Ενίσχυση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας των επενδυτικών κεφαλαίων της ΕΕ

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Οδηγία 2009/65/ΕΚ σχετικά με τους κανόνες για τους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ)

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

Βασικοί στόχοι της οδηγίας είναι οι εξής:

να παρέχει στους επενδυτές ένα ευρύτερο φάσμα επιλογών προϊόντων σε χαμηλότερο κόστος μέσω:
- μιας αποδοτικότερης αγοράς για τους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ)* στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ)·
- καλύτερης πληροφόρησης των επενδυτών και
- αποτελεσματικότερης εποπτείας των κεφαλαίων.
να διατηρεί ανταγωνιστικό τον κλάδο των επενδύσεων στην ΕΕ προσαρμόζοντας τους κανόνες στις εξελίξεις της αγοράς.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Θεσπίζει ομοιόμορφους κανόνες σχετικά με τα επενδυτικά κεφάλαια, επιτρέποντας τη διασυνοριακή προσφορά επενδυτικών κεφαλαίων που πρέπει να ρυθμίζονται σε επίπεδο ΕΕ.

Η οδηγία θεσπίζει κανόνες σχετικά με:

πληροφορίες για τους επενδυτές μέσω τυποποιημένης σύνοψης του εγγράφου πληροφοριών προκειμένου να διευκολυνθούν οι καταναλωτές στην κατανόηση του προϊόντος·
ένα γνήσιο διαβατήριο της ΕΕ για εταιρείες διαχείρισης ΟΣΕΚΑ, το οποίο θα παρέχει τη δυνατότητα σε μια εταιρεία διαχείρισης που εδρεύει σε ένα κράτος μέλος της ΕΕ να διαχειρίζεται κεφάλαια σε άλλα κράτη μέλη·
τη διάθεση των ΟΣΕΚΑ στην αγορά σε άλλες χώρες, π.χ. απλοποιώντας τις διοικητικές διαδικασίες·
τη συγχώνευση των ΟΣΕΚΑ σε άλλες χώρες·
την ενίσχυση της εποπτείας των ΟΣΕΚΑ και των εταιρειών που τους διαχειρίζονται, για παράδειγμα, μέσω βελτιωμένης συνεργασίας μεταξύ των εθνικών εποπτικών αρχών χρηματοοικονομικών υπηρεσιών.

Τροποποιήσεις της οδηγίας 2009/65/EΚ

Η τροποποιητική οδηγία 2014/91/ΕΕ (ΟΣΕΚΑ V) θέσπισε νέους κανόνες για τους θεματοφύλακες των ΟΣΕΚΑ (οντότητα που φυλάσσει τα περιουσιακά στοιχεία), συμπεριλαμβανομένων των οντοτήτων που δικαιούνται να αναλάβουν τον συγκεκριμένο ρόλο, τα καθήκοντά τους, τους διακανονισμούς ανάθεσης και την ευθύνη των θεματοφυλάκων.
Ο τροποποιητικός κανονισμός (ΕΕ) 2017/2402 συμπληρώνει την οδηγία 2009/65/ΕΚ με θέσπιση απαιτήσεων για τους ΟΣΕΚΑ που είναι ανοιχτοί σε τιτλοποίηση (βλέπε σύνοψη).
Η τροποποιητική οδηγία (EE) 2019/1160 εισήγαγε κανόνες με σκοπό την άρση των ρυθμιστικών φραγμών που, έως πρότινος, εμπόδιζαν τη διασυνοριακή διανομή επενδυτικών κεφαλαίων ώστε να καταστεί η διανομή τους ευκολότερη, ταχύτερη και λιγότερο δαπανηρή.
Η τροποποιητική οδηγία (EE) 2019/2034 εισήγαγε ένα νέο ρυθμιστικό πλαίσιο για τις επιχειρήσεις επενδύσεων (βλέπε σύνοψη).
Η τροποποιητική οδηγία (ΕΕ) 2019/2162 αποσκοπεί στην προστασία των επενδυτών με τη θέσπιση ελάχιστων εναρµονισµένων κανόνων σε επίπεδο ΕΕ, ειδικότερα όσον αφορά τους ορισμούς και τα πρότυπα, για τα καλυμμένα ομόλογα* που εκδίδονται από πιστωτικά ιδρύματα* (βλέπε σύνοψη). Αποκαθιστά το γεγονός ότι η οδηγία 2009/65/ΕΚ δεν προσδιόριζε τη φύση και το περιεχόμενο ενός ειδικού πλαισίου εποπτείας —στοιχείο που ορίζει τα καλυμμένα ομόλογα— ούτε τις αρχές που θα πρέπει να φέρουν την ευθύνη για την άσκηση της εν λόγω εποπτείας. Εν προκειμένω, καθορίζει επίσης τα καθήκοντα και τις ευθύνες των αρμόδιων εθνικών αρχών.
Η τροποποιητική οδηγία (ΕΕ) 2021/2261 προσθέτει νέους κανόνες για να διασφαλίσει ότι τα έγγραφα βασικών πληροφοριών που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1286/2014 (βλέπε σύνοψη) και τα οποία παρέχονται από εταιρείες επενδύσεων ή εταιρείες διαχείρισης ΟΣΕΚΑ, πληρούν πάντοτε την απαίτηση που ισχύει για τις βασικές πληροφορίες για τους επενδυτές που ορίζονται στην οδηγία 2009/65/ΕΚ.
Η τροποποιητική οδηγία (ΕΕ) 2022/2556 ευθυγραμμίζει τους κανόνες της οδηγίας και αρκετών άλλων σχετικών οδηγιών με τις απαιτήσεις αντιμετώπισης των κινδύνων ΤΠΕ στις χρηματοοικονομικές οντότητες, απαιτήσεις οι οποίες ορίζονται στον κανονισμό σχετικά με την ψηφιακή επιχειρησιακή ανθεκτικότητα του χρηματοοικονομικού τομέα (DORA), δηλ. στον κανονισμό (ΕΕ) 2022/2254 (βλ. σύνοψη).

Πράξη κατ’ εξουσιοδότηση

Η οδηγία 2009/65/ΕΚ συμπληρώθηκε επίσης από κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2016/438 αντιμετωπίζει τους μη εμπορικούς κινδύνους που σχετίζονται με τις δραστηριότητες των θεματοφυλάκων. Καλύπτει πτυχές των καθηκόντων των θεματοφυλάκων, όπως:
- τη φύλαξη στοιχείων του ενεργητικού των ΟΣΕΚΑ·
- τα εποπτικά καθήκοντα (π.χ. τον έλεγχο του ότι οι επενδύσεις των ΟΣΕΚΑ συμμορφώνονται με τις επενδυτικές στρατηγικές όπως αυτές περιγράφονται στους κανόνες τους, και την προσκόμιση εγγράφων ή διασφάλισης για το ότι οι ΟΣΕΚΑ δεν παραβιάζουν τους επενδυτικούς περιορισμούς τους)· και
- τις ευθύνες για τα στοιχεία του ενεργητικού.
Ο κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2016/438 θεσπίζει επίσης ειδικές απαιτήσεις δέουσας επιμέλειας για την προστασία των περιουσιακών στοιχείων των ΟΣΕΚΑ έναντι αφερεγγυότητας, καθώς και λεπτομερείς απαιτήσεις ανεξαρτησίας για τους διαχειριστές και τους θεματοφύλακες των ΟΣΕΚΑ.

Εκτελεστικές πράξεις

Η Επιτροπή εξέδωσε επίσης:

τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 583/2010 για την εφαρμογή της οδηγίας 2009/65/ΕΚ όσον αφορά βασικές πληροφορίες για τους επενδυτές και ειδικές προϋποθέσεις που χρειάζεται να πληρούνται, όταν οι βασικές πληροφορίες για τους επενδυτές ή το ενημερωτικό δελτίο διατίθενται σε άλλο σταθερό μέσο πλην του χαρτιού και μέσω δικτυακού τόπου·
τον κανονισμό (ΕE) αριθ. 584/2010 για την εφαρμογή της οδηγίας 2009/65/ΕΚ όσον αφορά τη διαδικασία κοινοποίησης των ΟΣΕΚΑ στην ΕΕ (βλέπε σύνοψη)·
τον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2016/1212 για τον καθορισμό τεχνικών προτύπων όσον αφορά τυποποιημένες διαδικασίες και έντυπα για την υποβολή πληροφοριών σύμφωνα με την οδηγία 2009/65/ΕΚ.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ;

Η οδηγία 2009/65/ΕΚ έπρεπε να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο έως τις 30 Ιουνίου 2011 και οι σχετικοί κανόνες εφαρμόζονται έκτοτε.
Η τροποποιητική οδηγία 2014/91/ΕΚ έπρεπε να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο έως τις 18 Μαρτίου 2016 και οι σχετικοί κανόνες εφαρμόζονται έκτοτε.
Ο τροποποιητικός κανονισμός (ΕΕ) 2017/2402 εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2019.
Η τροποποιητική οδηγία (ΕΕ) 2019/1160 έπρεπε να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο έως τις 2 Αυγούστου 2021 και οι σχετικοί κανόνες εφαρμόζονται έκτοτε.
Η τροποποιητική οδηγία (ΕΕ) 2019/2034 έπρεπε να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο έως τις 26 Ιουνίου 2021 και οι σχετικοί κανόνες εφαρμόζονται έκτοτε.
Η τροποποιητική οδηγία (ΕΕ) 2019/2162 έπρεπε να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο έως τις 8 Ιουλίου 2021. Οι σχετικοί κανόνες εφαρμόζονται από τις 8 Ιουλίου 2022.
Η τροποποιητική οδηγία (ΕΕ) 2022/2556 έπρεπε να μεταφερθεί στο εθνικό δίκαιο μέχρι τις 17 Ιανουαρίου 2025 και οι σχετικοί κανόνες εφαρμόζονται έκτοτε.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Η οδηγία 2009/65/ΕΚ αποτελεί την τέταρτη έκδοση νομοθεσίας περί ΟΣΕΚΑ, αντικαθιστώντας την οδηγία 85/611/ΕΟΚ.

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

Επενδυτικά ταμεία (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

Οργανισμοί συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ). Επενδυτικοί φορείς οι οποίοι συγκεντρώνουν τα κεφάλαια των επενδυτών και τα επενδύουν συλλογικά μέσω ενός χαρτοφυλακίου χρηματοπιστωτικών μέσων όπως μετοχές, ομόλογα και άλλοι τίτλοι.

Καλυμμένο ομόλογο. Τίτλος δανειακής υποχρέωσης που εκδίδεται από πιστωτικό ίδρυμα και εξασφαλίζεται από στοιχεία κάλυψης στα οποία οι επενδυτές του έχουν δικαίωμα άμεσης προσφυγής. Τα εν λόγω στοιχεία αποτελούν συνήθως ένα σύνολο ενυπόθηκων δανείων ή πιστώσεων στο δημόσιο τομέα, ή άλλα στοιχεία κάλυψης υψηλής ποιότητας με τα οποία διασφαλίζεται ότι το πιστωτικό ίδρυμα που εκδίδει καλυμμένα ομόλογα διαθέτει απαίτηση πληρωμής και τα οποία εξασφαλίζονται με στοιχεία εξασφάλισης που υπόκεινται σε αυστηρά καθορισμένες απαιτήσεις.

Πιστωτικό ίδρυμα. Επιχείρηση η οποία αποδέχεται από το κοινό καταθέσεις ή άλλα επιστρεπτέα κεφάλαια προκειμένου να χορηγεί πιστώσεις.

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Οδηγία 2009/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, για τον συντονισμό των νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων σχετικά με ορισμένους οργανισμούς συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ) (ΕΕ L 302 της 17.11.2009, σ. 32-96).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις της οδηγίας 2009/65/ΕΚ έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Οδηγία (ΕΕ) 2022/2556 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης Δεκεμβρίου 2022 για την τροποποίηση των οδηγιών 2009/65/ΕΚ, 2009/138/ΕΚ, 2011/61/ΕΕ, 2013/36/ΕΕ, 2014/59/ΕΕ, 2014/65/ΕΕ, (ΕΕ) 2015/2366 και (ΕΕ) 2016/2341 όσον αφορά την ψηφιακή επιχειρησιακή ανθεκτικότητα για τον χρηματοοικονομικό τομέα (ΕΕ L 333 της 27.12.2022, σ. 153-163).

Κανονισμός (ΕΕ) 2022/2554 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2022, σχετικά με την ψηφιακή επιχειρησιακή ανθεκτικότητα του χρηματοοικονομικού τομέα και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 1060/2009, (ΕΕ) αριθ. 648/2012, (ΕΕ) αριθ. 600/2014, (ΕΕ) αριθ. 909/2014 και (ΕΕ) 2016/1011 (ΕΕ L 333 της 27.12.2022, σ. 1-79).

Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2016/1212 της Επιτροπής, της 25ης Ιουλίου 2016, για τον καθορισμό εκτελεστικών τεχνικών προτύπων όσον αφορά τυποποιημένες διαδικασίες και έντυπα για την υποβολή πληροφοριών σύμφωνα με την οδηγία 2009/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 199 της 26.7.2016, σ. 6-11).

Κανονισμός (EΕ) αριθ. 583/2010 της Επιτροπής, της 1ης Ιουλίου 2010, για την εφαρμογή της οδηγίας 2009/65/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά βασικές πληροφορίες για τους επενδυτές και ειδικές προϋποθέσεις που χρειάζεται να πληρούνται όταν οι βασικές πληροφορίες για τους επενδυτές ή το ενημερωτικό δελτίο διατίθενται σε άλλο σταθερό μέσο πλην του χαρτιού και μέσω δικτυακού τόπου (ΕΕ L 176 της 10.7.2010, σ. 1-15).

Κανονισμός (EΕ) αριθ. 584/2010 της Επιτροπής, της 1ης Ιουλίου 2010, σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας 2009/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τη μορφή και το περιεχόμενο της τυποποιημένης επιστολής κοινοποίησης και τη βεβαίωση ΟΣΕΚΑ, τη χρήση ηλεκτρονικής επικοινωνίας μεταξύ των αρμόδιων αρχών για τους σκοπούς της κοινοποίησης και τις διαδικασίες για την εκτέλεση επιτόπιων εξακριβώσεων και ερευνών, και την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των αρμόδιων αρχών (ΕΕ L 176 της 10.7.2010, σ. 16-27).

Οδηγία 2010/43/EΕ της Επιτροπής, της 1ης Ιουλίου 2010, για την εφαρμογή της οδηγίας 2009/65/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τις οργανωτικές απαιτήσεις, τις συγκρούσεις συμφερόντων, την άσκηση επιχειρηματικής δραστηριότητας, τη διαχείριση κινδύνου και το περιεχόμενο της συμφωνίας μεταξύ ενός θεματοφύλακα και μιας εταιρείας διαχείρισης (ΕΕ L 176 της 10.7.2010, σ. 42-61).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Οδηγία 2010/42/EΕ της Επιτροπής, της 1ης Ιουλίου 2010, για την εφαρμογή της οδηγίας 2009/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με ορισμένες διατάξεις για τις συγχωνεύσεις αμοιβαίων κεφαλαίων, τις δομές κύριου-τροφοδοτικού και τη διαδικασία κοινοποίησης (ΕΕ L 176 της 10.7.2010, σ. 28-41).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

τελευταία ενημέρωση 31.05.2023