Περιφερειακή στρατηγική για την Ασία 2007-2013

Το παρόν έγγραφο περιφερειακής στρατηγικής για την Ασία καθορίζει τις προτεραιότητες στον τομέα της συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ασίας για την περίοδο 2007-2013, και συγκεκριμένα την ενθάρρυνση της συνεργασίας και της περιφερειακής ολοκλήρωσης, τη συνεργασία στη βάση της πολιτικής και της τεχνογνωσίας στον τομέα του περιβάλλοντος, την εκπαίδευση και την υγεία, καθώς και την προσφορά υποστήριξης στους ξεριζωμένους πληθυσμούς της Ασίας. Κατά τον τρόπο αυτόν, παρέχει τη βάση για τη διάθεση της βοήθειας σύμφωνα με συγκεκριμένες δράσεις που αποσκοπούν στην επίτευξη των προτεραιοτήτων αυτών, προσδιορίζοντας ταυτοχρόνως τους τρόπους εφαρμογής τους στο περιφερειακό ενδεικτικό πρόγραμμα της περιόδου 2007-2013.

ΔΡΑΣΗ

Ευρωπαϊκή Επιτροπή – Έγγραφο περιφερειακής στρατηγικής 2007-2013 για την Ασία.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Το έγγραφο περιφερειακής στρατηγικής (ΕΠΣ) καθορίζει τους στόχους και τις προτεραιότητες της συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) με την Ασία κατά την περίοδο 2007-2013. Η Ασία περιλαμβάνει τα ακόλουθα κράτη: το Αφγανιστάν, το Μπαγκλαντές, το Μπουτάν, την Καμπότζη, την Κίνα, τη Βόρεια Κορέα, την Ινδία, την Ινδονησία, το Λάος, τη Μαλαισία, τις Μαλδίβες, τη Μογγολία, το Μιανμάρ, το Νεπάλ, το Πακιστάν, τις Φιλιππίνες, τη Σρι Λάνκα, την Ταϊλάνδη και το Βιετνάμ.

Οι προκλήσεις προ των οποίων βρίσκεται η Ασία

Σε πολιτικό επίπεδο, στην Ασία, η οποία χαρακτηρίζεται από την ανάδυση της Κίνας και της Ινδίας, επικρατούν πολλαπλά συστήματα διακυβέρνησης. Η Ασία αντιμετωπίζει πολυάριθμες προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας, της διάδοσης των πυρηνικών όπλων, του εκδημοκρατισμού, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ανεργίας και της υγείας. Προκλήσεις αποτελούν επίσης η αστάθεια (στο Αφγανιστάν, το Πακιστάν, τη Σρι Λάνκα και το Νεπάλ), οι σημαντικές ροές προσφύγων και μεταναστών, τα πρότυπα εργασίας, οι φυσικές καταστροφές, καθώς και η προστασία του περιβάλλοντος.

Κατά τα τελευταία είκοσι έτη, η Ασία γνώρισε σημαντική οικονομική ανάπτυξη, καθώς εφάρμοσε περισσότερο ανοικτές πολιτικές και σημαντικές οικονομικές μεταρρυθμίσεις. Αποτελεί πλέον τον μεγαλύτερο οικονομικό εταίρο της ΕΕ, η πλειονότητα των κρατών της ανήκει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ), διαθέτει ανεπτυγμένη κοινωνία των πολιτών και μια αναδυόμενη δυναμική επιχειρηματική τάξη. Όμως παρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί, η αύξηση των κοινωνικοοικονομικών δεικτών έχει προκαλέσει εισοδηματικές ανισότητες, η δημιουργία θέσεων εργασίας σε πολλές από τις χώρες αυτές έχει επιβραδυνθεί, τα οφέλη της ανάπτυξης δεν κατανέμονται δίκαια, ενώ οι θεσμικές αδυναμίες, οι φυσικές καταστροφές και οι ελλιπείς υποδομές εξακολουθούν να αποτελούν τροχοπέδες για την ανάπτυξη.

Η κοινωνική προστασία είναι περιορισμένη στην Ασία. Η παιδική εργασία, η κατάσταση των γυναικών και η φτώχια παραμένουν σημαντικές προκλήσεις που χρήζουν αντιμετώπισης, όπως επίσης η μητρική θνησιμότητα, ο παιδικός υποσιτισμός, οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η κοινωνική προστασία, η αύξηση των μεταδοτικών ασθενειών, οι απειλές για την υγεία, η ανισότητα ανδρών-γυναικών, οι διακρίσεις κ.λπ. Η Νότια Ασία σημείωσε πρόοδο στην κατεύθυνση της επίτευξης των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας (ΑΣΧ), αντίθετα από την Ανατολική Ασία, η οποία αναπτύσσεται με βραδύτερους ρυθμούς.

Η Ασία χαρακτηρίζεται από σημαντική γεωγραφική ποικιλομορφία. Ωστόσο, το περιβάλλον υποβαθμίζεται λόγω της δημογραφικής πίεσης, της ραγδαίας οικονομικής ανάπτυξης, της εκβιομηχάνισης, της ανεπάρκειας της νομοθεσίας και των επενδύσεων, και της περιορισμένης εφαρμογής των μέτρων προστασίας, η οποία έχει ως αποτέλεσμα τη μη αειφόρο χρήση των φυσικών πόρων. Επιπλέον, οι κλιματικές αλλαγές ενέχουν τον κίνδυνο επιδείνωσης της γεωλογικής και κλιματικής αστάθειας.

Τομείς προτεραιοτήτων της περιφερειακής στρατηγικής 2007-2013

Η ενθάρρυνση της περιφερειακής συνεργασίας και ολοκλήρωσης αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα της στρατηγικής. Προς τον σκοπό αυτόν, η ΕΕ υποστηρίζει τη συνεργασία και τον διάλογο με τη Συνάντηση Ασίας-Ευρώπης (ASEM), το Ίδρυμα Ασίας-Ευρώπης (ASEF), το Διευρασιατικό Δίκτυο Πληροφόρησης (TEIN), την Ένωση Περιφερειακής Συνεργασίας Νότιας Ασίας (SAARC), τη Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών του ASEAN (AFTA) και τον Σύνδεσμο των Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN).

Στο πλαίσιο της δεύτερης προτεραιότητας ενθαρρύνεται η συνεργασία με βάση την πολιτική και την τεχνογνωσία τους τομείς του περιβάλλοντος, της εκπαίδευσης και της υγείας. Αποσκοπεί στην προώθηση της αειφόρου κατανάλωσης και παραγωγής, του εμπορίου περιβαλλοντικών αγαθών και υπηρεσιών, καθώς και της Επιβολής της Δασικής Νομοθεσίας, Διακυβέρνησης και Εμπορίου (FLEGT). Δίνει επίσης έμφαση στην προώθηση της ισότητας ευκαιριών και στην προαγωγή των αξιών της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών. Προσφέρει, τέλος, υποστήριξη στις χώρες της Ασίας ώστε να διαχειριστούν τη γρίπη των πτηνών και των νεοεμφανιζόμενων και εξαιρετικά παθογόνων νόσων, και προτίθεται να θεσπίσει τη διασυνοριακή συνεργασία στον τομέα της υγείας.

Στο πλαίσιο της τρίτης προτεραιότητας, τίθεται ως στόχος η υποστήριξη των ξεριζωμένων ασιατικών πληθυσμών, μέσω της παροχής βοήθειας με σκοπό την επιστροφή και την εγκατάστασή τους στη χώρα προέλευσής τους ή τη μετεγκατάστασή τους σε τρίτη χώρα. Χάρη την υποστήριξη αυτή, μεταξύ της βοήθειας, της επανένταξης και της ανάπτυξης δημιουργούνται σύνδεσμοι οι οποίοι λειτουργούν ως γέφυρα μεταξύ της έκτακτης βοήθειας που χορηγείται στους πρόσφυγες και της βοήθειας που παρέχεται μακροπρόθεσμα. Οι δραστηριότητες αυτές πραγματοποιούνται σε συνεργασία με την ECHO και λαμβάνοντας υπόψη τα μέτρα που προγραμματίζονται στο πλαίσιο των ανά χώρα προγραμμάτων. Σταδιακά, θα δημιουργηθούν τοπικές εταιρικές σχέσεις και δυνατότητες ανάπτυξης.

Oρισμένα οριζόντια θέματα θα συζητηθούν σε περιφερειακό επίπεδο ή, κατά περίπτωση, θα ενσωματωθούν στο σύνολο του προγράμματος (ανθρώπινα δικαιώματα, δημοκρατία, διακυβέρνηση κ.λπ.).

Λεπτομέρειες εφαρμογής

Για την περίοδο 2007-2013, ο προϋπολογισμός για την Ασία ανέρχεται σε 5,187 δισ. ευρώ. Από το ποσό αυτό, το 81 % αφορά τη βοήθεια για την ανάπτυξη των επιμέρους χωρών, το 16 % την περιφερειακή ενίσχυση και το 3 % θα χρησιμοποιηθεί ως αποθεματικό. Το παρόν ΕΠΣ περιλαμβάνει πολυετές ενδεικτικό περιφερειακό πρόγραμμα (ΠΕΠ), το οποίο αποτελεί το έγγραφο προγραμματισμού της βοήθειας, βάσει των δράσεων που έχουν καθορισθεί για την υλοποίηση των προτεραιοτήτων που τίθενται στο ΕΠΣ. Το πρώτο ΠΕΠ καταρτίστηκε για την περίοδο 2007-2010 (400 εκατ. ευρώ), ενώ ένα δεύτερο ΠΕΠ πρόκειται να καταρτιστεί για την περίοδο 2011-2013 (375 εκατ. ευρώ). Το ΕΠΣ συμπληρώνει τα εθνικά έγγραφα στρατηγικής που έχουν εκπονηθεί για κάθε χώρα της Ασίας, καθώς και το ΕΠΣ για την Κεντρική Ασία. Το μέσο χρηματοδότησης της συνεργασίας για την ανάπτυξη (DCI) αποτελεί το κύριο χρηματοδοτικό πλαίσιο για τη βοήθεια που χορηγείται βάσει του παρόντος ΕΠΣ.

Παρέχεται υποστήριξη στις ακόλουθες δραστηριότητες: προγράμματα, επαφές, συνεδριάσεις, δραστηριότητες προώθησης, διάλογος, ανταλλαγή ορθών πρακτικών, συναντήσεις εμπειρογνωμόνων, περιφερειακή και τριγωνική συνεργασία, σεμινάρια, διασκέψεις, εργαστήρια, έρευνα, αδελφοποιήσεις, συναντήσεις, μελέτες, μαθήματα, εκπαιδευτικά ταξίδια, προγράμματα ανταλλαγών μεταξύ πανεπιστημίων και εναρμόνιση των προτύπων και της νομοθεσίας. Στα στάδια προσδιορισμού θα περιληφθούν και άλλες δραστηριότητες.

Για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των δραστηριοτήτων που πραγματοποιούνται έχουν καθοριστεί δείκτες επιτυχίας βάσει των οποίων προσδιορίζονται τα ακόλουθα στοιχεία: ο επιδιωκόμενος στόχος της παρέμβασης, το αποτέλεσμα και τα προσδοκώμενα πλεονεκτήματα για τις ομάδες-στόχους, οι άμεσες συνέπειες και οι δραστηριότητες που πρέπει να αναληφθούν προκειμένου να επιτευχθούν οι επιδιωκόμενοι στόχοι. Τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων θα μετρώνται τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά, όχι μόνον βάσει αυτών των δεικτών, αλλά και βάσει των κριτηρίων αξιολόγησης και των μηχανισμών εφαρμογής. Η εφαρμογή όλων των προγραμμάτων θα εποπτεύεται και θα ελέγχεται. Έχει προγραμματιστεί η πραγματοποίηση ενδιάμεσης αναθεώρησης του προγράμματος (2009).

Πλαίσιο

Η συνεργασία μεταξύ των δύο περιοχών του πλανήτη εγγράφεται στο πλαίσιο της ανακοίνωσηςΕυρώπη και Ασία και της ευρωπαϊκής κοινής αντίληψης για την ανάπτυξη, η οποία θέτει ως πρωταρχικό στόχο την εξάλειψη της φτώχιας. Κατά τον τρόπο αυτόν, το παρόν ΕΠΣ εξασφαλίζει τη συνέχεια όσον αφορά τις προτεραιότητες, τα αποτελέσματα και την πείρα, βάσει του προηγούμενου ΕΠΣ 2005-2006.

03.03.2015