Πρόγραμμα προώθησης των ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στον τομέα προστασίας του περιβάλλοντος

Το κοινοτικό αυτό πρόγραμμα έχει ως στόχο να ενθαρρύνει τη δράση των ευρωπαϊκών μη κυβερνητικών οργανώσεων που έχουν ως πρωταρχικό μέλημα την προστασία του περιβάλλοντος και που συμβάλλουν στην ανάπτυξη και εφαρμογή της ευρωπαϊκής πολιτικής και νομοθεσίας στον τομέα του περιβάλλοντος.

ΠΡΑΞΗ

Απόφαση αριθ. 466/2002/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 1ης Μαρτίου 2002, σχετικά με τη θέσπιση ενός κοινοτικού προγράμματος δράσης για την προαγωγή μη κυβερνητικών οργανώσεων που αναπτύσσουν δραστηριότητα κυρίως στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος [Βλέπε πράξεις τροποποίησης].

ΣΥΝΟΨΗ

Η έκθεση

Στην απόφαση 97/872/ΕΚ του Συμβουλίου σχετικά με ένα κοινοτικό πρόγραμμα δράσης για την υποστήριξη μη κυβερνητικών οργανώσεων (ΜΚΟ) που αναπτύσσουν δραστηριότητα κυρίως στον τομέα της προστασίας του περιβάλλοντος προβλεπόταν η εκπόνηση έκθεσης σχετικά με την εφαρμογή της απόφασης στη διάρκεια της πρώτης τριετίας (1998-2000). Η έκθεση εκπονήθηκε βάσει της πείρας που είχαν αποκτήσει η Επιτροπή και οι αποδέκτες του προγράμματος [COM(2001) 337 τελικό - τόμος I]. Η έκθεση κατέληγε στο συμπέρασμα ότι το πρόγραμμα θα έπρεπε να ανανεωθεί (λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2001) με κάποιες τροποποιήσεις. Η υπόψη απόφαση επέχει θέση νέου προγράμματος και αντικαθιστά την απόφαση 97/872/ΕΚ.

Στην έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της απόφασης 97/872/ΕΚ υπογραμμίζεται ότι για την ανανέωση του προγράμματος θεωρείται δεδομένη η τεράστια υποστήριξη τόσο εκ μέρους της Επιτροπής όσο και εκ μέρους των ΜΚΟ. Επισημαίνεται όμως επίσης ότι υπάρχουν ορισμένες αδυναμίες που πρέπει να διορθωθούν και οι οποίες αφορούν:

• τη γεωγραφική επέκταση του προγράμματος στις υποψήφιες χώρες και στα Βαλκάνια·
• την ορθότερη κατανομή των πόρων μεταξύ περιφερειών καθώς και μεταξύ μικρών και μεγάλων ΜΚΟ·
• το βάρος των ελεγκτικών διατυπώσεων σε κάθε στάδιο του προγράμματος·
• τις καθυστερήσεις των πληρωμών προς τις ΜΚΟ και άλλα προβλήματα συναφή με την οικονομική διαχείριση του προγράμματος·
• τη χρησιμοποίηση κριτηρίων επιλογής που δεν είναι επαρκώς αντικειμενικά·
• το γεγονός ότι δικαιούχοι ΜΚΟ είναι σχεδόν πάντοτε οι ίδιες·
• την απουσία ενός σαφώς προσδιορισμένου συστήματος ελέγχων·
• κατά πόσον προσφέρεται η συστηματική συμμετοχή των ΜΚΟ για τη χάραξη και υλοποίηση της ευρωπαϊκής πολιτικής περιβάλλοντος.

Το νέο πρόγραμμα

Στόχος του νέου προγράμματος που θεσπίζεται με την υπόψη απόφαση είναι να προαχθεί η δραστηριότητα ΜΚΟ που έχουν ως πρωταρχικό μέλημα την προστασία του περιβάλλοντος και που συμβάλλουν στην ανάπτυξη και εφαρμογή της ευρωπαϊκής πολιτικής και νομοθεσίας στον τομέα του περιβάλλοντος σε όλες τις περιφέρειες της Ευρώπης. Το πρόγραμμα προάγει τη συστηματική συμμετοχή των ΜΚΟ στη διαδικασία εκπόνησης της περιβαλλοντικής πολιτικής της Κοινότητας καθώς και την ενδυνάμωση μικρών φορέων που δραστηριοποιούνται σε τοπική ή περιφερειακή κλίμακα για την εφαρμογή του περιβαλλοντικού κεκτημένου.

Το πρόγραμμα καλύπτει ΜΚΟ:

• που είναι ανεξάρτητες, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και έχουν ως πρωταρχικό μέλημα την προστασία του περιβάλλοντος·
• που δραστηριοποιούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο και καλύπτουν τρεις τουλάχιστον ευρωπαϊκές χώρες (ή δύο υπό προϋποθέσεις)·
• που είναι εγκατεστημένες σε ένα από τα κράτη μέλη, σε μια από τις υποψήφιες χώρες ή σε βαλκανική χώρα·
• των οποίων οι δραστηριότητες ανταποκρίνονται στις αρχές του έκτου προγράμματος δράσης για το περιβάλλον ·
• που έχουν συσταθεί νομικώς από διετίας τουλάχιστον και των οποίων οι λογαριασμοί έχουν θεωρηθεί.

Η βοήθεια που θα χορηγείται στο πλαίσιο του υπόψη προγράμματος θα επικεντρώνεται στις προτεραιότητες του έκτου προγράμματος δράσης για το περιβάλλον, στην περιβαλλοντική εκπαίδευση και στην εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας για το περιβάλλον.

Το αργότερο μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου εκάστου έτους δημοσιεύεται πρόσκληση υποβολής προτάσεων με αντικείμενο την επιλογή των δικαιούχων στους οποίους θα δοθούν οι προβλεπόμενες επιχορηγήσεις. Οι δικαιούχοι ΜΚΟ επιλέγονται κάθε χρόνο το αργότερο μέχρι 31 Δεκεμβρίου και δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Οι επιχορηγήσεις προς ΜΚΟ των κρατών μελών δεν υπερβαίνουν το 70% του μέσου όρου των ετήσιων επιλέξιμων δαπανών της οργάνωσης κατά τη διετία που διέρρευσε. Όσο για ΜΚΟ από τις υποψήφιες χώρες και τα Βαλκάνια, το όριο καθορίζεται σε ύψος 80%. Σε καμία περίπτωση οι επιχορηγήσεις δεν υπερβαίνουν ποσοστό 80% των επιλέξιμων δαπανών της οργάνωσης για το τρέχον έτος και καθορίζονται σε ετήσια βάση. Στο παράρτημα της απόφασης εμφαίνονται τα τέσσερα στάδια της διαδικασίας επιλογής και χορήγησης των πόρων.

Δημιουργούνται μηχανισμοί ελέγχου και αξιολόγησης των αποτελεσμάτων των δικαιούχων ΜΚΟ. Σε περίπτωση μη επίτευξης των προβλεπόμενων αποτελεσμάτων, η οργάνωση μπορεί να χάσει την επιχορήγηση. Για περιπτώσεις παράτυπων μεθοδεύσεων και απάτης, προβλέπονται διάφορες κυρώσεις (ακύρωση της επιχορήγησης, καταβολή προστίμου, αποκλεισμός από άλλες κοινοτικές χρηματοδοτήσεις ή από τη συμμετοχή σε μηχανισμούς διαλόγου).

Το πρόγραμμα καλύπτει το χρονικό διάστημα από 1ης Ιανουαρίου 2002 έως 31 Δεκεμβρίου 2006 και ο προϋπολογισμός του ανέρχεται σε 32 εκατ. ευρώ.

Στις 30 Απριλίου εκάστου έτους, η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στα κράτη μέλη έκθεση σχετικά με τις επιχορηγήσεις που δόθηκαν και τα αποτελέσματα αυτών. Το αργότερο μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2004, η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο έκθεση σχετικά με την υλοποίηση των στόχων του προγράμματος στη διάρκεια της πρώτης τριετίας και προτείνει ενδεχομένως τροποποιήσεις.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 614/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 23ης Μαΐου 2007 σχετικά με το χρηματοδοτικό μέσον για το περιβάλλον (LIFE+ ) [Επίσημη Εφημερίδα L 149 της 09.06.2007].

Κατάλογος των οργανώσεων που επωφελούνται κοινοτικής χρηματοδότησης για περιβαλλοντικούς σκοπούς:

[Επίσημη Εφημερίδα C 147 της 24.06.2003]·[Επίσημη Εφημερίδα C 324 της 24.12.2002]·[Επίσημη Εφημερίδα C 279 της 15.11.2002].

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 24.10.2006