Αξιολόγηση και διαχείριση του θορύβου

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Οδηγία 2002/49/ΕΚ σχετικά με την αξιολόγηση και τη διαχείριση του περιβαλλοντικού θορύβου

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

Η οδηγία περί περιβαλλοντικού θορύβου (ΟΠΘ) αποσκοπεί στα ακόλουθα:

τη δημιουργία κοινής βάσης για την καταπολέμηση των δυσμενών επιπτώσεων που προκαλούνται από την έκθεση στον περιβάλλοντα θόρυβο* για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ)·
τη βαθμιαία εισαγωγή μέτρων
- για τη θέσπιση κοινών δεικτών θορύβου* με σκοπό τη μέτρηση της μακροπρόθεσμης έκθεσης των ανθρώπων σε περιβαλλοντικούς θορύβους κατά τη διάρκεια της ημέρας και των διαταραχών κατά τον ύπνο,
- που υποχρεώνουν τις χώρες της ΕΕ να εκπονήσουν στρατηγικούς χάρτες θορύβου* που θα χρησιμεύουν ως βάση για τα σχέδια δράσης* με στόχο την πρόληψη και τον περιορισμό του θορύβου,
- μέσω της εφαρμογής εθνικών σχεδίων δράσης,
- προς δημόσια πληροφόρηση και διαβούλευση, ιδίως για τα εθνικά σχέδια δράσης.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η οδηγία αποσκοπεί στον έλεγχο του θορύβου:

σε περιοχές πυκνής δόμησης·
σε δημόσια πάρκα ή άλλες ήσυχες περιοχές αστικών περιοχών·
σε ήσυχες περιοχές της υπαίθρου·
κοντά σε σχολεία, νοσοκομεία καθώς και σε άλλα κτίρια και περιοχές ευαίσθητες σε θορύβους.

Η οδηγία δεν εφαρμόζεται στους θορύβους:

που προκαλούνται από το ίδιο το εκτιθέμενο πρόσωπο ή από γείτονες·
από οικιακές δραστηριότητες·
στον χώρο εργασίας·
εντός μεταφορικών μέσων, καθώς και
στους θορύβους που οφείλονται σε στρατιωτικές δραστηριότητες μέσα σε στρατιωτικές περιοχές.

Οι δείκτες θορύβου και οι μέθοδοι αξιολόγησής τους

Δύο είναι οι δείκτες που αξιοποιούνται κατά την εκπόνηση των στρατηγικών χαρτών θορύβου:
- ο L_den είναι δείκτης του επιπέδου του συνολικού θορύβου την ημέρα, το βράδυ και τη νύχτα, ο οποίος χρησιμοποιείται για την ποσοτικοποίηση της όχλησης που συνδέεται με την έκθεση στον θόρυβο·
- ο L_night είναι δείκτης του ηχητικού επιπέδου κατά την νύχτα, ο οποίος ποσοτικοποιεί τις οχλήσεις του ύπνου.
Οι τιμές τους προσδιορίζονται χρησιμοποιώντας τις κοινές μεθόδους αξιολόγησης που καθορίζονται στο παράρτημα ΙΙ της οδηγίας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έφερε την ευθύνη για τον καθορισμό των εν λόγω κοινών μεθόδων αξιολόγησης. Μέχρι να επιτευχθεί αυτό, οι χώρες της ΕΕ μπορούσαν να αξιοποιήσουν τις δικές τους μεθόδους, υπό την προϋπόθεση ότι οι εν λόγω μέθοδοι συμμορφώνονταν με το παράρτημα II.
Και άλλοι δείκτες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τον ακουστικό προγραμματισμό και τον καθορισμό ακουστικών ζωνών, καθώς και σε ειδικές περιπτώσεις, οι οποίες προσδιορίζονται στο παράρτημα Ι.
Οι σχέσεις δόσης-επίδρασης* θα εισάγονταν στο παράρτημα IΙΙ μέσω μελλοντικών αναθεωρήσεων της οδηγίας για να καταστεί δυνατή η αξιολόγηση των επιδράσεων του θορύβου στην υγεία του πληθυσμού.
Το αργότερο στις 18 Ιουλίου 2005, οι χώρες της ΕΕ όφειλαν να ενημερώσουν την Επιτροπή για τις τυχόν ισχύουσες ή υπό εκπόνηση οριακές τιμές, εκφρασμένες με τη βοήθεια των L_den και L_night και, κατά περίπτωση, των L_day (δείκτης θορύβου ημέρας) και L_evening (δείκτης βραδινού θορύβου) για:
- τους θορύβους οδικής κυκλοφορίας·
- τους θορύβους αεροπορικής κυκλοφορίας·
- τους θορύβους σιδηροδρομικής κυκλοφορίας· καθώς και για
- τους θορύβους σε βιομηχανικούς χώρους.

Στρατηγική χαρτογράφηση θορύβου

Οι στρατηγικοί χάρτες θορύβου πρέπει να ικανοποιούν τις ελάχιστες απαιτήσεις που ορίζονται στο παράρτημα IV.
Οι χώρες της ΕΕ όφειλαν να προβούν στις εξής ενέργειες:
- να ενημερώσουν τους δημόσιους φορείς που έφεραν την ευθύνη για την εκπόνηση και την έγκριση των στρατηγικών χαρτών θορύβου έως τις 18 Ιουλίου 2005·
- να γνωστοποιήσουν, έως τις 30 Ιουνίου 2005, στην Επιτροπή
  - τους μεγάλους οδικούς άξονες με κυκλοφορία άνω των 6 εκατομμυρίων οχημάτων ετησίως,
  - τους σιδηροδρομικούς άξονες όπου διακινούνται άνω των 60 000 συρμών ετησίως,
  - τα μεγάλα αεροδρόμια, καθώς και
  - τα πολεοδομικά συγκροτήματα άνω των 250 000 κατοίκων·
- να εκπονήσουν και να εγκρίνουν στρατηγικούς χάρτες θορύβου για την κατάσταση που επικρατούσε το προηγούμενο ημερολογιακό έτος κοντά στα εν λόγω πολεοδομικά συγκροτήματα και στις εν λόγω υποδομές, έως τις 30 Ιουνίου 2007·
- να γνωστοποιήσουν στην Επιτροπή όλα τα πολεοδομικά συγκροτήματα άνω των 100 000 κατοίκων και όλους τους μεγάλους οδικούς και σιδηροδρομικούς άξονες εντός των επικρατειών τους, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2008·
- να εκπονήσουν και να εγκρίνουν στρατηγικούς χάρτες θορύβου για την κατάσταση που επικρατούσε το προηγούμενο ημερολογιακό έτος στα εν λόγω πολεοδομικά συγκροτήματα και στους εν λόγω οδικούς και σιδηροδρομικούς άξονες, έως τις 30 Ιουνίου 2012.
Οι χάρτες θορύβου πρέπει να επανεξετάζονται, και εν ανάγκη να αναθεωρούνται, κάθε 5 χρόνια.

Σχέδια δράσης

Τα σχέδια δράσης πρέπει να ικανοποιούν τις ελάχιστες απαιτήσεις που ορίζονται στο παράρτημα V.
Τα μέτρα που λαμβάνονται στα πλαίσια των σχεδίων οφείλουν:
- να αποσκοπούν στην αντιμετώπιση προτεραιοτήτων, οι οποίες επισημαίνονται λόγω υπέρβασης κάποιας οικείας οριακής τιμής ή βάσει άλλων κριτηρίων της εκλογής των χωρών της ΕΕ· καθώς και
- να εφαρμόζονται ιδίως στις πιο σημαντικές περιοχές, οι οποίες προσδιορίζονται σύμφωνα με την επιχειρηθείσα χαρτογράφηση θορύβου.
Οι χώρες της ΕΕ έπρεπε να προβούν στις εξής ενέργειες:
- να ενημερώσουν τους δημόσιους φορείς που έφεραν την ευθύνη για το σχεδιασμό και την έγκριση των σχεδίων δράσης έως τις 18 Ιουλίου 2005·
- να εκπονήσουν σχέδια δράσης:
  - έως τις 18 Ιουλίου 2008, για
    - τους μεγάλους οδικούς άξονες όπου καταγράφεται κυκλοφορία άνω των 6 εκατομμυρίων οχημάτων ετησίως
    - τους σιδηροδρομικούς άξονες όπου διακινούνται άνω των 60 000 συρμών ετησίως
    - τα μεγάλα αεροδρόμια, καθώς και για
    - τα πολεοδομικά συγκροτήματα άνω των 250 000 κατοίκων·
  - έως τις 18 Ιουλίου 2013, για όλα τα μεγάλα πολεοδομικά συγκροτήματα, τα μεγάλα αεροδρόμια, καθώς και για όλους τους μεγάλους οδικούς και σιδηροδρομικούς άξονες.
Τα σχέδια δράσης πρέπει να επανεξετάζονται όποτε σημειώνονται σημαντικές εξελίξεις που επηρεάζουν την υπάρχουσα κατάσταση θορύβου και, πάντως, τουλάχιστον κάθε 5 χρόνια μετά την ημερομηνία της έγκρισης των εν λόγω σχεδίων, σύμφωνα με τον τροποποιητικό κανονισμό (ΕE) 2019/1010.

Ενημέρωση των πολιτών

Οι χώρες της ΕΕ μεριμνούν ώστε:

να ακούγονται οι απόψεις του κοινού και να λαμβάνονται υπόψη τα αποτελέσματα πριν από την έγκριση των σχεδίων δράσης·
οι στρατηγικοί χάρτες θορύβου και τα σχέδια δράσης να καθίστανται διαθέσιμα και να διαδίδονται στο κοινό σύμφωνα με τα παραρτήματα IV και V και τους κανόνες της ΕΕ σχετικά με την πρόσβαση του κοινού σε περιβαλλοντικές πληροφορίες ·
να λαμβάνει η Επιτροπή τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται στους στρατηγικούς χάρτες θορύβου και τις περιλήψεις των σχεδίων δράσης εντός 6 μηνών από τις ημερομηνίες που αναφέρονται στα άρθρα 7 (Στρατηγική χαρτογράφηση θορύβου) και 8 (Σχέδια δράσης) αντιστοίχως, όπως αναφέρονται στο παράρτημα VI. Η Επιτροπή, επικουρούμενη από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, οφείλει να καταρτίσει έναν ψηφιακό μηχανισμό ανταλλαγής πληροφοριών, με εκτελεστικές πράξεις.

Οι χάρτες θορύβου και τα σχέδια δράσης των χωρών της ΕΕ διατίθενται επίσης στο σύστημα ReportNet του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος. Σύμφωνα με τον τροποποιητικό κανονισμό (ΕΕ) 2019/1010, το ReportNet αποτελεί «αποθετήριο δεδομένων», ήτοι ένα σύστημα ενημέρωσης το οποίο περιέχει πληροφορίες και δεδομένα για τον περιβαλλοντικό θόρυβο που διατίθενται από τις χώρες της ΕΕ.

Έκθεση

Κάθε 5 έτη, η Επιτροπή υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Εφαρμόζεται από τις Πέμπτη, 18 Ιουλίου 2002 και έπρεπε να γίνει νόμος στις χώρες της ΕΕ έως τις Κυριακή, 18 Ιουλίου 2004.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

Οδηγία περί περιβαλλοντικού θορύβου (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

Περιβάλλων θόρυβος: οι ανεπιθύμητοι ή επιβλαβείς θόρυβοι στο ύπαιθρο που δημιουργούνται από ανθρώπινες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων των θορύβων που εκπέμπονται από μεταφορικά μέσα, από οδικές, σιδηροδρομικές και αεροπορικές μεταφορές και από χώρους βιομηχανικής δραστηριότητας, όπως αυτοί που ορίζονται στην οδηγία 96/61/ΕΚ.

Δείκτης θορύβου: φυσικό μέγεθος για την περιγραφή του περιβάλλοντος θορύβου, το οποίο έχει σχέση με επιβλαβείς επιδράσεις.

Στρατηγικός χάρτης θορύβου: ο χάρτης θορύβου που καταρτίζεται για τη σφαιρική αξιολόγηση μιας έκθεσης σε θόρυβο σε μια συγκεκριμένη περιοχή οφειλόμενης σε διάφορες πηγές θορύβου, ή για τη διατύπωση γενικότερων προβλέψεων για την περιοχή αυτή.

Σχέδια δράσης: σχέδια για τη διαχείριση των προβλημάτων και των επιδράσεων του θορύβου, συμπεριλαμβανομένης εν ανάγκη της μείωσης του θορύβου.

Σχέση δόσης-επίδρασης: η σχέση μεταξύ της τιμής του δείκτη θορύβου και της επιβλαβούς επίδρασης.

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Οδηγία 2002/49/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2002, σχετικά με την αξιολόγηση και τη διαχείριση του περιβαλλοντικού θορύβου (ΕΕ L 189 της 18.7.2002, σ. 12-25)

Διαδοχικές τροποποιήσεις της οδηγίας 2002/49/ΕΚ έχουν ενσωματωθεί στο πρωτότυπο κείμενο. Η παρούσα ενοποιημένη απόδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας για τον περιβαλλοντικό θόρυβο σύμφωνα με το άρθρο 11 της οδηγίας 2002/49/ΕΚ [COM(2017) 151 final, 30.3.2017]

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 401/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 2009, για τον ευρωπαϊκό οργανισμό περιβάλλοντος και το ευρωπαϊκό δίκτυο πληροφοριών και παρατηρήσεων σχετικά με το περιβάλλον (κωδικοποιημένη έκδοση) (ΕΕ L 126 της 21.5.2009, σ. 13-22)

Οδηγία 2003/4/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Ιανουαρίου 2003, για την πρόσβαση του κοινού σε περιβαλλοντικές πληροφορίες και για την κατάργηση της οδηγίας 90/313/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 41 της 14.2.2003, σ. 26-32)

Βλέπε ενοποιημένη έκδοση.

τελευταία ενημέρωση 19.09.2019