Ενίσχυση της συνεργασίας με την Ελβετία, τη Νορβηγία και την Ισλανδία: η σύμβαση του Λουγκάνο

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Σύμβαση για τη διεθνή δικαιοδοσία, αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις

Απόφαση 2009/430/ΕΚ του Συμβουλίου — σύναψη της σύμβασης για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις.

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΠΟΦΑΣΗΣ;

Η σύμβαση έχει στόχο να επιτύχει τον ίδιο βαθμό κυκλοφορίας των δικαστικών αποφάσεων μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και της Ελβετίας, της Νορβηγίας και της Ισλανδίας. Γνωστή ως η νέα σύμβαση του Λουγκάνο, αντικαθιστά τη σύμβαση του Λουγκάνο του 1988.

Η απόφαση συνάπτει τη σύμβαση εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας (νυν της ΕΕ). Ορίζονται επίσης οι δηλώσεις που πρέπει να πραγματοποιούνται κατά την κατάθεση του εγγράφου της επικύρωσής (επισυνάπτονται στην απόφαση).

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Εφαρμογή

Η σύμβαση εφαρμόζεται στη διεθνή δικαιοδοσία και στην αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις.

Δεν εφαρμόζεται:

• σε φορολογικές, τελωνειακές ή διοικητικές υποθέσεις·
• στο καθεστώς και την ικανότητα δικαίου φυσικών προσώπων·
• σε περιουσιακές σχέσεις των συζύγων·
• σε διαθήκες και κληρονομική διαδοχή·
• σε πτώχευση ή πτωχευτικό συμβιβασμό·
• σε κοινωνική ασφάλιση ή διαιτησία.

Επίτευξη υψηλού βαθμού κυκλοφορίας των δικαστικών αποφάσεων

Η σύμβαση, που υπεγράφη από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, τη Δανία, την Ισλανδία, τη Νορβηγία και την Ελβετία, θα τεθεί σε ισχύ μόλις κυρωθεί από τα συμβαλλόμενα μέρη. Η Δανία ήταν ξεχωριστό συμβαλλόμενο μέρος στην παρούσα σύμβαση, επειδή ζήτησε εξαίρεση από τον τότε κανονισμό Βρυξέλλες Ι [κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 44/2001 του Συμβουλίου] —που στη συνέχεια αντικαταστάθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1215/2012 για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις.

Τα συμβαλλόμενα μέρη καταθέτουν τα έγγραφα κύρωσης στο Ελβετικό Ομοσπονδιακό Συμβούλιο, το οποίο ενεργεί ως θεματοφύλακας της σύμβασης. Όταν η σύμβαση τεθεί σε ισχύ, οι ακόλουθες χώρες μπορούν επίσης να προσχωρήσουν σ’ αυτήν:

• τα μέλλοντα μέλη της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών·
• χώρες της ΕΕ, ενεργώντας για λογαριασμό ορισμένων μη ευρωπαϊκών εδαφών που ανήκουν στην επικράτειά τους (για παράδειγμα τα γαλλικά υπερπόντια εδάφη, όπως η Νουμέα) ή για τις εξωτερικές σχέσεις των οποίων είναι υπεύθυνες·
• οποιοδήποτε άλλο κράτος, υπό την προϋπόθεση της ομόφωνης συμφωνίας των συμβαλλομένων μερών.

Χρησιμοποίηση ως βάσης των κανόνων που εφαρμόζονται μεταξύ των χωρών της ΕΕ

Η σύμβαση ευθυγραμμίζεται τους παρόντες κανόνες της ΕΕ για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση των αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις μεταξύ των χωρών της ΕΕ. Αυτό σημαίνει ότι οι κανόνες είναι παρόμοιοι στην ΕΕ, στην Ελβετία, στη Νορβηγία και στην Ισλανδία. Επιπλέον, διευκολύνεται η αμοιβαία αναγνώριση και η εκτέλεση των αποφάσεων που εκδίδονται από τα εθνικά δικαστήρια των χωρών αυτών.

Έτσι, η σύμβαση απαιτεί κατά γενικό κανόνα ότι τα πρόσωπα που κατοικούν (νόμιμοι κάτοικοι) στο έδαφος ενός εκ των συμβαλλομένων κρατών εμπίπτουν στη δικαιοδοσία του κράτους αυτού, ανεξάρτητα από την ιθαγένειά τους. Ωστόσο, για ορισμένους τομείς, η σύμβαση ορίζει ειδικές δικαιοδοσίες, όπως ως προς:

• συμβάσεις: τα δικαστήρια της χώρας όπου εκτελείται η υποχρέωση έχουν δικαιοδοσία εκδίκασης·
• διατροφή: η δικαιοδοσία ανήκει στα δικαστήρια του τόπου όπου ο δικαιούχος διατροφής (το άτομο που δικαιούται να λαμβάνει τις πληρωμές που προβλέπονται από τη δικαστική απόφαση) έχει την κατοικία ή τη συνήθη διαμονή του·
• ενοχή (παράνομη πράξη ή αδίκημα που έχει ως αποτέλεσμα ζημία ή βλάβη), αδικοπραξία (παράνομη πράξη για την οποία το ζημιωθέν άτομο δικαιούται αστική προστασία) ή οιονεί αδικοπραξία (πράξη από αμέλεια ή παράλειψη που προκαλεί βλάβη ή ζημία σε άτομο ή αλλότρια περιουσία, και συνεπώς θεμελιώνεται για το άτομο αστική ευθύνη σε δικαιοδοσίες αστικού δικαίου): η δικαιοδοσία εκδίκασης ανήκει στα δικαστήρια του τόπου όπου συνέβη ή ενδέχεται να συμβεί το ζημιογόνο γεγονός.

Η σύμβαση προβλέπει ειδικές δικαιοδοσίες σε υποθέσεις που αφορούν:

• ασφάλιση·
• συμβάσεις καταναλωτών· και
• ατομικές συμβάσεις εργασίας.

Για τα εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων (κατοχή γης ή περιουσίας ως μισθωτής) και μισθώσεων ακινήτων, έχουν την αποκλειστική δικαιοδοσία εκδίκασης τα δικαστήρια του συμβαλλομένου κράτους όπου βρίσκεται το ακίνητο.

Στη σύμβαση επισυνάπτονται πολλά πρωτόκολλα που, μεταξύ άλλων, έχουν ως στόχο τη διασφάλιση της ενιαίας ερμηνείας της σύμβασης.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΚΑΙ Η ΣΥΜΒΑΣΗ;

Η απόφαση εφαρμόζεται από τις 27 Νοεμβρίου 2009. Η σύμβαση τέθηκε σε ισχύ μεταξύ της ΕΕ και της Νορβηγίας την 1η Ιανουαρίου 2010, μεταξύ της ΕΕ και της Ελβετίας την 1η Ιανουαρίου 2011 και μεταξύ της ΕΕ και της Ισλανδίας την 1η Μαΐου 2011, σύμφωνα με το άρθρο 69 παράγραφος 5 της σύμβασης.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Η υπογραφή της σύμβασης σηματοδότησε μία σημαντική θεσμική εξέλιξη. Στη γνωμοδότησή του 1/03, το Δικαστήριο επιβεβαίωσε ότι η Ευρωπαϊκή Κοινότητα ήταν αποκλειστικά αρμόδια να συνάψει τη νέα σύμβαση του Λουγκάνο. Η σύμβαση, που υπεγράφη στις 30 Οκτωβρίου 2007, αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του δικαίου της ΕΕ και έχει συναφθεί για αόριστη διάρκεια.

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Σύμβαση για τη διεθνή δικαιοδοσία, αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις (ΕΕ L 147 της 10.6.2009, σ. 5-43)

Διαδοχικές τροποποιήσεις της συμφωνίας έχουν ενσωματωθεί στο πρωτότυπο κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης

Απόφαση (EΕ) αριθ. 2009/430/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2008, σχετικά με τη σύναψη της σύμβασης για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις (ΕΕ L 147 της 10.6.2009, σ. 1-4)

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Σύμβαση για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, που υπογράφηκε στο Λουγκάνο, στις 30 Οκτωβρίου 2007 — Εισηγητική έκθεση του καθηγητή Fausto Pocar (κατόχου της έδρας Διεθνούς Δικαίου του Πανεπιστημίου του Μιλάνου) (ΕΕ C 319 της 23.12.2009, σ. 1-56)

Πρωτόκολλο διόρθωσης της σύμβασης για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, που υπεγράφη στο Λουγκάνο στις 30 Οκτωβρίου 2007 (ΕΕ L 18 της 21.1.2014, σ. 70-71)

Πρωτόκολλο διόρθωσης της σύμβασης για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, που υπεγράφη στο Λουγκάνο στις 30 Οκτωβρίου 2007 (ΕΕ L 147 της 10.6.2009, σ. 44)

τελευταία ενημέρωση 31.07.2018