Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

ΣΥΝΟΨΗ

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

• Καθορίζει την εσωτερική οργάνωση και λειτουργία του μοναδικού πανευρωπαϊκού άμεσα εκλεγμένου οργάνου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Το άρθρο 232 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) παρέχει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την εξουσία να καταρτίζει τον κανονισμό του.
• Το έγγραφο των 300 σελίδων καλύπτει όλες τις διαδικαστικές πτυχές των κοινοβουλευτικών εργασιών. Επίσης, ενημερώνεται σε τακτική βάση (τελευταία έκδοση: Σεπτέμβριος 2015).

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Οι κανόνες καλύπτουν τις ακόλουθες πτυχές της κοινοβουλευτικής ζωής.

Οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου:

• πρέπει να ασκούν την εντολή τους με ανεξαρτησία·
• απολαμβάνουν ορισμένα προνόμια και ασυλίες·
• πρέπει να τηρούν το καθεστώς των βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που εγκρίθηκε το 2005 και διάφορες άλλες νομικές υποχρεώσεις, συμπεριλαμβανομένων των κανόνων για τη διαφάνεια των οικονομικών τους συμφερόντων.

Αξιωματούχοι

Οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εκλέγουν τον πρόεδρο, 14 αντιπροέδρους και 5 κοσμήτορες με μυστική ψηφοφορία για θητεία 2,5 ετών.

• Ο πρόεδρος:
  • διευθύνει συνολικά το Κοινοβούλιο και τις διάφορες δραστηριότητές του·
  • αντιπροσωπεύει το Κοινοβούλιο·
  • διασφαλίζει την τήρηση των κανόνων και διατηρεί την τάξη·
  • κηρύσσει την έναρξη, τη διακοπή και τη λήξη των συνεδριάσεων, προεδρεύει των συζητήσεων και εποπτεύει την ψηφοφορία·
  • αποφαίνεται σχετικά με το παραδεκτό των τροπολογιών, τις ερωτήσεις, καθώς και τη συμμόρφωση των εκθέσεων· και
  • διαβιβάζει στις κοινοβουλευτικές επιτροπές τις ανακοινώσεις που εμπίπτουν στην αρμοδιότητά τους.
• Οι αντιπρόεδροι έχουν συγκεκριμένες αρμοδιότητες και αντικαθιστούν τον πρόεδρο όταν είναι απαραίτητο.
• Οι κοσμήτορες είναι υπεύθυνοι για διοικητικής και οικονομικής φύσης θέματα που αφορούν άμεσα τους βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
• Το Προεδρείο αποτελείται από τον πρόεδρο και τους δεκατέσσερις αντιπροέδρους. Αποφασίζει για οικονομικής, οργανωτικής και διοικητικής φύσης θέματα που επηρεάζουν το Κοινοβούλιο.
• Η Διάσκεψη των Προέδρων αποτελείται από τον πρόεδρο του Κοινοβουλίου και τους προέδρους των πολιτικών ομάδων (βλέπε κατωτέρω). Οργανώνει τις πολιτικές εργασίες του Κοινοβουλίου και αποφασίζει για τον νομοθετικό προγραμματισμό.
• Η Διάσκεψη των Προέδρων των Επιτροπών αποτελείται από τους προέδρους όλων των μονίμων ή ειδικών κοινοβουλευτικών επιτροπών. Μπορεί να προβαίνει σε συστάσεις σχετικά με τις εργασίες των επιτροπών και τις ημερήσιες διατάξεις των συνόδων ολομέλειας.
• Η Διάσκεψη των Προέδρων των Αντιπροσωπειών αποτελείται από τους προέδρους όλων των κοινοβουλευτικών αντιπροσωπειών σε κοινοβούλια ανά την υφήλιο. Μπορεί να προβαίνει σε συστάσεις σχετικά με τις εργασίες των αντιπροσωπειών.
• Οι πολιτικές ομάδες απαρτίζονται από βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου με βάση την πολιτική τους τοποθέτηση. Για τη συγκρότηση μιας ομάδας απαιτούνται κατ' ελάχιστο 25 βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εκλεγμένοι στο ένα τέταρτο τουλάχιστον των χωρών της ΕΕ. Οι πολιτικές ομάδες λαμβάνουν οικονομική και διοικητική στήριξη ανάλογα με το μέγεθός τους.
• Ορισμένοι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου δεν ανήκουν σε καμία πολιτική ομάδα. Λαμβάνουν στήριξη για τις κοινοβουλευτικές τους δραστηριότητες.
• Μεμονωμένοι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από διαφορετικές πολιτικές ομάδες μπορεί να σχηματίζουν διακομματικές ομάδες για συγκεκριμένα θέματα, όπως η καλή διαβίωση των ζώων ή η δημόσια υγεία.

Νομοθετικές διαδικασίες

• Συνήθεις νομοθετικές διαδικασίες (1η, 2η και 3η ανάγνωση), κατά τις οποίες το Κοινοβούλιο ενεργεί ως συν-νομοθέτης με το Συμβούλιο·
• διαδικασίες διαβούλευσης, κατά τις οποίες το Κοινοβούλιο υποβάλλει γνωμοδότηση σχετικά με ένα σχέδιο νομοθετικής πράξης·
• διαδικασίες έγκρισης, κατά τις οποίες η σύμφωνη γνώμη του Κοινοβουλίου είναι απαραίτητη πριν από την έκδοση της νομικής πράξης.

Κατά τη διάρκεια αυτών των νομοθετικών διαδικασιών το Κοινοβούλιο αποδίδει ιδιαίτερη προσοχή σε θέματα όπως η τήρηση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, η νομική βάση, η ανάθεση νομοθετικών αρμοδιοτήτων, η δημοσιονομική συμβατότητα και η τήρηση της αρχής της επικουρικότητας.

Διαδικασίες πρωτοβουλίας

• Στην περίπτωση των νομοθετικών εκθέσεων πρωτοβουλίας, το Κοινοβούλιο ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις.
• Το Κοινοβούλιο μπορεί επίσης να καταρτίζει μη νομοθετικές εκθέσεις πρωτοβουλίας για συγκεκριμένα θέματα:
  • συνταγματικά ζητήματα, όπου οι κανόνες καλύπτουν τον ρόλο του Κοινοβουλίου όταν αναθεωρούνται Συνθήκες της ΕΕ, μια νέα χώρα προσχωρεί στην ΕΕ ή μια χώρα αποφασίζει να αποχωρήσει από την ΕΕ.
  • διαδικασίες του προϋπολογισμού, όπου οι κανόνες καλύπτουν τόσο την εξέταση του ετήσιου προϋπολογισμού της ΕΕ όσο και του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου.
  • διεθνείς συμφωνίες, όπου απαιτείται έγκριση ή γνωμοδότηση του Κοινοβουλίου για τις διεθνείς συμφωνίες. Μπορεί να ζητηθεί η γνώμη του σχετικά με πτυχές της κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας της ΕΕ

Σχέσεις με άλλα θεσμικά και λοιπά όργανα της ΕΕ

• Το Κοινοβούλιο:
  • εκλέγει τον πρόεδρο της Επιτροπής και το σύνολο των μελών της Επιτροπής·
  • μπορεί να εγκρίνει πρόταση μομφής κατά της Επιτροπής·
  • εμπλέκεται σε διορισμούς σε όργανα όπως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Κοινοβουλευτικές ερωτήσεις

• Οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου μπορούν να υποβάλλουν γραπτές ερωτήσεις προς τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το Συμβούλιο, την Επιτροπή ή τον αντιπρόεδρο της Επιτροπής / τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφαλείας. Μπορούν επίσης να υποβάλλουν προφορικές ερωτήσεις, οι οποίες ακολουθούνται από συζήτηση, στο Συμβούλιο ή στην Επιτροπή.

Σχέσεις με τα εθνικά κοινοβούλια

• Το Κοινοβούλιο ενημερώνει τακτικά τα εθνικά κοινοβούλια για τις δραστηριότητές του. Οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και οι εθνικοί βουλευτές συναντώνται περιστασιακά στη διάσκεψη των οργάνων που ασχολούνται ειδικώς με τα κοινοτικά θέματα.

Σύνοδοι του Κοινοβουλίου

• Το Κοινοβούλιο διεξάγει περιόδους συνόδου της ολομέλειας διάρκειας 4 ημερών σχεδόν κάθε μήνα στο Στρασβούργο και πρόσθετες περιόδους συνόδου στις Βρυξέλλες.
• Λεπτομερείς κανόνες καλύπτουν θέματα όπως τον χρόνο αγόρευσης, τη χρήση των γλωσσών, τη διανομή των εγγράφων, την ψηφοφορία και τις κυρώσεις για ανάρμοστη συμπεριφορά.

Επιτροπές

• Οι μόνιμες επιτροπές καταρτίζουν τις αποφάσεις του Κοινοβουλίου σε επίπεδο ολομέλειας, με την υποβολή εκθέσεων και λοιπών εγγράφων στον συγκεκριμένο τομέα αρμοδιότητάς τους.
• Οι ειδικές επιτροπές δύνανται να συστήνονται για μια δεδομένη θητεία και για συγκεκριμένο τομέα.
• Οι εξεταστικές επιτροπές δύνανται να συστήνονται για να εξετάζουν τις καταγγελίες παραβάσεων του δικαίου της Ένωσης ή πιθανά περιστατικά κακοδιοίκησης.

Διακοινοβουλευτικές αντιπροσωπείες

• Το Κοινοβούλιο συνιστά μεικτές επιτροπές με τα εθνικά κοινοβούλια σε όλο τον κόσμο και συνεργάζεται με την Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Αναφορές

• Κάθε πολίτης της ΕΕ μπορεί να υποβάλει αναφορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για θέμα που εμπίπτει στους τομείς δραστηριοτήτων της ΕΕ και το οποίο τον αφορά άμεσα.

ΠΡΑΞΗ

Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

τελευταία ενημέρωση 21.03.2016