Πρόσβαση του κοινού σε περιβαλλοντικές πληροφορίες

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Οδηγία 2003/4/ΕΚ για την πρόσβαση του κοινού σε περιβαλλοντικές πληροφορίες

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

Η οδηγία προσαρμόζει πλήρως τις εθνικές νομοθεσίες των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) στη σύμβαση του Aarhus για την πρόσβαση σε πληροφορίες, συμμετοχή του κοινού και πρόσβαση στη δικαιοσύνη.
Κατοχυρώνει την πρόσβαση του κοινού στις περιβαλλοντικές πληροφορίες* που κατέχονται από τις δημόσιες αρχές ή για λογαριασμό των δημόσιων αρχών*, τόσο κατόπιν αίτησης όσο και μέσω ενεργητικής διάδοσης.
Καθορίζει τους βασικούς όρους και προϋποθέσεις καθώς και τις πρακτικές με τις οποίες οφείλουν να συμμορφώνονται μέλη του κοινού στα οποία παρέχεται πρόσβαση στις περιβαλλοντικές πληροφορίες που έχουν ζητήσει.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Πρόσβαση κατόπιν αίτησης

Οι δημόσιες αρχές πρέπει να παρέχουν τις περιβαλλοντικές πληροφορίες που κατέχουν σε αιτούντα χωρίς αυτός να οφείλει να επικαλεστεί οποιονδήποτε λόγο.
Οι πληροφορίες θα πρέπει να παρέχονται το αργότερο μέσα σε 1 μήνα από την ημερομηνία παραλαβής της αίτησης. Η προθεσμία αυτή μπορεί να παραταθεί μέχρι τους 2 μήνες για ογκώδεις και περίπλοκες αιτήσεις.
Οι δημόσιες αρχές καταβάλλουν κάθε εύλογη προσπάθεια για να διασφαλίζουν ότι οι πληροφορίες που κατέχουν μπορούν να αναπαράγονται και να παρέχεται πρόσβαση σε αυτές με ηλεκτρονικά μέσα.
Οι πληροφορίες θα πρέπει να παρέχονται με την αιτούμενη μορφή ή μορφότυπο, εκτός εάν διατίθενται ήδη δημοσίως με άλλο μορφότυπο.
Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι βοηθούν το κοινό που θέλει να έχει πρόσβαση σε πληροφορίες, καθώς και να διατηρούν κατάλογο δημόσιων αρχών προσιτό στο κοινό.
Οι πρακτικές ρυθμίσεις για τη διεκπεραίωση των αιτήσεων περιλαμβάνουν τα εξής:
- διορισμός των υπεύθυνων ενημέρωσης·
- χώροι για την εξέταση των απαιτουμένων πληροφοριών· και
- μητρώα ή κατάλογοι των πληροφοριών που κατέχουν οι αρχές καθώς και λεπτομέρειες για τα κέντρα ενημέρωσης.
Αιτήσεις μπορούν να απορριφθούν, αν είναι:
- προφανώς παράλογες·
- υπερβολικά αόριστες·
- αφορούν ημιτελές υλικό· ή
- αφορούν εσωτερικές επικοινωνίες.
Επίσης, μπορούν να απορριφθούν, πλήρως ή εν μέρει, αν η δημοσιοποίηση θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά έναν από τους προβλεπόμενους εξαντλητικούς λόγους, για παράδειγμα:
- τις διεθνείς σχέσεις·
- τη λειτουργία της δικαιοσύνης·
- τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας· ή
- τον εμπιστευτικό χαρακτήρα εμπορικών ή βιομηχανικών πληροφοριών.
Η πρόσβαση στα δημόσια αρχεία ή καταλόγους είναι δωρεάν. Οι δημόσιες αρχές δύνανται να επιβάλλουν τέλη για την παροχή, κατόπιν αιτήματος, περιβαλλοντικών πληροφοριών, αλλά το ποσό θα πρέπει να είναι εύλογο.
Οι αιτούντες που θεωρούν ότι η αίτησή τους αγνοήθηκε ή απορρίφθηκε αδικαιολόγητα έχουν πρόσβαση σε ένδικα μέσα, συμπεριλαμβανομένων των δικαστηρίων και άλλου ανεξάρτητου φορέα.

Ενεργητική διάδοση

Οι ηλεκτρονικά προσβάσιμες περιβαλλοντικές πληροφορίες πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον:
- κείμενα διεθνών συνθηκών, συμβάσεων ή συμφωνιών, πολιτικών, σχεδίων και προγραμμάτων που σχετίζονται με το περιβάλλον·
- εκθέσεις προόδου ως προς την εφαρμογή των παραπάνω θεμάτων·
- εκθέσεις για την κατάσταση του περιβάλλοντος·
- δεδομένα από την παρακολούθηση δραστηριοτήτων που ενδέχεται να επηρεάσουν το περιβάλλον·
- τις άδειες που έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον·
- μελέτες αντίκτυπου και αξιολογήσεις των κινδύνων.
Για άλλα σημεία, που δεν συμπεριλαμβάνονται παραπάνω, η ενεργητική διάδοση μπορεί να πραγματοποιείται σταδιακά, λαμβάνοντας υπόψη τους απαιτούμενους ανθρώπινους, οικονομικούς και τεχνικούς πόρους.
Οι χώρες της ΕΕ πρέπει να εξασφαλίζουν ότι οι πληροφορίες που συλλέγονται από τις ίδιες είναι ενημερωμένες, ακριβείς και συγκρίσιμες.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Εφαρμόζεται από τις 14 Φεβρουαρίου 2003. Οι χώρες της ΕΕ έπρεπε να την ενσωματώσουν στο εθνικό τους δίκαιο έως τις 14 Φεβρουαρίου 2005.

ΠΛΑΙΣΙΟ

Η σύμβαση Århus εφαρμόζεται από το 2001. Βασίστηκε στην ιδέα ότι η καλύτερη ενημέρωση του κοινού για τα περιβαλλοντικά ζητήματα καθώς και η μεγαλύτερη συμμετοχή του σε αυτά θα βελτιώσουν την προστασία του περιβάλλοντος. Η σύμβαση έχει σχεδιαστεί με στόχο να συμβάλλει στην προστασία του δικαιώματος κάθε ανθρώπου, είτε ανήκει στις παρούσες είτε στις μελλοντικές γενεές, να ζει σε περιβάλλον κατάλληλο για την υγεία και την ευεξία του. Για τον σκοπό αυτόν, η σύμβαση προβλέπει την ανάληψη δράσης σε 3 τομείς:
- διασφάλιση ότι το κοινό θα έχει πρόσβαση στις περιβαλλοντικές πληροφορίες που κατέχουν οι δημόσιες υπηρεσίες·
- ενίσχυση της συμμετοχής του κοινού στη λήψη αποφάσεων που έχουν αντίκτυπο στο περιβάλλον·
- διεύρυνση των όρων πρόσβασης στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά ζητήματα.
Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στο εξής:
- «Η σύμβαση Aarhus» στον δικτυακό τόπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

* ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

Περιβαλλοντική πληροφορία: οποιαδήποτε πληροφορία σε γραπτή, οπτική, ακουστική, ηλεκτρονική ή άλλη μορφή για ζητήματα που ορίζονται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 της οδηγίας 2003/4/ΕΚ.

Δημόσια αρχή: συγκεκριμένα, η κυβέρνηση ή άλλη δημόσια διοίκηση σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένων δημόσιων συμβουλευτικών φορέων και προσώπων που καλύπτονται από τη νομοθετική πράξη. Οι κυβερνήσεις της ΕΕ μπορούν να αποφασίσουν ότι ο ορισμός αυτός δεν περιλαμβάνει φορείς όταν αυτοί ενεργούν υπό δικαστική ή νομοθετική ιδιότητα.

ΚΥΡΙΑ ΠΡΑΞΗ

Οδηγία 2003/4/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2003, για την πρόσβαση του κοινού σε περιβαλλοντικές πληροφορίες και για την κατάργηση της οδηγίας 90/313/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 41 της 14.2.2003, σ. 26-32)

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής (ΕΕ L 145 της 31.5.2001, σ. 43-48)

Απόφαση 2005/370/ΕΚ του Συμβουλίου, της 17ης Φεβρουαρίου 2005, για σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, της σύμβασης για την πρόσβαση σε πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σε θέματα περιβάλλοντος (ΕΕ L 124 της 17.5.2005, σ. 1-3)

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1367/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 6ης Σεπτεμβρίου 2006 για την εφαρμογή στα όργανα και τους οργανισμούς της Κοινότητας των διατάξεων της σύμβασης του Århus σχετικά με την πρόσβαση στις πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα (ΕΕ L 264 της 25.9.2006, σ. 13-19)

Οδηγία 2007/2/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Μαρτίου 2007, για τη δημιουργία υποδομής χωρικών πληροφοριών στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα (Inspire) (ΕΕ L 108 της 25.4.2007, σ. 1-14)

τελευταία ενημέρωση 26.01.2017