Σύμβαση του Ελσίνκι για την προστασία της Βαλτικής Θάλασσας

ΣΥΝΟΨΗ ΤΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ:

Απόφαση 94/156/ΕΚ για την προσχώρηση της Κοινότητας στη σύμβαση για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας (σύμβαση του Ελσίνκι του 1974)

Απόφαση 94/157/ΕΚ σχετικά με τη σύναψη, εξ ονόματος της Κοινότητας, της σύμβασης για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας (αναθεωρημένη σύμβαση του Ελσίνκι, 1992)

Σύμβαση για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας - 1992 (αναθεωρημένη σύμβαση του Ελσίνκι, 1992)

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΟΥΝ ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΑΣΗ;

• Οι αποφάσεις επέτρεψαν στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα (που ονομάζεται πλέον Ευρωπαϊκή Ένωση - ΕΕ) να προσχωρήσει στη σύμβαση για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας (σύμβαση του Ελσίνκι).
• Η σύμβαση που υπογράφηκε τον Μάρτιο του 1974 από όλα τα κράτη που συνορεύουν με τη Βαλτική Θάλασσα (Δανία, Γερμανία, Σουηδία, Εσθονία, Φινλανδία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία και Ρωσία) επιδιώκει να μειώσει τη ρύπανση της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας η οποία προκαλείται από εκχύσεις μέσω ποταμών, εκβολών ποταμών, υπονόμων και πετρελαιαγωγών, απορρίψεις και επιχειρήσεις σκαφών καθώς και αερόφερτους ρύπους.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

• Η σύμβαση συγκρότησε την επιτροπή προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος της Βαλτικής (HELCOM) με στόχο
  • να παρακολουθεί την εφαρμογή της σύμβασης,
  • να προβαίνει σε συστάσεις για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος,
  • να αποφασίζει τον προϋπολογισμό και
  • να αναλαμβάνει άλλα καθήκοντα, τα οποία κρίνονται ενδεδειγμένα με βάση τη σύμβαση.
• Επιπλέον, πραγματοποιούνται συναντήσεις σε υπουργικό επίπεδο κάθε λίγα χρόνια.
• Η επιτροπή του Ελσίνκι συνέρχεται σε ετήσια βάση, με τους επικεφαλής των αντιπροσωπειών που εκπροσωπούν τα συμβαλλόμενα μέρη.
• Το 2007 η επιτροπή του Ελσίνκι ενέκρινε ένα σχέδιο δράσης για τη Βαλτική Θάλασσα (ΣΔΒΘ), το οποίο συνιστά ένα πρόγραμμα αποκατάστασης της καλής περιβαλλοντικής κατάστασης του θαλάσσιου περιβάλλοντος της Βαλτικής έως το 2021. Το ΣΔΒΘ ενημερώθηκε το 2013 κατά την υπουργική συνάντηση της HELCOM του 2013.
• Το ΣΔΒΘ συνιστά τη βάση των εργασιών της HELCOM και επικεντρώνεται στις ακόλουθες προτεραιότητες:
  • στον ευτροφισμό (όταν υπάρχει πλεόνασμα θρεπτικών ουσιών στα ύδατα που προκαλεί την ανάπτυξη φυκών),
  • στις επικίνδυνες ουσίες,
  • στη βιοποικιλότητα και στην προστασία της φύσης, και
  • στις θαλάσσιες δραστηριότητες.
• Κάθε προτεραιότητα συνοδεύεται από μια σειρά δράσεων και μέτρων.
• Ένα από τα βασικά εργαλεία που έχει αναπτύξει η HELCOM είναι το πρόγραμμα μείωσης των θρεπτικών ουσιών. Πρόκειται για μια περιφερειακή προσέγγιση κατανομής ευθυνών για τη μείωση των θρεπτικών ουσιών* προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος για τη Βαλτική Θάλασσα χωρίς να επηρεαστεί από τον ευτροφισμό όπως συμφωνήθηκε από τις χώρες της Βαλτικής Θάλασσας. Το πρόγραμμα θεσπίστηκε και συμφωνήθηκε το 2007 για πρώτη φόρα στο σχέδιο δράσης για τη Βαλτική Θάλασσα της HELCOM. Τότε οι χώρες θέσπισαν προσωρινούς στόχους σχετικά με τη μείωση των θρεπτικών ουσιών. Το 2013 η HELCOM ενέκρινε το αναθεωρημένο πρόγραμμα μείωσης των θρεπτικών ουσιών.
• Επίσης, η HELCOM αναλαμβάνει και άλλες δράσεις στο πλαίσιο του ΣΔΒΘ:
  • πρόληψη της ρύπανσης από τη γεωργία,
  • εξασφάλιση της οικολογικής βιωσιμότητας της αλιείας στη Βαλτική έως το 2021,
  • καταπολέμηση της ρύπανσης από χερσαίες πηγές (λύματα, φαρμακευτικά σκευάσματα, βιομηχανικές εκλύσεις, θαλάσσια απορρίμματα κλπ.),
  • εξασφάλιση συνεκτικών διαδικασιών θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού σε περιφερειακό επίπεδο στη Βαλτική Θάλασσα,
  • παρακολούθηση και αξιολόγηση του θαλάσσιου περιβάλλοντος,
  • συνεργασία για την ετοιμότητα και την αντιμετώπιση σε περιστατικά ρύπανσης,
  • προστασία της βιοποικιλότητας της Βαλτικής (κόκκινοι κατάλογοι ειδών και οικοτόπων, θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές, ανάπτυξη δεικτών), και
  • συμβολή στην εφαρμογή των κανονισμών του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΔΝΟ) για τη ναυτιλία σε περιφερειακό επίπεδο.
• Το 2016 η HELCOM συνέβαλε στον χαρακτηρισμό της Βαλτικής Θάλασσας σύμφωνα με τον ΔΝΟ ως περιοχή ελέγχου των εκπομπών οξειδίων του αζώτου (NOx ECA).
• Τέλος, η HELCOM χρησιμοποιείται επίσης ως η δομή περιφερειακής συνεργασίας για την εφαρμογή της οδηγίας 2008/56/ΕΚ η οποία καθιέρωσε μια προσέγγιση για την ανάληψη δράσης από την ΕΕ στον τομέα της θαλάσσιας περιβαλλοντικής πολιτικής για τις χώρες μέλη της Βαλτικής.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΑΣΗ;

• Οι αποφάσεις εφαρμόζονται από τις 21 Φεβρουαρίου 1994.
• Η αρχική σύμβαση τέθηκε σε ισχύ το 1980 και αναθεωρήθηκε το 1992. Οι τροποποιήσεις του 1992 τέθηκαν σε ισχύ στις 17 Ιανουαρίου 2000, αφού κατατέθηκαν οι κυρωτικές πράξεις από όλα τα συμβαλλόμενα μέρη.

ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στα εξής:

• «Η σύμβαση της HELCOM» στον δικτυακό τόπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
• «Η σύμβαση της HELCOM» στον δικτυακό τόπο της επιτροπής προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος της Βαλτικής.

* ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΚΥΡΙΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Απόφαση 94/156/ΕΚ του Συμβουλίου, της 21ης Φεβρουαρίου 1994, για την προσχώρηση της Κοινότητας στη σύμβαση του 1974 για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας (σύμβαση του Ελσίνκι) (ΕΕ L 73 της 16.3.1994, σ. 1)

Απόφαση 94/157/ΕΚ του Συμβουλίου, της 21ης Φεβρουαρίου 1994, σχετικά με τη σύναψη, εξ ονόματος της Κοινότητας, της σύμβασης για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας (αναθεωρημένη σύμβαση του Ελσίνκι, 1992) (ΕΕ L 73 της 16.3.1994, σ. 19)

Σύμβαση για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος της περιοχής της Βαλτικής Θάλασσας - 1992 (ΕΕ L 73 της 16.3.1994, σ. 20-45)

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Οδηγία 2008/56/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Ιουνίου 2008, περί πλαισίου κοινοτικής δράσης στο πεδίο της πολιτικής για το θαλάσσιο περιβάλλον (οδηγία-πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική) (ΕΕ L 164 της 25.6.2008, σ. 19-40)

Οδηγία 2014/89/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Ιουλίου 2014, περί θεσπίσεως πλαισίου για τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό (ΕΕ L 257 της 28.8.2014, σ. 135-145)

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή Περιφερειών - Προς μια μελλοντική θαλάσσια πολιτική για την Ένωση: Ένα ευρωπαϊκό όραμα για τους ωκεανούς και τις θάλασσες [COM(2006) 275 τελικό της 7.6.2006]

τελευταία ενημέρωση 23.02.2017