16.12.2015   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 419/1

16.12.2015   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 419/2

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (A7-0343/2012),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το άνοιγμα των εθνικών αγορών στον σημαντικό οικονομικό τομέα της καταναλωτικής πίστης, η αντιμετώπιση διαφόρων επιπέδων προστασίας των καταναλωτών, η άρση ενδεχόμενων στρεβλώσεων του ανταγωνισμού μεταξύ των παραγόντων της αγοράς, και η βελτίωση της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς συνιστούν πολιτικά καθήκοντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είναι προς το συμφέρον των καταναλωτών και των πιστωτικών φορέων·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, με την οδηγία για την καταναλωτική πίστη, δημιουργήθηκε ένα κοινό ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο για την προστασία των καταναλωτών, μέσω μιας εστιασμένης σε ειδικούς στόχους τελικής εναρμόνισης σε 5 επιμέρους τομείς με περιορισμένα περιθώρια ελιγμών για τα κράτη μέλη, που μπορούν, ειδικότερα, να αφορούν ποικίλες μορφές μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, εντούτοις, εξακολουθούν να υφίστανται νομικά και πρακτικά εμπόδια·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, όπως καταδεικνύει η μελέτη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη μεταφορά της οδηγίας για τις συμβάσεις καταναλωτικής πίστης, ορισμένες βασικές διατάξεις της οδηγίας — όπως για παράδειγμα το άρθρο 5 σχετικά με τις πληροφορίες που παρέχονται πριν από τη σύναψη της σύμβασης — δεν έχουν επιτύχει την επιδιωκόμενη εναρμόνιση των κανόνων για την προστασία των καταναλωτών στα κράτη μέλη, λόγω της διαφορετικής ερμηνείας και μεταφοράς από τα κράτη μέλη·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω της σύντομης προθεσμίας και των πολύπτυχων, εκτεταμένων τροποποιήσεων της νομοθεσίας που έπρεπε να πραγματοποιηθούν κατά τη διάρκεια αυτού του χρονικού διαστήματος, η οδηγία για την καταναλωτική πίστη δεν μεταφέρθηκε από όλα τα κράτη μέλη εγκαίρως στο εθνικό δίκαιο ή, σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν μεταφέρθηκε με απόλυτα ορθό τρόπο·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις στατιστικές, τα διασυνοριακά καταναλωτικά δάνεια δεν έχουν αυξηθεί μετά την έναρξη εφαρμογής της οδηγίας, γεγονός που θα μπορούσε να αποδοθεί σε διάφορους παράγοντες, όπως η γλώσσα, αλλά και στα τεράστια προβλήματα του χρηματοπιστωτικού τομέα, όπως επίσης στην έλλειψη επαρκούς ενημέρωσης των καταναλωτών σχετικά με τις ευκαιρίες που προσφέρει η διασυνοριακή χορήγηση καταναλωτικών δανείων και τα δικαιώματα των καταναλωτών κατά τη σύναψη τέτοιων συμβάσεων·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ύπαρξη κατάλληλων πρακτικών προστασίας των καταναλωτών στον πιστωτικό τομέα παίζει σημαντικό ρόλο στην εξασφάλιση χρηματοπιστωτικής σταθερότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι η αστάθεια των συναλλαγματικών ισοτιμιών ενέχει σοβαρούς κινδύνους για τους καταναλωτές, ιδίως κατά τη διάρκεια χρηματοπιστωτικών κρίσεων·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο υπερβολικός δανεισμός καταναλωτών σε ξένο νόμισμα αύξησε τον κίνδυνο και τις ζημίες των νοικοκυριών·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου εξέδωσε στις 21 Σεπτεμβρίου 2011 σύσταση σχετικά με τον δανεισμό σε ξένο νόμισμα (ΕΣΣΚ/2011/1)·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το άρθρο 27 της οδηγίας, η Επιτροπή πρέπει τον Μάιο του 2013 να προβεί σε μια πρώτη επανεξέταση συγκεκριμένων πτυχών, και ότι έχει ήδη αναθέσει μελέτη για το σκοπό αυτό·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι θεωρεί ιδιαίτερα σημαντικό να τηρείται ενήμερο σχετικά με τα ενδιάμεσα στάδια και τα αποτελέσματα της επανεξέτασης και να έχει τη δυνατότητα να εκφράζει τη γνώμη του·

1.

εκφράζει επιδοκιμασία για το γεγονός ότι η Επιτροπή, στο πλαίσιο της προετοιμασίας της επανεξέτασής της, διεξάγει ήδη μελέτη σχετικά με τις επιπτώσεις της οδηγίας στην εσωτερική αγορά και την προστασία των καταναλωτών, προκειμένου να προσδιορίσει ακριβώς τον αντίκτυπό της στη χορήγηση διασυνοριακών δανείων, και επιδοκιμάζει το εκτενές έργο που έχουν επιτελέσει η Επιτροπή, οι εθνικές νομοθετικές αρχές και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα·

2.

τονίζει ότι η βελτίωση της διασυνοριακής αγοράς καταναλωτικής πίστης μπορεί να εξασφαλίσει ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία με την προώθηση της εσωτερικής αγοράς· φρονεί ότι τούτο θα μπορούσε να επιτευχθεί, μεταξύ άλλων, μέσω καλύτερης πληροφόρησης των καταναλωτών σχετικά με τη δυνατότητα λήψης καταναλωτικής πίστωσης σε άλλο κράτος μέλος και σχετικά με τα δικαιώματα που έχουν οι καταναλωτές όταν συνάπτουν τέτοιες συμβάσεις·

3.

αναγνωρίζει ότι ο όγκος των διασυνοριακών καταναλωτικών δανείων αναλογεί σε λιγότερο από το 2 % της συνολικής αγοράς πίστωσης, και ότι το 20 % περίπου αυτών των πράξεων συνάπτονται μέσω Διαδικτύου·

4.

επισημαίνει ότι ένας από τους στόχους της οδηγίας είναι η εξασφάλιση της διαθεσιμότητας πληροφοριών — ώστε να διευκολύνεται η λειτουργία της εσωτερικής αγοράς και στον τομέα της πίστωσης — και ότι είναι συνεπώς αναγκαίο να εκτιμηθεί κατά πόσο ο αριθμός των διασυνοριακών δανειακών συμβάσεων αυξάνεται·

5.

θεωρεί ότι οι διατάξεις σχετικά με τις πληροφορίες που παρέχονται πριν από τη σύναψη της σύμβασης, οι διευκρινίσεις που προβλέπονται σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 6, και η αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας που προβλέπεται στο άρθρο 8 φαίνεται να επαρκούν για την αντιμετώπιση των κινδύνων σε σχέση με τα δάνεια σε ξένο νόμισμα·

6.

ζητεί, ωστόσο, να υποχρεώνουν οι εποπτικές αρχές τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να παρέχουν στους καταναλωτές εξατομικευμένες, πλήρεις και εύκολα κατανοητές πληροφορίες για τους κινδύνους που ενέχει ο δανεισμός σε ξένο νόμισμα, και για τις επιπτώσεις στις δόσεις σε περίπτωση σημαντικής υποτίμησης του νόμιμου νομίσματος του κράτους μέλους όπου κατοικεί ο καταναλωτής καθώς και σε περίπτωση αύξησης του ξένου επιτοκίου· θεωρεί ότι οι εξηγήσεις αυτές πρέπει να παρέχονται πριν από την υπογραφή της σύμβασης·

7.

επισημαίνει τις ανησυχίες που εκφράζονται σε ορισμένα κράτη μέλη σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο παρέχονται στους καταναλωτές οι πληροφορίες πριν από τη σύναψη της σύμβασης, δηλ. υπό μορφή Τυποποιημένων ευρωπαϊκών πληροφοριών καταναλωτικής πίστης (SECCI), ο οποίος επηρεάζει την ικανότητα των καταναλωτών να τις κατανοήσουν πραγματικά· θεωρεί ότι η αποτελεσματικότητα των Τυποποιημένων ευρωπαϊκών πληροφοριών καταναλωτικής πίστης θα πρέπει να συνιστά σημαντική πτυχή της αξιολόγησης επιπτώσεων της οδηγίας που διενεργεί η Επιτροπή·

8.

εκφράζει επιδοκιμασία για τον έλεγχο «SWEEP» που πραγματοποίησε η Επιτροπή το Σεπτέμβριο 2011, ο οποίος κατέδειξε ότι στο 70 % των περιπτώσεων των ιστοσελίδων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που ελέγχθηκαν διαπιστώθηκαν ελλείψεις στοιχείων στη διαφήμιση και ελλείψεις σημαντικών στοιχείων στην προσφορά, ενώ η παρουσίαση του κόστους ήταν παραπλανητική, και ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν κατάλληλα μέτρα για την άρση αυτών των ελλείψεων· επισημαίνει, στο πλαίσιο αυτό, ότι οι κανόνες για τα αντιπροσωπευτικά παραδείγματα δεν εφαρμόζονται πάντα όπως προβλέπεται, και χρειάζονται βελτιώσεις·

9.

ζητεί να ελέγχονται αυστηρά οι πρακτικές των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων σχετικά με τη διαφήμιση και το μάρκετινγκ, ώστε να αποφεύγεται η παραπλανητική ή λανθασμένη ενημέρωση κατά τη διαφήμιση ή προώθηση συμβάσεων πίστωσης·

10.

επισημαίνει ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν επιλέξει τη δυνατότητα επέκτασης του πεδίου εφαρμογής σε άλλα χρηματοπιστωτικά προϊόντα, χωρίς τούτο να έχει οδηγήσει σε εμφανείς αντιφάσεις·

11.

τονίζει ότι οι νομοθετικές διατάξεις θα πρέπει να έχουν ως αφετηρία τη συνήθη πρακτική, τον μέσο καταναλωτή και τον μέσο επιχειρηματία, και όχι να βασίζονται στις σπάνιες περιπτώσεις κατάχρησης με αποτέλεσμα οι πληροφορίες που παρέχονται στους καταναλωτές να είναι λιγότερο κατανοητές, διαφανείς και συγκρίσιμες·

12.

διαπιστώνει ότι η ύπαρξη περισσότερων διατάξεων δεν ισοδυναμεί αυτόματα με μεγαλύτερη προστασία των καταναλωτών, και ότι η παροχή υπερβολικά πολλών πληροφοριών, ειδικά στην περίπτωση λιγότερο έμπειρων καταναλωτών, είναι πιθανότερο να επιφέρει σύγχυση παρά διαφώτιση· αναγνωρίζει, εν προκειμένω, την πραγματογνωσία, την υποστήριξη και την κατάρτιση σε χρηματοπιστωτικά θέματα, που παρέχουν οι ενώσεις καταναλωτών, καθώς και τον δυνητικό ρόλο τους στην αναδιάρθρωση των δανείων εξ ονόματος των υπερχρεωμένων νοικοκυριών·

13.

ζητεί να έχουν το δικαίωμα οι καταναλωτές να ενημερώνονται όσον αφορά το κόστος των πρόσθετων υπηρεσιών και το δικαίωμά τους να αγοράζουν συμπληρωματικές υπηρεσίες, όπως ασφάλιση, από εναλλακτικούς προμηθευτές· θεωρεί ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πρέπει αφενός να υποχρεώνονται να διαχωρίζουν τις υπηρεσίες αυτές και τις σχετικές χρεώσεις τους από εκείνες που αφορούν το βασικό δάνειο και, αφετέρου, να διευκρινίζουν ποιες υπηρεσίες είναι ουσιώδεις για την επέκταση του δανείου και ποιες επαφίενται πλήρως στη διακριτική ευχέρεια του δανειστή·

14.

θεωρεί ότι οι δυσκολίες που θα μπορούσαν να προκύψουν κατά την άσκηση του δικαιώματος υπαναχώρησης στην περίπτωση συνδεδεμένων συμβάσεων θα πρέπει να εξεταστούν πιο προσεκτικά· υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να γνωρίζουν οι καταναλωτές ότι σε περίπτωση που ασκήσουν το δικαίωμά τους να αποσυρθούν από σύμβαση σύμφωνα με την οποία ο προμηθευτής ή ο πάροχος υπηρεσιών λαμβάνει άμεσα το ποσό της πληρωμής από τον δανειοδότη μέσω δευτερεύουσας σύμβασης, δεν επιβαρύνονται με τέλη, προμήθειες ή άλλο κόστος σε σχέση με την παρεχόμενη χρηματοπιστωτική υπηρεσία·

15.

καλεί την Επιτροπή να εκτιμήσει το βαθμό της μη συμμόρφωσης με τα καθήκοντα ενημέρωσης στις συμβάσεις στις οποίες οι ενδιάμεσοι φορείς δεν δεσμεύονται από απαιτήσεις παροχής πληροφοριών πριν από τη σύναψη της σύμβασης, έτσι ώστε να προσδιοριστεί ο βέλτιστος δυνατός τρόπος προστασίας των καταναλωτών σε τέτοιες περιπτώσεις·

16.

θεωρεί ότι οι περίπλοκες ρυθμίσεις σχετικά με την πρόωρη εξόφληση απαιτούν ιδιαίτερη προσοχή·

17.

δηλώνει ότι οι καταναλωτές θα πρέπει να ενημερώνονται αρκετό χρόνο πριν από τις αλλαγές των επιτοκίων, ώστε να έχουν τα περιθώρια να κάνουν έρευνα αγοράς και να αλλάξουν φορέα χορήγησης πίστωσης προτού τεθούν σε ισχύ οι αλλαγές·

18.

διαπιστώνει ότι είναι ανάγκη να αποσαφηνιστεί ο όρος «αντιπροσωπευτικό παράδειγμα»·

19.

τονίζει ότι θα πρέπει να εξασφαλιστεί ενιαίος υπολογισμός του ετήσιου πραγματικού επιτοκίου, να εξαλειφθούν οι ασάφειες και να εξασφαλιστεί η συνοχή με όλα τα άλλα νομοθετικά μέσα·

20.

καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι θα εκχωρηθούν στις εθνικές εποπτικές αρχές όλες οι αναγκαίες εξουσίες και οι αναγκαίοι πόροι για την εκτέλεση των καθηκόντων τους· καλεί τις εθνικές εποπτικές αρχές να παρακολουθούν αποτελεσματικά τη συμμόρφωση προς τις διατάξεις της οδηγίας και να επιβάλλουν την ουσιαστική εφαρμογή τους·

21.

τονίζει ότι, στο μέλλον, κατά τον ορισμό των προθεσμιών μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο, θα πρέπει να συνεκτιμώνται σε μεγαλύτερο βαθμό οι τροποποιήσεις της εθνικής νομοθεσίας που συνεπάγεται η διαδικασία μεταφοράς στο εθνικό δίκαιο·

22.

ζητεί από τα κράτη μέλη να επεκτείνουν το σημερινό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών στις πιστώσεις, συμπεριλαμβανομένων των βραχυπρόθεσμων πιστώσεων που χορηγούνται μέσω Διαδικτύου, υπηρεσιών σύντομων μηνυμάτων (SMS) ή άλλων μέσων επικοινωνίας εξ αποστάσεως, οι οποίες εξελίσσονται σε ολοένα και πιο συνηθισμένο χαρακτηριστικό της αγοράς καταναλωτικής πίστης και αφορούν ποσά χαμηλότερα από το κατώτατο όριο των 200 ευρώ με αποτέλεσμα να μην συμπεριλαμβάνονται σήμερα στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας·

23.

τονίζει ότι, προς το παρόν δεν υπάρχει λόγος για αναδιατύπωση της οδηγίας, αλλά θα πρέπει αντίθετα να ληφθεί μέριμνα για την ορθή μεταφορά της στις εθνικές νομοθεσίες και την επιβολή της·

24.

θεωρεί ότι, προκειμένου να προωθηθεί η πλήρης και ορθή μεταφορά της οδηγίας, θα πρέπει, πριν η Επιτροπή υποβάλει προτάσεις για την τροποποίησή της, να αξιολογηθούν οι πρακτικές επιπτώσεις της· ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έκθεση αξιολόγησης της εφαρμογής της οδηγίας, καθώς και πλήρη αξιολόγηση του αντίκτυπού της όσον αφορά την προστασία του καταναλωτή, λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις της χρηματοπιστωτικής κρίσης και το νέο νομικό πλαίσιο της ΕΕ για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες·

25.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.

16.12.2015   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 419/5

—

έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), και ιδίως τα άρθρα 5, 6, 9, 147, 149, 151 και 153 αυτής,

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Μαρτίου 2010, με τίτλο «Ευρώπη 2020: Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 23ης Νοεμβρίου 2010, με τίτλο Ατζέντα για νέες δεξιότητες και θέσεις εργασίας: ευρωπαϊκή συμβολή για την πλήρη απασχόληση (COM(2010)0682) και το σχετικό ψήφισμά του της 26ης Οκτωβρίου 2011 (1),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 23ης Νοεμβρίου 2011, σχετικά με την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης 2012 (ΕΕΑ) (COM(2011)0815), το συνημμένο σε αυτήν σχέδιο της κοινής έκθεσης για την απασχόληση και το ψήφισμά του, της 15ης Φεβρουαρίου 2012, σχετικά με την απασχόληση και τις κοινωνικές πτυχές στην ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης 2012 (2) ,

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 18ης Απριλίου 2012 με τίτλο «Στοχεύοντας σε μια ανάκαμψη με άφθονες θέσεις απασχόλησης» (COM(2012)0173),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 3ης Οκτωβρίου 2008, σχετικά με σύσταση της Επιτροπής για την ενεργητική ένταξη των αποκλεισμένων από την αγορά εργασίας ατόμων (COM(2008)0639) και το σχετικό ψήφισμά του της 6ης Μαΐου 2009 (3),

—

έχοντας υπόψη την έρευνα της Eurostat του Ιανουαρίου 2012 και το δελτίο τύπου της Eurostat της 8ης Φεβρουαρίου 2012 (4),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού: ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για κοινωνική και εδαφική συνοχή» (COM(2010)0758), τη σχετική γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (5) και το σχετικό ψήφισμά του της 15ης Νοεμβρίου 2011 (6),

—

έχοντας υπόψη την απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2008, σχετικά με το ευρωπαϊκό έτος για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού (2010) (7),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 2ας Ιουλίου 2008, με θέμα «Ανανεωμένη κοινωνική ατζέντα: Ευκαιρίες, πρόσβαση και αλληλεγγύη στην Ευρώπη του 21ου αιώνα» (COM(2008)0412) και το σχετικό ψήφισμά του της 6ης Μαΐου 2009 (8),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών για μια οικονομία σε φάση ανάκαμψης (COM(2009)0545) και το σχετικό ψήφισμά του της 20ής Μαΐου 2010 (9),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 9ης Ιουνίου 2010, με τίτλο «Μια νέα ώθηση για ευρωπαϊκή συνεργασία στην επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση για την υποστήριξη της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» (COM(2010)0296) και το σχετικό ψήφισμά του της 8ης Ιουνίου 2011 (10),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Οκτωβρίου 2011 σχετικά με την κινητικότητα και την ένταξη ατόμων με αναπηρία και την ευρωπαϊκή στρατηγική για την αναπηρία 2010-2020 (11),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 1ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με την καταπολέμηση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου (12),

—

έχοντας υπόψη το ανακοινωθέν της Bruges σχετικά με την ενισχυμένη ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης για την περίοδο 2011-2020, το οποίο εγκρίθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2010 (13),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής με τίτλο «Πρόοδος προς την κατεύθυνση των κοινών ευρωπαϊκών στόχων εκπαίδευσης και κατάρτισης» (SEC(2011)0526),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 6ης Ιουλίου 2010, σχετικά με την προώθηση της πρόσβασης των νέων στην αγορά εργασίας, την ενίσχυση του καθεστώτος των περιόδων άσκησης, πρακτικής και μαθητείας (14),

—

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής για κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κοινωνική αλλαγή και την καινοτομία (CΟΜ(2011)0609),

—

έχοντας υπόψη την προσφάτως εγκριθείσα δέσμη πέντε κανονισμών και μίας οδηγίας σχετικά με την οικονομική διακυβέρνηση της ΕΕ (15),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 20ής Δεκεμβρίου 2011 σχετικά με την πρωτοβουλία «Ευκαιρίες για τους νέους» (COM(2011)0933),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 29ης Ιουνίου 2011, σχετικά με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2014-2020 (COM(2011)0398),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A7-0263/2012),

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η τρέχουσα οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση θα έχει μακροχρόνιες συνέπειες όχι μόνο στην οικονομική ανάπτυξη αλλά και στα ποσοστά απασχόλησης, τα επίπεδα της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, τις δημόσιες αποταμιεύσεις και την ποσότητα και ποιότητα των κοινωνικών επενδύσεων στην Ευρώπη·

B.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια ο δημόσιος τομέας επιβαρύνθηκε με μεγάλο χρέος και ότι, προς αποφυγή υπερβολικά υψηλών χρεών, η πλειονότητα των πρόσφατων μέτρων αντιμετώπισης της κρίσης βασίστηκαν κυρίως σε βραχυπρόθεσμους στόχους που αποσκοπούσαν στην αποκατάσταση της σταθερότητας των δημόσιων οικονομικών, αποτελώντας σημαντικές προσπάθειες προάσπισης της οικονομίας μας και λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εν λόγω μέτρα λιτότητας και εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών πρέπει να συνδυαστούν με μια ολοκληρωμένη και φιλόδοξη επενδυτική στρατηγική για βιώσιμη ανάπτυξη, απασχόληση, κοινωνική συνοχή και ανταγωνιστικότητα καθώς και με κοινωνική διακυβέρνηση, πράγμα που θα εξασφάλιζε έναν ισχυρό μηχανισμό εποπτείας και παρακολούθησης των στόχων απασχόλησης και των κοινωνικών στόχων της στρατηγικής Ευρώπη 2020·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική της Λισαβόνας και η ευρωπαϊκή στρατηγική για την απασχόληση δεν πέτυχαν τους επιδιωκόμενους στόχους, και λαμβάνοντας υπόψη ότι η επιτυχία της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» είναι αβέβαιη και απαιτεί πολύ μεγαλύτερη συμμετοχή από τα κράτη μέλη και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, με τη μορφή μέτρων προώθησης της ανάπτυξης, της απασχόλησης και της ανταγωνιστικότητας·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, καθώς και η κοινή έκθεση για την απασχόληση κατέδειξαν ότι, εξαιτίας του γεγονότος ότι η δημοσιονομική εξυγίανση δεν έχει ακόμη σημειώσει επαρκή πρόοδο και αντιμετωπίζεται ακόμα ως προτεραιότητα, οι στόχοι της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» στον κοινωνικό τομέα και στους τομείς της απασχόλησης και της εκπαίδευσης δεν εφαρμόζονται επαρκώς από την πλειονότητα των κρατών μελών·

E.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε από 7,1 % το 2008 σε περισσότερο από 10 % τον Ιανουάριο του 2012 στην ΕΕ των 27, με σαφείς περιφερειακές διαφορές, πλήττοντας ιδιαίτερα τους νέους, τους εργαζόμενους με χαμηλό επίπεδο ειδίκευσης και τους μακροχρόνια ανέργους, και λαμβάνοντας υπόψη ότι τούτο, σε συνδυασμό με τη γήρανση του πληθυσμού, δημιουργεί σοβαρό κίνδυνο απώλειας ανθρώπινου δυναμικού μακροπρόθεσμα και θα μπορούσε να έχει μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στην αγορά εργασίας και ιδιαίτερα στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, στην οικονομική ανάπτυξη, στην ανταγωνιστικότητα και την κοινωνική συνοχή·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι 80 εκατομμύρια Ευρωπαίοι είναι σήμερα εκτεθειμένοι στον κίνδυνο φτώχειας, ενώ το ποσοστό των παιδιών και των ενηλίκων που διαβιούν σε νοικοκυριά που δεν εργάζεται κανένας αυξήθηκε φθάνοντας σχεδόν στο 10 % το 2010· λαμβάνοντας υπόψη ότι τούτο, σε συνδυασμό με την παιδική φτώχεια, τον αυξανόμενο πληθυσμό των εργαζόμενων φτωχών και τα υψηλά ποσοστά ανεργίας των νέων, θα οδηγήσει μελλοντικά σε ακόμα μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού και στην κληροδότησή τους στις επόμενες γενιές·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το 2011 το ποσοστό φτώχειας των ατόμων μεταξύ 16 έως 24 ετών ανήλθε σε 21,6 % κατά μέσο όρο στην Ευρώπη και ότι οι νέοι έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να απασχολούνται σε επισφαλείς θέσεις εργασίας, ορισμένου χρόνου ή μερικής απασχόλησης και ότι διατρέχουν επίσης μεγαλύτερο κίνδυνο ανεργίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα τελευταία χρόνια οι επισφαλείς θέσεις εργασίας έχουν αυξηθεί σημαντικά και ότι η ανεργία παρουσιάζει δραματική αύξηση σε ορισμένες χώρες·

H.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, εν μέρει λόγω της απουσίας επενδύσεων, τα αποτελέσματα της εκπαίδευσης και της κατάρτισης στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν επαρκούν ακόμα για την κάλυψη των αναγκών της αγοράς εργασίας και δεν ανταποκρίνονται στις αυξανόμενες απαιτήσεις ειδίκευσης των διαθέσιμων θέσεων εργασίας, καθώς και των απαιτούμενων δεξιοτήτων για τομείς με άφθονες θέσεις απασχόλησης στο μέλλον·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πίεση στα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας έχει αυξηθεί λόγω των υψηλότερων δαπανών, των μειώσεων των εσόδων και της πίεσης για εξοικονόμηση· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ασθενής οικονομική ανάπτυξη, η διατήρηση των υψηλών ποσοστών μακροχρόνιας ανεργίας, ο αυξανόμενος αριθμός εργαζόμενων φτωχών, τα επίπεδα της αδήλωτης εργασίας και η αυξανόμενη ανεργία στους νέους είναι πιθανό ότι θα επιδεινώσουν περαιτέρω αυτήν την τάση·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εύστοχες κοινωνικές επενδύσεις είναι σημαντικές για τη διασφάλιση ενδεδειγμένου επιπέδου απασχόλησης για γυναίκες και άνδρες στο μέλλον, τη σταθεροποίηση της οικονομίας, την ενίσχυση των δεξιοτήτων και των γνώσεων του εργατικού δυναμικού και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΜΜΕ διαθέτουν σημαντικές δυνατότητες δημιουργίας θέσεων απασχόλησης και διαδραματίζουν πρωταρχικό ρόλο στη μετάβαση προς μιας νέα βιώσιμη οικονομία·

1.

υπενθυμίζει ότι οι κοινωνικές επενδύσεις, δηλαδή η παροχή και χρησιμοποίηση πόρων με στόχο τη δημιουργία κοινωνικών και οικονομικών οφελών, αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των αναδυόμενων κοινωνικών κινδύνων και των αναγκών που δεν καλύπτονται, επικεντρώνονται δε στις δημόσιες πολιτικές και τις στρατηγικές επένδυσης σε ανθρώπινο δυναμικό, οι οποίες βοηθούν και προετοιμάζουν τα άτομα, τις οικογένειες και τις κοινωνίες να προσαρμόζονται σε διάφορες μεταβολές, να διαχειρίζονται τη μετάβασή τους σε μεταβαλλόμενες αγορές εργασίας και να αντιμετωπίζουν άλλες προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης για παράδειγμα της απόκτησης νέων δεξιοτήτων για μελλοντικούς τομείς με άφθονες θέσεις εργασίας·

2.

διαπιστώνει ότι, μεταξύ άλλων, όλες οι δημόσιες υπηρεσίες κοινωνικής και υγειονομικής περίθαλψης, οι εκπαιδευτικές υπηρεσίες και οι συναφείς υπηρεσίες που παρέχονται από ιδιωτικούς παρόχους μπορούν να αντιμετωπίζονται ως κοινωνικές επενδύσεις, και υπενθυμίζει ότι αυτές εμπίπτουν, βάσει των Συνθηκών, στο πεδίο των εθνικών αρμοδιοτήτων·

3.

τονίζει ότι ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά των κοινωνικών επενδύσεων είναι η ικανότητά τους να συνδυάζουν κοινωνικούς και οικονομικούς στόχους και ότι, ως εκ τούτου, δεν πρέπει αντιμετωπίζονται μόνο ως έξοδα αλλά κατά πρώτο λόγο ως επενδύσεις, με διπλή ωφέλεια οι οποίες θα αποφέρουν πραγματικά οφέλη στο μέλλον, εφόσον γίνεται σωστή χρήση των πόρων·

4.

σημειώνει, ως εκ τούτου, ότι οι κοινωνικές επενδύσεις με ειδικό στόχο πρέπει να αποτελούν σημαντικό μέρος της οικονομικής πολιτικής και της πολιτικής απασχόλησης της ΕΕ και των κρατών μελών καθώς και της αντίδρασής τους στην κρίση, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» στον κοινωνικό τομέα και στους τομείς της απασχόλησης και της εκπαίδευσης·

5.

πιστεύει ότι η διευκόλυνση και η εστίαση στην κοινωνική επιχειρηματικότητα και στην πρόσβαση στη μικροχρηματοδότηση για ευάλωτες ομάδες και για εκείνους που είναι περισσότερο αποκλεισμένοι από την αγορά εργασίας συνιστούν ουσιαστικά στοιχεία στο πλαίσιο των κοινωνικών επενδύσεων, καθώς επιτρέπουν τη δημιουργία νέων βιώσιμων θέσεων εργασίας, συχνά επιμένοντας σε μεταβολές στον οικονομικό κύκλο·

6.

επισημαίνει ότι η κρίση απαιτεί εκσυγχρονισμό του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου, επανεξέταση των εθνικών κοινωνικών πολιτικών και μετάβαση από το κράτος πρόνοιας, το οποίο αντιδρά κατά κύριο λόγο στις ζημίες που προκαλεί η ανεπάρκεια της αγοράς, στο «κράτος πρόνοιας που δραστηριοποιεί», το οποίο επενδύει σε ανθρώπους και προσφέρει εργαλεία και κίνητρα με στόχο τη δημιουργία βιώσιμων θέσεων απασχόλησης και ανάπτυξης και την πρόληψη κοινωνικών στρεβλώσεων· σημειώνει ότι η κρίση έχει επιτείνει σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό την ανάγκη πραγματοποίησης επενδύσεων στην κοινωνική επιχειρηματικότητα·

7.

καλεί, εν προκειμένω, τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να διατηρήσουν ισορροπία μεταξύ των δράσεων που αντιμετωπίζουν τις άμεσες προκλήσεις που απορρέουν από την κρίση και των δράσεων μεσοπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου χαρακτήρα, και να δώσουν ειδική προτεραιότητα σε δραστηριότητες που έχουν ως στόχο:

8.

καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να λάβουν μέτρα με στόχο: την ανάπτυξη πολιτικών προώθησης της ανάπτυξης και της απασχόλησης (π.χ. αποτελεσματικότερη υποστήριξη των ΜΜΕ καθώς και πολιτικές για την ανεργία και συστήματα κοινωνικής βοήθειας που να χαρακτηρίζονται από μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, ευστοχία και ικανότητα ενεργοποίησης)· την προσφορά δια βίου μάθησης, ειδικής κατάρτισης που να συνδέεται με τους κλάδους στους οποίους παρατηρείται έλλειψη εργαζομένων καθώς και με τις ανάγκες των περιφερειακών και τοπικών αγορών εργασίας και επανεκπαίδευσης ούτως ώστε να στηριχθεί η ικανότητα απασχόλησης των μακροχρόνια ανέργων, και την προαγωγή της δια βίου αναβάθμισης των δεξιοτήτων, της επαγγελματικής κατάρτισης, της κατάρτισης κατά την απασχόληση και των αμειβόμενων πρακτικών ασκήσεων με ιδιαίτερη έμφαση στους άνεργους νέους και στους εργαζόμενους με χαμηλό επίπεδο ειδίκευσης· στόχος είναι να δοθεί στους εργαζόμενους με πλήρη απασχόληση η δυνατότητα να ζουν από την εργασία τους·

9.

επιμένει ότι η ανεργία των νέων πρέπει να αποτελεί σημαντικό τμήμα της στρατηγικής κοινωνικών επενδύσεων· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να πραγματοποιήσουν επενδύσεις και να προτείνουν φιλόδοξες στρατηγικές για να αποφευχθεί η απώλεια μιας γενιάς και να βελτιωθεί η πρόσβαση των νέων ανθρώπων στις αγορές εργασίας μέσω:

10.

υπογραμμίζει την προσωπική ευθύνη, έχοντας κατά νου ότι τα άτομα πρέπει και αυτά να σκέφτονται τι μπορούν να κάνουν για να εξασφαλίσουν ότι θα είναι νικητές στον αγώνα εύρεσης ταλέντων·

11.

καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να λάβουν όλα τα δυνατά μέτρα για τη βελτίωση των εκπαιδευτικών συστημάτων σε όλα τα επίπεδα: δίνοντας έντονη έμφαση σε μια στρατηγική που θα εστιάζεται στην ανάπτυξη κατά την νηπιακή και προσχολική ηλικία· δημιουργώντας κλίμα χωρίς αποκλεισμούς στο σχολείο· προλαμβάνοντας την πρόωρη αποχώρηση από το σχολείο· βελτιώνοντας τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και παρέχοντας υπηρεσίες καθοδήγησης και παροχής συμβουλών, προσφέροντας στους νέους καλύτερες συνθήκες για την επιτυχή πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ή την απόκτηση άμεσης πρόσβασης στην αγορά εργασίας· αναπτύσσοντας μέσα που θα αποσκοπούν στην καλύτερη πρόβλεψη των μελλοντικών αναγκών σε δεξιότητες και στην ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, επιχειρήσεων και υπηρεσιών απασχόλησης· βελτιώνοντας την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων και αναπτύσσοντας εθνικά πλαίσια επαγγελματικών προσόντων·

12.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν μια καλή ισορροπία ανάμεσα στην ασφάλεια και την ευελιξία στην αγορά εργασίας π.χ. μέσω της πλήρους εφαρμογής των αρχών ευελιξίας με ασφάλεια, και να αντιμετωπίσουν τον κατακερματισμό της αγοράς εργασίας, παρέχοντας τόσο επαρκή κοινωνική προστασία για τα άτομα σε περιόδους μετάβασης ή με συμβάσεις εργασίας προσωρινού χαρακτήρα ή μερικής απασχόλησης όσο και πρόσβαση σε δυνατότητες κατάρτισης, επαγγελματικής εξέλιξης και πλήρους απασχόλησης· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να επενδύουν σε υπηρεσίες — όπως οικονομικά προσιτή, ολοήμερη και υψηλής ποιότητας παιδική μέριμνα, ολοήμερα σχολεία και θέσεις σε γηροκομεία — που συμβάλλουν στην προαγωγή της ισότητας των φύλων, στην προώθηση της καλύτερης ισορροπίας μεταξύ εργασίας και ιδιωτικής ζωής και στη δημιουργία ενός πλαισίου που επιτρέπει την ένταξη ή την επανένταξη στην αγορά εργασίας·

13.

ενθαρρύνει εκείνα τα κράτη μέλη που δεν το έχουν πράξει ακόμα να θεσπίσουν τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις με στόχο τη διασφάλιση της βιωσιμότητας, της ασφάλειας και του ανοικτού χαρακτήρα των συνταξιοδοτικών τους συστημάτων και να μειώσουν τον βαθμό οικονομικής εξάρτησης προκειμένου να διατηρηθεί ένα επαρκώς μεγάλο εργατικό δυναμικό, και να τις συνδυάσουν με τη συνεχή βελτίωση των εργασιακών συνθηκών και την εφαρμογή συστημάτων διά βίου κατάρτισης παρέχοντας τη δυνατότητα πιο υγιούς και μεγαλύτερης διάρκειας επαγγελματικής σταδιοδρομίας·

14.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να καταβάλουν μεγαλύτερες προσπάθειες για να ενσωματώσουν τις κοινωνικές επενδύσεις στους μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους δημοσιονομικούς τους στόχους, καθώς και στα εθνικά τους προγράμματα μεταρρυθμίσεων· καλεί το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και την Επιτροπή να παρακολουθούν καλύτερα την εφαρμογή και επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» στον κοινωνικό τομέα και στον τομέα της απασχόλησης·

15.

επισημαίνει ότι, προκειμένου να διασφαλιστεί η κατάλληλη εφαρμογή των στόχων στον κοινωνικό τομέα και στον τομέα της απασχόλησης, το πρόσφατα ανεπτυγμένο σύστημα μακροοικονομικής και δημοσιονομικής εποπτείας στην ΕΕ πρέπει να συμπληρωθεί με τη βελτιωμένη εποπτεία της κοινωνικής πολιτικής και της πολιτικής απασχόλησης· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο κατάρτισης πίνακα επιδόσεων κοινών δεικτών κοινωνικών επενδύσεων για την παρακολούθηση της προόδου που επιτυγχάνεται σε αυτόν τον τομέα στα κράτη μέλη και σε επίπεδο Ένωσης και να προωθήσει την κοινωνική ευθύνη των επιχειρήσεων και ιδίως των ΜΜΕ μέσω της δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού κοινωνικού σήματος·

16.

καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο υπογραφής «Συμφώνου Κοινωνικών Επενδύσεων», μέσω του οποίου θα τεθούν επενδυτικοί στόχοι και θα δημιουργηθεί ενισχυμένος μηχανισμός ελέγχου με στόχο τη βελτίωση των προσπαθειών για την επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» στον κοινωνικό τομέα και στους τομείς της απασχόλησης και της εκπαίδευσης· αυτό το «Σύμφωνο Κοινωνικών Επενδύσεων», όπως π.χ. το «Σύμφωνο για το Ευρώ +», θα μπορούσε να περιλαμβάνει έναν κατάλογο συγκεκριμένων μέτρων με τη μορφή των κοινωνικών επενδύσεων που θα πρέπει να λάβουν τα κράτη μέλη εντός ενός συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου για να εκπληρώσουν τους στόχους στον κοινωνικό τομέα και στους τομείς της απασχόλησης και της εκπαίδευσης, σύμφωνα με την ετήσια επισκόπηση της ανάπτυξης και τα εθνικά προγράμματα μεταρρυθμίσεων· τούτο θα πρέπει να υπόκειται σε πλαίσιο τακτικής εποπτείας όπου κεντρικό ρόλο θα διαδραματίζουν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στη συμμετοχή όλων των συναφών σχηματισμών του Συμβουλίου·

17.

καλεί την Επιτροπή να λάβει όλα τα δυνατά μέτρα προκειμένου να ενθαρρύνει και να υποστηρίξει τα κράτη μέλη να υπογράψουν το «Σύμφωνο Κοινωνικών Επενδύσεων» και να θεσπίσει την αξιολόγηση των στόχων στον κοινωνικό τομέα και στους τομείς της απασχόλησης και της εκπαίδευσης στο Ευρωπαϊκό Εξάμηνο 2013·

18.

καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν ότι το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2014 — 2020 περιέχει επαρκείς δημοσιονομικούς πόρους για να τονώσει και να στηρίξει τις κοινωνικές επενδύσεις στην Ευρώπη, και ότι οι διαθέσιμοι χρηματοδοτικοί πόροι μπορούν να χρησιμοποιηθούν λογικά και αποτελεσματικά, καθώς και να αξιοποιήσουν τα διαρθρωτικά ταμεία, και ιδιαίτερα το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, προς στήριξη των κοινωνικών επενδύσεων, διασφαλίζοντας ότι οι προτεραιότητες του τελευταίου αντικατοπτρίζουν τις ειδικές ανάγκες των κρατών μελών· καλεί την Επιτροπή, εάν το κρίνει πρόσφορο, να διαθέσει και άλλες πιθανές πηγές χρηματοδότησης στα κράτη μέλη για το σκοπό των κοινωνικών επενδύσεων·

19.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή και τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

16.12.2015   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 419/10

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 7ης Σεπτεμβρίου 2010 με θέμα «Δίκαια εισοδήματα για τους γεωργούς: Βελτίωση της λειτουργίας της αλυσίδας εφοδιασμού τροφίμων στην Ευρώπη» (1),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Ενημέρωση για τα γεωργικά προϊόντα και την προώθησή τους: μια στρατηγική υψηλής ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας για την προώθηση των γεύσεων της Ευρώπης» (COM(2012)0148),

—

έχοντας υπόψη την πράσινη βίβλο της Επιτροπής «Ενημέρωση για τα γεωργικά προϊόντα και την προώθησή τους: μια στρατηγική υψηλής ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας για την προώθηση των γεύσεων της Ευρώπης» (COM(2011)0436),

—

έχοντας υπόψη το οριζόντιο καθεστώς προώθησης που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 3/2008 του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2007 (2), και τον κανονισμό εφαρμογής του, κανονισμό (EK) αριθ. 501/2008 της Επιτροπής, της 5ης Ιουνίου 2008 (3),

—

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 της 22ας Οκτωβρίου 2007, για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των γεωργικών αγορών και ειδικών διατάξεων για ορισμένα γεωργικά προϊόντα («Ενιαίος κανονισμός ΚΟΑ») (4),

—

έχοντας υπόψη τη μελέτη του 2011 με τίτλο «Αξιολόγηση των ενεργειών προώθησης και ενημέρωσης για τα γεωργικά προϊόντα» (5), που πραγματοποιήθηκε εξ ονόματος της Επιτροπής,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 3/2008 του Συμβουλίου σχετικά με ενέργειες ενημέρωσης και προώθησης υπέρ των γεωργικών προϊόντων στην εσωτερική αγορά και στις τρίτες χώρες (SEC(2010)1434),

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου της 15ης και 16ης Δεκεμβρίου 2011, σχετικά με το μέλλον της πολιτικής για την προώθηση των γεωργικών προϊόντων,

—

έχοντας υπόψη τις νομοθετικές προτάσεις της Επιτροπής σχετικά με τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ που παρουσιάστηκαν στις 12 Οκτωβρίου 2011 (COM(2011)0625/3, COM(2011)0627/3, COM(2011)0628/3, COM(2011)0629, COM(2011)0630/3, COM(2011)0631/3) και την πρόταση ενιαίου κανονισμού ΚΟΑ,

—

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής «Ενημέρωση για τα γεωργικά προϊόντα και την προώθησή τους: μια στρατηγική υψηλής ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας για την προώθηση των γεύσεων της Ευρώπης» (NAT/560),

—

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πράσινο Βιβλίο σχετικά με την ενημέρωση για τα γεωργικά προϊόντα και την προώθησή τους: μια στρατηγική υψηλής ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας για την προώθηση των γεύσεων της Ευρώπης» (NAT/525) (6),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (A7-0286/2012),

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, τον Μάρτιο 2012, η Επιτροπή δημοσίευσε ανακοίνωση σχετικά με την ενημέρωση και την προώθηση, στην οποία αναμένεται να δοθεί συνέχεια με την υποβολή νομοθετικών προτάσεων στα τέλη του έτους·

B.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο τομέας των γεωργικών προϊόντων διατροφής έχει τις δυνατότητες να αποτελέσει έναν ισχυρό και δραστήριο τομέα για την οικονομική μεγέθυνση και την καινοτομία σε όλα τα κράτη μέλη, ιδίως στις αγροτικές περιοχές και στις περιφέρειες, με την αύξηση των γεωργικών εισοδημάτων και τη δημιουργία απασχόλησης και ανάπτυξης·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, τη δεκαετία του 1980, εισήχθησαν μέτρα ενημέρωσης και προώθησης με στόχο την απορρόφηση των γεωργικών πλεονασμάτων, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν αργότερα και ως μέσο αντιμετώπισης των κρίσεων στη βιομηχανία τροφίμων, όπως η έξαρση της σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας των βοοειδών (ΣΕΒ) το 1996 — πιο γνωστή ως «ασθένεια των τρελών αγελάδων» — και το σκάνδαλο με τις διοξίνες στα αβγά το 1999·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα ενημέρωσης και προώθησης πρέπει πλέον να διαδραματίσουν ευρύτερο και σταθερότερο ρόλο και να συμβάλουν στην αύξηση της κερδοφορίας των προϊόντων, να εξασφαλίσουν δικαιότερο ανταγωνισμό στις εξωτερικές αγορές και να εξασφαλίσουν περισσότερη και καλύτερη ενημέρωση στους καταναλωτές·

E.

λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτού του τύπου η υποστήριξη χρηματοδοτείται σήμερα βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 3/2008 και είναι γνωστή ως «οριζόντιο καθεστώς προώθησης»· λαμβάνοντας υπόψη ότι η μελέτη αξιολόγησης του 2011 για τις πολιτικές προώθησης, την οποία ζήτησε η Επιτροπή, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι απουσιάζει μια συνεπής και συνολική στρατηγική της Ένωσης για την ενημέρωση και την προώθηση·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 σχετικά με την ενιαία κοινή οργάνωση των γεωργικών αγορών (ΕΚΟΑ), ο οποίος τελεί επί του παρόντος υπό αναθεώρηση στο πλαίσιο της διαδικασίας μεταρρύθμισης της ΚΓΠ, υποστηρίζονται συγκεκριμένα μέτρα προώθησης για τους τομείς του οίνου και των οπωροκηπευτικών στο πλαίσιο ευρύτερων προγραμμάτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα προώθησης για προϊόντα που περιλαμβάνονται σε καθεστώτα ποιότητας τροφίμων χρηματοδοτούνται επί του παρόντος στο πλαίσιο της πολιτικής για την αγροτική ανάπτυξη·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι παρατηρείται σταθερή μείωση της κατανάλωσης οίνου στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ότι δεν υφίστανται μέτρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την εσωτερική προώθηση του εν λόγω προϊόντος·

H.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δαπάνες για το οριζόντιο καθεστώς προώθησης στον προϋπολογισμό του 2012 ανέρχονται, κατά προσέγγιση, σε 56 εκατ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 0,1 % περίπου των συνολικών δαπανών της ΚΓΠ·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πιο πρόσφατοι στόχοι της ενωσιακής πολιτικής για την ενημέρωση και την προώθηση πρέπει να ληφθούν υπόψη και στον δημοσιονομικό τομέα και ότι οι στόχοι αυτοί δεν περιορίζονται στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών μετά από κρίσεις, αλλά επεκτείνονται στην αύξηση της κερδοφορίας των προϊόντων, στην εξασφάλιση δικαιότερου ανταγωνισμού στις εξωτερικές αγορές και στην παροχή περισσότερης και καλύτερης ενημέρωσης στους καταναλωτές·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι δαπάνες για όλα τα λοιπά μέτρα προώθησης της ΚΓΠ και ενημέρωσης, κυρίως στο πλαίσιο της ΕΚΟΑ και της πολιτικής για την αγροτική ανάπτυξη, υπολογίζονται μεταξύ 400 και 500 εκατ. ευρώ ετησίως, ποσό που αντιστοιχεί και πάλι σε ποσοστό μικρότερο του 1 % των συνολικών δαπανών της ΚΓΠ και το οποίο είναι καταφανώς ανεπαρκές για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών προϊόντων στην παγκόσμια αγορά·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ένα από τα πλεονεκτήματα της Ένωσης όσον αφορά την παραγωγή τροφίμων έγκειται στην ποικιλία και την ιδιαιτερότητα των προϊόντων της, τα οποία συνδέονται με διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές και διαφορετικές παραδοσιακές μεθόδους, προσφέροντας μοναδικές γεύσεις που διαθέτουν την ποικιλία και τη γνησιότητα την οποία οι καταναλωτές εντός και εκτός ΕΕ αναζητούν όλο και περισσότερο·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική της ΕΕ για την προώθηση αποτελεί σημαντικό εργαλείο της ΚΓΠ που μπορεί να συμβάλει στην ανταγωνιστικότητα και τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του γεωργικού τομέα και του τομέα τροφίμων·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ πρόσφατα δημοσίευσε κατάλογο με εγκεκριμένους ισχυρισμούς διατροφής και υγείας, ο οποίος τίθεται σε ισχύ τον Δεκέμβριο 2012, τερματίζοντας έτσι τη χρόνια αβεβαιότητα που επικρατούσε στη βιομηχανία τροφίμων, παρέχοντας τα απαραίτητα εμπορικά μέσα για την προσέλκυση της προσοχής των καταναλωτών και δίνοντάς τους τη δυνατότητα να κάνουν πιο ενημερωμένες επιλογές·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αγροτικός τομέας και ο τομέας τροφίμων της ΕΕ μπορούν να καταστούν ακόμα πιο ανταγωνιστικοί σε παγκόσμιο επίπεδο εάν καταφέρουν να προωθήσουν την ποικιλία των τροφίμων και το ευρωπαϊκό μοντέλο παραγωγής, το οποίο διέπεται από υψηλά πρότυπα ως προς την ποιότητα, την ασφάλεια, την προστασία των ζώων, την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, κλπ., πράγμα που θα ενθαρρύνει και άλλες αγροτικές δυνάμεις να υιοθετήσουν το μοντέλο αυτό με την προοπτική να δημιουργήσουν δίκαιες συνθήκες παραγωγής και δίκαιη εμπορική ανταγωνιστικότητα·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξανόμενη παγκοσμιοποίηση του εμπορίου αναμφίβολα συνεπάγεται πληθώρα προκλήσεων, ενώ ταυτόχρονα ανοίγει νέες αγορές και καινούργιες δυνατότητες ανάπτυξης·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Συμβούλιο, στα συμπεράσματά του τον Δεκέμβριο 2011 σχετικά με την πολιτική για την προώθηση των γεωργικών προϊόντων, αναφέρει ότι πρέπει επίσης να πραγματοποιούνται ενέργειες προώθησης που θα προάγουν τις δυνατότητες τοπικής παραγωγής και τη διανομή βραχείας αλυσίδας και ότι οι ενέργειες αυτές πρέπει να συμπεριλαμβάνονται σε προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης, όπως έχει ήδη προταθεί από την Επιτροπή·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη την αναγκαιότητα και τη σημασία της διάθεσης των κατάλληλων εργαλείων σε μια πολιτική που θα προάγει την προώθηση των γεωργικών προϊόντων και των τροφίμων σε ευρωπαϊκό επίπεδο και θα συμβάλλει επίσης στην ανταγωνιστικότητα του γεωργικού τομέα και του τομέα των τροφίμων, αξιοποιώντας την ποικιλία, την προστιθέμενη αξία και την ποιότητα των προϊόντων του·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη τον άρρηκτο σύνδεσμο που υφίσταται ανάμεσα στην ευρωπαϊκή γεωργία και τη βιομηχανία τροφίμων, η οποία μεταποιεί το 70 % των γεωργικών πρώτων υλών και πωλεί προϊόντα διατροφής, όπου το 99 % των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων τροφίμων και ποτών αποτελείται από ΜΜΕ, ενώ περισσότερο από το 52 % βρίσκονται σε αγροτικές περιοχές, γεγονός που τις καθιστά οικονομικούς και κοινωνικούς μοχλούς στις ευρωπαϊκές αγροτικές περιοχές·

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η υποστήριξη από την ΚΓΠ προκειμένου να αναπτυχθούν βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού και τοπικές αγορές χρηματοδοτείται από την πολιτική αγροτικής ανάπτυξης, γεγονός που συνιστά όντως την καλύτερη προσέγγιση, δεδομένου ότι τέτοιου είδους πρωτοβουλίες είναι μικρής κλίμακας, αφορούν μόνο συγκεκριμένες περιοχές και δημιουργούν τοπική απασχόληση·

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, λόγω της μοναδικότητάς τους, τα παραδοσιακά ευρωπαϊκά προϊόντα συνιστούν ισχυρό δυναμικό ανάπτυξης και έχουν απήχηση στους καταναλωτές μεγαλύτερων αγορών τρίτων χωρών ενώ θα επωφελούνταν από στοχευμένες και δυναμικές εκστρατείες προώθησης, δημιουργώντας απασχόληση και ανάπτυξη στις περιφέρειες·

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας από τους στόχους των νομοθετικών προτάσεων οι οποίες βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση σχετικά με τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ για το διάστημα μετά το 2013, είναι να εξασφαλιστεί ότι η πολιτική αυτή μπορεί να συμβάλει πλήρως στη στρατηγική «Ευρώπη 2020»·

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 σχετικά με την ΕΚΟΑ περιέχει κανόνες για τη χρηματοδότηση των σχεδίων προώθησης της κατανάλωσης φρούτων και γάλακτος στα σχολεία· λαμβάνοντας υπόψη ότι στην τρέχουσα αναθεωρητική πρόταση σχετικά με την ΚΟΑ (COM(2011)0626) προτείνεται αύξηση των ποσοστών συγχρηματοδότησης της ΕΕ για το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία από 50 % σε 75 % των δαπανών (και από 75 % σε 90 % στις περιφέρειες σύγκλισης)·

ΚΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα σχέδια προώθησης της κατανάλωσης φρούτων και γάλακτος στα σχολεία έχουν και εκπαιδευτικούς στόχους, μεταξύ των οποίων προτείνεται να συμπεριληφθεί η παροχή περισσότερων γνώσεων στους μαθητές σχετικά με τον τρόπο παραγωγής των τροφίμων και τη ζωή στο αγρόκτημα·

ΚΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διάφορες εκστρατείες προώθησης, εφόσον εφαρμόζονται σωστά, συμβάλλουν στην εξασφάλιση της αναγνώρισης των αγροτικών προϊόντων στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο και ευαισθητοποιούν τους καταναλωτές ως προς τα υψηλά πρότυπα που εφαρμόζουν οι ευρωπαίοι αγρότες στον τομέα της ασφάλειας τροφίμων, της καλής μεταχείρισης των ζώων και της προστασίας του περιβάλλοντος, τα οποία υπόκεινται σε συνεχή παρακολούθηση και βελτίωση·

ΚΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 814/2000 έχει ως στόχο να βοηθήσει τους πολίτες να κατανοήσουν το ευρωπαϊκό γεωργικό μοντέλο και να ευαισθητοποιήσει την κοινή γνώμη στα θέματα αυτά· λαμβάνοντας υπόψη ότι η άγνοια και οι παρερμηνείες σχετικά με τη γεωργία και τη ζωή στην ύπαιθρο είναι πιθανότατα πιο μεγάλες σήμερα απ’ όσο σε οιαδήποτε άλλη περίοδο στην ιστορία της Ευρώπης και ότι ένας από τους συναφείς παράγοντες που ελάχιστα γνωρίζει η κοινή γνώμη είναι η σημαντική αύξηση του κόστους της γεωργικής παραγωγής που προκύπτει από τις υποχρεώσεις που επιβάλλει η ΕΕ όσον αφορά την ασφάλεια και την υγιεινή των τροφίμων, την κοινωνική πρόνοια για τους εργάτες, την προστασία του περιβάλλοντος και την καλή μεταχείριση των ζώων, υποχρεώσεις που συχνά δεν τηρούνται από τους άμεσους γεωργικούς ανταγωνιστές της ΕΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας από τους συναφείς παράγοντες που παρανοείται σε μεγάλο βαθμό από την κοινή γνώμη σχετίζεται με τη μη συνειδητοποίηση της σημαντικής συμβολής που έχει η γεωργία στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, καθώς και του πλήθους των δημόσιων αγαθών που παρέχει·

1.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την ανακοίνωση της Επιτροπής με θέμα «Ενημέρωση για τα γεωργικά προϊόντα και την προώθησή τους: μια στρατηγική υψηλής ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας για την προώθηση των γεύσεων της Ευρώπης», η οποία πρέπει να αποτελέσει ένα πρώτο βήμα τόνωσης της αξίας της ευρωπαϊκής παραγωγής μεταξύ Ευρωπαίων και άλλων, και αύξησης της κερδοφορίας της·

2.

υποστηρίζει τους τέσσερις βασικούς στόχους που ορίζονται στην εν λόγω ανακοίνωση, ήτοι: μεγαλύτερη ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία στον τομέα των τροφίμων, ελκυστικότερη και πιο διεκδικητική στρατηγική πολιτικής, απλούστερη διαχείριση και περισσότερες συνέργειες μεταξύ των διαφόρων μέσων προώθησης·

3.

θεωρεί ότι πρέπει να δοθεί ο ίδιος βαθμός προσοχής στην πολιτική προώθησης στην εσωτερική και την εξωτερική αγορά, εφόσον και οι δύο εξυπηρετούν τους παραγωγούς και τους καταναλωτές·

4.

τονίζει ότι η πολιτική της ΕΕ σχετικά με την προώθηση εξακολουθεί να είναι θεμιτή και σημαντική σε εσωτερικό, τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, καθώς και στις αναπτυσσόμενες διεθνείς αγορές·

5.

πιστεύει, ωστόσο, ότι οι στόχοι της πολιτικής της ΕΕ σχετικά με την προώθηση πρέπει να είναι σαφέστεροι και επαρκώς καθορισμένοι· τονίζει ότι οι ενέργειες προώθησης πρέπει να καλύπτουν όλα τα γεωργικά προϊόντα διατροφής που πληρούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα ποιότητας, διότι αυτό θα συμβάλει στην αποτελεσματικότητα των ενεργειών προώθησης και ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των καταναλωτών· τονίζει επίσης ότι η υποστήριξη μιας γεωργίας που εγγυάται την επισιτιστική ασφάλεια, την αειφόρο χρήση των φυσικών πόρων και τον δυναμισμό των αγροτικών περιοχών προωθεί την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας·

6.

υπογραμμίζει ότι, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ενημέρωση των ευρωπαίων καταναλωτών για τα χαρακτηριστικά και την προστιθέμενη αξία των ευρωπαϊκών γεωργικών προϊόντων που προμηθεύονται από την αγορά, απαιτείται γενική και συνεχής δράση προώθησης στην εσωτερική αγορά·

7.

τονίζει ότι είναι αναγκαίο να διατηρηθούν και να ενισχυθούν τα μερίδια αγοράς των ευρωπαϊκών γεωργικών προϊόντων στην εξωτερική αγορά και να δοθεί έμφαση σε νέες αναδυόμενες αγορές προκειμένου να βρεθούν νέα σημεία διάθεσης των προϊόντων αυτών, με παράλληλη αύξηση της συνοχής μεταξύ προώθησης και εμπορικής πολιτικής της ΕΕ·

8.

θεωρεί ότι ο σαφής καθορισμός, εκ μέρους της Επιτροπής, των στόχων της πολιτικής της ΕΕ για την προώθηση, παράλληλα με τον προσδιορισμό αντικειμενικών κατευθυντήριων γραμμών για τα κράτη μέλη, συνιστά ένα απαραίτητο πρώτο βήμα για μεγαλύτερη συνοχή της πολιτικής και περισσότερες συνέργειες μεταξύ των διαφόρων μέσων προώθησης και είναι απολύτως αναγκαίος για τη διασφάλιση μεγαλύτερης διαφάνειας στην επιλογή προγραμμάτων σε εθνικό επίπεδο· επισημαίνει ότι οι ενέργειες της Ένωσης στον τομέα αυτό πρέπει να συμπληρώνουν τις εθνικές πρωτοβουλίες και τις πρωτοβουλίες του ιδιωτικού τομέα·

9.

θεωρεί ότι πρέπει να αυξηθεί σημαντικά ο προϋπολογισμός για τα μέτρα βελτίωσης της ενημέρωσης και προώθησης, λαμβανομένων υπόψη των πλέον πρόσφατων στόχων της πολιτικής για την ενημέρωση και την προώθηση, ιδίως για το οριζόντιο καθεστώς προώθησης· επιπλέον, θεωρεί ότι το εν λόγω καθεστώς πρέπει να αποτελέσει χωριστή γραμμή στον γενικό προϋπολογισμό·

10.

τονίζει ότι η επιτυχία των ευρωπαίων γεωργών θα εξαρτηθεί από την ικανότητά τους να αυξήσουν το μερίδιό τους στην αγορά και να επιτρέψουν στην εξαιρετικά ανταγωνιστική βιομηχανία τροφίμων να διατηρήσει την περίοπτη θέση της στην οικονομία και το εμπόριο της ΕΕ·

11.

επισημαίνει την ανάγκη διενέργειας εκτεταμένων εκστρατειών ενημέρωσης των καταναλωτών, εντός της ΕΕ και στην εξωτερική αγορά, σχετικά με τα ενωσιακά πρότυπα ποιότητας στην παραγωγή των προϊόντων και τα συστήματα πιστοποίησης·

12.

τονίζει ότι τα οριζόντια μέτρα προώθησης βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 3/2008 αναμένεται ότι θα συμβάλουν στην ανάπτυξη τοπικών αγορών και βραχειών αλυσίδων εφοδιασμού, στην αναζωογόνηση της εσωτερικής αγοράς και στην εντατικοποίηση της εμπορίας ευρωπαϊκών προϊόντων στις εξωτερικές αγορές·

13.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόταση της Επιτροπής να θεσπίσει ένα τέταρτο είδος μέτρου προώθησης για την παροχή τεχνικής στήριξης· θεωρεί το μέτρο αυτό ουσιαστικό για μια αποτελεσματική πολιτική προώθησης, ιδίως στο εξωτερικό·

14.

αναγνωρίζει το δυναμικό του συστήματος ενιαίας «ομπρέλας» για τα μέτρα ενημέρωσης και προώθησης·

15.

συστήνει τη διατήρηση του γενικού χαρακτήρα των δράσεων ενημέρωσης και προώθησης·

16.

σημειώνει ότι η πολιτική της ΕΕ για την ενημέρωση και την προώθηση πρέπει να έχει τρεις βασικούς στόχους: στις τοπικές και περιφερειακές αγορές πρέπει να προβάλλει την ποικιλία και τη φρεσκάδα των προϊόντων καθώς και την εγγύτητα μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών, με στόχο την οικονομική αναζωογόνηση και την κοινωνική τόνωση της ζωής στην ύπαιθρο· στην εσωτερική αγορά πρέπει να αποκομίζει πλήρως τα οφέλη της Ευρώπης χωρίς σύνορα και των 500 εκατομμυρίων καταναλωτών της, με στόχο την ενίσχυση της παραγωγής και την προαγωγή της κατανάλωσης των ευρωπαϊκών προϊόντων· στις εξωτερικές αγορές πρέπει να αξιοποιεί τα υψηλά πρότυπα που διέπουν το ευρωπαϊκό μοντέλο παραγωγής, ώστε ο τομέας των γεωργικών προϊόντων διατροφής να αποκτήσει μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία·

17.

εκτιμά ότι η Επιτροπή θα πρέπει να αναπτύξει βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού σε τοπικές και περιφερειακές αγορές, δημιουργώντας με τον τρόπο αυτό νέες ευκαιρίες για γεωργούς και άλλους παραγωγούς σε αγροτικές περιοχές καθώς επίσης για τις γεωργικές ενώσεις και/ή ενώσεις γεωργών και άλλες επιχειρήσεις σε αγροτικές περιοχές, και ότι θα πρέπει να σχεδιάσει ένα ευρύ σύνολο μέσων για την προώθηση της ανάπτυξης των αγροτικών περιοχών· θεωρεί, επιπλέον, σκόπιμο να εκπονήσει η Επιτροπή οδηγούς που θα βοηθήσουν τους γεωργούς να κάνουν περισσότερες και καλύτερες επενδύσεις στην ποιότητα και στην ιδιαίτερη αξία των προϊόντων τους· εκτιμά ότι πρέπει να εξεταστεί επίσης το θέμα της υλοποίησης επενδύσεων στη διάδοση μέσω των μέσων ενημέρωσης (κυρίως του διαδικτύου)·

18.

προτείνει στην Επιτροπή να πράξει περισσότερα στην εσωτερική αγορά για να υποστηρίξει τις προσπάθειες των ευρωπαίων παραγωγών να αποκτήσουν το απαιτούμενο δυναμικό ώστε να ικανοποιούν τις υψηλές απαιτήσεις των καταναλωτών ως προς την ποιότητα και την υγιεινή των τροφίμων, τη γνώση της προέλευσης των φρέσκων προϊόντων και του βέλτιστου χρόνου κατανάλωσής τους, προάγοντας έτσι την ποικιλία των προϊόντων και των τροφίμων και δίνοντας την ευκαιρία στους παραγωγούς να εξοικειωθούν με νέα προϊόντα ή νέους τρόπους παρουσίασης ή χρήσης των παραδοσιακών προϊόντων·

19.

ζητεί, ως εκ τούτου, την επέκταση των προγραμμάτων που αφορούν είτε τις αγορές είτε στοχευμένα προϊόντα, με τα συναφή εργαλεία προώθησης να επικεντρώνονται στα ειδικά χαρακτηριστικά των προτύπων παραγωγής, προβάλλοντας πάντα το ευρωπαϊκό μοντέλο παραγωγής και τα ευρωπαϊκά συστήματα ποιότητας· επίσης θεωρεί σημαντική την προώθηση προγραμμάτων πολλαπλών χωρών για διάφορα προϊόντα, τα οποία αφενός προσδίδουν μια γνήσια ευρωπαϊκή διάσταση στο πρόγραμμα και αφετέρου έχουν σαφώς ανάγκη ευρωπαϊκής στήριξης· στο πλαίσιο αυτό, θεωρεί ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα σε χώρες που εφαρμόζουν προγράμματα παραγωγής τα οποία λαμβάνουν υπόψη τις συνθήκες και το δυναμικό της αγοράς και ταυτόχρονα επιτρέπουν στην Επιτροπή να προσαρμόσει τη στήριξή της στην καθορισμένη περιοχή·

20.

ζητεί επιτακτικά να γίνουν τα μέτρα ενημέρωσης και προώθησης πιο ελκυστικά για τις επαγγελματικές οργανώσεις μέσω μεγαλύτερης συνεργασίας μεταξύ των εν εξελίξει εθνικών και τομεακών δράσεων και καλύτερου συντονισμού με πολιτικές δράσεις, με ιδιαίτερη έμφαση σε συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών·

21.

τονίζει την ανάγκη να γίνουν τα προγράμματα πιο ευέλικτα ώστε να μπορούν να προσαρμόζονται στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς κατά την περίοδο εφαρμογής τους· φρονεί, ως εκ τούτου, ότι η παρουσίαση των προγραμμάτων πρέπει να είναι λιγότερο λεπτομερής·

22.

ζητεί βελτιωμένη αξιολόγηση των προγραμμάτων μέσω ενός αυστηρού συστήματος αξιολόγησης με βάση ειδικούς δείκτες όπως η αύξηση των μεριδίων αγοράς και η δημιουργία θέσεων εργασίας· υποστηρίζει την άποψη ότι η διαδικασία επιλογής πρέπει να είναι συντομότερη και ότι πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα προκαταβολών σε οργανώσεις·

23.

συγχαίρει την Επιτροπή για τα θετικά αποτελέσματα της ισχύουσας πολιτικής για την ενημέρωση και την προώθησης στον τομέα των γεωργικών προϊόντων, αλλά ζητεί να απλουστευθεί και να βελτιωθεί η εν λόγω πολιτική, επισημαίνοντας ότι, για να συμβεί αυτό, έχει ιδιαίτερη σημασία να ελαττωθεί ο διοικητικός φόρτος, κυρίως με τη μείωση του αριθμού των εκθέσεων που απαιτεί η Επιτροπή· θεωρεί σκόπιμο να εκπονήσει η Επιτροπή ένα απλό και περιεκτικό εγχειρίδιο που θα βοηθήσει τους δυνάμει δικαιούχους να συμμορφωθούν με τους κανόνες και τις διαδικασίες που συνδέονται με την εν λόγω πολιτική·

24.

εφιστά την προσοχή της Επιτροπής στο γεγονός ότι, όσον αφορά τις εξωτερικές αγορές, η παραγωγή τροφίμων ποιότητας αυτή καθαυτή δεν αρκεί για την εξασφάλιση μιας καλής θέσης στην αγορά και ότι, επομένως, είναι ιδιαίτερα σημαντικές οι επενδύσεις σε προγράμματα προώθησης· θεωρεί ότι πριν από τα εν λόγω προγράμματα θα πρέπει να προηγούνται έρευνες αγοράς σε τρίτες χώρες, για τις οποίες θα πρέπει να παρέχεται συγχρηματοδότηση· εκτιμά ότι πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα στήριξης δοκιμαστικών σχεδίων σε τρίτες χώρες που έχουν χαρακτηριστεί δυνητικές νέες αγορές·

25.

ζητεί την ανάληψη δράσης για να τονωθεί η ανάπτυξη των ευρωπαϊκών ενώσεων και επιχειρήσεων και να ενθαρρυνθεί η συμμετοχή τους σε παγκόσμια φόρα, καθώς και ο ανταγωνισμός ως προς την ποιότητα και η προτεραιότητα σε ζητήματα εξειδίκευσης και ποικιλίας· προς τούτο απαιτείται η παροχή βοήθειας σε γεωργούς και συνεταιρισμούς προκειμένου να θέσουν σε εφαρμογή τις στρατηγικές και την εξαγωγική τους δυνατότητα, συμπεριλαμβανομένης της τεχνικής βοήθειας προς τους παραγωγούς·

26.

ζητεί να καταστεί εφικτή η προβολή της προέλευσης των προϊόντων που δεν καλύπτονται από ονομασίες ποιότητας, με την ανάδειξη των χαρακτηριστικών και των πλεονεκτημάτων τους·

27.

πιστεύει ότι η ενωσιακή πολιτική ενημέρωσης και προώθησης των ευρωπαϊκών προϊόντων πρέπει να διαθέτει δικό της σήμα μέσω του οποίου θα εντοπίζονται τα προϊόντα αυτά εντός και εκτός της ΕΕ·

28.

ζητεί από την Επιτροπή να μεριμνήσει ώστε να συνειδητοποιήσουν οι καταναλωτές ότι τα ευρωπαϊκά γεωργικά πρότυπα είναι τα πλέον απαιτητικά παγκοσμίως ως προς την ποιότητα, την ασφάλεια, την καλή μεταχείριση των ζώων, την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, κλπ., γεγονός που επηρεάζει την τελική τιμή του προϊόντος· φρονεί ότι οι καταναλωτές πρέπει να διαθέτουν διαφανή ενημέρωση όσον αφορά τον τρόπο αναγνώρισης των ευρωπαϊκών προϊόντων και των χαρακτηριστικών τους, ώστε να αποφεύγουν τον κίνδυνο αγοράς παραποιημένων προϊόντων και να τους δίνεται η δυνατότητα να αποφασίζουν τι επιθυμούν να αγοράσουν·

29.

φρονεί ότι προϊόντα ποιότητας είναι εκείνα που συνδέονται με συγκεκριμένες μεθόδους παραγωγής, γεωγραφική προέλευση, παραδόσεις ή πολιτισμικό υπόβαθρο και σημειώνει ότι υπάρχουν ήδη καθεστώτα για την προστασία τους υπό μορφή προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ), προστατευόμενης γεωγραφικής ένδειξης (ΠΓΕ), βιολογικής σήμανσης προϊόντων και σήματος εγγυημένου παραδοσιακού ιδιότυπου προϊόντος (ΕΠΙΠ)· ζητεί ένα νέο καθεστώς «τοπικής παραγωγής και άμεσης πώλησης» προκειμένου να καλυφθούν τα τοπικά προϊόντα ποιότητας που προορίζονται για κατανάλωση στην περιφέρεια παραγωγής τους·

30.

εκτιμά ότι η μνεία της ευρωπαϊκής προέλευσης θα πρέπει να κυριαρχεί ως βασικό χαρακτηριστικό όλων των δραστηριοτήτων προώθησης και ενημέρωσης, τόσο στην εσωτερική αγορά όσο και σε τρίτες χώρες· θα μπορούσε να εξετασθεί η σκοπιμότητα πρόσθετης μνείας της εθνικής προέλευσης σε τρίτες χώρες, στις περιπτώσεις όπου η ταυτότητά τους είναι ισχυρή και συμβάλλει στην προβολή της διαφορετικότητας των προσφερόμενων προϊόντων διατροφής·

31.

υπογραμμίζει ότι, όσον αφορά τα ιδιωτικά σήματα, είναι απαραίτητη η επιδίωξη ισορροπίας ανάμεσα στη γενική προώθηση και την προώθηση του σήματος που θα συμβάλει στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των εκστρατειών προώθησης σε τρίτες χώρες· στηρίζει την άποψη της Επιτροπής σύμφωνα με την οποία τα σήματα μπορούν να έχουν αποτέλεσμα μόχλευσης για δραστηριότητες αυτού του είδους, όπου λογικό συμπλήρωμα της γενικής προώθησης αποτελεί η σύνδεση των οικονομικών φορέων μέσω της προώθησης προϊόντων και σημάτων, έτσι ώστε να είναι μεγαλύτερος ο αντίκτυπος στους εισαγωγείς και, κατά συνέπεια, στους καταναλωτές· εκτιμά, επιπλέον, ότι η ένταξη των ιδιωτικών σημάτων στις δραστηριότητες προώθησης θα προσελκύσει μεγαλύτερη συμμετοχή των εταιρειών και επισημαίνει ότι θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ότι, εντέλει, οι επιχειρήσεις αυτές συγχρηματοδοτούν τις εν λόγω δραστηριότητες·

32.

επισημαίνει ότι, στο βαθμό που οι γεωργοί είναι οργανωμένοι, τα καθεστώτα για την ποιότητα τους επιτρέπουν να εφαρμόζουν μέτρα διαχείρισης της προσφοράς και σταθεροποίησης των τιμών, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι πιθανότητες για αξιοπρεπή διαβίωση από τη γεωργία, και ότι, κατά συνέπεια, τα καθεστώτα αυτά είναι τα πλέον κατάλληλα για να αυξηθεί η «ευρωπαϊκή προστιθέμενη αξία» σύμφωνα με τις προτεραιότητες της Επιτροπής·

33.

κρίνει απαραίτητη τη διασφάλιση αποτελεσματικότερης προστασίας των προϊόντων που υπόκεινται σε συστήματα ποιότητας έναντι των εμπορικών εταίρων της ΕΕ· ζητεί την πλήρη συμπερίληψη και την επέκταση της προστασίας των Γεωγραφικών Ενδείξεων στο πλαίσιο των διμερών και διαπεριφερειακών εμπορικών συμφωνιών, καθώς και σε επίπεδο Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου·

34.

επισημαίνει την ανάγκη τροποποίησης των διατάξεων του πλαισίου χρηματοδότησης για την προώθηση προϊόντων που υπόκεινται σε πρότυπα ποιότητας, προκειμένου να αυξηθεί το ποσοστό χρηματοδοτικής συμμετοχής της ΕΕ·

35.

υπογραμμίζει ότι η καθιέρωση εγκεκριμένης ενημέρωσης για τη σχέση που έχουν συγκεκριμένες διατροφικές ουσίες με τη βελτίωση της υγείας θα εξασφαλίσει μεγαλύτερη διαφάνεια στην προώθηση προϊόντων για λόγους που σχετίζονται με την υγεία·

36.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την αυξημένη ζήτηση βιολογικών προϊόντων και ζητεί να τονωθεί περαιτέρω και με πιο ενεργό τρόπο η παραγωγή και η προώθησή τους·

37.

υπογραμμίζει την ανάγκη να προωθηθούν τα τοπικά προϊόντα ορεινών ή νησιωτικών περιοχών, καθώς και να αυξηθεί το ποσοστό χρηματοδότησης της ΕΕ για τον σκοπό αυτό·

38.

ζητεί από την Επιτροπή, στο πλαίσιο των εξωτερικών της ενεργειών προώθησης, να προβάλει πιο εμφατικά τη δέσμευση της ΕΕ για περισσότερο βιώσιμες μεθόδους καλλιέργειας, ποικιλία και ποιότητα και το αυξημένο κόστος που συνεπάγεται η δέσμευση αυτή, και να αναπτύξει και να τονώσει την ευαισθητοποίηση όσον αφορά τα καθεστώτα προώθησης και τους λογότυπους της ΕΕ·

39.

υποστηρίζει την παροχή τεχνικής βοήθειας ειδικότερα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ώστε να βοηθηθούν να αναπτύξουν δικές τους στρατηγικές εμπορίας και να αναλύσουν τις αγορές-στόχο τους·

40.

προτείνει τη δημιουργία διαδικτυακής πλατφόρμας για την ανταλλαγή δυνητικών έργων και βέλτιστων πρακτικών, ως μέσο υποστήριξης διαφημιστικών εκστρατειών από ευρωπαϊκή σκοπιά·

41.

τονίζει ότι στόχος της μεταρρύθμισης της κοινής γεωργικής πολιτικής είναι η βελτίωση της οργάνωσης της παραγωγής, της βιωσιμότητας και της ποιότητας των γεωργικών προϊόντων· εκτιμά ότι η πολιτική προώθησης της ΕΕ θα πρέπει, ως εκ τούτου, να επιτρέπει την αξιοποίηση ολόκληρου του δυναμικού των επιχειρήσεων τροφίμων, για να υποστηριχθεί η ευρωπαϊκή οικονομική ανάπτυξη και απασχόληση·

42.

παροτρύνει την Επιτροπή να καθορίσει, στις μελλοντικές νομοθετικές προτάσεις της για την προώθηση των ευρωπαϊκών γεύσεων, όπου είναι σκόπιμο, διαφορετικούς κανόνες διαχείρισης για την εσωτερική αγορά, την εξωτερική αγορά, τα πολυεθνικά προγράμματα και τα προγράμματα αντιμετώπισης της κρίσης·

43.

θεωρεί απαραίτητο να καθοριστεί μια ευρωπαϊκή στρατηγική ενημέρωσης και προώθησης που θα έχει συγκεκριμένη στόχευση στις αγορές και θα προσφέρει προϊόντα ή μηνύματα που πρέπει να αναδειχθούν, λαμβανομένων υπόψη των διαπραγματεύσεων για συμφωνίες ελεύθερων συναλλαγών και των πλέον κερδοφόρων αγορών, προκειμένου να αποφεύγεται ο κατακερματισμός και ο διασκορπισμός της χρηματοδότησης·

44.

εκφράζει ικανοποίηση διότι η Επιτροπή προτείνει, στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης οικονομικής κρίσης, να αυξηθούν τα ποσοστά συγχρηματοδότησης της ΕΕ για το σχέδιο προώθησης της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία·

45.

ζητεί από την Επιτροπή να λάβει μέτρα προκειμένου να ενθαρρυνθούν όλα τα κράτη μέλη να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση στον εκπαιδευτικό χαρακτήρα των εθνικών σχεδίων προώθησης της κατανάλωσης φρούτων και γάλακτος στα σχολεία και να εντάξουν πλήρως τα εν λόγω σχέδια στον δεύτερο πυλώνα στήριξης της γεωργίας·

46.

καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τη διεξαγωγή, στην αγορά της ΕΕ, εκστρατειών ενημέρωσης που απευθύνονται στον ενήλικο πληθυσμό σχετικά με την υπεύθυνη κατανάλωση ευρωπαϊκών οίνων ποιότητας· επισημαίνει ότι οι εν λόγω εκστρατείες θα πρέπει να προβάλλουν, πέρα από την κατανάλωση των οίνων με μέτρο, τις πολιτιστικές ρίζες, τις ποιοτικές ιδιότητες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ευρωπαϊκών οίνων·

47.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.

16.12.2015   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 419/17

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2001/84/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2001 σχετικά με το δικαίωμα παρακολούθησης υπέρ του δημιουργού ενός πρωτότυπου έργου (εφεξής «η οδηγία») (1),

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή: έκθεση για την εφαρμογή και τα αποτελέσματα της οδηγίας για το δικαίωμα παρακολούθησης (2001/84/EK) (COM(2011)0878),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας (A7-0326/2012),

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το δικαίωμα παρακολούθησης αποτελεί δικαίωμα δημιουργού που κατοχυρώνεται στο άρθρο 14β της Σύμβασης της Βέρνης για την προστασία των λογοτεχνικών και καλλιτεχνικών έργων·

B.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία ευνόησε την εναρμόνιση των βασικών προϋποθέσεων για την εφαρμογή του δικαιώματος παρακολούθησης προκειμένου να αρθούν τα δυνητικά εμπόδια στην υλοποίηση της εσωτερικής αγοράς·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η έγκριση της οδηγίας ήταν σημαντική για τους καλλιτέχνες, όχι μόνο όσον αφορά τις πρωτοβουλίες τους με στόχο την αναγνώριση και ίση μεταχείριση ως δημιουργικών ατόμων, αλλά και όσον αφορά τον ρόλο που διαδραματίζουν ως συντελεστές πολιτισμικών αξιών· λαμβάνοντας υπόψη, ωστόσο, ότι εξακολουθούν να υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τις επιπτώσεις της στις ευρωπαϊκές αγορές έργων τέχνης, και ιδιαίτερα σε πολλές μικρές και ειδικευμένες εταιρείες δημοπρασίας και εμπόρους της ΕΕ·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία τέθηκε σε πλήρη εφαρμογή σε όλα τα κράτη μέλη μόλις την 1η Ιανουαρίου 2012·

E.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το μερίδιο της αγοράς που διαθέτει η ΕΕ σε παγκόσμιο επίπεδο για τα έργα των εν ζωή καλλιτεχνών μειώθηκε σημαντικά τα προηγούμενα χρόνια·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η καλλιτεχνική δημιουργία συμβάλλει στη συνεχή ανάπτυξη της πολιτιστικής ζωής και κληρονομιάς της ΕΕ·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αγορά έργων τέχνης και αντικών συμβάλλει σημαντικά στην παγκόσμια οικονομία, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων που στηρίζει, ιδιαίτερα στις δημιουργικές βιομηχανίες·

H.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οδηγία επιβαρύνει διοικητικά τους εμπόρους και θέτει τους εμπόρους της ΕΕ σε εμπορικά μειονεκτική θέση σε σχέση με αυτούς των τρίτων χωρών·

1.

επισημαίνει ότι το 2011 ήταν έτος ρεκόρ για την αγορά έργων τέχνης και ότι το ετήσιο προϊόν των πωλήσεων ανήλθε σε 11,57 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ, ήτοι σημείωσε αύξηση πλέον των 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ σε σχέση με το 2010 (2)· τονίζει ότι η αγορά έργων τέχνης και αντικών συμβάλλει σημαντικά στην παγκόσμια οικονομία, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων που στηρίζει, ιδιαίτερα στις δημιουργικές βιομηχανίες·

2.

παρατηρεί ότι το 2011 η ευρωπαϊκή αγορά έργων τέχνης σημείωσε έντονη πρόοδο· το Ηνωμένο Βασίλειο διατήρησε μερίδιο της παγκόσμιας αγοράς ύψους 19,4 % με αύξηση κατά 24 % του όγκου των πωλήσεων· η Γαλλία κατείχε το 4,5 % της αγοράς με αύξηση κατά 9 % του όγκου συναλλαγών· και η Γερμανία, με ένα μερίδιο της αγοράς ύψους 1,8 %, σημείωσε αύξηση πωλήσεων κατά 23 % (3)·

3.

επισημαίνει ότι η Κίνα απέσπασε ένα μερίδιο 41,4 % της παγκόσμιας αγοράς το 2011, προσπερνώντας τις ΗΠΑ των οποίων ο κύκλος εργασιών μειώθηκε κατά 3 % και το μερίδιο της αγοράς κατά 6 %, υποχωρώντας από το 29,5 % το 2010 στο 23,5 % το 2011 (4)·

4.

υπογραμμίζει την εντυπωσιακή άνοδο που σημειώθηκε στην Κίνα· παρατηρεί, ωστόσο, ότι η κινεζική αγορά έργων τέχνης περιορίζεται επί του παρόντος μόνο στους καλλιτέχνες που προέρχονται από τη χώρα αυτή·

5.

διαπιστώνει ότι η γενική τάση μετατόπισης του κέντρου βάρους της αγοράς έργων τέχνης προς τις αναδυόμενες χώρες συνδέεται με την παγκοσμιοποίηση, την άνοδο της Ασίας και την εμφάνιση νέων συλλεκτών στις χώρες αυτές·

6.

επισημαίνει με ικανοποίηση ότι τρίτες χώρες εξετάζουν το ενδεχόμενο θέσπισης του δικαιώματος παρακολούθησης στο εθνικό δίκαιο· διαπιστώνει ειδικότερα ότι στις 12 Δεκεμβρίου 2011 κατατέθηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες πρόταση νόμου, με σκοπό την επιβολή δικαιώματος παρακολούθησης ύψους 7 % επί της μεταπώλησης έργων σύγχρονης τέχνης· παρατηρεί ότι στην Κίνα το νομοσχέδιο για το δικαίωμα πνευματικής ιδιοκτησίας προβλέπει και την καθιέρωση δικαιώματος παρακολούθησης (άρθρο 11 παράγραφος 13)·

7.

σημειώνει ότι τα ποσά των δικαιωμάτων αναπαραγωγής και παρουσίασης είναι σχετικώς ασήμαντα στην περίπτωση των γραφικών και πλαστικών τεχνών, των οποίων τα έσοδα προέρχονται από την πώληση και τη μεταπώληση των έργων·

8.

τονίζει ότι το δικαίωμα παρακολούθησης εξασφαλίζει τη συνέχεια στην αμοιβή των καλλιτεχνών που, πολύ συχνά, παραχωρούν τα έργα τους σε χαμηλές τιμές στην αρχή της σταδιοδρομίας τους·

9.

σημειώνει ότι η έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την εφαρμογή και τις συνέπειες της οδηγίας, καθώς και οι στατιστικές που αφορούν τον κλάδο, δεν καταδεικνύουν ότι το δικαίωμα παρακολούθησης έχει αρνητική επίπτωση στην αγορά έργων τέχνης στην Ευρώπη·

10.

καλεί την Επιτροπή να διεξαγάγει εκτίμηση του αντικτύπου της λειτουργίας της αγοράς έργων τέχνης γενικά, πράγμα που συμπεριλαμβάνει τις διοικητικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μικρότεροι και οι ειδικευμένοι οίκοι δημοπρασίας και έμποροι·

11.

σημειώνει ότι διάφορες διατάξεις της οδηγίας διασφαλίζουν την ισορροπημένη εφαρμογή του δικαιώματος παρακολούθησης, λαμβάνοντας υπόψη τα συμφέροντα όλων των ενδιαφερομένων μερών και προβλέποντας ειδικότερα φθίνουσες τιμές των εφαρμοζόμενων συντελεστών, ανώτατο όριο του δικαιώματος ύψους 12  500 ευρώ, εξαίρεση των μικρών πωλήσεων και απαλλαγή των μεταπωλήσεων για τον πρώτο αγοραστή· τονίζει, εντούτοις, ότι η οδηγία επιβάλλει διοικητικό φόρτο στους εμπόρους·

12.

επισημαίνει ότι το δικαίωμα παρακολούθησης προς όφελος του εν ζωή δημιουργού ενός πρωτότυπου έργου τέχνης μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για την πρόληψη των δυσμενών διακρίσεων σε βάρος των καλλιτεχνών·

13.

επισημαίνει ότι η αγορά έργων τέχνης εκτιμήθηκε σε 10 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ το 2010 και περίπου σε 12 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ το 2012 και ότι το δικαίωμα παρακολούθησης αντιπροσωπεύει μόλις 0,03 % των ποσών αυτών· θεωρεί ότι πρόκειται για μια σημαντική αγορά, από την οποία οι καλλιτέχνες και οι κληρονόμοι τους θα πρέπει να λαμβάνουν μια δίκαιη ανταμοιβή·

14.

διαπιστώνει ότι οι μελέτες και οι στατιστικές της αγοράς έργων τέχνης δεν καταδεικνύουν ότι το δικαίωμα παρακολούθησης έχει αρνητική επίπτωση όσον αφορά τη γεωγραφική θέση της αγοράς και το επίπεδο του κύκλου εργασιών·

15.

σημειώνει ότι η οδηγία τέθηκε πλήρως σε εφαρμογή στο σύνολο των κρατών μελών μόλις την 1η Ιανουαρίου 2012, μολονότι το δικαίωμα παρακολούθησης αναγνωρίζεται σε πολλά κράτη μέλη εδώ και αρκετές δεκαετίες·

16.

τονίζει τη σημασία της παροχής προορατικής στήριξης προς τοπικούς καλλιτέχνες, συμπεριλαμβανομένων των νεότερων εξ αυτών·

17.

θεωρεί πρόωρο να πραγματοποιηθεί νέα αξιολόγηση της οδηγίας το 2014, όπως σχεδιάζει η Επιτροπή, και προτείνει να πραγματοποιηθεί η επαναξιολόγηση αυτή το 2015 (δηλαδή τέσσερα χρόνια μετά την αξιολόγηση που έγινε τον Δεκέμβριο του 2011)·

18.

προτρέπει την Επιτροπή να επανεξετάσει, στην προσεχή της έκθεση αξιολόγησης, την καταλληλότητα των εφαρμοζομένων συντελεστών, τα όρια και την καταλληλότητα των κατηγοριών των ωφελουμένων από την οδηγία·

19.

καλεί την Επιτροπή να συνεργαστεί στενά με τα ενδιαφερόμενα μέρη, προκειμένου να ενισχυθεί η θέση της ευρωπαϊκής αγοράς έργων τέχνης και να αντιμετωπιστούν προβλήματα όπως το «φαινόμενο της αλυσιδωτής αντίδρασης» και οι διοικητικές δυσχέρειες τις οποίες αντιμετωπίζουν οι μικρότεροι και οι ειδικευμένοι οίκοι δημοπρασιών και έμποροι·

20.

χαιρετίζει τις πρωτοβουλίες που ανέλαβαν τρίτες χώρες προκειμένου να θεσπίσουν το δικαίωμα παρακολούθησης και ζητεί από την Επιτροπή να συνεχίσει τις προσπάθειές της στα πολυμερή φόρα, με στόχο να ενισχυθεί η θέση της ευρωπαϊκής αγοράς τέχνης στον κόσμο·

21.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.

16.12.2015   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 419/19

—

έχοντας υπόψη τα άρθρα 26 και 114 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—

έχοντας υπόψη την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής της 11ης Ιανουαρίου 2012 με τίτλο «Προς ενοποιημένη ευρωπαϊκή αγορά πληρωμών με κάρτα, μέσω του Διαδικτύου και μέσω κινητών τηλεφώνων» (COM(2011)0941, εφεξής «η Πράσινη Βίβλος»),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 11ης Ιανουαρίου 2012 με τίτλο «Ένα συνεκτικό πλαίσιο για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης στην ψηφιακή ενιαία αγορά για το ηλεκτρονικό εμπόριο και τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες» (COM(2011)0942),

—

έχοντας υπόψη τη δημόσια διαβούλευση που διοργάνωσε η Επιτροπή για την Πράσινη Βίβλο από την 11η Ιανουαρίου 2012 έως την 11η Απριλίου 2012,

—

έχοντας υπόψη τη διάσκεψη για τις πληρωμές με κάρτα, μέσω κινητού τηλεφώνου και μέσω του Διαδικτύου που διοργάνωσε η Επιτροπή στις 4 Μαΐου 2012,

—

έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 260/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Μαρτίου 2012, σχετικά με την καθιέρωση τεχνικών και επιχειρηματικών απαιτήσεων για τις μεταφορές πίστωσης και τις άμεσες χρεώσεις σε ευρώ και με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 924/2009 (1),

—

έχοντας υπόψη το ενημερωτικό έγγραφο του Μαρτίου 2012 σχετικά με την επιβολή του ανταγωνισμού στον τομέα των πληρωμών, που καταρτίστηκε από την υποομάδα Τράπεζες και Πληρωμές του Ευρωπαϊκού Δικτύου Ανταγωνισμού (2),

—

έχοντας υπόψη τις συστάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας του Απριλίου 2012 σχετικά με την ασφάλεια των πληρωμών μέσω του Διαδικτύου (3),

—

έχοντας υπόψη την απάντηση του Ευρωπαίου Επόπτη Προστασίας των Δεδομένων (ΕΕΠΔ), της 11ης Απριλίου 2012, στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης για την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής με τίτλο «Προς ενοποιημένη ευρωπαϊκή αγορά πληρωμών με κάρτα, μέσω του Διαδικτύου και μέσω κινητών τηλεφώνων» (4)·

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της 22ας Μαΐου 2012 της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής σχετικά με την Πράσινη Βίβλο (INT/634),

—

έχοντας υπόψη την απόφαση της Επιτροπής της 24ης Ιουλίου 2002 σχετικά με διαδικασία βάσει του άρθρου 81 της Συνθήκης ΕΚ και του άρθρου 53 της συμφωνίας ΕΟΧ στην υπόθεση αριθ. COMP/29.373 Visa International (5),

—

έχοντας υπόψη την απόφαση της Επιτροπής της 19ης Δεκεμβρίου 2007 σχετικά με διαδικασία βάσει του άρθρου 81 της Συνθήκης ΕΚ και του άρθρου 53 της συμφωνίας ΕΟΧ στις υποθέσεις COMP/34.579 — MasterCard, COMP/36.518 — EuroCommerce and COMP/38.580 — εταιρικές κάρτες (6),

—

έχοντας υπόψη την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της 24ης Μαΐου 2012 στην υπόθεση MasterCard κ.λπ. κατά Επιτροπής (7),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών (A7-0304/2012),

Α.

εκτιμώντας ότι η ευρωπαϊκή αγορά πληρωμών με κάρτα, μέσω του Διαδικτύου και μέσω κινητού τηλεφώνου είναι κατακερματισμένη στα διάφορα κράτη και ότι μόνο λιγοστοί μεγάλοι φορείς του κλάδου είναι σε θέση να γίνονται αποδεκτοί από τον εμπορικό κόσμο και να δραστηριοποιούνται διασυνοριακά·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δεσπόζουσα θέση των δύο μη ευρωπαϊκών παρόχων υπηρεσιών πληρωμών με κάρτα μπορεί να οδηγήσει σε υπερβολικά και αδικαιολόγητα τέλη τόσο για τους καταναλωτές όσο και για τους εμπόρους, κατάσταση από την οποία επωφελούνται οι αντίστοιχες τράπεζές τους (οι λεγόμενες τράπεζες έκδοσης και αποδοχής), όπως αναφέρει η Επιτροπή στην Πράσινη Βίβλο·

Γ.

εκτιμώντας ότι η εξέλιξη και η ευρύτερη χρήση των πληρωμών με κάρτα, μέσω του Διαδικτύου και μέσω κινητού τηλεφώνου είναι πιθανόν να συμβάλλει ώστε το ηλεκτρονικό εμπόριο στην Ευρώπη να αναπτυχθεί και να αποκτήσει μεγαλύτερη ποικιλομορφία·

Δ.

εκτιμώντας ότι το μερίδιο και η ποικιλομορφία των πληρωμών μέσω του Διαδικτύου και μέσω κινητού τηλεφώνου ήδη γνωρίζουν σταθερή άνοδο στην Ευρώπη και παγκοσμίως·

Ε.

εκτιμώντας ότι λόγω της τεχνικής προόδου, τα συστήματα πληρωμών με κάρτα μπορεί να αντικατασταθούν σταδιακά από άλλα ηλεκτρονικά και κινητά μέσα πληρωμών·

ΣΤ.

εκτιμώντας ότι η Πράσινη Βίβλος δεν εξετάζει το κόστος και τις κοινωνιακές επιπτώσεις των πληρωμών τοις μετρητοίς σε σύγκριση με τις πληρωμές με κάρτα, μέσω του Διαδικτύου και μέσω κινητού τηλεφώνου, μη επιτρέποντας έτσι μια ανάλυση του κόστους και των κοινωνιακών επιπτώσεων των πληρωμών τοις μετρητοίς με όρους οικονομίας και ευημερίας·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το σημερινό επιχειρηματικό μοντέλο για τις πληρωμές με κάρτα επιτρέπει εξαιρετικά υψηλά επίπεδα πολυμερών διατραπεζικών προμηθειών (ΠΔΠ) που ορισμένες φορές φαίνεται να υπερβαίνουν το πραγματικό κόστος χρηματοδότησης του συστήματος, και που συνιστά σημαντικό εμπόδιο για τον ανταγωνισμό στην αγορά πληρωμών·

Η.

εκτιμώντας ότι η διασυνοριακή αποδοχή είναι μια επιλογή που επί του παρόντος διατίθεται μόνο σε περιορισμένο αριθμό παραγόντων της αγοράς, και εκτιμώντας ότι αυτή η ρύθμιση θα μπορούσε να διευρύνει το φάσμα των επιλογών για τους εμπόρους, ώστε να αυξηθεί ο ανταγωνισμός και να μειωθεί το κόστος για τους καταναλωτές·

Θ.

εκτιμώντας ότι σε ορισμένα κράτη μέλη δεν επιτρέπονται οι πρόσθετες επιβαρύνσεις για τη χρήση των πληρωμών με κάρτα, ενώ σε άλλα χρησιμοποιούνται ευρέως, και ότι οι πρόσθετες επιβαρύνσεις αποβαίνουν εις βάρος των καταναλωτών, καθόσον συχνά οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμής δεν παρέχουν εναλλακτικό τρόπο πληρωμής για πληρωμές με υπερβολικές προμήθειες·

Ι.

εκτιμώντας ότι το πλαίσιο του ενιαίου χώρου πληρωμών με κάρτα (ΕΧΠΕ) για τις κάρτες επιβάλλει να μπορούν οι καταναλωτές να χρησιμοποιούν κάρτες γενικής χρήσης για την πραγματοποίηση πληρωμών και αναλήψεων μετρητών σε ευρώ σε ολόκληρο τον χώρο ΕΧΠΕ με την ίδια ευκολία και άνεση με την οποία θα το έκαναν στη χώρα τους· δεν θα πρέπει να υπάρχει διαφορά όσον αφορά τη χρήση των καρτών τους στη χώρα τους ή οπουδήποτε αλλού στον ΕΧΠΕ· δεν θα πρέπει πλέον να υπάρχουν γενικά συστήματα κάρτας που να προορίζονται αποκλειστικά για χρήση σε μία μόνο χώρα, ούτε συστήματα κάρτας που να προορίζονται αποκλειστικά για διασυνοριακή χρήση στον ΕΧΠΕ·

ΙΑ.

εκτιμώντας ότι η επιτυχής μετάβαση στον ΕΧΠΕ μπορεί να αναμένεται ότι θα δώσει ώθηση στην ανάπτυξη ενός καινοτόμου πανευρωπαϊκού μέσου πληρωμών·

1.

επιδοκιμάζει την Επιτροπή για την έκδοση της Πράσινης Βίβλου και θεωρεί τους προβληματισμούς και τα ερωτήματα που περιλαμβάνονται σ’ αυτήν εξαιρετικά εύστοχα, συμφωνεί δε με τους περιλαμβανόμενους στόχους για περισσότερο ανταγωνισμό, περισσότερες επιλογές, περισσότερη καινοτομία και μεγαλύτερη ασφάλεια πληρωμών, καθώς και για εμπιστοσύνη των καταναλωτών·

2.

συμφωνεί με την Επιτροπή ότι είναι αναγκαίο να υπάρξει διάκριση μεταξύ τριών διαφορετικών αγορών προϊόντων στον τομέα των τετραμερών συστημάτων τραπεζικών καρτών — καταρχάς μιας αγοράς στην οποία τα διάφορα συστήματα καρτών ανταγωνίζονται να κερδίσουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ως εκδότες ή αποδέκτες πελάτες τους· κατόπιν, μιας πρώτης «κατάντη» αγοράς, στην οποία οι εκδότριες τράπεζες θα ανταγωνίζονται για τις συναλλαγές των κατόχων καρτών της τράπεζας («αγορά έκδοσης»)· τέλος, μιας δεύτερης «κατάντη» αγοράς, στην οποία οι αποδέκτριες τράπεζες θα ανταγωνίζονται για τις συναλλαγές των εμπόρων («αγορά αποδοχής»), θεωρεί δε ότι ο ελεύθερος ανταγωνισμός θα πρέπει να προωθηθεί σε όλες τις αγορές·

3.

επισημαίνει τη σημασία της αυτορρύθμισης με βάση την αγορά και σε συνεργασία με όλους τους ενδιαφερόμενους, αλλά αναγνωρίζει ότι η αυτορρύθμιση μπορεί να μη φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα μέσα σε αποδεκτό χρονικό πλαίσιο, λόγω συγκρούσεων συμφερόντων· αναμένει από την Επιτροπή να υποβάλει τις απαιτούμενες νομοθετικές προτάσεις προκειμένου να βοηθήσει να εξασφαλιστεί ένας πραγματικός ΕΧΠΕ για τις πληρωμές με κάρτα, μέσω Διαδικτύου και μέσω κινητού τηλεφώνου, και επισημαίνει στο πλαίσιο αυτό τη σημασία της επικείμενης αναθεώρησης της οδηγίας για τις υπηρεσίες πληρωμών·

4.

υπογραμμίζει την ανάγκη για σαφή και εμπεριστατωμένη θεώρηση του ΕΧΠΕ για πληρωμές με κάρτα, μέσω Διαδικτύου και μέσω κινητού τηλεφώνου, και για την παροχή αυτών των κατευθύνσεων και χρονοδιαγραμμάτων που είναι απαραίτητα για η διασφάλιση του βασικού στόχου της εξάλειψης κάθε διαφοράς μεταξύ διασυνοριακών και εθνικών πληρωμών·

5.

υπογραμμίζει την ανάγκη της προώθησης ενός συστήματος εκκαθάρισης και διακανονισμού σε πραγματικό χρόνο, που τεχνικά είναι ήδη εφικτό και χρησιμοποιείται για ορισμένες πληρωμές, υπογραμμίζει δε ότι η μετάβαση σε μια οικονομία πραγματικού χρόνου θα πρέπει να αποτελεί σημαντικό στόχο σε ολόκληρο τον ΕΧΠΕ και ότι επίσης σε ολόκληρο τον ΕΧΠΕ θα πρέπει να είναι διαθέσιμο ένα προηγμένο διατραπεζικό σύστημα πραγματικού χρόνου·

6.

θεωρεί, συνεπώς, ότι όλα τα εθνικά συστήματα πληρωμών με κάρτα, μέσω κινητού τηλεφώνου και μέσω Διαδικτύου θα πρέπει να ενωθούν ή να μετατραπούν σε ένα πανευρωπαϊκό σύστημα συμβατό με τον ΕΧΠΕ, προκειμένου όλες οι πληρωμές με κάρτα, μέσω κινητού τηλεφώνου και μέσω Διαδικτύου να γίνονται δεκτές οπουδήποτε στον ΕΧΠΕ, η δε απαιτούμενη μεταβατική περίοδος να καθοριστεί από την Επιτροπή·

7.

επισημαίνει ότι όλα τα τερματικά θα πρέπει να δέχονται όλες τις κάρτες και να πληρούν τις απαιτήσεις διαλειτουργικότητας, και συνεπώς θα πρέπει να εξαλειφθούν οποιοιδήποτε τεχνικοί φραγμοί απορρέουν από διαφορές στις απαιτήσεις λειτουργικότητας και πιστοποίησης των τερματικών, δεδομένου ότι η ύπαρξη κοινών προτύπων και κανόνων και τυποποιημένου λογισμικού για τα τερματικά θα αυξήσει τον ανταγωνισμό·

8.

πιστεύει ότι μια προσέγγιση αυτορρύθμισης δεν επαρκεί για την ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή αγορά πληρωμών· ζητεί από την Επιτροπή να αναλάβει νομοθετική δράση για την ασφάλεια των πληρωμών, τον θεμιτό ανταγωνισμό, τη χρηματοπιστωτική ένταξη, την προστασία των προσωπικών δεδομένων και τη διαφάνεια για τους καταναλωτές·

9.

ζητεί από την Επιτροπή να μεταρρυθμίσει τη διακυβέρνηση του ΕΧΠΕ προκειμένου να εξασφαλίσει ότι η διαδικασία λήψης αποφάσεων θα είναι δημοκρατική και διαφανής, και θα εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον· σημειώνει ότι, προς τούτο, απαιτείται να αναλάβουν πιο ενεργητικό και δραστήριο ρόλο στη διακυβέρνηση του ΕΧΠΕ η Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), και να εκπροσωπούνται με τρόπο ισόρροπο όλοι οι ενδιαφερόμενοι, σε όλα τα αποφασιστικά και εκτελεστικά όργανα του ΕΧΠΕ, ώστε να εξασφαλίζεται επαρκής συμμετοχή των τελικών χρηστών·

10.

εκφράζει την ανησυχία του για κάθε υπέρμετρα αυστηρή ρύθμιση της αγοράς πληρωμών μέσω του Διαδικτύου και μέσω κινητού τηλεφώνου στο παρόν στάδιο, δεδομένου ότι οι εν λόγω μέθοδοι πληρωμής βρίσκονται ακόμη σε διαδικασία εξέλιξης· θεωρεί ότι οποιαδήποτε κανονιστική πρωτοβουλία στον συγκεκριμένο τομέα κινδυνεύει να δώσει αδικαιολόγητη έμφαση στα ήδη υπάρχοντα μέσα πληρωμών και μπορεί συνεπώς να αποθαρρύνει την καινοτομία και να στρεβλώσει την αγορά πριν αναπτυχθεί· ζητεί από την Επιτροπή να εγκρίνει μια κατάλληλη προσέγγιση σε αυτές τις νέες μεθόδους πληρωμής σε ενδεχόμενη μελλοντική πρόταση, εξασφαλίζοντας υψηλό επίπεδο προστασίας των καταναλωτών, ιδιαίτερα για τους καταναλωτές που βρίσκονται σε επισφαλέστερη θέση·

11.

επισημαίνει ότι οι ηλεκτρονικές πληρωμές, μολονότι διαδραματίζουν ολοένα σημαντικότερο ρόλο στην Ευρώπη και παγκοσμίως, εξακολουθούν να υφίστανται σοβαρά εμπόδια για μια πλήρως και ουσιαστικά ολοκληρωμένη, ανταγωνιστική, καινοτόμο, ασφαλή, διαφανή και φιλική προς τον καταναλωτή ψηφιακή ενιαία ευρωπαϊκή αγορά σε σχέση με αυτούς τους τρόπους πληρωμών·

12.

τονίζει ότι, στη σημερινή περίοδο κρίσης, είναι απαραίτητο να αναπτυχθούν πρωτοβουλίες που θα ευνοούν την οικονομική ανάπτυξη, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ανάκαμψη της κατανάλωσης, ότι η ψηφιακή αγορά είναι μεγάλη ευκαιρία για την επίτευξη αυτών των στόχων, αλλά η ΕΕ πρέπει για τον σκοπό αυτόν να δημιουργήσει μία ολοκληρωμένη εσωτερική ψηφιακή αγορά, και ότι είναι καθοριστικό να εξαλειφθούν τα υπάρχοντα εμπόδια, αφενός, και να τονωθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών, αφετέρου· πιστεύει, στο πλαίσιο αυτό, ότι η ύπαρξη ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς για τις πληρωμές με κάρτα, μέσω του Διαδικτύου και μέσω κινητών τηλεφώνων, που θα επιτρέπει τον ελεύθερο ανταγωνισμό και την καινοτομία και που θα είναι ουδέτερη και ασφαλής, είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη μιας πραγματικά ενιαίας ψηφιακής αγοράς, ενώ μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην αύξηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών·

13.

υπογραμμίζει ότι η ανάπτυξη συστημάτων διαφανών, ασφαλών και αποδοτικών πληρωμών στην ευρωπαϊκή ψηφιακή αγορά αποτελεί βασική προϋπόθεση για την ύπαρξη πραγματικής ψηφιακής οικονομίας και για τη διευκόλυνση του διασυνοριακού ηλεκτρονικού εμπορίου·

14.

επισημαίνει ότι ένα ασφαλές, αξιόπιστο και διαφανές ευρωπαϊκό πλαίσιο για τις ηλεκτρονικές πληρωμές είναι σημαντικό για τη δρομολόγηση μιας ψηφιακής ενιαίας αγοράς· τονίζει τη σημασία των εκστρατειών ενημέρωσης για την ευαισθητοποίηση των καταναλωτών σχετικά με τις επιλογές που είναι διαθέσιμες στην αγορά και τις συνθήκες και απαιτήσεις για ασφαλείς ηλεκτρονικές πληρωμές, και θεωρεί ότι τέτοιες εκστρατείες θα πρέπει να διεξάγονται σε ενωσιακό επίπεδο, προκειμένου να υπερκεραστούν οι αβάσιμες, πολλές φορές, ανησυχίες σχετικά με αυτούς τους τρόπους πληρωμών· πιστεύει, στο πλαίσιο αυτό, ότι τα φιλικά προς τους καταναλωτές σημεία επαφής θα αυξήσουν την εμπιστοσύνη στις τηλεπληρωμές·

15.

υπογραμμίζει ότι, στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να λαμβάνονται σε πολλές περιπτώσεις μέτρα κατά των υφιστάμενων διακρίσεων για τους ευρωπαίους καταναλωτές, όταν απορρίπτονται οι πληρωμές των διασυνοριακών συναλλαγών τους μέσω του Διαδικτύου λόγω του τόπου από τον οποίο γίνονται·

16.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι στην τρέχουσα κατάσταση οι περισσότερες επιβαρύνσεις των πληρωμών είναι αδιαφανείς και επισημαίνει ότι όσοι δεν χρησιμοποιούν ακριβές μεθόδους πληρωμών πρέπει και πάλι να καλύπτουν το κόστος τους· υπενθυμίζει ότι κάθε μέθοδος πληρωμής συνεπάγεται ένα κόστος· ζητεί, επομένως, από την Επιτροπή να εξετάσει στο μέλλον και το κόστος, τις ιδιαιτερότητες και τις επιπτώσεις στις επιχειρήσεις των πληρωμών τοις μετρητοίς για όλους τους συμμετέχοντες στην αγορά και τους καταναλωτές σε σύγκριση με το κόστος άλλων μεθόδων πληρωμής· υπενθυμίζει ότι όλοι οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε βασικές τραπεζικές υπηρεσίες· υπογραμμίζει ότι οι ενέργειες προς την κατεύθυνση κοινών τεχνικών προτύπων πρέπει να θεωρούνται με γνώμονα τη σημασία, την αποτελεσματικότητα και την επάρκεια των προτύπων που ισχύουν σήμερα στην Ευρώπη·

17.

πιστεύει ότι τα κοινά τεχνικά πρότυπα, στη βάση της ανοιχτής πρόσβασης, μπορεί όχι μόνο θα βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας και τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς αλλά και να προωθήσουν επιπλέον τη διαλειτουργικότητα και θα επιφέρουν και πλεονεκτήματα ως προς την ασφάλεια, με τη μορφή κοινών προτύπων ασφάλειας, τα οποία θα ωφελήσουν τόσο τους καταναλωτές όσο και τους εμπόρους·

18.

επισημαίνει ότι για τις πληρωμές μέσω Διαδικτύου και μέσω κινητού τηλεφώνου τα περισσότερα πρότυπα θα πρέπει να είναι τα ίδια με εκείνα για τις τρέχουσες πληρωμές του ΕΧΠΕ, αλλά χρειάζονται επίσης νέα πρότυπα για την ασφάλεια και την ταυτοποίηση των πελατών και για την παροχή διατραπεζικής τηλεματικής διεκπεραίωσης σε πραγματικό χρόνο, υπογραμμίζει δε ότι η ανάπτυξη νέων προτύπων δεν αρκεί και ότι η συντονισμένη εφαρμογή τους είναι τουλάχιστον εξίσου σημαντική·

19.

τονίζει ότι η τυποποίηση δεν θα πρέπει να επιβάλλει φραγμούς στον ανταγωνισμό και την καινοτομία, αλλά αντιθέτως θα πρέπει να άρει τους φραγμούς ώστε να διασφαλίζονται ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη· συνιστά επομένως να είναι ανοιχτά τα πρότυπα ώστε να επιτρέπουν την καινοτομία και τον ανταγωνισμό στην αγορά, δεδομένου ότι η ανάθεση ενός ενιαίου ή κλειστού προτύπου θα περιόριζε την ανάπτυξη της αγοράς και την καινοτομία, θα επέβαλλε έναν δυσανάλογο περιορισμό, και δεν θα συνέβαλλε σε ίσους όρους ανταγωνισμού. επισημαίνει, ωστόσο, την αντιμονοπωλιακή έρευνα της Επιτροπής, που διεξήγαγε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Πληρωμών (ΕΣΠ), για τη διαδικασία τυποποίησης των πληρωμών μέσω Διαδικτύου (ηλεκτρονικές πληρωμές)·

20.

επισημαίνει ότι κατά βάση όλες οι συναλλαγές πληρωμών περιλαμβάνουν δεδομένα του ίδιου είδους, και υπογραμμίζει ότι χρειάζεται ασφάλεια στη μετάδοση των δεδομένων οποιασδήποτε πληρωμής, με επεξεργασία από άκρο σε άκρο σε πραγματικό χρόνο, και θεωρεί ότι προσφέρει πλεονεκτήματα το να χρησιμοποιούν όλα τα συστήματα το ίδιο μορφότυπο μηνύματος, ενώ υπενθυμίζει ότι προφανέστερη επιλογή είναι εκείνη που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά πιστώσεων και την άμεση χρέωση όπως ορίζεται στο παράρτημα του κανονισμού για την τελική ημερομηνία του ΕΧΠΕ (δηλ. ISO XML 20022)· συνιστά η ίδια μορφή μηνύματος να χρησιμοποιείται σε όλα τα δεδομένα των επικοινωνιών από το τερματικό στον πελάτη για τη μεταφορά όλων των απαιτούμενων πληροφοριών·

21.

υπογραμμίζει ότι, δεδομένης της ραγδαία εξελισσόμενης αλλά όχι ακόμη ώριμης φάσης της ανάπτυξης της αγοράς πληρωμών με ηλεκτρονικά μέσα και μέσω κινητού τηλεφώνου, η επιβολή υποχρεωτικών προτύπων στους βασικούς αυτούς τομείς για τη βελτίωση της ψηφιακής ενιαίας αγοράς στην Ευρώπη υπάρχει κίνδυνος να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην καινοτομία, τον ανταγωνισμό και την ανάπτυξη της αγοράς·

22.

επισημαίνει ότι σύμφωνα με τη δήλωση της Επιτροπής σχετικά με το αποτέλεσμα της δημόσιας διαβούλευσης για την Πράσινη Βίβλο, η εφαρμογή των προτύπων που αναπτύσσονται αντιπροσωπεύει συχνά μείζονα πρόκληση· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει τη δυνατότητα σύστασης μηχανισμών επιβολής, όπως ο καθορισμός καταληκτικών ημερομηνιών για τη μετάβαση·

23.

επισημαίνει ότι τα τέλη ανάληψης μετρητών από ΑΤΜ που δεν ανήκει στην τράπεζα και το σύστημα κάρτας του χρήστη της υπηρεσίας πληρωμών είναι συχνά υπέρογκα σε πολλά κράτη μέλη, και ότι θα πρέπει να βασίζονται περισσότερο στο κόστος σε ολόκληρο τον ΕΧΠΕ.

24.

επισημαίνει ότι όλες οι απαιτήσεις τυποποίησης και διαλειτουργικότητας πρέπει να αποσκοπούν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της διαφάνειας, του κενοτόμου χαρακτήρα, της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας των πληρωμών των ευρωπαϊκών συστημάτων πληρωμής, προς όφελος όλων των καταναλωτών και των άλλων φορέων· επισημαίνει ότι οποιαδήποτε απαίτηση τυποποίησης δεν πρέπει να επιβάλλει φραγμούς μέσω περιττών διαφοροποιήσεων από την παγκόσμια αγορά· πιστεύει, ακόμη, ότι η αναζήτηση κοινών προτύπων πρέπει να γίνει σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και σε στενή συνεργασία με τους βασικούς οικονομικούς εταίρους της ΕΕ·

25.

καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει τις δυνατότητες προώθησης των νεοεισερχόμενων στην αγορά πληρωμών με κάρτα, εξετάζοντας, για παράδειγμα, το ενδεχόμενο μιας κοινής υποδομής πληρωμών για όλες τις συναλλαγές ανεξαρτήτως του παρόχου της κάρτας·

26.

σημειώνει ότι ο διαχωρισμός των υποδομών πληρωμών από τα συστήματα πληρωμών θα μπορούσε να αυξήσει τον ανταγωνισμό, καθώς οι μικρότεροι παράγοντες της αγοράς δεν θα αποκλείονται πλέον εξαιτίας τεχνικών περιορισμών· υπογραμμίζει ότι οι πάροιχοι υπηρεσιών πληρωμής (ΠΥΠ) πρέπει να είναι ελεύθεροι να επιλέγουν οποιονδήποτε συνδυασμό διαθέσιμων υπηρεσιών έκδοσης και αποδοχής στο πλαίσιο των συστημάτων πληρωμών της αγοράς, και οι υποδομές πληρωμών θα πρέπει να διεκπεραιώνουν με ουδετερότητα τις συναλλαγές διαφόρων παράλληλων συστημάτων πληρωμών για παρόμοια μέσα·

27.

τονίζει ότι οποιοδήποτε μέτρο λαμβάνεται με αυτόν τον γνώμονα πρέπει να διασφαλίζει πάντοτε τον σεβασμό προς τον ελεύθερο και θεμιτό ανταγωνισμό και την ελεύθερη είσοδο και πρόσβαση στις αγορές, πρέπει, δε, να λαμβάνει υπόψη τις μελλοντικές τεχνολογικές καινοτομίες στον τομέα αυτόν, με στόχο την προσαρμογή του συστήματος στις μελλοντικές εξελίξεις, ενθαρρύνοντας και επιτρέποντας πάντα την ανταγωνιστικότητα και την καινοτομία·

28.

καλεί την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για καλύτερη διακυβέρνηση του ΕΧΠΕ, η οποία να καλύπτει την οργανωτική συγκρότηση για την ανάπτυξη των κύριων χαρακτηριστικών των υπηρεσιών πληρωμών και την εφαρμογή των απαιτήσεων που πρέπει να πληρούνται, ενώ η ανάπτυξη των τεχνικών προτύπων και των προτύπων ασφάλειας θα πρέπει να οργανωθεί χωριστά ώστε να υποστηρίζει την εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας· ζητεί μεγαλύτερη ισορροπία στην εκπροσώπηση όλων των ενδιαφερομένων μερών στην περαιτέρω εξέλιξη κοινών τεχνικών προτύπων και προτύπων ασφαλείας για τα συστήματα πληρωμών· καλεί την Επιτροπή να ανταποκριθεί σε προηγούμενα αιτήματα για μεταρρύθμιση της διακυβέρνησης του ΕΧΠΕ, προκειμένου να εξασφαλιστεί καλύτερη εκπροσώπηση των χρηστών των υπηρεσιών πληρωμών στη λήψη των αποφάσεων και στη διαδικασία καθορισμού προτύπων· σημειώνει ότι οι φορείς αυτοί περιλαμβάνουν — χωρίς όμως να περιορίζονται αποκλειστικώς — στο ΕΣΠ, τις οργανώσεις καταναλωτών, τις οργανώσεις εμπόρων και τις μεγάλες αλυσσίδες λιανικής πώλησης, την Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή (ΕΤΑ), την Επιτροπή, εμπειρογνώμονες σε διάφορους τομείς, στους φορείς παροχής υπηρεσιών πληρωμής εκτός των τραπεζών και τους φορείς εκμετάλλευσης δικτύων κινητών, διαδικτυακών, εμπορικών καρτών· καλεί τους φορείς αυτούς να ρυθμίσουν τις εργασίες τους με βάση νέα δομή διακυβέρνησης στην οποία θα έχει ρόλο και το Συμβούλιο ΕΧΠΕ· θεωρεί ότι το Συμβούλιο του ΕΧΠΕ θα πρέπει να επικουρείται από διάφορες τεχνικές επιτροπές, ή «επιχειρησιακές ομάδες» για τις ηλεκτρονικές πληρωμές, τις πληρωμές μέσω κινητού τηλεφώνου, τις κάρτες, τα μετρητά άλλα ζητήματα τυποποίησης, και από ειδικές ομάδες εργασίας· υπενθυμίζει τη δέσμευση που ανέλαβε η Επιτροπή με τη δήλωση για τη διακυβέρνηση του ΕΧΠΕ που περιλαμβάνεται στον κανονισμό (ΕΕ) 260/2012, να υποβάλει προτάσεις πριν από το τέλος του 2012· καλεί τους ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης, όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Τυποποίησης (Comité européen de normalisation, CEN) ή το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Τηλεπικοινωνιακών Προτύπων (ETSI), να διαδραματίσουν, σε συνεργασία με την Επιτροπή, περισσότερο ενεργό ρόλο κατά την τυποποίηση των πληρωμών με κάρτα·

29.

στο πλαίσιο αυτό αναγνωρίζει ότι ο Ενιαίος Χώρος Πληρωμών σε Ευρώ (ΕΧΠΕ) είναι βασικός πυλώνας για τη δημιουργία ενοποιημένης ενωσιακής αγοράς για τις πληρωμές, ενώ πρέπει να αποτελεί τη βάση πάνω στην οποία η αγορά θα αναπτυχθεί και θα καταστεί περισσότερο καινοτόμα και ανταγωνιστική·

30.

θεωρεί ότι η επιβολή κανόνων στις ηλεκτρονικές πληρωμές είναι συχνά δύσκολη, ανεπαρκής και διαφορετική στην Ευρώπη, και ότι θα πρέπει να καταβληθούν εντονότερες προσπάθειες για να εξασφαλιστεί η ορθή και ομοιόμορφη επιβολή των κανόνων·

31.

επιβεβαιώνει ότι μια προσέγγιση αυτορρύθμισης δεν επαρκεί· εκτιμά ότι τα κράτη μέλη σε συνεργασία με την Επιτροπή και την ΕΚΤ θα πρέπει να αναλάβουν πιο ενεργό και ηγετικό ρόλο, και ότι θα πρέπει να εξασφαλιστεί η δέουσα συμμετοχή και διαβούλευση των σχετικών εμπλεκόμενων φορέων, ειδικότερα των ενώσεων καταναλωτών, κατά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων·

32.

θεωρεί πιθανό ότι θα αυξάνεται διαρκώς ο αριθμός των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων οι δραστηριότητες των οποίων θα εξαρτώνται ουσιαστικά από τη δυνατότητά τους να δέχονται πληρωμές με κάρτα· πιστεύει ότι είναι προς το δημόσιο συμφέρον να καθοριστούν αντικειμενικοί κανόνες που θα περιγράφουν τις συνθήκες και τις διαδικασίες βάσει των οποίων τα συστήματα πληρωμών με κάρτα θα μπορούν να αρνούνται μονομερώς την αποδοχή·

33.

θεωρεί σημαντικό να ενισχυθεί η διακυβέρνηση του ΕΧΠΕ και να ανατεθεί στο Συμβούλιο του ΕΧΠΕ ισχυρότερος ρόλος, το δε νέο αυτό όργανο διακυβέρνησης να απαρτίζεται από εκπροσώπους των κυρίων ενδιαφερομένων και να δημιουργηθεί με τρόπο που να εξασφαλίζει δημοκρατικό έλεγχο μέσω της Επιτροπής και άλλων ενωσιακών αρχών· προτείνει, ένα ανανεωμένο Συμβούλιο ΕΧΠΕ να τεθεί επικεφαλής του έργου, να προσδιορίζει το χρονοδιάγραμμα και το πρόγραμμα εργασιών, να αποφασίζει για τις προτεραιότητες και τα βασικά ζητήματα, καθώς και να διαμεσολαβεί στις διαφωνίες μεταξύ των ενδιαφερομένων· επισημαίνει ότι πρέπει να εξασφαλίζεται ο δημοκρατικός έλεγχος με την ανάθεση σημαντικού ρόλου στην Επιτροπή, την ΕΚΤ και την ΕΑΤ·

34.

εκφράζει την ικανοποίησή του για τη διαβούλευση που διεξάγει η Επιτροπή με τους ενδιαφερομένους στο πλαίσιο της Πράσινης Βίβλου για τη διακυβέρνηση του ΕΧΠΕ σύμφωνα με την αιτιολογική σκέψη 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 260/2012, και αναμένει από την Επιτροπή την υποβολή της σχετικής πρότασης στο τέλος του έτους· υπογραμμίζει ότι άμεση προτεραιότητα όλων των ενδιαφερομένων του ΕΧΠΕ πρέπει να είναι η προετοιμασία της μετάβασης στον ΕΧΠΕ με τις προϋποθέσεις που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 260/2012, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση από τα εθνικά στα πανευρωπαϊκά συστήματα πληρωμών·

35.

επισημαίνει ότι απαιτείται περαιτέρω τυποποίηση και ευθυγράμμιση πρακτικών ώστε να ξεπεραστούν τα τεχνικά εμπόδια και οι εθνικές απαιτήσεις διακανονισμού και εκκαθάρισης και να προαχθεί περαιτέρω η διασυνοριακή αποδοχή, μια ρύθμιση που θα αυξήσει τον ανταγωνισμό και, συνεπώς, και τις επιλογές που διατίθενται στους εμπόρους και θα μπορούσε να επιφέρει πιο οικονομικά συμφέρουσες μεθόδους πληρωμών για τους πελάτες· πιστεύει ότι οι έμποροι θα πρέπει να είναι καλύτερα ενημερωμένοι για τις δυνατότητες διασυνοριακής αποδοχής·

36.

ενθαρρύνει την ενεργό αναζήτηση λύσεων για τη μεγαλύτερη διευκόλυνση της διασυνοριακής αποδοχής, δεδομένων των πλεονεκτημάτων της για την εσωτερική αγορά· εκφράζει την ανησυχία του για τους υφιστάμενους εθνικούς, νομικούς και τεχνικούς φραγμούς, όπως ορισμένοι όροι αδειοδότησης που θα πρέπει να αρθούν προκειμένου οι μη εγχώριοι συμβατοί με τον ΕΧΠΕ αποδέκτες να μην αντιμετωπίζονται διαφορετικά από τους εγχώριους στη συγκεκριμένη χώρα·

37.

υπογραμμίζει ότι δεν θα πρέπει να υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των νομοθεσιών για τους διάφορους λογαριασμούς πληρωμών, και ότι οι πληρωμές πρέπει να είναι δυνατόν να γίνονται με μεταφορές κεφαλαίων μέσω Διαδικτύου ή κινητού τηλεφώνου προς οποιονδήποτε αποδέκτη διαθέτει λογαριασμό σε οποιοδήποτε χρηματοπιστωτικό ίδρυμα συνδεδεμένο στον ΕΧΠΕ·

38.

υπογραμμίζει ότι όλοι οι εγκεκριμένοι ΠΥΠ θα πρέπει να έχουν το ίδιο δικαίωμα πρόσβασης σε ευκολίες εκκαθάρισης και διακανονισμού, αν διαθέτουν κατάλληλες διαδικασίες διαχείρισης κινδύνου, πληρούν ελάχιστες τεχνικές απαιτήσεις και κρίνονται επαρκώς σταθεροί ώστε να μην θέτουν οποιονδήποτε κίνδυνο, δηλαδή να υπόκεινται ουσιαστικά στις ίδιες σχετικές απαιτήσεις όπως οι τράπεζες·

39.

υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου στην υπόθεση Mastercard, της 24ης Μαΐου 2012, η πολυμερής διατραπεζική προμήθεια (ΠΔΠ) μπορεί να θεωρηθεί αντίθετη στον ανταγωνισμό, και ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει τρόπους για να ληφθεί η απόφαση αυτή υπόψη στη ρύθμιση του επιχειρηματικού μοντέλου των πληρωμών με κάρτα, μέσω κινητού τηλεφώνου ή μέσω Διαδικτύου·

40.

σημειώνει ότι τα τρέχοντα έσοδα ΠΔΠ σε πολλές περιπτώσεις είναι υπερβολικά υψηλά σε σχέση με το κόστος που θα έπρεπε να καλύπτουν· επισημαίνει ότι ενδέχεται να είναι απαραίτητη η εξισορρόπηση διαφόρων επιβαρύνσεων πληρωμής προκειμένου να διασφαλισθεί ότι οι πρακτικές διασταυρούμενης επιδότησης δεν θα προάγουν πλέον αναποτελεσματικές επιλογές μέσων και καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει με κανονισμό ότι τα ΠΔΠ δεν θα στρεβλώνουν πλέον τον ανταγωνισμό δημιουργώντας εμπόδια σε νεοεισερχόμενους της αγοράς και την καινοτομία· καλεί την Επιτροπή να προχωρήσει, μέχρι τα τέλη του 2012, σε αξιολόγηση επιπτώσεων σχετικά με τις διάφορες επιλογές· υπογραμμίζει ότι χρειάζεται νομική σαφήνεια και ασφάλεια δικαίου όσον αφορά τις ΠΔΠ·

41.

επισημαίνει ότι μετά από μια μεταβατική περίοδο, οι συμβατές με τον ΕΧΠΕ κάρτες πληρωμών των προσώπων από οποιοδήποτε κράτος μέλος θα πρέπει να γίνονται δεκτές σε κάθε τερματικό πληρωμών στον ΕΧΠΕ, και οι πληρωμές να διεκπεραιώνονται με ασφάλεια· επισημαίνει ότι η απαίτηση αυτή μπορεί να συνεπάγεται την ανάγκη για ρύθμιση των ΠΔΠ έτσι ώστε να πέσουν κάτω από ένα όριο, με τρόπο που να μην προκαλέσει αύξηση των ΠΔΠ σε κανένα κράτος μέλος, αλλά μόνο μείωση και ίσως τάση για μηδενισμό σε προσεχές στάδιο·

42.

θεωρεί ότι η διασυνοριακή και η κεντρική αποδοχή χρειάζονται βελτίωση, και ότι θα πρέπει να εξαλειφθεί κάθε τεχνικό ή νομικό εμπόδιο, δεδομένου ότι αυτό θα συνέβαλλε στο να μειωθούν τα επίπεδα των ΠΔΠ και οι επιβαρύνσεις των εμπόρων·

43.

θεωρεί ότι οι ΠΔΠ θα πρέπει να ρυθμίζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο, διασφαλίζοντας αφενός την ευκολότερη πρόσβαση των νέων παικτών της αγοράς στη διασυνοριακή αποδοχή, ώστε να παρέχεται στους εμπόρους πραγματική επιλογή όσον αφορά το σύστημα πληρωμών στο οποίο στο οποίο επιθυμούν να ενταχθούν· επισημαίνει ότι αν η νέα αυτή νομοθετική πρόταση προβλέπει επιβαρύνσεις, θα πρέπει να εξασφαλίζεται πλήρης διαφάνεια όσον αφορά τα στοιχεία που συνθέτουν το ύψος τους· υπενθυμίζει ότι το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 260/2012 σχετικά με την καθιέρωση τεχνικών και επιχειρηματικών απαιτήσεων για τις μεταφορές πίστωσης και τις άμεσες χρεώσεις σε ευρώ προβλέπει ότι δεν μπορεί να εφαρμόζεται καμιά μετά την 1η Φεβρουαρίου 2017· ζητεί να ακολουθηθεί η ίδια προσέγγιση και για τις πληρωμές με κάρτα·

44.

θεωρεί ότι το επιχειρηματικό μοντέλο για τα τριμερή και μικτά συστήματα πληρωμών μπορεί να οδηγήσει σε προβληματισμούς σχετικά με τον ανταγωνισμό παρόμοιους με εκείνους για τα τετραμερή συστήματα· πιστεύει, ως εκ τούτου, ότι όλα τα συστήματα κάρτας, τριμερή, τετραμερή ή μικτά, καθώς και οποιοσδήποτε νεοεισερχόμενος στην αγορά, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ισότιμα προκειμένου να εξασφαλίζονται ίσοι όροι ανταγωνισμού και να εντείνεται ο ανταγωνισμός και η διαφάνεια για τους καταναλωτές και τους εμπόρους·

45.

σημειώνει ότι η έκδοση καρτών πληρωμών με περισσότερα του ενός σήματα, που υιοθετήθηκε εθελοντικά από τα συμμετέχοντα συστήματα πληρωμών, θα μπορούσε να ωφελήσει τους καταναλωτές καθώς θα σήμαινε λιγότερες κάρτες στα πορτοφόλια των καταναλωτών και θα διευκόλυνε την πρόσβαση των εθνικών εγχώριων συστημάτων στην ευρύτερη αγορά του ΕΧΠΕ, προωθώντας τον ανταγωνισμό· επισημαίνει, ωστόσο, ότι η έκδοση καρτών πληρωμών με περισσότερα του ενός σήματα δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται για την παράκαμψη των εγχώριων συστημάτων με την προαποφασισμένη χρήση του εγχώριου σήματος·

46.

επισημαίνει ότι οι πελάτες κάτοχοι καρτών θα πρέπει να είναι ελεύθεροι να επιλέγουν ποια από τα παρεχόμενα εναλλακτικά σήματα είναι ενεργοποιημένα στις συγκεκριμένες κάρτες τους, και εμμένει στην άποψη ότι οι έμποροι θα πρέπει να έχουν δικαίωμα να επιλέξουν ποια από τα εναλλακτικά σήματα θα αποδέχονται, ενώ σε κάθε πληρωμή οι κάτοχοι των καρτών πρέπει να έχουν δικαίωμα να επιλέξουν ποιο από τα σήματα της κάρτας τους που αποδέχεται ο έμπορος θα χρησιμοποιήσουν· ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει λύσεις που να ενθαρρύνουν την έκδοση καρτών σε περισσότερα του ενός συστήματα ΕΧΠΕ· πιστεύει ότι πρέπει να εξεταστούν διεξοδικά ζητήματα όπως η συμβατότητα των διαδικασιών διαχείρισης, η τεχνική διαλειτουργικότητα και η ευθύνη για τις αδυναμίες σε θέματα ασφάλειας·

47.

επισημαίνει ότι η κάρτα πολλαπλών σημάτων θα πρέπει να καθιερωθεί με κατάλληλη ενημέρωση των καταναλωτών, προκειμένου να προστατεύονται και να μην εκτίθενται στον κίνδυνο να παραπλανηθούν· υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να είναι σαφές σε όλα μέρη το ποιος είναι υπεύθυνος για την προστασία και την εμπιστευτικότητα των δεδομένων των κατόχων καρτών και των εμπόρων και ποιος για το μέσο πληρωμών πολλαπλών σημάτων·

48.

πιστεύει ότι οι επιβαρύνσεις, οι εκπτώσεις και άλλες πρακτικές επηρεασμού είναι συχνά επιζήμιες για τους τελικούς καταναλωτές· πιστεύει ότι οι επιβαρύνσεις που βασίζονται αποκλειστικά στην από πλευράς πελάτη επιλογή πληρωμής κινδυνεύουν να είναι αυθαίρετες και μπορεί να χρησιμοποιηθούν καταχρηστικά για να αυξήσουν μάλλον τα έσοδα παρά για να καλύψουν το κόστος· πιστεύει ότι είναι σημαντικό να αποκλειστεί η δυνατότητα επιβολής υπερβολικών επιβαρύνσεων όσον αφορά τη προμήθεια του εμπόρου σε μια συγκεκριμένη συναλλαγή και να ελεγχθούν οι εκπτώσεις και οι παρεμφερείς πρακτικές προσέλκυσης πελατών σε επίπεδο ΕΕ· συνεπώς, τονίζει ότι οι έμποροι πρέπει να αποδεχθούν ένα κοινής εφαρμογής μέσο πληρωμής χωρίς πρόσθετη επιβάρυνση (πιστωτική κάρτα που συμμορφώνεται με το ΕΧΠΑ, ηλεκτρονική πληρωμή), και ότι οιαδήποτε επιβάρυνση ή άλλο μέσο επ’ουδενί δεν θα υπερβαίνει το πρόσθετο άμεσο κόστος των μέσων αυτών σε σύγκριση με το μέσο που είναι αποδεκτό χωρίς πρόσθετη επιβάρυνση·

49.

τονίζει ότι θα πρέπει να απαιτείται μεγαλύτερη διαφάνεια και καλύτερη ενημέρωση προς τους καταναλωτές σχετικά με τις πρόσθετες χρεώσεις και τα επιπλέον τέλη για τη χρήση των μέσων πληρωμής, καθώς οι έμποροι συνήθως περιλαμβάνουν το κόστος των συναλλαγών τους στις τιμές των αγαθών και των υπηρεσιών που προσφέρουν, με αποτέλεσμα οι καταναλωτές να μην ενημερώνονται δεόντως εκ των προτέρων για το συνολικό κόστος και να πληρώνουν περισσότερα χρήματα για τις αγορές τους, και συνεπώς να κλονίζεται η εμπιστοσύνη τους·

50.

επισημαίνει ότι η χρέωση επιβαρύνσεων με βάση αποκλειστικά την επιλογή πληρωμής του καταναλωτή υπάρχει κίνδυνος να είναι αυθαίρετη, μπορεί να χρησιμοποιηθεί αθέμιτα για την επίτευξη πρόσθετων εσόδων αντί για την κάλυψη του κόστους, και γενικά δεν είναι επωφελής για την ανάπτυξη της ενιαίας αγοράς, δεδομένου ότι εμποδίζει τον ανταγωνισμό και αυξάνει τον κατακερματισμό της αγοράς και τη σύγχυση των καταναλωτών·

51.

σημειώνει ότι η μείωση των πρόσθετων επιβαρύνσεων στο άμεσο κόστος της χρήσης μέσου πληρωμής αποτελεί μια δυνατότητα, όπως είναι και η σε επίπεδο ΕΕ απαγόρευση των πρόσθετων επιβαρύνσεων· καλεί την Επιτροπή να διενεργήσει αξιολόγηση των επιπτώσεων της απαγόρευσης των δυνατοτήτων επιβολής πρόσθετων επιβαρύνσεων όσον αφορά την προμήθεια του εμπόρου, καθώς επίσης και μια πανευρωπαϊκής κλίμακας απαγόρευση της πρόσθετης επιβάρυνσης, με βάση το άρθρο 19 της οδηγίας 2011/83/EΕ για τα δικαιώματα των καταναλωτών·

52.

τονίζει ότι για να αναπτυχθεί πλήρως το δυναμικό των ηλεκτρονικών πληρωμών, έχει ζωτική σημασία να διασφαλιστεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών, που με τη σειρά του προϋποθέτει υψηλό επίπεδο ασφάλειας για τη διασφάλιση από τους κινδύνους διάπραξης απάτης και προκειμένου να προστατευθούν τα ευαίσθητα και προσωπικά δεδομένα των καταναλωτών·

53.

υπογραμμίζει ότι η ιδιωτικότητα των καταναλωτών θα πρέπει να προστατεύεται με βάση την ενωσιακή και την εθνική νομοθεσία, και ότι κάθε μέρος στην αλυσίδα της πληρωμής θα πρέπει να έχει πρόσβαση μόνο σε δεδομένα σχετικά με το τμήμα της επεξεργασίας που το αφορά ενώ τα υπόλοιπα δεδομένα θα πρέπει να παραμένουν κρυπτογραφημένα·

54.

θεωρεί ότι οι ελάχιστες απαιτήσεις ασφάλειας για τις πληρωμές μέσω Διαδικτύου, με κάρτα και μέσω κινητού τηλεφώνου θα πρέπει να είναι ίδιες σε όλα τα κράτη μέλη και να υπάρχει κοινός φορέας διακυβέρνησης ο οποίος να καθορίζει τις απαιτήσεις· σημειώνει ότι οι τυποποιημένες λύσεις ασφαλείας θα απλοποιούσαν την ενημέρωση του καταναλωτή και, ταυτόχρονα, και τους τρόπους προσαρμογής του καταναλωτή στις ρυθμίσεις ασφαλείας ενώ παράλληλα, θα περιόριζαν το κόστος στο πλαίσιο των ΠΥΠ· προτείνει, ως εκ τούτου, όλοι οι ΠΥΠ να υποχρεούνται να τηρούν κοινές ελάχιστες λύσεις ασφαλείας οι οποίες, μολονότι θα μπορούν να βελτιώνονται από τους ΠΥΠ, δεν πρέπει να δημιουργούν εμπόδια στον ανταγωνισμό·

55.

υπενθυμίζει ότι οι καταναλωτές δεν μπορούν να βαρύνονται με την τελική ευθύνη για τα μέτρα ασφάλειας που αφορούν τις διάφορες μεθόδους πληρωμής, αλλά ότι θα πρέπει να ενημερώνονται για τα προληπτικά μέτρα ασφαλείας, ενώ τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα θα πρέπει να είναι υπεύθυνα για το κόστος της απάτης, εκτός αν η απάτη προκλήθηκε από τον καταναλωτή με δόλια ενέργεια ή λόγω σκόπιμης ή από βαριά αμέλεια μη τήρησης μιας ή περισσοτέρων από τις υποχρεώσεις του σύμφωνα με το άρθρο 56 της οδηγίας για τις υπηρεσίες πληρωμών, προκειμένου να τους δοθεί ένα κίνητρο να βελτιώνουν διαρκώς το επίπεδο ασφαλείας τους· συνεπώς, πιστεύει ότι πρέπει να ενθαρρυνθούν οι εκστρατείες ενημέρωσης του κοινού με σκοπό την αύξηση της συνειδητοποίησης και γνώσης του κοινού όσον αφορά ιδίως τα θέματα ψηφιακής ασφαλείας· καλεί την Επιτροπή να λαμβάνει υπόψη κατά την ανάπτυξη στρατηγικής και μέσων για την ολοκλήρωση των αγορών πληρωμών με κάρτα, μέσω Διαδικτύου και μέσω κινητού τηλεφώνου, τα πρότυπα και τις συστάσεις του ΕΕΠΔ σχετικά με τη διαφάνεια, την ταυτοποίηση του ελεγκτή/χειριστή, την αναλογικότητα και τα δικαιώματα του υποκειμένου των δεδομένων· θεωρεί σημαντικό να κοινοποιούνται όλα τα κρούσματα απάτης σε σχέση με πληρωμές στον ΕΧΠΕ σε κεντρική υπηρεσία παρακολούθησης, στατιστικών και αξιολόγησης, προκειμένου να υπάρχει γρήγορη αντίδραση στις νέες απειλές ασφάλειας, και να δημοσιεύονται οι κύριες εξελίξεις· ζητεί από την Επιτροπή να επεκτείνει την έννοια της ενσωμάτωσης της ιδιωτικότητας στη σχεδίαση πέρα από τους μηχανισμούς ταυτοποίησης και τα μέτρα ασφάλειας, προκειμένου να εξασφαλίζεται η ελαχιστοποίηση των δεδομένων, η ιδιωτικότητα να υλοποιείται με τις προκαθορισμένες ρυθμίσεις, να περιορίζεται η πρόσβαση στις πληροφορίες των προσώπων σε εκείνες που είναι απολύτως αναγκαίες για την παροχή της υπηρεσίας, και να υλοποιηθούν μέσα που επιτρέπουν στους χρήστες να προστατεύουν καλύτερα τα προσωπικά τους δεδομένα·

56.

θεωρεί ότι οι προσωπικές πληρωμές με κάρτα ήδη χαίρουν υψηλών επιπέδων ασφάλειας και ότι η σταδιακή μετάβαση από τις μαγνητικές κάρτες σε κάρτες με μικροεπεξεργαστή, που θα πρέπει να είναι ολοκληρωθούν σύντομα, θα αναβαθμίσει το επίπεδο ασφάλειας περαιτέρω· εκφράζει την ανησυχία του σχετικά με θέματα ασφάλειας που συνδέονται με άλλες μορφές πληρωμών με κάρτα και σχετικά με το γεγονός ότι ορισμένες ευρωπαϊκές εφαρμογές Europay, MasterCard και Visa δεν θα είναι απολύτως συνεπείς και ζητεί να καταβληθούν προσπάθειες για την αποκατάσταση της ανεπιθύμητης αυτής κατάστασης, ενώ υπενθυμίζει ότι είναι απαραίτητο να αναζητηθούν βελτιωμένες λύσεις για τις εξ αποστάσεως πληρωμές με κάρτα βάσει δικτύου· ζητεί από την Επιτροπή να συλλέξει ανεξάρτητα στοιχεία για την απάτη στις ηλεκτρονικές πληρωμές και να περιλάβει στη νομοθετική της πρόταση κατάλληλες διατάξεις για την καταπολέμηση της απάτης·

57.

πιστεύει ότι η διαβίβαση σε τρίτους δεδομένων σχετικά με την επάρκεια των χρηματικών ποσών σε τραπεζικούς λογαριασμούς ενέχει κινδύνους· σημειώνει ότι ένας από τους κινδύνους είναι ότι οι καταναλωτές ενδέχεται να μη γνωρίζουν ακριβώς ποιος έχει πρόσβαση στις πληροφορίες για τον λογαριασμό τους, βάσει ποιου νομικού πλαισίου, ούτε ποιος φορέας είναι υπεύθυνος για τις υπηρεσίες πληρωμών που χρησιμοποιεί ο καταναλωτής· υπογραμμίζει ότι η προστασία των δεδομένων δεν μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο σε κανένα στάδιο·

58.

τονίζει ότι με ρύθμιση θα μπορούσαν να μειωθούν αυτοί οι κίνδυνοι για την ασφάλεια και οι πληρωμές μέσω ΠΥΠ εκτός των τραπεζών να καταστούν εξίσου ασφαλείς με τις πληρωμές απευθείας από τραπεζικούς λογαριασμούς, εφόσον στην πράξη διατίθενται ασφαλή συστήματα και ορίζονται σαφώς η νομιμότητα της πρόσβασης αυτής και οι οργανισμοί που ζητούν αυτή την πρόσβαση·

59.

επομένως, δεν τάσσεται υπέρ της πρόσβασης τρίτων σε πληροφορίες τραπεζικού λογαριασμού πελάτη παρά μόνο αν το σύστημα είναι αποδεδειγμένα ασφαλές και έχει δοκιμαστεί διεξοδικά· σημειώνει ότι ενδεχόμενος μελλοντικός κανονισμός για την πρόσβαση τρίτων μερών θα πρέπει να περιορίζεται σε πληροφορίες τύπου «ναι ή όχι» σχετικά με την επάρκεια κεφαλαίων, ενώ θα πρέπει να αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην ασφάλεια, την προστασία των δεδομένων και τα δικαιώματα των καταναλωτών· θεωρεί, συγκεκριμένα, ότι θα πρέπει να διευκρινίζεται σαφώς ποιοι ακριβώς φορείς μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ποιες ακριβώς πληροφορίες και υπό ποιες προϋποθέσεις μπορούν να αποθηκεύονται τα δεδομένα, και ότι οι διατάξεις αυτές πρέπει να υπόκεινται σε συμβατική σχέση μεταξύ των εμπλεκομένων οντοτήτων· υπογραμμίζει ότι κατά τον καθορισμό του κανονιστικού πλαισίου για την πρόσβαση τρίτων μερών, απαιτείται να γίνει σαφής διάκριση μεταξύ της πρόσβασης σε πληροφορίες σχετικά με την επάρκεια κεφαλαίων για μια συγκεκριμένη συναλλαγή και της πρόσβασης σε πληροφορίες λογαριασμών πελατών γενικά· ζητεί από την Επιτροπή να εξασφαλίσει την προστασία των προσωπικών δεδομένων προτείνοντας, μετά από διαβούλευση με τον Ευρωπαίο Επόπτη Προστασίας των Δεδομένων, σαφή ρύθμιση σχετικά με τον ρόλο κάθε παράγοντα στη συλλογή των δεδομένων και τον σκοπό για τον οποίο θα γίνεται η συλλογή, και σαφή ορισμό των παραγόντων που είναι υπεύθυνοι για τη συλλογή, την επεξεργασία και τη διατήρηση των δεδομένων· προσθέτει ότι οι χρήστες καρτών θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης στα προσωπικά δεδομένα τους και διόρθωσής τους, και σε σύνθετο διασυνοριακό πλαίσιο· θεωρεί ότι οι απαιτήσεις προστασίας των δεδομένων θα πρέπει να εφαρμοστούν με βάση την αρχή της ενσωμάτωσης της ιδιωτικότητας στη σχεδίαση και στις προκαθορισμένες επιλογές, και ότι οι επιχειρήσεις ή οι καταναλωτές δεν θα πρέπει να φέρουν ευθύνη για την προστασία των δεδομένων τους·

60.

θεωρεί ότι θα πρέπει να ενισχυθούν τα δικαιώματα των καταναλωτών σε σχέση με την επιστροφή χρημάτων, τόσο στην περίπτωση μη εγκεκριμένων πληρωμών όσο και στην περίπτωση μη παραδοθέντων (ή μη παραδοθέντων όπως αναμενόταν) αγαθών ή υπηρεσιών, και ότι τα αποτελεσματικά συστήματα συλλογικής προσφυγής και εναλλακτικής επίλυσης διαφορών αποτελούν απαραίτητα εργαλεία για την προστασία των καταναλωτών, μεταξύ άλλων στο πεδίο των ηλεκτρονικών πληρωμών·

61.

επισημαίνει ότι στον βαθμό που οι απειλές για την ασφάλεια εξακολουθούν να αυξάνονται πρέπει να αναλάβουν ρόλο στην ανάπτυξη προτύπων ασφαλείας η ΕΥΤ και το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Τηλεπικοινωνιακών Προτύπων (ETSI)·

62.

επισημαίνει ότι στα συστήματα πληρωμών όπου ένας ή περισσότεροι συμμετέχοντες βρίσκονται σε διαφορετικά κράτη μέλη, η Επιτροπή αναμένεται να υποβάλει διευκρινιστική πρόταση σχετικά με το σύστημα δικαστικής ή εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών που θα πρέπει να χρησιμοποιείται, και ότι οι καταναλωτές πρέπει να μπορούν εύκολα να έχουν πρόσβαση σ’ αυτούς τους εναλλακτικούς φορείς επίλυσης διαφορών και να προσφεύγουν σε αυτούς·

63.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή καθώς και στα εθνικά κοινοβούλια.

16.12.2015   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 419/28

—

έχοντας υπόψη τις προτάσεις και την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Σεπτεμβρίου 2012, για την τραπεζική ένωση,

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της ομάδας G20, της 18ης Ιουνίου 2012, στα οποία ζητείται η ολοκλήρωση των εργασιών σχετικά με το σκιώδες τραπεζικό σύστημα, προκειμένου να επιτευχθεί πλήρης εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 6ης Ιουλίου 2011, σχετικά με τη χρηματοπιστωτική, οικονομική και κοινωνική κρίση: συστάσεις για τα ενδεικνυόμενα μέτρα και πρωτοβουλίες (1),

—

έχοντας υπόψη την ενδιάμεση έκθεση προόδου των αξόνων δράσης που προσδιόρισε το Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (FSB) όσον αφορά τις συμφωνίες επαναγοράς (repos) και τον δανεισμό τίτλων, η οποία δημοσιεύθηκε στις 27 Απριλίου 2012, και την έκθεση διαβούλευσης σχετικά με τα αμοιβαία κεφάλαια χρηματαγοράς (MMF), η οποία δημοσιεύθηκε από τη Διεθνή Οργάνωση Επιτροπών Κεφαλαιαγοράς (IOSCO) την ίδια ημερομηνία,

—

έχοντας υπόψη το έκτακτο έγγραφο αρ. 133 της ΕΚΤ, σχετικά με το σκιώδες τραπεζικό σύστημα στη ζώνη του ευρώ, που δημοσιεύθηκε στις 30 Απριλίου 2012,

—

έχοντας υπόψη την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής με τίτλο «Σκιώδες τραπεζικό σύστημα» (COM(2012)0102),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής, της 26ης Ιουλίου 2012, με τίτλο «Product Rules, Liquidity Management, Depositary, Money Market Funds and Long-term Investments for UCITs» (Κανόνες περί προϊόντων, διαχείριση ρευστότητας, υπηρεσίες θεματοφυλακής, αμοιβαία κεφάλαια χρηματαγοράς και μακροπρόθεσμες επενδύσεις για τους ΟΣΕΚΑ),

—

έχοντας υπόψη την έκθεση για την ενίσχυση της εποπτείας και τη ρύθμιση του σκιώδους τραπεζικού συστήματος, που δημοσίευσε το FSB στις 27 Οκτωβρίου 2011 ανταποκρινόμενο στις προσκλήσεις της G20 στη Σεούλ το 2010 και στις Κάννες το 2011,

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (A7-0354/2012),

A.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η έννοια του σκιώδους τραπεζικού συστήματος, όπως ορίζεται από το FSB, καλύπτει το σύστημα πιστωτικής διαμεσολάβησης που περιλαμβάνει οντότητες και δραστηριότητες εκτός του κανονικού τραπεζικού συστήματος·

B.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ρυθμιζόμενες οντότητες του κανονικού τραπεζικού συστήματος συμμετέχουν εκτενώς στις δραστηριότητες που περιλαμβάνονται στον ορισμό του σκιώδους τραπεζικού συστήματος και διασυνδέονται από πολλές απόψεις με οντότητες του σκιώδους τραπεζικού συστήματος·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μεγάλο ποσοστό των δραστηριοτήτων σκιώδους τραπεζικού συστήματος συγκαταλέγονται εν μέρει στον ρυθμιζόμενο τραπεζικό τομέα και αυτό θα πρέπει να αντικατοπτρίζεται πλήρως στο υφιστάμενο ρυθμιστικό πλαίσιο·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένα στοιχεία που εμπίπτουν στον όρο «σκιώδες τραπεζικό σύστημα» είναι ζωτικής σημασίας για τη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας και πρέπει να δοθεί η δέουσα προσοχή κατά τον ορισμό του πεδίου εφαρμογής οποιουδήποτε νέου ρυθμιστικού μέτρου ή κατά την επέκταση τυχόν υφιστάμενου τέτοιου μέτρου·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, το σκιώδες τραπεζικό σύστημα ορθώς κρατά τον κίνδυνο χωριστά από τον τραπεζικό τομέα και ως εκ τούτου μακριά από τον δυνητικό αντίκτυπο στον φορολογούμενο ή στο ίδιο το σύστημα· λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη ότι η πληρέστερη κατανόηση των σκιωδών τραπεζικών δραστηριοτήτων, της σύνδεσής τους με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και των ρυθμίσεων για να εξασφαλισθεί διαφάνεια, μείωση του συστημικού κινδύνου και εξάλειψη οιωνδήποτε αθέμιτων πρακτικών αποτελεί αναγκαίο μέρος της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι για να αποσαφηνιστεί το σκιώδες τραπεζικό σύστημα, είναι απαραίτητο κάθε ρύθμιση να αντιμετωπίζει πλήρως την αναλυτική ικανότητα, την πολυπλοκότητα και την αδιαφάνεια των χρηματοπιστωτικών δραστηριοτήτων που την αφορούν, και δη σε κατάσταση κρίσης·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις του FSB, το μέγεθος του σκιώδους τραπεζικού συστήματος ανήλθε περίπου σε 51 τρισεκατομμύρια ευρώ το 2011, από 21 τρισεκατομμύρια ευρώ το 2002· το μέγεθος αυτό αντιπροσωπεύει το 25 έως 30 % του συνολικού χρηματοπιστωτικού συστήματος και το ήμισυ του μεγέθους των τραπεζικών περιουσιακών στοιχείων·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, παρά ορισμένες ενδεχομένως θετικές επιπτώσεις της, όπως αυξημένη αποτελεσματικότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, μεγαλύτερη ποικιλία προϊόντων και μεγαλύτερος ανταγωνισμός, η σκιώδης τραπεζική δραστηριότητα έχει αναγνωριστεί ως μία από τις πιθανές βασικές αιτίες ή τους πιθανούς βασικούς παράγοντες της χρηματοπιστωτικής κρίσης και ενδέχεται να απειλήσει τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι το FSB απαιτεί αυξημένη εποπτεία για την έκταση της σκιώδους τραπεζικής δραστηριότητας, που δημιουργεί ανησυχίες i) σχετικά με συστημικούς κινδύνους, ιδίως μέσω μετατροπής της λήξης/της ρευστότητας, βαθμών μόχλευσης και ελλιπούς μεταβίβασης πιστωτικού κινδύνου, και ii) σχετικά με το ρυθμιστικό αρμπιτράζ·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προτάσεις σχετικά με το σκιώδες τραπεζικό σύστημα και τη δομή των λιανικών δραστηριοτήτων και των επενδυτικών βραχιόνων των δανειστών αποτελούν σημαντικά στοιχεία για μια αποτελεσματική εφαρμογή της απόφασης της G20 του 2008, που στόχο έχει να ρυθμίζει κάθε προϊόν και κάθε φορέα· εκτιμώντας επίσης ότι η Επιτροπή πρέπει να εξετάζει αυτό το πεδίο ταχύτερα και πιο κριτικά·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, ως παγκόσμιο φαινόμενο, η σκιώδης τραπεζική απαιτεί την υιοθέτηση μιας συνεκτικής παγκόσμιας ρυθμιστικής προσέγγισης βάσει των συστάσεων του FSB (πρόκειται να δημοσιευθούν εντός των προσεχών εβδομάδων), μαζί με εκείνες οποιωνδήποτε άλλων αρμόδιων εθνικών ή υπερεθνικών ρυθμιστικών φορέων·

1.

επικροτεί την Πράσινη Βίβλο της Επιτροπής ως ένα πρώτο βήμα προόδου προς την αυστηρότερη παρακολούθηση και εποπτεία του σκιώδους τραπεζικού συστήματος· τάσσεται υπέρ της προσέγγισης της Επιτροπής, που βασίζεται στην έμμεση ρύθμιση και στην κατάλληλη επέκταση ή αναθεώρηση των ισχυόντων κανονισμών για το σκιώδες τραπεζικό σύστημα· υπογραμμίζει ταυτόχρονα την ανάγκη άμεσης ρύθμισης, εκεί όπου οι υπάρχουσες ρυθμίσεις κρίνονται ανεπαρκείς, σε ορισμένες πτυχές τους, όσον αφορά τη λειτουργικότητά τους, αποφεύγοντας τυχόν επικαλύψεις και διασφαλίζοντας συνέπεια με τους ισχύοντες κανονισμούς· ζητεί μια ολιστική προσέγγιση του σκιώδους τραπεζικού συστήματος, με ιδιαίτερη βαρύτητα τόσο στην πρόληψη όσο και στη συμπεριφορά στην αγορά· σημειώνει την αυξανόμενη μετάβαση στη χρηματοδότηση που βασίζεται στην αγορά και τη διεύρυνση των επενδύσεων ιδιωτών σε άκρως περίπλοκα χρηματοπιστωτικά προϊόντα· τονίζει, συνεπώς, ότι θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η συμπεριφορά στην αγορά και η προστασία των καταναλωτών·

2.

υπογραμμίζει ότι η όποια ενδυνάμωση της ρύθμισης των πιστωτικών ιδρυμάτων, των εταιρειών επενδύσεων και των ασφαλιστικών και αντασφαλιστικών επιχειρήσεων θα δημιουργήσει οπωσδήποτε κίνητρα για τη μετακίνηση δραστηριοτήτων εκτός του πεδίου εφαρμογής της υφιστάμενης τομεακής νομοθεσίας· τονίζει, συνεπώς, την ανάγκη ενίσχυσης των διαδικασιών για τη συστηματική προληπτική αναθεώρηση του πιθανού αντίκτυπου των αλλαγών στη νομοθεσία του χρηματοπιστωτικού τομέα στη ροή κινδύνων και κεφαλαίου μέσω λιγότερο ρυθμιζόμενων ή μη ρυθμιζόμενων χρηματοπιστωτικών οντοτήτων, καθώς και την ανάγκη αντίστοιχης επέκτασης του ρυθμιστικού καθεστώτος, ώστε να αποφεύγεται το αρμπιτράζ·

3.

συμφωνεί με τον ορισμό του σκιώδους τραπεζικού συστήματος που παρέχει το FSB, σύμφωνα με τον οποίο πρόκειται για «ένα σύστημα διαμεσολαβητών, πράξεων, οντοτήτων ή χρηματοπιστωτικών συμβάσεων που δημιουργούν έναν συνδυασμό λειτουργιών τραπεζικού μεν τύπου, αλλά εκτός του κανονιστικού πλαισίου ή υπό κανονιστικό καθεστώς το οποίο είτε είναι επιεικές είτε αντιμετωπίζει άλλα ζητήματα πλην των συστημικών κινδύνων και δεν παρέχει εγγυημένη πρόσβαση σε διευκολύνσεις ρευστότητας κεντρικών τραπεζών ή σε πιστωτικές εγγυήσεις του δημόσιου τομέα»· τονίζει ότι, αντίθετα από ό,τι υπονοείται στον ορισμό, το σκιώδες τραπεζικό σύστημα δεν συνιστά απαραιτήτως μη ρυθμιζόμενο ή παράνομο μέρος του χρηματοπιστωτικού τομέα· υπογραμμίζει την πρόκληση που συνεπάγεται η εφαρμογή του ορισμού αυτού σε ένα πλαίσιο παρακολούθησης, ρύθμισης και εποπτείας, λαμβάνοντας μεταξύ άλλων υπόψη τη διαρκή αδιαφάνεια του συστήματος αυτού και την έλλειψη δεδομένων και κατανόησής του·

4.

επισημαίνει ότι λίγες μόνο από τις πρακτικές της σκιώδους τραπεζικής εξαφανίστηκαν μετά την έλευση της κρίσης· παρατηρεί, ωστόσο, ότι τα καινοτόμα χαρακτηριστικά του σκιώδους τραπεζικού συστήματος ενδέχεται να οδηγήσουν σε νέες εξελίξεις που μπορεί να αποτελέσουν πηγή συστημικού κινδύνου, ο οποίος θα πρέπει να αντιμετωπιστεί· τονίζει, συνεπώς, την ανάγκη συλλογής, σε ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο, περισσότερων και καλύτερων στοιχείων όσον αφορά τις συναλλαγές στο πλαίσιο της σκιώδους τραπεζικής, τους συμμετέχοντες στην αγορά καθώς και τις χρηματοοικονομικές ροές και διασυνδέσεις, ούτως ώστε να επιτευχθεί πλήρης επισκόπηση του κλάδου·

5.

πιστεύει ότι η στενή διεθνής συνεργασία και ο συνδυασμός των προσπαθειών σε παγκόσμιο επίπεδο είναι στοιχεία απολύτως αναγκαία για να γίνει δυνατή μια ολιστική άποψη του σκιώδους τραπεζικού συστήματος·

6.

πιστεύει ότι η πιο ολοκληρωμένη επισκόπηση και η καλύτερη παρακολούθηση και ανάλυση θα καταστήσουν δυνατό τον προσδιορισμό τόσο των πτυχών του σκιώδους τραπεζικού συστήματος που αποφέρουν οφέλη για την πραγματική οικονομία όσο και εκείνων που εγείρουν ανησυχίες σχετικά με τον συστημικό κίνδυνο ή το ρυθμιστικό αρμπιτράζ· υπογραμμίζει την ανάγκη ενίσχυσης των διαδικασιών εκτίμησης του κινδύνου, γνωστοποίησης και εποπτείας για όλα τα ιδρύματα που παρουσιάζουν συγκεντρωμένο προφίλ κινδύνου με συστημική σημασία· υπενθυμίζει τις δεσμεύσεις της συνόδου της G-20 στο Los Cabos όσον αφορά τη θέσπιση ενός συστήματος διεθνούς αναγνωριστικού κωδικού για τις νομικές οντότητες και υπογραμμίζει την ανάγκη να εξασφαλιστεί η αρμόζουσα εκπροσώπηση των ευρωπαϊκών συμφερόντων στο πλαίσιο διακυβέρνησης του συστήματος αυτού·

7.

σημειώνει ότι οι εποπτικές αρχές χρειάζεται να γνωρίζουν, τουλάχιστον σε συνολικά μεγέθη, το επίπεδο των συμφωνιών πώλησης και επαναγοράς, των πράξεων δανειοδοσίας τίτλων και των πάσης μορφής ρυθμίσεων επιβάρυνσης ή ρυθμίσεων περί επιστροφής αμοιβών των ιδρυμάτων· επισημαίνει επίσης ότι, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το ζήτημα αυτό, στην έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής σχετικά με την CRD IV, που βρίσκεται επί του παρόντος στο στάδιο των διαπραγματεύσεων με το Συμβούλιο, ζητείται αυτές οι πληροφορίες να υποβάλλονται σε ένα αρχείο καταγραφής συναλλαγών ή σε ένα κεντρικό αρχείο καταγραφής τίτλων, ώστε να επιτρέπεται η πρόσβαση, μεταξύ άλλων, της ΕΑΤ, της ΕΑΚΑΑ, των αρμόδιων αρχών, του ΕΣΣΚ και των αρμόδιων κεντρικών τραπεζών και του ΕΣΚΤ. τονίζει επίσης ότι στην έκθεση αυτή ζητείται επίσης οι μη καταγεγραμμένες ρυθμίσεις επιστροφής αμοιβών να μην έχουν νομικό αποτέλεσμα σε διαδικασίες εκκαθάρισης·

8.

υποστηρίζει τη δημιουργία και διαχείριση, πιθανώς εκ μέρους της ΕΚΤ, μιας κεντρικής βάσης δεδομένων της ΕΕ για τις συναλλαγές repos σε ευρώ, η οποία θα τροφοδοτείται από υποδομές και τράπεζες-θεματοφύλακες στον βαθμό που εσωτερικοποιούν τον διακανονισμό repos στα βιβλία τους· πιστεύει, ωστόσο, ότι μια τέτοιου είδους βάση δεδομένων πρέπει να καλύπτει συναλλαγές σε όλα τα νομίσματα, ούτως ώστε οι εποπτικές αρχές να έχουν πλήρη εικόνα και κατανόηση της παγκόσμιας αγοράς repos· καλεί την Επιτροπή να υιοθετήσει γρήγορα (στις αρχές του 2013) μια συνεκτική προσέγγιση όσον αφορά την κεντρική συλλογή δεδομένων, αναγνωρίζοντας τα κενά δεδομένων και συνδυάζοντας τις προσπάθειες που πραγματοποιούνται μέσω των υφιστάμενων πρωτοβουλιών από άλλους φορείς και εθνικές αρχές και ιδίως από τα αρχεία καταγραφής συναλλαγών που προβλέπονται από τον κανονισμό EMIR· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση (έως τα μέσα του 2013) η οποία θα καλύπτει, ενδεικτικά, τις απαιτούμενες θεσμικές διευθετήσεις (π.χ. ΕΚΤ, ΕΣΣΚ, ανεξάρτητο κεντρικό μητρώο), το περιεχόμενο και τη συχνότητα των ερευνών σχετικά με δεδομένα, ιδίως όσον αφορά τις συναλλαγές repos σε ευρώ και τις μεταβιβάσεις χρηματοπιστωτικού κινδύνου, καθώς και το επίπεδο των απαιτούμενων πόρων·

9.

θεωρεί ότι παρά τον μεγάλο όγκο δεδομένων και πληροφοριών που απαιτούνται από την CRD στο πλαίσιο της υποχρέωσης αναφοράς των repos, η Επιτροπή πρέπει να διερευνήσει τη διαθεσιμότητα, την έγκαιρη υποβολή και την πληρότητα των δεδομένων που υποβάλλονται για λόγους χαρτογράφησης και παρακολούθησης·

10.

επικροτεί τη δημιουργία ενός ταυτοποιητή νομικής οντότητας (Legal Entity Identifier — LEI) και πιστεύει ότι, αξιοποιώντας τη χρησιμότητά του, πρέπει να δημιουργηθούν παρόμοια κοινά πρότυπα σε σχέση με την αναφορά repos και τίτλων που θα καλύπτουν το κεφάλαιο, το επιτόκιο, την εγγύηση, την περικοπή αποτίμησης, τη λήξη, τα αντισυμβαλλόμενα μέρη και άλλες πτυχές που συμβάλλουν στη διαμόρφωση των συνολικών μεγεθών·

11.

υπογραμμίζει ότι, προκειμένου να υπάρξει μια κοινή παγκόσμια προσέγγιση για τις ρυθμιστικές αρχές, όσον αφορά την ανάλυση δεδομένων, και προκειμένου να είναι οι αρχές αυτές σε θέση να ανταλλάσσουν δεδομένα μεταξύ τους για να αναλαμβάνουν δράση όποτε καθίσταται αναγκαίο για την πρόληψη της αύξησης του συστημικού κινδύνου και την προστασία της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, είναι ουσιώδους σημασίας να υπάρχουν κοινές μορφές αναφοράς βάσει ανοιχτών βιομηχανικών προτύπων·

12.

τονίζει, περαιτέρω, την ανάγκη να επιτευχθεί πιο ολοκληρωμένη επισκόπηση της μεταβίβασης κινδύνου από τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς -περιλαμβανομένων, ενδεικτικά, των μεταβιβάσεων που πραγματοποιούνται μέσω συναλλαγών παραγώγων, τα δεδομένα για τις οποίες θα παρέχονται στο πλαίσιο των EMIR και MIFID/MIFIR-, ώστε να προσδιορίζεται ποιος αγοράζει τι και από ποιον και πώς αντιμετωπίζεται ο μεταβιβαζόμενος κίνδυνος· υπογραμμίζει ότι στόχος πρέπει να είναι η χαρτογράφηση των συναλλαγών σε πραγματικό χρόνο σε όλες τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και ότι αυτό μπορεί να υποστηριχθεί και να αυτοματοποιηθεί μέσω τυποποιημένων μηνυμάτων και ταυτοποιητών δεδομένων· καλεί, επομένως, την Επιτροπή, μετά από διαβούλευση με το ΕΣΣΚ και διεθνείς φορείς όπως το FSB, να περιλάβει στην έκθεσή της για την κεντρική συλλογή δεδομένων στοιχεία σχετικά με τις εν εξελίξει εργασίες για τα τυποποιημένα μηνύματα και τις μορφές δεδομένων, καθώς και για τη σκοπιμότητα σύστασης ενός κεντρικού μητρώου μεταβίβασης κινδύνων, το οποίο θα πρέπει να είναι σε θέση να συλλέγει και να παρακολουθεί σε πραγματικό χρόνο δεδομένα μεταβίβασης κινδύνου, αξιοποιώντας στο έπακρο τα δεδομένα που παρέχονται δυνάμει των απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων της ισχύουσας και μελλοντικής νομοθεσίας περί χρηματοπιστωτικών θεμάτων και ενσωματώνοντας τα διεθνώς διαθέσιμα δεδομένα·

13.

πιστεύει ότι οι απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων για τις τράπεζες συνιστούν καίριο και πολύτιμο εργαλείο για τον εντοπισμό δραστηριοτήτων σκιώδους τραπεζικής· επαναλαμβάνει ότι οι λογιστικοί κανόνες πρέπει να αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα και ότι, στην ιδανική περίπτωση, ο ισολογισμός πρέπει να αντικατοπτρίζει, όσο το δυνατόν περισσότερο, τα συνολικά μεγέθη·

14.

υπογραμμίζει ότι τα ανωτέρω νέα καθήκοντα προϋποθέτουν επαρκές επίπεδο νέων πόρων·

15.

τονίζει ότι ορισμένες δραστηριότητες και οντότητες σκιώδους τραπεζικής ενδέχεται να τελούν ή να μην τελούν υπό καθεστώς ρύθμισης ανάλογα με τη χώρα· υπογραμμίζει τη σημασία της ύπαρξης ίσων όρων ανταγωνισμού μεταξύ των χωρών, καθώς και μεταξύ του τραπεζικού τομέα και των οντοτήτων σκιώδους τραπεζικής, ώστε να αποφευχθεί το ρυθμιστικό αρμπιτράζ που θα οδηγούσε σε στρέβλωση των ρυθμιστικών κινήτρων· παρατηρεί, επιπλέον, ότι ο βαθμός χρηματοπιστωτικής αλληλεξάρτησης μεταξύ του τραπεζικού τομέα και των οντοτήτων σκιώδους τραπεζικής είναι σήμερα υπερβολικά υψηλός·

16.

επισημαίνει ότι είναι σχεδόν αδύνατο να υπάρξει ακριβής ρύθμιση, αξιολόγηση και έλεγχος εκεί όπου παρατηρείται στρέβλωση του πιστωτικού κινδύνου ή διαταραχές των χρηματικών ροών·

17.

πιστεύει ότι τα κεφάλαια και οι διαχειριστές πρέπει να αποδεικνύουν ότι διαθέτουν δικλείδες ασφαλείας και ότι οι θέσεις μπορούν να γίνονται δεόντως κατανοητές και να αναλαμβάνονται από άλλους·

18.

υπογραμμίζει την ανάγκη βελτίωσης της γνωστοποίησης των μεταβιβάσεων χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων από τον ισολογισμό, με τη συμπλήρωση των κενών που υπάρχουν στα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς· τονίζει την ευθύνη των χρηματοοικονομικών «θυροφυλάκων», όπως οι λογιστές και οι εσωτερικοί ελεγκτές, όσον αφορά την επισήμανση πιθανώς επιβλαβών εξελίξεων και τη συσσώρευση κινδύνων·

19.

πιστεύει ότι οι λογιστικοί κανόνες πρέπει να αντικατοπτρίζουν την πραγματικότητα και ότι η αποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων στο κόστος αγοράς όταν αυτή βρίσκεται πολύ πάνω από την αγοραία αξία έχει συμβάλει στην αστάθεια των τραπεζικών και λοιπών οντοτήτων και δεν θα έπρεπε να επιτρέπεται· καλεί την Επιτροπή να ενθαρρύνει τις αλλαγές των ΔΠΧΑ και να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στα συνολκά μεγέθη χωρίς συμψηφισμό και συντελεστές στάθμισης κινδύνου·

20.

πιστεύει ότι η δημοσιονομικές ρυθμίσεις πρέπει να αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της πολυπλοκότητας και αδιαφάνειας στις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και προϊόντα, και ότι τα ρυθμιστικά μέτρα όπως η αύξηση των κεφαλαιουχικών χρεώσεων και η αφαίρεση των μειώσεων των συντελεστών στάθμισης κινδύνου έχουν τον δικό τους ρόλο στην αποθάρρυνση της περίπλοκης αντιστάθμισης κινδύνων των παραγώγων· πιστεύει ότι τα νέα χρηματοπιστωτικά προϊόντα δεν πρέπει να διατίθενται στην αγορά ή να εγκρίνονται εάν δεν συνοδεύονται από επίδειξη της αναλυσιμότητάς τους στις ρυθμιστικές αρχές·

21.

προτείνει την ποινικοποίηση της ασύμμετρης πληροφόρησης, ιδίως όσον αφορά την τεκμηρίωση και τις ρήτρες αποποίησης ευθυνών των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και προϊόντων· πιστεύει επίσης ότι, εφόσον κρίνεται απαραίτητο, οι εν λόγω ρήτρες αποποίησης ευθυνών πρέπει να υπόκεινται σε τέλος «ψιλών γραμμάτων» βάσει σελίδας ανά ρήτρα αποποίησης ευθυνών·

22.

επισημαίνει ότι οι εκθέσεις της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής σχετικά με τις κεφαλαιακές απαιτήσεις (CRD IV) (2), οι οποίες βρίσκονται επί του παρόντος στο στάδιο των διαβουλεύσεων με το Συμβούλιο, αποτελούν σημαντικό βήμα προόδου για την αντιμετώπιση του σκιώδους τραπεζικού συστήματος με εποικοδομητικό τρόπο, με την επιβολή κεφαλαιακού χειρισμού των παροχών ρευστότητας σε διαρθρωμένα επενδυτικά οχήματα και ενδιάμεσους φορείς, μέσω του καθορισμού του ορίου των μεγάλων χρηματοδοτικών ανοιγμάτων στο 25 % των ιδίων κεφαλαίων για όλες τις μη ρυθμιζόμενες οντότητες, το οποίο θα ωθήσει τις τράπεζες να στραφούν προς τον δείκτη καθαρής σταθερής χρηματοδότησης και, αναγνωρίζοντας τον υψηλότερο κίνδυνο σε σχέση με τις ρυθμιζόμενες και τις μη χρηματοπιστωτικές οντότητες, της έκθεσης των εν λόγω οντοτήτων στις προληπτικές διατάξεις για τους κινδύνους ρευστότητας·

23.

επισημαίνει ότι ένα από τα διδάγματα που αποκομίστηκαν από τη χρηματοπιστωτική κρίση είναι ότι ενώ υπάρχει συνήθως σαφής διάκριση μεταξύ ασφαλιστικού κινδύνου και πιστωτικού κινδύνου, η διάκριση μπορεί να είναι λιγότερο σαφής σε, για παράδειγμα, πιστωτικά ασφαλιστικά προϊόντα· καλεί την Επιτροπή να αναθεωρήσει τη νομοθεσία για τους τραπεζικούς, ασφαλιστικούς και ιδίως χρηματοπιστωτικούς ομίλους, για τη διασφάλιση ίσων όρων ανταγωνισμού μεταξύ τραπεζών και ασφαλιστικών εταιρειών και την πρόληψη του ρυθμιστικού ή/και εποπτικού αρμπιτράζ·

24.

θεωρεί επιπροσθέτως απαραίτητη την προτεινόμενη επέκταση των CRD IV σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που δεν δέχονται καταθέσεις και δεν καλύπτονται από τον ορισμό στον κανονισμό περί κεφαλαιακών απαιτήσεων (CRR), ώστε να αντιμετωπιστούν συγκεκριμένοι κίνδυνοι, λαμβάνοντας υπόψη ότι ορισμένες διατάξεις μπορεί να προσαρμοστούν στις ιδιαιτερότητες των εν λόγω οντοτήτων, ώστε να αποφευχθούν ενδεχομένως δυσανάλογες επιπτώσεις στα ιδρύματα αυτά·

25.

πιστεύει ότι η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή δεν μπορεί να εξαιρεί τον τομέα της σκιώδους τραπεζικής·

26.

επισημαίνει την ανάγκη να διασφαλιστεί ότι όλες οι οντότητες του σκιώδους τραπεζικού συστήματος που υποστηρίζονται από κάποια τράπεζα ή συνδέονται με τράπεζα περιλαμβάνονται στον ισολογισμό της τράπεζας αυτής, για λόγους ενοποίησης προληπτικής εποπτείας· καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει, έως τις αρχές του 2013, τα κατάλληλα μέσα με τα οποία θα διασφαλίζεται ότι οι οντότητες που δεν έχουν υποβληθεί σε λογιστική ενοποίηση προβαίνουν σε ενοποίηση προληπτικής εποπτείας, για τη βελτίωση της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής σταθερότητας· ενθαρρύνει την Επιτροπή να λάβει υπόψη τυχόν καθοδήγηση της Επιτροπής της Βασιλείας για την Τραπεζική Εποπτεία (BCBS) ή άλλων διεθνών φορέων, για την καλύτερη ευθυγράμμιση του λογιστικού και του βασισμένου στους κινδύνους πεδίου εφαρμογής της ενοποίησης·

27.

υπογραμμίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί μεγαλύτερη διαφάνεια στη δομή και τις δραστηριότητες των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων· καλεί την Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη τα συμπεράσματα της έκθεσης Liikanen, να προτείνει μέτρα σχετικά με τη διάρθρωση του ευρωπαϊκού τραπεζικού τομέα, λαμβάνοντας υπόψη τα οφέλη και τους πιθανούς κινδύνους του συνδυασμού των εμπορικών και επενδυτικών τραπεζικών δραστηριοτήτων·

28.

διαπιστώνει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η αγορά των συμφωνιών επαναγοράς (repos) και του δανεισμού τίτλων· καλεί την Επιτροπή να εγκρίνει, έως τις αρχές του 2013, μέτρα για την ενίσχυση της διαφάνειας, ιδίως για τους πελάτες, τα οποία θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν έναν ταυτοποιητή εγγυήσεων και αναφορά επαναχρησιμοποίησης εγγυήσεων στις ρυθμιστικές αρχές σε συνολική βάση, καθώς και για την παροχή της δυνατότητας στις ρυθμιστικές αρχές να επιβάλλουν ελάχιστες συνιστώμενες περικοπές αποτίμησης ή επίπεδα περιθωρίων ασφαλείας για τις αγορές εγγυημένης χρηματοδότησης, χωρίς όμως να τις τυποποιούν· αναγνωρίζει, σε αυτό το πλαίσιο, ότι είναι σημαντικό να καθοριστεί ρητά η κυριότητα των τίτλων και να διασφαλιστεί η προστασία της· καλεί ωστόσο την Επιτροπή να αναπτύξει έναν ευρύ προβληματισμό σχετικά με τα περιθώρια, πέρα από ήδη υπάρχουσες τομεακές προσεγγίσεις, καθώς και να μελετήσει και να εξετάσει την επιβολή ορίων όσον αφορά την εκ νέου υποθήκευση των εγγυήσεων· τονίζει την ανάγκη αναθεώρησης του πτωχευτικού δικαίου όσον αφορά την αγορά των repos και του δανεισμού τίτλων αλλά και τις τιτλοποιήσεις, με στόχο την εναρμόνιση και την αντιμετώπιση ζητημάτων αρχαιότητας σχετικά με την εξυγίανση ρυθμιζόμενων χρηματοπιστωτικών οργανισμών· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει διάφορες προσεγγίσεις για τον περιορισμό των πτωχευτικών προνομίων, περιλαμβανομένων προτάσεων περιορισμού των πτωχευτικών προνομίων σε συναλλαγές που εκκαθαρίζονται κεντρικά και σε εγγυήσεις που πληρούν εναρμονισμένα και προκαθορισμένα κριτήρια επιλεξιμότητας·

29.

φρονεί ότι πρέπει να διερευνηθούν επαρκώς τα κίνητρα που συνδέονται με τις τιτλοποιήσεις· τονίζει ότι οι απαιτήσεις φερεγγυότητας και ρευστότητας για τις τιτλοποιήσεις πρέπει να προάγουν επαρκώς διαφοροποιημένα επενδυτικά χαρτοφυλάκια υψηλής ποιότητας, αποφεύγοντας κατά αυτόν τον τρόπο τις μετακινήσεις· καλεί την Επιτροπή να μελετήσει την αγορά τιτλοποίησης, περιλαμβάνοντας την επανεξέταση των καλυπτόμενων ομολόγων που μπορεί να αυξήσουν τους κινδύνους για τους ισολογισμούς των τραπεζών· καλεί την Επιτροπή να προτείνει μέτρα για να αυξηθεί η διαφάνεια της αγοράς αυτής· καλεί την Επιτροπή να επικαιροποιήσει, στα σημεία που είναι αναγκαίο, τις ισχύουσες ρυθμίσεις, το αργότερο έως τις αρχές του 2013, ώστε να γίνουν συμβατές με το νέο πλαίσιο τιτλοποίησης της BCBS που τώρα βρίσκεται στο στάδιο των διαβουλεύσεων· προτείνει να επιβληθεί ένα όριο στον αριθμό των φορών που μπορεί να τιτλοποιηθεί ένα χρηματοπιστωτικό προϊόν και να υποχρεωθούν οι πάροχοι τιτλοποιήσεων (π.χ. εντολείς ή χορηγοί) να παρακρατούν μέρος των κινδύνων που συνδέονται με την τιτλοποίηση, ώστε να διασφαλιστεί ότι η διατήρηση των κινδύνων βαρύνει πράγματι τον πάροχο και δεν μεταβιβάζεται στους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων, καθώς και να ληφθούν μέτρα για την εξασφάλιση διαφάνειας· ζητεί ειδικότερα την καθιέρωση μιας συνεπούς μεθοδολογίας για την αποτίμηση των υποκείμενων περιουσιακών στοιχείων και την τυποποίηση των προϊόντων τιτλοποίησης στις διάφορες νομοθεσίες και δικαιοδοσίες·

30.

επισημαίνει ότι καλάθια περιουσιακών στοιχείων έχουν μετατραπεί σε repos, υπό την έννοια ότι προέρχονται από repos, αποκτώντας σε ορισμένες περιπτώσεις ενισχυμένες αξιολογήσεις· τονίζει ότι οι εν λόγω συναλλαγές δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται ως ρυθμιστικό μέτρο ρευστότητας (βλ. την έκθεση της ECON για την οδηγία CRD IV)·

31.

αναγνωρίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν τα αμοιβαία κεφάλαια χρηματαγοράς (MMF) τόσο στη χρηματοδότηση χρηματοπιστωτικών οργανισμών βραχυπρόθεσμα όσο και στη δυνατότητα διαφοροποίησης του κινδύνου· αναγνωρίζει τις διαφορές που παρουσιάζουν τα MMF, μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ, ως προς τον ρόλο και τη διάρθρωσή τους· αναγνωρίζει το γεγονός ότι οι κατευθυντήριες γραμμές που εξέδωσε το 2010 η Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ) επέβαλαν αυστηρότερα πρότυπα στα MMF (ποιότητα των πιστώσεων, ληκτικότητα των υποκείμενων τίτλων και καλύτερα κριτήρια γνωστοποίησης προς τους επενδυτές)· σημειώνει, ωστόσο, ότι ορισμένα MMF, ιδιαίτερα εκείνα που προσφέρουν σταθερή καθαρή αξία ενεργητικού στους επενδυτές, είναι ευάλωτα σε «μαζικές φυγές»· υπογραμμίζει, συνεπώς, την ανάγκη λήψης πρόσθετων μέτρων για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας των εν λόγω κεφαλαίων και για την κάλυψη του κινδύνου ρευστότητας· συμφωνεί με την τελική έκθεση της IOSCO, του Οκτωβρίου 2012, όσον αφορά τις προτεινόμενες συστάσεις για τη ρύθμιση και τη διαχείριση των MMF στις διάφορες δικαιοδοσίες· πιστεύει ότι τα MMF που προσφέρουν σταθερή καθαρή αξία ενεργητικού πρέπει να υπόκεινται σε μέτρα με στόχο τη μείωση των ιδιαίτερων κινδύνων οι οποίοι σχετίζονται με αυτή τη σταθερή καθαρή αξία ενεργητικού και την εσωτερίκευση του κόστους που προκύπτει από τους κινδύνους αυτούς· πιστεύει ότι οι ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να απαιτούν, όπου αυτό είναι δυνατό, τη μετατροπή σε μεταβλητή/κυμαινόμενη καθαρή αξία ενεργητικού ή, εναλλακτικά, θα πρέπει να επιβληθούν διασφαλίσεις που θα ενισχύουν την ανθεκτικότητα των MMF σταθερής καθαρής αξίας ενεργητικού και την ικανότητά τους να ανταποκρίνονται σε σημαντικές εξαγορές· καλεί την Επιτροπή να υποβάλει, στις αρχές του 2013, μια πρόταση αναθεώρησης του πλαισίου των ΟΣΕΚΑ, εστιάζοντας ιδίως στο ζήτημα των MMF, βάσει της οποίας θα απαιτείται από τα MMF είτε να υιοθετούν μεταβλητή αξία ενεργητικού βάσει ημερήσιου υπολογισμού είτε να απαιτείται να υποβάλουν αίτημα για τραπεζική άδεια περιορισμένου σκοπού και να υπόκεινται σε κεφαλαιακές και άλλες προληπτικές απαιτήσεις, εφόσον διατηρούν σταθερή αξία· υπογραμμίζει ότι σε αυτές τις προτάσεις πρέπει να ελαχιστοποιείται το ρυθμιστικό αρμπιτράζ·

32.

καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει περαιτέρω, στο πλαίσιο της αναθεώρησης της ΟΣΕΚΑ, την ιδέα της θέσπισης συγκεκριμένων διατάξεων περί ρευστότητας για τα MMF, καθορίζοντας ελάχιστες απαιτήσεις για ημερήσια, εβδομαδιαία και μηνιαία ρευστότητα [20 %, 40 %, 60 %] και να εφαρμόσει τέλη ρευστότητας εφόσον συντρέχει λόγος, πράγμα που οδηγεί επίσης σε υποχρέωση άμεσης πληροφόρησης στην αρμόδια εποπτική αρχή και την ΕΑΚΑΑ·

33.

αναγνωρίζει τα οφέλη που αποφέρουν τα διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια (ETF) παρέχοντας στους ιδιώτες επενδυτές πρόσβαση σε ευρύτερο φάσμα περιουσιακών στοιχείων (κατά μείζονα λόγο σε βασικά εμπορεύματα), αλλά υπογραμμίζει τους κινδύνους που παρουσιάζουν τα ETF σε επίπεδο πολυπλοκότητας, κινδύνου του αντισυμβαλλομένου, ρευστότητας των προϊόντων και πιθανού ρυθμιστικού αρμπιτράζ· προειδοποιεί για τους κινδύνους που σχετίζονται με συνθετικά ETF λόγω της αυξανόμενης αδιαφάνειας και πολυπλοκότητάς τους, ιδίως όταν τα συνθετικά ETF διατίθεται σε ιδιώτες επενδυτές· καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να αξιολογήσει και να αντιμετωπίσει αυτές τις πιθανές διαρθρωτικές αδυναμίες στην εν εξελίξει αναθεώρηση ΟΣΕΚΑ 6, λαμβάνοντας υπόψη τις διάφορες κατηγορίες πελατών (π.χ. ιδιώτες επενδυτές, επαγγελματίες επενδυτές, θεσμικοί επενδυτές) και τα διάφορα προφίλ κινδύνου τους·

34.

καλεί την Επιτροπή να διεξαγάγει, σε όλες τις νέες νομοθετικές προτάσεις της, διεξοδικές μελέτες αντικτύπου σχετικά με τις συνέπειες στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας·

35.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στο Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

16.12.2015   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 419/33

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 165 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—

έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—

έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των ατόμων σε σχέση με την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα,

—

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών, της 20ής Νοεμβρίου 1989, για τα Δικαιώματα του Παιδιού,

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2011/92/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, για την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης, της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας, με την οποία καταργείται η απόφαση πλαίσιο 2004/68/ΔΕΥ του Συμβουλίου (1),

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2010/13/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 10ης Μαρτίου 2010, για τον συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την παροχή υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων (οδηγία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων) (2),

—

έχοντας υπόψη την οδηγία 2000/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2000, για ορισμένες νομικές πτυχές των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, ιδίως του ηλεκτρονικού εμπορίου, στην εσωτερική αγορά (οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο) (3),

—

έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 1718/2006/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Νοεμβρίου 2006, περί εφαρμογής προγράμματος υποστήριξης του ευρωπαϊκού οπτικοακουστικού τομέα (MEDIA 2007) (4),

—

έχοντας υπόψη τη σύσταση 2006/952/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2006, για την προστασία των ανηλίκων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και για το δικαίωμα απάντησης σε σχέση με την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας οπτικοακουστικών υπηρεσιών και επιγραμμικών υπηρεσιών πληροφόρησης (5),

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για την προστασία των παιδιών στον ψηφιακό κόσμο (6),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, της 15ης Φεβρουαρίου 2011, με τίτλο «Το θεματολόγιο της ΕΕ για τα δικαιώματα του παιδιού» (COM(2011)0060),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών της 26ης Αυγούστου 2010 με τίτλο «Ψηφιακό θεματολόγιο για την Ευρώπη» (COM(2010)0245/2),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, της 28ης Μαρτίου 2012, με τίτλο «Αντιμετώπιση του εγκλήματος στην ψηφιακή μας εποχή: ίδρυση του ευρωπαϊκού κέντρου για εγκλήματα στον κυβερνοχώρο» (COM(2012)0140),

—

έχοντας υπόψη τη Στρατηγική για τα Δικαιώματα του Παιδιού του Συμβουλίου της Ευρώπης (2012-2015) της 15ης Φεβρουαρίου 2012,

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, της 2ας Μαΐου 2012, με τίτλο «Διαδίκτυο καλύτερα προσαρμοσμένο στα παιδιά: μια ευρωπαϊκή στρατηγική» (COM(2012)0196),

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών της 13ης Σεπτεμβρίου 2011 σχετικά με την εφαρμογή της σύστασης του Συμβουλίου, της 24ης Σεπτεμβρίου 1998, όσον αφορά την προστασία των ανηλίκων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της σύστασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2006 για την προστασία των ανηλίκων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και για το δικαίωμα απάντησης σε σχέση με την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας οπτικοακουστικών υπηρεσιών και επιγραμμικών υπηρεσιών πληροφόρησης –Η προστασία των παιδιών στον ψηφιακό κόσμο (COM(2011)0556),

—

έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των παιδιών από την εκμετάλλευση και τη σεξουαλική κακοποίηση,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 6ης Ιουλίου 2011 σχετικά με τη συνολική προσέγγιση όσον αφορά την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (7),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας καθώς και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων (Α7-0353/2012),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η προστασία των παιδιών στον ψηφιακό κόσμο πρέπει να πραγματώνεται σε ρυθμιστικό επίπεδο, με την λήψη αποτελεσματικότερων μέτρων, συμπεριλαμβανομένου και μέσω αυτορρύθμισης, καλώντας τον κλάδο να αναλαμβάνει την κοινή του ευθύνη, και σε εκπαιδευτικό επίπεδο μέσω της κατάρτισης των παιδιών, των γονέων και των καθηγητών έτσι ώστε να αποτρέπεται η πρόσβαση των ανηλίκων σε παράνομο περιεχόμενο·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι ανάγκη να αντιμετωπισθούν όλες οι μορφές παράνομου διαδικτυακού περιεχομένου, και ότι πρέπει να αναγνωρισθεί η ιδιαίτερη φύση της παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης, καθώς το εν λόγω περιεχόμενο όχι μόνο είναι παράνομο, αλλά αποτελεί επίσης μια από τις πλέον απεχθείς μορφές περιεχομένου στο Διαδίκτυο·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ένας από τους κύριους στόχους μιας αποτελεσματικής στρατηγικής για την προστασία του παιδιού θα πρέπει να είναι να διασφαλισθεί ότι όλα τα παιδιά, οι νέοι και οι γονείς/κηδεμόνες θα διαθέτουν πληροφορίες και δεξιότητες, ώστε να είναι σε θέση να προστατευθούν στο Διαδίκτυο·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ταχεία εξέλιξη της τεχνολογίας καθιστά αναγκαία την άμεση ανταπόκριση μέσω αυτορρύθμισης και από κοινού ρύθμισης, καθώς και μέσω οργάνων μόνιμων και αρμόδιων να εγκρίνουν μια ολιστική προσέγγιση σε διαφορετικούς τομείς·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ψηφιακός κόσμος προσφέρει πολυάριθμες δυνατότητες όσον αφορά τη σχολική εκπαίδευση και τη μαθητεία· ότι ο εκπαιδευτικός τομέας προσαρμόζεται σταδιακά στον ψηφιακό κόσμο, όμως με ρυθμούς και τρόπους που δεν συμβαδίζουν με τις μεταβολές που επιφέρει η τεχνολογία στη ζωή των ανηλίκων, και ότι αυτό δημιουργεί προβλήματα στους γονείς και εκπαιδευτικούς που επιχειρούν να μαθαίνουν στα παιδιά να τηρούν κριτική στάση έναντι των εν λόγω μέσων, αλλά παραμένουν στο περιθώριο της εικονικής ζωής τους·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, ενώ οι ανήλικοι είναι γενικώς εξοικειωμένοι με το Διαδίκτυο, η παροχή βοήθειας με σκοπό την ορθολογική, υπεύθυνη και ασφαλή χρήση του εκ μέρους τους κρίνεται εν τούτοις απαραίτητη·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι σημαντικό όχι μόνο να αντιληφθούν οι ανήλικοι καλύτερα τους δυνητικούς κινδύνους με τους οποίους έρχονται αντιμέτωποι στο Διαδίκτυο, αλλά και η οικογένεια, το σχολείο και η κοινωνία των πολιτών να συμμερίζονται την ευθύνη για την εκπαίδευση των ανηλίκων και τη διασφάλιση ότι τα παιδιά προστατεύονται σε δέοντα βαθμό όταν χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο και άλλα νέα μέσα·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της εκπαίδευσης που σχετίζεται με τα μέσα και τις νέες τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών για την ανάπτυξη πολιτικών στον τομέα της προστασίας των ανηλίκων στον ψηφιακό κόσμο καθώς και για τη διασφάλιση της ασφαλούς, ορθής και κριτικής χρήσης των εν λόγω τεχνολογιών·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη των ψηφιακών τεχνολογιών αποτελεί σημαντική ευκαιρία να παρασχεθούν στα παιδιά και τους νέους δυνατότητες να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά τα νέα μέσα και το Διαδίκτυο με τρόπους που τους επιτρέπουν να εκφράζονται μαζί με άλλους και να συμμετέχουν, ως εκ τούτου, και να μαθαίνουν να διαδραματίζουν ενεργό ρόλο στην κοινωνία, τόσο σε επιγραμμικό (online) όσο και σε απογραμμικό (offline) επίπεδο·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η άσκηση της ιδιότητας του πολίτη καθώς και η απόλαυση των συναφών δικαιωμάτων, όπως η συμμετοχή στην πολιτισμική, κοινωνική και δημοκρατική ζωή, απαιτεί την πρόσβαση και των ανηλίκων στη χρήση πλουραλιστικών και ασφαλών ψηφιακών εργαλείων, υπηρεσιών και περιεχομένων·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, εκτός από την καταπολέμηση του παράνομου και ακατάλληλου περιεχομένου, τα μέτρα πρόληψης και παρέμβασης για την προστασία των ανηλίκων πρέπει να αντιμετωπίζουν και ορισμένες άλλες απειλές, όπως η παρενόχληση, οι διακρίσεις και η απαγόρευση πρόσβασης σε υπηρεσίες, η διαδικτυακή παρακολούθηση, η παραβίαση του απορρήτου της ιδιωτικής ζωής και της ελευθερίας έκφρασης και πληροφόρησης, η έλλειψη διαφάνειας ως προς τους σκοπούς της συλλογής προσωπικών δεδομένων·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέες δυνατότητες πληροφόρησης και επικοινωνίας του ψηφιακού κόσμου, όπως οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, η τηλεόραση σε διάφορες πλατφόρμες, τα κινητά τηλέφωνα, τα βιντεοπαιχνίδια, οι ταμπλέτες και οι εφαρμογές (apps), και ο βαθμός διάδοσης των διαφόρων μέσων που συγκλίνουν σε ένα ενιαίο ψηφιακό σύστημα, όχι μόνο προσφέρουν πληθώρα ευκαιριών και δυνατοτήτων στα παιδιά και τους νέους, αλλά ενέχουν και κινδύνους εύκολης πρόσβασης σε περιεχόμενο παράνομο, ακατάλληλο και επιβλαβές για την ανάπτυξη των ανηλίκων, καθώς και τη δυνατότητα συλλογής δεδομένων με σκοπό τη στοχοποίηση των ανηλίκων ως καταναλωτών, η οποία συνοδεύεται από δυσμενείς και μη μετρήσιμες επιπτώσεις·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στο πλαίσιο της ελεύθερης κυκλοφορίας των οπτικοακουστικών υπηρεσιών στην ενιαία αγορά το βέλτιστο συμφέρον των ανηλίκων και η ανθρώπινη αξιοπρέπεια αποτελούν αγαθά που πρέπει να τυγχάνουν ιδιαίτερης νομικής προστασίας·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα μέτρα των κρατών μελών κατά του παράνομου διαδικτυακού περιεχομένου δεν είναι πάντοτε αποτελεσματικά και προϋποθέτουν αναπόφευκτα διαφορετικές προσεγγίσεις όσον αφορά τα μέτρα πρόληψης επιβλαβούς περιεχομένου· και ότι παρόμοιο παράνομο επιγραμμικό περιεχόμενο πρέπει να απαλείφεται πάραυτα βάσει των ενδεδειγμένων νόμιμων διαδικασιών·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η παραμονή στο Διαδίκτυο προσωπικών πληροφοριών και δεδομένων που αναφέρονται σε ανηλίκους μπορεί να οδηγήσει σε παράνομη επεξεργασία των στοιχείων αυτών, σε εκμετάλλευση των ανηλίκων ή σε προσβολή της αξιοπρέπειάς τους, προκαλώντας ενδεχομένως τεράστια ζημία στην ταυτότητά τους, τις διανοητικές τους ικανότητες και στην κοινωνική τους ένταξη, ιδίως επειδή το εν λόγω περιεχόμενο ενδέχεται να περιπέσει στα χέρια κακοπροαίρετων ατόμων·

ΙΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ραγδαία αύξηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ενέχει ορισμένους κινδύνους για την ασφάλεια της ιδιωτικής ζωής, τα στοιχεία προσωπικού χαρακτήρα και την αξιοπρέπεια των ανηλίκων·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σχεδόν το 15 % των ανήλικων χρηστών μεταξύ 10 και 17 ετών δέχεται προτάσεις σεξουαλικού τύπου και ότι το 34 % εξ αυτών έρχεται σε επαφή με ερωτικό υλικό χωρίς να το έχει αναζητήσει·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διάφοροι κώδικες συμπεριφοράς που εφαρμόζουν οι πάροχοι ψηφιακού περιεχομένου και υπηρεσιών δεν διασφαλίζουν πάντοτε τήρηση της ευρωπαϊκής ή εθνικής νομοθεσίας, ως προς τη διαφάνεια, την ανεξαρτησία, την εμπιστευτικότητα και τη διαχείριση των προσωπικών δεδομένων και μπορουν να ενέχουν κινδύνους υπό την έννοια της κατασκευής «προφίλ» για εμπορικούς σκοπούς, άλλων μορφών εκμετάλλευσης, όπως η σεξουαλική κακοποίηση, ή ακόμα και εμπορίας ανθρώπων·

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαφημίσεις που στοχεύουν στα παιδιά θα πρέπει να είναι υπεύθυνες και μετριοπαθείς·

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ανήλικοι πρέπει να προστατεύονται από τους κινδύνους που ελλοχεύουν στον ψηφιακό κόσμο ανάλογα με την ηλικία και το επίπεδο ωριμότητάς τους· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη επισημαίνουν δυσκολίες στον συντονισμό των πτυχών που αφορούν την καθιέρωση διαφόρων τύπων ταξινόμησης του περιεχομένου ανάλογα με την ηλικία του ατόμου και την επικινδυνότητα του περιεχομένου·

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, αν και αναγνωρίζουμε τους πολλούς κινδύνους με τους οποίους έρχονται αντιμέτωποι οι ανήλικοι στον ψηφιακό κόσμο, θα πρέπει επίσης να εξακολουθήσουμε να αξιοποιούμε τις πολλές δυνατότητες που συνεπάγεται ο ψηφιακός κόσμος για την ανάπτυξη μιας κοινωνίας βασιζόμενης στη γνώση·

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ρόλος των γονέων είναι βασικός στη προστασία των παιδιών τους από τους κινδύνους που απορρέουν από τον ψηφιακό κόσμο·

1.

επισημαίνει ότι ξεκίνησε ένα νέο στάδιο στην προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού στο πλαίσιο της ΕΕ με τη θέση σε ισχύ της Συνθήκης της Λισαβόνας καθώς και του πλέον νομικά δεσμευτικού Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του οποίου το άρθρο 24 ορίζει ως θεμελιώδες δικαίωμα την προστασία του παιδιού, και προβλέπει ότι σε όλες τις δράσεις που αφορούν τα παιδιά, είτε αναλαμβάνονται από δημόσιες αρχές είτε από ιδιωτικούς οργανισμούς, πρωταρχική σημασία πρέπει να δίνεται στο υπέρτατο συμφέρον του παιδιού· επαναλαμβάνει την ανάγκη να σεβαστεί πλήρως η ΕΕ τα πρότυπα εκείνων των διεθνών πράξεων των οποίων η ΕΕ αυτή καθαυτή δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος, όπως ζήτησε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στην υπόθεση C-540/03, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατά Συμβουλίου·

2.

καλεί επιτακτικά τα κράτη μέλη να μεταφέρουν, με ομαλό και έγκαιρο τρόπο, στο εθνικό τους δίκαιο και να εφαρμόσουν την οδηγία 2011/92/ΕΕ σχετικά με την καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης και της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας· καλεί τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν τη μέγιστη δυνατή εναρμόνιση των προσπαθειών τους στον τομέα της προστασίας των ανηλίκων στον ψηφιακό κόσμο·

3.

επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τα κράτη μέλη να υπογράψουν και να επικυρώσουν, εάν ακόμη δεν το έχουν πράξει, τις διεθνείς πράξεις για την προστασία των παιδιών, όπως για παράδειγμα τη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την προστασία των παιδιών από την εκμετάλλευση και τη σεξουαλική κακοποίηση, το τρίτο Προαιρετικό Πρωτόκολλο στη Σύμβαση για τα δικαιώματα του παιδιού και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την άσκηση των δικαιωμάτων των παιδιών, και να μεταφέρουν τις εν λόγω πράξεις στο εθνικό τους δίκαιο, με την απαραίτητη ασφάλεια δικαίου και σαφήνεια, όπως απαιτείται από την έννομη τάξη της ΕΕ·

4.

καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τους υφιστάμενους εσωτερικούς μηχανισμούς ώστε να διασφαλισθεί μια συνεκτική και συντονισμένη προσέγγιση για την προστασία των ανηλίκων στον ψηφιακό κόσμο· επικροτεί την ευρωπαϊκή στρατηγική της Επιτροπής για ένα Διαδίκτυο καλύτερα προσαρμοσμένο στα παιδιά και καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει τους υφιστάμενους εσωτερικούς μηχανισμούς ώστε να διασφαλισθεί μια συνεκτική και συντονισμένη προσέγγιση της ασφάλειας των παιδιών στο Διαδίκτυο·

5.

επισημαίνει την ανάγκη ενσωμάτωσης των δικαιωμάτων των παιδιών σε όλους τους τομείς πολιτικής της ΕΕ, αναλύοντας τις επιπτώσεις των μέτρων στα δικαιώματα, την ασφάλεια και την σωματική και πνευματική ακεραιότητα των παιδιών και υπογραμμίζει ότι η ενσωμάτωση αυτή πρέπει να αφορά επίσης τις προτάσεις της Επιτροπής σχετικά με τον ψηφιακό κόσμο, όπου τα εν λόγω δικαιώματα θα είναι διατυπωμένα κατά τρόπο σαφή·

6.

τονίζει ότι μόνο μέσω ενός συνεκτικού συνόλου νομικών, τεχνικών και εκπαιδευτικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένων και προληπτικών, μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά οι κίνδυνοι με τους οποίους τα παιδιά έρχονται αντιμέτωπα στο Διαδίκτυο, και να αυξηθεί η προστασία των παιδιών στο επιγραμμικό περιβάλλον·

7.

επικροτεί τον νέο οργανισμό για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο με έδρα στην Europol και καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι η ομάδα του νέου κέντρου που ασχολείται με την προστασία του παιδιού διαθέτει επαρκείς πόρους και συνεργάζεται αποτελεσματικά με την Interpol·

8.

επιθυμεί την επέκταση του προγράμματος Safer Internet, με επαρκείς πόρους για την εκτέλεση των δραστηριοτήτων του και προστασία του ιδιαίτερου χαρακτήρα του και ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει έκθεση στο Κοινοβούλιο για τις επιτυχίες και αποτυχίες του, ούτως ώστε να διασφαλισθεί η μέγιστη αποτελεσματικότητα στο μέλλον·

9.

καλεί επιτακτικά τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να λάβουν κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένου και μέσω δράσεων στο Διαδίκτυο, όπως προγράμματα έρευνας και εκπαίδευσης, ενδεχομένως σε συνεργασία με τις σχετικές οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, οικογένειες, σχολεία, οπτικοακουστικές υπηρεσίες, τον ενδιαφερόμενο κλάδο και άλλους ενδιαφερομένους φορείς, με στόχο τον περιορισμό του κινδύνου που υφίσταται για τα παιδιά, να πέσουν θύματα του Διαδικτύου·

10.

επισημαίνει τη δημιουργία, κατόπιν πρωτοβουλίας της Επιτροπής, της συμμαχίας CEO για τη διαδικτυακή ασφάλεια των παιδιών· ζητεί, σε αυτό το πλαίσιο, να υπάρχει στενή συνεργασία με τις ενώσεις και τους οργανισμούς της κοινωνίας των πολιτών που δραστηριοποιούνται στον τομέα της προστασίας των ανηλίκων, της προστασίας των δεδομένων, της εκπαίδευσης, με τους αντιπροσώπους των γονέων και τους παιδαγωγούς, συμπεριλαμβανομένου και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και με τις διάφορες γενικές διευθύνσεις της Επιτροπής που είναι επιφορτισμένες με την προστασία των καταναλωτών και τη δικαιοσύνη·

11.

επισημαίνει ότι το Διαδίκτυο παρέχει στα παιδιά και στους νέους εργαλεία εξαιρετικής σπουδαιότητας, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να εκφράσουν ή να υποστηρίξουν τις απόψεις τους, να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες και εκμάθηση και να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους, ενώ, επιπλέον, αποτελεί εξαιρετικό μέσο επικοινωνίας που παρέχει δυνατότητες για άνοιγμα στον κόσμο και συμβάλλει στην εξέλιξη του ατόμου·

12.

επισημαίνει, ωστόσο, ότι το επιγραμμικό περιβάλλον και οι πηγές των μέσων κοινωνικής δικτύωσης συνιστούν ουσιαστικούς δυνητικούς κινδύνους ασφαλείας για την ιδιωτική ζωή και την αξιοπρέπεια των παιδιών, που είναι οι πλέον ευάλωτοι χρήστες του

13.

υπενθυμίζει ότι το Διαδίκτυο εκθέτει επίσης τα παιδιά σε κινδύνους μέσω φαινομένων όπως η παιδική πορνογραφία, η ανταλλαγή υλικού σχετικά με βία, το έγκλημα στον κυβερνοχώρο, οι απειλές, ο εκφοβισμός, η αθέμιτη προσέγγιση παιδιών, η πρόσβαση των παιδιών σε αγαθά και υπηρεσίες που βάσει του νόμου υπόκεινται σε περιορισμούς ή είναι ακατάλληλα για την ηλικία τους ή η απόκτηση των αγαθών και υπηρεσιών αυτών από παιδιά, η έκθεση σε ακατάλληλες για ανήλικους, επιθετικές ή παραπλανητικές διαφημίσεις, η εξαπάτηση, η κλοπή ταυτότητας, η απάτη και παρόμοιοι κίνδυνοι οικονομικής φύσης που ενδέχεται να οδηγήσουν σε τραυματικές εμπειρίες·

14.

υποστηρίζει, στο πλαίσιο αυτό, τις προσπάθειες των κρατών μελών να προωθήσουν τη συστηματική εκπαίδευση και κατάρτιση παιδιών, γονέων, εκπαιδευτικών, καθηγητών σχολείου και κοινωνικών λειτουργών, με στόχο να αποκτήσουν την ικανότητα να κατανοούν τον ψηφιακό κόσμο και να εντοπίζουν εκείνους τους κινδύνους που ενδέχεται να βλάψουν την σωματική ή πνευματική ακεραιότητα παιδιών, να περιορίζουν τους κινδύνους που σχετίζονται με τα ψηφιακά μέσα και να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με σημεία επικοινωνίας και με τους τρόπους αντιμετώπισης παιδιών θυμάτων· επισημαίνει ταυτόχρονα ότι τα παιδιά πρέπει να καταλάβουν ότι η χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας από τα ίδια μπορεί να θίγει τα δικαιώματα άλλων ή ακόμα και να συνιστά εγκληματική συμπεριφορά·

15.

αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην όσο το δυνατόν νωρίτερη έναρξη της διαδικτυακής εκπαίδευσης, διδάσκοντας τα παιδιά και τους νέους να αποφασίζουν συνειδητά και με κριτικό τρόπο, ποια μονοπάτια θέλουν να διαβούν στο Διαδίκτυο και ποια να αποφεύγουν, καθώς και στη διδασκαλία βασικών αξιών για τη συμβίωση και τη συναναστροφή μεταξύ των ανθρώπων με άξονες τον σεβασμό και την ανοχή·

16.

προσδιορίζει το «Media Education» ως το βασικό εργαλείο το οποίο καθιστά δυνατή από τους ανηλίκους την κριτική χρήση των μέσων και των ευκαιριών που προσφέρει ο ψηφιακός κόσμος και καλεί τα κράτη μέλη να το συμπεριλάβουν στο σχολικό πρόγραμμα μαθημάτων· υπενθυμίζει ότι, στο πλαίσιο της σταθερά αυξανόμενης ψηφιακής εμπορίας, η εκπαίδευση των καταναλωτών διαδραματίζει με τη σειρά της σημαντικό ρόλο·

17.

επαναλαμβάνει τη σημασία τού ψηφιακού αλφαβητισμού και των ψηφιακών δεξιοτήτων των ανηλίκων και των γονέων τους· τονίζει επίσης ότι ο ψηφιακός αλφαβητισμός, οι ψηφιακές δεξιότητες και η ασφαλής χρήση του Διαδικτύου από τους ανηλίκους πρέπει να θεωρηθούν προτεραιότητες στα κράτη μέλη και στο πλαίσιο της κοινωνικής και εκπαιδευτικής πολιτικής όπως και της πολιτικής για τους νέους, καθώς και ως κρίσιμος παράγοντας της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»·

18.

ενθαρρύνει τη θέσπιση μόνιμης ψηφιακής κατάρτισης για τους εκπαιδευτές που εργάζονται σε σταθερή βάση με μαθητές στα σχολεία·

19.

υπογραμμίζει την ανάγκη μιας εκπαιδευτικής συμμαχίας ανάμεσα στην οικογένεια, το σχολείο, την κοινωνία των πολιτών και τους ενδιαφερόμενους φορείς, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ασχολούνται με τα μέσα ενημέρωσης και τις οπτικοακουστικές υπηρεσίες, ώστε να διασφαλιστεί μια προορατική δυναμική ισορροπία μεταξύ του ψηφιακού κόσμου και των ανηλίκων· προτρέπει την Επιτροπή να στηρίξει τις πρωτοβουλίες ευαισθητοποίησης που προορίζονται για τους γονείς, τους παιδαγωγούς και το διδακτικό προσωπικό με στόχο την καλύτερη δυνατή στήριξη των ανηλίκων στη χρήση των ψηφιακών εργαλείων και υπηρεσιών·

20.

ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν την ισότιμη πρόσβαση των ανηλίκων σε πλουραλιστικό, ασφαλές και ποιοτικό ψηφιακό περιεχόμενο στα υφιστάμενα και στα νέα προγράμματα για τους νέους, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό και τις τέχνες·

21.

καλεί τα κράτη μέλη, τις δημόσιες αρχές και τους παρόχους πρόσβασης να εντείνουν τις εκστρατείες ενημέρωσης προκειμένου να ευαισθητοποιήσουν τα παιδιά, τους εφήβους, τους γονείς και τους εκπαιδευτικούς ως προς τους μη ελεγχόμενους κινδύνους του ψηφιακού κόσμου·

22.

αναγνωρίζει τον ρόλο των μέσων ως δημόσιας υπηρεσίας κατά την προώθηση ενός ασφαλούς και αξιόπιστου διαδικτυακού χώρου για τους ανηλίκους·

23.

καλεί επιτακτικά την Επιτροπή να συμπεριλάβει στις βασικές προτεραιότητές της την προστασία των παιδιών από επιθετικές ή παραπλανητικές τηλεοπτικές και διαδικτυακές διαφημίσεις·

24.

τονίζει ειδικότερα το ρόλο του ιδιωτικού τομέα και της βιομηχανίας καθώς και άλλων ενδιαφερομένων φορέων ως προς την ευθύνη τους σε σχέση με τα εν λόγω θέματα, την καθιέρωση του σήματος «ασφαλές για τα παιδιά» στις ιστοσελίδες και την προώθηση των «κωδίκων διαδικτυακής συμπεριφοράς» για τα παιδιά· υπογραμμίζει ότι οιαδήποτε παρόμοια μέτρα πρέπει να είναι πλήρως συμβατά με το τους κανόνες του κράτους δικαίου και με την νομική ασφάλεια, να λαμβάνουν υπόψη τα δικαιώματα των τελικών χρηστών και να συμβιβάζονται με τις υφιστάμενες νομικές και δικαστικές διαδικασίες καθώς και με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θεμελιωδών ελευθεριών, τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΕΔΔΑ· καλεί τον κλάδο να σεβαστεί και να εφαρμόσει στο έπακρο τους υφιστάμενους κώδικες δεοντολογίας και παρόμοιες πρωτοβουλίες, όπως η πρωτοβουλία «EU Pledge» και η Διακήρυξη της Βαρκελώνης του Φόρουμ Καταναλωτικών Αγαθών·

25.

επισημαίνει ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο επιγραμμικό μάρκετινγκ επιβλαβών ουσιών, όπως το αλκοόλ, που ενδέχεται να φτάνουν στους νέους. επισημαίνει ότι λόγω της φύσης και της εμβέλειας των επιγραμμικών μεθόδων μάρκετινγκ, για παράδειγμα με τη χρησιμοποίηση κοινωνικών δικτύων, είναι ιδιαίτερα δύσκολη η παρακολούθηση του επιγραμμικού μάρκετινγκ του αλκοόλ για τα επιμέρους κράτη μέλη και τονίζει ότι η ανάληψη δράσης από την Επιτροπή θα προσέφερε προστιθέμενη αξία από την άποψη αυτή·

26.

υπογραμμίζει την αποτελεσματικότητα της τυπικής, άτυπης, εξωσχολικής εκπαίδευσης και της αλληλοδιδακτικής εκπαίδευσης ως προς τη διάδοση ασφαλών πρακτικών και όσον αφορά πιθανές απειλές (μέσω συγκεκριμένων παραδειγμάτων) μεταξύ ανηλίκων όσον αφορά τη χρήση του Διαδικτύου, των κοινωνικών δικτύων, των βιντεοπαιχνιδιών και της κινητής τηλεφωνίας, και παροτρύνει την προώθηση της καθοδήγησης των μαθητών στον τομέα αυτό μέσω του «European Schoolnet»· τονίζει την ανάγκη ενημέρωσης και των γονέων σχετικά με τις ασφαλείς πρακτικές και τις απειλές·

27.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν καθεστώτα που θα στοχεύουν στο να εξοπλίσουν τα παιδιά και τους νέους με επαρκείς δεξιότητες και να εξασφαλίσουν την πρόσβαση αυτών κατόπιν ενημέρωσης στο Διαδίκτυο και τα νέα μέσα και, εν προκειμένω, υπογραμμίζει τη σημασία της ενσωμάτωσης του γραμματισμού στα ψηφιακά μέσα σε όλα τα επίπεδα της τυπικής και της άτυπης εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένης μιας προσέγγισης διά βίου μάθησης από το νωρίτερο δυνατό στάδιο·

28.

τονίζει τις προκλήσεις με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπο το ποινικό δίκαιο όσον αφορά τη λειτουργία του σε επιγραμμικό περιβάλλον σε σχέση με τις αρχές της ασφάλειας δικαίου και της νομιμότητας, το τεκμήριο αθωότητας, τα δικαιώματα του θύματος και τα δικαιώματα του υπόπτου· επισημαίνει, εν προκειμένω, τις προκλήσεις που έχουν προκύψει κατά το παρελθόν όσον αφορά την πρόβλεψη σαφούς ορισμού, όπως στις περιπτώσεις της επιγραμμικής επαφής με βλέψεις σεξουαλικής κακοποίησης και της παιδικής πορνογραφίας — προτιμάται ο όρος «υλικό σεξουαλικής κακοποίησης παιδιών»·

29.

καλεί, ως εκ τούτου, την Επιτροπή να συλλέξει ακριβή και σαφή δεδομένα σχετικά με το έγκλημα της επιγραμμικής επαφής με βλέψεις σεξουαλικής κακοποίησης, στο πλαίσιο της υποχρέωσής της να συντάσσει έκθεση σχετικά με τη μεταφορά της οδηγίας 2011/92/ΕΕ, και να προσδιορίσει με ακρίβεια τις εθνικές διατάξεις που ποινικοποιούν τέτοια συμπεριφορά· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να συλλέξουν δεδομένα για το εν λόγω έγκλημα που σχετίζονται με τον αριθμό των ποινικών διώξεων που έχουν ασκηθεί, τον αριθμό των καταδικών και τη σημαντική εθνική νομολογία και να προχωρήσουν, εν προκειμένω, σε ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τις διώξεις και τις ποινές· καλεί επίσης την Επιτροπή να βελτιώσει σε σημαντικό βαθμό την εκπόνηση και τη δημοσίευση στατιστικών στοιχείων, ούτως ώστε να καταστεί δυνατή η καλύτερη χάραξη και επανεξέταση των πολιτικών·

30.

αναγνωρίζει, εν προκειμένω, το υψηλό επίπεδο συνεργασίας μεταξύ των αστυνομικών και δικαστικών αρχών στα κράτη μέλη καθώς και μεταξύ των προαναφερθεισών αρχών και της Ευρωπόλ και της Eurojust όσον αφορά τις εγκληματικές πράξεις που διαπράττονται κατά των παιδιών με τη βοήθεια των ψηφιακών μέσων, αναφέροντας για παράδειγμα την επιχείρηση «Icarus» με στόχο την πάταξη των δικτύων ανταλλαγής αρχείων με σκοπό την σεξουαλική κακοποίηση των παιδιών στο διαδίκτυο·

31.

επισημαίνει, ωστόσο, ότι μπορεί να επιτευχθεί περαιτέρω βελτίωση όσον αφορά την περαιτέρω εναρμόνιση του ποινικού δικαίου και των ποινικών διαδικασιών των κρατών μελών, συμπεριλαμβανομένων των δικονομικών δικαιωμάτων και των δικαιωμάτων προστασίας των δεδομένων των υπόπτων και του σεβασμού των θεμελιωδών δικαιωμάτων βάσει του Χάρτη της ΕΕ, δεδομένων των υφιστάμενων εμποδίων στην πλήρη συνεργασία και αμοιβαία εμπιστοσύνη·

32.

επικροτεί την πρόθεση της Επιτροπής να εξετάσει πιθανά νομοθετικά μέτρα σε περίπτωση που η αυτορρύθμιση του κλάδου αποτύχει·

33.

επισημαίνει, ωστόσο, ότι οι προτάσεις για διατάξεις στο πλαίσιο του ουσιαστικού ποινικού δικαίου της ΕΕ πρέπει να σέβονται στο έπακρο τις αρχές της επικουρικότητας και της αναλογικότητας καθώς και τις γενικές αρχές που διέπουν το ποινικό δίκαιο και πρέπει να επιδεικνύουν σαφώς ότι στόχος τους είναι να επιφέρουν προστιθέμενη αξία σε μια κοινή προσέγγιση της ΕΕ για την καταπολέμηση του σοβαρού διασυνοριακού εγκλήματος, όπως ορίζεται στο ψήφισμα της 22ας Μαΐου 2012 σχετικά με την προσέγγιση της ΕΕ όσον αφορά το ποινικό δίκαιο (8)·

34.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την ενίσχυση της συνεργασίας με τρίτες χώρες όσον αφορά την άμεση απομάκρυνση δικτυακών σελίδων που περιέχουν ή διαδίδουν παράνομο περιεχόμενο ή συμπεριφορές και φιλοξενούνται στην επικράτειά τους, καθώς και για την καταπολέμηση του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο· ενθαρρύνει, εν προκειμένω, τη διεθνή ανταλλαγή εμπειρογνωμοσύνης, βέλτιστων πρακτικών και ιδεών μεταξύ των κυβερνήσεων, των αρχών επιβολής του νόμου, των αστυνομικών μονάδων που ειδικεύονται στο έγκλημα στον κυβερνοχώρο, των ανοιχτών τηλεφωνικών γραμμών, των οργανώσεων για την προστασία του παιδιού και του κλάδου του Διαδικτύου·

35.

ζητεί, για τον λόγο αυτόν, την πλήρη έγκριση όλων των μέτρων που αναφέρονται στον χάρτη πορείας του Συμβουλίου του 2009 για την ενίσχυση των δικονομικών δικαιωμάτων των υπόπτων και των κατηγορουμένων σε ποινικές διαδικασίες, καθώς και μια κοινή προσέγγιση σχετικά με το παραδεκτό και την αξιολόγηση των αποδεικτικών στοιχείων, προκειμένου να αρθούν τα εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία των αποδεικτικών στοιχείων που συλλέγονται σε άλλο κράτος μέλος·

36.

στηρίζει τη θέσπιση και την ενίσχυση της λειτουργίας συστημάτων ανοικτής τηλεφωνικής γραμμής για καταγγελίες σχετικά με εγκλήματα και παράνομο περιεχόμενο και συμπεριφορά, λαμβάνοντας υπόψη μεταξύ άλλων και τις εμπειρίες με την «ευρωπαϊκή ανοιχτή τηλεφωνική γραμμή για αγνοούμενα παιδιά», τα εθνικά συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης και το ευρωπαϊκό αυτοματοποιημένο σύστημα Child Alert· επισημαίνει, ωστόσο, ότι για οποιαδήποτε άμεση εγκληματική πράξη που βασίζεται σε καταγγελία πρέπει να επιδιώκεται ισορροπία μεταξύ, αφενός, των δικαιωμάτων των πιθανών θυμάτων και των θετικών υποχρεώσεων που απορρέουν από τα άρθρα 2 και 8 της ΕΣΔΑ του κράτους μέλους να αντιδρά, όπως ήδη τονίζεται στη νομολογία της ΕΣΔΑ και, αφετέρου, των δικαιωμάτων του υπόπτου· καλεί, εν προκειμένω, τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να προβούν σε ανταλλαγή ορθών πρακτικών όσον αφορά την έρευνα και τη δίωξη εγκληματικών πράξεων κατά των παιδιών σε ψηφιακό περιβάλλον· υπενθυμίζει ότι το άρθρο 8 της πρότασης της Επιτροπής σχετικά με γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (COM(2012)0011) περιέχει ειδικές ασφαλιστικές δικλείδες όσον αφορά την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των παιδιών, όπως η υποχρεωτική συγκατάθεση των γονέων για την επεξεργασία δεδομένων παιδιών ηλικίας κάτω των 13 ετών·

37.

διαπιστώνει ότι η διαδικασία «κοινοποίησης και απόσυρσης περιεχομένου» εξακολουθεί να λειτουργεί με βραδείς ρυθμούς σε ορισμένα κράτη μέλη, επικροτεί την πρωτοβουλία της Επιτροπής να δημοσιεύσει μια σχετική αξιολόγηση των επιπτώσεων και συνιστά την αύξηση της αποδοτικότητας της εν λόγω διαδικασίας, καθώς και την περαιτέρω ανάπτυξή της στα κράτη μέλη υπό την έννοια της βέλτιστης πρακτικής·

38.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αξιολογήσουν την αποτελεσματικότητα της συνεργασίας μεταξύ των αστυνομικών δυνάμεων με στόχο την προστασία των ανηλίκων από επιγραμμικές εγκληματικές πράξεις, των ανοιχτών τηλεφωνικών γραμμών και των συμφωνιών που υφίστανται με τους παρόχους υπηρεσιών Διαδικτύου· ζητεί την ανάπτυξη συνεργιών με άλλες σχετικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων των αστυνομικών υπηρεσιών και της δικαιοσύνης ανηλίκων, με στόχο την προστασία των ανηλίκων από επιγραμμικές εγκληματικές πράξεις, ιδίως μέσω του συντονισμού και της ενοποίησης των ανοιχτών τηλεφωνικών γραμμών και των σημείων επικοινωνίας·

39.

παροτρύνει τα κράτη μέλη να διατηρήσουν τις εθνικές ανοιχτές τηλεφωνικές γραμμές και άλλα σημεία επικοινωνίας, όπως τα «ηλεκτρονικά κουμπιά ασφαλείας» (Safety Buttons), που συνάδουν με τα πρότυπα της INHOPE, να βελτιώσουν τη μεταξύ τους δικτύωση και να αναλύουν προσεκτικά τα αποτελέσματα·

40.

υπογραμμίζει ότι είναι σημαντική η γενίκευση αξιόπιστων μέσων, όπως οι σελίδες προειδοποίησης και τα ηχητικά και οπτικά σήματα, ούτως ώστε να περιοριστεί η άμεση πρόσβαση των ανηλίκων σε επιβλαβές περιεχόμενο·

41.

ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την ενημέρωση σχετικά με τις ανοιχτές τηλεφωνικές γραμμές και άλλα σημεία επικοινωνίας, όπως τα «ηλεκτρονικά κουμπιά ασφαλείας» (Safety Buttons) για τους ανηλίκους και τις οικογένειές τους, καθιστώντας έτσι ευκολότερη την αναφορά παράνομου περιεχομένου, και καλεί τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την ευαισθητοποίηση σχετικά με την ύπαρξη ανοιχτών τηλεφωνικών γραμμών ως σημείων επικοινωνίας για την αναφορά εικόνων παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης·

42.

υποστηρίζει τις προσπάθειες των παρόχων ψηφιακού περιεχομένου και ψηφιακών υπηρεσιών που στοχεύουν στην εφαρμογή κωδίκων συμπεριφοράς οι οποίοι είναι σύμφωνοι προς τους ισχύοντες κανονισμούς, για τον εντοπισμό, την πρόληψη και την απόσυρση παράνομου περιεχομένου βάσει των αποφάσεων των δικαστικών αρχών· ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προβούν σε αξιολογήσεις στον εν λόγω τομέα·

43.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλάβουν μία νέα εκστρατεία που θα απευθύνεται στους γονείς, θα τους βοηθά να κατανοούν το ψηφιακό υλικό που διαχειρίζονται τα παιδιά τους και, κυρίως, τους τρόπους με τους οποίους θα προστατέψουν τα παιδιά τους από παράνομο, ακατάλληλο ή επικίνδυνο ψηφιακό υλικό·

44.

εκφράζει τη λύπη του για τη μη τήρηση της συμφωνίας που υπεγράφη στις 9 Φεβρουαρίου 2009 μεταξύ της Επιτροπής και 17 κοινωνικών δικτύων στο Διαδίκτυο, στα οποία συμπεριλαμβάνονται το Facebook και το Myspace, για την προώθηση της προστασίας και της ασφάλειας των ανηλίκων στο Διαδίκτυο·

45.

επισημαίνει ότι η εγκληματικότητα στο Διαδίκτυο έχει συχνά διασυνοριακό χαρακτήρα και ότι, ως εκ τούτου, ένα σημαντικό στοιχείο της αντιμετώπισής της πρέπει να είναι η διεθνής συνεργασία μεταξύ των υφιστάμενων υπηρεσιών επιβολής του νόμου·

46.

καλεί επιτακτικά τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να υποστηρίξουν και να ξεκινήσουν εκστρατείες ευαισθητοποίησης με στόχο τα παιδιά, τους γονείς και τους εκπαιδευτές, ούτως ώστε να παράσχουν τις πληροφορίες που είναι αναγκαίες για την προστασία έναντι της εγκληματικότητας στον κυβερνοχώρο, καθώς και να τους ενθαρρύνουν να αναφέρουν ύποπτους ιστοτόπους και διαδικτυακή συμπεριφορά·

47.

καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν με δέοντα τρόπο τους εθνικούς και διεθνείς διαδικαστικούς κανόνες για το κλείσιμο ιστοτόπων που φιλοξενούν περιεχόμενο που συνεπάγεται εκμετάλλευση, απειλές, κακοποίηση, εισάγει διακρίσεις ή άλλο κακόβουλο περιεχόμενο·

48.

καλεί την Επιτροπή να ερευνήσει πόσο αποτελεσματικά λειτουργούν στα κράτη μέλη τα διάφορα συστήματα της προαιρετικής ταξινόμησης ακατάλληλου για τους νέους περιεχομένου και ενθαρρύνει την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τον διαδικτυακό κλάδο να ενισχύσουν τη συνεργασία για την ανάπτυξη στρατηγικών και προτύπων που θα μυήσουν τους ανηλίκους στην υπεύθυνη συμπεριφορά στο Διαδίκτυο με στόχο την ευαισθητοποίηση και την προστασία τους από την online και την offline έκθεσή τους σε περιεχόμενο ακατάλληλο για την ηλικία τους· συμπεριλαμβανομένης της βίας, των διαφημίσεων που ενθαρρύνουν τις υπερβολικές δαπάνες και της αγοράς εικονικών αγαθών ή πίστωσης με τα κινητά τους τηλέφωνα·

49.

επικροτεί τις τεχνικές καινοτομίες που προσφέρονται από εταιρείες υπό τη μορφή ειδικών επιγραμμικών λύσεων που επιτρέπουν τη ασφαλή χρήση του Διαδικτύου από τα παιδιά·

50.

καλεί τις ενώσεις παρόχων οπτικοακουστικών και ψηφιακών υπηρεσιών, σε συνεργασία με άλλες ενώσεις του κλάδου, να ενσωματώσουν στα καταστατικά τους την προστασία των ανηλίκων και να υποδεικνύουν την κατάλληλη ηλικιακή ομάδα·

51.

παροτρύνει τα κράτη μέλη να συνεχίσουν τον διάλογο για την εναρμόνιση των κατηγοριών ψηφιακού περιεχομένου για ανηλίκους, σε συνεργασία με τους φορείς εκμετάλλευσης και τις ενώσεις του εν λόγω τομέα και με τρίτες χώρες·

52.

ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ταξινομούν τα ηλεκτρονικά παιχνίδια με ευκρινείς χαρακτήρες βάσει των ηλικιών στις οποίες απευθύνονται και, κυρίως, βάσει του περιεχομένου τους·

53.

καλεί την Επιτροπή να συνεχίσει το «European Framework for safer mobile Use» (ευρωπαϊκό πλαίσιο για ασφαλέστερη χρήση κινητών), αξιοποιώντας τις επιλογές που διευκολύνουν την άσκηση γονικού ελέγχου·

54.

τονίζει το θετικό έργο των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και ενθαρρύνει τις εν λόγω οργανώσεις να συνεργάζονται και να εργάζονται από κοινού σε διασυνοριακό επίπεδο, καθώς και να συνεργάζονται με τους φορείς επιβολής του νόμου, την κυβέρνηση, τους παρόχους υπηρεσιών Διαδικτύου και το κοινό·

55.

επαναλαμβάνει τη σπουδαιότητα της προστασίας των δεδομένων για τα παιδιά, λαμβανομένης ειδικότερα υπόψη της ταχείας ανάπτυξης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των διαδικτυακών χώρων συνομιλιών και δεδομένης της αυξανόμενης ροής και πρόσβασης στα προσωπικά δεδομένα μέσω ψηφιακών μέσων·

56.

επικροτεί τον νέο προτεινόμενο Κανονισμό για την προστασία δεδομένων (COM(2012)0011) και τις ειδικές διατάξεις του για τη συγκατάθεση του παιδιού και το δικαίωμα να λησμονηθεί, το οποίο απαγορεύει την επιγραμμική διατήρηση πληροφοριών που αφορούν προσωπικά δεδομένα ανηλίκων και ενδέχεται να ενέχουν κίνδυνο για την προσωπική και επαγγελματική τους ζωή, υπενθυμίζοντας ότι η παραμονή στο Διαδίκτυο δεδομένων που αναφέρονται σε παιδιά μπορεί να οδηγήσει σε κατάχρηση των στοιχείων αυτών εις βάρος της αξιοπρέπειας των παιδιών και της κοινωνικής τους ένταξης·

57.

επισημαίνει ότι οι εν λόγω διατάξεις πρέπει να αποσαφηνιστούν και να αναπτυχθούν κατά τρόπο που να διασφαλίζει ότι καθίστανται σαφείς και πλήρως λειτουργικές από τη στιγμή που θα εγκριθεί η νέα νομοθεσία και ότι δεν υπονομεύουν τη διαδικτυακή ελευθερία·

58.

επικροτεί επίσης την πρόθεση κατάρτισης ηλεκτρονικού συστήματος πιστοποίησης ηλικίας·

59.

είναι πεπεισμένο ότι ιδιοκτήτες και διαχειριστές ιστοσελίδων οφείλουν να υποδεικνύουν κατά τρόπο σαφή και εμφανή την πολιτική που εφαρμόζουν ως προς την προστασία των δεδομένων και ότι πρέπει να προβλέπουν σύστημα υποχρεωτικής συγκατάθεσης των γονέων για την επεξεργασία δεδομένων παιδιών ηλικίας κάτω των 13· ζητεί να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την εξ ορισμού όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ενίσχυση της προστασίας της ιδιωτικής ζωής, προκειμένου να αποφευχθεί η δευτερογενής θυματοποίηση των παιδιών·

60.

υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να ευαισθητοποιηθούν οι χρήστες όσον αφορά την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων τους καθώς και των δεδομένων τρίτων συνδεδεμένων ατόμων από τους παρόχους υπηρεσιών ή τα κοινωνικά δίκτυα, καθώς και για τα διαθέσιμα μέσα προσφυγής σε περίπτωση χρήσης των δεδομένων τους πέραν του νόμιμου σκοπού βάσει του οποίου συλλέχθηκαν από τους παρόχους και τους εταίρους τους, με τρόπο προσαρμοσμένο στο προφίλ των χρηστών καθώς και σε κατάλληλη γλώσσα, με ιδιαίτερη έμφαση στους ανήλικους χρήστες· θεωρεί ότι οι πάροχοι έχουν ιδιαίτερη ευθύνη όσον αφορά το εν λόγω ζήτημα, και ζητεί να ενημερώνουν τους χρήστες για τη πολιτική που ακολουθούν για τις δημοσιεύσεις τους κατά τρόπο σαφή και κατανοητό·

61.

ευελπιστεί όλως ιδιαιτέρως ότι θα προωθηθούν σε κάθε ψηφιακό τομέα οι τεχνολογικές επιλογές οι οποίες, εφόσον επιλεγούν, μπορούν να περιορίζουν την πλοήγηση των ανηλίκων εντός ορισμένων ορίων και με πρόσβαση υπό όρους, παρέχοντας έτσι ένα αποτελεσματικό εργαλείο γονικού ελέγχου· διαπιστώνει, ωστόσο, ότι αυτά τα μέτρα δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την εμπεριστατωμένη διαδικτυακή αγωγή των ανηλίκων·

62.

υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό τα παιδιά και οι έφηβοι να ενημερώνονται πολύ νωρίς για το δικαίωμά τους στην ιδιωτική ζωή όσον αφορά το Διαδίκτυο καθώς και να μάθουν να αναγνωρίζουν τις μεθόδους, οι οποίες συχνά είναι ανεπαίσθητα αντιληπτές, που χρησιμοποιούνται με σκοπό την άντληση πληροφοριών εκ μέρους τους·

63.

καλεί τα κράτη μέλη να αναπτύξουν και να εναρμονίσουν συστήματα σχετικά με το δικαίωμα απάντησης στα ψηφιακά μέσα, βελτιώνοντας έτσι και την αποτελεσματικότητά τους·

64.

τονίζει ότι η ψηφιακή τεχνολογία αποτελεί σημαντικό εργαλείο εκπαίδευσης ως προς τον ρόλο του πολίτη, καθώς διευκολύνει τη συμμετοχή αρκετών πολιτών που ζουν εκτός των πόλεων, και ιδίως των νέων, καθιστώντας δυνατή την πλήρη αξιοποίηση της ελευθερίας έκφρασης και επικοινωνίας στο Διαδίκτυο·

65.

καλεί τα κράτη μέλη να αντιμετωπίζουν τις ψηφιακές πλατφόρμες ως εργαλεία δημοκρατικής συμμετοχής για κάθε παιδί με ιδιαίτερη έμφαση στα πλέον ευάλωτα·

66.

υπογραμμίζει τη δυνατότητα που παρέχουν τα νέα μέσα για προώθηση, στις ψηφιακές υπηρεσίες και στο ψηφιακό περιεχόμενο, της κατανόησης και του διαλόγου μεταξύ γενεών, φύλων, διαφόρων πολιτιστικών και εθνοτικών ομάδων·

67.

υπενθυμίζει ότι όσον αφορά το Διαδίκτυο, η ενημέρωση και η ιδιότητα του ενεργού πολίτη είναι έννοιες στενά συνδεδεμένες και ότι αυτό που σήμερα συνιστά απειλή για τη δραστηριοποίηση των νέων ως πολιτών είναι η έλλειψη ενδιαφέροντος για ενημέρωση·

68.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή και τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

16.12.2015   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 419/42

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, της 18ης Απριλίου 2012, με τίτλο «Στοχεύοντας σε μια ανάπτυξη με άφθονες θέσεις απασχόλησης» (COM(2012)0173),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας του ειδικευμένου τμήματος «Ενιαία αγορά, παραγωγή και κατανάλωση» σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών με τίτλο «Πρωτοβουλία για την κοινωνική επιχειρηματικότητα — Οικοδόμηση ενός οικοσυστήματος για την προώθηση των κοινωνικών επιχειρήσεων στο επίκεντρο της κοινωνικής οικονομίας και της κοινωνικής καινοτομίας», INT/606 της 22ας Φεβρουαρίου 2012,

—

έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου της 8ης Φεβρουαρίου 2012 για το θεσμικό πλαίσιο του ευρωπαϊκού ιδρύματος (FE) (COM(2012)0035),

—

έχοντας υπόψη την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Δεκεμβρίου 2011 για τις δημόσιες συμβάσεις (COM(2011)0896),

—

έχοντας υπόψη την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 7ης Δεκεμβρίου 2011 σχετικά με τα ευρωπαϊκά ταμεία κοινωνικής επιχειρηματικότητας (COM(2011)0862),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 25ης Οκτωβρίου 2011 με τίτλο «Πρωτοβουλία για την κοινωνική επιχειρηματικότητα — Οικοδόμηση ενός οικοσυστήματος για την προώθηση των κοινωνικών επιχειρήσεων στο επίκεντρο της κοινωνικής οικονομίας και της κοινωνικής καινοτομίας» (COM(2011)0682),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 25ης Οκτωβρίου 2011 με τίτλο «Μια ανανεωμένη στρατηγική ΕΕ 2011-2014 για την εταιρική κοινωνική ευθύνη» (COM(2011)0681),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 13ης Απριλίου 2011 με τίτλο «Η Πράξη για την ενιαία αγορά — Δώδεκα δράσεις για την τόνωση της ανάπτυξης και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης. Μαζί για μια νέα ανάπτυξη» (COM(2011)0206),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 27ης Οκτωβρίου 2010 με τίτλο «Προς μια πράξη για την ενιαία αγορά — για μια κοινωνική οικονομία της αγοράς με υψηλό βαθμό ανταγωνιστικότητας» (COM(2010)0608),

—

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής της 6ης Οκτωβρίου 2011 σχετικά με τη θέσπιση προγράμματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κοινωνική αλλαγή και την καινοτομία (COM(2011)0609),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 3ης Μαρτίου 2010 με τίτλο «Ευρώπη 2020 — Στρατηγική για έξυπνη, διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη» (COM(2010)2020),

—

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής, της 6ης Οκτωβρίου 2011, για έναν κανονισμό σχετικά με το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και με την κατάργηση του κανονισμού (ΕK) αριθ. 1081/2006 (COM(2011)0607),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 16ης Δεκεμβρίου 2010 με θέμα «Ευρωπαϊκή πλατφόρμα για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού: ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για κοινωνική και εδαφική συνοχή» (COM(2010)0758),

—

έχοντας υπόψη τη δημοσίευση του προγράμματος ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και του Ευρωπαϊκού Δικτύου Έρευνας EMES του 2008 με τίτλο «Κοινωνική Επιχείρηση: Ένα νέο μοντέλο για τη μείωση της φτώχειας και τη δημιουργία απασχόλησης» (1),

—

έχοντας υπόψη τη διερευνητική γνωμοδότηση της ΕΟΚΕ με θέμα «Κοινωνική επιχειρηματικότητα και κοινωνικές επιχειρήσεις» ΙΝ/589 της 26ης Οκτωβρίου 2011,

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 19ης Φεβρουαρίου 2009 σχετικά με την κοινωνική οικονομία (1),

—

έχοντας υπόψη τη δήλωσή του της 10ης Μαρτίου 2011 (2),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 13ης Μαρτίου 2012, σχετικά με το καταστατικό της Ευρωπαϊκής Συνεταιριστικής Εταιρείας αναφορικά με τον ρόλο των εργαζομένων (3),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Βιομηχανίας, Έρευνας και Ενέργειας και της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών (A7-0305/2012),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική οικονομία, η οποία απασχολεί τουλάχιστον 11 εκατομμύρια ανθρώπους στην ΕΕ και αντιστοιχεί στο 6 % του συνολικού εργατικού δυναμικού ήτοι στο 10 % όλων των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, δηλαδή 2 εκατομμύρια επιχειρήσεις, συμβάλλει σε σημαντικό βαθμό στην ανάπτυξη του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου και στη στρατηγική «Ευρώπη 2020»·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαφορετικές ιστορικές εξελίξεις έχουν συμβάλει στη διαμόρφωση νομικών πλαισίων για κάθε είδους επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων κοινωνικής οικονομίας και των κοινωνικών επιχειρήσεων, τα οποία αναδεικνύουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περισσότεροι τύποι επιχειρήσεων στην κοινωνική οικονομία δεν αναγνωρίζονται πλήρως από νομικό πλαίσιο σε ευρωπαϊκό επίπεδο αλλά σε ορισμένα μόνο κράτη μέλη σε εθνικό επίπεδο·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιπτώσεις της τωρινής κοινωνικής, οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης καθώς και οι δημογραφικές αλλαγές, ιδίως η γήρανση του πληθυσμού, δοκιμάζουν τα συστήματα κοινωνικής πρόνοιας, συμπεριλαμβανομένων των θεσμοθετημένων και των εθελοντικών συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, επομένως τα καινοτόμα συστήματα κοινωνικής βοήθειας πρέπει να προωθούνται, για να διασφαλίζεται επαρκής και αξιοπρεπής κοινωνική ασφάλιση·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Πράξη για την Ενιαία Αγορά και η στρατηγική «Ευρώπη 2020» –οι οποίες αποσκοπούν και οι δύο στη δημιουργία έξυπνης, βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης, επομένως και στην άνοδο της ποιότητας και της ποσότητας των θέσεων εργασίας και στην καταπολέμηση της φτώχειας– είναι άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους και ότι οι κοινωνικές επιχειρήσεις μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά μέσω του καινοτόμου δυναμικού τους και της σχετικής ανταπόκρισής τους στις κοινωνικές ανάγκες·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή αναγνωρίζει του παράγοντες της κοινωνικής οικονομίας και τις κοινωνικές επιχειρήσεις ως μοχλούς οικονομικής μεγέθυνσης και κοινωνικής καινοτομίας, με το δυναμικό δημιουργίας βιώσιμης απασχόλησης, αλλά και ως μοχλούς ενθάρρυνσης της ένταξης ευπαθών ομάδων στην αγορά εργασίας·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προτάσεις της Επιτροπής για κανονισμό σχετικά με τα Ευρωπαϊκά Ταμεία Κοινωνικής Επιχειρηματικότητας και το Πρόγραμμα για Κοινωνική Αλλαγή και Καινοτομία πρέπει να επαινεθούν·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινωνικές επιχειρήσεις μπορεί να συμβάλουν στην παροχή κοινωνικών υπηρεσιών, οι οποίες είναι στοιχεία κλειδιά για ένα ευημερούν κράτος άρα και στην επίτευξη κοινών στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πολλές κοινωνικές επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν δυσκολίες πρόσβασης στη χρηματοδότηση προκειμένου να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους, επομένως χρειάζονται ειδική, προσαρμοσμένη στα μέτρα τους στήριξη, όπως κοινωνικές τράπεζες, μέσα για την από κοινού αντιμετώπιση κινδύνου, φιλανθρωπικά ταμεία ή (μικρο)πιστώσεις, ιδίως στην περίπτωση των πολύ μικρών επιχειρήσεων και των ΜΜΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι από αυτή την άποψη τα διαρθρωτικά ταμεία και τα προγράμματα της ΕΕ παίζουν σημαντικό ρόλο στη διευκόλυνση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση για τις κοινωνικές επιχειρήσεις, μεταξύ άλλων και για όσες παρουσιάζουν υψηλή ένταση επενδύσεων·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι περισσότερες κοινωνικές επιχειρήσεις προωθούν μεταρρυθμίσεις πολιτικής προάγοντας τη χρηστή διακυβέρνηση, ιδίως εξασφαλίζοντας τη συμμετοχή εργαζομένων, καταναλωτών και παραγόντων, υποστηρίζουν την αλληλοδιδασκαλία και την κοινωνική καινοτομία και ανταποκρίνονται έτσι στις αυξανόμενες απαιτήσεις των πολιτών για ηθική, κοινωνική και οικολογική εταιρική συμπεριφορά·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κοινωνικές επιχειρήσεις από τη φύση τους και τον τρόπο λειτουργίας τους συμβάλλουν στη δημιουργία μιας συνεκτικότερης, δημοκρατικότερης και ενεργότερης κοινωνίας και συχνά προσφέρουν (και πρέπει να προσφέρουν) ευνοϊκές συνθήκες εργασίας καθώς και ίσες αμοιβή για ισότιμη εργασία, στηρίζουν δε τις ίσες ευκαιρίες για άνδρες και γυναίκες, συμβάλλοντας έτσι στην εναρμόνιση του εργασιακού με τον ιδιωτικό βίο·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει σημειωθεί η πρόταση της Επιτροπής να προστεθεί η νέα κατηγορία των μειονεκτούντων ατόμων στις συμβάσεις που ανατίθενται κατά αποκλειστικότητα·

1.

επικροτεί τις ανακοινώσεις της Επιτροπής με τίτλο «Πρωτοβουλία για την κοινωνική επιχειρηματικότητα» και «Στοχεύοντας σε μια ανάκαμψη με άφθονες θέσεις απασχόλησης», οι οποίες περιλαμβάνουν συστάσεις προς τις εθνικές κυβερνήσεις σχετικά με τη βελτίωση των συνθηκών πλαισίου για την κοινωνική επιχειρηματικότητα, πράγμα που μπορεί να οδηγήσει σε νέες ευκαιρίες και θέσεις εργασίας, ιδιαίτερα στον ραγδαία αναπτυσσόμενο τομέα της υγείας και της κοινωνικής περίθαλψης (τον επονομαζόμενο στα αγγλικά «white sector») και στον τομέα του περιβάλλοντος (τον επονομαζόμενο πράσινο τομέα) — δύο τομείς που προσφέρουν νέες ευκαιρίες στην κοινωνική και ευρύτερη οικονομία·

2.

δηλώνει ότι η κοινωνική οικονομία συνιστά μέρος της περιβαλλοντικής-κοινωνικής οικονομίας της αγοράς καθώς και της ευρωπαϊκής ενιαίας αγοράς, επισημαίνει δε την εξαιρετική αντοχή της στις κρίσεις και τα ανθεκτικά επιχειρηματικά της μοντέλα· υπογραμμίζει ότι οι κοινωνικές επιχειρήσεις επιδιώκουν συχνά να αντιμετωπίσουν κοινωνικές και ανθρώπινες ανάγκες οι οποίες δεν αντιμετωπίζονται (ή αντιμετωπίζονται ανεπαρκώς) από τους εμπορικούς παράγοντες ή το κράτος· τονίζει ότι η απασχόληση στην κοινωνική οικονομία είναι μάλλον σκόπιμο να διατηρείται σε τοπική κλίμακα·

3.

δηλώνει ότι κοινωνική επιχείρηση σημαίνει έναν οργανισμό, ανεξαρτήτως νομικής μορφής, ο οποίος:

4.

τονίζει ότι οι δραστηριότητες σε διάφορους τομείς της κοινωνικής οικονομίας από εθελοντές, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται νέοι άνθρωποι που ξεκινούν την καριέρα τους και είναι γεμάτοι ενθουσιασμό και νέες δεξιότητες, καθώς και ηλικιωμένα άτομα με τεράστια πείρα και ανεπτυγμένες δεξιότητες, συμβάλλουν σημαντικά στην οικονομική μεγέθυνση, στην αλληλεγγύη και στην κοινωνική συνοχή, ενώ δίνουν νόημα στη ζωή πολλών πολιτών· ζητεί την αναγνώριση και τη δέουσα χρηματική και διαρθρωτική στήριξη σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο·

5.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν ότι οι κοινωνικές επιχειρήσεις δεν πρέπει να παραγκωνίζονται από άλλους τύπους επιχειρήσεων που ασχολούνται με περιοχές οι οποίες είναι κερδοφόρα «φιλέτα» της κοινωνικής οικονομίας· επισημαίνει ότι αυτές οι περιοχές είναι ως επί το πλείστον αστικές, με αποτέλεσμα άλλες λιγότερο προσοδοφόρες, κυρίως αγροτικές ή περιφερειακές περιοχές (όπου η διοικητική μέριμνα καταλήγει σε υψηλότερο κόστος) μένουν με λιγότερες και κατώτερης ποιότητας υπηρεσίες· τονίζει ότι οι χρήστες πρέπει να έχουν ελευθερία επιλογής μεταξύ πολλών παρόχων·

6.

τονίζει τη σημασία μίας στρατηγικής και μέσων που προωθούν την κοινωνική επιχειρηματικότητα και τις καινοτόμες κοινωνικές επιχειρήσεις, ιδίως όσον αφορά τους νέους και τα μειονεκτούντα άτομα, για να διασφαλίσουν στους επιχειρηματίες καλύτερη και ευκολότερη πρόσβαση — γυναίκες και άνδρες — στα προγράμματα και τη χρηματοδότηση της ΕΕ και των κρατών μελών· ζητεί επαρκή στήριξη για να διασφαλιστεί η συνέχιση του προγράμματος Erasmus για νέους επιχειρηματίες και να βελτιωθεί η ελκυστικότητα και η προβολή του προγράμματος και στην κοινωνική οικονομία· υπενθυμίζει ωστόσο ότι η αυτοαπασχόληση πρέπει να συνοδεύεται από την παροχή επαρκούς καθοδήγησης·

7.

επισημαίνει την πολυμορφία που επικρατεί στο πλαίσιο της κοινωνικής οικονομίας· τονίζει ότι η ανάπτυξη οποιωνδήποτε νέων νομικών πλαισίων σε επίπεδο ΕΕ πρέπει να αφήνει το περιθώριο της επιλογής στις επιχειρήσεις, ενώ πρέπει να προηγείται η εκπόνηση εκτίμησης επιπτώσεων, για να λαμβάνεται υπόψη η ύπαρξη διαφόρων μοντέλων κοινωνικής επιχειρηματικότητας στα διάφορα κράτη μέλη· τονίζει ότι κάθε μέτρο πρέπει να εμπεριέχει προστιθέμενη αξία για όλη την ΕΕ·

8.

στηρίζει πρωτοβουλίες σε ενωσιακό επίπεδο που έχουν στόχο την επέκταση και την ενίσχυση του ήδη προηγμένου τομέα των ενώσεων σε διάφορα κράτη μέλη· ζητεί τη δημιουργία ευρωπαϊκού καταστατικού για ενώσεις, για να συμπληρωθούν τα υπάρχοντα νομικά καταστατικά σε επίπεδο κρατών μελών·

9.

επικροτεί την πρόθεση της Επιτροπής να υποβάλει πρόταση για την απλοποίηση του κανονισμού για το καταστατικό της ευρωπαϊκής συνεταιριστικής εταιρείας·

10.

επιδοκιμάζει τη μελέτη της Επιτροπής σχετικά με την κατάσταση των ταμείων αλληλασφάλισης στην Ευρώπη με εντατική συμμετοχή του τομέα· τονίζει ότι τα ταμεία αλληλασφάλισης πρέπει να αναγνωριστούν μέσω ενός ευρωπαϊκού καταστατικού ως ξεχωριστός και σημαντικός φορέας στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής οικονομίας και κοινωνίας· υπογραμμίζει τα οφέλη που θα προκύψουν από ένα ευρωπαϊκό καταστατικό για τη διευκόλυνση της διασυνοριακής δράσης των ταμείων αλληλασφάλισης· προτρέπει τα κράτη μέλη που δεν έχουν θεσπίσει ακόμη εθνικό καταστατικό για ταμεία αλληλασφάλισης να το πράξουν·

11.

επικροτεί την πρόταση κανονισμού της Επιτροπής για το θεσμικό πλαίσιο του ευρωπαϊκού ιδρύματος·

12.

υπενθυμίζει ότι, στο πλαίσιο της ανακοίνωσης COM(2004)0018, η Επιτροπή δεσμεύτηκε να προβεί σε δώδεκα συγκεκριμένες ενέργειες, για να στηρίξει την ανάπτυξη συνεταιρισμών και εκφράζει τη λύπη του που μέχρι στιγμής έχει σημειωθεί μικρή μόνο πρόοδος επ’ αυτού· ζητεί από την Επιτροπή να προτείνει φιλόδοξα -εναρμονισμένα με την πρωτοβουλία του 2004- επιπλέον μέτρα για την ενίσχυση των λειτουργικών συνθηκών για συνεταιρισμούς, ταμεία αλληλασφάλισης, ενώσεις και ιδρύματα, και τη στήριξη έτσι της ανάπτυξης της κοινωνικής οικονομίας εν γένει·

13.

επικροτεί την έγκριση της αναθεωρημένης δέσμης κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις που αφορούν τις κοινωνικές και τοπικές υπηρεσίες, ενώ ενθαρρύνει την Επιτροπή να διασαφηνίσει περισσότερο τους εν λόγω κανόνες ώστε να διευκολύνει την κατανόηση και την εφαρμογή τους από τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, κυρίως όσον αφορά τις κοινωνικές επιχειρήσεις·

14.

επισημαίνει ότι οι κοινωνικές επιχειρήσεις είναι σημαντικά μέσα παροχής υπηρεσιών γενικού συμφέροντος (ΥΓΟΣ)· επισημαίνει ότι τέτοιες επιχειρήσεις συχνά προκύπτουν από ή είναι στενά συνδεδεμένες με οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, εθελοντικές οργανώσεις και/ή κοινωνικές ενώσεις που προσφέρουν υπηρεσίες προσανατολισμένες στον άνθρωπο, σχεδιασμένες ώστε να ανταποκρίνονται σε ζωτικές ανθρώπινες ανάγκες, συγκεκριμένα στις ανάγκες χρηστών που βρίσκονται σε ευάλωτη θέση· επισημαίνει ότι οι κοινωνικές επιχειρήσεις προσφέρουν συχνά δημόσιες υπηρεσίες που βρίσκονται ανάμεσα στον παραδοσιακό δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα, δηλαδή στο πλαίσιο των δημόσιων συμβάσεων·

15.

διευκρινίζει ότι η έννοια της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης (ΕΚΕ) πρέπει να θεωρείται διαχωρισμένη από εκείνη της κοινωνικής επιχειρηματικότητας, παρότι ορισμένες εμπορικές επιχειρήσεις που αναλαμβάνουν σημαντικές δραστηριότητες εταιρικής κοινωνικής ευθύνης μπορεί να έχουν έντονη αλληλεπίδραση με την κοινωνική επιχειρηματικότητα·

16.

πιστεύει ότι το Πρόγραμμα για Κοινωνική Αλλαγή και Καινοτομία για την περίοδο 2014-2020, με τον άξονα μικροχρηματοδότησης και κοινωνικής επιχειρηματικότητας, συμβάλλει στην προσπάθεια να διασφαλιστεί βελτιωμένη πρόσβαση στις μικροπιστώσεις για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις στην κοινωνική οικονομία, ενώ θα λαμβάνεται υπόψη η πολυμορφία των χρηματοδοτικών αναγκών για τις κοινωνικές επιχειρήσεις·

17.

πιστεύει ότι απαιτούνται διαφορετικά χρηματοπιστωτικά μέσα –όπως τα ευρωπαϊκά ταμεία κοινωνικής επιχειρηματικότητας, τα ευρωπαϊκά ταμεία επιχειρηματικού κεφαλαίου και τα ευρωπαϊκά ταμεία αγγέλων (ΕΤΑ)–, για να βελτιωθεί η πρόσβαση των κοινωνικών επιχειρήσεων στις χρηματοπιστωτικές αγορές·

18.

τονίζει την ανάγκη να στηριχθούν οι κοινωνικές επιχειρήσεις με επαρκή χρηματοοικονομικά μέσα σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ενωσιακό επίπεδο και επισημαίνει ότι υπάρχουν σχετικά ταμεία στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2014-2020 (όπως το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Πρόγραμμα για την Κοινωνική Αλλαγή και την Καινοτομία, το Πρόγραμμα για την Έρευνα και την Καινοτομία καθώς και το «Ορίζων 2020»)· ζητεί ρητώς στήριξη για καινοτόμες κοινωνικές επιχειρήσεις, ιδίως όσες προάγουν την ποιοτική απασχόληση, την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού και επενδύουν στην εκπαίδευση, την κατάρτιση και τη διά βίου μάθηση·

19.

υπογραμμίζει ότι η πρόσβαση στην ενωσιακή χρηματοδότηση πρέπει να απλοποιηθεί, ενώ θα υπάρχει επαρκές περιθώριο ευελιξίας σε επίπεδο κρατών μελών, οι ευκαιρίες χρηματοδότησης να διατίθενται σε αυξημένο βαθμό και να αποδεικνύονται με διαφάνεια και πέραν τούτου να απλοποιηθούν οι οργανωτικές, διοικητικές και λογιστικές απαιτήσεις·

20.

επισημαίνει ότι προτού καθιερωθούν νέες μορφές χρηματοδοτικής ενίσχυσης θα προηγηθεί ανάλυση των υπαρχόντων μέσων προκειμένου να επιβεβαιωθεί η αποδοτικότητά τους, και για τον σκοπό αυτό κρίνει απαραίτητη τη διάθεση μέσων που επιτρέπουν τη μέτρηση και τη σύγκριση των κοινωνικών επιδόσεων των επενδύσεων προκειμένου να προωθηθεί η ανάπτυξη μιας πιο διαφανούς αγοράς επενδύσεων·

21.

θεωρεί αναγκαία τη δημιουργία προϋποθέσεων βάσει των οποίων οι κοινωνικές επιχειρήσεις θα μπορούν να αποκτήσουν οικονομική ανεξαρτησία και να συμμετέχουν σε εμπορικές επιχειρηματικές δραστηριότητες·

22.

εκτιμά ότι οι υπεύθυνες διαδικασίες διαχείρισης που υποστηρίζονται από σωστή παρακολούθηση και διαφάνεια των χρηματοδοτικών μηχανισμών είναι απαραίτητες για να διατηρηθεί το επίκεντρο στην κοινωνική επιχειρηματικότητα και τις κοινωνικές επιχειρήσεις·

23.

ζητεί την εκπόνηση συγκριτικής μελέτης, την οποία θα ξεκινήσει η Επιτροπή και θα την πραγματοποιήσει σε συνεργασία με κοινωνικές επιχειρήσεις, σχετικά με τα διάφορα εθνικά και περιφερειακά νομικά πλαίσια καθ’ όλη την ΕΕ, σχετικά με τις λειτουργικές συνθήκες και τα χαρακτηριστικά για τις κοινωνικές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων του μεγέθους και του αριθμού καθώς και των τομέων δραστηριότητάς τους καθώς και σχετικά με τα συστήματα πιστοποίησης και επισήμανσης·

24.

τονίζει ότι οι κοινωνικές επιχειρήσεις χαρακτηρίζονται από μεγάλη διαφοροποίηση όσον αφορά τη μορφή, το μέγεθος, τις επιχειρηματικές δραστηριότητες, την οικονομική κατάσταση και τις συμπράξεις· επισημαίνει ότι υπάρχουν κοινωνικές επιχειρήσεις που είναι πρωτοπόροι όσον αφορά την ανάπτυξη στον τομέα τους και που έχουν επαρκή ικανότητα ιδίας ανάπτυξης, αλλά υπάρχουν και άλλες που χρειάζονται κατάλληλη τεχνογνωσία όσον αφορά την ίδρυση, ανάπτυξη και διαχείριση των επιχειρήσεων αυτού του είδους.

25.

θεωρεί ότι για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας των κοινωνικών επιχειρήσεων καθ’ όλη την ΕΕ πρέπει να ευνοείται η δημιουργία πυρήνων κοινωνικής καινοτομίας με προστιθέμενη αξία η οποία δεν θα περιορίζεται μόνο σε τοπικό επίπεδο· θεωρεί, επιπλέον, ότι οι κοινωνικές επιχειρήσεις, μέσω κατάλληλων πρωτοβουλιών, μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην απασχόληση εξειδικευμένων εργαζομένων άνω των 50, οι οποίοι έχουν εγκαταλείψει την αγορά εργασίας·

26.

στηρίζει την πρόταση της Επιτροπής για τη δημιουργία μιας πολύγλωσσης, προσβάσιμης και φιλικής προς τον χρήστη διαδικτυακής πλατφόρμας για κοινωνικές επιχειρήσεις, η οποία θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να καθιστά δυνατή την αλληλοδιδασκαλία και την ανταλλαγή βέλτιστων προτύπων, να προάγει την ανάπτυξη εταιρικών σχέσεων, να διευκολύνει την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με την πρόσβαση σε χρηματοδοτήσεις και τις ευκαιρίες κατάρτισης καθώς και να λειτουργεί ως δίκτυο διασυνοριακής συνεργασίας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν προσοχή στην κοινωνική επιχειρηματικότητα στο πλαίσιο της ανοικτής μεθόδου συντονισμού·

27.

στηρίζει την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη σύσταση μιας ομάδας εμπειρογνωμόνων για την κοινωνική επιχειρηματικότητα, έτσι ώστε να εποπτεύεται και να εκτιμάται η πρόοδος των μέτρων που προβλέπονται στην ανακοίνωση COM(2011)0682·

28.

ζητεί από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν τη σκοπιμότητα και το επιθυμητό της δημιουργίας ενός «ευρωπαϊκού κοινωνικού σήματος» για τις κοινωνικές επιχειρήσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί η καλύτερη πρόσβαση στις δημόσιες και κοινωνικά καινοτόμες συμβάσεις, χωρίς να παραβιάζονται κανόνες ανταγωνισμού· προτείνει οι επιχειρήσεις που φέρουν τέτοιο σήμα να παρακολουθούνται τακτικά ως προς τη συμμόρφωσή τους με τις διατάξεις που θα ορίζονται στο σήμα·

29.

ζητεί τη θέσπιση κανόνων στην ΕΕ για τις δημόσιες συμβάσεις με την εφαρμογή της αρχής της «πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφοράς» αντί για την προσφορά «χαμηλότερου κόστους» κατά τη σύμβαση ανάθεσης παροχής υπηρεσιών·

30.

ζητεί από την Επιτροπή να βελτιώσει τον βαθμό κατανόησης και επίγνωσης όσον αφορά τις κοινωνικές επιχειρήσεις και την κοινωνική οικονομία, να βελτιώσει την προβολή αμφοτέρων, στηρίζοντας την πανεπιστημιακή έρευνα, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο του 8ου προγράμματος πλαισίου («Ορίζων») και να δρομολογήσει την τακτική σύνταξη έκθεσης σχετικά με τις κοινωνικές επιχειρήσεις και την κοινωνική τους απόδοση· ζητεί από τα κράτη μέλη να ανταποκριθούν στο αίτημα της Επιτροπής να έχουν οι προτάσεις αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία σχετικά με τις κοινωνικές επιχειρήσεις, τα οποία θα εκδίδονται από εθνικές στατιστικές υπηρεσίες·

31.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εντάξουν τις κοινωνικές επιχειρήσεις σε σχέδια δράσης για την απασχόληση και την κοινωνική ένταξη, στηρίζει δε τη θέσπιση «Ευρωπαϊκού Βραβείου για την Κοινωνική Επιχειρηματικότητα», ώστε να αναγνωρίζεται η κοινωνική της συνεισφορά·

32.

επισημαίνει ότι οι κοινωνικές επιχειρήσεις έχουν ανάγκη από τη μέγιστη στήριξη και αποδοχή, πράγματα που θα επιτευχθούν με την ενίσχυση της ευαισθητοποίησης, μεταξύ άλλων και με την προβολή οφελών άλλων από τα καθαρώς οικονομικά, ζητεί δε μία ευρεία εκστρατεία πληροφόρησης, με τη στήριξη της Επιτροπής, των κρατών μελών και των κοινωνικών εταίρων, η οποία θα δρομολογηθεί με τη δημιουργία ενός προσβάσιμου, πολύγλωσσου ιστοτόπου, που θα παρέχει γρήγορη και εύκολη ενημέρωση σχετικά με κοινωνικά προϊόντα και υπηρεσίες για τους πολίτες·

33.

καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν τα οφέλη που προκύπτουν από την ενσωμάτωση αρχών κοινωνικών επιχειρήσεων/κοινωνικής επιχειρηματικότητας και κοινωνικής ευθύνης στο πλαίσιο διδακτικών προγραμμάτων στα σχολεία, τα πανεπιστήμια και άλλα εκπαιδευτικά ιδρύματα καθώς και σε προγράμματα διά βίου εκπαίδευσης, για να αναπτυχθούν ευκολότερα οι κοινωνικές δεξιότητες και οι δεξιότητες του πολίτη και να ενισχυθεί η εύρεση απασχόλησης σε κοινωνικές επιχειρήσεις· ζητεί επιπλέον από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να στηρίξουν τη συμβατική και βασισμένη στο διαδίκτυο εκπαίδευση των κοινωνικών επιχειρηματιών και να προαγάγει μια στενότερη συνεργασία μεταξύ των κοινωνικών επιχειρήσεων, των εμπορικών επιχειρήσεων και του πανεπιστημιακού κόσμου, προκειμένου να ενισχυθεί η ευαισθητοποίηση και η καλύτερη κατανόηση των κοινωνικών επιχειρήσεων και να καταπολεμηθούν τα στερεότυπα που ενδεχομένως υπάρχουν·

34.

κρίνει ότι η θέσπιση ενός κοινού ευρωπαϊκού πλαισίου για τη δημοσίευση των δεδομένων θα διασφαλίσει σαφέστερη και αποτελεσματικότερη πληροφόρηση για τις επενδύσεις σε κοινωνικές επιχειρήσεις·

35.

χαιρετίζει τη δέσμευση της Επιτροπής για την εξέταση και τη μελέτη της πιθανής χρήσης αδρανών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας από τις κοινωνικές επιχειρήσεις προκειμένου να διευκολύνεται η ανάπτυξή τους, και ευελπιστεί ότι θα ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα στο εγγύς μέλλον·

36.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.

16.12.2015   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 419/48

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 225 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 28 και 29 Ιουνίου 2012,

—

έχοντας υπόψη τη δήλωση των αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων της ζώνης του ευρώ, της 29ης Ιουνίου 2012,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της 26ης Ιουνίου 2012 των προέδρων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Ευρωομάδας «Προς μια ουσιαστική Οικονομική και Νομισματική Ένωση»,

—

έχοντας υπόψη τα άρθρα 42 και 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Προϋπολογισμών και της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων (A7-0339/2012),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι από την υπογραφή της Συνθήκης της Ρώμης η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο οδεύοντας προς την πολιτική, οικονομική, δημοσιονομική και νομισματική ολοκλήρωση·

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική και νομισματική ένωση (ΟΝΕ) δεν είναι αυτοσκοπός αλλά μάλλον ένα μέσο για την επίτευξη των στόχων της Ένωσης και των κρατών μελών, ιδίως μιας ισορροπημένης και βιώσιμης ανάπτυξης και υψηλού επιπέδου απασχόλησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η κοινωνική ενσωμάτωση και η αλληλεγγύη αποτελούν τους ακρογωνιαίους λίθους του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου και της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης συνολικά και δεν μπορούν να εξαιρεθούν από οιαδήποτε μελλοντική μεταρρύθμιση της Ένωσης·

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι σε μία παγκοσμιοποιημένη κοινωνία της πληροφορίας η ανάγκη για μεγαλύτερη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση με βάση τη δημοκρατική νομιμοποίηση, τη λογοδοσία, τη διαφάνεια και την υποστήριξη εκ μέρους των πολιτών καθίσταται ολοένα πιο σαφής·

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αυξημένη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση θα πρέπει να διασφαλίζει ευρύτερη κοινοβουλευτική συμμετοχή τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο Ένωσης·

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή και απαιτείται η επιλογή σαφούς κατεύθυνσης, ώστε είτε να συνδυαστούν οι δυνάμεις εντός της Ένωσης και να τεθούν οι βάσεις για το μέλλον μιας ισχυρής και αλληλέγγυας Ένωσης διεπόμενης από αξίες σε έναν παγκοσμιοποιημένο κόσμο, είτε να αναδιπλωθεί και να αναγκαστεί να προσαρμοστεί παθητικά στην παγκοσμιοποίηση·

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η οικονομική, χρηματοπιστωτική και τραπεζική κρίση, καθώς και η παρούσα οικονομική ύφεση, είχε ως αποτέλεσμα υψηλό δημόσιο και ιδιωτικό χρέος σε εθνικό επίπεδο και δημοσιονομικά προβλήματα σε αρκετά κράτη μέλη και ότι, σε συνδυασμό με υπερβολικές μακροοικονομικές ισορροπίες, έχει επηρεάσει την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη της ζώνης του ευρώ και της Ένωσης συνολικά με ταχύ, άμεσο και αρνητικό τρόπο·

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι από το 2008 έως τα μέσα του 2012 το ποσοστό ανεργίας στην ΕΕ-27 έχει ανέλθει από περίπου 7 % σε 10,4 %, ότι δηλαδή υπάρχουν 25 εκατομμύρια άνεργοι, και περισσότεροι από ένας στου πέντε νέους είναι χωρίς απασχόληση (22 %), η δε ανεργία των νέων υπερβαίνει το 50 % σε μερικά κράτη μέλη·

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημιουργία θέσεων εργασίας, η ποιοτική απασχόληση και η αξιοπρεπής εργασία έχουν κρίσιμη σημασία για την υπέρβαση της σημερινής κρίσης·

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι αρκετά κράτη μέλη αντιμετωπίζουν μια πολύ δύσκολη οικονομική και χρηματοπιστωτική κατάσταση, η οποία επιδεινώνεται από τις συνεχείς πιέσεις στις αγορές κρατικών ομολόγων που αντικατοπτρίζονται σε υπέρμετρα επιτόκια δανεισμού για ορισμένες χώρες και σε εξαιρετικά χαμηλά ή αρνητικά επιτόκια δανεισμού για κάποιες άλλες χώρες, καθώς και από σημαντική χρηματοπιστωτική και οικονομική αστάθεια·

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο συνδυασμός αποκλίσεων στην ανταγωνιστικότητα και χαμηλού δυναμικού ανάπτυξης, υψηλής ανεργίας, υψηλών ελλειμμάτων και υψηλού δημόσιου και ιδιωτικού χρέους δεν βλάπτει μόνο ορισμένα κράτη μέλη, αλλά επίσης καθιστά ολόκληρη τη ζώνη του ευρώ ευάλωτη·

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πρόσφατες εξελίξεις έχουν καταστήσει σαφές ότι η ζώνη του ευρώ εξακολουθεί να μην είναι επαρκώς εξοπλισμένη για την επίλυση της κρίσης ή την κατάλληλη αντιμετώπιση περιφερειακών και διεθνών οικονομικών κλυδωνισμών στο εσωτερικό της·

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο σημαντικός ρόλος που διαδραματίζει το ευρώ, τόσο εντός της ζώνης του ευρώ όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, ως το δεύτερο πιο σημαντικό αποθεματικό νόμισμα διεθνώς, απαιτεί δυναμική ευρωπαϊκή αντίδραση και συντονισμένη ευρωπαϊκή δράση για την επαναφορά της οικονομίας σε τροχιά ανάπτυξης και σταθερότητας·

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας το ευρώ έχει φέρει πολλά οφέλη στους ευρωπαίους πολίτες, όπως σταθερότητα των τιμών, εξάλειψη του κόστους των νομισματικών μετατροπών εντός της ζώνης του ευρώ, αποκλεισμό της δυνατότητας ονομαστικών ανταγωνιστικών υποτιμήσεων, χαμηλότερα επιτόκια, προώθηση της ολοκλήρωσης των χρηματοπιστωτικών αγορών και ευκολότερη διασυνοριακή κίνηση κεφαλαίων·

ΙΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το ενιαίο νόμισμα της Ένωσης δεν πρέπει να γίνει σύμβολο διαίρεσης απειλώντας ολόκληρο το ευρωπαϊκό σχέδιο, αλλά να παραμείνει το νόμισμα της Ένωσης συνολικά, μιας Ένωσης που είναι αποφασιστική και ικανή να λαμβάνει αποφάσεις μεγάλης εμβέλειας για ένα κοινό και ανθηρό μέλλον·

ΙΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, κατά τη μετάβαση προς μια ουσιαστική ΟΝΕ, θα πρέπει γίνει σεβαστή η βούληση των κρατών μελών με δικαίωμα απαλλαγής από την υποχρέωση υιοθέτησης του ευρώ να διατηρήσουν το εθνικό τους νόμισμα·

ΙΣΤ.

εκτιμώντας ότι η συμμετοχή στη ζώνη του ευρώ συνεπάγεται υψηλό βαθμό οικονομικής και χρηματοπιστωτικής αλληλεξάρτησης μεταξύ των εμπλεκομένων κρατών μελών και, ως εκ τούτου, απαιτεί πολύ στενότερο συντονισμό των χρηματοπιστωτικών, δημοσιονομικών, κοινωνικών και οικονομικών πολιτικών και τη μετάθεση αρμοδιοτήτων από τα κράτη μέλη προς το επίπεδο της Ένωσης, σε συνδυασμό με πιο αυστηρά μέσα εποπτείας και αποτελεσματική επιβολή τους· λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι η εν λόγω περαιτέρω ολοκλήρωση μεταξύ των κρατών μελών με νόμισμα το ευρώ, με την αυτόβουλη συμμετοχή ενδεχομένως και μιας ομάδας άλλων κρατών μελών, θα πρέπει να πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο «δύο ταχυτήτων, μίας Ευρώπης», προκειμένου να αποφευχθούν δράσεις πολιτικής που θα μπορούσαν να οδηγήσουν εντέλει στη δημιουργία δύο διαφορετικών τύπων Ευρώπης·

ΙΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η τελευταία έρευνα Ευρωβαρόμετρου καταδεικνύει ότι λόγω της επίμονης κρίσης υπήρξε έντονη μείωση της εμπιστοσύνης στους πολιτικούς θεσμούς τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο Ένωσης, καθώς και κατακόρυφη πτώση της αντίληψης του κοινού ότι η Ένωση εμφανίζει θετική εικόνα· εκτιμώντας, ωστόσο, ότι η Ένωση παραμένει ο φορέας εκείνος που οι ευρωπαίοι πολίτες αντιλαμβάνονται ως τον πλέον αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης·

ΙΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση και οι εθνικοί φορείς χάραξης πολιτικής πρέπει να επεξηγούν διαρκώς στους πολίτες τους τα οφέλη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και τις επιπτώσεις και τις προκλήσεις του ενιαίου νομίσματος, περιλαμβανομένου του κόστους και των κινδύνων που συνδέονται με τη διάλυση της ζώνης του ευρώ·

ΙΘ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι 17 κράτη μέλη έχουν ήδη υιοθετήσει το ενιαίο νόμισμα της Ένωσης και τα περισσότερα εκ των υπολοίπων αναμένεται να συμμετάσχουν στο ευρώ όταν θα είναι έτοιμα·

Κ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οποιαδήποτε αμφιβολία σχετικά με το μέλλον της ΟΝΕ γενικά, συμπεριλαμβανομένου του αμετάκλητου χαρακτήρα της ιδιότητας μέλους της ζώνης του ευρώ, και του ενιαίου νομίσματος της Ένωσης ειδικότερα, είναι αβάσιμη, δεδομένου ότι η εδραίωση μιας ισχυρής Ένωσης είναι προς το συμφέρον όλων των πολιτών·

ΚΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάκτηση της εμπιστοσύνης αποτελεί το βασικό καθήκον προκειμένου να πεισθούν οι πολίτες και επιχειρήσεις στην Ευρώπη να ενεργοποιήσουν εκ νέου τις επενδύσεις στην οικονομία και να δημιουργηθούν οι συνθήκες ώστε τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να διαθέσουν στην πραγματική οικονομία, και πάλι, πιστώσεις σε ευρεία αλλά υγιή βάση·

ΚΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η απάντηση στην κρίση του ευρώ είναι σύνθετη και απαιτεί συνεχείς, πολύπλευρες προσπάθειες σε όλα τα θεσμικά και πολιτικά επίπεδα·

ΚΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα θεσμικά όργανα της Ένωσης και οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των κρατών μελών γενικά και των κρατών μελών της ζώνης του ευρώ ειδικότερα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη δημιουργία μιας δημοσιονομικής ένωσης κατά τρόπο ώστε όλοι οι μηχανισμού διαχείρισης κρίσεων της ζώνης του ευρώ, όπως ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ΕΜΣ), να εντάσσονται σε ένα θεσμικό πλαίσιο στο οποίο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο συμμετέχει πλήρως υπό την ιδιότητα του συννομοθέτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι η υφιστάμενη διακυβερνητική δομή αντικατοπτρίζει σοβαρή έλλειψη δημοκρατικής νομιμοποίησης· λαμβάνοντας υπόψη ότι η σταθεροποίηση του κοινού νομίσματος είναι δυνατή μόνο εφόσον τα κράτη μέλη είναι πρόθυμα να μεταθέσουν προς το επίπεδο της Ένωσης αρμοδιότητες στον τομέα των δημοσιονομικών πολιτικών·

ΚΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης απαιτεί επίσης οι εν λόγω αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων και οι υπουργοί τους να υπερασπίζονται και να εξηγούν στα κράτη μέλη τους τις πολιτικές αποφάσεις επί των οποίων έχει επέλθει συμφωνία σε επίπεδο Ένωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι με τον άδικο καταλογισμό μη δημοφιλών αποφάσεων στην Ένωση σε ορισμένες περιπτώσεις, διαδραματίζεται ένα ιδιαιτέρως επικίνδυνο παιχνίδι αντίληψης, το οποίο εκθέτει την Ένωση στον κίνδυνο διάβρωσης από τα κάτω, υπονομεύοντας την αλληλεγγύη και καταστρέφοντας τελικά την αξιοπιστία των ίδιων των εθνικών ηγετών και δυνητικά το ευρωπαϊκό εγχείρημα στο σύνολό του·

ΚΕ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Ένωση είναι επί του παρόντος κοινωνικά ευάλωτη· λαμβάνοντας υπόψη ότι αρκετά κράτη μέλη τελούν υπό καθεστώς εφαρμογής εξαιρετικά απαιτητικών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και προγραμμάτων εξυγίανσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι ο καθοριστικός παράγοντας για την αντιμετώπιση της παρούσας συγκυρίας είναι εντέλει η πολιτική ένωση, με ενθάρρυνση της αλληλεγγύης και συνέχιση του ευρωπαϊκού εγχειρήματος·

ΚΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και η σύνοδος κορυφής της ζώνης του ευρώ της 28ης και 29ης Ιουνίου 2012 επιβεβαίωσαν την αποφασιστικότητά τους να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίσουν μια χρηματοπιστωτικά σταθερή, ανταγωνιστική και ευημερούσα Ευρώπη και με τον τρόπο αυτό να ενισχύσουν την ευημερία των πολιτών·

ΚΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο αυξανόμενος διαχωρισμός μεταξύ κεντρικών και περιφερειακών χωρών εντός της Ένωσης δεν θα πρέπει να διαιωνιστεί στο μέλλον· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να δημιουργηθεί ένα μόνιμο πλαίσιο, εντός του οποίου τα κράτη μέλη που βρίσκονται σε δυσχερή θέση πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να βασίζονται στην παροχή αλληλέγγυας ενίσχυσης από άλλα κράτη μέλη· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εν λόγω κράτη μέλη τα οποία επιθυμούν αλληλεγγύη πρέπει να υποχρεούνται να αναλάβουν την ευθύνη τους ως προς την τήρηση των δεσμεύσεών τους στον δημοσιονομικό τομέα καθώς και των συστάσεων ανά χώρα και των δεσμεύσεών τους στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, ιδίως δε αυτών που αφορούν το Σύμφωνο Σταθερότητας και Aνάπτυξης (ΣΣΑ), το σύμφωνο για το ευρώ+, τη στρατηγική «Ευρώπη 2020» και τη διαδικασία μακροοικονομικών ανισορροπιών με συνεκτίμηση των ειδικών συνθηκών κάθε χώρας· εκτιμώντας ότι η διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας κάθε κράτους μέλους συνιστά ζήτημα αμοιβαίου συμφέροντος των κρατών μελών· λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 121 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) ορίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να θεωρούν τις οικονομικές τους πολιτικές ως θέματα κοινού ενδιαφέροντος και να τις συντονίζουν στο πλαίσιο του Συμβουλίου·

ΚΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι είναι μεγάλης σημασίας για την επιστροφή στην ανάπτυξη να ολοκληρωθεί η εσωτερική αγορά· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή, ως θεματοφύλακας των Συνθηκών, πρέπει να εντείνει τις προσπάθειές της για να εξασφαλίσει την εφαρμογή και τη συμμόρφωση με την υφιστάμενη νομοθεσία για την εσωτερική αγορά· λαμβάνοντας υπόψη ότι για τη σωστή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς είναι αναγκαίο οι κανόνες για την ολοκλήρωση της αγοράς να βασίζονται περισσότερο σε κανονισμούς παρά σε οδηγίες·

ΚΘ.

εκτιμώντας ότι είναι πέραν αμφιβολίας ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση αποτελεί μη αναστρέψιμη και προοδευτική διαδικασία·

Λ.

εκτιμώντας ότι από δημοκρατικής άποψης και υπό το πρίσμα όλων των διατάξεων της Συνθήκης της Λισαβόνας είναι απαράδεκτο ότι ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, το οποίο απαρτίζεται από εκλεγμένους βουλευτές που εκπροσωπούν πλέον των 502 εκατομμυρίων ευρωπαίων πολιτών, δεν συμμετείχε στην κατάρτιση της προαναφερθείσας έκθεσης που φέρει τον τίτλο «Προς μια ουσιαστική Οικονομική και Νομισματική Ένωση»·

ΛΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι έχει έλθει η ώρα για τους πολιτικούς ηγέτες της Ένωσης και εντός αυτής να επιδείξουν την αποφασιστικότητα, τη δημιουργικότητα, το θάρρος, την αντοχή και την ηγετική τους ικανότητα για την εξάλειψη των εναπομενόντων ελαττωμάτων που εξακολουθούν να παρεμποδίζουν την ορθή λειτουργία της ΟΝΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διακυβερνητική μέθοδος έφθασε στα όριά της και είναι ακατάλληλη για τη δημοκρατική και αποτελεσματική λήψη αποφάσεων στον 21ο αιώνα· λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να γίνει άλμα προς μια αληθινά ομοσπονδιακή Ευρώπη·

ΛΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η προαναφερθείσα έκθεση με τίτλο «Προς μια ουσιαστική Οικονομική και Νομισματική Ένωση» εμφανώς επιλέγει τον δρόμο της προόδου και επιδιώκει να διαρρήξει τον κύκλο της δυσπιστίας μέσω διαρθρωτικών μέτρων· εκτιμώντας ότι στην έκθεση πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη η κοινωνική διάσταση·

ΛΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 28ης και 29ης Ιουνίου 2012 κάλεσε τον πρόεδρό του να αναπτύξει συγκεκριμένο και περιορισμένο χρονικά χάρτη πορείας για την επίτευξη μιας ουσιαστικής ΟΝΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη ενός παγκόσμιου μακροπρόθεσμου οράματος μέσω ενός χάρτη πορείας αποτελεί σημαντική ένδειξη που θα μπορούσε να συμβάλει στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, η οποία θα μπορούσε να επεκταθεί καθώς ο χάρτης πορείας θα υλοποιείται σταδιακά·

ΛΔ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η σταθερή πρόοδος στην εφαρμογή του μακροπρόθεσμου χάρτη πορείας δεν παρέχει άμεση λύση για την κρίση και δεν πρέπει να καθυστερήσει τα απαιτούμενα βραχυπρόθεσμα μέτρα·

ΛΕ.

εκτιμώντας ότι δεν είναι δυνατόν να αποκλειστεί το ενδεχόμενο να απαιτούνται νέες τροποποιήσεις της Συνθήκης για την ενίσχυση της δημοκρατικής νομιμοποίησης μιας πλήρως λειτουργικής ΟΝΕ· λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή πρέπει να καταγράψει τις τρέχουσες εκείνες νομοθετικές πρωτοβουλίες οι οποίες δεν πρέπει να καθυστερήσουν λόγω της μακροπρόθεσμης θεσμικής εξέλιξης·

ΛΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ολοκλήρωση μιας ουσιαστικής ΟΝΕ εντός της Ένωσης θα απαιτήσει μεσοπρόθεσμα την πραγματοποίηση τροποποίησης στη Συνθήκη·

ΛΖ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πλήρης αξιοποίηση των διαδικασιών και της ευελιξίας των ισχυουσών Συνθηκών με στόχο την άμεση βελτίωση της διακυβέρνησης της ΟΝΕ στο πλαίσιο της διαμόρφωσης ενός πραγματικού ευρωπαϊκού πολιτικού χώρου συνιστά προϋπόθεση για την οικοδόμηση της δημοκρατικής συναίνεσης υπέρ μίας εκτενούς και επιτυχούς τροποποίησης της Συνθήκης στο μέλλον·

ΛΗ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Κοινοβούλιο έχει το δικαίωμα να υποβάλει στο Συμβούλιο συστάσεις για την τροποποίηση των Συνθηκών, οι οποίες πρέπει εν συνεχεία να εξεταστούν από μια Συνέλευση, προκειμένου να ολοκληρωθεί το πλαίσιο μιας ουσιαστικής ΟΝΕ με την αύξηση των αρμοδιοτήτων της Ένωσης, ιδίως στον τομέα της οικονομικής πολιτικής, και με την ενίσχυση των ιδίων πόρων και της δημοσιονομικής ικανότητας της Ένωσης, του ρόλου και της δημοκρατικής λογοδοσίας της Επιτροπής και των εξουσιών του Κοινοβουλίου·

ΛΘ.

εκτιμώντας ότι είναι ρεαλιστικό και σκόπιμο να ληφθεί υπόψη ότι η ανωτέρω Συνέλευση δεν πρέπει να πραγματοποιηθεί πριν από τις επόμενες εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προετοιμασίες για μια τέτοια Συνέλευση θα πρέπει να ξεκινήσουν πριν από τις εκλογές αυτές·

Μ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο τα προτεινόμενα μέτρα δυνάμει των ισχυουσών Συνθηκών όσο και οι μελλοντικές τροποποιήσεις της Συνθήκης δεν πρέπει να αποκλείουν την προαιρετική συμμετοχή κρατών μελών και πρέπει να εγγυώνται την ακεραιότητα της Ένωσης·

ΜΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι μελλοντικές τροποποιήσεις της Συνθήκης δεν θα πρέπει να αποτελέσουν εμπόδιο στη ταχεία εφαρμογή όσων μπορούν ήδη να επιτευχθούν στο πλαίσιο των υφιστάμενων Συνθηκών· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι υφιστάμενες Συνθήκες αφήνουν μεγάλα περιθώρια για ουσιαστική πρόοδο προς μια ΟΝΕ η οποία θα βασίζεται σε ένα ενισχυμένο και πιο ενοποιημένο πλαίσιο χρηματοπιστωτικής, δημοσιονομικής και οικονομικής πολιτικής και σε ισχυρότερη δημοκρατική νομιμοποίηση και λογοδοσία·