Σλοβακία

1) ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

Γνώμη της Επιτροπής [COM(97) 2004 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής [COM(98) 703 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής [COM(99) 511 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής [COM(2000) 711 τελικό - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής [COM(2001) 700 τελικό - SEC (2001) 1754 - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής [COM(2002) 700 τελικό - SEC (2002) 1410 - Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής [COM(2003) 675 τελικό - SEC (2002) 1209- Δεν έχει δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Συνθήκη προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση [Επίσημη Εφημερίδα L 236 της 23.09.2003]

2) ΣΥΝΟΨΗ

Στη γνώμη που εξέδωσε η Επιτροπή τον Ιούλιο του 1997 έκρινε ότι η πλήρης μεταφορά του κοινοτικού κεκτημένου σε θέματα περιβάλλοντος θα επιτευχθεί μεσοπρόθεσμα, υπό τον όρο ότι η Σλοβακία θα συνεχίσει το νομοθετικό της πρόγραμμα, διαπίστωσε ότι η τήρηση ορισμένων νομοθετικών διατάξεων που απαιτούν σημαντικές και συνεχείς επενδύσεις καθώς και αξιόλογες διοικητικές προσπάθειες (για παράδειγμα, η επεξεργασία των αστικών ακαθάρτων, του πόσιμου νερού, οι πλευρές που συνδέονται με τη διαχείριση των αποβλήτων καθώς και η νομοθεσία σχετικά με την ατμοσφαιρική ρύπανση) θα εφαρμοσθεί μόνο μακροπρόθεσμα, και μάλιστα στο απώτερο μέλλον.

Στην έκθεση του Νοεμβρίου του 1998 διαπιστωνόταν ότι οι πρόοδοι που έχουν σημειωθεί στο πεδίο αυτό ήσαν ολιγάριθμες. Η Σλοβακία έπρεπε να ενισχύσει τη νομοθεσία της στον τομέα αυτόν είτε σε επίπεδο μεταφοράς της κοινοτικής νομοθεσίας είτε σε επίπεδο εφαρμογής της. Η ολοκληρωτική μεταφορά του κοινοτικού κεκτημένου και η εφαρμογή του χρειάζονταν περισσότερο χρόνο από εκείνον στην γνώμη του Ιουλίου του 1997. Υφίσταται ακόμη έλλειψη συντονισμού στο πεδίο της νομοθετικής προσέγγισης. Είναι επίσης αναγκαίο να γίνουν οι σχετικές επενδύσεις.

Η έκθεση του Οκτωβρίου 1999 υπογραμμιζόταν οι πρόοδοι της Σλοβακίας υπήρξαν περιορισμένες, παρά το φιλόδοξο νομοθετικό πρόγραμμα που εκπονήθηκε από την κυβέρνηση, για να επιταχυνθεί η ευθυγράμμιση στον τομέα του περιβάλλοντος. Πρέπει να γίνουν ακόμη σημαντικές προσπάθειες, κυρίως όσον αφορά την υιοθέτηση σφαιρικής στρατηγικής και χρηματοδοτικού προγράμματος.

Στην έκθεση του Νοεμβρίου 2000 επισημάνθηκε ότι η Σλοβακία έπρεπε να επιταχύνει την ευθυγράμμιση της νομοθεσίας της και να υιοθετήσει μια σφαιρική στρατηγική προσέγγιση. Όφειλε επίσης να θέσει σε εφαρμογή τη βασική αρχή της ενσωμάτωσης του περιβάλλοντος στις άλλες πολιτικές. Οι οδηγίες που αφορούν τους υδάτινους πόρους, τα απόβλητα, την προστασία της φύσης και τους κινδύνους βιομηχανικής ρύπανσης έπρεπε να μεταφερθούν στο εθνικό δίκαιο.

Στην έκθεση του Νοεμβρίου του 2001 υπογραμμίστηκε ότι η Σλοβακία είχε διευκρινίσει τα χρονοδιαγράμματα μεταφοράς του κοινοτικού κεκτημένου στο εθνικό της δίκαιο και είχε ολοκληρώσει τα σχέδια εφαρμογής. Αντίθετα, είχε σημειωθεί ελάχιστη πρόοδος όσον αφορά την προσέγγιση της νομοθεσίας της με τις οδηγίες που αφορούν τα ύδατα, τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ), τη βιομηχανική ρύπανση και τη διαχείριση των κινδύνων.

Στην έκθεση του Οκτωβρίου 2002 επισημαινόταν ότι είχαν θεσπιστεί σημαντικοί νόμοι, ιδίως στους τομείς των υδάτων, του ατμοσφαιρικού αέρα και της προστασίας της φύσης. Το διοικητικό δυναμικό για την εφαρμογή της νομοθεσίας είχε ενισχυθεί. Θα έπρεπε να δοθεί προτεραιότητα στην εφαρμογή του κεκτημένου σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των αποβλήτων, την ποιότητα των υδάτων και την καταπολέμηση της βιομηχανικής ρύπανσης.

Στην έκθεση του Νοεμβρίου 2003 επισημαίνεται ότι η Σλοβακία τηρεί, εν γένει, τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στον τομέα του περιβάλλοντος κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για την προσχώρηση (που ολοκληρώθηκαν το Δεκέμβριο του 2002). Η χώρα αυτή θα είναι σε θέση να εφαρμόσει το μεγαλύτερο μέρος του κοινοτικού κεκτημένου στο θέμα του περιβάλλοντος από την 1η Μαΐου 2004, ημερομηνία της προσχώρησής της στην Ένωση.

Η συνθήκη προσχώρησης υπογράφηκε στις 16 Απριλίου 2003 και η προσχώρηση πραγματοποιήθηκε την 1η Μαΐου 2004.

ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΕΚΤΗΜΕΝΟ

Η κοινοτική πολιτική στον τομέα του περιβάλλοντος, σύμφωνα με τη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, αποσκοπεί στη βιώσιμη ανάπτυξη με βάση την ένταξη της περιβαλλοντικής πολιτικής στις τομεακές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, τα προληπτικά μέτρα, την εφαρμογή της αρχής "ο ρυπαίνων πληρώνει", την κατά προτεραιότητα αποκατάσταση των ζημιών του περιβάλλοντος στη πηγή τους και τον καταμερισμό των αρμοδιοτήτων. Το κοινοτικό κεκτημένο περιέχει περίπου διακόσιες νομοθετικές πράξεις που καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα τομέων, μεταξύ των οποίων είναι η ρύπανση των υδάτων και της ατμόσφαιρας, η διαχείριση των αποβλήτων και των χημικών προϊόντων, η βιοτεχνολογία, η ακτινοπροστασία και η προστασία της φύσης. Πριν από την έκδοση άδειας για την εκτέλεση ορισμένων δημόσιων ή ιδιωτικών έργων, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να εξασφαλίζουν ότι έχει πραγματοποιηθεί μελέτη αντίκτυπου με σκοπό την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Η ευρωπαϊκή συμφωνία σύνδεσης ορίζει σαφώς ότι η πολιτική οικονομικής ανάπτυξης της Σλοβακίας πρέπει να κατευθύνεται από την αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης και να ενσωματώνει πλήρως τον περιβαλλοντικό προβληματισμό.

Η Λευκή Βίβλος σχετικά με τις χώρες της Κεντροανατολικής Ευρώπης και την εσωτερική αγορά (1995) αφορά μικρό μόνο μέρος του κοινοτικού κεκτημένου σχετικά με το περιβάλλον, και συγκεκριμένα τη νομοθεσία για τα προϊόντα, σε άμεση σχέση με την ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων.

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Πριν από τη δημοσίευση της γνώμης του Ιουλίου του 1997, η Σλοβακία είχε δρομολογήσει ευρεία μεταρρύθμιση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της. Είχε θεσπίσει, το 1992 ένα νόμο-πλαίσιο για το περιβάλλον, το 1993 μια στρατηγική εθνικής πολιτικής για το περιβάλλον και το 1996 ένα πρόγραμμα δράσης.

Θεσπίστηκαν μέτρα με σκοπό να κατοχυρωθεί η εφαρμογή της Σύμβασης του Aarhus. Επιπλέον, τον Απρίλιο του 2002, το κοινοβούλιο ενέκρινε μια στρατηγική υπέρ της αειφόρου ανάπτυξης.

Στο πλαίσιο της οριζόντιας νομοθεσίας, η μεταφορά στην εθνική νομοθεσία ολοκληρώθηκε και η νομοθεσία που προέκυψε είναι σύμφωνη με το κοινοτικό κεκτημένο, εκτός όσον αφορά την στρατηγική αξιολόγηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον. Η νομοθεσία στον τομέα αυτό πρέπει να έχει θεσπισθεί πριν από τον Ιούλιο του 2004. Τον Ιανουάριο του 2001 τέθηκε σε ισχύ ο νόμος για την πρόσβαση στην περιβαλλοντική πληροφόρηση. Η Σλοβακία επικύρωσε τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε διασυνοριακό πλαίσιο. Το 2002, το σλοβακικό κοινοβούλιο ενέκρινε το Πρωτόκολλο του Κυότο.

Όσον αφορά τα ύδατα, θεσπίστηκε η απαραίτητη νομοθεσία η οποία είναι σύμφωνη με το κοινοτικό κεκτημένο, εκτός όσον αφορά τις πλέον πρόσφατες διατάξεις σχετικά με τα ύδατα. Οι διατάξεις αυτές πρέπει να έχουν θεσπισθεί πριν από την 1η Μαΐου 2003. Πρέπει να βελτιωθεί η παρακολούθηση του πόσιμου ύδατος. Λείπουν προγράμματα σχετικά με την νιτρορύπανση και τις επικίνδυνες ουσίες. Πρέπει να ενισχυθεί το διοικητικό δυναμικό στον τομέα των υδάτων. Έχουν θεσπιστεί μεταβατικές περίοδοι μέχρι το Δεκέμβριο του 2005 και το Δεκέμβριο του 2006 για την επεξεργασία των αστικών λυμάτων και για την απόρριψη ορισμένων επικίνδυνων ουσιών.

Όσον αφορά τα χημικά προϊόντα και τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ), θεσπίστηκε η απαραίτητη νομοθεσία η οποία είναι σύμφωνη με το κοινοτικό κεκτημένο. Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην εφαρμογή αυτής της νομοθεσίας. Πρέπει να βελτιωθεί ο συντονισμός των εμπλεκόμενων οργανισμών.

Όσον αφορά τις εκπομπές θορύβου, η νομοθεσία που θεσπίστηκε τηρεί το κοινοτικό κεκτημένο, εκτός όσον αφορά τις πρόσφατες διατάξεις σχετικά με τον θόρυβο στο περιβάλλον. Οι διατάξεις αυτές πρέπει να θεσπισθούν πριν από τον Ιούλιο του 2004.

Όσον αφορά τον έλεγχο και τη διαχείριση των κινδύνων βιομηχανικής ρύπανσης, η θεσπισθείσα νομοθεσία τηρεί το κοινοτικό κεκτημένο, εκτός όσον αφορά τις διατάξεις σχετικά με τα εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών. Τον Ιούλιο του 2002 τέθηκε σε ισχύ νόμος ο οποίος μεταφέρει στο εθνικό δίκαιο της Σλοβακίας την οδηγία Seveso II. Οι εγκαταστάσεις που εμπίπτουν στην οδηγία σχετικά με την ολοκληρωμένη πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης πρέπει να υπόκεινται σε έγκριση και να τηρούν τις διατάξεις της οδηγίας. Πρέπει να ενισχυθεί το διοικητικό δυναμικό σε αυτό τον τομέα. Χορηγήθηκαν μεταβατικές περίοδοι για ορισμένες εγκαταστάσεις όσον αφορά την ολοκληρωμένη πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης, τις εγκαταστάσεις καύσης και αποτέφρωσης των αποβλήτων. Οι περίοδοι αυτοί λήγουν, αντιστοίχως, τον Δεκέμβριο του 2011, τον Δεκέμβριο του 007 και τον Δεκέμβριο του 2006.

Στους τομείς της ακτινοπροστασίας και της πυρηνικής ασφάλειας, έχει ολοκληρωθεί η μεταφορά του κοινοτικού κεκτημένου στο εθνικό δίκαιο. Ή νομοθεσία είναι σύμφωνη με το κοινοτικό κεκτημένο, εξαιρουμένων των διατάξεων σχετικά με τις μεταφορές των ραδιενεργών αποβλήτων.

Στον τομέα της διαχείρισης των αποβλήτων, ισχύει νομοθεσία που είναι σύμφωνη με το κοινοτικό κεκτημένο, εξαιρουμένων των διατάξεων που αφορούν τα απόβλητα PCB/PCT και της πλέον πρόσφατης νομοθεσίας σχετικά με το οχήματα μετά το τέλος διάρκειας ζωής τους. Πριν από την προσχώρηση της Σλοβακίας στην Ένωση, πρέπει να έχει καθιερωθεί σύστημα για την απόσυρση των οχημάτων μετά το τέλος της διάρκειας ζωής τους, καθώς και κατάλογος των PCB/PCT. Η εφαρμογή των συστημάτων συλλογής αποβλήτων και των εγκαταστάσεων για την ανάκτηση και τη διάθεσή τους πρέπει να συνεχισθεί. Εκδόθηκε διάταγμα με το οποίο θεσπίζονται ομοιόμορφες μέθοδοι επιθεώρησης των αποβλήτων. Το 2002 εγκρίθηκε εθνικό πρόγραμμα διαχείρισης των αποβλήτων, το οποίο θα λήξει το 2005. Το διοικητικό δυναμικό σε αυτόν τον τομέα πρέπει να ενισχυθεί, συγκεκριμένα σε επίπεδο περιφερειακό και υπουργείων. Χορηγήθηκε μεταβατική περίοδος για τα απόβλητα συσκευασίας η οποία λήγει το Δεκέμβριο του 2007.

Ολοκληρώθηκε η μεταφορά στο εθνικό δίκαιο της νομοθεσίας στον τομέα της προστασίας της ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα. Η σλοβακική νομοθεσία σχετικά με την ποιότητα του αέρα συμφωνεί με το κοινοτικό κεκτημένο. Πρέπει να ολοκληρωθούν σχέδια και προγράμματα σ' αυτόν τον τομέα. Πρέπει να ενισχυθεί το διοικητικό δυναμικό για την εφαρμογή αυτών των σχεδίων και προγραμμάτων. Η Σλοβακία επικύρωσε το πρωτόκολλο του Μόντρεαλ. Το 2002 εκδόθηκε ο νόμος για την προστασία του ατμοσφαιρικού αέρα, ο οποίος μεταφέρει στο εθνικό δίκαιο την οδηγία πλαίσιο για τον ατμοσφαιρικό αέρα. Ο νόμος αυτός καθορίζει στόχους για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα, τις κυρώσεις για τους παραβάτες καθώς και τις αρμοδιότητες των τοπικών και των εθνικών αρχών. Μεταφέρει επίσης στο εθνικό δίκαιο της Σλοβακίας την οδηγία περί καύσης των αποβλήτων και ένα μέρος των απαιτήσεων που αφορούν τις μεγάλες εγκαταστάσεις καύσης. Μεταβατική περίοδος που λήγει το Δεκέμβριο του 2007 προβλέφθηκε για τις εκπομπές των οργανικών ενώσεων από την αποθήκευση και τη διανομή βενζίνης.

Στον τομέα της προστασίας της φύσης, ολοκληρώθηκε η μεταφορά στο εθνικό δίκαιο του κοινοτικού κεκτημένου Ο κατάλογοι των τόπων κοινοτικού ενδιαφέροντος και των ζωνών ειδικής προστασίας πρέπει να έχουν καθορισθεί πριν από την προσχώρηση της Σλοβακίας στην Ένωση. Πρέπει να ενισχυθούν το τεχνικό και διοικητικό δυναμικό.

Τον Ιανουάριο του 2001 δημιουργήθηκε φορέας αρμόδιος για την εκτέλεση επενδυτικών έργων στον τομέα του περιβάλλοντος, καθώς και διοικητική μονάδα στο υπουργείο περιβάλλοντος αρμόδια για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και τις διεθνείς σχέσεις.

Οι διαπραγματεύσεις στον συγκεκριμένο τομέα έχουν ολοκληρωθεί.

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 19.02.2004