Στρατηγικό σχέδιο ενεργειακών τεχνολογιών (ΣET)

Η Επιτροπή παρουσιάζει σχέδιο στρατηγικής για την επιτάχυνση της οικονομικώς συμφερότερης ανάπτυξης και αξιοποίησης τεχνολογιών χαμηλής έντασης εκπομπών άνθρακα. Το σχέδιο περιλαμβάνει μέτρα που αφορούν τον προγραμματισμό, την εφαρμογή, τους πόρους και τη διεθνή συνεργασία στον τομέα των ενεργειακών τεχνολογιών.

ΠΡΑΞΗ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών της 22ας Νοεμβρίου 2007 με τίτλο: «Ευρωπαϊκό στρατηγικό σχέδιο ενεργειακών τεχνολογιών (σχέδιο ΣET) - Η πορεία προς τις χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα» [COM(2007) 723 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

ΣΥΝΟΨΗ

Οι ενεργειακές τεχνολογίες είναι απαραίτητες στο πλαίσιο της υλοποίησης των ευρωπαϊκών στόχων για τα έτη 2020 και 2050, όσον αφορά την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων.

Εντούτοις, τροχοπέδη για την ανάπτυξη και τη διάδοση των ενεργειακών τεχνολογιών αποτελούν ορισμένα εμπόδια, που μπορεί να συνίστανται στη χρόνια υστέρηση των επενδύσεων, η οποία πλήττει τον τομέα αυτό από τη δεκαετία του 1980, στις σημαντικές καθυστερήσεις κυκλοφορίας νέων προϊόντων στο εμπόριο, στην αύξηση κόστους που συχνά συνεπάγονται διάφορα μέτρα χωρίς να διασφαλίζουν πάντοτε καλύτερη ενεργειακή απόδοση, σε νομικά και διοικητικά κωλύματα ή ακόμη και στην κοινωνική τους αποδοχή.

Επιπλέον, ενόψει του ανταγωνισμού από ορισμένες βιομηχανικές χώρες και αναδυόμενες οικονομίες, τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) είναι υποχρεωμένα να υιοθετήσουν κοινή, αποτελεσματική προσέγγιση στον τομέα των ενεργειακών τεχνολογιών. Πέραν τούτου ο χρόνος αποτελεί αποφασιστικό παράγοντα για την υιοθέτηση αυτής της προσέγγισης, ώστε να επιτευχθούν οι ευρωπαϊκοί στόχοι.

Το στρατηγικό σχέδιο ενεργειακών τεχνολογιών (ΣΕΤ), που υποβλήθηκε από την Επιτροπή, έχει σκοπό να δώσει τη δυνατότητα επίτευξης των ευρωπαϊκών στόχων και απόκρισης στις προκλήσεις που εκδηλώνονται στον τομέα αυτόν:

Η υλοποίηση αυτού του ΣΕΤ συνεπάγεται συλλογική προσπάθεια και δράσεις σε επίπεδο ιδιωτικού τομέα, κρατών μελών και ΕΕ, καθώς και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Πρώτα απ' όλα, το ΣΕΤ προτείνει νέα μέθοδο διακυβέρνησης στον τομέα των ενεργειακών τεχνολογιών, βασιζόμενη σε κοινό στρατηγικό προγραμματισμό.

Υπό το πρίσμα αυτό, το 2008 η Επιτροπή συγκρότησε διευθύνουσα ομάδα, αποτελούμενη από εκπροσώπους των κρατών μελών, μέσω της οποίας θα δοθεί η δυνατότητα ενίσχυσης του ειρμού με την επινόηση κοινών δράσεων, τη διάθεση πόρων και την αξιολόγηση της προόδου. Για το έτος 2009 προβλέπεται ευρωπαϊκή συνάντηση κορυφής με αντικείμενο τις ενεργειακές τεχνολογίες. Εξάλλου, η Επιτροπή θα θέσει σε ενέργεια ευρωπαϊκό σύστημα πληροφοριών, όπου θα χαρτογραφούνται οι διαθέσιμες τεχνολογίες και δυνατότητες.

8.Το ΣΕΤ προβλέπει επίσης τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας όσον αφορά την εφαρμογή των δράσεων που αποφασίστηκαν από κοινού, έτσι ώστε να αντληθεί το μέγιστο όφελος από τις δυνατότητες που προσφέρουν ο ευρωπαϊκός χώρος έρευνας και η εσωτερική αγορά.

Επίσης, η Επιτροπή θα δρομολογήσει σταδιακά νέες ευρωπαϊκές βιομηχανικές πρωτοβουλίες - στους τομείς της αιολικής ενέργειας, της ηλιακής ενέργειας, της βιοενέργειας, της δέσμευσης, μεταφοράς και αποθήκευσης CO2, του ηλεκτρικού δικτύου και της πυρηνικής σχάσης - που θα λάβουν τη μορφή συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα ή κοινών προγραμμάτων μεταξύ κρατών μελών. Πέραν τούτου, η Επιτροπή επιθυμεί να δημιουργήσει ευρωπαϊκή συσπείρωση στον τομέα της έρευνας με αντικείμενο την ενέργεια, ώστε να διασφαλιστεί ο μέγιστος συντονισμός προσπαθειών των κέντρων έρευνας και των πανεπιστημίων στον τομέα του προγραμματισμού. Ακόμη, θα υιοθετηθεί προσέγγιση με μακρόπνοη προοπτική, ώστε να προετοιμαστεί η μελλοντική εξέλιξη των διευρωπαϊκών ενεργειακών δικτύων και συστημάτων.

Αλλο μείζον στοιχείο του ΣΕΤ αποτελεί η αύξηση πόρων, τόσο οικονομικών όσο και ανθρώπινων. Οι επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία πρέπει να αυξηθούν σε κοινοτικό επίπεδο, μέσω του προγράμματος πλαισίου έρευνας, του προγράμματος «Ευρώπη και ευφής ενέργεια» και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, καθώς και σε επίπεδο κρατών μελών, ώστε να επιτευχθεί εντός τριετίας ο διπλασιασμός της συνολικής προσπάθειας που καταβάλλεται στην ΕΕ. Το έτος 2008, ανακοίνωση της Επιτροπής θα έχει ως αντικείμενο τη χρηματοδότηση τεχνολογιών για χαμηλή ένταση εκπομπών άνθρακα. Παράλληλα θα τονωθεί η επιμόρφωση ερευνητών στον τομέα της ενέργειας και θα δημιουργηθούν νέες δυνατότητες μελέτης και κατάρτισης, για την ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση των μηχανικών και των ερευνητών.

Τέλος, το ΣΕΤ προβλέπει ενισχυμένη προσέγγιση στον τομέα της διεθνούς συνεργασίας, ώστε να προωθηθούν η ανάπτυξη, η εμπορία, η επέκταση και η προσβασιμότητα τεχνολογιών χαμηλής έντασης εκπομπών άνθρακα σε παγκόσμια κλίμακα. Όπως αναμένεται, για το θέμα αυτό η ΕΕ θα εκφραστεί με μία και μόνη φωνή. Η συνεργασία με τις αναπτυσσόμενες χώρες θα αφορά την έρευνα δημόσιου συμφέροντος και τη μακροπρόθεσμη έρευνα προοπτικών. Όσον αφορά τις αναπτυσσόμενες χώρες και τις αναδυόμενες οικονομίες, η συνεργασία αναμένεται ότι θα τους παράσχει τη δυνατότητα να εξασφαλίσουν την ανάπτυξή τους κατά τρόπο βιώσιμο, με ταυτόχρονη ανάπτυξη ευκαιριών για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Παραδείγματος χάρη, αυτή η συνεργασία θα ήταν δυνατό να αφορά τη δικτύωση ερευνητικών κέντρων, τα σχέδια επίδειξης μεγάλης κλίμακας και ευρύτερη προσφυγή στους μηχανισμούς του πρωτοκόλλου του Κυότο.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Ανακοίνωση της Επιτροπής της 10ης Ιανουαρίου 2007 με τίτλο: «Προς ένα ευρωπαϊκό στρατηγικό σχέδιο ενεργειακών τεχνολογιών» [COM(2006) 847 τελικό (es de en fr) - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 13.12.2007