Διασυνοριακές επιπτώσεις των βιομηχανικών ατυχημάτων

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Απόφαση 98/685/EK σχετικά με τα συμπεράσματα της σύμβασης για τις διασυνοριακές επιπτώσεις των βιομηχανικών ατυχημάτων

Σύμβαση για τις διασυνοριακές επιπτώσεις των βιομηχανικών ατυχημάτων

ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΟΥΝ Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΑΣΗ;

• Με την απόφαση εγκρίνεται, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας [νυν Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ)], η σύμβαση σχετικά με τις διασυνοριακές επιπτώσεις των βιομηχανικών ατυχημάτων.
• Η σύμβαση αποβλέπει στην προστασία της υγείας του ανθρώπου και του περιβάλλοντος από βιομηχανικά ατυχήματα ικανά να έχουν διασυνοριακές επιπτώσεις, και προάγει την ενεργό διεθνή συνεργασία μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών πριν, κατά και μετά από ένα ατύχημα αυτού του είδους.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

• Στο Ελσίνκι, στις 18 Μαρτίου 1992, 26 χώρες, συμπεριλαμβανομένων 14 χωρών της ΕΕ, καθώς και η ίδια η ΕΕ υπόγραψαν τη σύμβαση σχετικά με τις διασυνοριακές επιπτώσεις των βιομηχανικών ατυχημάτων, στο πλαίσιο της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη. Με την απόφαση του Συμβουλίου, η σύμβαση εγκρίθηκε εξ ονόματος της Κοινότητας.
• Η σύμβαση θεσπίζει σειρά μέτρων για την προστασία της υγείας του ανθρώπου και του περιβάλλοντος από τις διασυνοριακές επιπτώσεις βιομηχανικών ατυχημάτων, και προάγει την ενεργό διεθνή συνεργασία μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών πριν, κατά και μετά από ένα ατύχημα αυτού του είδους.
• Εφαρμόζεται σε βιομηχανικά ατυχήματα ικανά να έχουν διασυνοριακές επιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων ατυχημάτων φυσικών καταστροφών, εξαιρώντας:
  • τα πυρηνικά ατυχήματα ή τις ραδιολογικές έκτακτες ανάγκες·
  • τα ατυχήματα σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις·
  • τις αστοχίες φραγμάτων·
  • τα ατυχήματα μεταφορών, που συμβαίνουν σε χερσαίο έδαφος·
  • την απελευθέρωση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών από ατύχημα·
  • τα ατυχήματα τα οποία προκαλούνται από δραστηριότητες στο θαλάσσιο περιβάλλον και την έκχυση βλαβερών ουσιών στη θάλασσα.
• Τα συμβαλλόμενα μέρη πρέπει να προσδιορίζουν τις επικίνδυνες δραστηριότητες εντός της δικαιοδοσίας τους και πρέπει να ενημερώνουν τα θιγόμενα μέρη για τέτοια επικείμενη ή υπάρχουσα δραστηριότητα. Τα λοιπά μέρη, κατόπιν πρωτοβουλίας οποιουδήποτε τέτοιου μέρους, πρέπει να αρχίσουν συζητήσεις για τον προσδιορισμό των δραστηριοτήτων που είναι δυνατόν να προκαλέσουν διασυνοριακές επιπτώσεις.
• Τα υπογράφοντα κράτη πρέπει να λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα για την αποφυγή βιομηχανικών ατυχημάτων. Πιο συγκεκριμένα, πρέπει:
  • να παρακινήσουν τους χειριστές να ενεργήσουν με τρόπο ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος των βιομηχανικών ατυχημάτων·
  • να θεσπίσουν πολιτικές για τη χωροθέτηση νέων επικίνδυνων δραστηριοτήτων και για σημαντικές τροποποιήσεις υπαρχουσών επικίνδυνων δραστηριοτήτων, με στόχο την ελαχιστοποίηση του κινδύνου για τον πληθυσμό και το περιβάλλον·
  • να προετοιμάζονται για έκτακτες ανάγκες που προκαλούνται από βιομηχανικά ατυχήματα, προβλέποντας τα αναγκαία μέτρα, περιλαμβάνοντας σχέδια έκτακτης ανάγκης με στόχο την πρόληψη και ελαχιστοποίηση των διασυνοριακών επιπτώσεων. Οι υπογράφοντες πρέπει να επιδιώκουν να καθιστούν συμβατά τα σχέδιά τους.
• Δυνάμει της σύμβασης, τα συμβαλλόμενα κράτη πρέπει να διασφαλίζουν ότι κατάλληλες πληροφορίες παρέχονται στο κοινό όσον αφορά τομείς ικανούς να επηρεαστούν από βιομηχανικό ατύχημα, το οποίο θα προκύψει από μία επικίνδυνη δραστηριότητα. Επίσης, τα συμβαλλόμενα κράτη πρέπει επίσης, κατά περίπτωση, να παρέχουν στο κοινό μια ευκαιρία να συμμετέχει στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με τα μέτρα πρόληψης και ετοιμότητας.
• Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που θίγονται ή μπορεί να θιγούν από τις διασυνοριακές επιπτώσεις βιομηχανικού ατυχήματος στην περιοχή δικαιοδοσίας υπογράφοντος κράτους πρέπει να έχουν την ίδια πρόσβαση στις σχετικές διοικητικές και δικαστικές διαδικασίες όπως και ένας υπήκοος του εν λόγω κράτους.
• Κάθε συμβαλλόμενο μέρος της σύμβασης πρέπει να προβλέψει σύστημα ειδοποίησης.
• Στην περίπτωση ενός βιομηχανικού ατυχήματος ή άμεσης απειλής αυτού, το οποίο προκαλεί ή είναι δυνατόν να προκαλέσει διασυνοριακές επιπτώσεις, το μέρος προέλευσης οφείλει:
  • να ειδοποιήσει τα θιγόμενα κράτη, χωρίς καθυστέρηση·
  • να διασφαλίσει ότι ενεργοποιούνται τα σχέδια για περίπτωση έκτακτης ανάγκης·
  • να διασφαλίσει ότι τα μέτρα αντιμετώπισης λαμβάνονται το γρηγορότερο δυνατό για τον περιορισμό και την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων του ατυχήματος. Τα συμβαλλόμενα κράτη πρέπει να επιδιώξουν τον συντονισμό των μέτρων τους αντιμετώπισης.
• Το κράτος προέλευσης μπορεί να ζητήσει βοήθεια από άλλους υπογράφοντες.
• Κάθε συμβαλλόμενο μέρος πρέπει να ορίζει ένα σημείο επαφής για την εφαρμογή της ειδοποίησης για βιομηχανικά ατυχήματα, και ένα σημείο επαφής για την εφαρμογή της αμοιβαίας βοήθειας. Οφείλει να κοινοποιήσει τα παραπάνω στους άλλους υπογράφοντες εντός τριών μηνών από την ημερομηνία θέση σε ισχύ της σύμβασης.
• Τα συμβαλλόμενα μέρη πρέπει να ενθαρρύνουν ενεργά την επιστημονική και τεχνική συνεργασία, και να διευκολύνουν την ανταλλαγή τεχνολογίας ώστε να περιορίζουν τους κινδύνους και τις επιπτώσεις των βιομηχανικών ατυχημάτων. Επίσης, οφείλουν να στηρίζουν τις κατάλληλες διεθνείς προσπάθειες για την εκπόνηση κανόνων, στον τομέα της ευθύνης και της υπαιτιότητας.
• Τα συμβαλλόμενα μέρη της σύμβασης πρέπει να συναντιούνται τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο.
• Η σύμβαση προβλέπει 3 μηχανισμούς για την επίλυση διαφορών μεταξύ των υπογραφόντων:
  • αναζήτηση λύσης μέσω διαπραγματεύσεων·
  • υποβολή της διαφοράς στο διεθνές δικαστήριο;
  • διαιτησία.
• Οι τελευταίες δύο μέθοδοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο σε περιπτώσεις όπου τα μέρη δεν κατάφεραν να επιλύσουν τη διαφορά τους με διαπραγμάτευση.
• Η χρήση αυτών των μεθόδων είναι προαιρετική και αμοιβαία· σε γραπτή δήλωση, ένα μέρος μπορεί να αποδεχτεί την υποχρεωτική χρήση της μίας ή και των δύο αυτών μεθόδων στις σχέσεις τους με οποιοδήποτε μέρος αποδεχθεί την ίδια υποχρέωση:
• Αν τα μέρη που έχουν τη διαφορά έχουν αποδεχτεί και τα δύο μέσα επίλυσης διαφορών, η διαφορά μπορεί να υποβληθεί μόνο στο διεθνές δικαστήριο, εκτός και αν τα ενδιαφερόμενα κράτη συμφωνήσουν αλλιώς
• Τα υπογράφοντα κράτη οφείλουν να ενημερώνουν τακτικά τα λοιπά μέρη όσον αφορά την εφαρμογή της σύμβασης.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΑΣΗ;

• Η απόφαση εφαρμόζεται από τις 23 Μαρτίου 1998.
• Η σύμβαση τέθηκε σε ισχύ για την Ευρωπαϊκή Κοινότητα στις 19 Απριλίου 2000, 90 ημέρες μετά την κατάθεση του 16ου εγγράφου κύρωσης, αποδοχής, έγκρισης ή προσχώρησης.

ΚΥΡΙΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Απόφαση του Συμβουλίου 98/685/ΕΚ, της 23ης Μαρτίου 1998, σχετικά με τη σύμβαση για τις διασυνοριακές επιπτώσεις των βιομηχανικών ατυχημάτων (ΕΕ L 326 της 3.12.1998, σ. 1–4)

Σύμβαση για τις διασυνοριακές επιπτώσεις των βιομηχανικών ατυχημάτων - Δήλωση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας σχετικά με την αρμοδιότητα (ΕΕ L 326 της 3.12.1998, σ. 5-33)

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Πρόταση απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με πρόταση τροποποίησης του παραρτήματος I της Σύμβασης της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη (UNECE) για τις Διασυνοριακές Επιπτώσεις των Βιομηχανικών Ατυχημάτων [COM(2006) 493 τελικό της 13.9.2006]

Πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη θέση που πρόκειται να εγκριθεί, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην όγδοη διάσκεψη των συμβαλλόμενων μερών της σύμβασης του Ελσίνκι για τις διασυνοριακές επιπτώσεις των βιομηχανικών ατυχημάτων όσον αφορά την πρόταση τροποποίησης του παραρτήματος Ι [COM(2014) 652 final της 23.10.2014]

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1313/2013/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2013, περί μηχανισμού πολιτικής προστασίας της Ένωσης (ΕΕ L 347 της 20.12.2013, σ. 924–947)

Οδηγία 2012/18/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 4ης Ιουλίου 2012, για την αντιμετώπιση των κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων σχετιζόμενων με επικίνδυνες ουσίες και για την τροποποίηση και στη συνέχεια την κατάργηση της οδηγίας 96/82/ΕΚ του Συμβουλίου (οδηγία Σεβέζο III) (ΕΕ L 97 της 24.07.2012, σ. 1-37)

τελευταία ενημέρωση 20.02.2017