Εταιρική σχέση για την προσχώρηση της Ρουμανίας

Η εταιρική σχέση για την προσχώρηση έχει ως στόχο να βοηθήσει τις ρουμανικές αρχές στις προσπάθειές τους να τηρήσουν τα κριτήρια προσχώρησης. Εκθέτει, κατά τρόπο λεπτομερή, τις προτεραιότητες για την προετοιμασία της χώρας για την προσχώρηση, ιδίως την εφαρμογή του κεκτημένου, και αποτελεί τη βάση του προγραμματισμού της βοήθειας για την προένταξη που εξασφαλίζεται από κοινοτικούς πόρους, όπως το πρόγραμμα Phare.

Στις 25 Απριλίου 2005, η Ρουμανία υπέγραψε τη συνθήκη προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο στόχος είναι τώρα η κύρωσή της ώστε η Ρουμανία να γίνει δεκτή ως νέο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την 1η Ιανουαρίου 2007.

Στην ανακοίνωση «Ατζέντα 2000», η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διατύπωσε μια σειρά προτάσεων για να ενισχύσει τη στρατηγική της προένταξης για το σύνολο των υποψήφιων χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης (ΧΚΑΕ). Αυτή η στρατηγική έχει ως γενικό στόχο να προσφέρει ένα συνεπές πρόγραμμα για να προετοιμαστούν αυτές οι χώρες για την προσχώρηση στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και πιο συγκεκριμένα:

• να συγκεντρώσει τις διάφορες μορφές συνδρομών που προσφέρει η Ευρωπαϊκή Ένωση σε ένα ενιαίο πλαίσιο, τις εταιρικές σχέσεις για την προσχώρηση·
• να εξοικειώσει τους υποψήφιους με τις διαδικασίες και τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης προσφέροντάς τους τη δυνατότητα να συμμετάσχουν σε κοινοτικά προγράμματα.

ΣΤΟΧΟΣ

Η εταιρική σχέση για την προσχώρηση (που εγκρίθηκε τον Μάρτιο του 1998 και τροποποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 1999, τον Ιανουάριο του 2002 και τον Μάιο του 2003), έχει ως στόχο να εγγράψει σε ένα νομικό πλαίσιο τους τομείς εργασίας με προτεραιότητα που καθορίζονται στο χάρτη πορείας, στην τακτική έκθεση της Επιτροπής σχετικά με την πρόοδο που πραγματοποιήθηκε όσον αφορά την προσχώρηση, τα χρηματοδοτικά μέσα που διατίθενται για να βοηθηθεί η Ρουμανία να εφαρμόσει αυτές τις προτεραιότητες και τους όρους που εφαρμόζονται για αυτή την ενίσχυση. Η εν λόγω εταιρική σχέση αποτελεί τη στήριξη μιας σειράς μέσων που θα ενισχύσουν την προσπάθεια των υποψήφιων χωρών στη διαδικασία της προσχώρησής τους.

Τα εν λόγω μέσα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, ένα εθνικό πρόγραμμα για την υιοθέτηση του κοινοτικού κεκτημένου, την κοινή αξιολόγηση των μεσοπρόθεσμων προτεραιοτήτων της οικονομικής πολιτικής, το σύμφωνο κατά του οργανωμένου εγκλήματος, το σχέδιο εθνικής ανάπτυξης καθώς και άλλα τομεακά προγράμματα που είναι αναγκαία για τη συμμετοχή στα Διαρθρωτικά Ταμεία μετά την προσχώρηση, και την εφαρμογή του μέσου προενταξιακών διαρθρωτικών πολιτικών (ISPA) και του ειδικού προγράμματος ένταξης για τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη (SAPARD) πριν από την προσχώρηση. Το 2002, η εταιρική σχέση για την προσχώρηση χρησίμευσε ως σημείο εκκίνησης για την επεξεργασία ενός σχεδίου δράσης για την ενίσχυση των διοικητικών και δικαστικών ικανοτήτων της Ρουμανίας.

Τα εν λόγω μέσα δεν θα αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της παρούσας εταιρικής σχέσης, αλλά οι προτεραιότητές τους θα είναι συμβατές με αυτή.

Η παρακολούθηση της εφαρμογής της εταιρικής σχέσης για την προσχώρηση θα εξασφαλισθεί στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής συμφωνίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ρουμανίας.

ΟΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ

Τον Δεκέμβριο του 1999, οι προτεραιότητες της εταιρικής σχέσης για την προσχώρηση αναθεωρήθηκαν (βλέπε σ. 3 του παραρτήματος της απόφασης 1999/852/ΕΚ). Μια τελευταία αναθεώρηση δημοσιεύθηκε τον Μάιο του 2003 (απόφαση 2003/397/ΕΚ). Αποτελεί τη βάση της αξιολόγησης που πραγματοποίησε η Επιτροπή στην έκθεσή της για το 2003.

H αναθεωρημένη εταιρική σχέση για την ένταξη καθορίζει τις προτεραιότητες που θα πρέπει να τηρήσει πλήρως ή σε μεγάλο βαθμό η Ρουμανία κατά την περίοδο 2003-2004. Αυτές έχουν καθορισθεί από κοινού μεταξύ της Ένωσης και της Ρουμανίας. Το επίπεδο της βοήθειας που θα χορηγηθεί στη Ρουμανία θα εξαρτηθεί από την υλοποίηση των προτεραιοτήτων αυτών.

Η Ρουμανία έχει ήδη αρχίσει να εφαρμόζει τις προτεραιότητες που αναφέρονται στην αναθεωρημένη εταιρική σχέση για την προσχώρηση. Έχει πραγματοποιηθεί γενική πρόοδος, αλλά φαίνεται αναγκαίο να καταβληθούν συμπληρωματικές προσπάθειες για την επίτευξη των στόχων που έχουν καθοριστεί για την περίοδο 2003-2004. Κατά τον τρόπο αυτό, η Ρουμανία άρχισε σημαντικές μεταρρυθμίσεις στους τομείς της δημόσιας διοίκησης, της καταπολέμησης της διαφθοράς και του δικαστικού συστήματος, προκειμένου να ενισχύσει τη δημοκρατία και το κράτος δικαίου. Νέα πρόοδος σημειώθηκε στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της προστασίας των μειονοτήτων. Ωστόσο πρέπει να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων αυτών καθώς και στα μέσα για την εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας. Στο επίπεδο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, σημαντικές ιδιωτικοποιήσεις έλαβαν χώρα στον τομέα της βιομηχανίας και στον τομέα της ενέργειας. Ωστόσο, πρέπει να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για να τελειώσει η συσσώρευση των καθυστερούμενων οφειλών και να καταπολεμηθούν οι δισταγμοί ως προς την προσφυγή στις διαδικασίες πτώχευσης. Η Ρουμανία σημείωσε ικανοποιητική πρόοδο στην υιοθεσία και στην εφαρμογή του κεκτημένου. Ωστόσο, παραμένει αναγκαίο να καταβληθούν σημαντικές προσπάθειες ώστε να εξασφαλιστεί η εφαρμογή και ο σεβασμός της νομοθεσίας που απορρέει από τις δεσμεύσεις που έχουν ληφθεί κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Κατά τρόπο γενικό, πρέπει να ενισχυθεί η νομοθετική ευθυγράμμιση και η διοικητική διάρθρωση για να τηρηθούν οι εν λόγω δεσμεύσεις.

Για περισσότερες πληροφορίες συμβουλευτείτε το δελτίο Ανάληψη του κοινοτικού κεκτημένου.

ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Η στήριξη από το πρόγραμμα Phare και τα άλλα μέσα για την προένταξη επικεντρώνεται στις προτεραιότητες που έχουν ορισθεί στην εταιρική σχέση για την ένταξη. Το συνολικό ουσιαστικό ποσό της βοήθειας για την προένταξη που έχει χορηγηθεί στη Ρουμανία για το 2004 (περίπου 825 εκατ. ευρώ) πρόκειται να αυξηθεί: 405,3 εκατ. ευρώ για το εθνικό πρόγραμμα Phare, 158,7 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα SAPARD και μεταξύ των 289 και 343 εκατ. ευρώ για το ISPA.

Phare

Βάσει του προγράμματος Phare, η Ρουμανία έχει λάβει συνολική χρηματοδότηση ύψους 2,1 δισ. ευρώ για την περίοδο 1992-2003, εκ των οποίων 283 εκατ. ευρώ το 2003. Το υποπρόγραμμα στήριξης στην οικονομική και κοινωνική συνοχή του εθνικού προγράμματος Phare 2004 λαμβάνει περίπου 160 εκατ. περίπου, ήτοι 40% του συνολικού προϋπολογισμού που χορηγείται στο Phare για το 2004. Το ποσό αυτό αυξήθηκε σε σχέση με τον προϋπολογισμό του 2003, που έφθανε τα 48 εκατ. ευρώ.

Το πρόγραμμα Phare 2004 ενδιαφέρεται για τις ακόλουθες προτεραιότητες:

• Πολιτικά κριτήρια: σημασία δόθηκε στα πολυετή προγράμματα που έχουν ως στόχο την ενίσχυση των διοικητικών και νομοθετικών ικανοτήτων, την υποστήριξη των μειονοτήτων και της κοινωνίας των πολιτών, την καταπολέμηση της διαφθοράς και της απάτης, τη βελτίωση των συνθηκών φυλάκισης και την ενίσχυση της αστυνομικής συνεργασίας (50 εκατ. ευρώ).
• Οικονομικά κριτήρια: χορηγήθηκε σημαντική συμπληρωματική ενίσχυση για ένα αποτελεσματικό και κατάλληλο ενοποιημένο σύστημα κτηματολογίου το οποίο θα αποτελέσει την απαιτούμενη βάση για τη χορήγηση της κοινοτικής βοήθειας (π.χ. στον τομέα της γεωργίας), καθώς και για την εξασφάλιση της ασφάλειας των επενδύσεων (4,5 εκατ. ευρώ). Η τήρηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από την προσχώρηση: οι ενέργειες αδελφοποίησης, η τεχνική στήριξη και οι επενδύσεις τέθηκαν κυρίως σε εφαρμογή σε τέσσερις τομείς προτεραιότητας, όπως είναι τα δημόσια οικονομικά, η γεωργία, το περιβάλλον και η διαχείριση των συνόρων που αποτελούν επίσης το αντικείμενο πολυετούς προγραμματισμού. Άλλοι τομείς υπάγονται ειδικά στον προϋπολογισμό του 2004: εσωτερική αγορά, ανταγωνισμός, στατιστική, κοινωνική πολιτική και απασχόληση, ενέργεια, μεταφορές, προστασία των καταναλωτών, δικαιοσύνη και εσωτερικές υποθέσεις και οπτικοακουστικός τομέας (155,4 εκατ. ευρώ).
• Οικονομική και κοινωνική συνοχή: η βοήθεια χορηγείται σε στενή συνεργασία με το τριετές εθνικό σχέδιο ανάπτυξης που υιοθετήθηκε από την κυβέρνηση της Ρουμανίας τον Δεκέμβριο του 2003 (160,1 εκατ. ευρώ).

Επιπλέον, ένας προϋπολογισμός Phare ύψους 28 εκατ. ευρώ θα αφιερωθεί σε προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας που διεξάγονται στα σύνορα της Ρουμανίας με την Ουγγαρία (5 εκατ. ευρώ), με τη Βουλγαρία (8 εκατ. ευρώ), με τη Μολδαβία (5 εκατ. ευρώ), με τη Σερβία και Μαυροβούνιο (4 εκατ. ευρώ) και με την Ουκρανία (6 εκατ. ευρώ).

Προενταξιακή ενίσχυση

Από το 2000, η χρηματοδοτική ενίσχυση περιλαμβάνει επίσης ενίσχυση στη γεωργία και στην αγροτική ανάπτυξη (ειδικό πρόγραμμα ένταξης για τη γεωργία και την αγροτική ανάπτυξη, SAPARD) και ένα διαρθρωτικό μέσο (μέσο προενταξιακών διαρθρωτικών πολιτικών, ISPA) που δίνει προτεραιότητα σε μέτρα που λαμβάνονται στους τομείς των μεταφορών και του περιβάλλοντος. Ο κανονισμός που συντονίζει την ενίσχυση των Phare, SAPARD και ISPA, ο οποίος εγκρίθηκε τον Ιούνιο του 1999, επιτρέπει στην Επιτροπή να ασκεί εκ των υστέρων έλεγχο των συμβάσεων όταν κρίνει ανεπαρκή τον οικονομικό έλεγχο που πραγματοποιείται από τη χώρα εταίρο της.

Κατά τη διάρκεια της περιόδου 2000-2002, το σύνολο της διαθέσιμης χρηματοδοτικής ενίσχυσης ανήλθε σε 1.890 εκατ. ευρώ (Phare: 242 εκατ., SAPARD: 150 εκατ., ISPA: μεταξύ 208 και 270 εκατ.). Το SAPARD 2003 χορήγησε ποσό 162,2 εκατ. ευρώ περίπου στη Ρουμανία. Το ποσό που χορηγήθηκε βάσει του ISPA για το ίδιο έτος ήταν 255,1 εκατ. ευρώ.

Το ποσό που χορηγείται από την Κοινότητα στην εφαρμογή του προγράμματος SAPARD το 2004 είναι 158,7 εκατομμύρια ευρώ. Το πρόγραμμα SAPARD 2004 αφορά κυρίως την αύξηση του ποσοστού απορρόφησης και, ιδίως, τη χρήση των χρηματοδοτικών επιδοτήσεων 2000, ενώ όλοι οι πόροι που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί πρέπει να αποδεσμευτούν μέχρι τα τέλη του 2004. Τον Δεκέμβριο του 2003, διαπιστεύθηκε η υπηρεσία SAPARD για την εφαρμογή τριών συμπληρωματικών μέτρων που είναι τα ακόλουθα: «επενδύσεις σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις», «ανάπτυξη και διαφοροποίηση των οικονομικών δραστηριοτήτων για τη δημιουργία πολλαπλών δραστηριοτήτων και εναλλακτικών εισοδημάτων» και «βελτίωση της επαγγελματικής κατάρτισης». Εάν ληφθεί υπόψη η εν λόγω διαπίστευση, η υπηρεσία διαχειρίζεται το 80% του ποσού που έχει τεθεί βάσει του προγράμματος στη διάθεση της Ρουμανίας.

Ο προγραμματισμός του ISPA γίνεται βάσει των εγγράφων εθνικής στρατηγικής που αφορούν τους τομείς των μεταφορών και του περιβάλλοντος, τα οποία ολοκλήρωσαν οι αρχές της Ρουμανίας το 2000. Οι στρατηγικές που αφορούν τους δύο αυτούς τομείς βρίσκονται στο στάδιο της αναθεώρησης. Οι στρατηγικοί στόχοι στον τομέα των μεταφορών αφορούν κυρίως την κάλυψη των σοβαρών ελλείψεων του οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου και επικεντρώνονται στον εκσυγχρονισμό των διευρωπαϊκών διαδρόμων που διασχίζουν τη χώρα. Άλλες προτεραιότητες αφορούν τα υψηλά επίπεδα κυκλοφορίας γύρω από τις αστικές περιοχές και την ανάπτυξη της εκμετάλλευσης των ποτάμιων οδών. Συνολική δέσμευση, ύψους 272,3 εκατ. ευρώ, έχει εγκριθεί το 2004 για να υποστηρίξει τα έργα που συνδέονται με τις μεταφορές (149,6 εκατ. ευρώ) και το περιβάλλον (122,7 εκατ. ευρώ).

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

Γνώμη της Επιτροπής COM(97) 2003 τελικόΔεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΣΧΕΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΧΩΡΗΣΗ

Απόφαση 98/261/ΕΚ, 30.3.1998Επίσημη Εφημερίδα L 121, 23.4.1998

Απόφαση1999/852/ΕΚ της 6.12.1999Επίσημη Εφημερίδα L 335 της 28.12.1999

Απόφαση2002/92/ΕΚ, 28.01.2002Επίσημη Εφημερίδα L 44, 14.02.2002

Απόφαση2003/397/ΕΚ, 19.05.2003Επίσημη Εφημερίδα L 145, 12.06.2003

ΤΑΚΤΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ

Έκθεση της Επιτροπής COM(98) 702 τελικόΔεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Έκθεση της Επιτροπής COM(1999) 510 τελικόΔεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Έκθεση της Επιτροπής COM(2000) 710 τελικόΔεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Έκθεση της Επιτροπής COM(2001) 700 τελικό - SEC(2001) 1753Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Έκθεση της Επιτροπής COM(2002) 700 τελικό - SEC(2002) 1409Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Έκθεση της Επιτροπής COM(2003) 676 τελικό - SEC(2003) 1211Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Έκθεση της Επιτροπής COM(2004) 657 τελικό - SEC(2004) 1200Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Συνθήκη προσχώρησης της Ρουμανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, της 25ης Απριλίου 2005 - Επίσημη Εφημερίδα L 157 της 21.6.2005

Μετά τη σύμφωνη γνώμη που έδωσε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 13 Απριλίου 2005, η Ρουμανία υπέγραψε στις 25 Απριλίου 2005, στο Λουξεμβούργο, τη συνθήκη προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η προσχώρηση της Ρουμανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση προβλέπεται για την 1η Ιανουαρίου 2007.

Συνολική έκθεση παρακολούθησης της Επιτροπής COM (2005)534 τελικό - SEC (2005)1354

Έκθεση παρακολούθησης του Μαΐου 2006 της Επιτροπής COM (2006)214 τελικό - SEC (2006)596Ανακοίνωση της Επιτροπής, της 16ης Μαΐου 2006, «έκθεση παρακολούθησης του βαθμού ετοιμότητας της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας ενόψει της προσχώρησής τους στην ΕΕ» COM(2006)214 τελικόΔεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 23.01.2007