Εταιρικές σχέσεις με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων

Στο πλαίσιο της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης υπέρ των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, η Ευρωπαϊκή Ένωση συνάπτει εταιρικές σχέσεις με την Αλβανία, τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, τη Σερβία και το Μαυροβούνιο, περιλαμβανομένου και του Κοσσυφοπεδίου, όπως ορίζεται στην απόφαση 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Οι εταιρικές αυτές σχέσεις ορίζουν ένα πλαίσιο τομέων δράσης με προτεραιότητα και ένα δημοσιονομικό πλαίσιο με στόχο να ευνοηθεί η σταθερότητα των χωρών και της περιοχής και η ευημερία τους, με σκοπό τη μεγαλύτερη ενσωμάτωσή τους στην ΕΕ, καθώς έχουν αναγνωριστεί ως χώρες υποψήφιες για προσχώρηση. Η Κροατία ως υποψήφια για προσχώρηση χώρα, με την οποία έχουν αρχίσει οι διαπραγματεύσεις προσχώρησης, απολαύει εταιρικής σχέσης για την προσχώρηση.

ΠΡΑΞΗ

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 533/2004 του Συμβουλίου, της 22ας Μαρτίου 2004, για τη σύναψη εταιρικών σχέσεων στο πλαίσιο της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης [Βλέπε πράξεις τροποποίησης].

ΣΥΝΟΨΗ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) εφαρμόζει στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων την ίδια μέθοδο με αυτήν που ακολούθησε για τα νέα κράτη μέλη και χώρες που προσχώρησαν. Υπό το πρίσμα αυτό, η αναβαθμισμένη διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης παραμένει το γενικό πλαίσιο της ευρωπαϊκής πορείας των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων μέχρι την ενσωμάτωσή τους στην ΕΕ.

Συνάπτονται εταιρικές σχέσεις με την Αλβανία, τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο και τη Σερβία, περιλαμβανομένου και του Κοσσυφοπεδίου, όπως ορίζεται στην απόφαση 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών της 10ης Ιουνίου 1999.

Η Κροατία, με την οποία έχουν αρχίσει οι διαπραγματεύσεις προσχώρησης, και η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας απολαύουν εταιρικής σχέσης για την προσχώρηση η οποία λαμβάνει υπόψη της την ιδιαίτερη ιδιότητά τους ως υποψήφιων για προσχώρηση χωρών.

Οι εταιρικές σχέσεις έχουν σκοπό να υποστηρίξουν την υλοποίηση της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης από τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων καθώς και την τήρηση των κριτηρίων προσχώρησης (ή κριτηρίων της Κοπεγχάγης) στην προοπτική της προσχώρησής τους. Προσφέρουν ένα πλαίσιο για τις μεταρρυθμίσεις που πρόκειται να αναληφθούν καθώς και ένα δημοσιονομικό πλαίσιο. Οι ενδιαφερόμενες χώρες καθορίζουν, από την πλευρά τους, σχέδια δράσης μαζί με χρονοδιάγραμμα και συγκεκριμένα μέσα με τα οποία προτίθενται να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις για τη μεγαλύτερη ένταξη στην ΕΕ.

Ο μηχανισμός των εταιρικών σχέσεων

Οι εν λόγω εταιρικές σχέσεις παρέχουν ένα πλαίσιο, αφενός, για τις προτεραιότητες που θα προκύψουν από την ανάλυση της κατάστασης καθενός εκ των εταίρων, στις οποίες θα πρέπει να επικεντρωθούν οι προετοιμασίες για την περαιτέρω ενσωμάτωσή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση βάσει κριτηρίων που έχει καθορίσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, και, αφετέρου, για την εκτίμηση της προόδου που θα σημειώσει η υλοποίηση της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης, συμπεριλαμβανομένων, ενδεχομένως, των συμφωνιών σταθεροποίησης και σύνδεσης, ιδίως στον τομέα της περιφερειακής συνεργασίας.

Οι εταιρικές σχέσεις αναθεωρούνται τακτικά σε συνάρτηση με την πρόοδο που έχει πραγματοποιηθεί από κάθε χώρα και τις νέες προτεραιότητες που ορίζονται. Το Συμβούλιο πρέπει να εγκρίνει με ειδική πλειοψηφία, ύστερα από πρόταση της Επιτροπής, τις αρχές, τις προτεραιότητες και τους όρους που θα εμπεριέχονται στις ευρωπαϊκές εταιρικές σχέσεις, καθώς και τις ενδεχόμενες μεταγενέστερες τροποποιήσεις.

Η παρακολούθηση των εταιρικών αυτών σχέσεων εξασφαλίζεται μέσω μηχανισμών που έχουν δημιουργηθεί στο πλαίσιο της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης, κυρίως βάσει των ετήσιων εκθέσεων.

Χρηματοδοτική βοήθεια

Οι εταίροι παρέχουν επίσης ένα πλαίσιο στη χρηματοδοτική βοήθεια που έχει κυρίως σκοπό να εφαρμόσει τις προτεραιότητες και τους στόχους που έχουν οριστεί.

Η κοινοτική βοήθεια από την οποία θα επωφεληθούν οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων δυνάμει της διαδικασίας σταθεροποίησης και σύνδεσης χορηγείται μέσω των κατάλληλων χρηματοδοτικών μέσων, όπως το μέσο προενταξιακής ενίσχυσης (IAP) για την περίοδο 2007-2013, που αντικαθιστά το πρόγραμμα CARDS της περιόδου 2000-2006.

Πλαίσιο

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Φέιρα του Ιουνίου 2000 αναγνώρισε στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων την ιδιότητα των υποψήφιων χωρών για προσχώρηση στην ΕΕ. Η προοπτική αυτή προϋποθέτει την τήρηση των πολιτικών, οικονομικών και θεσμικών κριτηρίων που καθορίστηκαν κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Κοπεγχάγης το 1993 (άρθρα 6 και 49 της συνθήκης ΕΕ), όπως αναγνωρίστηκε με τη διακήρυξη του Ζάγκρεμπ τον Νοέμβριο 2000 μεταξύ της ΕΕ και των χωρών που συμμετέχουν στη διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης και επιβεβαιώθηκε κατά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Θεσσαλονίκης τον Ιούνιο 2003.

Το «πρόγραμμα δράσης της Θεσσαλονίκης» (EN) του Ιουνίου 2003 καθορίζει τους μηχανισμούς μέσω των οποίων θα ενταθεί η διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης, ειδικότερα μέσω της σύναψης εταιρικών σχέσεων.

Η Κροατία και η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας είναι και οι δύο χώρες υποψήφιες για προσχώρηση, ιδιότητα που τους αναγνωρίστηκε αντιστοίχως το 2004 και το 2005. Ακόμη, τα κράτη μέλη άρχισαν διαπραγματεύσεις για προσχώρηση με την Κροατία, στις 3 Οκτωβρίου 2005.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 31.08.2011