Πολιτική της συνοχής για την ενίσχυση της ανάπτυξης και της απασχόλησης: κατευθυντήριες γραμμές της κοινοτικής στρατηγικής 2007-2013

Οι στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές της Κοινότητας αποτελούν σημαντικό στοιχείο για τη νέα πολιτική της συνοχής μετά το 2007. Βάσει των στρατηγικών κατευθυντήριων γραμμών τα κράτη μέλη καθορίζουν τις προτεραιότητές τους όσον αφορά την πολιτική της συνοχής. Οι κατευθυντήριες γραμμές συμβάλλουν στην υλοποίηση άλλων κοινοτικών προτεραιοτήτων, ιδίως αυτών που απορρέουν από τη στρατηγική της Λισσαβόνας και τις ενιαίες κατευθυντήριες γραμμές για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Αφορούν ιδίως τις επενδύσεις, την απασχόληση, τη γνώση και την καινοτομία, την εδαφική συνοχή και τη συνεργασία.

ΠΡΑΞΗ

Απόφαση 2006/702/EK του Συμβουλίου, της 6ης Οκτωβρίου 2006, σχετικά με τις στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές της Κοινότητας για τη συνοχή [Επίσημη Εφημερίδα L 291 της 21.10.2006].

ΣΥΝΟΨΗ

Οι στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές για την πολιτική της συνοχής μετά το 2007 έχουν δύο στόχους:

• να ενισχύσουν τη στρατηγική διάσταση της πολιτικής της συνοχής εφόσον κατ' αυτό τον τρόπο οι κοινοτικές προτεραιότητες ενσωματώνονται καλύτερα στα ειδικά και περιφερειακά αναπτυξιακά προγράμματα·
• να διασφαλίσουν μεγαλύτερη συμμετοχή των επιτόπιων φορέων στην πολιτική της συνοχής, γεγονός που συνεπάγεται την ενίσχυση του διαλόγου στο πλαίσιο των συμπράξεων ανάμεσα στην Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες. Επιπλέον, γίνεται μια πιο σαφής κατανομή αρμοδιοτήτων ανάμεσα στην Επιτροπή, τα κράτη μέλη και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Επαναδρομολόγηση της στρατηγικής της Λισσαβόνας

Μετά από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2005 η στρατηγική της Λισσαβόνας ανανεώθηκε μέσω εταιρικής σχέσης για την ανάπτυξη και την απασχόληση. Στο πλαίσιο της στρατηγικής αυτής, η πολιτική της συνοχής πρέπει να επικεντρωθεί στην προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, στην ανταγωνιστικότητα και την απασχόληση.

Οι στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές προσδιορίζουν τους τομείς στους οποίους η πολιτική της συνοχής μπορεί να συμβάλει στην υλοποίηση άλλων κοινοτικών προτεραιοτήτων, ιδίως αυτών που απορρέουν από τη στρατηγική της Λισσαβόνας. Είναι επίσης σύμφωνες με τις ενοποιημένες κατευθυντήριες γραμμές για την ανάπτυξη και την απασχόληση.

Προτεραιότητες των στρατηγικών κατευθυντήριων γραμμών

Οι στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές επικεντρώνονται σε τρεις προτεραιότητες:

• βελτίωση της ελκυστικότητας των περιφερειών και των πόλεων των κρατών μελών·
• ενθάρρυνση της καινοτομίας, της επιχειρηματικότητας και της ανάπτυξης της οικονομίας της γνώσης·
• δημιουργία περισσότερων και καλύτερων θέσεων εργασίας.

Στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές 2007-2013

Με βάση τις προτεραιότητες αυτές, οι κατευθυντήριες γραμμές έχουν ως στόχο:

• να γίνουν η Ευρώπη και οι περιφέρειές της πιο ελκυστικοί τόποι για επενδύσεις και απασχόληση·
• να βελτιωθεί η γνώση και η καινοτομία·
• να δημιουργηθούν περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας·
• να ληφθεί υπόψη η χωροταξική διάσταση της πολιτικής της συνοχής.

Επενδύσεις και απασχόληση

Για να γίνουν η Ευρώπη και οι περιφέρειές της πιο ελκυστικοί τόποι για επενδύσεις και απασχόληση, η ανακοίνωση προβλέπει τρεις ομάδες μέτρων.

Πρώτον, οι υποδομές των μεταφορών θα πρέπει να επεκταθούν και να βελτιωθούν. Για το σκοπό αυτό τα κράτη μέλη θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στα 30 έργα που παρουσιάζουν ευρωπαϊκό ενδιαφέρον πραγματοποιώντας επενδύσεις στις δευτερεύουσες συνδέσεις. Επιπλέον, πρέπει να ενισχυθεί η δυνατότητα πρόσβασης στις σιδηροδρομικές υποδομές καθώς και η σύνδεση των απομονωμένων περιοχών με το διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών (RTE-T). Το ίδιο ισχύει για την περιβαλλοντική διάσταση των δικτύων μεταφορών και την ανάπτυξη των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων.

Δεύτερον, οι συνεργίες μεταξύ της προστασίας του περιβάλλοντος και της ανάπτυξης θα πρέπει να ενισχυθούν για να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα της οικονομικής ανάπτυξης, η καινοτομία και η δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Για το σκοπό αυτό η ανακοίνωση συνιστά να γίνουν επενδύσεις σε υποδομές, να δημιουργηθούν ελκυστικοί όροι για τις επιχειρήσεις και το προσωπικό τους και να θεσπιστούν μέτρα για την αντιμετώπιση των κινδύνων. Θα πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη οι υποχρεώσεις που ανέλαβε η Κοινότητα στο Κιότο.

Τρίτον, η εξάρτηση από παραδοσιακές πηγές ενέργειας θα πρέπει να μειωθεί με τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και με τη χρησιμοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Γνώση και καινοτομία

Οι στόχοι για την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης απαιτούν διαρθρωτικές αλλαγές στην οικονομία και αναπροσανατολισμό προς δραστηριότητες που θα βασίζονται στη γνώση. Για το σκοπό αυτό είναι απαραίτητο:

• να αυξηθούν και να βελτιωθούν οι επενδύσεις στην έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη (ΕΤΑ), ιδίως στον ιδιωτικό τομέα (λαμβανομένου υπόψη του σημαντικού ρόλου των συμπράξεων μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και της συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων)·
• να διευκολυνθεί η καινοτομία και να ενισχυθεί η δημιουργία επιχειρήσεων με στόχο την προώθηση ενός κλίματος που θα ευνοεί την παραγωγή καθώς και τη διάδοση και τη χρησιμοποίηση νέων γνώσεων (επιχειρηματικότητα)·
• να προωθηθεί η κοινωνία της πληροφόρησης και η διάδοση εξοπλισμών τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών στις επιχειρήσεις και στα νοικοκυριά·
• να βελτιωθεί η πρόσβαση στη χρηματοδότηση με την δημιουργία μηχανισμών χρηματοδοτικής οργάνωσης και με παράλληλη υποστήριξη των χρηματοδοτικών μέσων εκτός από τις επιδοτήσεις.

Απασχόληση

Για να δημιουργηθούν περισσότερες και καλύτερες θέσεις απασχόλησης, η πολιτική της συνοχής πρέπει να στοχεύει στην αντιμετώπιση των ειδικών προκλήσεων της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση, δηλαδή στην προσέλκυση και διατήρηση περισσότερων ανθρώπων στην αγορά εργασίας με εκσυγχρονισμό των συστημάτων κοινωνικής προστασίας.

Επιπλέον, θα πρέπει να βελτιωθούν η προσαρμοστικότητα των εργαζομένων και η ευελιξία της αγοράς εργασίας με την πραγματοποίηση επενδύσεων στο ανθρώπινο κεφάλαιο μέσω της βελτίωσης της εκπαίδευσης και της ειδίκευσης. Σε συνάρτηση με τα μέτρα αυτά θα πρέπει να βελτιωθεί η αποδοτικότητα των διοικήσεων και των δημόσιων υπηρεσιών καθώς και η προστασία της υγείας του ενεργούς πληθυσμού.

Εδαφική συνοχή και συνεργασία

Η πολιτική της συνοχής θα πρέπει να προσαρμοστεί στις ανάγκες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των περιφερειών σε συνάρτηση με τα προβλήματα και τις ευκαιρίες που απορρέουν από τη γεωγραφική τους κατάσταση. Η χωροταξική διάσταση αφορά κυρίως τους ακόλουθους τομείς:

• τη συμβολή των πόλεων (αστικών περιοχών) στην ανάπτυξη και την απασχόληση (ώστε να προωθηθεί, για παράδειγμα, η επιχειρηματικότητα, η τοπική απασχόληση και η τοπική ανάπτυξη)·
• την υποστήριξη της οικονομικής διαφοροποίησης των αγροτικών ζωνών (συνεργία, για παράδειγμα, μεταξύ των διαρθρωτικών πολιτικών, της απασχόλησης και της αγροτικής ανάπτυξης)·
• τη διασυνοριακή, διεθνική και διαπεριφερειακή συνεργασία με ιδιαίτερη έμφαση στους στόχους της ανάπτυξης και της απασχόλησης.

ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 5ης Ιουλίου 2005: «Πολιτική συνοχής για την ενίσχυση της ανάπτυξης και της απασχόλησης - Στρατηγικές κατευθυντήριες γραμμές της Κοινότητας» [COM(2005) 299 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΛΙΣΣΑΒΟΝΑΣ

Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Δεκεμβρίου 2006, στο Εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο - Εφαρμόζοντας την ανανεωμένη στρατηγική της Λισσαβόνας για την ανάπτυξη και την απασχόληση. «Ένα έτος υλοποίησης της στρατηγικής» [COM(2006) 816 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 14ης Νοεμβρίου 2006, «Οικονομικές μεταρρυθμίσεις και ανταγωνιστικότητα: τα βασικά μηνύματα της έκθεσης για την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα 2006» [COM(2006) 697 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Οκτωβρίου, στο Ευρωπαϊκο Συμβούλιο: «Μια θετικά διακείμενη προς τις καινοτομίες και σύγχρονη Ευρώπη» [COM(2006) 589 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 25ης Ιανουαρίου 2006, προς το εαρινό Ευρωπαϊκό Συμβούλιο: «Ώρα να ανεβάσουμε ταχύτητα - Η νέα εταιρική σχέση για την ανάπτυξη και την απασχόληση» [COM(2006) 30 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 20ής Οκτωβρίου 2005, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών: «Οι ευρωπαϊκές αξίες στην εποχή της παγκοσμιοποίησης - Συνεισφορά της Επιτροπής στη σύνοδο του Οκτωβρίου των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων» [COM(2005) 525 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Ανακοίνωση της Επιτροπής της 20ής Ιουλίου 2005 - «Κοινές δράσεις για την ανάπτυξη και την απασχόληση: το κοινοτικό πρόγραμμα της Λισσαβόνας» [COM(2005) 330 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 25.01.2007