Θαλάσσιες μεταφορές — παροχή υπηρεσιών, ανταγωνισμός, αθέμιτες πρακτικές καθορισμού ναύλων και πρόσβαση στις υπερωκεάνιες μεταφορές
ΣΥΝΟΨΗ ΤΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΩΝ ΕΓΓΡΑΦΩΝ:
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ;
Στοχεύουν στην οργάνωση των θαλάσσιων μεταφορών σύμφωνα με τις βασικές αρχές του δικαίου της ΕΕ προκειμένου να παρέχουν υπηρεσίες, ανταγωνισμό, και ελεύθερη πρόσβαση στην αγορά στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών.
ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ
Ελευθερία στην παροχή υπηρεσιών
Κανονισμός αριθ. 4055/86:
-
χορηγεί στους υπηκόους χωρών της ΕΕ (και σε ναυτιλιακές εταιρείες τρίτων χωρών που χρησιμοποιούν πλοία που έχουν νηολογηθεί σε χώρα της ΕΕ και ελέγχονται από υπηκόους χωρών της ΕΕ) το δικαίωμα να μεταφέρουν επιβάτες ή εμπορεύματα μέσω θαλάσσης μεταξύ ενός λιμένα χώρας της ΕΕ και οποιουδήποτε λιμένα ή εγκατάστασης off-shore άλλης χώρας της ΕΕ ή τρίτης χώρας·
-
ορίζει ότι οι εθνικοί περιορισμοί οι οποίοι περιορίζουν τη μεταφορά εμπορευμάτων σε πλοία που φέρουν την εθνική σημαία πρέπει να καταργηθούν ή να προσαρμοστούν, και αποτρέπει τη θέσπιση νέων περιορισμών·
-
θεσπίζει μια διαδικασία για περιπτώσεις όπου οι ναυτιλιακές εταιρείες χωρών της ΕΕ δεν έχουν καμία πραγματική δυνατότητα μεταφοράς εμπορευμάτων προς και από συγκεκριμένη τρίτη χώρα·
-
επεκτείνει τα οφέλη του κανονισμού σε υπηκόους τρίτων χωρών που είναι εγκατεστημένοι στην ΕΕ.
Ο κανονισμός αριθ. 3577/92/EΟΚ αφορά ειδικά την ελευθερία παροχής υπηρεσιών στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών εντός των χωρών της ΕΕ [«θαλάσσιες ενδομεταφορές» (cabotage)*].
Αθέμιτες πρακτικές καθορισμού ναύλων στις θαλάσσιες μεταφορές
Κανονισμός αριθ. 4057/86:
-
εξουσιοδοτεί την ΕΕ να εφαρμόζει διορθωτικούς δασμούς προκειμένου να προστατεύσει τους πλοιοκτήτες στις χώρες της ΕΕ από τις αθέμιτες πρακτικές καθορισμού ναύλων εκ μέρους εφοπλιστών τρίτων χωρών. Οι εν λόγω διορθωτικοί δασμοί μπορεί να επιβληθούν μετά από έρευνα η οποία αποδεικνύει ότι έχει προκληθεί ζημία από τις αθέμιτες πρακτικές καθορισμού ναύλων και ότι για την προστασία των συμφερόντων της ΕΕ η παρέμβαση κρίνεται αναγκαία·
-
Όσον αφορά την εξέταση της ζημίας, ορίζει τους κατάλληλους παράγοντες ή δείκτες οι οποίοι πρέπει να ληφθούν υπόψη, π.χ. μείωση στο μερίδιο αγοράς ή στα κέρδη του εφοπλιστή, ή ο αντίκτυπος στην απασχόληση·
-
θεσπίζει μια διαδικασία για καταγγελίες, διαβουλεύσεις και μετέπειτα έρευνες.
Ελεύθερη πρόσβαση στις υπερωκεάνιες μεταφορές φορτίων
Κανονισμός αριθ. 4058/86:
-
εφαρμόζεται όταν μια ενέργεια από τρίτη χώρα ή από φορείς της περιορίζει την ελεύθερη πρόσβαση της μεταφοράς τακτικών γραμμών φορτίων, χύδην φορτίων ή άλλων φορτίων από ναυτιλιακές εταιρίες χωρών της ΕΕ ή πλοία νηολογημένα σε χώρα της ΕΕ (εκτός όταν τέτοιες ενέργειες πραγματοποιούνται σύμφωνα με τον κώδικα συμπεριφοράς των ναυτιλιακών διασκέψεων των Ηνωμένων Εθνών)·
-
επιτρέπει τη συντονισμένη δράση από την ΕΕ μετά από αίτημα που υποβάλλεται από μια χώρα της ΕΕ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η δράση αυτή μπορεί να περιλαμβάνει διπλωματικές παραστάσεις σε τρίτες χώρες και αντίμετρα έναντι των οικείων ναυτιλιακών εταιρειών·
-
Επιτρέπει να ληφθούν παρόμοιες συντονισμένες δράσεις μετά από αίτημα άλλης χώρας που ανήκει στον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης με την οποία έχει συναφθεί αμοιβαία συμφωνία.
Κανόνες ανταγωνισμού
Οι γενικοί κανόνες ανταγωνισμού που προβλέπονται στον κανονισμό (EΚ) αριθ. 1/2003 ισχύουν επίσης στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών της ΕΕ. Ωστόσο, σύμφωνα με τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 246/2009 του Συμβουλίου, η Επιτροπή μπορεί να εξαιρέσει ορισμένα είδη συνεργασίας μεταξύ ναυτιλιακών εταιρειών τακτικών γραμμών* (consortia*). Η Επιτροπή εξέδωσε αναλόγως τον κανονισμό (EΚ) αριθ. 906/2009, ο οποίος προβλέπει τις εν λόγω εξαιρέσεις και επέκτεινε την ισχύ του έως τις 25 Απριλίου 2020 με τον κανονισμό (EΕ) αριθ. 697/2014.
ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;
-
Ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 4055/86 του Συμβουλίου εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 1987.
-
Οι κανονισμοί (ΕΟΚ) αριθ. 4057/86 και 4058/86 του Συμβουλίου εφαρμόζονται από την 1η Ιουλίου 1987.
-
Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1/2003 του Συμβουλίου εφαρμόζεται από την 1η Μαΐου 2004.
-
Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 246/2009 του Συμβουλίου εφαρμόζεται από τις 14 Απριλίου 2009.
-
Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 906/2009 του Συμβουλίου εφαρμόζεται από τις 26 Απριλίου 2010.
ΠΛΑΙΣΙΟ
Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στην ενότητα:
* ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ
Ενδομεταφορές (καμποτάζ): όταν μια εταιρεία μεταφορών εμπορευμάτων η οποία είναι εγγεγραμμένη σε μια χώρα της ΕΕ εκτελεί εθνικές μεταφορές εντός μιας άλλης χώρας της ΕΕ.
Τακτικές γραμμές: τακτική μεταφορά εμπορευμάτων σε ειδική διαδρομή ή διαδρομές μεταξύ λιμένων, σε ημερομηνίες και ώρες που έχουν προηγουμένως διαφημιστεί και οι οποίες διατίθενται σε οποιονδήποτε χρήστη μεταφορών επί πληρωμή, ακόμα και σε περιστασιακή βάση.
Consortia (συμπράξεις): συμφωνίες (ή σειρά συμφωνιών) μεταξύ δύο ή περισσότερων ναυτιλιακών μεταφορέων που παρέχουν υπηρεσίες διεθνών τακτικών θαλάσσιων μεταφορών αποκλειστικά για τη μεταφορά εμπορευμάτων που σχετίζονται με μία ή περισσότερες μεταφορές φορτίων. Σκοπός τους είναι να παρέχουν μια κοινή υπηρεσία θαλάσσιας μεταφοράς που είναι καλύτερη από την υπηρεσία που το καθένα από τα μέλη της θα μπορούσε να προσφέρει ατομικά (δηλαδή χωρίς τις συμπράξεις).
ΚΥΡΙΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ
Κανονισμός (EΟΚ) αριθ. 4055/86 του Συμβουλίου, της 22ας Δεκεμβρίου 1986, για την εφαρμογή της αρχής της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών στον τομέα των θαλάσσιων μεταφορών μεταξύ κρατών μελών και μεταξύ κρατών μελών και τρίτων χωρών (ΕΕ L 378 της 31.12.1986, σ. 1-3)
Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 4055/86 έχουν ενσωματωθεί στο πρωτότυπο κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης
Κανονισμός (EΟΚ) αριθ. 4057/86 του Συμβουλίου, της 22ας Δεκεμβρίου 1986, για τις αθέμιτες πρακτικές καθορισμού ναύλων κατά τις θαλάσσιες μεταφορές (ΕΕ L 378 της 31.12.1986, σ. 14-20)
Κανονισμός (EΟΚ) αριθ. 4058/86 του Συμβουλίου, της 22ας Δεκεμβρίου 1986, για την ανάληψη συντονισμένων ενεργειών προκειμένου να εξασφαλισθεί η ελεύθερη πρόσβαση στις υπερωκεάνιες μεταφορές φορτίων (ΕΕ L 378 της 31.12.1986, σ. 21-23)
Κανονισμός (EΚ) αριθ. 1/2003 του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2002, για την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού που προβλέπονται στα άρθρα 81 και 82 της συνθήκης (ΕΕ L 1 της 4.1.2003, σ. 1-25)
Βλέπε ενοποιημένη έκδοση.
Κανονισμός (EΚ) αριθ. 246/2009 του Συμβουλίου, της 26ης Φεβρουαρίου 2009, σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 81 παράγραφος 3 της συνθήκης επί ορισμένων κατηγοριών συμφωνιών, αποφάσεων και εναρμονισμένων πρακτικών μεταξύ ναυτιλιακών εταιρειών τακτικών γραμμών («consortia») (Κωδικοποιημένη έκδοση) (ΕΕ L 79 της 25.3.2009, σ. 1-4)
Κανονισμός (EΚ) αριθ. 906/2009 της Επιτροπής, της 28ης Σεπτεμβρίου 2009, σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 81 παράγραφος 3 της συνθήκης σε ορισμένες κατηγορίες συμφωνιών, αποφάσεων και εναρμονισμένων πρακτικών μεταξύ ναυτιλιακών εταιρειών τακτικών γραμμών (κοινοπραξίες) (ΕΕ L 256 της 29.9.2009, σ. 31-34)
Βλέπε ενοποιημένη έκδοση.
τελευταία ενημέρωση 17.10.2016