Προς μια ανταγωνιστική και βιώσιμη δασική βιομηχανία

Η Επιτροπή παρουσιάζει ένα σχέδιο δράσης με στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας των δασικών βιομηχανιών προκειμένου να ανταποκριθούν στις οικονομικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις τις οποίες θα αντιμετωπίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση στο μέλλον, είτε πρόκειται για τις κλιματικές αλλαγές, είτε για την καινοτομία, είτε για την ενίσχυση του παγκόσμιου ανταγωνισμού είτε για τον εφοδιασμό σε ξύλα και ενέργεια.

ΠΡΑΞΗ

Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο της 27ης Φεβρουαρίου 2008 για την καινοτομία και τη βιωσιμότητα των δασικών βιομηχανιών στην ΕΕ - Συνεισφορά στη στρατηγική της ΕΕ για την ανάπτυξη και την απασχόληση [COM(2008) 113 τελικό – Μη δημοσιευμένο στην Επίσημη Εφημερίδα].

ΣΥΝΟΨΗ

Οι δασικές βιομηχανίες στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) είναι ανταγωνιστικές. Η παραγωγή τους έχει αξία 365 δις ευρώ και η προστιθέμενη αξία που παράγεται είναι της τάξεως των 120 δις ευρώ. Οι εν λόγω βιομηχανίες απασχολούν πάνω από τρία εκατομμύρια εργαζόμενους σε 344.000 επιχειρήσεις, πολλές εκ των οποίων είναι εγκατεστημένες σε αγροτικές περιοχές. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στους τομείς της ξυλείας και της τυπογραφίας.

Οι βιομηχανίες ξύλου, οι οποίες βρίσκονται σε διαδικασία μετάβασης προς μια οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, οφείλουν να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητά τους. Ο εν λόγω τομέας οφείλει να εξακολουθήσει να ακμάζει, αντιμετωπίζοντας παράλληλα τις προκλήσεις των κλιματικών αλλαγών, της καινοτομίας, της πρόσβασης σε μη ευρωπαϊκές αγορές και την αύξηση του ενεργειακού κόστους.

Η Επιτροπή προτείνει δράσεις με στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της δασικής βιομηχανίας της ΕΕ, βασιζόμενη στους παρακάτω τομείς:

Πρόσβαση στις πρώτες ύλες

Η αύξηση στη ζήτηση ακατέργαστης ξυλείας για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, οι ανάγκες για βιοποικιλότητα ή οι δραστηριότητες ελεύθερου χρόνου συνεπάγονται αύξηση της ανταγωνιστικότητας. Παρ’ όλα αυτά, το κενό μεταξύ της προσφοράς και της ζήτησης συνεπάγεται αύξηση των τιμών. Είναι απαραίτητο να προωθηθεί η εσωτερική προσφορά ακατέργαστης ξυλείας ώστε να διασφαλιστεί η διαθεσιμότητα. Ως πρώτη ύλη, το ξύλο αντιπροσωπεύει την πιο σημαντική δαπάνη για πολλούς από τους τομείς της δασικής βιομηχανίας, πάνω από το 30% του συνολικού κόστους στην παραγωγή χαρτιού και σχεδόν το 70% στα πριονιστήρια.

Η Επιτροπή συστήνει βιώσιμη διαχείριση των δασών. Ενθαρρύνει τα κράτη μέλη, τις βιομηχανίες και τους ιδιοκτήτες:

Καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής

Τα δάση απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα, τα προϊόντα της βιομηχανίας ξύλου επίσης. Η αποθήκευση του άνθρακα συνιστά τη συμβολή του εν λόγω τομέα στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Η εντατικοποίηση της ανακύκλωσης χαρτιού και ξύλου αντί της υγειονομικής ταφής τους παρατείνει τη δυνατότητα των προϊόντων ξύλου να κατακρατούν άνθρακα. Η Επιτροπή θα εξετάσει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που σχετίζονται με την πρόταση να συμπεριλάβει στην πολιτική της την αποθήκευση άνθρακα σε δασικά προϊόντα.

Η αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας απειλεί την ανταγωνιστικότητα της δασικής βιομηχανίας. Ακόμα κι αν ορισμένοι κλάδοι του εν λόγω τομέα (εργοστάσια παραγωγής χημικού πολτού) παράγουν καθαρές μορφές ενέργειας, άλλοι (εργοστάσια παραγωγής χαρτιού) είναι πολύ ενεργοβόροι. Η Επιτροπή δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στο σχέδιο δράσης (2007-2009) «Μια ενεργειακή πολιτική για την Ευρώπη» με στόχο τη δημιουργία μιας πραγματικά ανταγωνιστικής εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας.

Η Επιτροπή δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στις μελλοντικές δράσεις απέναντι στις κλιματικές αλλαγές και θα συνεχίσει στο πλαίσιο του κοινοτικού συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου, την αξιολόγηση της συγκεκριμένης κατάστασης των βιομηχανιών με υψηλή ένταση ενέργειας και του κινδύνου μετεγκατάστασης της παραγωγής σε χώρες όπου τα όρια των εκπομπών είναι λιγότερο αυστηρά («διαρροή διοξειδίου του άνθρακα»).

Καινοτομία

Η Επιτροπή υπενθυμίζει τη σημασία της καινοτομίας, της έρευνας και της τεχνολογικής ανάπτυξης για την υποστήριξη της ανταγωνιστικότητας και τη διασφάλιση της βιώσιμης διαχείρισης της δασικής βιομηχανίας. Το 7ο πρόγραμμα-πλαίσιο έρευνας παρέχει ένα πλαίσιο για την εξέταση των μεθόδων παραγωγής βιοκαυσίμων και χημικών και βιολογικών προϊόντων με βάση το ξύλο. Θα εγκριθεί μια προσέγγιση με βάση τη θέσπιση πόλων δραστηριοτήτων που σχετίζονται με την καινοτομία με στόχο την τόνωση της ανταγωνιστικότητας στο πλαίσιο της αλυσίδα αξίας των δασικών προϊόντων.

Εμπόριο και συνεργασία με τρίτες χώρες

Η Επιτροπή θα συνεχίσει τις προσπάθειές της ώστε να εξασφαλίσει την πρόσβαση της παγκόσμιας αγοράς σε πρώτες ύλες και να εξαλείψει τα δασμολογικά εμπόδια. Γι αυτό το σκοπό θα ξεκινήσει διάλογος με τρίτες χώρες.

Πληροφόρηση και επικοινωνία

Τα επίπεδα των γνώσεων για τα δασικά προϊόντα και τις δασικές βιομηχανίες πρέπει να βελτιωθούν. Τα κράτη μέλη, οι αρχές περιφερειακής αυτοδιοίκησης, τα ακαδημαϊκά και εκπαιδευτικά ιδρύματα θα κληθούν να συνεργαστούν στο πλαίσιο πολυεθνικών δικτύων με στόχο να αναλυθούν και να αξιολογηθούν οι μακροπρόθεσμες αλλαγές στις δασικές βιομηχανίες.

Το πλαίσιο

Το σύνολο των προτεινόμενων δράσεων απετέλεσαν αντικείμενο δημόσιας διαβούλευσης [EN]. Η παρούσα ανακοίνωση αποτελεί ένα νέο βήμα προς την εφαρμογή της ενοποιημένης βιομηχανικής πολιτικής της ΕΕ. Συμπληρώνει επίσης το σχέδιο δράσης για την προστασία των δασών.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 10.06.2008