Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ανταγωνισμού (ΕΔΑ)

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Ανακοίνωση σχετικά με τη συνεργασία στο πλαίσιο του δικτύου των αρχών ανταγωνισμού

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ;

• Η ανακοίνωση καθορίζει με λεπτομέρειες τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί στην πράξη το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ανταγωνισμού (ΕΔΑ) που έχει συσταθεί με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ.1/2003 (βλέπε σύνοψη), ώστε να διασφαλίζεται αποτελεσματικός καταμερισμός της εργασίας και ουσιαστική και συνεπή εφαρμογή της νομοθεσίας ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).
• Το δίκτυο απαρτίζεται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις εθνικές αρχές ανταγωνισμού, οι οποίες συνεργάζονται σε υποθέσεις που σχετίζονται με τα άρθρα 101 (βλέπε σύνοψη) και 102, (πρώην άρθρα 81 και 82) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).
• Το άρθρο 101 απαγορεύει κάθε σύμπραξη (καρτέλ) και συμπεριφορά που εμποδίζει, περιορίζει ή στρεβλώνει τον ανταγωνισμό. Το άρθρο 102 απαγορεύει κάθε κατάχρηση από εταιρείες με δεσπόζουσα θέση.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Ο κανονισμός θεσπίζει σύστημα παράλληλων εξουσιών που επιτρέπει σε όλες τις αρχές ανταγωνισμού να εφαρμόζουν τα άρθρα 101 και 102. Οι υποθέσεις διεκπεραιώνονται από την αρχή που έλαβε μια καταγγελία ή κινεί διαδικασία αυτεπαγγέλτως*. Η παραπομπή μιας υπόθεσης σε άλλη αρχή είναι δυνατή μόνο στο αρχικό στάδιο της διαδικασίας, σε περίπτωση κατά την οποία είτε η πρώτη αρχή θεωρεί ότι είναι ακατάλληλη για να επιληφθεί της υπόθεσης είτε κάποια άλλη αρχή θεωρεί ότι η ίδια είναι ομοίως κατάλληλη για να επιληφθεί της υπόθεσης. Μία αρχή μπορεί να θεωρηθεί κατάλληλη για να επιληφθεί δεδομένης υπόθεσης εάν συντρέχουν οι ακόλουθες τρεις σωρευτικές προϋποθέσεις:

• η εικαζόμενη παράνομη συμπεριφορά υφίσταται εντός της δικαιοδοσίας της ή προέρχεται από αυτήν·
• είναι ικανή να θέσει τέλος σε αυτή τη συμπεριφορά·
• είναι σε θέση να συγκεντρώσει, ενδεχομένως με τη συνδρομή άλλων αρχών, τα αποδεικτικά στοιχεία που χρειάζονται προκειμένου να αποδειχθεί η παράβαση.

Επομένως, οι εξής αρχές είναι ιδιαιτέρως κατάλληλες να επιληφθούν μιας υπόθεσης:

• μία και μόνο εθνική αρχή, όταν οι ακόλουθες προϋποθέσεις επιβεβαιώνουν την ύπαρξη ουσιώδους συνάφειας μεταξύ της παράβασης και του εδάφους της·
• δύο ή τρεις εθνικές αρχές που συνεργάζονται και δρουν εκ παραλλήλου όταν η υπό εξέταση έρευνα παράγει σημαντικές συνέπειες για τον ανταγωνισμό οι οποίες εκδηλώνονται στην επικράτεια εκάστης·
• η Επιτροπή, όταν η υπόθεση επηρεάζει τον ανταγωνισμό σε περισσότερες από τρεις χώρες της ΕΕ ή συνδέεται με άλλους κανόνες της ΕΕ στο πλαίσιο της ευθύνης της Επιτροπής ή εφόσον το συμφέρον της ΕΕ επιτάσσει την έκδοση απόφασης από την Επιτροπή προς χάριν της ανάπτυξης της πολιτικής ανταγωνισμού της ΕΕ, όταν ανακύπτει νέο ζήτημα ανταγωνισμού ή για να διασφαλισθεί η αποτελεσματική επιβολή της σχετικής νομοθεσίας.

Η συνεργασία όσον αφορά την κατανομή των υποθέσεων και την παροχή συνδρομής στα πλαίσια του δικτύου, περιλαμβάνει:

• σύντομη και αποτελεσματική κατανομή των υποθέσεων·
• ανταλλαγή πληροφοριών στο αρχικό στάδιο της διαδικασίας του συνόλου των εκρεμμουσών υποθέσεων προτού οι διάφορες αρχές ανταγωνισμού αποφασίσουν ποιος είναι ο πλέον κατάλληλος να αναλάβει την έρευνα·
• παραπομπής μιας υπόθεσης, κατά κανόνα εντός δύο μηνών, εφόσον απαιτείται.

Κάθε εθνική αρχή μπορεί:

• να αναστείλει ή να περατώσει διαδικασία η οποία εκκρεμεί ενώπιόν της, παρόλο που δεν έχει την υποχρέωση, ενώ μπορεί να αποφασίσει να το πράξει όταν κάποια άλλη αρχή ασχολείται, ή έχει ασχοληθεί, με την υπόθεση·
• να ζητά τη συνδρομή κάποιας άλλης εθνικής αρχής προκειμένου να συλλέξει και να διερευνήσει στοιχεία·
• να διενεργήσει ελέγχους για λογαριασμό της Επιτροπής, εφόσον της ζητηθεί.

Όλες οι αρχές ανταγωνισμού μπορούν να ανταλλάσσουν και να χρησιμοποιούν πληροφορίες εμπιστευτικού χαρακτήρα που έχουν συλλέξει οι ίδιες, εφαρμόζοντας παράλληλα τις ακόλουθες ασφαλιστικές δικλίδες για τις επιχειρήσεις και τους πολίτες:

• σεβασμός του επαγγελματικού απορρήτου εκτός εάν η αποκάλυψη είναι απαραίτητη για την απόδειξη της ύπαρξης αντιανταγωνιστικής συμπεριφοράς·
• χρήση των ανταλλασσόμενων πληροφοριών αποκλειστικά σε υποθέσεις ανταγωνισμού·
• συμμόρφωση με το δικαίωμα της υπεράσπισης των πολιτών, ιδίως όταν ενδέχεται να επιβληθούν κυρώσεις.

Οι καταγγέλλοντες που αναφέρουν εικαζόμενη κατάχρηση με την Επιτροπή έχουν το δικαίωμα να γνωρίζουν το λόγο απόρριψης της καταγγελίας τους.

Οι επιχειρήσεις που επιδιώκουν ευνοϊκή μεταχείριση σε περιπτώσεις συμπράξεων στο πλαίσιο εθνικού προγράμματος επιείκειας*:

• θα πρέπει να υποβάλλουν τις αιτήσεις επιείκειας σε όλες τις αρχές ανταγωνισμού που ασχολούνται με την υπόθεση·
• πρέπει να δώσουν, και να μην ανακαλέσουν αργότερα, την έγκρισή τους προτού διαβιβασθούν σε άλλο μέλος του δικτύου πληροφορίες που έχουν υποβάλλει οικειοθελώς ή που βοήθησαν στην απόκτησή τους, εξαιρουμένων των περιπτώσεων που η παραλαμβάνουσα των πληροφοριών αρχή:
  • έχει επίσης παραλάβει αίτηση επιείκειας από την επιχείρηση·
  • παρέχει γραπτώς τη δέσμευση ότι δε θα χρησιμοποιήσει τις πληροφορίες για να επιβάλλει κυρώσεις στην επιχείρηση που έχει υποβάλει αίτηση επιεικείας, σε οποιοδήποτε άλλο νομικό ή φυσικό πρόσωπο, ή σε οποιονδήποτε εργαζόμενο και πρώην εργαζόμενο που καλύπτεται από τα μέτρα ευνοϊκής μεταχείρισης.

Η συνεπής εφαρμογή της νομοθεσίας ανταγωνισμού της ΕΕ:

• υποχρεώνει τις εθνικές αρχές να:
  • μην αποκλίνουν από τις αποφάσεις που έχει ήδη λάβει η Επιτροπή όταν εκδίδουν τις δικές τους συμφωνίες, αποφάσεις και πρακτικές·
  • αποστείλουν περίληψη της υπόθεσης, το αργότερο 30 ημέρες πριν από την έκδοση απόφασης για την αντιανταγωνιστική συμπεριφορά.
• επιτρέπει στις εθνικές αρχές να εκδώσουν απόφαση μετά το πέρας των 30 ημερών, δεδομένου ότι η Επιτροπή δεν έχει κινήσει διαδικασία, παρόλο που δύναται να υποβάλει γραπτές παρατηρήσεις επί της υπόθεσης·
• δίνει τη δυνατότητα στις εθνικές αρχές να ενημερώνουν την Επιτροπή και το δίκτυο για κάθε άλλη υπόθεση που αφορά τη νομοθεσία ανταγωνισμού της ΕΕ.

Η Επιτροπή μπορεί να κινήσει δική της διαδικασία σύμφωνα με τα άρθρα 101 και 102, είτε επειδή είναι η πρώτη αρχή ανταγωνισμού που το πράττει ή (μετά την αρχική ανάθεση της υπόθεσης, και εξηγώντας το λόγο στις εθνικές αρχές) επειδή:

• τα μέλη του δικτύου σκοπεύουν να εκδώσουν αντικρουόμενες αποφάσεις για την υπόθεση ή απόφαση που δε συνάδει με τη νομολογία της ΕΕ, δεν προβάλλουν αντίρρηση ή παρελκύουν αδικαιολόγητα τη διαδικασία·
• είναι απαραίτητη η έκδοση απόφασης από την Επιτροπή προς χάριν της ανάπτυξης της πολιτικής ανταγωνισμού της ΕΕ.

Εφόσον η Επιτροπή κινήσει διαδικασία, οι εθνικές αρχές δεν μπορούν να ενεργήσουν στηριζόμενες στην ίδια νομική βάση κατά της ίδιας συμφωνίας (ή των ίδιων συμφωνιών) ή πρακτικής (ή πρακτικών) από μέρους της ίδιας επιχείρησης (ή των ίδιων επιχειρήσεων) και στην ίδια σχετική γεωγραφική αγορά.

Η ανακοίνωση:

• υπόκειται σε περιοδική αναθεώρηση από τις εθνικές αρχές και την Επιτροπή·
• αντικαθιστά την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη συνεργασία μεταξύ της Επιτροπής και των εθνικών αρχών ανταγωνισμού για την εξέταση των υποθέσεων που εμπίπτουν στα άρθρα 81 και 82 (νυν άρθρα 101 και 102 της ΣΛΕΕ) της Συνθήκης που δημοσιεύτηκε το 1997.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ;

Η ανακοίνωση εφαρμόζεται από τις 27 Απριλίου 2004.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

• Το 2019 η ΕΕ ενέκρινε την οδηγία (EE) 2019/1 σχετικά με την παροχή αρμοδιοτήτων στις εθνικές αρχές ανταγωνισμού για αποτελεσματική επιβολή (βλέπε σύνοψη).
• Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:
  • Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ανταγωνισμού (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη συνεργασία στο πλαίσιο του δικτύου των αρχών ανταγωνισμού (EE C 101 της 27.4.2004, σ. 43-53)

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Οδηγία (ΕΕ) 2019/1 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για την παροχή αρμοδιοτήτων στις αρχές ανταγωνισμού των κρατών μελών ώστε να επιβάλλουν αποτελεσματικότερα τους κανόνες και για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς (ΕΕ L 11 της 14.1.2019, σ. 3-33)

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VII — Κοινοί κανόνες για τον ανταγωνισμό, τη φορολογία και την προσέγγιση των νομοθεσιών — Κεφάλαιο 1 — Κανόνες ανταγωνισμού — Τμήμα 1 — Κανόνες εφαρμοστέοι επί των επιχειρήσεων — Άρθρο 101 (πρώην άρθρο 81 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 88-89)

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VII — Κοινοί κανόνες για τον ανταγωνισμό, τη φορολογία και την προσέγγιση των νομοθεσιών — Κεφάλαιο 1 — Κανόνες ανταγωνισμού — Τμήμα 1 — Κανόνες εφαρμοστέοι επί των επιχειρήσεων — Άρθρο 102 (πρώην άρθρο 82 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 89)

Κανονισμός (EΚ) αριθ. 1/2003 του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2002, για την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού που προβλέπονται στα άρθρα 81 και 82 της συνθήκης (ΕΕ L 1 της 4.1.2003, σ. 1-25)

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1/2003 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση έχει αξία ως τεκμήριο και μόνο.

τελευταία ενημέρωση 15.05.2020