Παραγωγή γεωργικών προϊόντων και τροφίμων με βιολογικές μεθόδους

Ο κανονισμός θεσπίζει εναρμονισμένο πλαίσιο παραγωγής, επισήμανσης και ελέγχου των βιολογικών γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, με στόχο να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών όσον αφορά τα εν λόγω προϊόντα και να εξασφαλιστεί ο θεμιτός ανταγωνισμός μεταξύ των παραγωγών.

ΠΡΑΞΗ

Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 2092/91 του Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου 1991 περί του βιολογικού τρόπου παραγωγής γεωργικών προϊόντων και των σχετικών ενδείξεων στα γεωργικά προϊόντα και στα είδη διατροφής [Βλέπε πράξεις τροποποίησης].

ΣΥΝΟΨΗ

Ο παρών κανονισμός περιγράφει το νομικό πλαίσιο που ισχύει για τα γεωργικά προϊόντα και τα είδη διατροφής που παράγονται με βιολογικές μεθόδους.

Πεδίο εφαρμογής

Καθόσον τα προϊόντα φέρουν ή πρόκειται να φέρουν ενδείξεις που αναφέρονται στον βιολογικό τρόπο παραγωγής, ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται στα ακόλουθα προϊόντα:

• μη μεταποιημένα γεωργικά προϊόντα, φυτικά ή ζωικά·
• ζώα εκτροφής·
• μεταποιημένα γεωργικά φυτικά και ζωικά προϊόντα που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση και έχουν παρασκευαστεί κυρίως από ένα ή περισσότερα συστατικά φυτικής ή/και ζωικής προέλευσης·
• ζωοτροφές, σύνθετες ζωοτροφές και πρώτες ύλες ζωοτροφών που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του κανονισμού αριθ. 223/2003/ΕΚ.

Ο παρών κανονισμός δεν αφορά τις τροφές που προορίζονται για ζώα συντροφιάς, για ζώα εκτρεφόμενα για τη γούνα τους και για ζώα υδατοκαλλιέργειας.

Κανόνες παραγωγής

Ένα προϊόν, τα συστατικά του ή οι πρώτες ύλες των ζωοτροφών θεωρούνται ότι φέρουν ενδείξεις που παραπέμπουν στη βιολογική μέθοδο παραγωγής, εφόσον στην επισήμανση, στη διαφήμιση ή στα εμπορικά έγγραφα χαρακτηρίζονται από τις ενδείξεις τις χρησιμοποιούμενες σε κάθε κράτος μέλος, που πληροφορούν τον καταναλωτή ότι έχουν παραχθεί σύμφωνα με τους κανόνες παραγωγής που ορίζει ο κανονισμός.

Ο κανονισμός ορίζει, στο παράρτημα Ι, τους κανόνες βιολογικής παραγωγής για τα φυτά, τα εκτρεφόμενα ζώα (βοοειδή, χοίροι, αιγοπρόβατα, ιπποειδή και πουλερικά), τις μέλισσες και όλα τα παράγωγα προϊόντα. Ορίζει κριτήρια διαχείρισης ορισμένων παραμέτρων ουσιαστικής σημασίας για την εκτροφή των εν λόγω ζώων, όπως π.χ. η επιλογή των φυλών, των τροφών και των κτηνιατρικών αγωγών, σύμφωνα με τις αρχές της βιολογικής παραγωγής. Στο παράρτημα ΙΙ διευκρινίζονται οι ουσίες που μπορούν να χρησιμοποιούνται ως παρασιτοκτόνα, λιπάσματα και εδαφοβελτιωτικά, ζωοτροφές και προϊόντα καθαρισμού. Εξάλλου, ο κανονισμός καθορίζει τους όρους υπό τους οποίους είναι δυνατή η διεύρυνση των καταλόγων των επιτρεπομένων ουσιών.

Ο κανονισμός επιβάλλει να γίνεται αναφορά στη βιολογική μέθοδο παραγωγής μόνον εφόσον το εν λόγω προϊόν έχει παραχθεί και ελεγχθεί σύμφωνα με τους κανόνες που αυτός προβλέπει, ήτοι συγκεκριμένα ότι περιέχει μόνον τις ουσίες που εμφαίνονται στα παραρτήματά του, ότι δεν έχει υποβληθεί, κατά την παρασκευή, σε επεξεργασία με ιοντίζουσες ακτινοβολίες ή ότι έχει παρασκευασθεί χωρίς να χρησιμοποιηθούν γενετικώς τροποποιημένοι οργανισμοί (ΓΤΟ) ούτε προϊόντα που προέρχονται από αυτούς, καθόσον αυτοί δεν είναι συμβατοί με τις βιολογικές μεθόδους παραγωγής (κανονισμός αριθ. 1804/1999/ΕΚ).

Έλεγχος και ενδείξεις πιστότητας

Για να εξασφαλιστεί η τήρηση των κανόνων παραγωγής, ο κανονισμός θεσπίζει καθεστώς τακτικού ελέγχου, σύμφωνα με το οποίο οι επιχειρήσεις που παράγουν, παρασκευάζουν, αποθηκεύουν ή εισάγουν από τρίτη χώρα βιολογικά προϊόντα, οφείλουν να κοινοποιούν τις δραστηριότητές τους στις αρχές, δημόσιες ή εξουσιοδοτημένες ιδιωτικές, οι οποίες έχουν ορισθεί προς τούτο από τα κράτη μέλη. Οι εν λόγω ελεγκτικές αρχές οφείλουν να εξασφαλίζουν τουλάχιστον την εφαρμογή των ελάχιστων μέτρων ελέγχου και προφύλαξης που καθορίζονται στο παράρτημα ΙΙΙ του κανονισμού. Για την παραγωγή κρέατος από ζώα εκτροφής, ο κανονισμός διευκρινίζει ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να φροντίζουν ώστε να εξασφαλίζεται η ιχνηλασιμότητα των προϊόντων καθ’ όλη την αλυσίδα της παραγωγής, της μεταποίησης και της παρασκευής.

Ο κανονισμός παραθέτει, στο παράρτημα V, τις ενδείξεις που πιστοποιούν ότι τα προϊόντα καλύπτονται από το πρόγραμμα επιθεώρησης που εφαρμόζεται από τον κανονισμό. Επιπλέον, παραθέτει τις διάφορες εκδοχές του κοινοτικού λογότυπου βιολογικής παραγωγής, ο οποίος μπορεί να συνδυάζεται με τις εν λόγω ενδείξεις. Το νέο νομικό πλαίσιο, το οποίο θα εφαρμοσθεί προσεχώς, επιβάλλει τη χρησιμοποίηση αυτού του λογότυπου σε κάθε βιολογικό προϊόν. Θα είναι δυνατό να συνοδεύεται από εθνικούς ή ιδιωτικούς λογότυπους.

Προβλέπεται επίσης η εφαρμογή καθεστώτος που θα παρέχει τη δυνατότητα να διαπιστώνεται αν τα προϊόντα από τρίτες χώρες έχουν παραχθεί και έχουν διατεθεί στο εμπόριο υπό συνθήκες παραγωγής και ελέγχου αντίστοιχες με εκείνες που εφαρμόζονται στα κοινοτικά προϊόντα. Οι εν λόγω τρίτες χώρες θα περιληφθούν σε κατάλογο που θα καταρτισθεί με απόφαση της Επιτροπής.

Τα κράτη μέλη δεν δύνανται να απαγορεύουν ή να περιορίζουν την εμπορία προϊόντων που συμμορφώνονται προς τις διατάξεις του κανονισμού.

Εφαρμογή

Στην εφαρμογή του κανονισμού, η Επιτροπή επικουρείται από κανονιστική επιτροπή που συγκροτείται από εκπροσώπους των κρατών μελών και στην οποία προεδρεύει εκπρόσωπος της Επιτροπής.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Νέο νομικό πλαίσιο

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 834/2007 του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 2007 για τη βιολογική παραγωγή και την επισήμανση των βιολογικών προϊόντων και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2092/91 [Επίσημη Εφημερίδα L 189 της 20.7.2007]. Ο παρών κανονισμός ορίζει νέο νομικό πλαίσιο για τα βιολογικά προϊόντα. Θεσπίζει στόχους και αρχές που εφαρμόζονται σε προϊόντα αυτού του είδους και παρουσιάζει τους κανόνες σχετικά με την παραγωγή, την επισήμανση, τους ελέγχους και τις συναλλαγές με τρίτες χώρες. Ο κανονισμός αυτός θα τεθεί σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 2009.

Ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης για τα βιολογικά τρόφιμα και τη βιολογική γεωργία

Χρησιμοποίηση γεωργικής φύσεως συστατικών μη βιολογικής προέλευσης:

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 207/93 [Επίσημη Εφημερίδα L 25 της 2.2.1993].

Κανονισμός της Επιτροπής της 29ης Ιανουαρίου 1993 ο οποίος απαριθμεί τα συστατικά που επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται στα βιολογικά προϊόντα (ιδίως τα συστατικά μη γεωργικής προέλευσης και τα συστατικά γεωργικής προέλευσης που δεν παράγονται σε επαρκείς ποσότητες στην Κοινότητα σύμφωνα με βιολογικές μεθόδους παραγωγής) και τα προϊόντα που επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται για την επεξεργασία των συστατικών γεωργικής προέλευσης που παράγονται σύμφωνα με βιολογικές μεθόδους παραγωγής.

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις και διορθώσεις έχουν ενσωματωθεί στο βασικό κείμενο. Η ενοποιημένη αυτή έκδοση (pdf) έχει μόνον αξία τεκμηρίωσης.

Εισαγωγές από τρίτες χώρες (κανόνες εφαρμογής):

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 3457/92 [Επίσημη Εφημερίδα L 350 της 1.12.1992]. Κανονισμός της Επιτροπής της 30ής Νοεμβρίου 1992 για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων σχετικά με το πιστοποιητικό ελέγχου για τις εισαγωγές από τρίτες χώρες στην Κοινότητα που προβλέπεται στον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 2092/91 του Συμβουλίου περί του βιολογικού τρόπου παραγωγής γεωργικών προϊόντων και των σχετικών ενδείξεων στα γεωργικά προϊόντα και στα είδη διατροφής.

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 529/95 [Επίσημη Εφημερίδα L 54 της 10.3.1995]. Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 529/95 της Επιτροπής, της 9ης Μαρτίου 1995, για την παράταση της προθεσμίας εφαρμογής του άρθρου 11 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2092/91 του Συμβουλίου περί του βιολογικού τρόπου παραγωγής γεωργικών προϊόντων και των σχετικών ενδείξεων στα γεωργικά προϊόντα και στα είδη διατροφής όσον αφορά τις εισαγωγές από ορισμένες τρίτες χώρες.

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1788/2001 [Επίσημη Εφημερίδα L 243 της 13.9.2001].

Κανονισμός της Επιτροπής, της 7ης Σεπτεμβρίου 2001, για τη θέσπιση των λεπτομερειών εφαρμογής των διατάξεων που αφορούν το πιστοποιητικό ελέγχου για εισαγωγές από τρίτες χώρες.

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις και διορθώσεις έχουν ενσωματωθεί στο βασικό κείμενο. Η ενοποιημένη αυτή έκδοση (pdf) έχει μόνον αξία τεκμηρίωσης.

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 345/2008 [Επίσημη Εφημερίδα L 108 της 18.4.2008]. Κανονισμός της Επιτροπής, της 17ης Απριλίου 2008, για τη θέσπιση λεπτομερών κανόνων εφαρμογής του καθεστώτος εισαγωγής από τρίτες χώρες. Περιέχει τον κατάλογο των τρίτων χωρών που επιτρέπεται να εισάγουν βιολογικά προϊόντα στην Κοινότητα, και συγκεκριμένα: την Αργεντινή, την Αυστραλία, την Κόστα Ρίκα, την Ινδία, το Ισραήλ, την Ελβετία και τη Νέα Ζηλανδία. Για καθεμία από τις χώρες αυτές ο κανονισμός ορίζει ορισμένες προδιαγραφές και τους οργανισμούς ελέγχου οι οποίοι πιστοποιούν ότι τα εισαγόμενα προϊόντα πρέπει να ακολουθούν το βιολογικό τρόπο παραγωγής. Ο κανονισμός ορίζει επίσης τις λεπτομέρειες συμπερίληψης μιας τρίτης χώρας στον κατάλογο εισαγωγέων.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 10.06.2008