Καταπολέμηση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας

Η εν λόγω απόφαση-πλαίσιο στοχεύει στην προσέγγιση των νομοθετικών και κανονιστικών διατάξεων των κρατών μελών όσον αφορά την αστυνομική και δικαστική συνεργασία στον ποινικό τομέα, για την καταπολέμηση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης των παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας. Θεσπίζει πλαίσιο κοινών διατάξεων για θέματα όπως η ποινικοποίηση, οι επιβαρυντικές περιστάσεις, η παροχή συνδρομής στα θύματα και η δικαιοδοσία.

Απόφαση-πλαίσιο 2004/68/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 22ας Δεκεμβρίου 2003 για την καταπολέμηση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας.

Στην παρούσα απόφαση-πλαίσιο απαριθμούνται συμπεριφορές που μπορούν να θεωρηθούν ως αδικήματα συνδεδεμένα με τη σεξουαλική εκμετάλλευση παιδιών, δηλαδή:

Οι αξιόποινες συμπεριφορές που συνιστούν αδίκημα συνδεδεμένο με την παιδική πορνογραφία *, είτε γίνονται με τη βοήθεια ηλεκτρονικού συστήματος * είτε όχι, είναι:

Τα κράτη μέλη υποχρεούνται να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για να διασφαλίσουν την ποινικοποίηση της ηθικής αυτουργίας στη διάπραξη ενός από τα απαριθμούμενα αδικήματα, καθώς και της απόπειρας διάπραξης μιας απαγορευμένης πρακτικής.

Οι ποινικές κυρώσεις που προβλέπονται από κάθε κράτος μέλος πρέπει να προβλέπουν ποινή στερητική της ελευθερίας διάρκειας τουλάχιστον ενός έως τριών ετών. Σε περίπτωση ορισμένων αδικημάτων με επιβαρυντικές περιστάσεις, η ποινή αυτή πρέπει να είναι διάρκειας τουλάχιστον πέντε έως δέκα ετών. Η απόφαση-πλαίσιο παρουσιάζει κατάλογο των επιβαρυντικών περιστάσεων, υπό την επιφύλαξη άλλων περιστάσεων που μπορούν να θεσπιστούν από το εθνικό δίκαιο:

Κάθε κράτος μέλος μπορεί να θεσπίζει διατάξεις που στοχεύουν στην απαγόρευση σε φυσικά πρόσωπα, που αναγνωρίζονται ένοχα για ένα από τα απαριθμούμενα αδικήματα, άσκησης δραστηριότητας που σχετίζεται με τη φύλαξη παιδιών.

Επιπλέον, η απόφαση-πλαίσιο θεσπίζει την ποινική ή αστική ευθύνη των νομικών προσώπων *. Η ευθύνη αυτή είναι συμπληρωματική της ευθύνης του φυσικού προσώπου. Το νομικό πρόσωπο υπέχει ευθύνη εάν το αδίκημα διαπράττεται προς όφελός του από ένα οποιοδήποτε άλλο πρόσωπο που είτε ενεργεί ατομικά είτε ως μέλος οργάνου του νομικού προσώπου το οποίο κατέχει ιθύνουσα θέση εντός του νομικού προσώπου.

Οι κυρώσεις για τα νομικά πρόσωπα πρέπει να περιλαμβάνουν ποινικές και μη ποινικές κυρώσεις καθώς και ειδικές κυρώσεις όπως: προσωρινή ή οριστική απαγόρευση άσκησης εμπορικής δραστηριότητας, επιβολή δικαστικής εποπτείας, δικαστική εντολή διάλυσης, ή αποκλεισμό από δημόσιες παροχές και ενισχύσεις.

Για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να μην τιμωρηθεί το έγκλημα λόγω σύγκρουσης αρμοδιοτήτων, η απόφαση θεσπίζει κριτήρια δικαιοδοσίας. Ένα κράτος θεμελιώνει τη δικαιοδοσία του όταν:

Τα κράτη που αρνούνται την έκδοση υπηκόων τους πρέπει να θεσπίσουν τα κατάλληλα μέτρα ώστε να διώκονται οι υπήκοοι τους για αδικήματα που έχουν διαπραχθεί εκτός της επικράτειάς τους.

Τα κράτη μέλη υποχρεούνται να εφαρμόσουν προγράμματα αρωγής προς τα θύματα και τις οικογένειες τους, σύμφωνα με τη σχετική απόφαση-πλαίσιο 2001/220/ΔΕΥ.

Μετά την έγκριση, το 1997, από το Συμβούλιο της κοινής δράσης για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων και τη σεξουαλική εκμετάλλευση παιδιών, οι πρωτοβουλίες αυξήθηκαν τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο. Στόχος της παρούσας απόφασης-πλαισίου είναι η περαιτέρω ρύθμιση ορισμένων πλευρών του ποινικού δικαίου και των ποινικών διαδικασιών, ώστε να προστεθούν κι άλλες πράξεις στον τομέα αυτό, όπως αυτές που προβλέπονται από τις κοινές δράσεις 2008/976/ΔΕΥ και 96/277/ΔΕΥ και από την απόφαση για την καταπολέμηση της παιδικής πορνογραφίας στο Διαδίκτυο, καθώς και του προγράμματος για ασφαλέστερο Διαδίκτυο και του προγράμματος Δάφνη.

Λέξεις-κλειδιά της πράξης

Παιδί: κάθε πρόσωπο ηλικίας κάτω των 18 ετών.
Παιδική πορνογραφία: το πορνογραφικό υλικό στο οποίο απεικονίζεται ή παριστάνεται πραγματικό παιδί που συμμετέχει ή επιδίδεται σε πράξη με σαφή σεξουαλικό χαρακτήρα, συμπεριλαμβανομένης της άσεμνης επίδειξης των γεννητικών οργάνων ή της ηβικής χώρας παιδιού, ή πραγματικό πρόσωπο που εμφανίζεται ως παιδί το οποίο συμμετέχει ή επιδίδεται σε τέτοιου είδους συμπεριφορές, ή ρεαλιστικές εικόνες μη πραγματικού παιδιού που συμμετέχει ή επιδίδεται σε τέτοιου είδους συμπεριφορές.
Ηλεκτρονικό σύστημα: κάθε μέσο ή ομάδα διασυνδεδεμένων ή σχετικών μέσων, εκ των οποίων ένα ή περισσότερα προβαίνουν σε αυτόματη επεξεργασία δεδομένων, σύμφωνα με συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Νομικό πρόσωπο: κάθε οντότητα η οποία αναγνωρίζεται ως νομικό πρόσωπο εφαρμοστέου δικαίου, πλην των κρατών ή των οργανισμών δημόσιου δικαίου όταν ασκούν κρατική εξουσία και των δημόσιων διεθνών οργανισμών.

Παραπομπες

Πράξη	Έναρξη ισχύος	Προθεσμία για μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών	Επίσημη Εφημερίδα
Απόφαση-πλαίσιο 2004/68/ΔΕΥ του Συμβουλίου [έγκριση: διαβούλευση CNS 2001/0025]	20.1.2004	20.1.2006	ΕΕ L 13 της 20.1.2004

Έκθεση της Επιτροπής βάσει του άρθρου 12 της απόφασης-πλαισίου 2004/68/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 22ας Δεκεμβρίου 2003 για την καταπολέμηση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας [COM(2007) 716 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα)].

Στην έκθεση αυτή διαπιστώνεται ότι τα περισσότερα κράτη μέλη έχουν θεσπίσει τα απαιτούμενα μέτρα, ώστε να συμμορφωθούν με τις διατάξεις της οδηγίας-πλαισίου για την καταπολέμηση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης παιδιών και της παιδικής πορνογραφίας. Η Επιτροπή υπογραμμίζει επίσης ότι απαιτείται η αναθεώρηση της απόφασης-πλαισίου, κυρίως για την αντιμετώπιση των αδικημάτων που συνδέονται με τις εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας ηλεκτρονικής επικοινωνίας.