Παγκόσμια συνεργασία για την αειφόρο ανάπτυξη

Η παρούσα ανακοίνωση αναφέρει τα στοιχεία μέσω των οποίων η Ευρωπαϊκή Ένωση συμβάλλει στην παγκόσμια αειφόρο ανάπτυξη καθώς και τις δράσεις που αποβλέπουν στη δημιουργία παγκόσμιου συμφώνου για την αειφόρο ανάπτυξη.

ΠΡΑΞΗ

Ανακοίνωση της Επιτροπής της 21ης Φεβρουαρίου 2002 στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο, στην Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών: «Προς μια παγκόσμια σύμπραξη για αειφόρο ανάπτυξη» [COM(2002) 82 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

ΣΥΝΟΨΗ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) καθόρισε τον Μάιο 2001 στρατηγική υπέρ της αειφόρου ανάπτυξης. Εγκρίνοντας αυτή τη στρατηγική, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Γκέτεμποργκ αναγνώρισε ότι θα έπρεπε να αναπτυχθεί η εξωτερική της διάστασης. Κάλεσε επίσης την Επιτροπή να ασχοληθεί με τη συνεισφορά της Ένωσης στην αειφόρο ανάπτυξη σε διεθνές επίπεδο. Η παρούσα ανακοίνωση ανταποκρίνεται σε αυτό το αίτημα και αποτελεί συνεισφορά στην επεξεργασία των θέσεων που θα υποστηρίξει η ΕΕ στην παγκόσμια διάσκεψη κορυφής για την αειφόρο ανάπτυξη που πραγματοποιήθηκε στο Γιοχάνεσμπουργκ το 2002.

Η ανακοίνωση έχει ως αφετηρία την άποψη ότι η παγκοσμιοποίηση αποτελεί ισχυρή κινητήρια δύναμη τροφοδότησης της παγκόσμιας οικονομικής αύξησης και εξεύρεσης μέσων για την αντιμετώπιση παγκόσμιων προβλημάτων όπως η υγεία, η εκπαίδευση και το περιβάλλον. Αλλά αν αφεθούν ανεξέλεγκτες, οι δυνάμεις της αγοράς δημιουργούν και αυξάνουν τις ανισότητες, τις δυνάμεις κοινωνικού αποκλεισμού και ενδέχεται να δημιουργήσουν ανεπανόρθωτες ζημιές στο περιβάλλον. Πρέπει επομένως να συνοδεύεται η παγκοσμιοποίηση από μέτρα που αποβλέπουν στην αποφυγή ή τον μετριασμό αυτών των επιπτώσεων. Στους καθοριστικούς τομείς του εμπορίου, της χρηματοδότησης της ανάπτυξης, της διαχείρισης του περιβάλλοντος, της πάλης κατά της φτώχειας και της εγκληματικότητας, είναι απαραίτητο να συνεχιστούν οι προσπάθειες για εκπόνηση συλλογικών κανόνων οι οποίοι πράγματι να εφαρμόζονται και να ελέγχονται. Πρέπει επίσης να βελτιωθεί η παγκόσμια διακυβέρνηση δηλαδή να προαχθεί μια πιο αποτελεσματική καθοδήγηση της αλληλοεξάρτησης.

Η ανακοίνωση παρουσιάζει σειρά δράσεων για την προαγωγή της αειφόρου ανάπτυξης σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτές συμπληρώνουν τη στρατηγική υπέρ της αειφόρου ανάπτυξης του Μαΐου 2001 και καλύπτουν τις οικονομικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές, χρηματοοικονομικές πτυχές και αυτές που αφορούν στη συνοχή των κοινοτικών πολιτικών και της διακυβέρνησης σε όλα τα επίπεδα.

Τιθάσευση της παγκοσμιοποίησης: εμπόριο για αειφόρο ανάπτυξη

Με στόχο η παγκοσμιοποίηση να συμβάλει στην αειφόρο ανάπτυξη, οι συγκεκριμένες οικονομικές δράσεις που έχει αναγγείλει η Επιτροπή είναι οι εξής:

• στο πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ), καλύτερη ενσωμάτωση των αναπτυσσόμενων χωρών στην παγκόσμια οικονομία·
• υποστήριξη των προσπαθειών των αναπτυσσόμενων χωρών να ενσωματωθούν στο παγκόσμιο εμπορικό σύστημα·
• τροποποίηση του συστήματος γενικευμένων προτιμήσεων λαμβάνοντας υπόψη την αειφόρο ανάπτυξη·
• ενσωμάτωση της αειφόρου ανάπτυξης στις διμερείς και περιφερειακές συμφωνίες·
• μείωση της αδιαφάνειας στη χρησιμοποίηση του διεθνούς χρηματοδοτικού συστήματος και θέσπιση αποτελεσματικότερης κανονιστικής ρύθμισής του·
• ενθάρρυνση των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων να αναλάβουν την κοινωνική τους ευθύνη ·
• υποστήριξη στενότερης συνεργασίας μεταξύ ΠΟΕ και διεθνών περιβαλλοντικών οργανισμών.

Καταπολέμηση της φτώχειας και προώθηση της κοινωνικής ανάπτυξης

Στόχος είναι να περιοριστεί πριν το 2015 η ακραία φτώχεια στον κόσμο (άτομα που διαβιώνουν με 1$ ημερησίως το πολύ). Για το σκοπό αυτό θα πρέπει να ενισχυθούν η ποιότητα, η ποσότητα, ο αντίκτυπος και η διάρκεια της συνεργασίας για την ανάπτυξη. Θα πρέπει να αναληφθούν οι ακόλουθες δράσεις:

• προσανατολισμός της πολιτικής για την ανάπτυξη που ασκεί η Ευρωπαϊκή Ένωση προς τη μείωση της φτώχειας·
• καταβολή προσπαθειών ώστε οι πολιτικές της Ένωσης να συμβάλουν στην καταπολέμηση της πείνας·
• ενσωμάτωση των πτυχών της διανομής και εξυγίανσης του ύδατος στις πολιτικές υγείας και εκπαίδευσης·
• ενσωμάτωση του ζητήματος της ισότητας των φύλων στις πολιτικές της Ένωσης·
• μεγαλύτερη επένδυση στους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης, της κατάρτισης και των λοιμωδών νόσων·
• προώθηση της έρευνας που αφορά την αειφόρο ανάπτυξη.

Αειφόρος διαχείριση των φυσικών και περιβαλλοντικών πόρων

Στόχος σε αυτό το πεδίο είναι να αντιστραφεί η τάση απώλειας των περιβαλλοντικών πόρων πριν το 2015 καθώς και να αναπτυχθούν ενδιάμεσοι στόχοι στους τομείς των υδάτων, της ενέργειας και της βιοποικιλότητας. Οι συγκεκριμένες δράσεις που αναγγέλλονται είναι οι εξής:

• κατά την παγκόσμια διάσκεψη κορυφής του Γιοχάνεσμπουργκ, δρομολόγηση πρωτοβουλίας για την αειφόρο διαχείριση των υδάτινων πόρων·
• δρομολόγηση πρωτοβουλίας για τη συνεργασία στους τομείς της ενέργειας και της ανάπτυξης (EN)(FR)·
• προώθηση της εφαρμογής των διεθνών περιβαλλοντικών συμφωνιών·
• μερική ανασύσταση του παγκόσμιου ταμείου για την προστασία του περιβάλλοντος·
• κατάρτιση προγράμματος δράσης για την αντιμετώπιση της παράνομης εκμετάλλευσης των δασών·
• επένδυση σε αειφόρα μέσα δράσης·
• προώθηση της αειφόρου εκμετάλλευσης των αλιευτικών πόρων·
• ενασχόληση με την πρόληψη των φυσικών καταστροφών·
• επέκταση του συστήματος παγκόσμιας επιτήρησης του περιβάλλοντος και της ασφάλειας (EN) (GMES) στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Βελτίωση της συνοχής των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Στόχος είναι η ενσωμάτωση της αειφόρου ανάπτυξης σε όλες τις πολιτικές της Ένωσης. Οι δράσεις που πρέπει να εφαρμοστούν είναι οι εξής:

• θέσπιση συστήματος ανάλυσης της οικονομικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής επίπτωσης όλων των μεγάλων πολιτικών προτάσεων της Ένωσης·
• εξακολούθηση της διαδικασίας προσαρμογής των πολιτικών στους στόχους της αειφόρου ανάπτυξης·
• υπογραφή του πρωτοκόλλου των Ηνωμένων Εθνών κατά του εμπορίου και της παράνομης κατασκευής όπλων·
• καταπολέμηση των αρνητικών επιπτώσεων της μετανάστευσης.

Καλύτερη διακυβέρνηση σε όλα τα επίπεδα

Στόχος είναι να ενισχυθεί η συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, η νομιμότητα, η συνέπεια και η αποτελεσματικότητα της οικονομικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής διακυβέρνησης του πλανήτη. Η ανακοίνωση προτείνει τις εξής συγκεκριμένες δράσεις:

• ενίσχυση των δημόσιων οργάνων και της κοινωνίας των πολιτών στις αναπτυσσόμενες χώρες·
• ενίσχυση του αγώνα κατά της διαφθοράς·
• λήψη μέτρων ώστε να τηρούνται οι θεμελιώδεις νόρμες εργασίας·
• κατά τη συνάντηση κορυφής του Γιοχάνεσμπουργκ, ενθάρρυνση της έγκρισης αποφάσεων που βελτιώνουν τη διακυβέρνηση σε παγκόσμιο επίπεδο·
• ενίσχυση της καταπολέμησης των διακρίσεων κατά των γυναικών.

Χρηματοδότηση της αειφόρου ανάπτυξης

Στόχοι είναι αυτοί της χιλιετίας (δήλωση της γενικής συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών του έτους 2000), δηλαδή: εξάλειψη της φτώχειας και της πείνας, εξασφάλιση στοιχειώδους εκπαίδευσης σε όλους, προώθηση της ισότητας των φύλων, περιορισμός της παιδικής θνησιμότητας, βελτίωση της υγείας των γυναικών, καταπολέμηση των λοιμωδών νόσων, προώθηση της αειφόρου ανάπτυξης και ανάπτυξη της παγκόσμιας συνεργασίας. Προτεινόμενες δράσεις είναι:

• προώθηση του στόχου για δημόσια χρηματοδότηση της ανάπτυξης ανερχόμενη σε 0,7 % του ΑΕγχΠ (ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος) καθώς και, ως ενδιάμεσος στόχος, σε 0,33 % του ΑΕγχΠ τουλάχιστον για όλες τις χώρες της Ένωσης από το 2006·
• ελάφρυνση του χρέους των υπερχρεωμένων φτωχών χωρών ·
• συμμετοχή στη συζήτηση για τη δυνατότητα να προσφέρουν τα κράτη παγκόσμια δημόσια αγαθά.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Κοινή δήλωση του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών συνερχομένων στα πλαίσια του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με την αναπτυξιακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης «Η ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη» [Επίσημη Εφημερίδα C 46/01 της 24.2.2006].

Στη δήλωση αυτή η Ευρωπαϊκή Ένωση επιβεβαιώνει εκ νέου ότι ο στόχος της αναπτυξιακής πολιτικής της είναι η μείωση της φτώχειας στον κόσμο στα πλαίσια της αειφόρου ανάπτυξης.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 26.09.2007