Διατάξεις εφαρμογής του κοινοτικού τελωνειακού κώδικα

Η έκδοση του κοινοτικού τελωνειακού κώδικα τροποποίησε, ενοποίησε και απλούστευσε την τελωνειακή κανονιστική ρύθμιση και την συγκέντρωσε σε μία ενιαία νομική πράξη. Συνεπώς, έπρεπε να συγκεντρωθούν σε ένα ενιαίο κανονισμό και οι διατάξεις εφαρμογής του τελωνειακού κώδικα, οι οποίες, μέχρι τη θέση σε ισχύ του παρόντος κανονισμού, ήταν διασκορπισμένες σε μεγάλο αριθμό διαφόρων νομικών πράξεων. Εκτός από αυτή την απλούστευση, οι διατάξεις εφαρμογής αποσαφηνίστηκαν και προσαρμόστηκαν στις τροποποιήσεις της τελωνειακής νομοθεσίας και, επίσης, διευρύνθηκε το πεδίο εφαρμογής τους.

Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 2454/93 της Επιτροπής, της 2ας Ιουλίου 1993, για τον καθορισμό ορισμένων διατάξεων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2913/92 του Συμβουλίου για τη θέσπιση του κοινοτικού τελωνειακού κώδικα.

Ο κανονισμός αυτός περιλαμβάνει τις διατάξεις εφαρμογής του κοινοτικού τελωνειακού κώδικα. Συγκεντρώνει σε ένα ενιαίο έγγραφο τις διατάξεις εφαρμογής του ευρωπαϊκού τελωνειακού κώδικα. Αφορά:

Οι γενικές διατάξεις εφαρμογής αφορούν ιδίως τις δεσμευτικές δασμολογικές πληροφορίες, καθώς και την καταγωγή, και τη δασμολογητέα αξία των εμπορευμάτων και την τελωνειακή διασάφηση.

Η δεσμευτική πληροφορία είναι μία δασμολογική πληροφορία (ΔΔΠ) ή μία πληροφορία σχετικά με την καταγωγή (ΔΠΚ):

Η αίτηση ΔΠΚ υποβάλλεται είτε στις τελωνειακές αρχές της χώρας της ΕΕ στην οποία πρέπει να χρησιμοποιηθεί η πληροφορία, είτε στις τελωνειακές αρχές της χώρας της ΕΕ στην οποία είναι εγκατεστημένος ο αιτών. Η ΔΠΚ πρέπει να κοινοποιείται στον αιτούντα εντός καθορισμένων προθεσμιών.

Η αίτηση ΔΔΠ συντάσσεται σε ένα έντυπο σύμφωνο προς αυτό που καθορίζεται από τον κανονισμό.

Ο κανονισμός διευκρινίζει τα κριτήρια που επιτρέπουν να χορηγηθεί στα προϊόντα η καταγωγή της χώρας στην οποία κατασκευάστηκαν. Αφορά δύο είδη καταγωγής των εμπορευμάτων:

Σε σχέση με την μη προτιμησιακή καταγωγή των εμπορευμάτων, διευκρινίζονται οι κατεργασίες ή μεταποιήσεις οι οποίες θεωρούνται ότι πληρούν τα κριτήρια του τελωνειακού κώδικα. Αυτό επιτρέπει να αποδοθεί σε αυτά τα προϊόντα η καταγωγή της χώρας στην οποία πραγματοποιήθηκαν οι κατεργασίες ή μεταποιήσεις. Ο τελωνειακός κώδικας προβλέπει ότι ένα εμπόρευμα στην παραγωγή του οποίου υπεισήλθαν δύο ή περισσότερες χώρες, κατάγεται από τη χώρα στην οποία πραγματοποιήθηκε η τελευταία ουσιαστική μεταποίηση ή κατεργασία.

Σε σχέση με την προτιμησιακή καταγωγή, ο κανονισμός καθορίζει τους όρους υπό τους οποίους τα προϊόντα μπορούν να αποκτήσουν την καταγωγή που τους επιτρέπει να απολαύουν προτιμησιακών δασμολογικών μέτρων. Αυτά τα προτιμησιακά δασμολογικά μέτρα θεσπίζονται μονομερώς από την ΕΕ υπέρ ορισμένων χωρών ή ομάδων χωρών (αναπτυσσόμενες χώρες, μέσω του συστήματος των γενικευμένων προτιμήσεων (ΣΓΠ) ή χωρών και εδαφών των Δυτικών Βαλκανίων). Για να αποκτήσει αυτή την προτιμησιακή καταγωγή, ένα προϊόν πρέπει να έχει παραχθεί εξ ολοκλήρου στη δικαιούχο χώρα, είτε να έχει προκύψει από επαρκή μεταποίηση εμπορευμάτων που έχουν εισαχθεί από τρίτες χώρες. Ο κανονισμός καθορίζει επίσης, για τις διάφορες κατηγορίες προϊόντων, τα κριτήρια της επαρκούς μεταποίησης, καθώς και τις διαδικασίες που πρέπει να τηρούνται.

Πηγή της νομοθεσίας όσον αφορά τη δασμολογητέα αξία είναι η συμφωνία του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) για τη δασμολογητέα αξία. Η συμφωνία αυτή μεταφέρθηκε στον κοινοτικό τελωνειακό κώδικα και στις διατάξεις εφαρμογής του. Βασικός στόχος της δασμολογητέας αξίας είναι η εφαρμογή του κοινού δασμολογίου. Η δασμολογητέα αξία αποτελεί βάση για τον υπολογισμό των δασμών και έχει αντίκτυπο στο φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ), τις στατιστικές και την εφαρμογή της εμπορικής πολιτικής. Η δασμολογητέα αξία των εισαγομένων εμπορευμάτων αντιστοιχεί στη συναλλακτική αξία τους, δηλαδή στην τιμή που πράγματι πληρώθηκε ή πρέπει να πληρωθεί για τα εμπορεύματα όταν αυτά πωλούνται για εξαγωγή με προορισμό το τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας. Όταν η τιμή αυτή δεν μπορεί να καθοριστεί, η δασμολογητέα αξία διέπεται από μία σειρά κανόνων.

Εισαγωγή των εμπορευμάτων στο τελωνειακό έδαφος

Μετά την είσοδό τους στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας, τα εμπορεύματα μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο εξετάσεων ή δειγματοληψίας. Η εξέταση των εμπορευμάτων παρέχεται κατόπιν προφορικής αίτησης στο πρόσωπο που είναι εξουσιοδοτημένο να δώσει στα εμπορεύματα έναν τελωνειακό προορισμό. Η δειγματοληψία μπορεί να επιτραπεί μόνον κατόπιν γραπτής αίτησης του ενδιαφερομένου.

Ο κανονισμός θεσπίζει διατάξεις που αφορούν κυρίως:

Οι απλουστευμένες διαδικασίες εφαρμόζονται στη διασάφηση για τη θέση σε ελεύθερη κυκλοφορία, στη διασάφηση για ένα οικονομικό τελωνειακό καθεστώς (όπως η τελωνειακή αποταμίευση, καθεστώς τελειοποίησης, μεταποίησης υπό τελωνειακό έλεγχο ή προσωρινής εισαγωγής) και στη διασάφηση εξαγωγής.

Οι διατάξεις για τον τελωνειακό προορισμό αφορούν ιδίως:

Όλα τα εμπορεύματα που βρίσκονται στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας θεωρούνται κοινοτικά εμπορεύματα.

Σε περίπτωση που τα εμπορεύματα δεν θεωρούνται κοινοτικά, ο κοινοτικός χαρακτήρας τους μπορεί να αποδειχθεί μόνον εφόσον:

Το καθεστώς εξωτερικής διαμετακόμισης επιτρέπει την κίνηση στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας. Το εν λόγω καθεστώς εφαρμόζεται:

Το καθεστώς εσωτερικής διαμετακόμισης επιτρέπει τη διατήρηση του κοινοτικού χαρακτήρα των εμπορευμάτων τα οποία, μεταξύ του τόπου αναχώρησης και του τόπου προορισμού στην ΕΕ, πρέπει να διέλθουν από το έδαφος μιας τρίτης χώρας.

Η διαμετακόμιση δύναται να πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τις διαδικασίες που προβλέπονται στη σχετική νομοθεσία, από τις οποίες οι σημαντικότερες είναι η κοινοτική διαμετακόμιση και η TIR.

Τα οικονομικά τελωνειακά καθεστώτα επιτρέπουν την εκτέλεση ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων χωρίς καταβολή δασμών και έχουν ως σκοπό να προσελκύσουν και να διατηρήσουν την οικονομική δραστηριότητα στην ΕΕ. Τα εν λόγω καθεστώτα επιτρέπουν, για παράδειγμα, την αποθήκευση μη κοινοτικών εμπορευμάτων στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας ή την εισαγωγή πρώτων υλών με σκοπό τη μεταποίηση και την επανεξαγωγή τους. Τα διάφορα αυτά καθεστώτα είναι:

Το καθεστώς της εξαγωγής επιτρέπει την έξοδο από το τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας ενός κοινοτικού εμπορεύματος. Με εξαίρεση τα εμπορεύματα που ευρίσκονται υπό το καθεστώς της τελειοποίησης προς επανεισαγωγή ή υπό καθεστώς διαμετακόμισης, κάθε κοινοτικό εμπόρευμα που εγκαταλείπει το τελωνειακό έδαφος πρέπει να τίθεται υπό το καθεστώς της εξαγωγής.

Θεωρείται εξαγωγέας το πρόσωπο για λογαριασμό του οποίου γίνεται αυτή η δήλωση και το οποίο, κατά τη στιγμή της αποδοχής της, έχει την κυριότητα ή παρεμφερές δικαίωμα διάθεσης των εν λόγω εμπορευμάτων. Όταν η κυριότητα ή ένα παρεμφερές δικαίωμα διάθεσης των εμπορευμάτων ανήκει σε ένα πρόσωπο που είναι εγκατεστημένο εκτός της ΕΕ, θεωρείται εξαγωγέας το συμβαλλόμενο μέρος που είναι εγκατεστημένο στην ΕΕ.

Εμπορεύματα που εξέρχονται από το τελωνειακό έδαφος

Ο κανονισμός καθορίζει τους όρους που εφαρμόζονται στα εμπορεύματα τα οποία κυκλοφορούν από ένα σημείο σε ένα άλλο του κοινοτικού τελωνειακού εδάφους εξερχόμενα προσωρινά από το εν λόγω έδαφος, με διέλευση ή όχι από το έδαφος μιας τρίτης χώρας, και των οποίων η έξοδος ή η εξαγωγή από το κοινοτικό τελωνειακό έδαφος απαγορεύεται ή υπόκειται σε περιορισμούς.

Θεσπίζονται διατάξεις που εφαρμόζονται στα κοινοτικά εμπορεύματα τα οποία, αφού έχουν εξαχθεί, επανεισάγονται στο τελωνειακό έδαφος (επανεισαγόμενα εμπορεύματα). Σκοπός είναι, ιδίως, να μην επιβληθούν σε ένα κοινοτικό εμπόρευμα που έχει εξαχθεί δασμοί εισαγωγής κατά την επιστροφή του, για παράδειγμα, αν δεν κατέστη δυνατόν να πωληθεί στο εμπόριο ή είναι ελαττωματικό. Ο τίτλος ρυθμίζει επίσης τις περιπτώσεις κατά τις οποίες η ΕΕ κατέβαλε επιστροφή ή παραχώρησε ένα άλλο πλεονέκτημα κατά την εξαγωγή, ιδίως στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής.

Ο κανονισμός εκθέτει λεπτομερώς τις περιπτώσεις κατά τις οποίες νέα παράλειψη μπορεί να θεωρηθεί ότι δεν έχει πραγματικές συνέπειες για τη λειτουργία της προσωρινής εναπόθεσης ή του τελωνειακού καθεστώτος. Το ίδιο ισχύει για την περίπτωση των φυσικών ζημιών καθώς και για την περίπτωση των εμπορευμάτων τα οποία ευρίσκονται σε μία ιδιαίτερη κατάσταση, π.χ. τα εμπορεύματα που έχουν εγκαταλειφθεί. Επίσης, αναφέρονται οι όροι υπό τους οποίους δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιείται εκ των υστέρων είσπραξη της τελωνειακής οφειλής καθώς και οι διαδικασίες που πρέπει να ακολουθούνται.

Επιστροφή ή διαγραφή εισαγωγικών ή εξαγωγικών δασμών

Οι γενικές διατάξεις που εφαρμόζονται στον τομέα της επιστροφής ή της διαγραφής, διευκρινίζουν τον τρόπο υποβολής μιας αίτησης επιστροφής ή διαγραφής και αναλύουν τη διαδικασία χορήγησης. Θεσπίζουν ιδίως τις αποφάσεις που πρέπει να λαμβάνονται από τις τελωνειακές αρχές των χωρών της ΕΕ και από την Επιτροπή και προβλέπουν διοικητική βοήθεια μεταξύ των τελωνειακών αρχών των χωρών της ΕΕ.

ΕΛΕΓΧΟΙ ΤΗΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥ

Η εφαρμογή μιας κανονιστικής ρύθμισης υπόκειται ενίοτε στην προσκόμιση της απόδειξης ότι τα εμπορεύματα της οποίας αποτελούν αντικείμενο έτυχαν της καθορισμένης χρήσης ή του καθορισμένου προορισμού. «Η απόδειξη παρέχεται μέσω αντιτύπου ελέγχου T5», το οποίο συντάσσεται και χρησιμοποιείται σύμφωνα με τις διατάξεις αυτού του μέρους.

Παραπομπες

Πράξη	Έναρξη ισχύος	Προθεσμία για μεταφορά στο εθνικό δίκαιο των κρατών μελών	Επίσημη Εφημερίδα
Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 2454/93	14.10.1993	-	ΕΕ L 253, 11.10.1993

Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 2454/93 τροποποιείται τακτικά. Οι διαδοχικές τροποποιήσεις και διορθώσεις έχουν ενσωματωθεί στο βασικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη εκδοχή έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης.

See also