Ο Ευρωπαίος Διαμεσολαβητής

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου 94/262/ΕΚΑΧ, ΕΚ, Ευρατόμ — σχετικά με το καθεστώς του ευρωπαϊκού διαμεσολαβητή και τους γενικούς όρους άσκησης των καθηκόντων του

ΣΥΝΟΨΗ

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Η ΑΠΟΦΑΣΗ;

Η απόφαση θεσπίζει τους όρους που διέπουν το έργο του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Καθεστώς και διορισμός

• Προβλέπεται για τον Διαμεσολαβητή ειδικό νομικό καθεστώς στις Συνθήκες (άρθρο 228 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης).
• Ο Διαμεσολαβητής εκλέγεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για μία και μόνο κοινοβουλευτική περίοδο 5 ετών, αλλά μπορεί να επανεκλεγεί.
• Ο Διαμεσολαβητής ενεργεί ανεξάρτητα και δεν δέχεται οδηγίες από καμία κυβέρνηση ή άλλο οργανισμό.
• Κατά τη διάρκεια της θητείας του ο Διαμεσολαβητής δεν επιτρέπεται να κατέχει άλλες πολιτικές ή διοικητικές θέσεις, αμειβόμενες ή μη.

Καταπολέμηση της κακοδιοίκησης

Κύρια αποστολή του Διαμεσολαβητή είναι να διερευνά περιπτώσεις κακοδιοίκησης των θεσμικών οργάνων και οργανισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).

• Τα θεσμικά όργανα και οργανισμοί της ΕΕ πρέπει να θέτουν στη διάθεση του Διαμεσολαβητή όλες τις απαραίτητες πληροφορίες και πρέπει να επισημαίνουν αν οποιαδήποτε από αυτές τις πληροφορίες είναι διαβαθμισμένη [η πρόσβαση στις διαβαθμισμένες πληροφορίες διέπεται από τους κανόνες ασφάλειας του ενδιαφερόμενου θεσμικού οργάνου ή οργανισμού, οι οποίοι θεσπίζονται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1049/2001].
• Οι χώρες της ΕΕ ίσως χρειαστεί να θέτουν πληροφορίες στη διάθεση του Διαμεσολαβητή. Αν οι εν λόγω πληροφορίες καλύπτονται από νομοθεσία περί απορρήτου, ο Διαμεσολαβητής δεν πρέπει να τις κοινοποιήσει περαιτέρω.
• Ο Διαμεσολαβητής μπορεί να ενεργεί είτε με δική του πρωτοβουλία είτε μετά από καταγγελία.

Περιορισμός εξουσίας

• Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όταν εκτελεί τα δικαιοδοτικά καθήκοντά του, βρίσκεται εκτός του πεδίου αρμοδιοτήτων του Διαμεσολαβητή.
• Ο Διαμεσολαβητής δεν έχει αρμοδιότητα να διερευνά υποθέσεις κακοδιοίκησης εκ μέρους των εθνικών, περιφερειακών και τοπικών κυβερνήσεων των χωρών της ΕΕ.
• Υποθέσεις που έχουν ήδη υποβληθεί ενώπιον δικαστηρίου και ερωτήσεις σχετικά με το βάσιμο αποφάσεων δικαστηρίου βρίσκονται επίσης εκτός της αποστολής του Διαμεσολαβητή.

Υποβολή καταγγελίας

Μια καταγγελία προς τον Διαμεσολαβητή πρέπει να πληροί τους ακόλουθους όρους.

• Πρέπει να υποβάλλεται από πολίτη της ΕΕ, πρόσωπο που διαμένει σε χώρα της ΕΕ ή φορέα όπως ΜΚΟ, ίδρυμα ή εταιρεία με καταστατική έδρα σε μια χώρα της ΕΕ (νομικά πρόσωπα).
• Πρέπει να έχει συνταχθεί σε μία από τις 24 γλώσσες των Συνθηκών.
• Πρέπει να αφορά αποκλειστικά υπόθεση κακοδιοίκησης εκ μέρους θεσμικού οργάνου ή οργανισμού της ΕΕ. «Κακή διαχείριση» σημαίνει, για παράδειγμα, κατάχρηση εξουσίας, διοικητικές παρατυπίες, διακρίσεις, κ.λπ.
• Πρέπει να έχει υποβληθεί 2 χρόνια μετά την ημερομηνία κατά την οποία το πρόσωπο που υποβάλλει την καταγγελία (ο καταγγέλλων) έλαβε γνώση των γεγονότων.
• Πρέπει να αποτελεί την «έσχατη λύση» —πριν την υποβολή καταγγελίας, ο καταγγέλλων πρέπει να έχει προβεί στις σχετικές διοικητικές ενέργειες προς το αντίστοιχο θεσμικό όργανο ή τα αντίστοιχα θεσμικά όργανα.

Μια καταγγελία μπορεί να διαβαθμιστεί ως εμπιστευτική κατόπιν αιτήματος του καταγγέλλοντος ή με πρωτοβουλία του Διαμεσολαβητή, αν αυτός ο τελευταίος το θεωρήσει αναγκαίο για την προστασία των συμφερόντων του καταγγέλλοντος ή τρίτου.

Επόμενα βήματα

• 1.

  Αν, μετά από την αρχική διερεύνηση, ο Διαμεσολαβητής θεωρήσει ότι μια καταγγελία γίνεται αποδεκτή και ότι υπάρχουν λόγοι να διεξαχθεί έρευνα, ενημερώνει το ενδιαφερόμενο θεσμικό όργανο ή οργανισμό και του ζητάει να εκδώσει γνώμη εντός ορισμένης προθεσμίας (κανονικά όχι μεγαλύτερης από 3 μήνες).

• 2.

  Ο Διαμεσολαβητής αποστέλλει αυτήν τη γνώμη στον καταγγέλλοντα, ο οποίος μπορεί να υποβάλει σχόλια εντός ορισμένης προθεσμίας (κανονικά όχι μεγαλύτερης από 1 μήνα).

• 3.

  Ο Διαμεσολαβητής ενδέχεται να διεξάγει περαιτέρω έρευνες. Μετά την ολοκλήρωση της έρευνας, ο Διαμεσολαβητής κλείνει την υπόθεση με αιτιολογημένη απόφαση που μπορεί να περιλαμβάνει κρίσιμες παρατηρήσεις και ενημερώνει τον καταγγέλλοντα και το ενδιαφερόμενο θεσμικό όργανο ή οργανισμό.

• 4.

  Ο Διαμεσολαβητής μπορεί να κλείσει την υπόθεση με μια έκθεση που περιλαμβάνει σχέδια συστάσεων προς το ενδιαφερόμενο θεσμικό όργανο ή οργανισμό, τα οποία μετά αποστέλλονται στον καταγγέλλοντα και στο ενδιαφερόμενο θεσμικό όργανο ή οργανισμό. Το ενδιαφερόμενο θεσμικό όργανο ή οργανισμός έχει τότε 3 μήνες για να στείλει στον Διαμεσολαβητή λεπτομερή γνώμη η οποία ενδέχεται, για παράδειγμα, να απαριθμεί τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την εφαρμογή των σχεδίων συστάσεων.

• 5.

  Ο Διαμεσολαβητής μπορεί να αποφασίσει να συντάξει ειδική έκθεση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αν η λεπτομερής γνώμη δεν είναι ικανοποιητική. Η εν λόγω ειδική έκθεση μπορεί να περιέχει συστάσεις. Αποστέλλεται και αυτή στον καταγγέλλοντα και στο ενδιαφερόμενο θεσμικό όργανο ή οργανισμό.

• 6.

  Αν κατά τη διάρκεια έρευνας υποπέσουν στην αντίληψη του Διαμεσολαβητή θέματα ποινικού δικαίου, αυτός πρέπει αμέσως να ενημερώσει τις εθνικές αρχές, το θεσμικό όργανο της ΕΕ που είναι υπεύθυνο για την καταπολέμηση της απάτης και, ενδεχομένως, το θεσμικό όργανο ή οργανισμό της ΕΕ όπου εργάζεται ο εν λόγω δημόσιος υπάλληλος ή λειτουργός.

• 7.

  Ο Διαμεσολαβητής επίσης υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ετήσια έκθεση για τις δραστηριότητές του, συμπεριλαμβανομένων των αποτελεσμάτων των ερευνών του.

Κανόνες εφαρμογής

Οι εκτελεστικές διατάξεις αυτής της απόφασης εγκρίθηκαν από τον Διαμεσολαβητή στις 8 Ιουλίου 2002 και τροποποιήθηκαν τελευταία φορά στις 3 Δεκεμβρίου 2008.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΑΠΟΦΑΣΗ;

Η απόφαση τέθηκε σε ισχύ στις 4 Μαΐου 1994.

ΠΛΑΙΣΙΟ

Δικτυακός τόπος του Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή

ΠΡΑΞΗ

Απόφαση 94/262/ΕΚΑΧ, ΕΚ, Ευρατόμ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 9ης Μαρτίου 1994 σχετικά με το καθεστώς του ευρωπαϊκού διαμεσολαβητή και τους γενικούς όρους άσκησης των καθηκόντων του (ΕΕ L 113 της 4.5.1994, σ. 15-18)

Διαδοχικές τροποποιήσεις της απόφασης 94/262/ΕΚΑΧ, ΕΚ, Ευρατόμ έχουν ενσωματωθεί στο βασικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση είναι μόνο για σκοπούς αναφοράς

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (ΕΕ L 145 της 31.5.2001, σ. 43-48)

τελευταία ενημέρωση 04.02.2016