Ενισχυμένη συνεργασία της ΕΕ για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ:

Δήλωση των ευρωπαίων υπουργών επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την ενισχυμένη ευρωπαϊκή συνεργασία για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ;

• Καθορίζει τις προτεραιότητες της διαδικασίας της Κοπεγχάγης σχετικά με την ενισχυμένη ευρωπαϊκή συνεργασία για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση (ΕΕΚ).
• Η εν λόγω διαδικασία αποσκοπεί στη βελτίωση των επιδόσεων, της ποιότητας και της ελκυστικότητας της ΕΕΚ στην Ευρώπη. Επιδιώκει να ενθαρρύνει την αξιοποίηση διάφορων ευκαιριών επαγγελματικής κατάρτισης στο πλαίσιο της διά βίου μάθησης * (ΔΒΜ) και με τη βοήθεια εργαλείων ΔΒΜ.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η διαδικασία της Κοπεγχάγης αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της στρατηγικής δέσμης κανόνων «Εκπαίδευση και Κατάρτιση» (ΕΚ 2020) και θέλει να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020» που αφορούν την εκπαίδευση.

Η διαδικασία περιλαμβάνει τα εξής:

• μια πολιτική διάσταση με στόχο τον καθορισμό κοινών ευρωπαϊκών στόχων και τη μεταρρύθμιση των εθνικών συστημάτων ΕΕΚ·
• την ανάπτυξη κοινών ευρωπαϊκών πλαισίων και εργαλείων που αυξάνουν τη διαφάνεια και την ποιότητα των ικανοτήτων και των προσόντων και διευκολύνουν την κινητικότητα·
• συνεργασία για την προαγωγή της αμοιβαίας μάθησης σε ευρωπαϊκό επίπεδο και για τη συμπερίληψη όλων των αρμόδιων φορέων σε εθνικό επίπεδο.

Προτεραιότητες

Οι προτεραιότητες οι οποίες καθορίζονται από τη δήλωση της Κοπεγχάγης αποτελούν τη βάση της οικειοθελούς συνεργασίας στον τομέα της ΕΕΚ. Με στόχο το έτος 2010, αποσκοπούν στα εξής:

• στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής διάστασης στον τομέα της ΕΕΚ·
• στην αύξηση της πληροφόρησης, του προσανατολισμού, της συμβουλευτικής και της διαφάνειας στον τομέα της ΕΕΚ·
• στην ανάπτυξη εργαλείων για την αμοιβαία αναγνώριση και επικύρωση ικανοτήτων και προσόντων·
• στη βελτίωση της εξασφάλισης της ποιότητας στην ΕΕΚ.

Επιτεύγματα

Μια σειρά ανακοινωθέντων πρόβαλε την επιτυχία της ΕΕ όσον αφορά την επίτευξη αυτών των στόχων καθώς και τα μέτρα για την περαιτέρω βελτίωση της συνεργασίας στον τομέα της ΕΕΚ.

Το ανακοινωθέν του Μάαστριχτ του 2004 επιβεβαίωσε την επιτυχία της διαδικασίας της Κοπεγχάγης όσον αφορά την αύξηση της διαφάνειας και τη βελτίωση του προφίλ της ΕΕΚ σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Επίσης ανέπτυξε τις προτεραιότητες που καθορίστηκαν με τη δήλωση της Κοπεγχάγης και προέβλεψε ειδικές προτεραιότητες για το έργο το οποίο επιτελείται σε εθνικό επίπεδο σχετικά με την ΕΕΚ, μεταξύ άλλων:

• αύξηση της δημόσιας και/ή ιδιωτικής επένδυσης στην ΕΕΚ·
• ανάπτυξη των συστημάτων ΕΕΚ, προκειμένου να ανταποκρίνονται στις ανάγκες ατόμων που βρίσκονται σε κοινωνικά μειονεκτική θέση, καθώς και σε αντίστοιχες ομάδες·
• ανάπτυξη πρόσφορων μαθησιακών περιβαλλόντων τόσο στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων όσο και στον χώρο εργασίας·
• προώθηση της συνεχούς ανάπτυξης των ικανοτήτων των διδασκόντων και των εκπαιδευτών στο πλαίσιο της ΕΕΚ.

Το ανακοινωθέν του Ελσίνκι του 2006 αξιολόγησε τη διαδικασία της Κοπεγχάγης και επανεξέτασε τις προτεραιότητες και τις στρατηγικές της. Σημείωσε αρκετές επιτυχίες, μεταξύ άλλων:

• την πρόοδο των κοινών ευρωπαϊκών πλαισίων και εργαλείων για την ΕΕΚ·
• την ψήφιση του Europass, ενιαίου πλαισίου για τη διαφάνεια των επαγγελματικών προσόντων και ικανοτήτων·
• τη διεξαγωγή εργασιών σχετικά με το ευρωπαϊκό πλαίσιο επαγγελματικών προσόντων, το ευρωπαϊκό σύστημα πιστωτικών μονάδων για την ΕΕΚ και το ευρωπαϊκό πλαίσιο αναφοράς για τη διασφάλιση της ποιότητας στην ΕΕΚ.

Το ανακοινωθέν του Μπορντό του 2008 επανεξέτασε τις προτεραιότητες και τις στρατηγικές της διαδικασίας της Κοπεγχάγης βάσει ενός μελλοντικού προγράμματος εκπαίδευσης και κατάρτισης μετά το 2010. Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η διαδικασία είχε αποδειχθεί αποτελεσματική όσον αφορά την προώθηση της εικόνας της ΕΕΚ, διατηρώντας ταυτόχρονα την πολυμορφία των εθνικών συστημάτων ΕΕΚ. Παρ' όλα αυτά, απαιτείται νέα ώθηση, ειδικότερα όσον αφορά:

• την υλοποίηση των εργαλείων και των συστημάτων ΕΕΚ για την προώθηση της συνεργασίας σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο·
• τη δημιουργία καλύτερης σύνδεσης μεταξύ της ΕΕΚ και της αγοράς εργασίας·
• την παγίωση των διαδικασιών της ευρωπαϊκής συνεργασίας.

Το ανακοινωθέν της Μπριζ του 2010 καθορίζει μακροπρόθεσμους στρατηγικούς στόχους ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της ΕΕΚ για την περίοδο 2011-2020, παράλληλα με 22 βραχυπρόθεσμους στόχους για την περίοδο 2011-2014, που συνεπάγονται συγκεκριμένες δράσεις σε εθνικό επίπεδο για την επίτευξη αυτών των στόχων. Οι εν λόγω στόχοι, μολονότι εξακολουθούσαν να βασίζονται στις αρχές της διαδικασίας της Κοπεγχάγης, στηρίχτηκαν σε παλαιότερα επιτεύγματα, αλλά επίσης αποσκοπούσαν στην αντιμετώπιση τρεχουσών και μελλοντικών προκλήσεων.

Τα πορίσματά του κατέληξαν ότι η διαδικασία της Κοπεγχάγης μεταξύ άλλων:

• συνέβαλε σημαντικά στην ευαισθητοποίηση σε θέματα ΕΕΚ τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο, ιδιαίτερα διαμέσου της εφαρμογής κοινών ευρωπαϊκών εργαλείων, αρχών και κατευθυντήριων γραμμών ΕΕΚ·
• πυροδότησε μεταρρυθμίσεις σε βάθος, που οδήγησαν σε μετάβαση προς μια προσέγγιση βασισμένη στα αποτελέσματα.

Αποφάνθηκε ότι, για να ανταποκριθεί η ΕΕΚ σε τρέχουσες και μελλοντικές προκλήσεις, τα ευρωπαϊκά συστήματα εκπαίδευσης και κατάρτισης πρέπει, μεταξύ άλλων:

• να διαθέτουν ευελιξία και υψηλή ποιότητα·
• να ενδυναμώνουν τα πρόσωπα ώστε να προσαρμόζονται και να διαχειρίζονται τις αλλαγές, δίνοντάς τους την ευκαιρία να αποκτούν βασικές ικανότητες·
• να διευκολύνουν και να ενθαρρύνουν τη διακρατική κινητικότητα εκπαιδευομένων και εκπαιδευτικών.

Τα συμπεράσματα της Ρίγας όρισαν έναν κατάλογο νέων στόχων για την περίοδο 2015-2020 βασισμένων στην επανεξέταση των αποτελεσμάτων των στόχων της περιόδου 2011-2014.

Η επανεξέταση έδειξε ότι οι εν λόγω στόχοι είχαν βοηθήσει τόσο την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και τις υποψήφιες χώρες να επικεντρωθούν και να εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις. Για την περίοδο 2015-2020 ορίστηκαν πέντε τομείς προτεραιότητας:

• προώθηση της μάθησης στον χώρο εργασίας σε όλες τις μορφές της·
• περαιτέρω ανάπτυξη των μηχανισμών διασφάλισης της ποιότητας στο πλαίσιο της ΕΕΚ, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή διασφάλιση ποιότητας σε συστάσεις της ΕΕΚ·
• αύξηση της πρόσβασης σε ΕΕΚ και επαγγελματικά προσόντα για όλους, μέσω πιο ευέλικτων και διαπερατών συστημάτων·
• περαιτέρω ενίσχυση των βασικών δεξιοτήτων στο πλαίσιο των προγραμμάτων σπουδών της ΕΕΚ και παροχή πιο αποτελεσματικών ευκαιριών για την απόκτηση ή την ανάπτυξη αυτών των δεξιοτήτων μέσα από την αρχική ΕΕΚ και τη συνεχή ΕΕΚ·
• πρόβλεψη συστηματικών προσεγγίσεων και ευκαιριών για την αρχική και συνεχή επαγγελματική εξέλιξη των καθηγητών, εκπαιδευτών και καθοδηγητών της ΕΕΚ τόσο σε σχολικά περιβάλλοντα αλλά και σε χώρους εργασίας.

ΠΛΑΙΣΙΟ

• «Επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση» στον δικτυακό τόπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

* ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΚΥΡΙΑ ΠΡΑΞΗ

Δήλωση των ευρωπαίων υπουργών επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που συνήλθαν στην Κοπεγχάγη στις 29 και 30 Νοεμβρίου 2002, σχετικά με την ενισχυμένη ευρωπαϊκή συνεργασία για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση — «Η δήλωση της Κοπεγχάγης» (Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα)

τελευταία ενημέρωση 11.10.2016