Κώδικας θεωρήσεων

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 810/2009 για τη θέσπιση κώδικα θεωρήσεων της ΕΕ

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

• Θεσπίζει τις διαδικασίες και τους όρους έκδοσης θεωρήσεων βραχείας διαμονής για επισκέψεις στον χώρο Σένγκεν διάρκειας μικρότερης των 90 ημερών σε οποιαδήποτε περίοδο 180 ημερών.
• Επίσης, θεσπίζει κανόνες για τις θεωρήσεις διέλευσης από αερολιμένα.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Διαδικασίες και όροι έκδοσης θεωρήσεων

Το κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) που αποτελεί τον μοναδικό ή τον κύριο προορισμό της επίσκεψης είναι αρμόδιο για την εξέταση της αίτησης θεώρησης. Εφόσον δεν μπορεί να προσδιορισθεί ο κύριος προορισμός, καθίσταται αρμόδια η χώρα της πρώτης εισόδου στο χώρο Σένγκεν.

Αιτήσεις

• Αίτηση θεώρησης μπορεί να υποβάλλεται από τον αιτούντα, από εγκεκριμένο εμπορικό διαμεσολαβητή ή από επαγγελματική, πολιτισμική, αθλητική ή εκπαιδευτική ένωση ή ίδρυμα, εκ μέρους των μελών τους.
• Οι αιτήσεις πρέπει γενικά να υποβάλλονται μεταξύ 6 μηνών και 15 ημερών από την προγραμματισμένη επίσκεψη (9 μήνες για τους ναυτικούς).

Ομοιόμορφη θεώρηση (έγκυρη για ολόκληρο τον χώρο Σένγκεν) χορηγείται για πολλαπλές εισόδους για μέγιστο διάστημα ισχύος 5 ετών.

Θεώρηση περιορισμένης εδαφικής ισχύος (που περιορίζεται σε συγκεκριμένα κράτη μέλη) μπορεί να χορηγείται κατ’ εξαίρεση σε περιπτώσεις όπου ο αιτών δεν πληροί τους όρους εισόδου, για ανθρωπιστικούς λόγους, για λόγους εθνικού συμφέροντος, για λόγους διεθνών υποχρεώσεων ή σε περιπτώσεις όπου είναι αντίθετες με την έκδοση θεώρησης άλλες χώρες του Σένγκεν, με τις οποίες διενεργείται διαβούλευση.

Παραδεκτό της αίτησης

Εφόσον ελεγχθεί το παραδεκτό της αίτησης (δηλ. εάν υπεβλήθη σύμφωνα με τους κανόνες), η αρμόδια αρχή πρέπει:

• να δημιουργήσει καταχώριση στο σύστημα πληροφοριών για τις θεωρήσεις (VIS) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 767/2008·
• να διενεργεί περαιτέρω εξέταση της αίτησης για να βεβαιωθεί ότι ο αιτών:
  • πληροί τους όρους εισόδου που ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2016/399, ο οποίος θεσπίζει τον κώδικα συνόρων του Σένγκεν (βλέπε σύνοψη),
  • δεν παρουσιάζει κίνδυνο παράνομης μετανάστευσης ή κίνδυνο για την ασφάλεια της χώρας, και
  • προτίθεται να αναχωρήσει από τη χώρα πριν λήξει η θεώρηση.

Σύμφωνα με τον τροποποιητικό κανονισμό (ΕΕ) 2021/1134, θα εντατικοποιούνται οι έλεγχοι ιστορικού των αιτούντων προτού ληφθεί απόφαση για τη χορήγηση θεώρησης. Καθορίζονται κανόνες και διαδικασίες για τις αναζητήσεις σε βάσεις δεδομένων της ΕΕ, με ευαίσθητο ή μη χαρακτήρα, οι οποίες περιέχουν πληροφορίες για την ασφάλεια και τη μετανάστευση. Μόλις τεθούν σε ισχύ, τα κράτη μέλη θα έχουν την υποχρέωση να συλλέγουν τα βιομετρικά στοιχεία του αιτούντος, στα οποία περιλαμβάνονται κατά πρόσωπο φωτογραφία του και δέκα δακτυλικά αποτυπώματά του (προς αποθήκευση στο VIS) και, κατά την υποβολή της πρώτης αίτησης, ο αιτών υποχρεούται να παρίσταται αυτοπροσώπως.

Εάν η αίτηση κρίνεται μη παραδεκτή, η αρχή θα πρέπει:

• να επιστρέψει το έντυπο της αίτησης και τα πρόσθετα έγγραφα που υπεβλήθησαν, χωρίς να τα μελετήσει περαιτέρω·
• να καταστρέψει τυχόν ληφθέντα βιομετρικά δεδομένα· και
• να επιστρέψει το τέλος θεώρησης.

Θεωρήσεις διέλευσης από αερολιμένα

• Οι υπήκοοι των χωρών εκτός ΕΕ που απαριθμούνται στο παράρτημα IV χρειάζονται μια θεώρηση διέλευσης από αερολιμένα κατά τη διέλευσή τους από τις διεθνείς ζώνες διέλευσης των αερολιμένων που βρίσκονται στο χώρο Σένγκεν. Σε επείγουσες περιπτώσεις μαζικής εισροής παράνομων μεταναστών, τα κράτη μέλη μπορούν να επεκτείνουν την υποχρέωση αυτή σε υπηκόους άλλων τρίτων χωρών.
• Κατά την υποβολή της αίτησης για θεώρηση διέλευσης από αερολιμένα, ο αιτών οφείλει να παρουσιάσει αποδείξεις σχετικά με τα σημεία αναχώρησης και προορισμού, τη συνοχή του δρομολογίου, καθώς και απόδειξη της συνέχειας του ταξιδιού προς τον τελικό προορισμό.

Θεωρήσεις πολλαπλών εισόδων

Θεωρήσεις πολλαπλών εισόδων μακράς διάρκειας ισχύος μπορούν να εκδίδονται για μία, δύο ή πολλαπλές εισόδους. Ο κώδικας θεωρήσεων θεσπίζει κανόνες για την έκδοση θεωρήσεων πολλαπλών εισόδων με σταδιακά αυξανόμενη διάρκεια ισχύος:

• 1 έτος, εφόσον ο αιτών έχει κάνει χρήση τριών θεωρήσεων κατά τα προηγούμενη 2 έτη·
• 2 έτη, εφόσον ο αιτών έχει χρησιμοποιήσει θεώρηση πολλαπλών εισόδων 1 έτους κατά τα προηγούμενη 2 έτη·
• 5 έτη, εφόσον ο αιτών έχει χρησιμοποιήσει θεώρηση πολλαπλών εισόδων 2 ετών κατά τα προηγούμενη 3 έτη.

Οι θεωρήσεις διέλευσης από αερολιμένα και οι θεωρήσεις που περιορίζονται σε συγκεκριμένες χώρες δεν λαμβάνονται υπόψη κατά τη λήψη αποφάσεων για την έκδοση θεωρήσεων πολλαπλών εισόδων με μακρά διάρκεια ισχύος.

Θεωρήσεις που χορηγούνται στα εξωτερικά σύνορα

• Σε έκτακτες περιπτώσεις, είναι εφικτή η υποβολή αίτησης θεώρησης για παραμονή μέγιστης διάρκειας 15 ημερών ή προκειμένου να καλυφθεί ο απαιτούμενος χρόνος για τη διέλευση. Η υποβολή της αίτησης πραγματοποιείται στα εξωτερικά σύνορα της χώρας προορισμού του Σένγκεν.
• Σε υπήκοο τρίτης χώρας για τον οποίο δεν έχουν ολοκληρωθεί οι επαληθεύσεις των θετικών απαντήσεων αναζήτησης που προκύπτουν από αυτόματους ελέγχους στις βάσεις δεδομένων της ΕΕ δεν χορηγείται, καταρχήν, θεώρηση στα εξωτερικά σύνορα. Ωστόσο, μια θεώρηση περιορισμένης εδαφικής ισχύος για την επικράτεια του κράτους μέλους που χορηγεί τη θεώρηση μπορεί να χορηγηθεί στα πρόσωπα αυτά σε έκτακτες περιπτώσεις.

Αποφάσεις επί των αιτήσεων θεώρησης

• Η αρχή εκτιμά κατά πόσον πληρούνται οι όροι εισόδου που προβλέπονται στον κώδικα συνόρων Σένγκεν.
• Η αίτηση έκδοσης θεώρησης απορρίπτεται εάν ο αιτών:
  • υποβάλλει πλαστό ταξιδιωτικό έγγραφο·
  • προβεί σε ανεπαρκή αιτιολόγηση αναφορικά με την προβλεπόμενη παραμονή του·
  • παρέχει ανεπαρκείς αποδείξεις για τα μέσα που διαθέτει για την παραμονή του ή για να επιστρέψει στην πατρίδα του·
  • είναι καταχωρισμένος στο σύστημα πληροφοριών Σένγκεν (SIS), το οποίο συστάθηκε δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1860 (βλέπε σύνοψη), με σκοπό την απαγόρευση εισόδου·
  • θεωρείται απειλή για τη δημόσια τάξη, την εσωτερική ασφάλεια, τη δημόσια υγεία ή τις διεθνείς σχέσεις των χωρών της ΕΕ·
  • διαθέτει ανεπαρκή ταξιδιωτική ιατρική ασφάλιση.
• Η γενική προθεσμία για τη λήψη απόφασης είναι οι 15 ημέρες, διάστημα που μπορεί να παραταθεί έως 45 ημέρες σε μεμονωμένες περιπτώσεις, ιδίως όταν χρειάζεται περαιτέρω ενδελεχής εξέταση της αίτησης.
• Η απόφαση περί απορρίψεως και οι λόγοι στους οποίους βασίζεται κοινοποιούνται στον αιτούντα με το τυποποιημένο υπόδειγμα που προβλέπεται στο παράρτημα VΙ.
• Πρόσωπα των οποίων η θεώρηση απορρίφθηκε έχουν δικαίωμα προσφυγής.

Συνεργασία στον τομέα της επανεισδοχής

• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αξιολογεί τη συνεργασία των χωρών εκτός ΕΕ όσον αφορά την επανεισδοχή των παράνομων μεταναστών, λαμβάνοντας υπόψη τη διαχείριση των συνόρων και την πρόληψη, τον έλεγχο της λαθραίας μεταφοράς μεταναστών, καθώς και τη διέλευση παράνομων μεταναστών.
• Σε περίπτωση που κάποια χώρα εκτός ΕΕ δεν συνεργάζεται, η Επιτροπή μπορεί να υποβάλει πρόταση απόφασης του Συμβουλίου, η οποία θα προβλέπει την προσωρινή εφαρμογή ορισμένων κανόνων κατά τρόπο περιοριστικό. Αντίθετα, όταν μια χώρα συνεργάζεται σε ικανοποιητικό βαθμό, ορισμένοι κανόνες μπορούν να εφαρμόζονται με μεγαλύτερη επιείκεια.

Σεβασμός της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και των θεμελιωδών δικαιωμάτων

Ο τροποποιητικός κανονισμός (ΕE) 2021/1134 προβλέπει διατάξεις σύμφωνα με τις οποίες το προσωπικό των προξενικών και κεντρικών αρχών των κρατών μελών πρέπει να σέβεται πλήρως την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και τα θεμελιώδη δικαιώματα και αρχές που αναγνωρίζονται από τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ κατά την άσκηση των καθηκόντων του. Ασκεί τα καθήκοντά του χωρίς διακρίσεις κατά των προσώπων λόγω φύλου, φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής, θρησκευτικών ή άλλων πεποιθήσεων, αναπηρίας, ηλικίας ή γενετήσιου προσανατολισμού.

Τροποποιήσεις και κατάργηση

• Ο τροποποιητικός κανονισμός (ΕE) 2021/1134 τροποποιεί επίσης τον κανονισμό VIS που θεσπίστηκε δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 767/2008 (βλέπε σύνοψη) και τον κώδικα συνόρων Σένγκεν, καθώς και τα άρθρα 9 έως 17 της σύμβασης για την εφαρμογή της συμφωνίας Σένγκεν και της κοινής προξενικής εγκυκλίου.
• Ο κανονισμός έχει τροποποιηθεί επανειλημμένα από τους κανονισμούς (ΕΕ) αριθ. 977/2011, (ΕΕ) αριθ. 154/2012, (ΕΕ) αριθ. 610/2013, (ΕΕ) 2016/399, (ΕΕ) 2019/1155 και (ΕΕ) 2021/1134.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

• Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 810/2009 εφαρμόζεται από τις 5 Απριλίου 2010.
• Πρέπει να σημειωθεί ότι η εφαρμογή των τροποποιήσεων που εισήγαγε ο κανονισμός (ΕE) 2021/1134 αναμένεται να ξεκινήσει το 2024.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Δείτε επίσης:

• Πολιτική για τις θεωρήσεις (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Κανονισμός (EΚ) αριθ. 810/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2009, για τη θέσπιση κοινοτικού κώδικα θεωρήσεων (κώδικας θεωρήσεων) (ΕΕ L 243 της 15.9.2009, σ. 1-58).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕK) αριθ. 810/2009 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1134 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 2021, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 767/2008, (ΕΚ) αριθ. 810/2009, (ΕΕ) 2016/399, (ΕΕ) 2017/2226, (ΕΕ) 2018/1240, (ΕΕ) 2018/1860, (ΕΕ) 2018/1861, (ΕΕ) 2019/817 και (ΕΕ) 2019/1896 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και για την κατάργηση των αποφάσεων 2004/512/ΕΚ και 2008/633/ΔΕΥ του Συμβουλίου, για τον σκοπό της μεταρρύθμισης του Συστήματος Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (ΕΕ L 248 της 13.7.2021, σ. 11-87).

Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1860 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2018, σχετικά με τη χρήση του Συστήματος Πληροφοριών Σένγκεν για την επιστροφή παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών (ΕΕ L 312 της 7.12.2018, σ. 1-13).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1861 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2018, σχετικά με την εγκατάσταση, τη λειτουργία και τη χρήση του Συστήματος Πληροφοριών Σένγκεν (SIS) στον τομέα των συνοριακών ελέγχων, την τροποποίηση της σύμβασης εφαρμογής της συμφωνίας Σένγκεν και την τροποποίηση και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1987/2006 (ΕΕ L 312 της 7.12.2018, σ. 14-55).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1806 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Νοεμβρίου 2018, περί του καταλόγου τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων υπόκεινται στην υποχρέωση θεώρησης για τη διέλευση των εξωτερικών συνόρων των κρατών μελών, και του καταλόγου των τρίτων χωρών οι υπήκοοι των οποίων απαλλάσσονται από την υποχρέωση αυτή (ΕΕ L 303 της 28.11.2018, σ. 39-58).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1240 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Σεπτεμβρίου 2018, για τη θέσπιση Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφοριών και Αδειοδότησης Ταξιδιού (ETIAS), καθώς και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1077/2011, (ΕΕ) αριθ. 515/2014, (ΕΕ) 2016/399, (ΕΕ) 2016/1624 και (ΕΕ) 2017/2226 (ΕΕ L 236 της 19.9.2018, σ. 1-71).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (ΕΕ) 2016/1953 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Οκτωβρίου 2016, σχετικά με τη θέσπιση ενός ευρωπαϊκού ταξιδιωτικού εγγράφου για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών και για την κατάργηση της Σύστασης του Συμβουλίου της 30ής Νοεμβρίου 1994 (ΕΕ L 311 της 17.11.2016, σ. 13-19).

Κανονισμός (ΕΕ) 2016/399 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Μαρτίου 2016, περί κώδικα της Ένωσης σχετικά με το καθεστώς διέλευσης προσώπων από τα σύνορα (κώδικας συνόρων του Σένγκεν) (ΕΕ L 77 της 23.3.2016, σ. 1-52).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (EΚ) αριθ. 767/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουλίου 2008, για το Σύστημα Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (VIS) και την ανταλλαγή δεδομένων μεταξύ κρατών μελών για τις θεωρήσεις μικρής διάρκειας (κανονισμός VIS) (ΕΕ L 218 της 13.8.2008, σ. 60-81).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1987/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τη δημιουργία, τη λειτουργία και τη χρήση του Συστήματος Πληροφοριών Σένγκεν δεύτερης γενιάς (SIS II) (ΕΕ L 381 της 28.12.2006, σ. 4-23).

Βλέπε την ενοποιημένη απόδοση.

τελευταία ενημέρωση 11.11.2021