συμβάλλει στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής·

44.

σημειώνει ότι η αρχή «προτεραιότητα στην ενεργειακή απόδοση» επιτρέπει μια περισσότερο αποδοτική από την άποψη του κόστους επέκταση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο μίγμα· τονίζει ότι οι υποχρεώσεις εξοικονόμησης πρέπει να είναι συμβατές με την ανάπτυξη βιώσιμων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και ότι πρέπει να ενισχυθούν οι συνεργίες για μια αποτελεσματική μετάβαση προς ένα ανθεκτικό και ευφυές ενεργειακό σύστημα χωρίς εκπομπές άνθρακα· θεωρεί ότι η βελτίωση των υπερπεριφερειακών συστημάτων διανομής, αποθήκευσης και διαχείρισης από την πλευρά της ζήτησης παρέχει πολλές δυνατότητες για περαιτέρω ανάπτυξη τοποθεσιών που ενδείκνυνται για τη χρήση αιολικής, υδραυλικής και ηλιακής ενέργειας για τον εφοδιασμό ολόκληρης της Ευρώπης· είναι πεπεισμένο ότι αυτό θα ασκήσει καθοδική επίδραση στις τιμές της ενέργειας·

45.

υπογραμμίζει ότι η ενεργειακή απόδοση αποτελεί το πιο αποδοτικό, οικονομικά, μέτρο στην προσπάθεια εκπλήρωσης των δεσμεύσεων της ΕΕ για μείωση των εκπομπών CO2·

Απαιτείται περισσότερη συνοχή στην ενεργειακή νομοθεσία

46.

καλεί την Επιτροπή να τηρεί την αρχή για τη βελτίωση της νομοθεσίας, να εξετάσει καλύτερα μέσα συντονισμού των κανόνων της ΕΕ για την ενέργεια και την κλιματική αλλαγή ώστε να βελτιωθεί η νομοθετική αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα, και να προτείνει μέτρα για τη βελτίωση της τρέχουσας νομοθεσίας· καλεί επίσης την Επιτροπή να συνεχίσει να βελτιώνει τις μεθοδολογίες για τη συνολική, μακροπρόθεσμη αξιολόγηση των πρωτοβουλιών για την ενεργειακή απόδοση, συμπεριλαμβάνοντας όλες τις κύριες εξωγενείς επιπτώσεις· ζητεί μια κοινωνική οπτική στην προτυποποίηση και την αξιολόγηση του συνολικού κόστους και οφέλους των διαφόρων επιπέδων φιλοδοξίας σχετικά με την ενεργειακή απόδοση, και ζητεί την αντιμετώπιση της ενεργειακής απόδοσης ως αφ' εαυτής πηγής ενέργειας·

47.

καλεί την Επιτροπή να αντιμετωπίζει την ενεργειακή απόδοση ως προτεραιότητα στον τομέα των υποδομών, αναγνωρίζοντας ότι πληροί τον ορισμό της υποδομής που χρησιμοποιεί το ΔΝΤ και άλλοι οικονομικοί θεσμοί (9), και να την αναδείξει σε καίριο στοιχείο και προτεραιότητα των μελλοντικών αποφάσεων για επενδύσεις στις ενεργειακές υποδομές της Ευρώπης·

48.

επισημαίνει ότι η ενεργειακή απόδοση μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας του ενεργειακού συστήματος και, συνεπώς, να συμβάλει στη μετάβαση προς μια βιώσιμη και ασφαλή κατάσταση·

49.

τονίζει ότι η λειτουργική εσωτερική αγορά ενέργειας, συμπεριλαμβανομένης της εσωτερικής αγοράς για υπηρεσίες ενεργειακής απόδοσης, θα βελτιστοποιήσει το κόστος των ενεργειακών συστημάτων, κάτι που θα ωφελήσει όλους τους καταναλωτές και που θα βελτιώσει σημαντικά την ενεργειακή απόδοση και την ανταγωνιστικότητα σε ολόκληρη την Ευρώπη· καλεί, ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν πλήρως την τρίτη δέσμη μέτρων για την ενέργεια, προκειμένου να διασφαλιστεί η δημιουργία πλήρως λειτουργικών, ανταγωνιστικών και διασυνδεδεμένων ενεργειακών αγορών·

50.

επισημαίνει ότι πρέπει να συμβάλουν και οι βιομηχανίες έντασης ενέργειας, και ότι εν προκειμένω είναι πολύ σημαντικό να υπάρξουν ίσοι όροι ανταγωνισμού στο εσωτερικό της ΕΕ·

51.

υπογραμμίζει ότι η ενεργειακή απόδοση αποτελεί μέρος των θεμελιωδών στόχων της ΕΕ και, ως εκ τούτου, οι ευρωπαϊκές χώρες θα πρέπει να ενθαρρύνονται για την πρόληψη της σπατάλης που προκαλείται από την κατανάλωση στη βιομηχανία, στις μεταφορές και τις κατασκευές, που αποτελούν τους τομείς που αντιπροσωπεύουν το μεγαλύτερο μερίδιο κατανάλωσης·

52.

χαιρετίζει τον θετικό αντίκτυπο των καθεστώτων πιστοποίησης ή υποχρεώσεων εξοικονόμησης (άρθρο 7) σε πολλά κράτη μέλη· θεωρεί ότι η δυνατότητα της επιλογής εναλλακτικών μέτρων ισοδύναμης φιλοδοξίας αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την εξασφάλιση της αποδοχής τους· επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να διασφαλίζεται ότι η πιστοποιημένη εξοικονόμηση αντιστοιχεί σε πραγματική εξοικονόμηση ενέργειας και δεν είναι απλώς θεωρητική· τονίζει τον ρόλο των ενεργειακών επιχειρήσεων κοινής ωφελείας για την ενεργό ανάπτυξη μέτρων ενεργειακής απόδοσης· ζητεί να μην παρεμποδίζεται ο υπολογισμός των καθεστώτων πιστοποίησης και των μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας· καλεί την Επιτροπή να εκτιμήσει κατά πόσον είναι δυνατόν να ληφθούν υπόψη οι πρωτογενείς εξοικονομήσεις ενέργειας μέσω ενσωματωμένων μονάδων συμπαραγωγής (συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας — ΣΠΗΘ)·

53.

επισύρει την προσοχή στην έκθεση που εκπόνησε η Υπηρεσία Έρευνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην οποία διαπιστώνεται ότι η πλειονότητα των καθεστώτων υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης (ΚΥΕΑ) έχουν αποδεδειγμένα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επίτευξη βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης σε εθνικό επίπεδο και έχουν αποφέρει οικονομικά αποδοτική εξοικονόμηση σε μεγάλο αριθμό νοικοκυριών και οργανισμών· επισημαίνει επίσης το συμπέρασμα της έκθεσης σύμφωνα με το οποίο τα ΚΥΕΑ είναι ιδιαίτερα αποδοτικά από πλευράς κόστους και ότι υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι, όταν σχεδιάζονται και εφαρμόζονται κατάλληλα, τα ΚΥΕΑ μπορούν να αποφέρουν έως το 100 % της εξοικονόμησης μιας χώρας δυνάμει του άρθρου 7· προτείνει, ως εκ τούτου, να καταρτίσει η Επιτροπή κατάλογο ορθών και κακών πρακτικών και να αναπτύξει σύνολο κριτηρίων για τη διασφάλιση καλά σχεδιασμένων και αποτελεσματικών ΚΥΕΑ·

54.

ζητεί να ληφθούν μέτρα για να διασφαλιστεί ότι οι υπολογισμοί της εξοικονόμησης και της απόδοσης είναι ορθοί και χωρίς περιττή γραφειοκρατία· θεωρεί ότι η οδηγία για την ενεργειακή απόδοση θα μπορούσε επίσης να λειτουργήσει ως πλαίσιο νομοθεσίας εν προκειμένω· θεωρεί ότι θα μπορούσαν να ενσωματωθούν συγκεκριμένα μέτρα και κριτήρια απόδοσης σε υφιστάμενες οδηγίες (π.χ. οδηγία για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων) ή σε μια συνολική υποχρέωση επισήμανσης (επισήμανση της ενεργειακής απόδοσης, οικολογικός σχεδιασμός, κυκλική οικονομία, σήμανση CE)·

55.

πιστεύει ότι οι στόχοι της ΕΕ για την προστασία του κλίματος και την ενεργειακή απόδοση πρέπει να αλληλοενισχύονται και ότι η θέσπιση δεσμευτικών απαιτήσεων για την ενεργειακή απόδοση έχει ζωτική σημασία για την επίτευξη μέγιστου επιπέδου φιλοδοξίας και προσπάθειας στα κράτη μέλη, ενώ πρέπει επίσης να παρέχεται επαρκής ευελιξία για την προσαρμογή του συνδυασμού εργαλείων και μέσων σε εθνικό επίπεδο·

56.

ζητεί η αναθεωρημένη οδηγία για την ενεργειακή απόδοση να είναι σύμφωνη με τους στόχους της ΕΕ για την προστασία του κλίματος και τον στόχο της συμφωνίας COP 21· υπογραμμίζει ότι η συνέχιση και η βελτίωση των υφιστάμενων μέτρων και η εξάλειψη των αντιφάσεων και των κενών πρέπει να είναι τμήμα της αναθεώρησης της οδηγίας προκειμένου να διασφαλιστούν η κανονιστική προβλεψιμότητα και η εμπιστοσύνη των επενδυτών μακροπρόθεσμα·

Περισσότερη ενεργειακή απόδοση — περισσότερες θέσεις εργασίας και ανάπτυξη

57.

εκφράζει τη λύπη του για τα όχι και τόσο αποτελεσματικά έργα ενεργειακής απόδοσης που στηρίχθηκαν από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ (2007-2013), τα οποία επέκρινε η έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου· καλεί την Επιτροπή να εφαρμόσει χωρίς καθυστέρηση τις αντίστοιχες βελτιώσεις με ιδιαίτερη έμφαση στην αιτιολόγηση, την παρακολούθηση και τη μείωση της περιόδου αποπληρωμής των χρηματοδοτούμενων έργων· ζητεί βελτιωμένες κατευθυντήριες γραμμές και πιο εντατική παρακολούθηση από την Επιτροπή για την καλύτερη αξιοποίηση των διαρθρωτικών ταμείων και του ΕΤΣΕ, σε συνδυασμό με ιδιωτικές επενδύσεις, για βιώσιμα έργα ενεργειακής απόδοσης, ιδίως στον τομέα των κτιρίων· θεωρεί ότι η χρηματοδότηση έργων ενεργειακής απόδοσης από τα διαρθρωτικά ταμεία και το ΕΤΣΕ πρέπει να στοχεύει στους καταναλωτές που είναι περισσότερο ευαίσθητοι στο ενεργειακό κόστος, όπως η βιομηχανία που διατρέχει κίνδυνο διαρροής άνθρακα, οι ΜΜΕ και τα νοικοκυριά που κινδυνεύουν από ενεργειακή ένδεια· θεωρεί απόλυτη προτεραιότητα την ανάπτυξη χρηματοδοτικών μέσων, εργαλείων και καινοτόμων μοντέλων για την κινητοποίηση δημόσιων κονδυλίων και τη μόχλευση ιδιωτικής χρηματοδότησης σε τοπικό, σε εθνικό, σε περιφερειακό και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για την υποστήριξη των επενδύσεων σε καίριους τομείς ενεργειακής απόδοσης όπως η ανακαίνιση κτιρίων, με ιδιαίτερη μέριμνα για τις ευάλωτες ομάδες, λαμβάνοντας παράλληλα ιδιαιτέρως υπόψη τις ιδιαιτερότητες των μακροπρόθεσμων επενδύσεων·

58.

καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν τις επενδύσεις στον τομέα των κατασκευών, μεταξύ άλλων εντείνοντας τις προσπάθειές τους για την παροχή κινήτρων για τη ριζική ανακαίνιση του κτιριακού αποθέματος στην ΕΕ που δεν διαθέτει επαρκή μόνωση·

59.

τονίζει ότι εάν τα κράτη μέλη θεσπίσουν καθεστώς ενεργειακής απόδοσης που χρηματοδοτείται από εισφορές, θα πρέπει να οριστεί ελάχιστο κατώτατο όριο, το οποίο θα στοχεύει στα νοικοκυριά που πλήττονται από ενεργειακή ένδεια· τονίζει επίσης ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να καταδείξουν πώς το καθεστώς ενεργειακής απόδοσης που χρηματοδοτείται από εισφορές συμβάλλει στη βελτίωση των χειρότερων κατοικιών από το υφιστάμενο απόθεμα στεγαστικού δυναμικού·

60.

υπογραμμίζει τη σημασία των ευρωπαϊκών χρηματοδοτικών μέσων υπό μορφή δανείων, εγγυήσεων και ιδίων κεφαλαίων για τη μόχλευση ιδιωτικής χρηματοδότησης για έργα ενεργειακής απόδοσης· τονίζει, ωστόσο, την ανάγκη να παρέχεται η χρηματοδότηση υπό μορφή επιχορηγήσεων για έργα στον κοινωνικό τομέα·

61.

τονίζει ότι η ΕΕ πρέπει να προτείνει έναν φιλόδοξο στόχο σε σχέση με την εξοικονόμηση ενέργειας και να ενθαρρύνει την καινοτομία όσον αφορά τις επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση, καθώς είναι κερδοφόρες και μπορούν να αποσβεσθούν αρκετά γρήγορα·

62.

καλεί τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν διάταξη η οποία θα προβλέπει ένα σημαντικό ελάχιστο ποσοστό μέτρων τα οποία θα απευθύνονται σε καταναλωτές με χαμηλό εισόδημα, στο πλαίσιο των καθεστώτων επιβολής της υποχρέωσης ενεργειακής απόδοσης·

63.

σημειώνει ότι τα έργα ενεργειακής απόδοσης είναι συχνά μικρής κλίμακας και πρέπει να συγκεντρώνονται σε μεγαλύτερα χαρτοφυλάκια· ζητεί, για τον σκοπό αυτόν, από την Επιτροπή, την ΕΤΕπ και τα κράτη μέλη να παρέχουν μεγαλύτερη τεχνική στήριξη και βοήθεια στην ανάπτυξη έργων προκειμένου να διευκολύνουν τις επενδύσεις·

64.

θεωρεί ότι απαιτείται χάραξη μακροπρόθεσμης στρατηγικής για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων και περαιτέρω προώθηση της ενεργειακά αποδοτικής ανακαίνισης κτιρίων, προκειμένου να εγκαταλειφθεί η πρακτική των απλών και χαμηλού κόστους μέτρων στον κατασκευαστικό τομέα·

65.

ζητεί βελτιωμένο συντονισμό και ανταλλαγή ιδεών και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών σχετικά με τις υποχρεώσεις εξοικονόμησης και τα σχέδια κτιρίων και ανακαίνισης (άρθρα 4, 5, 6, και 7) με στόχο την ταχύτερη εφαρμογή υφιστάμενων και νέων μέσων (φορολογικές ελαφρύνσεις, προγράμματα ενίσχυσης, υποδείγματα συμβάσεων και κοινωνικές στεγαστικές επενδύσεις)· πιστεύει ότι το άρθρο 5 πρέπει να επεκταθεί ώστε να καλύπτει όλους τους δημόσιους φορείς όποτε είναι δυνατόν· ζητεί από την Επιτροπή να καταρτίσει κατευθυντήριες γραμμές για μελλοντικά εθνικά σχέδια, προκειμένου να διασφαλίζονται η διαφάνεια και η συγκρισιμότητα· επικροτεί την παροχή τεχνικής υποστήριξης από την Επιτροπή για την εφαρμογή της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση· ζητεί να καταρτισθούν υποχρεωτικά πρότυπα για εθνικά σχέδια, προκειμένου να διασφαλίζονται η διαφάνεια και η συγκρισιμότητα· ζητεί από τα κράτη μέλη να εξετάσουν καινοτόμα καθεστώτα στήριξης με γνώμονα την αγορά·

66.

σημειώνει ότι η μικρότερη πρόοδος έχει σημειωθεί στον τομέα των κατοικιών, και καλεί ως εκ τούτου τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν εταιρείες παροχής ενεργειακών υπηρεσιών και συμβάσεις ενεργειακής απόδοσης, να εφαρμόζουν φορολογικά καθεστώτα και προγράμματα δανειοδότησης με στόχο την αύξηση των χαμηλών ποσοστών ανακαίνισης του υπάρχοντος κτιριακού αποθέματος στην Ευρώπη, και να ανταμείβουν τα μέτρα ενεργειακής απόδοσης όπως τη χρήση ενεργειακά αποδοτικής θέρμανσης και ψύξης·

67.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να θεσπίσουν και να βελτιώσουν τις λύσεις ελέγχου, μέτρησης και διαχείρισης της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων με σκοπό την εξοικονόμηση σημαντικής ενεργειακής απόδοσης σε κτίρια στην ΕΕ·

68.

ζητεί οι στρατηγικές ανακαίνισης των κρατών μελών που αναφέρονται στο άρθρο 4 να περιγράφουν τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη μέλη θα επιτύχουν, κατά την επόμενη αναθεώρηση των στρατηγικών (Απρίλιος 2017), την ενεργειακή ανακαίνιση του κτιριακού τους αποθέματος· και, ως εκ τούτου, να πραγματώσουν το πανενωσιακό όραμα για κτιριακό απόθεμα με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας έως το 2050·

69.

πιστεύει ότι η επέκταση του παραδειγματικού ρόλου των δημόσιων κτιρίων σε όλα τα επίπεδα της δημόσιας διοίκησης και όχι μόνο στην κεντρική κυβέρνηση θα βοηθήσει να αξιοποιηθεί πλήρως το οικονομικά αποδοτικό δυναμικό των κτιρίων, τα οποία έχουν αποδειχθεί ως ο τομέας με τις μεγαλύτερες δυνατότητες, όχι μόνο για εξοικονόμηση ενέργειας, αλλά και για την επίτευξη άλλων ευρύτερων οφελών, μεταξύ των οποίων η αυξημένη άνεση και η ευημερία· θεωρεί, εν προκειμένω, ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποχρεωθούν να θεσπίσουν εθνικούς μηχανισμούς επιμερισμού των προσπαθειών για την επίτευξη του στόχου του 3 %, και ότι θα πρέπει να διατηρηθεί η ευελιξία να επιλέγονται άλλα μέτρα, ως εναλλακτική προσέγγιση σε σχέση με εκείνη των παραγράφων 1 και 2·

70.

καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προσπαθήσουν περισσότερο για να ανακαινίσουν τα μη οικιστικά κτίρια καθώς παρουσιάζουν σημαντικό δυναμικό αποδοτικότητας σε βραχυπρόθεσμο διάστημα·

71.

προτείνει να δοθεί στο άρθρο 4 της οδηγίας ο τίτλος «μακροπρόθεσμες στρατηγικές για την εις βάθος ανακαίνιση του εθνικού κτιριακού αποθέματος, καθώς και για την κινητοποίηση επενδύσεων»·

72.

ζητεί να διατεθούν οι απαραίτητοι πόροι για την κατάρτιση των υπευθύνων εγκατάστασης έτσι ώστε να εξασφαλιστεί υψηλό επίπεδο ποιότητας στις ανακαινίσεις·

73.

ζητεί να ακολουθήσει η Επιτροπή μια στρατηγική προσέγγιση για αύξηση της ενημέρωσης σχετικά με τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις (σε τομείς όπως τα ψυκτικά μέσα, τον φωτισμό, τη μόνωση, τους θερμοστάτες, τις μετρήσεις, την υαλόφραξη κ.ά.)·

74.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν προτεραιότητα στο άρθρο 4 της οδηγίας, στο πλαίσιο της προετοιμασίας της δεύτερης έκδοσης των στρατηγικών, η οποία πρόκειται να ολοκληρωθεί το 2017 και θα πρέπει να βασίζεται στην κατάλληλη συνεργασία με τους ενδιαφερόμενους φορείς, ακολουθώντας υποχρεωτικά πρότυπα και συμπεριλαμβάνοντας ενδιάμεσους πενταετείς στόχους και σχέδια εφαρμογής, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος για κτιριακό απόθεμα με σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας σε επίπεδο ΕΕ έως το 2050, δεδομένου ότι αυτό θα είναι απαραίτητο για την εκπλήρωση των στόχων της COP 21·

75.

θεωρεί ότι οι ενεργειακοί έλεγχοι για τις επιχειρήσεις αποτελούν καθιερωμένο εργαλείο για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης και υπογραμμίζει τα οφέλη τους για την ανταγωνιστικότητα· ζητεί έναν ενιαίο ορισμό και την ενιαία εφαρμογή των κριτηρίων που ορίζονται στο άρθρο 8 (ορισμός των ΜΜΕ, έλεγχοι, αποφυγή διπλής πιστοποίησης για εταιρικές δομές διασυνοριακού χαρακτήρα) και για την επεξεργασία μιας ομοιόμορφης προσέγγισης ως προς το κατώτατο όριο που αναφέρεται στο άρθρο 8 παράγραφος 4· ζητεί να επεκταθεί το πεδίο εφαρμογής του εν λόγω άρθρου ώστε να καλύπτει όλες τις εταιρείες με υψηλή κατανάλωση ενέργειας· ζητεί αξιολόγηση με στόχο να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα των συστημάτων ενεργειακών ελέγχων· ζητεί να καταστεί υποχρεωτική η εφαρμογή των συστάσεων των ενεργειακών ελέγχων σε σχέση με την οικονομική απόδοση, σε συνδυασμό με την προγραμματισμένη συντήρηση, σύμφωνα με τους στόχους των εταιρειών·

76.

προτείνει να αναθεωρηθεί ο ορισμός της μικρομεσαίας επιχείρησης (ΜΜΕ) που ισχύει στην εν λόγω οδηγία (άρθρο 2 σημείο 26) ώστε να αναφέρεται μόνο στον αριθμό των απασχολούμενων ατόμων και στον ετήσιο κύκλο εργασιών, ούτως ώστε να μπορούν να θεωρούνται ΜΜΕ και οι εταιρείες που βρίσκονται υπό τον έλεγχο δημόσιων φορέων κατά ποσοστό 25 % ή μεγαλύτερο·

77.

εκφράζει ικανοποίηση για το γεγονός ότι η Επιτροπή επεξεργάζεται κατευθυντήριες γραμμές για την εφαρμογή των άρθρων 9 έως 11 της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση, προκειμένου να βοηθηθούν οι καταναλωτές να ελέγχουν καλύτερα την ενεργειακή τους κατανάλωση· θεωρεί ότι η τεχνική εφικτότητα και η ανάπτυξη ευφυών μετρητών — λαμβάνοντας υπόψη τη σχέση κόστους-αποδοτικότητας και τη διαφάνεια του κόστους — είναι σημαντικοί παράγοντες για την εξοικονόμηση ενέργειας· υποστηρίζει ότι για λόγους συνοχής όλες οι υφιστάμενες διατάξεις σχετικά με τις μετρήσεις και τους λογαριασμούς πρέπει να συγκεντρωθούν σε ένα σημείο·

78.

επισημαίνει ότι οι λογαριασμοί ενέργειας των καταναλωτών εξακολουθούν να είναι ασαφείς και ανακριβείς· συνιστά να βελτιωθεί η διαφάνεια και η σαφήνεια των λογαριασμών μέσω της θέσπισης αρχών υψηλού επιπέδου για τους λογαριασμούς σε επίπεδο ΕΕ, ώστε να διατίθενται στους καταναλωτές βασικές πληροφορίες σε συγκρίσιμη μορφή με στόχο να βοηθούνται να προσαρμόζουν τα πρότυπα κατανάλωσης· τονίζει ότι οι καταναλωτές έχουν διαφορετικές προτιμήσεις και προσβάσιμα εργαλεία και ότι, ως εκ τούτου, η πρόσβαση στις πληροφορίες πρέπει να διαμορφώνεται μέσω ερευνών καταναλωτών σε εθνικό επίπεδο·

79.

θεωρεί ότι η πρόσβαση σε ανεξάρτητες και αξιόπιστες πληροφορίες και συμβουλές σχετικά με κατάλληλα μέτρα ενεργειακής απόδοσης και χρηματοδοτικά καθεστώτα είναι καίριας σημασίας προκειμένου τα νοικοκυριά ιδίως, αλλά και οι περιφερειακές και τοπικές αρχές, να έχουν τη δυνατότητα να λαμβάνουν τεκμηριωμένες ενεργειακά συνειδητές αποφάσεις και να διαχειρίζονται καλύτερα την ενεργειακή τους κατανάλωση, μεταξύ άλλων μέσω της χρήσης ευφυών μετρητών και της ατομικής μέτρησης της κατανάλωσης ενέργειας για θέρμανση και ψύξη·

80.

ζητεί τη θέσπιση αυστηρών προτύπων διασφάλισης της ποιότητας, εθνικών προγραμμάτων κατάρτισης και ενιαίων, απλουστευμένων εθνικών συστημάτων πιστοποίησης για τους παρόχους ενεργειακής απόδοσης, τα οποία θα υποστηριχθούν από συντονισμένα και εύκολα προσβάσιμα πλαίσια παροχής συμβουλών και έννομης προστασίας· τονίζει ότι τούτο προτείνεται προκειμένου να αρθούν ορισμένοι μη χρηματοοικονομικοί φραγμοί στην αποδοχή των προϊόντων και υπηρεσιών ενεργειακής απόδοσης από τους καταναλωτές, π.χ. με το να γίνεται δυνατό να εντοπίζονται οι αξιόπιστοι εμπορευόμενοι:

81.

αναμένει περαιτέρω επενδύσεις στην εξοικονόμηση ενέργειας υψηλής απόδοσης μέσω της εφαρμογής των κανόνων περί συμπαραγωγής του άρθρου 14·

82.

τονίζει ότι εάν τα κράτη μέλη θεσπίσουν καθεστώς ενεργειακής απόδοσης που χρηματοδοτείται από εισφορές (άρθρο 20), το καθεστώς αυτό θα πρέπει να δώσει προτεραιότητα στα νοικοκυριά που πλήττονται από ενεργειακή ένδεια· επιμένει ότι η αναθεωρημένη οδηγία για την ενεργειακή απόδοση θα πρέπει να παρέχει στα κράτη μέλη μακροπρόθεσμο σταθερό περιβάλλον πολιτικής, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιώσιμη ενίσχυση των επενδύσεων στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης, ιδίως σε τοπικό επίπεδο· απαιτεί από την ΕΕ και την ΕΤΕπ να εντείνουν τις προσπάθειές τους για ανάπτυξη ικανοτήτων και παροχή τεχνικής βοήθειας με στόχο την ανάπτυξη έργων ενεργειακής απόδοσης με δυνατότητα τραπεζικής χρηματοδότησης, τα οποία προσελκύουν ιδιωτικές επενδύσεις από την αγορά· ζητεί τα χρηματοδοτικά προγράμματα της ΕΕ (π.χ. διαρθρωτικά ταμεία, σχέδιο Juncker, ELENA-ΕΤΕπ) να αυξήσουν την αναλογία των κονδυλίων που διατίθενται στην ανάπτυξη ικανοτήτων και την παροχή τεχνικής βοήθειας στον τομέα της ενεργειακής απόδοσης·

83.

εκφράζει τη δυσαρέσκειά του για το χαμηλό επίπεδο δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων στα ευφυή δίκτυα διανομής ηλεκτρικής ενέργειας· καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενισχύσει την εφαρμογή του άρθρου 15 της οδηγίας προκειμένου να προωθήσει την ανάπτυξη των εν λόγω δικτύων·

84.

ζητεί να προβλεφθεί υποχρέωση διενέργειας εθνικών εκτιμήσεων κόστους-οφέλους των προγραμμάτων ενεργειακής απόδοσης που εφαρμόζονται από ή, από κοινού, με τις τοπικές αρχές, η δε προσέγγιση αυτή να ακολουθείται μέχρι τέλους στους τομείς όπου επιτυγχάνει αποδοτικότητα και εξοικονόμηση κόστους για τους καταναλωτές·

85.

εκφράζει την ανησυχία του για την αυξανόμενη ρύπανση που οφείλεται σε ορισμένα συστήματα οικιακής θέρμανσης που τροφοδοτούνται με στερεά βιομάζα και παράγουν μεγάλες ποσότητες λεπτόκοκκης σκόνης, οξειδίων του αζώτου, μονοξειδίου του άνθρακα και διοξινών, στοιχείων άκρως επιζήμιων για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα και, συνεπώς, για την υγεία του ανθρώπου· προτρέπει, επομένως, τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν αποδοτικές και φιλικές προς το περιβάλλον εναλλακτικές λύσεις·

86.

υπογραμμίζει την άμεση ανάγκη να αναπτυχθεί μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του συστήματος μεταφορών συνολικά, η οποία δεν θα βασίζεται μόνο στην τεχνολογική ανάπτυξη των οχημάτων ή των συστημάτων πρόωσης· προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλάβουν φιλόδοξες πρωτοβουλίες για τη θέσπιση νέων μέτρων για την προώθηση της μετάβασης στους πλέον ενεργειακά αποδοτικούς τρόπους μεταφοράς, και για την πλήρη υλοποίηση έξυπνων συστημάτων μεταφορών (ITS) με στόχο την περαιτέρω βελτίωση της αποδοτικότητας και του ποσοστού χρήσης του διαθέσιμου δυναμικού, τόσο των οχημάτων όσο και των υποδομών, μεταξύ άλλων και στους τομείς της εφοδιαστικής και των αεροπορικών και θαλάσσιων μεταφορών·

87.

υπενθυμίζει ότι η ενεργειακή απόδοση μπορεί να ενισχυθεί με τη θέσπιση προτύπων CO2 και την ενημέρωση των χρηστών σχετικά με την κατανάλωση καυσίμου των οχημάτων τους· καλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει προτάσεις για την ενημέρωση των χρηστών σχετικά με την κατανάλωση καυσίμου των νέων φορτηγών, λεωφορείων και πούλμαν, και να καθορίσει όρια για τις εκπομπές CO2 των εν λόγω οχημάτων·

88.

εκφράζει τη λύπη του για τη χαμηλή συμβολή του τομέα των μεταφορών στην εξοικονόμηση ενέργειας, με ποσοστό μόλις 3 % επί του συνόλου της τομεακής κατανομής της εξοικονόμησης, παρά τη σταθεροποίηση της επιβατικής κίνησης και την πτώση της εμπορευματικής κίνησης κατά την περίοδο 2005-2013 λόγω της οικονομικής κρίσης· καλεί τα κράτη μέλη να αυξήσουν τον αριθμό των μέτρων που στοχεύουν στον τομέα των μεταφορών·

ο ο

89.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα κράτη μέλη.

(1) EE L 153 της 18.6.2010, σ. 13.

(2) ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 1.

(3) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0444.

(4) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2014)0094.

(5) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0266.

(6) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2014)0063.

(7) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2015)0359.

(8) Βλ. Tina Fawcett and Jan Rosenow: The Member States' plans and achievements towards the implementation of Article 7 of the Energy Efficiency Directive, μελέτη της EPRS.

(9) «Energy efficiency as infrastructure: leaping the investment gap» — έκθεση των συμβούλων E3G, 3 Μαρτίου 2016.

9.3.2018

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 91/46

P8_TA(2016)0285

Κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση: αίτηση EGF/2015/012 BE/Hainaut Machinery

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (αίτηση που υπέβαλε το Bέλγιο — EGF/2015/012 BE/Hainaut Machinery) (COM(2016)0242 — C8-0170/2016 — 2016/2074(BUD))

(2018/C 091/10)

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

—	έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο (COM(2016)0242 — C8-0170/2016),

—	έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1309/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (2014-2020) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1927/2006 (1) (κανονισμός ΕΤΠ),

—	έχοντας υπόψη τον κανονισμό (EE, Ευρατόμ) αριθ. 1311/2013 του Συμβουλίου, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο 2014-2020 (2), και ιδίως το άρθρο 12,

—	έχοντας υπόψη τη διοργανική συμφωνία, της 2ας Δεκεμβρίου 2013, μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία, τη συνεργασία σε δημοσιονομικά θέματα και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (3) (ΔΣ της 2ας Δεκεμβρίου 2013), και ιδίως το σημείο 13,

—	έχοντας υπόψη τη διαδικασία τριμερούς διαλόγου που προβλέπεται στο σημείο 13 της διοργανικής συμφωνίας της 2ας Δεκεμβρίου 2013,

—	έχοντας υπόψη την επιστολή της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων,

—	έχοντας υπόψη την επιστολή της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης,

—	έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Προϋπολογισμών (A8-0207/2016),

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση έχει θεσπίσει νομοθετικά και δημοσιονομικά μέσα για να παρέχει πρόσθετη στήριξη στους εργαζομένους που πλήττονται από τις συνέπειες των μεγάλων διαρθρωτικών αλλαγών στη μορφή του παγκόσμιου εμπορίου ή τις συνέπειες της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης και να διευκολύνει την επανένταξή τους στην αγορά εργασίας·

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική βοήθεια της Ένωσης προς εργαζομένους που απολύονται θα πρέπει να έχει δυναμικό χαρακτήρα και να διατίθεται όσο το δυνατόν ταχύτερα και αποτελεσματικότερα, σύμφωνα με την κοινή δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής που εγκρίθηκε κατά τη συνεδρίαση συνδιαλλαγής της 17ης Ιουλίου 2008, και λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τη διοργανική συμφωνία της 2ας Δεκεμβρίου 2013 όσον αφορά τη λήψη αποφάσεων για την κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (ΕΤΠ)·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Βέλγιο υπέβαλε την αίτηση EGF/2015/012 BE/Hainaut Machinery για χρηματοδοτική συνεισφορά από το ΕΤΠ μετά από απολύσεις στον οικονομικό τομέα που ταξινομείται στον κλάδο 28 της NACE αναθ. 2 («Κατασκευή μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού π.δ.κ.α») στην περιφέρεια επιπέδου NUTS 2 Hainaut (BE32) και ότι αναμένεται να συμμετάσχουν στα μέτρα 488 απολυθέντες εργαζόμενοι και 300 νέοι εκτός εκπαίδευσης, απασχόλησης ή κατάρτισης (ΕΕΑΚ) κάτω των 25 ετών από την περιφέρεια Hainaut· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι απολύσεις πραγματοποιήθηκαν από τις εταιρείες Carwall SA, Caterpillar Belgium SA και Doosan SA·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά το γεγονός ότι η αίτηση δεν πληροί τα κριτήρια επιλεξιμότητας που ορίζονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 του κανονισμού για το ΕTΠ, υποβλήθηκε δυνάμει του κριτηρίου παρέμβασης που προβλέπεται στο άρθρο 4 παράγραφος 2, το οποίο προβλέπει παρέκκλιση ανάλογα με τον αριθμό των απολυμένων εργαζομένων·

συμφωνεί με την Επιτροπή ότι έχουν τηρηθεί τα κριτήρια παρέμβασης που ορίζονται στο άρθρο 4 παράγραφος 2 του κανονισμού για το ΕΤΠ και ότι, ως εκ τούτου, το Βέλγιο δικαιούται να λάβει χρηματοδοτική συνεισφορά 1 824 041 EUR δυνάμει του εν λόγω κανονισμού, ποσό που αντιστοιχεί στο 60 % του συνολικού κόστους 3 040 069 EUR·

επισημαίνει ότι η Επιτροπή τήρησε την προθεσμία των 12 εβδομάδων από την παραλαβή του συμπληρωμένου εντύπου αίτησης από τις βελγικές αρχές, στις 11 Φεβρουαρίου 2016, έως την ολοκλήρωση της αξιολόγησης της συμμόρφωσης της αίτησης με τις προϋποθέσεις που προβλέπονται για την παροχή της χρηματοδοτικής συνεισφοράς, στις 4 Μαΐου 2016 και την κοινοποίησή της στο Κοινοβούλιο την ίδια ημέρα·

επισημαίνει ότι μετά τις σοβαρές διαταραχές που έπληξαν το εμπόριο μηχανημάτων έργων κατά τα τελευταία έτη στην ευρωπαϊκή αγορά, η ζήτηση για τα προϊόντα που παράγονται από τις τρεις επιχειρήσεις που καλύπτονται από την παρούσα αίτηση μειώθηκε αναλόγως·

επισημαίνει ότι, μετά την ανακοίνωση της εταιρείας Caterpillar Belgium SA, στις 23 Φεβρουαρίου 2013, ότι θα αρχίσει διαδικασία ομαδικών απολύσεων στην μονάδα παραγωγής της στο Gosselies, η πλειονότητα των 1 399 εργαζομένων αποτελούσαν αντικείμενο της αίτησης EGF/2014/011 BE/Caterpillar και τονίζει ότι η τρέχουσα αίτηση αποτελεί συνέχεια της εν λόγω αίτησης, δεδομένου ότι αποτελεί μέρος της ίδιας διαδικασίας απολύσεων· υπογραμμίζει ότι το Hainaut αντιμετωπίζει μια δύσκολη κατάσταση στην αγορά εργασίας με ποσοστό ανεργίας της τάξης του 14,5 % (5,9 % υψηλότερο από τον εθνικό μέσο όρο), την απώλεια 1 236 θέσεων εργασίας το 2013 και 1 878 το 2014 στον τομέα της μεταποίησης, μείωση των προσφορών θέσεων εργασίας κατά 13 % από το 2012 και υψηλό ποσοστό εργατικού δυναμικού με χαμηλό επίπεδο προσόντων, δεδομένου ότι περισσότερο από το ήμισυ των ατόμων που αναζητούν εργασία δεν διαθέτουν τυπικά προσόντα ανώτερης δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και υψηλά επίπεδα μακροχρόνιας ανεργίας, η οποία ανέρχεται στο 39 % της συνολικής ανεργίας στην περιφέρεια Hainaut·

επιδοκιμάζει το γεγονός ότι οι βελγικές αρχές άρχισαν να παρέχουν τις εξατομικευμένες υπηρεσίες στους στοχευόμενους δικαιούχους την 1η Ιανουαρίου 2015, πολύ πριν από την αίτηση για χορήγηση στήριξης από το ΕΤΠ·

σημειώνει ότι το Βέλγιο σχεδιάζει τα εξής είδη μέτρων για τους απολυθέντες εργαζομένους που καλύπτονται από την παρούσα αίτηση: υποστήριξη/καθοδήγηση/ένταξη· διευκόλυνση της αναζήτησης εργασίας· ολοκληρωμένη κατάρτιση· υποστήριξη συλλογικών σχεδίων· υποστήριξη συλλογικών σχεδίων, αναζήτηση εργασίας και επιδόματα κατάρτισης·

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι τα επιδόματα και τα κίνητρα, για τα οποία το Βέλγιο επιβεβαίωσε ότι εξαρτώνται από την ενεργό συμμετοχή των στοχευόμενων δικαιούχων σε δραστηριότητες αναζήτησης εργασίας ή κατάρτισης, (δράσεις που προβλέπονται στο άρθρο 7 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού ΕΤΠ) περιορίζονται σε λιγότερο από το 5 % του συνολικού κόστους, ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το όριο του 35 % του συνολικού κόστους για τη δέσμη εξατομικευμένων μέτρων που επιτρέπει ο κανονισμός ΕΤΠ·

επισημαίνει ότι οι εργαζόμενοι που ανήκουν στην ηλικιακή ομάδα 55-64 ετών αντιπροσωπεύουν το 35,9 % των στοχευόμενων δικαιούχων· φρονεί ότι οι εργαζόμενοι της ομάδας αυτής διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο μακροχρόνιας ανεργίας και κοινωνικού αποκλεισμού και έχουν ειδικές ανάγκες όσον αφορά την παροχή εξατομικευμένων υπηρεσιών σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 του κανονισμού ΕΤΠ·

καλεί την Επιτροπή να παράσχει πληροφορίες σχετικά με τα αποτελέσματα της τρέχουσας στήριξης προς τους απολυμένους εργαζομένους της Caterpillar, επειδή η σημερινή αίτηση αποτελεί συνέχεια της αίτησης EGF/2014/011 BE/Caterpillar·

10.

εκφράζει επιδοκιμασία για το γεγονός ότι, επιπροσθέτως προς τους 488 απολυθέντες εργαζομένους, 300 νέοι ηλικίας κάτω των 25 ετών ευρισκόμενοι εκτός απασχόλησης, εκπαίδευσης ή κατάρτισης (ΕΑΕΚ) στην ίδια περιφέρεια αναμένεται να συμμετάσχουν στα μέτρα και να λάβουν εξατομικευμένες υπηρεσίες με συγχρηματοδότηση του ΕΤΠ, οι οποίες περιλαμβάνουν: κινητοποίηση και καθοδήγηση είτε για περαιτέρω εκπαίδευση/κατάρτιση είτε για παρακολούθηση μαθημάτων εισαγωγικής κατάρτισης για τη διερεύνηση των ενδιαφερόντων· ειδικά μαθήματα κατάρτισης· εξατομικευμένη αναβάθμιση των δεξιοτήτων· αναζήτηση εργασίας, κατάρτιση και επιδόματα κινητικότητας·

11.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την επέκταση της πρόσβασης στο ΕΤΠ για τους ΕΑΕΚ· σημειώνει, ωστόσο, ότι ο κανονισμός για το ΕΤΠ προβλέπει επί του παρόντος ότι η πρόσβαση αυτή μπορεί να συνεχιστεί μόνον έως τις 31 Δεκεμβρίου 2017· ζητεί την αναθεώρηση του κανονισμού για το ΕΤΠ, στο πλαίσιο της αναθεώρησης του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, προκειμένου να καταστεί δυνατή η συνέχιση της πρόσβασης των ΕAΕK και μετά το 2017·

12.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι οι βελγικές αρχές προτείνουν ειδικά μέτρα που προορίζονται για τους ΕΑΕΚ, και με τον τρόπο αυτό στοχεύει ειδικότερα στις ανάγκες τους·

13.

επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να δρομολογηθεί εκστρατεία ενημέρωσης ώστε να ενημερωθούν οι ΕΑΕΚ που θα μπορούσαν να είναι επιλέξιμοι για τα μέτρα αυτά· υπενθυμίζει τη θέση του σχετικά με την ανάγκη παροχής βοήθειας στους ΕΑΕΚ με μόνιμο και βιώσιμο τρόπο·

14.

επιδοκιμάζει το γεγονός ότι η συντονισμένη δέσμη εξατομικευμένων υπηρεσιών καταρτίσθηκε μετά από περαιτέρω διαβουλεύσεις με όλους τους ενδιαφερόμενους, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών εταίρων, των επιχειρήσεων και των δημόσιων υπηρεσιών απασχόλησης, που θα παρακολουθούν επίσης την εφαρμογή των προτεινόμενων μέτρων μέσω μιας επιτροπής παρακολούθησης·

15.

εκφράζει ιδιαίτερη ικανοποίηση για την προσέγγιση των βελγικών αρχών και τη συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους όσον αφορά την παροχή στήριξης σε συλλογικά έργα για τους εργαζομένους που εξετάζουν το ενδεχόμενο να συστήσουν «κοινωνική επιχείρηση» από κοινού ως ομάδα, ως μέτρο με δυναμικό υψηλής προστιθέμενης αξίας·

16.

επισημαίνει ότι οι προτεινόμενες δράσεις συνιστούν ενεργητικά μέτρα της αγοράς εργασίας, τα οποία εντάσσονται στο πλαίσιο των επιλέξιμων δράσεων που ορίζονται στο άρθρο 7 του κανονισμού ΕΤΠ και υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο, οι παρεχόμενες εξατομικευμένες υπηρεσίες αναμένεται να προβλέπουν τις μελλοντικές προοπτικές της αγοράς εργασίας και τις απαιτούμενες δεξιότητες και να είναι συμβατές με την στροφή προς μια αποδοτική ως προς τους πόρους και βιώσιμη οικονομία και να λαμβάνουν υπόψη την εμπειρία που έχει αποκτηθεί μέχρι σήμερα με την υποστήριξη των απολυμένων εργαζομένων στο πλαίσιο της αίτησης EGF/2014/011 BE/Caterpillar· επισημαίνει, ταυτόχρονα ότι οι δράσεις αυτές δεν υποκαθιστούν τα παθητικά μέτρα κοινωνικής προστασίας·

17.

καλεί τα κράτη μέλη να εκπονήσουν, σε συνεργασία με τους κοινωνικούς εταίρους, στρατηγικές για την πρόβλεψη των μελλοντικών αλλαγών στην αγορά εργασίας και για την προστασία των θέσεων εργασίας και δεξιοτήτων στην Ένωση, ιδίως όταν διαπραγματεύονται εμπορικές συμφωνίες για τη θέσπιση δίκαιων κανόνων στον τομέα του ανταγωνισμού και κοινών μέτρων κατά του οικονομικού, κοινωνικού και περιβαλλοντικού ντάμπινγκ· υπενθυμίζει την έκκλησή του για επαρκή αναθεώρηση των μέσων εμπορικής άμυνας της Ένωσης·

18.

επισημαίνει την ανάγκη βελτίωσης της απασχολησιμότητας όλων των εργαζομένων μέσω προσαρμοσμένης κατάρτισης και προσδοκά ότι η κατάρτιση που προσφέρεται στο πλαίσιο της συντονισμένης δέσμης μέτρων θα καλύπτει τις ανάγκες τόσο των εργαζομένων όσο και του επιχειρηματικού περιβάλλοντος στην περιφέρεια και στις γειτονικές περιφέρειες·

19.

καλεί την Επιτροπή να αναθεωρήσει τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, προκειμένου να μπορέσει η κρατική παρέμβαση να ενισχύσει τα από κοινωνική και περιβαλλοντική άποψη ωφέλιμα έργα, και να βοηθήσει τις ΜΜΕ και τις βιομηχανίες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες συμβάλλοντας στην ανασυγκρότηση των παραγωγικών ικανοτήτων τους, οι οποίες έχουν πληγεί πολύ σοβαρά από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση·

20.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να παράσχει περισσότερες λεπτομέρειες σε μελλοντικές νομοθετικές προτάσεις για τους τομείς που έχουν προοπτικές ανάπτυξης και, ως εκ τούτου, να προσλάβει ανθρώπους και να συγκεντρώσει τεκμηριωμένα στοιχεία σχετικά με τον αντίκτυπο της χρηματοδότησης από το ΕΤΠ, μεταξύ άλλων στην ποιότητα των θέσεων εργασίας και στα ποσοστά επανένταξης που επιτυγχάνονται μέσω του ΕΤΠ·

21.

σημειώνει ότι οι βελγικές αρχές έχουν επιβεβαιώσει ότι για τις επιλέξιμες δράσεις δε λαμβάνουν ενίσχυση από άλλα χρηματοδοτικά μέσα της Ένωσης· επαναλαμβάνει το αίτημά του προς την Επιτροπή να περιλαμβάνει στις ετήσιες εκθέσεις της συγκριτική αξιολόγηση των εν λόγων δεδομένων, προκειμένου να εξασφαλιστεί η πλήρης τήρηση των υφιστάμενων κανονισμών και να αποφευχθεί η αλληλοεπικάλυψη υπηρεσιών που χρηματοδοτούνται από την Ένωση·

22.

σημειώνει ότι μέχρι σήμερα, ο τομέας κατασκευής μηχανημάτων και ειδών εξοπλισμού π.δ.κ.α. έχει αποτελέσει αντικείμενο 14 αιτήσεων για χρήση του ΕΤΠ, από τις οποίες οι 8 επικαλούνταν την παγκοσμιοποίηση του εμπορίου και οι 6 την παγκόσμια χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση·

23.

επαναλαμβάνει ότι η συνδρομή από το ΕΤΠ δεν πρέπει να αντικαθιστά ενέργειες που αποτελούν ευθύνη των επιχειρήσεων βάσει του εθνικού δικαίου ή των συλλογικών συμβάσεων, ούτε μέτρα αναδιάρθρωσης επιχειρήσεων ή τομέων·

24.

επιδοκιμάζει τη βελτιωμένη διαδικασία που θέσπισε η Επιτροπή σε συνέχεια του αιτήματος του Κοινοβουλίου για επίσπευση της διάθεσης των κονδυλίων· επισημαίνει τη χρονική πίεση που το νέο χρονοδιάγραμμα συνεπάγεται και τον πιθανό αντίκτυπο στην αποτελεσματικότητα της εξέτασης των περιπτώσεων·

25.

επαναλαμβάνει το αίτημά του προς την Επιτροπή να εξασφαλίσει την πρόσβαση του κοινού σε όλα τα έγγραφα που σχετίζονται με υποθέσεις του ΕΤΠ·

26.

εγκρίνει την απόφαση που επισυνάπτεται στο παρόν ψήφισμα·

27.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να συνυπογράψει με τον Πρόεδρο του Συμβουλίου την απόφαση αυτή και να μεριμνήσει για τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

28.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα, συμπεριλαμβανομένου του παραρτήματός του, στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

(1) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 855.

(2) ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 884.

(3) ΕΕ C 373 της 20.12.2013, σ. 1.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

σχετικά με την κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση

(αίτηση από το Βέλγιο — EGF/2015/012 BE/Hainaut Machinery)

(Το κείμενο αυτού του παραρτήματος δεν επαναλαμβάνεται εδώ, εφόσον αντιστοιχεί στην τελική πράξη, απόφαση (ΕΕ) 2016/1145.)

		ISSN 1977-0901
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης		C 91

Έκδοση στην ελληνική γλώσσα	Ανακοινώσεις και Πληροφορίες	61ό έτος 9 Μαρτίου 2018

Ανακοίνωση αριθ	Περιεχόμενα	Σελίδα

	ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΣΥΝΟΔΟΣ 2016-2017 Συνεδριάσεις 22ας και 23ης Ιουνίου 2016 Τα Συνοπτικά Πρακτικά αυτής της συνόδου έχουν δημοσιευθεί στην ΕΕ C 235 της 20.7.2017 . ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΥ ΕΓΚΡΙΘΗΚΑΝ Συνεδρίαση της 28ης Ιουνίου 2016 Τα Συνοπτικά Πρακτικά αυτής της συνόδου έχουν δημοσιευθεί στην ΕΕ C 243 της 27.7.2017 . ΚΕΙΜΕΝΑ ΠΟΥ ΕΓΚΡΙΘΗΚΑΝ	1

	I Ψηφίσματα, συστάσεις και γνωμοδοτήσεις
	ΨΗΦΙΣΜΑΤΑ
	Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
	Πέμπτη 23 Ιουνίου 2016
2018/C 91/01	Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με τις σφαγές στο ανατολικό Κονγκό (2016/2770(RSP))	2
2018/C 91/02	Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με τη συνέχεια στην υλοποίηση του στρατηγικού πλαισίου για την ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης (ΕΚ 2020) (2015/2281(INI))	6
2018/C 91/03	Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με την έκθεση προόδου στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (2016/2041(INI))	16
2018/C 91/04	Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με την έκθεση που αφορά την εφαρμογή της οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση (2012/27/ΕΕ) (2015/2232(INI))	28
	Τρίτη 28 Ιουνίου 2016
2018/C 91/05	Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 28ης Ιουνίου 2016 σχετικά με την απόφαση για αποχώρηση από την ΕΕ ως αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του Ηνωμένου Βασιλείου (2016/2800(RSP))	40

	III Προπαρασκευαστικές πράξεις
	ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ
	Πέμπτη 23 Ιουνίου 2016
2018/C 91/06	Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου που αφορά τη σύναψη πρωτοκόλλου της ευρωμεσογειακής συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της, αφενός, και της Δημοκρατίας του Λιβάνου, αφετέρου, για συμφωνία-πλαίσιο μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Δημοκρατίας του Λιβάνου σχετικά με τις γενικές αρχές που διέπουν τη συμμετοχή της Δημοκρατίας του Λιβάνου σε προγράμματα της Ένωσης (16136/2014 — C8-0044/2015 — 2014/0110(NLE))	42
2018/C 91/07	Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου που αφορά τη σύναψη πρωτοκόλλου της ευρωμεσογειακής συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της, αφενός, και της Δημοκρατίας του Λιβάνου, αφετέρου, για να ληφθεί υπόψη η προσχώρηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Δημοκρατίας της Εσθονίας, της Κυπριακής Δημοκρατίας, της Δημοκρατίας της Λετονίας, της Δημοκρατίας της Λιθουανίας, της Δημοκρατίας της Ουγγαρίας, της Δημοκρατίας της Μάλτας, της Δημοκρατίας της Πολωνίας, της Δημοκρατίας της Σλοβενίας και της Σλοβακικής Δημοκρατίας (13349/2014 — C8-0095/2015 — 2007/0078(NLE))	43
2018/C 91/08	Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου που αφορά τη σύναψη πρωτοκόλλου της ευρωμεσογειακής συμφωνίας σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και των κρατών μελών της, αφενός, και της Δημοκρατίας του Λιβάνου, αφετέρου, για να ληφθεί υπόψη η προσχώρηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση της Δημοκρατίας της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας (13395/2014 — C8-0170/2015 — 2008/0027(NLE))	44
2018/C 91/09	Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου που αφορά τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του τροποποιητικού πρωτοκόλλου της συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και του Πριγκιπάτου του Μονακό που προβλέπει μέτρα ισοδύναμα με τα θεσπιζόμενα στην οδηγία 2003/48/ΕΚ του Συμβουλίου (COM(2016)0201 — C8-0157/2016 — 2016/0109(NLE))	45
2018/C 91/10	Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την κινητοποίηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσαρμογής στην Παγκοσμιοποίηση (αίτηση που υπέβαλε το Bέλγιο — EGF/2015/012 BE/Hainaut Machinery) (COM(2016)0242 — C8-0170/2016 — 2016/2074(BUD))	46
2018/C 91/11	P8_TA(2016)0286 Πολυετές σχέδιο αποκατάστασης του τόνου ***I Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση πολυετούς σχεδίου αποκατάστασης του τόνου στον Ανατολικό Ατλαντικό και στη Μεσόγειο και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 302/2009 (COM(2015)0180 — C8-0118/2015 — 2015/0096(COD)) P8_TC1-COD(2015)0096 Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 23 Ιουνίου 2016 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2016/… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση πολυετούς σχεδίου αποκατάστασης του τόνου στον Ανατολικό Ατλαντικό και στη Μεσόγειο και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 302/2009 του Συμβουλίου	51
2018/C 91/12	P8_TA(2016)0287 Πολυετές σχέδιο για τα αποθέματα γάδου, ρέγγας και παπαλίνας της Βαλτικής Θάλασσας και για τις αλιευτικές δραστηριότητες εκμετάλλευσης των εν λόγω αποθεμάτων ***I Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση πολυετούς σχεδίου για τα αποθέματα γάδου, ρέγγας και παπαλίνας της Βαλτικής Θάλασσας και για τις αλιευτικές δραστηριότητες εκμετάλλευσης των εν λόγω αποθεμάτων, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2187/2005 του Συμβουλίου και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1098/2007 του Συμβουλίου (COM(2014)0614 — C8-0174/2014 — 2014/0285(COD)) P8_TC1-COD(2014)0285 Θέση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που καθορίσθηκε σε πρώτη ανάγνωση στις 23 Ιουνίου 2016 εν όψει της έγκρισης κανονισμού (ΕΕ) 2016/… του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση πολυετούς σχεδίου για τα αποθέματα γάδου, ρέγγας και παπαλίνας της Βαλτικής Θάλασσας και για τις αλιευτικές δραστηριότητες εκμετάλλευσης των εν λόγω αποθεμάτων, για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2187/2005 του Συμβουλίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1098/2007 του Συμβουλίου	52
2018/C 91/13	Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τη δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των συζύγων (COM(2016)0106 — C8-0127/2016 — 2016/0059(CNS))	53
2018/C 91/14	Νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 23ης Ιουνίου 2016 σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με τη διεθνή δικαιοδοσία, το εφαρμοστέο δίκαιο και την αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων στον τομέα των περιουσιακών σχέσεων των καταχωρισμένων συντρόφων (COM(2016)0107 — C8-0128/2016 — 2016/0060(CNS))	54